xī jiāng yuè: màn jiǎng shī yún zǐ yuè, xiū tán zhě yě zhī hū. wén zhāng zěn hǎo shì zhōng gū, zhǐ pà nán chōng jī è. mò bèi rú guān yí wù, xū zhī chuàng yè liáng tú. yī jīng cuò diē qiàn shuí fú, bāo guǎn shí guāng nán dù.
《西江月》:漫讲诗云子曰,休谈者也之乎。文章怎好市中沽,只怕难充饥饿。莫被儒冠贻误,须知创业良图。一经挫跌倩谁扶,包管时光难度。
huà shuō míng cháo chóng zhēn nián jiān, yǒu yī rén xìng shí míng guī, qǔ gè bù yuè guī jǔ de yì sī. háo jiào bó jì, bó shì gè dà qí zhì xiàng, yù dà yǒu jì yú shì. shì dāng shí dì yí gè yǒu míng xiù cái, yuán jí zhōng hòu rén shì, jiā zhù hǎo rén bǎn lǐ. fù qīn jiào zuò shí xíng shàn, guān wèi dà lǐ sì zhèng qīng, xiàn jīn zhì shì zài jiā. mǔ qīn ān shì, tóng gēng bàn bǎi, suǒ shēng èr zi, shì gè yī bāo chǎn de dì xiōng liǎng gè, dōu shì yī shí bā suì. zhǎng zǐ shí fāng biàn, qǔ qī wéi shì, yě shì tóng gēng, shēng xià yī ge ér zi, míng huàn shí dá, zhǐ de sān suì.
话说明朝崇祯年间,有一人姓时名规,取个不越规矩的意思。号叫伯济,伯是个大其志向,欲大有济于世。是当时第一个有名秀才,原籍忠厚人氏,家住好仁坂里。父亲叫做时行善,官为大理寺正卿,现今致仕在家。母亲安氏,同庚半百,所生二子,是个一胞产的弟兄两个,都是一十八岁。长子时方便,娶妻韦氏,也是同庚,生下一个儿子,名唤时达,只得三岁。
cì zǐ jí shì shí bó jì, qǔ qī yán shì, xiǎo zì rú yù, shì fāng zhèn dì fāng yán liáng de nǚ ér, nián jì yě yǔ shí bó jì tóng gēng, yě shēng xià yī ge ér zi, míng huàn shí tōng, yě zhǐ de sān suì, yuè fèn yǔ shí fāng biàn de ér zi dà xiē. yī jiā bā kǒu, fù zǐ tóng xīn, dì xiōng jié lì, ér zi xí fù men fèng shì fù mǔ, jí qí xiào shùn. nà fù mǔ liǎng gè dài zhè ér zi xí fù men, yì jí qí cí hé. xiōng dì shèn shì zūn jìng gē ge, gē ge yě shèn shì ài xī xiōng dì. jiù shì zhóu lǐ zhī jiān, yì shèn shì hé mù, wǎn rú zǐ mèi yì bān. zhè liǎng gè hái zi suī zài qiǎng bǎo, què shì zhōng rì bù wén tí kū zhī shēng. gòng chǔ yī táng, tiān lún xù lè, gǔ ròu tóng huān, bù yī shén nuǎn, cài fàn shén xiāng. shàng bù qiàn guān liáng, xià bù qiàn sī zhài, wú yōu wú lǜ, yī mén shèn shì kuài huó. dàn shì nà shí xíng shàn wèi guān de shí jié, què shì liǎng xiù qīng fēng, jiā yè bù zhì shí fēn fù zú, suǒ yǒu zǔ shàng yí xià lái de yī jiàn dōng xī, shì gè zhì bǎo. nà jiàn dōng xī, shēng de lái nèi fāng wài yuán, àn tiān dì qián kūn zhī xiàng, biàn huà bù cè, néng dà néng xiǎo, hū huáng hū bái, yǒu shí xiàng gè jīn de, yǒu shí xiàng gè yín de, qí xíng què zǒng yǔ qián yì bān, míng yuē jīn yín qián. zhè jīn yín qián yuán yǒu liǎng gè: yí gè mǔ qián, yí gè zi qián, jiē néng biàn zuò hú dié, kōng zhōng fēi wǔ, hū ér wàn wàn qiān qiān, hū ér yǐng dōu bú jiàn, yào yù le yǒu yuán de cái kěn gēn tā. shí bó jì jiā nèi de zhè gè, shì gè zi qián, nián dài què cháng yuǎn le, hái shì tài zǔ huáng dì cì yǔ shí xíng shàn de shǐ zǔ. lì chuán wǔ shì, cóng lái méi yǒu shī qù, dàn shì zhǐ de yí gè. zhèng shì: náng kōng kǒng xiū sè, liú dé yī qián kàn. hū yī rì, shí bó jì jìng jí sī dòng, xīn zhōng qǐ gè niàn tou, xīn wèn kǒu, kǒu wèn xīn, zì jǐ xiǎng dào:" wǒ bù hé niàn le zhè jǐ jù shī yún zǐ yuè, bìng bù zhī shén me yī xiē shì wù, bù néng jiàn duō shí guǎng. suī rán fù mǔ zài táng, bù kě yuǎn yóu, dàn nán ér zhì zài sì fāng, qǐ kě kùn shǒu jiā zhōng. jiā zhōng fù mǔ, lài yǒu gē ge zài jiā fèng shì, bù rú chū qù yóu lì yī fān, bǎ dé yǒu gè chū tóu de rì zi yě hǎo." yú shì gào bǐng fù mǔ, fù mǔ yīng yǔn. nà shí xíng shàn dào:" nǐ jì yào chū qù yóu lì, zì rán biàn shàng shān chuān, áo yóu sì hǎi. jiā nèi yǒu gè jīn yín qián, nǐ xiǎo de tiān xià shì yǒu liǎng gè de, bù zhī mǔ qián jīn zài hé chǔ. nǐ dài zài shēn biān, tǎng yù jiàn le, yī bìng dài huí, shǐ tā mǔ zǐ tuán yuán, yě shì yī zhuāng měi shì." jiù jiào ān fū rén qǔ le jīn yín qián chū lái jiāo yǔ bó jì.
次子即是时伯济,娶妻颜氏,小字如玉,是方镇地方颜良的女儿,年纪也与时伯济同庚,也生下一个儿子,名唤时通,也只得三岁,月份与时方便的儿子大些。一家八口,父子同心,弟兄竭力,儿子媳妇们奉事父母,极其孝顺。那父母两个待这儿子媳妇们,亦极其慈和。兄弟甚是尊敬哥哥,哥哥也甚是爱惜兄弟。就是妯娌之间,亦甚是和睦,宛如姊妹一般。这两个孩子虽在襁褓,却是终日不闻啼哭之声。共处一堂,天伦叙乐,骨肉同欢,布衣甚暖,菜饭甚香。上不欠官粮,下不欠私债,无忧无虑,一门甚是快活。但是那时行善为官的时节,却是两袖清风,家业不致十分富足,所有祖上遗下来的一件东西,是个至宝。那件东西,生得来内方外圆,按天地乾坤之象,变化不测,能大能小,忽黄忽白,有时像个金的,有时像个银的,其形却总与钱一般,名曰金银钱。这金银钱原有两个:一个母钱,一个子钱,皆能变做蝴蝶,空中飞舞,忽而万万千千,忽而影都不见,要遇了有缘的才肯跟他。时伯济家内的这个,是个子钱,年代却长远了,还是太祖皇帝赐与时行善的始祖。历传五世,从来没有失去,但是只得一个。正是:囊空恐羞涩,留得一钱看。忽一日,时伯济静极思动,心中起个念头,心问口,口问心,自己想道:“我不合念了这几句诗云子曰,并不知什么一些世务,不能见多识广。虽然父母在堂,不可远游,但男儿志在四方,岂可困守家中。家中父母,赖有哥哥在家奉事,不如出去游历一番,把得有个出头的日子也好。”于是告禀父母,父母应允。那时行善道:“你既要出去游历,自然遍上山川,遨游四海。家内有个金银钱,你晓得天下是有两个的,不知母钱今在何处。你带在身边,倘遇见了,一并带回,使他母子团圆,也是一桩美事。”就叫安夫人取了金银钱出来交与伯济。
bó jì shōu le jīn yín qián, bài bié le fù mǔ gē sǎo qī zǐ, yī jiān xíng lǐ, wàng dà dào ér xíng.
伯济收了金银钱,拜别了父母、哥嫂、妻子,一肩行李,望大道而行。
dāng rì xíng le yī chéng, dì yī yè xiē diàn tóu sù, kàn jiàn yī rén zì chèn qián shén, lì shēng shuō dào:" mù xià nǐ de míng r bù hǎo, wǒ yǔ nǐ yào zàn lí jǐ rì." xǐng lái què shì yī mèng. zì jǐ àn sī dào:" wǒ shì gè dāng jīn dì yí gè yǒu míng xiù cái, zěn me shuō wǒ de míng r bù hǎo, yào yǔ wǒ zàn lí jǐ rì, shèn shì qí guài." yīn xiǎng qǐ jiā zhōng fù mǔ gǔ ròu, bù zhī ān fǒu, shí kè zài xīn, cháo xíng yè sù, biàn guān gè chù de fēng tú rén qíng, shēn biān zhè gè jīn yín qián, què bù zài tā xīn shàng. yī rì shí zhí jì dōng, tiān qì yán hán, xìn bù lái zhì hǎi biān, xì guān hǎi jǐng, dàn jiàn: zhè yī biān wěn fēng jìng làng, chái chuán zì lái, mǐ chuán zì qù. nà yī biān, suí fēng zhú làng, xiǎo chuán bàng zài dà chuán shēn biān. yǒu shí píng dì qǐ fēng bō, yǒu shí fēng guò biàn wú làng, yǒu shí wú fēng qǐ chù yě shì chán chán làng gǔn, yǒu shí fēng tou bù shùn, wǎn rú dào hǎi fān tiān. bú jiàn shén me gāo shān, nà jiàn shén me píng dì. bái máng máng yī pài fú guāng lüè yǐng, hūn chén chén mǎn yǎn hè shì tāo tiān. nà shí bó jì kàn chū le shén, zhuǎn yǎn jiān hū rán jīn yín qián bú jiàn, sì miàn guān wàng háo wú zōng jī, bù dī fáng yī shí shī zú, lián shēn zi yě là xià shuǐ lǐ le. zhèng shì: fú wú shuāng zhì, huò bù dān xíng.
当日行了一程,第一夜歇店投宿,看见一人自称钱神,厉声说道:“目下你的名儿不好,我与你要暂离几日。”醒来却是一梦。自己暗思道:“我是个当今第一个有名秀才,怎么说我的名儿不好,要与我暂离几日,甚是奇怪。”因想起家中父母骨肉,不知安否,时刻在心,朝行夜宿,遍观各处的风土人情,身边这个金银钱,却不在他心上。一日时值季冬,天气严寒,信步来至海边,细观海景,但见:这一边稳风静浪,柴船自来,米船自去。那一边,随风逐浪,小船傍在大船身边。有时平地起风波,有时风过便无浪,有时无风起处也是潺潺浪滚,有时风头不顺,宛如倒海翻天。不见什么高山,那见什么平地。白茫茫一派浮光掠影,昏沉沉满眼赫势滔天。那时伯济看出了神,转眼间忽然金银钱不见,四面观望毫无踪迹,不堤防一时失足,连身子也落下水里了。正是:福无双至,祸不单行。
cǐ shí, hǎi àn shàng lái lái wǎng wǎng de rén yě bù shǎo, tā men yào gù zì jǐ xìng mìng yào jǐn, zěn kěn xià hǎi lái jiù, zhǐ hǎo màn màn de kàn tā luò shuǐ bà le. tā xīn nèi cún zhe gè" sǐ shēng yǒu mìng, fù guì zài tiān" de niàn tou, yī xiē yě bù jīng huāng. shuō yě qí guài, nà shí bó jì de shēn zi luò zài shuǐ zhōng, bìng bú jiàn tā chén mò hǎi dǐ xià, fú yú hǎi miàn, lián yī fú yě bù zhì shén shī. zhè shì shén me yuán gù? bú shì shén me yǒu nèn hǎi shén hǎi fú, zhǐ wèi yǒu gè lóng shén hù yòu, zhè tiáo lóng yuán shì yī tiáo kùn lóng, kùn jū hǎi nèi bù néng shàng tiān, cǐ jiàn shí bó jì luò shuǐ dùn qǐ xiāng lián zhī niàn, kōng zhōng bǎo yòu, bù shǐ tā mái mò hǎi zhōng.
此时,海岸上来来往往的人也不少,他们要顾自己性命要紧,怎肯下海来救,只好慢慢的看他落水罢了。他心内存着个“死生有命,富贵在天”的念头,一些也不惊慌。说也奇怪,那时伯济的身子落在水中,并不见他沉没海底下,浮于海面,连衣服也不致甚湿。这是什么缘故?不是什么有恁海神海佛,只为有个龙神护佑,这条龙原是一条困龙,困居海内不能上天,此见时伯济落水顿起相怜之念,空中保佑,不使他埋没海中。
nà shí shí bó jì chēng kāi yǎn pí yī kàn, zhēn shì yī wàng wú biān, suí zhe bō làng, tīng qí zì rán, tāo tāo gǔn gǔn, wǎng nà yī biān tǔn qù. jué dào dé lí nà hǎi àn jiàn jiàn yuǎn le, huí tóu kàn nà hǎi àn shàng de rén, bié rén kàn wǒ fú duō dà, wǒ kàn bié rén yě dà fú duō le.
那时时伯济撑开眼皮一看,真是一望无边,随着波浪,听其自然,滔滔滚滚,往那一边氽去。觉道得离那海岸渐渐远了,回头看那海岸上的人,别人看我弗多大,我看别人也大弗多了。
qǐng kè jiān tǔn zhì hǎi xīn, sì miàn wú biān wú jì, shàng tiān wú lù, rù dì wú mén, yuǎn yuǎn wàng jiàn yì zhī hǎi chuán, bù zhī tā men yǒu duō shǎo rén zài chuán shàng. kàn kàn lüè jìn, zhī jiàn yī rén shuāng jiǎo tà zài píng jī shàng. tā de xíng zhuàng, shì yǒu sān fēn zéi qì, yí shì hǎi yáng dà dào.
顷刻间氽至海心,四面无边无际,上天无路,入地无门,远远望见一只海船,不知他们有多少人在船上。看看略近,只见一人双脚踏在平基上。他的形状,似有三分贼气,疑是海洋大盗。
tā shì bù dòng shēng sè, bìng bù qiú jiù jiào hǎn yī shēng.
他是不动声色,并不求救叫喊一声。
yuán lái zhè zhǐ chuán shàng, yǒu sān ge zhǔ ér, yí gè jiào shén xiān guān, yí gè jiào lǎo hǔ guān, yí gè jiào gǒu guān. jiǎo tà zài píng jī shàng de, shì gè shuǐ shǒu. qí shí shì zhí shén xiān guān tóng gǒu guān zài chuán tóu shàng lì zhe, kàn jiàn hǎi zhōng yǒu rén, shén xiān guān dào:" zhè biān yǒu gè rén luò zài shuǐ lǐ, wǒ men qiě pāo yī máo, dài zhù le chuán, huǎn huǎn de jiāng chuán chēng lǒng qù, bǎ nà gè luò shuǐ de rén jiù le qǐ lái hé rú?" gǒu guān dào:" wǒ men qiě bǎ zì jǐ de duò qíng zhèng, wǒ shì suí tā fēng làng qǐ, zhǐ shì bù kāi chuán. tā rén luò shuǐ yǔ wǒ shén me xiāng gān, yào wǒ men zháo jí?" liǎng gè zài chuán tóu shàng dēng shí xiāng mà qǐ lái. nà lǎo hǔ guān tīng jiàn, huāng máng zǒu lái, shuō dào:" chuán tōng gè shuǐ, rén tōng gè lǐ. nǐ men bú yào chuán héng lú fēi xiāo. zì gǔ dào: zǎi xiàng dù lǐ hǎo chēng chuán, wǒ men shì yī tiáo tiào bǎn shàng rén, yǒu shèn shì qíng, xū yào dà jiā nài xiē, dào dǐ wéi zhe shén me?" shén xiān guān bǎ shǒu zhǐ le shuǐ zhōng de shí bó jì, shuō:" dào wǒ yì zhōng yào xiǎng jiù zhè gè rén, duì tā shuō le, tā bì bù kěn, zěn me jiā gāo chēng dào, tóng wǒ xiāng mà qǐ lái." lǎo hǔ guān miàn shàng dài zhe xiào, xiàng gǒu guān dào:" jù nǐ de yì xiǎng, nán dào kàn tā luò shuǐ, ràng tā sǐ liǎo bù chéng?"
原来这只船上,有三个主儿,一个叫神仙官,一个叫老虎官,一个叫狗官。脚踏在平基上的,是个水手。其时适值神仙官同狗官在船头上立着,看见海中有人,神仙官道:“这边有个人落在水里,我们且抛一锚,带住了船,缓缓的将船撑拢去,把那个落水的人救了起来何如?”狗官道:“我们且把自己的舵擎正,我是随他风浪起,只是不开船。他人落水与我什么相干,要我们着急?”两个在船头上登时相骂起来。那老虎官听见,慌忙走来,说道:“船通个水,人通个理。你们不要船横芦飞嚣。自古道:【宰相肚里好撑船】,我们是一条跳板上人,有甚事情,须要大家耐些,到底为着什么?”神仙官把手指了水中的时伯济,说:“道我意中要想救这个人,对他说了,他必不肯,怎么夹篙撑倒,同我相骂起来。”老虎官面上带着笑,向狗官道:“据你的意想,难道看他落水,让他死了不成?”
gǒu guān dào:" rán yě." mù tou diāo lǎo hǔ guān dào:" yī yè fú píng guī dà hǎi, rén shēng hé chǔ bù xiāng féng. nà gè rén suī rán yǔ wǒ men méi yǒu pèng guò chuán tóu, dàn dōng hǎi chuán tóu yě yǒu xiāng pèng de rì zi. wǒ men jiù le tā, tā rì hòu zì rán yě xiǎo de zhī ēn bào ēn, rú hé bú yào qù jiù tā?" shén xiān guān dào:" jì rán rú cǐ, kuài bǎ chuán chēng lǒng qù jiù tā." lǎo hǔ guān dào:" nǐ bú yào huāng, chuán dào qiáo, zhí miáo miáo, wǒ zì yǒu gè dào lǐ." nà gè gǒu guān zhōng shì zài páng biān dǎ tuì chuán tóu gǔ, shuō dào:" wǒ kàn qǐ lái, zhǐ pà liǎng biān shì chēng bù lǒng de." lǎo hǔ guān dào:" nǐ yáo le bàn rì de chuán, lǎn duō méi yǒu jiě. wǒ zhè děng duì nǐ shuō, nǐ hái shì bù tīng."
狗官道:“然也。”木头雕老虎官道:“【一叶浮萍归大海,人生何处不相逢。】那个人虽然与我们没有碰过船头,但东海船头也有相碰的日子。我们救了他,他日后自然也晓得知恩报恩,如何不要去救他?”神仙官道:“既然如此,快把船撑拢去救他。”老虎官道:“你不要慌,船到桥,直苗苗,我自有个道理。”那个狗官终是在旁边打退船头鼓,说道:“我看起来,只怕两边是撑不拢的。”老虎官道:“你摇了半日的船,缆多没有解。我这等对你说,你还是不听。”
nà shí sān rén bù jū liǎng, shén xiān guān tóng gǒu guān zǒu zhì chuán shāo shàng, dào qù shuō xián huà qù le. lǎo hǔ guān zhǐ de zì jǐ dòng shǒu bà chuán héng chēng, yù lái lāo jiù shí bó jì. wú nài zhuàng zhe le tuì chuán tóu guǐ, zài chuán dǐ xià dǎng zhù qù lù, zài chēng yě chēng bù dòng. shà shí jiān, fēng bō zhòu qǐ, tā men zì kàn fēng shǐ chuán de, yī de zhe le fēng, biàn chě zú le mǎn péng, yī fān fēng jìng wǎng nà yī biān qù le. cǐ shí shí bó jì réng wú rén jiù, zhǐ guǎn zài hǎi miàn shàng zì lái zì qù, piāo piāo dàng dàng, bù zhī tǔn le duō shǎo lù, yáo wàng jiàn qīng hé biān yí dài shù lín, hēi chén chén yī cù rén jiā. zhèng kàn jiān, shēn zi bù jué yǐ jìn hǎi tān. hǎi tān shàng de shù mù, yuán lái què shì dōng qīng shù. rén jiā shàng yuǎn, bù shèn fēn míng, yǐn yǐn shì yǒu gè chéng chí zài nèi, shí bó jì pá shàng hǎi tān, jiǎo dǐ xià tà zhe yī jiàn dōng xī, kuò yǒu sān chǐ sān, zhǎng yǒu sì chǐ sì, bú shì shén me hǎi bǎo bèi, qí shí shì yí kuài wǎ piàn. nà lǐ xiǎo de zhè kuài wǎ piàn yìng yòu yìng, huá yòu huá, cái tà shǎng qù, dǐ xià yī cuò, nà lǐ hái lì dé dìng jiǎo tóu. liǎng jiǎo què zài tān shàng, shēn zi yòu diē luò zài shuǐ lǐ le. zhèng shì: wū lòu gèng zāo lián yè yǔ, chuán chí yòu yù dǎ tóu fēng.
那时三人不拘两,神仙官同狗官走至船稍上,倒去说闲话去了。老虎官只得自己动手把船横撑,欲来捞救时伯济。无奈撞着了退船头鬼,在船底下挡住去路,再撑也撑不动。霎时间,风波骤起,他们自看风使船的,一得着了风,便扯足了满篷,一帆风竟往那一边去了。此时时伯济仍无人救,只管在海面上自来自去,飘飘荡荡,不知氽了多少路,遥望见青河边一带树林,黑沉沉一簇人家。正看间,身子不觉已近海滩。海滩上的树木,原来却是冬青树。人家尚远,不甚分明,隐隐似有个城池在内,时伯济爬上海滩,脚底下踏着一件东西,阔有三尺三,长有四尺四,不是什么海宝贝,其实是一块瓦片。那里晓得这块瓦片硬又硬,滑又滑,才踏上去,底下一挫,那里还立得定脚头。两脚却在滩上,身子又跌落在水里了。正是:屋漏更遭连夜雨,船迟又遇打头风。
nà shí shí bó jì nòng dé shàng bù shàng, xià bù xià, yù xiàng shàng miàn xíng qù, yòu zì jǐ bù néng wéi lì, liǎng zhī shǒu nà lǐ chēng dé qǐ. ruò wǎng xià liú qù, què shì shùn shì. tā yì zhōng yī xīn xiàng shàng, zhǐ de miǎn lì chēng zhù, rán zhōng shì lì qiè, shēn zài hǎi nèi, jiǎo zài tān shàng, gèng bǐ zài hǎi zhōng piāo dàng de shí jié yuè jué mèn xiē. shēn zi dòng yě bù néng dòng yī dòng, shuō huà yě shuō bu chū bàn jù, jí shǐ shuō de chū huà, nà gè yǒu rén tīng jiàn. bù yì shù lín zhōng hū yǒu gè rén zǒu chū lái, kàn jiàn tā diē le xià qù, huāng máng shàng qián, lì zài hǎi tān, bǎ tā liǎng jiǎo ér cuō qǐ, yī zuǒ jìng cuō zhì àn shàng lái le. biàn wèn nà rén xìng míng jū chǔ.
那时时伯济弄得上不上,下不下,欲向上面行去,又自己不能为力,两只手那里撑得起。若往下流去,却是顺势。他意中一心向上,只得勉力撑住,然终是力怯,身在海内,脚在滩上,更比在海中飘荡的时节越觉闷些。身子动也不能动一动,说话也说不出半句,即使说得出话,那个有人听见。不意树林中忽有个人走出来,看见他跌了下去,慌忙上前,立在海滩,把他两脚儿撮起,一撮竟撮至岸上来了。便问那人姓名居处。
nà rén dào:" xiǎo zi bìng wú xìng míng, nà yǒu jiā xiāng. wǒ shì suì rén shì de miáo yì, rén dōu huàn wǒ suì rén, dào hào zǐ xū sǎn rén. yù wǎng hǎi biān xún fǎng gāo rén, zài cǐ jīng guò, jiù le jūn jiā, suàn shì yǒu yuán." bó jì dào:" chéng méng sǎn rén dā jiù, zài zào zhī ēn, hé yǐ wéi bào?" suì rén dào:" wǒ bèi jiù rén, qǐ kěn wàng bào?" suì rén yě wèn shí bó jì de xìng míng zōng jī. bó jì bèi xì shuō le yī biàn. suì rén dào:" yuán lái shì gè dú shū rén. kě jìng, kě jìng. rú hé zāo cǐ cuò diē? rán mù xià de xiù cái, rú jūn jiā zhě, zhèng shì bù shǎo. nǐ jì zāo le cǐ yī wén zhī xìn, nǐ rú jīn hái qù xiǎng tā bù xiǎng tā?"
那人道:“小子并无姓名,那有家乡。我是燧人氏的苗裔,人都唤我燧人,道号子虚散人。欲往海边寻访高人,在此经过,救了君家,算是有缘。”伯济道:“承蒙散人搭救,再造之恩,何以为报?”燧人道:“我辈救人,岂肯望报?”燧人也问时伯济的姓名踪迹。伯济备细说了一遍。燧人道:“原来是个读书人。可敬,可敬。如何遭此挫跌?然目下的秀才,如君家者,正是不少。你既遭了此一文之衅,你如今还去想他不想他?”
bó jì dào:" zhè gè shēn wài zhī wù, wǒ qù xiǎng tā zěn de." suì rén dào:" nǐ jì bù xiǎng tā, nǐ jīn yì yù hé wǎng?" bó jì dào:" wǒ zì luò shuǐ ér lái cǐ dì, nǎi tiān zhī suǒ mìng, wǒ yǒu hé wǎng, zhǐ de tīng tiān ér yǐ." suì rén dào:" suǒ yán chéng shì.
伯济道:“这个身外之物,我去想他怎的。”隧人道:“你既不想他,你今意欲何往?”伯济道:“我自落水而来此地,乃天之所命,我有何往,只得听天而已。”燧人道:“所言诚是。
dàn cǐ jiān qián bù bǎ cūn, hòu bù zháo diàn, jiù shǐ nǐ wǎng nà yī cù rén jiā, zǒu jìn zhè chéng lǐ qù, yě shì rén shēng lù bù shú, rú hé shì hǎo?" bó jì dào:" zhè yī cù rén jiā shì shén me dì fang?" suì rén dào:" shì xiǎo rén guó." bó jì dào:" zhè zuò chéng jiào shén me chéng?" suì rén dào:" zhè chéng jiào zuò méi táo chéng. cǐ chéng zhù dé shèn shì jiān gù, sì miàn ruò guān le chéng mén, jiù shì shén xiān yě fēi bù chū qù, fán rén nà lǐ táo dé chū, suǒ yǐ jiào zuò méi táo chéng. guó zhōng jū mín shén guǎng, chéng nèi yǒu gè rén, zì xiǎo zuò mài chái zhǔ rén de, guó zhōng shùn kǒu ér dōu jiào tā chái zhǔ. chái zhǔ zhī míng, biàn mǎn tiān xià, zhēn gè shì ruò yào fā jī, hùn míng xiān chū. zì cóng chū le chái zhǔ zhī míng, jiù dé le yí gè yě shì shén me jīn yín qián, jiā zhōng shèn shì fù zú, rú jīn jìng yǒu dí guó zhī fù. wén de tā jìng zhòng sī wén, nǐ rú jīn wú suǒ yī guī, dào bù rú wǒ zhǐ yǐn nǐ qù, dào le tā jiā, zì rán bì yǒu hǎo chù. tā jiā zhù zài chéng zhōng dú jiā cūn shàng, guó zhōng rén rén xiǎo de. qiè jì, qiè jì. hòu huì yǒu qī, wǒ shì qù le." yán qì, hū rán bú jiàn. shí bó jì cǐ shí wú kě rú hé, zhǐ de xiàng nà yī cù rén jiā zǒu qù. kàn kàn jìn le chéng mén, yǒu nà chéng nèi de dì xíng, bǐ bié chù dì fāng dī xiē. huǎn bù xíng lái, yǒu yì wú yì jiān, dǎ tīng zhè gè dú jiā cūn shàng de chái zhǔ. zhèng shì: míng zhī bú shì bàn, shì jí qiě xiāng suí.
但此间前不把村,后不着店,就使你往那一簇人家,走进这城里去,也是人生路不熟,如何是好?”伯济道:“这一簇人家是什么地方?”燧人道:“是小人国。”伯济道:“这座城叫什么城?”燧人道:“这城叫做没逃城。此城筑得甚是坚固,四面若关了城门,就是神仙也飞不出去,凡人那里逃得出,所以叫做没逃城。国中居民甚广,城内有个人,自小做卖柴主人的,国中顺口儿都叫他柴主。柴主之名,遍满天下,真个是若要发迹,混名先出。自从出了柴主之名,就得了一个也是什么金银钱,家中甚是富足,如今竟有敌国之富。闻得他敬重斯文,你如今无所依归,倒不如我指引你去,到了他家,自然必有好处。他家住在城中独家村上,国中人人晓得。切记,切记。后会有期,我是去了。”言讫,忽然不见。时伯济此时无可如何,只得向那一簇人家走去。看看进了城门,有那城内的地形,比别处地方低些。缓步行来,有意无意间,打听这个独家村上的柴主。正是:明知不是伴,事急且相随。
bù zhī dú jiā cūn shàng zhè gè chái zhǔ xìng shèn míng shuí, qiě tīng xià wén fēn jiě.
不知独家村上这个柴主姓甚名谁,且听下文分解。