strong qiáo shì tiān shī ráng hàn bá bǐng chéng xiàn lìng zhào gān lín strong
喬勢天師禳旱魃 秉誠縣令召甘霖
shī yún:
詩云:
zì gǔ yǒu shén wū, qí shù néng yì guǐ.
自古有神巫,其術能役鬼。
huò fú rú zhú zhào, miào jiě yīn yáng lǐ.
禍福如燭照,妙解陰陽理。
bù dú qīng gōng qīng, shí yì dòng tiān zǐ.
不獨傾公卿,時亦動天子。
qǐ shì hòu shì zhě, qí rén zǒng cūn bǐ.
豈似後世者,其人總村鄙。
yǔ yán shén bù lún, piān néng huò lǘ lǐ.
語言甚不倫,偏能惑閭里。
yín sì wú xū rì, zài shā gōng shēng lǐ.
淫祀無虛日,在殺供牲醴。
ān dé xī mén bào, tóu bì yè hé shuǐ.
安得西門豹,投畀鄴河水。
huà shuō nán wū nǚ xí, zì gǔ yǒu zhī, hàn shí wèi zhī xià shén, táng shì hū wèi jiàn guǐ rén. jǐn néng yì shǐ guǐ shén, xiǎo dé rén jiā huò fú xiū jiù, lìng rén qū bì, pō yǒu líng yàn. suǒ yǐ gōng qīng dài fū dōu yǒu xìn zhe tā de, shèn zhì cháo tíng gōng wéi zhī zhōng yǒu shí zhào yòng. cǐ jiē yǒu gè zhēn chuán shòu, kě yǐ xíng dé qù zuò dé lái de, bú shì huāng táng. què shì shì jiān de shì, yǒu le zhēn de, biàn yǒu jiǎ de. nà wú zhī nán nǚ, wàng chēng shén guǐ, jiǎ shuō yīn yáng, yī xiē yǐng xiǎng méi yǒu de, yě yì bān huì hòng dòng xiāng mín, zuò zhāng zuò shì de, cóng gǔ lái jiù yǒu le. zhí dào rú jīn, zhēn yǒu shù de yà xí yǐ shī qí chuán, wú guò shì xiē xiāng lǐ cūn fū yóu zuǐ lǎo yù, nán chēng tài bǎo, nǚ chēng shī niáng, jiǎ shuō jiàng shén zhào guǐ, hōng piàn yú rén. kǒu lǐ shuō hàn huà, biàn dào shén dào lái le. què shì tuō bù dé xiāng qì, xìn kǒu hú chái de, duō shì bù hú lún de guān huà, dù zhuàn chū lái de zì yǎn. zhèng jīng rén tīng le, hún shēn má mù rěn xiào bú zhù de xiāng lǐ rén xìn shì huó líng huó xiàn de shén dào, biǎn biǎn de xìn fú, bù zhī tiān xià céng yǒu nà bù huì jiǎng guān huà de shén dào me! yòu hái yī jiàn kě hèn chù: jiàn rén jiā yǒu bìng rén lái qiú tā, tā xiān qián zhǐ shuō: jiù bù dé! zhí dào bài qiú kěn qiè le, kǒu lǐ shuō chū xǔ duō niú yáng zhū gǒu de yuàn xīn lái, yào zhè jiā tuō yī diǎn dāng, shā shēng hài mìng, hái kǒng pà shén dào bù kěn jiù, tí tí kū kū de. jí zhì bìng yǐ fàn zhuō, shāo xiàn wú xiào, zài bù yuàn chàng tā yí xīn tā, zhǐ shuō bù céng jǐn dé xīn, shén dào bù xǐ huān, jiàn dé rú cǐ, yuè shāo xiàn dé jǐn le. bù zhī nòng rén jiā fèi duō shǎo qián chāo, shāng duō shǎo xìng mìng! bù guò gōng dé tā yī shí luàn huà, chī dé xiē piàn dé xiē bà le. lǜ shàng jìn zhǐ shī wū xié shù, qí fǎ shén yán, yě hái jiā tā xié shù èr zì, yào jiàn hái chéng yī jiā shuō huà. ér jīn bìng nà xié bù chéng xié, shù bù chéng shù, yī wèi hú nòng, yú mín xìn fú, xí yǐ chéng fēng, zhēn shì liú jí bù kě jiě, zhǐ hǎo zuò yǒu shí zhī rén de xiào bǐng ér yǐ.
話說男巫女覡,自古有之,漢時謂之「下神」,唐世呼為「見鬼人」。盡能役使鬼神,曉得人家禍福休咎,令人趨避,頗有靈驗。所以公卿大夫都有信着他的,甚至朝廷宮闈之中有時召用。此皆有個真傳授,可以行得去做得來的,不是荒唐。卻是世間的事,有了真的,便有假的。那無知男女,妄稱神鬼,假說陰陽,一些影響沒有的,也一般會鬨動鄉民,做張做勢的,從古來就有了。直到如今,真有術的亞覡已失其傳,無過是些鄉里村夫游嘴老嫗,男稱太保,女稱師娘,假說降神召鬼,哄騙愚人。口裡說漢話,便道神道來了。卻是脫不得鄉氣,信口胡柴的,多是不囫圇的官話,杜撰出來的字眼。正經人聽了,渾身麻木忍笑不住的;鄉里人信是活靈活現的神道,匾匾的信伏,不知天下曾有那不會講官話的神道麼!又還一件可恨處:見人家有病人來求他,他先前只說:救不得!直到拜求懇切了,口裡說出許多牛羊豬狗的願心來,要這家脫衣典當,殺生害命,還恐怕神道不肯救,啼啼哭哭的。及至病已犯拙,燒獻無效,再不怨悵他、疑心他,只說不曾盡得心,神道不喜歡,見得如此,越燒獻得緊了。不知弄人家費多少錢鈔,傷多少性命!不過供得他一時亂話,吃得些、騙得些罷了。律上禁止師巫邪術,其法甚嚴,也還加他「邪術」二字,要見還成一家說話。而今並那邪不成邪,術不成術,一味胡弄,愚民信伏,習以成風,真是瘤疾不可解,只好做有識之人的笑柄而已。
sū zhōu yǒu gè xiǎo mín xìng xià, jiàn zhè xiē shī wū xìng tóu yě qù tóu zhe shī fù, zhǐ wàng chuán xiē zhēn shù. qǐ zhī fèi le bài jiàn qián, bìng wú shén shù fǎ dé chuán, zhǐ jiào dé xiē yóu zuǐ mén miàn dí huà tóu, jiù shì zǔ chuán lái bèi bèi xiāng shòu de mì jué, xí shú le dǎ diǎn kāi chǎng shī xíng. qí lín yǒu gè fàn chūn yuán, míng rǔ yú, zuì hǎo xì shuǎ. xiǎo dé tā shì tóu fān chū shì, yuán méi shén běn lǐng de, shè yì yào nòng tā yī chǎng xiào huà, lái hōng tā dào: nǐ chū cì jiàng shén, bì xū lù xiē líng yì chū lái, rén cái xìn fú. wǒ tiǎn wèi nǐ lín rén, yǔ nǐ shāng liáng gè jì jiào bāng cūn zhe nǐ, děng bié rén jīng hài fāng miào. xià wū dào: xiàng gōng yǒu hé miào jì? fàn chūn yuán dào: míng rì děng nǐ shàng chǎng shí jié, wú shǒu lǐ ná zhe táng gāo jiào nǐ cāi, nǐ yī cāi jiù zhe. wǒ jiù zàn tàn qǐ lái, zhè xiē rén zì rán xìn fú le. xià wū dào: xiàng gōng kěn rú cǐ bāng cūn xiǎo rén, xiǎo rén wàn xìng.
蘇州有個小民姓夏,見這些師巫興頭也去投着師父,指望傳些真術。豈知費了拜見錢,並無甚術法得傳,只教得些游嘴門面的話頭,就是祖傳來輩輩相授的秘訣,習熟了打點開場施行。其鄰有個范春元,名汝輿,最好戲耍。曉得他是頭番初試,原沒甚本領的,設意要弄他一場笑話,來哄他道:「你初次降神,必須露些靈異出來,人才信服。我忝為你鄰人,與你商量個計較幫村着你,等別人驚駭方妙。」夏巫道:「相公有何妙計?」范春元道:「明日等你上場時節,吾手裡拿着糖糕叫你猜,你一猜就着。我就讚嘆起來,這些人自然信服了。」夏巫道:「相公肯如此幫村小人,小人萬幸。」
dào de míng rì, yuǎn jìn duō chuán dào xīn tài bǎo jiàng shén, lái guān kàn de shén zhòng. xià wū dēng chǎng, zhèng zài niē shén dǎo guǐ, zhuāng hān dǎ chī zhī jì, fàn chūn yuán shǒu zhōng niē zhe yī bǎ wù shì lái wèn dào: nǐ cāi dé wǒ zhǎng zhōng hé wù, biàn shì zhēn shén dào. xià wū xiào dào: shǒu zhōng shì táng gāo. fàn chūn yuán jiǎ yì bài xià qù dào: cāi de zháo, guǒ shì shén míng. jí ná shǒu zhōng zhī wù, sāi zài tā kǒu lǐ qù. xià wū zhī dào shì táng gāo, yī kǒu jiē le, shuí zhī bú shì táng gāo zī wèi, yòu chòu yòu yìng, shén bù hǎo chī, yù dài tǔ chū, xiān qián cāi cuò le, kǒng pà lòu chū mǎ jiǎo, zhǐ de zǎn méi rěn kǔ yàn le xià qù. fàn chūn yuán jiàn chī wán le, fā yī jìng dào: hǎo shén míng chī le gàn gǒu shǐ le! zhòng rén qǐ chū kàn jiàn tā chī fǎ fán nán, yě yǒu xiē yí xīn, jí jiàn fàn chūn yuán shuō pò, xiǎo dé bèi tā zuò zuò, jǐn jiē hōng rán dà xiào, yī shí sàn qù. xià wū chī le zhè chǎng xiū, chuán jiāng kāi qù, cǐ hòu zài bài bù xìng le. shì cǐ děng xū wàng zhī rén gāi shì zhè yàng chù zhì tā cái miào, zěn dāng dé yú mín yào xìn tā piàn hōng, kuī fàn chūn yuán shì gè dú shū zhī rén, nòng tā zhè xiē pò zhàn chū lái. ruò bù rán shí yòu bèi tā hú xíng le.
到得明日,遠近多傳道新太保降神,來觀看的甚眾。夏巫登場,正在捏神搗鬼,妝憨打痴之際,范春元手中捏着一把物事來問道:「你猜得我掌中何物,便是真神道。」夏巫笑道:「手中是糖糕。」范春元假意拜下去道:「猜得着,果是神明。」即拿手中之物,塞在他口裡去。夏巫只道是糖糕,一口接了,誰知不是糖糕滋味,又臭又硬,甚不好吃,欲待吐出,先前猜錯了,恐怕露出馬腳,只得攢眉忍苦咽了下去。范春元見吃完了,發一痙道:「好神明吃了干狗屎了!」眾人起初看見他吃法煩難,也有些疑心,及見范春元說破,曉得被他做作,盡皆哄然大笑,一時散去。夏巫吃了這場羞,傳將開去,此後再拜不興了。似此等虛妄之人該是這樣處置他才妙,怎當得愚民要信他騙哄,虧范春元是個讀書之人,弄他這些破綻出來。若不然時又被他胡行了。
fàn chūn yuán bù zú qí, sòng shí hái yǒu gè xiǎo rén yě huì bù xìn shī wū, nòng tā yī chǎng xiào huà. huá tíng jīn shān miào lín hǎi biān, nǎi shì hàn huò jiāng jūn cí. dì fāng rén xiāng chuán, dào shì qián wáng bà wú yuè shí, tā céng qǐ yīn bīng xiāng zhù, gù cǐ chóng jiàn líng gōng. chún xī mò nián, miào zhōng yǒu gè wū zhě, yīn shí jié biān jù jí xiàn rén, niē shén dǎo guǐ, shuō jiāng jūn fù tǐ xuān yán, qí zhù tā de, guǎng yǒu fú lì. xiàn rén xìn le, fēn jìng qián lái. dú yǒu qián sì zhèng jiā yī gè gàn pū shěn huī, jué qiáng bù xìn, chū yǔ xuè wǔ. yǒu yǔ tā yī bān xiāng hǎo de, kǒng pà tā chù fàn le shén míng, jǐn yǐ hǎo yán xiāng quàn, jiào tā bù kě rú cǐ xì nòng. nà miào wū xuān yán dào: jiāng jūn shèn shì nǎo nù, yào lái jiàng huò. shěn huī piān yǔ tā zhēng biàn dào: rén shēng huò fú tiān zuò dìng de, nà lǐ shén me jiāng jūn lái bǎi bù dé wǒ? jiù shì jiāng jūn yǒu líng, jué bù fù zhe nǐ zhè děng cūn chǔn zhī fū, lái shuō huò shuō fú de. zhèng zài zhēng biàn zhī shí, shěn huī yī jiāo diē dǎo, kǒu liú xián mò, dēng shí yūn qù. nèi zhōng yǒu tóng lái de, bēn gào tā jiā lǐ. qī zǐ duō lái kàn shì, jiàn le zhè gè guāng jǐng, fēn míng rèn shì de zuì shén dào le, bài zhe miào wū tǎo ráo. miào wū yuè zhuāng qǐ qiāng lái dào: huǐ xiè bù zǎo, jiāng jūn shèng nù, yǐ zhí lù le jīng pò, yā fù fēng dōu, sǐ zài qǐng kè, jiù bù dé le. miào wū kàn jiàn yūn qù bù xǐng, zhèng zhōng xià huái, luò de dà yán kǒng xià. qī zǐ jīng huáng wú jì, duì zhe shén xiàng zhǐ shì kòu tóu, yòu kǔ kǔ āi qiú miào wū, miào wū yuè bǎ huà lái shuō dé hěn le. qī zǐ zhǐ de fǔ shī tòng kū. kàn de rén yuè duō le, xiāng jiè dào: shén míng lì hài rú cǐ, xì xuè bù dé de. miào wū yī fā zuò zhe tiān qì, shí fēn de yì.
范春元不足奇,宋時還有個小人也會不信師巫,弄他一場笑話。華亭金山廟臨海邊,乃是漢霍將軍祠。地方人相傳,道是錢王霸吳越時,他曾起陰兵相助,故此崇建靈宮。淳熙末年,廟中有個巫者,因時節邊聚集縣人,捏神搗鬼,說將軍附體宣言,祈祝他的,廣有福利。縣人信了,紛竟前來。獨有錢寺正家一個干仆沈暉,倔強不信,出語謔侮。有與他一班相好的,恐怕他觸犯了神明,盡以好言相勸,叫他不可如此戲弄。那廟巫宣言道:「將軍甚是惱怒,要來降禍。」沈暉偏與他爭辯道:「人生禍福天做定的,那裡什麼將軍來擺布得我?就是將軍有靈,決不咐着你這等村蠢之夫,來說禍說福的。」正在爭辨之時,沈暉一交跌倒,口流涎沫,登時暈去。內中有同來的,奔告他家裡。妻子多來看視,見了這個光景,分明認是得罪神道了,拜着廟巫討饒。廟巫越妝起腔來道:「悔謝不早,將軍盛怒,已執錄了精魄,押赴酆都,死在頃刻,救不得了。」廟巫看見暈去不醒,正中下懷,落得大言恐嚇。妻子驚惶無計,對着神像只是叩頭,又苦苦哀求廟巫,廟巫越把話來說得狠了。妻子只得拊屍慟哭。看的人越多了,相戒道:「神明利害如此,戲謔不得的。」廟巫一發做着天氣,十分得意。
zhǐ jiàn shěn huī zài dì xià pū de tiào jiāng qǐ lái, zhòng rén jǐn dào shì qiáng hún suǒ shǐ, jù gè jīng kāi. shěn huī zài rén cóng zhōng yuè chū, niǔ zhù miào wū, lián dǎ shù zhǎng dào: wǒ dǎ nǐ zhè zài kǒu jiáo shé de. bú yào huāng, nǎ céng jiàn wǒ fēng dōu qù le? qī zǐ dào: nǐ shì cái què zěn me lái? shěn huī dà xiào dào: wǒ jiàn zhè xiē rén xìn tā, gù yì zuò zhè gè guāng jǐng shuǎ tā yī shuǎ, yǒu shèn me shén dào lái? miào wū yī chǎng méi qù, sī xià zǒu chū miào qù duǒ le. hé miào zhī rén jǐn jiē sàn qù, cóng cǐ yě zài nòng bù xìng le.
只見沈暉在地下撲的跳將起來,眾人盡道是強魂所使,俱各驚開。沈暉在人叢中躍出,扭住廟巫,連打數掌道:「我打你這在口嚼舌的。不要慌,哪曾見我酆都去了?」妻子道:「你適才卻怎麼來?」沈暉大笑道:「我見這些人信他,故意做這個光景耍他一耍,有甚麼神道來?」廟巫一場沒趣,私下走出廟去躲了。合廟之人盡皆散去,從此也再弄不興了。
kàn guān zhǐ kàn zhè liǎng jiàn shì, nǐ dào wū shī gāi xìn bù gāi xìn? suǒ yǐ cōng míng zhèng zhí zhī rén, zài bù bèi nà yī gān rén suǒ huò, zhǐ hǎo hōng yú fū yú fù yī qiào bù tōng de. xiǎo zi ér jīn shuō yī gè jí zuò tiān qì de wū shī, zhuàng zhe gè jí bù xià qì de guān rén, nòng chū yī chǎng jí chàng kuài de shì lái, bǐ zhe xī mén bào tóu wū hái jué xī hǎn. zhèng shì:
看官只看這兩件事,你道巫師該信不該信?所以聰明正直之人,再不被那一干人所惑,只好哄愚夫愚婦一竅不通的。小子而今說一個極做天氣的巫師,撞着個極不下氣的官人,弄出一場極暢快的事來,比着西門豹投巫還覺希罕。正是:
jiān qī wàng yù yán shēng sǐ, níng zhī shòu qī zhèng yú cǐ?
奸欺妄欲言生死,寧知受欺正於此?
shì rén rèn zuò huó shén míng, zhǐ hé tóng cháng gàn gǒu shǐ.
世人認做活神明,只合同嘗干狗屎。
huà shuō táng wǔ zōng huì chāng nián jiān, yǒu gè jìn yáng xiàn lìng xìng dí, míng wéi qiān, nǎi fǎn zhōu wèi táng de míng chén dí liáng gōng rén jié zhī hòu. shǒu guān qīng gé, lì xīn gāng zhèng, fán shì zhǐ cóng zhí dào shàng zuò qù. suí nǐ qiáng héng de tā bù pà, jiù shàng guān yě duō qiān ràng tā yī fēn, zhì dé gè jìn yáng hù bù yè bì, dào bù shí yí, bǎi xìng jiā jiā gǎn dé xián ēn, wú bù zàn tàn de. shuí zhī tiān zāi liú xíng, yě shì jìn yáng dì fāng yī gè huǐ qì, suī yǒu zhè děng hǎo guān zài shàng, tiān dào yī shí kàng hàn qǐ lái, zì chūn zhì xià, sì wǔ gè yuè nèi bìng wú bàn diǎn yǔ zé. dàn jiàn:
話說唐武宗會昌年間,有個晉陽縣令姓狄,名維謙,乃反周為唐的名臣狄梁公仁傑之後。守官清格,立心剛正,凡事只從直道上做去。隨你強橫的他不怕,就上官也多謙讓他一分,治得個晉陽戶不夜閉,道不拾遺,百姓家家感德銜恩,無不讚嘆的。誰知天災流行,也是晉陽地方一個悔氣,雖有這等好官在上,天道一時亢旱起來,自春至夏,四五個月內並無半點雨澤。但見:
tián zhōng wén chè, jǐng dǐ chén shēng. gǔn gǔn yān fēi, jǐn shì qíng guāng fú dòng wēi wēi fēng hàn, yuán lái nuǎn qì xūn zhēng. lù lú bù jué shēng, zhǐ dé ní jiāng bàn gòu chē hù wú xū kè, hé lái huó shuǐ yī hóng? gōng yǎng zhe wǔ hú sì méi xíng yǔ lóng wáng, jí pò shā bā kǒu yī jiā hē fēng gǒu mìng. zhǐ yǒu yī lún hóng rì yán yán zhào, nà jiàn sì yě yīn yún yán yán xìng?
田中紋坼,井底塵生。滾滾煙飛,儘是晴光浮動;微微風撼,元來暖氣薰蒸。轆轤不絕聲,止得泥漿半構;車戽無虛刻,何來活水一泓?供養着五湖四梅行雨龍王,急迫煞八口一家喝風狗命。止有一輪紅日炎炎照,那見四野陰雲炎炎興?
hàn dé nà jìn yáng shù bǎi lǐ zhī dì, tǔ zào shān jiāo, gǎng kū quán hé, cǎo mù bù shēng, hé miáo jǐn gǎo. jí dé nà dí xiàn lìng píng qù shì cóng yí wèi, zài chéng huáng miào zhōng diē zú bù dǎo, bù jiàn yī xiē wēi yīng. yī miàn jiǎn shàn xiū, jìn tú zǎi, rì rì xíng xiāng, yè yè lù dǎo. fán shì nà jiù hàn zhī zhèng, méi yī jiàn bù zuò guò le.
旱得那晉陽數百里之地,土燥山焦,港枯泉涸,草木不生,禾苗盡槁。急得那狄縣令屏去侍從儀衛,在城隍廟中跌足步禱,不見一些微應。一面減膳羞,禁屠宰,日日行香,夜夜露禱。凡是那救旱之政,沒一件不做過了。
huà fēn liǎng tóu. běn zhōu yǒu gè wú lài xié mín, xìng guō míng sài pú, zì yòu hǎo xí fú zhòu, tóu zhe yī gè bīng zhōu lái de nǚ wū, jié wèi huǒ bàn. míng chēng shī xiōng shī mèi, qí shí àn dì lǐ dāng zuò fū qī, liǎng gè yī zhèng yī fù, huā zuǐ piàn shé, hòng dòng xiāng mín bù xiāo shuō. yì qiě nán rén wài biān zhāo yáo, nǚ rén nèi biān gǔ huò. lián nà guān shì dà hù rén jiā yě yǒu yào dǎo chú zāi huò de, yě yǒu yào qū chú jí bìng de, yě yǒu fū qī bù mù yào tā yǎn yàng hé hǎo de, yě yǒu qī qiè xiāng dù yào tā gè shǐ yǎn mèi de, zhǒng zhǒng bù yī. nòng dé dà yuán zhōu jiè nèi qī diān bā dào. běn zhōu jiān jūn shǐ, nǎi shì nèi jiān chū shēn. zhè xiē tài jiān xīn xìng, yī fā jìng xìn de liǎo bù dé. jiān jūn shǐ shì yào cháo jīng, yīn wèi nà shí cháo tíng yě zhòng zhè xiē zuǒ dào yì shù, guō sài pú yǔ nǚ wū biàn sī liang suí zhe jiān jūn shǐ zhī biàn, dào jīng shī zǒu zǒu, tú xiē jiǎo xìng. nà jiān jūn shǐ yě yào zuò xìng tā men, zhǔ zhāng dài le tā men qù.
話分兩頭。本州有個無賴邪民,姓郭名賽璞,自幼好習符咒,投着一個并州來的女巫,結為夥伴。名稱師兄師妹,其實暗地裡當做夫妻,兩個一正一副,花嘴騙舌,鬨動鄉民不消說。亦且男人外邊招搖,女人內邊蠱惑。連那官室大戶人家也有要禱除災禍的,也有要祛除疾病的,也有夫妻不睦要他魘樣和好的,也有妻妾相妒要他各使魘魅的,種種不一。弄得大原州界內七顛八倒。本州監軍使,乃是內監出身。這些太監心性,一發敬信的了不得。監軍使適要朝京,因為那時朝廷也重這些左道異術,郭賽璞與女巫便思量隨着監軍使之便,到京師走走,圖些僥倖。那監軍使也要作興他們,主張帶了他們去。
dào de jīng shī, zhēn shì wǔ fāng zá jù zhī suǒ, jiān guǐ yì cáng, xié yán yì bō. tā men shī fú shè zhòu, jiù bìng chú yāo, ǒu rán zhuàng zhe xiǎo xiǎo yǒu xiē yīng yàn, biàn yī chuán liǎng, liǎng chuán sān, gè chù chuán jiāng kāi qù, dào shì yì rén yì shù, fēn míng shì yī duì huó shén xiān zài jīng lǐ le. jí zhì lái jiàn tā de, tā men xí zhe zhè xiē dà yán bù cán de huà tóu, jiàn shén jiàn guǐ, shuō dé huó líng huó xiàn yòu qiě liǎng gè yī gǔ yī bǎn, nǐ qiáng wǒ sài, chú fēi shì zhèng rén jūn zǐ bù wèi suǒ huò, suí nǐ shēn ma líng lì de hǎo hàn, dàn shì yī fēn xìn zhe guǐ shén de, méi yī gè bù zháo tā dào ér. wài biān jì yǐ hōng chuán qí míng, yòu yīn jiān jūn shǐ dào běi sī gè jiān zàn yáng, nòng dé zhè xiē tài jiān wǎng lái de duō le, nǚ wū suì dé chū rù gōng yē, shí yǒu ēn jī yòu dé tài jiān men bāng cūn zhī lì, yín yuán shèng zhǐ, nán nǚ wū jù dé cì hào tiān shī. yuán lái táng shí chóng shàng dào shù, dào hào tiān shī, sēng cì zǐ yī, duō shì bù yǐ wèi yì de shì. què yě méi gè shén me zhí zhǎng yá mén, yě bú shì shén me zhèng jīng pǐn zhí, bù guò qǔ de míng shēng hǎo tīng, kǒng dòng xiāng lǐ ér yǐ. guō sài pú jì dé cǐ hào, biàn sī róng guī gù xiāng, tóng le zhè nǚ wū réng jiù dào tài yuán zhōu lái. cǐ shí wú dà wú xiǎo wú guì wú jiàn, jǐn chēng tā měi wèi tiān shī. tā yě zhuāng mó zuò yàng, yī fā yǔ wèi jìn jīng de shí jié qì shì dà xiǎo tóng le.
到得京師,真是五方雜聚之所,奸宄易藏,邪言易播。他們施符設咒,救病除妖,偶然撞着小小有些應驗,便一傳兩,兩傳三,各處傳將開去,道是異人異術,分明是一對活神仙在京里了。及至來見他的,他們習着這些大言不慚的話頭,見神見鬼,說得活靈活現;又且兩個一鼓一板,你強我賽,除非是正人君子不為所惑,隨你呻嘛伶俐的好漢,但是一分信着鬼神的,沒一個不着他道兒。外邊既已哄傳其名,又因監軍使到北司各監讚揚,弄得這些太監往來的多了,女巫遂得出入宮掖,時有恩齎;又得太監們幫村之力,夤緣聖旨,男女巫俱得賜號「天師」。元來唐時崇尚道術,道號天師,僧賜紫衣,多是不以為意的事。卻也沒個什麼職掌衙門,也不是什么正經品職,不過取得名聲好聽,恐動鄉里而已。郭賽璞既得此號,便思榮歸故鄉,同了這女巫仍舊到太原州來。此時無大無小無貴無賤,盡稱他每為天師。他也妝模作樣,一發與未進京的時節氣勢大小同了。
zhèng zhí jìn yáng dà hàn zhī jì, wú jì kě shī, dí xiàn lìng chū zhe gào shì dào: bù jū guān lì jūn mín rén děng, rú yǒu néng xìng yún zhì yǔ, běn xiàn bù xī zhòng lǐ chóu xiè. gào shì jì chū, yǒu xiàn lǐ yī bān fù lǎo lǜ lǐng zhe ruò gān bǎi xìng, lái bǐng xiàn lìng dào: běn zhōu guō tiān shī fú shù gāo miào, míng mǎn jīng dū, tiān zǐ shàng rán jiā lǐ, ruò dé tā yī zhì běn xiàn cí zhōng, nà qí qiú yǔ zé rú fǎn zhǎng zhī yì. zhǐ kǒng tā zūn guì, bù néng gōu dé tā lái. xū dé xiàng gōng lǔ chéng dūn qǐng, bì qiú qí zhì, yǐ jiù bǎi xìng, bǎi xìng biàn yǒu zài shēng zhī wàng le. dí xiàn lìng dào: ruò guǒ rán qí shù yǒu líng, wǒ qǐ bù néng wèi zhe bǎi xìng qū jǐ qiú tā? zhǐ kǒng cǐ bèi shì dà jiān huá, shān qǐ fú míng, wèi bì yǒu zhēn běn shì. yì qiě jiǎ qiè shēng hào, wàng zì zūn dà, qǐng dé tā lái, tú zēng ěr bèi yī fān sāo rǎo, bù néng yǒu yì. bù rú jiù jìn fǎng nà zhēn zhèng hǎo dào qián xiū dé lì de, wèi bì wú rén, huò zhě yǒu de chū lái yīng mù, dìng shèng cǐ bèi xū xiāo de yī bèi. běn xiàn suǒ yǐ wèi gǎn mù míng kāi cǐ wàng duān ěr. fù lǎo dào: xiàng gōng suǒ jiàn gù shì. dàn tiān xià yǒu qí míng bì yǒu qí shí, jiàn fàng zhe nà cháo yě wén míng shēn ma de tiān shī bù qiú, hái nà lǐ qù lìng fǎng dé dào de? zhè shì xiàn zhōng bù dǎ, yòu qù liàn tóng le. ruò xiàng gōng kǒng pà gōng gěi fán nán, bǎi xìng men qíng yuàn zhào lǐ dì rén dīng pài chū zuò gōng fèi, zhǐ yào xiàng gōng zuò zhǔ, qiú dé tiān shī lái, biàn mò dà zhī ēn le. xiàn lìng dào: nǐ men suǒ jiàn jì dìng, yǒu hé suǒ xī?
正植晉陽大旱之際,無計可施,狄縣令出着告示道:「不拘官吏軍民人等,如有能興雲致雨,本縣不惜重禮酬謝。」告示既出,有縣裡一班父老率領着若干百姓,來稟縣令道:「本州郭天師符術高妙,名滿京都,天子尚然加禮,若得他一至本縣祠中,那祈求雨澤如反掌之易。只恐他尊貴,不能勾得他來。須得相公虜誠敦請,必求其至,以救百姓,百姓便有再生之望了。」狄縣令道:「若果然其術有靈,我豈不能為着百姓屈己求他?只恐此輩是大奸猾,煽起浮名,未必有真本事。亦且假竊聲號,妄自尊大,請得他來,徒增爾輩一番騷擾,不能有益。不如就近訪那真正好道、潛修得力的,未必無人,或者有得出來應募,定勝此輩虛囂的一倍。本縣所以未敢幕名開此妄端耳。」父老道:「相公所見固是。但天下有其名必有其實,見放着那朝野聞名呻嘛的天師不求,還那裡去另訪得道的?這是『現鐘不打,又去煉銅』了。若相公恐怕供給煩難,百姓們情願照里遞人丁派出做公費,只要相公做主,求得天師來,便莫大之恩了。」縣令道:「你們所見既定,有何所惜?」
yú shì, xiàn lìng bèi zhuó huā hóng biǎo lǐ, xiě zhe kěn qǐng shū qǐ, chà gè zhī shì de lì diǎn dài xiàn lìng qīn shēn xíng lǐ, bèi shù lái yì yǐ bì. tiān shī yì tài shèn shì jù ào, tīng le yī huí, màn rán dá dào: yào qí yǔ me? zhòng rén kòu tóu dào: zhèng shì. tiān shī xiào dào: kàng hàn nǎi shì tiān yì, bì shì běn fāng bǎi xìng zuì yè shēn zhòng, yòu qiě běn xiàn guān lì tān wū bù dào, shàng tiān jiàng fá, jiàn dé rú cǐ. wǒ děng fèng tiān háng dào, zěn kěn wéi le tiān xīn tì nǐ men qí yǔ? zhòng rén yòu kòu tóu dào: ruò shuō běn xiàn xiàn guān, shèn shì qīng zhèng yǒu yú, yīn wèi xiǎo mín zuò yè, shàng tiān jiàng zāi. xiàn guān xīn shēng bù rěn, tè mù tiān shī dà míng, gǎn lái lǐ pìn. qū zūn dào xiàn, qí qǐng yī tán gān yǔ, wàn wù tuī què. wàn mín gǎn dài. tiān shī yòu xiào dào: wǒ děng qǐ kěn qīng yì fù rǔ xiǎo xiàn zhī qǐng? zài sān bù kěn.
於是,縣令備着花紅表里,寫着懇請書啟,差個知事的吏典代縣令親身行禮,備述來意已畢。天師意態甚是倨傲,聽了一回,慢然答道:「要祈雨麼?」眾人叩頭道:「正是。」天師笑道:「亢旱乃是天意,必是本方百姓罪業深重,又且本縣官吏貪污不道,上天降罰,見得如此。我等奉天行道,怎肯違了天心替你們祈雨?」眾人又叩頭道:「若說本縣縣官,甚是清正有餘,因為小民作業,上天降災。縣官心生不忍,特慕天師大名,敢來禮聘。屈尊到縣,祈請一壇甘雨,萬勿推卻。萬民感戴。」天師又笑道:「我等豈肯輕易赴汝小縣之請?」再三不肯。
lì diǎn děng huí lái huí fù le dí xiàn lìng. fù lǎo tóng bǎi xìng děng duō kū dào: tiān shī bù kěn lái, wǒ bèi yǎn jiàn dé bù néng cún huó le. hái shì xiàn zǎi xiàng gōng zài xíng dūn qǐng, shì bì yào tā yī lái biàn hǎo. xiàn lìng méi nài hé, zhǐ de yòu jiā lǐ wù, tiān chà le rén, lìng xiě le kěn qiè shū qǐ. yòu shēn gè wén shū dào zhōu lǐ, yāng zhōu jiāng fēn shàng, kěn qǐng bì lái. zhōu jiāng jiàn xiàn jiān rú cǐ qín kěn, zhǐ de zì qù bài wàng tiān shī, qiú tā yī xíng. tiān shī jiàn zhōu jiāng zì lái, bù dé yǐ, fāng cái xǔ nuò. zhòng rén jiàn tiān shī kěn xíng, huān shēng dòng dì, hèn bù dé lián shēn zǐ dōu xǔ xià tā lái. tiān shī jiào bèi nán nǚ jiào gè yī chéng, tóng zhe nǚ shī qián wǎng. zhè biān lì diǎn fù lǎo rén děng, wéi mìng shì cóng, gǎn bù qí zhěng? bèi zhe nán nǚ èr jiào, duō jié shù dé fèn wài xiān míng, yí lù shàng bǐng xiāng rán zhú, zhuàng fān bǎo gài, zhēn sì yíng zhe yī shuāng huó fó lái le. dào de jìn yáng jiè shàng, dí xiàn lìng dāng xiān yíng zhe, tā liǎng rén chū le jiào, yǔ xiàn lìng jiàn lǐ bì. xiàn lìng bǎ zhe zhǎn, tì tā liǎng gè shàng le huā hóng cǎi duàn, bèi guò mǎ lái huàn le jiào, xiàn lìng qīn tì tā lóng zhe, gǔ lè qián dǎo, yíng zhì cí zhōng, xiān bǎi zhe xià mǎ jiǔ yán, jí qí fēng shèng, jiù bǎ pù chén xíng lǐ zhī lèi shōu shí zài cí hòu jié jìng fáng nèi, xiàn lìng dào le ān zhì, bié le zì qù, zhuān hóu míng rì zuò yòng, bù tí.
吏典等回來回復了狄縣令。父老同百姓等多哭道:「天師不肯來,我輩眼見得不能存活了。還是縣宰相公再行敦請,是必要他一來便好。」縣令沒奈何,只得又加禮物,添差了人,另寫了懇切書啟。又申個文書到州里,央州將分上,懇請必來。州將見縣間如此勤懇,只得自去拜望天師,求他一行。天師見州將自來,不得已,方才許諾。眾人見天師肯行,歡聲動地,恨不得連身子都許下他來。天師叫備男女轎各一乘,同着女師前往。這邊吏典父老人等,惟命是從,敢不齊整?備着男女二轎,多結束得分外鮮明,一路上秉香燃燭,幢幡寶蓋,真似迎着一雙活佛來了。到得晉陽界上,狄縣令當先迎着,他兩人出了轎,與縣令見禮畢。縣令把着盞,替他兩個上了花紅彩緞,備過馬來換了轎,縣令親替他籠着,鼓樂前導,迎至祠中,先擺着下馬酒筵,極其豐盛,就把鋪陳行李之類收拾在祠後潔淨房內,縣令道了安置,別了自去,專侯明日作用,不題。
què shuō tiān shī dào fáng zhōng duì nǚ wū dào: cǐ xiàn zhōng yào wǒ měi qí yǔ, yì sī qián chéng, lǐ yí fēng hòu, zhǐ hǎo zhè děng le. mǎn xiàn guān lì rén mín, gè gè yǎng wàng zhe xià yǔ, jiǎ ruò wǒ men zuò zhāng zuò shì, zào huà zhuàng zhe le xià yǔ biàn hǎo tǎng bù yù qiǎo, zěn shēng dǎ fā dé zhè xiē rén? nǚ wū dào: zài jiào nǐ nòng le ruò gān nián dài bǎ xì, zhè yàng xiǎo shì jiù fèi jì jiào. míng rì wǒ měi zhī bǎ yǔ qī yuē dé yuǎn xiē, tiān qì qíng dé jiǔ le, hǎo dǎi duō shǎo xià xiē yǒu yī liǎng diǎn sǎ sǎ biàn suàn shì wǒ men gōng dé le. wàn yí dào dǐ bù xià, zhǐ shì xún tā men shì gù, zuǒ yě shì tā bú shì, yòu yě shì tā bú shì. nòng dé tā men bù nài fán. wǒ men zuò gè tiān qì, zhǐ shì piē zhe yào qù, bù kěn zài liú, nà shí zhī dào nǎo le wǒ men xìng zi, bān liú bú zhù. zì jiā zhǐ hǎo máng luàn, nà gè hái lái yì wǒ men de bèi hòu bù chéng? tiān shī dào: yǒu lǐ, yǒu lǐ. tā jì shí fēn jìng zhòng wǒ men, liào bù gǎn ná wǒ men pò zhàn, zhǐ shì lǎo zhe liǎn pí zuò biàn liǎo. shāng liáng yǐ dìng.
卻說天師到房中對女巫道:「此縣中要我每祈雨,意思虔誠,禮儀豐厚,只好這等了。滿縣官吏人民,個個仰望着下雨,假若我們做張做勢,造化撞着了下雨便好;倘不遇巧,怎生打發得這些人?」女巫道:「在叫你弄了若干年代把戲,這樣小事就費計較。明日我每隻把雨期約得遠些,天氣晴得久了,好歹多少下些;有一兩點灑灑便算是我們功德了。萬一到底不下,只是尋他們事故,左也是他不是,右也是他不是。弄得他們不耐煩。我們做個天氣,只是撇着要去,不肯再留,那時只道惱了我們性子,扳留不住。自家只好忙亂,那個還來議我們的背後不成?」天師道:「有理,有理。他既十分敬重我們,料不敢拿我們破綻,只是老着臉皮做便了。」商量已定。
cì rì, xiàn lìng dào cí qǐng qí yǔ. tiān shī chuán mìng: jiù yú cí qián shè lì xiǎo tán tíng dāng. tiān shī tóng nǚ wū zài chéng huáng shén qián, kǒu lǐ hú yán luàn yǔ de shuō le hǎo xiē guǐ huà, yī tóng shàng tán lái. tiān shī dēng wèi, qiāo dòng lìng pái nǚ wū jiāng zhe jiǔ huài dān pí gǔ dǎ de sī láng láng jià xiǎng, shāo le hǎo ér dào fú. tiān shī zhàn zài gāo chù, sì xià yī wàng, kàn jiàn dōng běi shàng wēi wēi yǒu xiē yún qì, sī liang dào: xià yǔ běi fēng shēng, mò bú shì shù rì nèi yǒu yǔ? luò de xiān shuō pò le, zuò gè rén qíng. xià tán lái duì xiàn lìng dào: wǒ wèi nǐ fēi fú shàng jiè qǐng yǔ, yǐ fèng shàng dì mìng xià le, zhǐ yào nǐ men zhì chéng, sān rì hòu yǔ dāng zhān zú. zhè jù shuō huà chuán kāi qù, wàn mín wú bù yǒng yuè xǐ huān. sì jiāo shì shù duō lái tuán jí le, zhǐ děng xià yǔ. xuán xuán wàng dào sān rì qī mǎn, zhǐ jiàn tiān qì yuè qíng dé zhèng lù le:
次日,縣令到祠請祈雨。天師傳命:就於祠前設立小壇停當。天師同女巫在城隍神前,口裡胡言亂語的說了好些鬼話,一同上壇來。天師登位,敲動令牌;女巫將着九壞單皮鼓打的廝琅琅價響,燒了好兒道符。天師站在高處,四下一望,看見東北上微微有些雲氣,思量道:「夏雨北風生,莫不是數日內有雨?落得先說破了,做個人情。」下壇來對縣令道:「我為你飛符上界請雨,已奉上帝命下了,只要你們至誠,三日後雨當沾足。」這句說話傳開去,萬民無不踴躍喜歡。四郊士庶多來團集了,只等下雨。懸懸望到三日期滿,只見天氣越晴得正路了:
liè rì dāng kōng, fú yún sǎo jìng. huáng nán dé yì, chéng rè qì yǐ fēi yáng yú biē qián zōng, zài tāng chí ér bǒ chú. qīng fēng hǎn jiàn, zhí tǐng tǐng bù dòng wǔ fāng qí diǎn yǔ wú zhēng, kǔ āi āi zhǐ wén yí lù kū.
烈日當空,浮雲掃淨。蝗喃得意,乘熱氣以飛揚;魚鱉潛蹤,在湯池而跛躇。輕風罕見,直挺挺不動五方旗;點雨無征,苦哀哀只聞一路哭。
xiàn lìng tóng le ruò gān bǎi xìng lái wèn tiān shī dào: sān rì qī yǐ mǎn, zěn bù jiàn yī xiē yǐng xiǎng? tiān shī dào: zāi zhěn bì fēi xū shēng, shí yóu xiàn lìng wú dé, gù cǐ shàng tiān bù yīng. wǒ jīn wèi nǐ qián chéng zài gào. dí xiàn lìng jiàn shuō tā wú dé, zì jǐ yǐn zuì dào: xià guān bù zhí, zāi huò zì dāng, zěn rěn yí lèi yú bǎi xìng! wàn wàng tiān shī qū wèi zhōu bì, níng shǐ zhé jǐn xià guān fú suàn, huàn dé yī chǎng yǔ zé, jiù qǔ wàn mín, bù shèng gǎn dài. tiān shī dào: kàng hàn bì yǒu hàn bá, wǒ jīn wèi nǐ yī miàn qí qiú yǔ zé, yī miàn sōu xún hàn bá, bǎo nǐ qī rì zhī qī zì rán yǒu yǔ. xiàn lìng dào: hàn bá zhī shuō, shī, shū yǒu zhī, zhǐ shì rú hé sōu xún? tiān shī dào: cǐ bù guò zài mín jiān, nǐ bú yào guǎn wǒ. xiàn lìng dào: guǒ rán sōu xún dé chū, zhì dé yǔ lái, dàn píng tiān shī xíng shì. tiān shī jiù lìng nǚ wū dào mín jiān gè chù xún hàn bá, dàn jiàn mín jiān yǒu huái tāi shí yuè jiāng zú zhě, biàn dào shì hàn bá zài fù nèi, yào jiāng yào duò xià tā lái. mín jiān duō huāng le. tā yòu zì shì shì nǚ rén, méi yī jiā nèi shì bù dìng jìn qù. dàn shì yǒu shēn yùn de duō mán tā bù guò. fù jiā kǒng pà chū chǒu, zhǐ de jiāng qián cái mǎi zhǔ tā, suǒ de huì lù wú suàn. zhǐ bǎ yī liǎng jiā pín fù dài dào guān lái, zhǐ shuō shì hàn miǎn zhī mǔ, jiāng shuǐ jiāo tā. xiàn lìng míng zhī wú gàn, gǎn nù ér bù gǎn yán, zhǐ shì jǐn yì fèng chéng tā. dào le qī rì, tiān sè réng fù rú jiù, háo wú xiào yàn. yǒu shī wèi zhèng:
縣令同了若干百姓來問天師道:「三日期已滿,怎不見一些影響?」天師道:「災診必非虛生,實由縣令無德,故此上天不應。我今為你虔誠再告。」狄縣令見說他無德,自己引罪道:「下官不職,災禍自當,怎忍貽累於百姓!萬望天師曲為周庇,寧使折盡下官福算,換得一場雨澤,救取萬民,不勝感戴。」天師道:「亢旱必有旱魃,我今為你一面祈求雨澤,一面搜尋旱魃,保你七日之期自然有雨。」縣令道:「旱魃之說,《詩》,《書》有之,只是如何搜尋?」天師道:「此不過在民間,你不要管我。」縣令道:「果然搜尋得出,致得雨來,但憑天師行事。」天師就令女巫到民間各處尋旱魃,但見民間有懷胎十月將足者,便道是旱魃在腹內,要將藥墮下他來。民間多慌了。他又自恃是女人,沒一家內室不定進去。但是有娠孕的多瞞他不過。富家恐怕出醜,只得將錢財買矚他,所得賄賂無算。只把一兩家貧婦帶到官來,只說是旱勉之母,將水澆他。縣令明知無干,敢怒而不敢言,只是盡意奉承他。到了七日,天色仍復如舊,毫無效驗。有詩為證:
zǎo bá rú hé zài fù tāi? hǎo tú shè jì zhà rén cái.
早魃如何在婦胎?好徒設計詐人財。
suī rán bú shì qí ráng fǎ, zhǐ hé léi shēng tóu shàng lái.
雖然不是祈禳法,只合雷聲頭上來。
rú cǐ zuò wèi, shí rì yǒu duō. tiān bù còu qù, jiǎ rú kěn qīng qīng sōng sōng sǎ xià le jǐ diǎn, yě yào suàn tā gōng láo, mǎn chǎng mài nòng běn shì, shòu chóu xiè qù le. zěn dāng dé gàn zhèn yě bù dǎ yī gè? liǎng rén zì jué méi qù, tuī dào shì: cǐ fāng wèi gāi yǒu yǔ, dān gé zài cǐ wú yòng. yī miàn shōu shí, lì kè yào hái běn zhōu. zhè xiē yú dāi bǎi xìng, yī fā huāng le, rǎng dào: tiān shī zài cǐ shàng rán bù néng xià yǔ ruò tiān shī qù le, zhè yǔ zài xià bù chéng le. qǐ fēi yī fāng bǎi xìng gāi sǐ? duō lái kǔ gào xiàn jīn, dìng yào bān liú.
如此作為,十日有多。天不湊趣,假如肯輕輕鬆鬆灑下了幾點,也要算他功勞,滿場賣弄本事,受酬謝去了。怎當得干陣也不打一個?兩人自覺沒趣,推道是:「此方未該有雨,擔閣在此無用。」一面收拾,立刻要還本州。這些愚呆百姓,一發慌了,嚷道:「天師在此尚然不能下雨;若天師去了,這雨再下不成了。豈非一方百姓該死?」多來苦告縣今,定要扳留。
xiàn lìng jí shì ài bǎi xìng de, shùn zhe mín qíng, zhǐ de qù bài gào kǔ liú, dào: tiān shī jì rán kěn wèi wàn xìng, tè dì lái cǐ, hái qiú zhì xīn qí dǎo, bì qiú gè yīng yàn jiù cǐ yī fāng, rú hé zuò gè láo ér wú gōng qù le? tiān shī bèi xiàn lìng lǐ qiú, bǎi xìng kǔ gào, wú yán kě dá. zì xiǎng dào: ruò bù fàng xià gè liǎn lái, zěn shēng chán dé guò? bó rán biàn sè, mà xiàn lìng dào: yōng suǒ guān rén, bù zhī tiān dào! nǐ zuò guān bù cái, běn fāng gāi miè. tiān shí bù kěn xià yǔ, liú wǒ zài cǐ hé gān? xiàn lìng bù gǎn huí yán yǔ biàn, dàn chēng xiè dào: běn fāng yǒu zuì, zì yú yú qiǎn, fēi gǎn gèng fán tiān shī, dàn tè dì láo dú tiān shī dào cǐ yī fān, míng rì xū yào zhì jiǔ fèng jiàn, suǒ yǐ qū liú yī xiǔ. tiān shī fāng cái hé yán dào: míng rì bì bù kě chí le.
縣令極是愛百姓的,順着民情,只得去拜告苦留,道:「天師既然肯為萬姓,特地來此,還求至心祈禱,必求個應驗救此一方,如何做個勞而無功去了?」天師被縣令禮求,百姓苦告,無言可答。自想道:「若不放下個臉來,怎生纏得過?」勃然變色,罵縣令道:「庸瑣官人,不知天道!你做官不才,本方該滅。天時不肯下雨,留我在此何干?」縣令不敢回言與辨,但稱謝道:「本方有罪,自于于譴,菲敢更煩天師,但特地勞瀆天師到此一番,明日須要治酒奉餞,所以屈留一宿。」天師方才和顏道:「明日必不可遲了。」
xiàn lìng bié qù, zì dào yá mén lǐ lái. zhào jí yá mén zhōng rén, duì tā dào: cǐ bèi huá tú, wǒ míng zhī jiǎo wū wú yì, zhǐ yīn yú mín qīng xìn, zhī dào wǒ zuò guān de bù kěn qū yì, yǐ zhì bù néng dé yǔ. ér jīn wǒ fèng shì zhī lǐ, qí kěn zhī chéng, yǐ wú suǒ bù jǐn, zhǐ hǎo zhè děng le. tā bù shuō zì jǐ xié wàng méi lì liàng, fǎn jiāng è yǔ lì wǒ. wǒ tiǎn jū rén shàng, jīn wèi wū zhě suǒ rǔ, qǐ kě fù yán wèi guān yé! míng rì wǒ ruò yǒu suǒ zhǐ huī, nǐ děng xū yào yī yī yī wǒ ér xíng, bù guǎn yǒu shèn hǎo dǎi shì fēi, wǒ shēn zì dāng zhī, nǐ men bù kě chí yí luò hòu le. zhè gè dí xiàn lìng yī xiàng wēi yán, yòu qiě dé zhèng zài rén, gè gè xìn fú. tā de fēn fù nà yī gè bù yī cóng de? dāng rì yá mén rén děng, jù gè lǐng mìng ér sàn.
縣令別去,自到衙門裡來。召集衙門中人,對他道:「此輩猾徒,我明知矯誣無益,只因愚民輕信,只道我做官的不肯屈意,以致不能得雨。而今我奉事之禮,祈懇之誠,已無所不盡,只好這等了。他不說自己邪妄沒力量,反將惡語詈我。我忝居人上,今為巫者所辱,豈可復言為官耶!明日我若有所指揮,你等須要一一依我而行,不管有甚好歹是非,我身自當之,你們不可遲疑落後了。」這個狄縣令一向威嚴,又且德政在人,個個信服。他的分付那一個不依從的?當日衙門人等,俱各領命而散。
cì zǎo xiàn mén wèi kāi, yǐ bào tiān shī yán chì guī qí, yī miàn cuī cù qǐ shēn le. guǎn bàn lì lái wèn dào: jīn rì xiàng gōng yǔ tiān shī jiàn xíng, jiǔ xí hái shì shè zài xiàn lǐ, hái shì shè zài cí lǐ, yě yào yù xiān zhěng bèi cái hǎo, pà yī shí lái bù dié. xiàn lìng lěng xiào dào: yǒu shèn lái bù dié? jìng jiào dǎ tóu tà dào cí zhōng lái, yǔ tiān shī sòng xíng. suí cóng de rén duō yí xīn dào: jiǔ xí wèi zēng jiàn bèi, rú hé sòng xíng? nà biān cí zhōng tiān shī yě dào xiàn guān jì rán sòng xíng, bù zhī shè zài xiàn zhōng hái shì cí zhōng? rú hé bù jiàn yī xiē dòng jìng? děng zhe xīn jiāo, zhèng zài cí zhōng fā zuò dào: zhè yàng dài màn de xiàn guān, zěn de tiān kěn xià yǔ? xū yú jiān, xiàn lìng jǐ dào. tiān shī hái dài zhě nù sè tóng nǚ wū yī qí rǎng dào: wǒ men yào huí qù de, rú hé méi xiē shì gù dān gé wǒ men? shén me dào lǐ? jì yào jiàn xíng, hé bù kuài xiē? xiàn lìng gǎi róng dà hè dào: dà dǎn de jiān tú! nǐ zuǒ dào nǚ wū, yāo huò rì jiǔ, zhuàng zài wǒ shǒu, dāng xū sǐ zài jīn rì. hái gǎn shuō guī qù me? hē yī shēng: zuǒ yòu, ná xià! guān zhǎng fēn fù, cóng rén zěn gǎn bù cóng? yī huǒ gōng rén bào léi yě sì dá yīng yī shēng, tí le tiě liàn, rú yīng ná yàn què, bǎ liǎng rén kòu chéng jǐng suǒ le, niǔ jiāng xià lái. xiàn lìng xiān gào chéng huáng dào: wò chuò yāo tú, hōng piàn yú mín, wū wàng shén dào, jīn rì qǐng wèi shén míng chú zhī. hè lìng àn dào zài chéng huáng miàn qián dào: wǒ jīn yǔ nǐ èr rén jiàn xíng. gè biān bèi èr shí, dǎ dé pí kāi ròu zhàn, xuè jiàn tíng jiē. biān bà, kǔn fù qǐ lái, tóu zài cí qián piào shuǐ zhī nèi. kě xiào guō sài pú yǔ bīng zhōu nǚ wū zuò le yī shì xié rén, jīn rì sǐ yú fēi mìng.
次早縣門未開,已報天師嚴飭歸騎,一面催促起身了。管辦吏來問道:「今日相公與天師餞行,酒席還是設在縣裡,還是設在祠里,也要預先整備才好,怕一時來不迭。」縣令冷笑道:「有甚來不迭?」竟叫打頭踏到祠中來,與天師送行。隨從的人多疑心道:「酒席未曾見備,如何送行?」那邊祠中天師也道縣官既然送行,不知設在縣中還是祠中?如何不見一些動靜?等着心焦,正在祠中發作道:「這樣怠慢的縣官,怎得天肯下雨?」須臾間,縣令己到。天師還帶者怒色同女巫一齊嚷道:「我們要回去的,如何沒些事故擔閣我們?甚麼道理?既要餞行,何不快些?」縣令改容大喝道:「大膽的奸徒!你左道女巫,妖惑日久,撞在我手,當須死在今日。還敢說歸去麼?」喝一聲:「左右,拿下!」官長分付,從人怎敢不從?一夥公人暴雷也似答應一聲,提了鐵鏈,如鷹拿燕雀,把兩人扣丞頸鎖了,扭將下來。縣令先告城隍道:「齷齪妖徒,哄騙愚民,誣妄神道,今日請為神明除之。」喝令按倒在城隍面前道:「我今與你二人餞行。」各鞭背二十,打得皮開肉綻,血濺庭階。鞭罷,捆縛起來,投在祠前漂水之內。可笑郭賽璞與并州女巫做了一世邪人,今日死於非命。
qiáng xiàng guān rén bù shòu cuò, wàng zuò yāo wū gàn tuō dà.
強項官人不受挫,妄作妖巫干托大。
shén qián zhàng bèi shén bù líng, wǎ guàn bù lí jǐng shàng pò.
神前杖背神不靈,瓦罐不離井上破。
dí xiàn lìng lì kè zhī jiān chú le liǎng gè tiān shī, zuǒ yòu jǐn jiē shī sè. yǒu lǎo chéng de lái bǐng dào: qī wàng zhī tú, xiàng gōng chú le shén dāng. zhǐ shì tiān shī zhī hào, cháo tíng suǒ cì, wàn yī shàng sī chēn guài, cháo tíng zuì zé, rú zhī nài hé? xiàn lìng dào: cǐ bèi rén wú gēn bàn yǒu quán shù, liú xià tā yuān chóu bù jiě, bì shòu tā zhōng shāng. jì sǐ zhī hòu, rú fēi péng duàn gěng, hái yǒu shén me qīn shí gù jiù lái dǎng hù tā de? jí shǐ cháo tíng zé wǒ shàn shā, wǒ pīn zhe yī guān biàn liǎo, méi shén dà shì. zhòng jiē wěi wěi fú qí dǎn liàng. xiàn lìng yòu zì xiǎng dào: wǒ chú le tiān shī, ruò yǔ zé réng jiù bù jiàng, wú zhī yú mín yuè yào guī jiù yú wǒ, dào shì de zuì shén míng zhī gù le. wǒ xiǎng shén míng zài shàng, yǒu gǎn bì tōng, wàng dàn yōng nú, yuán fēi gǎn gé zhī bèi. ruò táng táng xiàn zǎi wèi mín qǐng mìng, qǐ yǒu yī niàn zhì chéng bù méng jiàn chá zhī lǐ? suì kòu shǒu shén qián qián dǎo dào: wū wàng jiān tú, shēn xíng huì shì, kǒu chū wū yán, diàn wū shén dé, jǐn yǐ zhū qì. shàng tiān yù zé, jì bù qīng xùn yāo wàng, bì dāng jiàn niàn zhèng zhí. zài wú gǎn yīng, shì shén míng bù líng, shàn è wú bié yǐ. ruò guǒ xì xiàn lìng bù dé, zuì zhǐ yī shēn, bù yí zhòng hài bǎi xìng. jīn kòu shǒu shén qián, wéi qiān fā xīn, cóng cǐ zài cí hòu gāo gāng liè rì zhī zhōng, lì pù qí shēn bù dé yǔ qíng yuàn gǎo sǐ, shì bù xiū xī. yán bì zài bài ér chū. nà cí hòu yǒu shān, gāo kě shí zhàng, xiàn lìng jí mìng shè xí fén xiāng, zān guān zhí hù cháo fú dú lì yú shàng. fēn fù cóng lì jù gè sàn qù tīng hóu.
狄縣令立刻之間除了兩個天師,左右盡皆失色。有老成的來稟道:「欺妄之徒,相公除了甚當。只是天師之號,朝廷所賜,萬一上司嗔怪,朝廷罪責,如之奈何?」縣令道:「此輩人無根絆有權術,留下他冤讎不解,必受他中傷。既死之後,如飛蓬斷梗,還有什麼親識故舊來黨護他的?即使朝廷責我擅殺,我拼着一官便了,沒甚大事。」眾皆唯唯服其膽量。縣令又自想道:「我除了天師,若雨澤仍舊不降,無知愚民越要歸咎於我,道是得罪神明之故了。我想神明在上,有感必通,妄誕庸奴,原非感格之輩。若堂堂縣宰為民請命,豈有一念至誠不蒙鑑察之理?」遂叩首神前虔禱道:「誣妄奸徒,身行穢事,口出誣言,玷污神德,謹已誅訖。上天雨澤,既不輕徇妖妄,必當鑒念正直。再無感應,是神明不靈,善惡無別矣。若果系縣令不德,罪止一身,不宜重害百姓。今叩首神前,維謙發心,從此在祠後高岡烈日之中,立曝其身;不得雨情願槁死,誓不休息。」言畢再拜而出。那祠後有山,高可十丈,縣令即命設席焚香,簪冠執笏朝服獨立於上。分付從吏俱各散去聽侯。
hé chéng shì mín tīng zhī xiàn lìng rú cǐ xíng shì, dà jiā hài è qǐ lái dào: tiān shī rú hé dǎ sǐ dé de? tiān shī jué dìng bù sǐ. yì zhǎng rě le tā, bì yǒu qí huò, rú hé shì hǎo? yòu jiàn shuō dào: xiàn lìng zài cí hòu gāo gāng shàng, liè rì zhōng zì xíng pù shài, qí dǎo shàng tiān qù le. yú shì bēn zǒu fēn yún, jǐn lái guān kàn, jiǎo zuò le rén shān rén hǎi chéng qiáng yě sì qì jiāng lǒng lái. kě shā guài yì! zhēn shì lái yì zhì chéng, wú bù gǎn yīng. qǐ chū xiàn lìng bù dào kǒu shàng zhī shí, yán wēi zhèng chì, shā shí liú tiě, dài děng xiàn lìng zhàn dé jiǎo dìng le, hū rán yī piàn hēi yún tuī jiāng qǐ lái, dà rú chē gài, qià qià bǎ xiàn lìng suǒ lì zhī chù zhē dé wú yī diǎn rì guāng, sì zhōu rì sè jǐn shài tā bù zháo. zì cǐ yī piàn qǐ lái, sì xià lǐ màn màn hēi yún tuán quān jiē zhe, yǔ qǐ chū zhè fù dǐng de hùn zuò yī kuài shēng chéng le, léi zhèn shù shēng, gān yǔ dà zhù. dàn jiàn:
闔城士民聽知縣令如此行事,大家駭愕起來道:「天師如何打死得的?天師決定不死。邑長惹了他,必有奇禍,如何是好?」又見說道:「縣令在祠後高岡上,烈日中自行曝曬,祈禱上天去了。」於是奔走紛紜,盡來觀看,攪做了人山人海城牆也似砌將攏來。可煞怪異!真是來意至誠,無不感應。起初縣令步到口上之時,炎威正熾,砂石流鐵,待等縣令站得腳定了,忽然一片黑雲推將起來,大如車蓋,恰恰把縣令所立之處遮得無一點日光,四周日色盡曬他不着。自此一片起來,四下里慢慢黑雲團圈接着,與起初這覆頂的混做一塊生成了,雷震數聲,甘雨大注。但見:
qiān shān ài dài, wàn jìng hūn mái. jiàn mò fēi liú, kōng zhōng wǎn zhuǎn qún lóng wǔ nù hào kuáng xiào, yě wài bēn téng wàn qí lái. shǎn shuò shuò yè liǎng dào liú guāng, nào hōng hōng míng ér shēng lián gǔ. lín lí wú yǐ, zhǐ jiào nóng zi xīn huān zhèn dié bù tíng, zuì shì è rén dǎn qiè.
千山靉靆,萬境昏霾。濺沫飛流,空中宛轉群龍舞;怒號狂嘯,野外奔騰萬騎來。閃爍爍曳兩道流光,鬧轟轟鳴兒聲連鼓。淋漓無已,只教農子心歡;震疊不停,最是惡人膽怯。
zhè chǎng yǔ zú zú xià le yī gè duō shí chén, zhí xià de gōu yíng huì mǎn, yuán yě pāng liú. shì mín pāi shǒu huān hū, gǎn jī xiàn lìng xiàng gōng wèi mín xīn kǔ, lùn wàn shù qiān de pǎo shàng gāng lái, cù yōng zhe dí gōng zì shān ér xià. tuō xià zhǎng yī dāng le sǎn zi zhē zhe yǔ diǎn, lǎo yòu fù nǚ tuō ní dài shuǐ, lián lù zhǐ shì kòu tóu zàn sòng. dí gōng fǎn yǒu hǎo xiē bù guò yì dào: kuài bú yào rú cǐ. cǐ tiān yì jiù mín, běn xiàn hé dé? zěn dāng dé zhòng rén yú mí de duō, bù xiǎo dé jīng chéng suǒ gǎn, dàn jiàn xiàn guān dǎ shā le tiān shī, yòu huì dé qí yǔ, bì jìng shén tōng guǎng dà, shǒu duàn yòu bǐ tiān shī gāo qiáng, bǎ xiān qián chóng fèng tiān shī zhè xiē lǔ chéng duō yí zài xiàn lìng shēn shàng le. xiàn lìng dào tīng, fēn fù bǎi xìng gè sàn. suí qǔ le gè xiāng gè bǎo yǔ shù chǐ cùn wén shū, shēn bào shàng sī qù.
這場雨足足下了一個多時辰,直下得溝盈澮滿,原野滂流。士民拍手歡呼,感激縣令相公為民辛苦,論萬數千的跑上岡來,簇擁着狄公自山而下。脫下長衣當了傘子遮着雨點,老幼婦女拖泥帶水,連路只是叩頭贊誦。狄公反有好些不過意道:「快不要如此。此天意救民,本縣何德?」怎當得眾人愚迷的多,不曉得精誠所感,但見縣官打殺了天師,又會得祈雨,畢竟神通廣大,手段又比天師高強,把先前崇奉天師這些虜誠多移在縣令身上了。縣令到廳,分付百姓各散。隨取了各鄉各堡雨數尺寸文書,申報上司去。
nà shí zhōu jiāng zài zhōu, xiān wén dé xiàn guān zhàng shā wū zhě, yě yǒu xiē guài tā qīng jǔ wàng dòng, dào shì lǐ qǐng qù de, zòng bù dé yǔ, hé zhì yú sǐ? ruò bì jìng qǐng yǔ bù dé, qǐ bù zài shā wú gū? nǎi jiàn wén shū shàng lái, bào zhe sì jiāo yǔ zú, yòu jiàn bǎi xìng xuě piàn yě sì tóu zhuàng lái, chēng zàn xiàn lìng pù shēn zhì yǔ xǔ duō hǎo chù, zhōu jiāng cái xiǎo dé xiàn lìng zhèng rén jūn zǐ, zhèng jī shū cháng, shēn jiā tàn yì. yǒu xīn yào biǎo yáng tā, yòu kǒng cháo tíng guài tā zhàng shā wū zhě, zhǐ de shàng biǎo yī dào, míng liè qí shì. nèi zhōng dà lüè yún:
那時州將在州,先聞得縣官杖殺巫者,也有些怪他輕舉妄動,道是禮請去的,縱不得雨,何至於死?若畢竟請雨不得,豈不在殺無辜?乃見文書上來,報着四郊雨足,又見百姓雪片也似投狀來,稱讚縣令曝身致雨許多好處,州將才曉得縣令正人君子,政績殊常,深加嘆異。有心要表揚他,又恐朝廷怪他杖殺巫者,只得上表一道,明列其事。內中大略云:
guō wū děng wēi suǒ xì mín, yāo wū huò zhòng, suī qiè míng hào, zǒng shǔ yín yuán jí zài xiāng lǐ, dú shén hài xià, líng xuān yì zhǎng. shǒu tǔ zhī guān, wèi mín zhū zhī, yì bù wèi guò. dí mǒu lì zú chú jiān, chéng néng dòng wù, pù qū zhì yǔ, jù jiàn yì jī. shèng shì néng chén, lǐ yí yōu yì yún yún.
郭巫等偎瑣細民,妖誣惑眾,雖竊名號,總屬夤緣;及在鄉里,瀆神害下,凌軒邑長。守土之官,為民誅之,亦不為過。狄某力足除奸,誠能動物,曝軀致雨,具見異績。聖世能臣,禮宜優異云云。
qí shí fān zhèn yǒu quán, zhōu jiāng biǎo shàng, cháo tíng bù gǎn yǒu yì, yì qiě guō wū děng yuán xì wú jí gùn tú, yī shí zài jīng mào làn chǒng xìng, dào de chū wài duō shí, jīng zhōng yuán wú yǔ yì xīn fù jì tā zài xīn shàng de. jiù dǎ sǐ le, méi rén chóu hèn, míng suī tiān shī, zhǐ dāng shā gè píng mín bà le. guǒ rán bù chū dí xiàn lìng suǒ liào.
其時藩鎮有權,州將表上,朝廷不敢有異,亦且郭巫等原系無藉棍徒,一時在京冒濫寵幸,到得出外多時,京中原無羽翼心腹記他在心上的。就打死了,沒人仇恨,名雖天師,只當殺個平民罷了。果然不出狄縣令所料。
nà jìn yáng shì bǐ shí běi jīng, yī shí dí xiàn lìng zhèng shēng cháo yě xuān chuán, jǐn jiē qīn fú qí rén pǐn. bù yī rì, zhào shū xià lái bāo yì. zhào yún:
那晉陽是彼時北京,一時狄縣令政聲朝野喧傳,盡皆欽服其人品。不一日,詔書下來褒異。詔云:
wéi qiān jù yì liáng cái, zhōng chén huá zhòu. dǔ zī tiān lì, jiāng zhàng xià mín. dāng qǐng dǎo yú jìn cí, lèi tóu wū yú yè xiàn. pù shān jiāo zhī wèi jǐng, shì děng fén qū qǐ tiān jì zhī yóu yún, qíng tóng jiǎn zhǎo. suì shǐ hàn fēng qián xī, gān zé xuán liú. wú tiān yóu jiàn kè chéng, yǔ yì qǐ wàng bāo shàn? tè bān mǐ fú, bǐ yào tóng zhāng. wù tì lìng míng, gèng zhāo shū jī.
維謙劇邑良才,忠臣華胄。睹茲天厲,將瘴下民。當請禱於晉祠,類投巫於鄴縣。曝山椒之畏景,事等焚軀;起天際之油雲,情同剪爪。遂使旱風潛息,甘澤旋流。吳天猶鑒克誠,予意豈忘褒善?特頒米紱,俾耀銅章。勿替令名,更昭殊績。
dāng xià cì qián wǔ shí wàn, yǐ shǎng qí gōng. cóng cǐ, dí xiàn lìng suì wèi táng cháo míng chén, hòu lái shēng rèn qù hòu, běn xiàn bǎi xìng gǎn tā, jiàn zào shēng cí, xiāng huǒ bù jué. qí qíng dǎo yǔ, wú bù yīng yàn. zhǐ shì yī niàn gāng zhèng, jiàn dé rú cǐ. kě jiàn xié bù néng shèng zhèng. nèi xiē qiáo zhuāng zuò shì de wū shī, zuò le shuǐ zhōng yān sǐ guǐ, bù zhī jǐ shí dé chāo shēng lī. shì rén kù xìn wū shī de, dāng shú kàn cǐ duàn huà wén. yǒu shī wèi zhèng:
當下賜錢五十萬,以賞其功。從此,狄縣令遂為唐朝名臣,後來升任去後,本縣百姓感他,建造生祠,香火不絕。祈晴禱雨,無不應驗。只是一念剛正,見得如此。可見邪不能勝正。那些喬妝做勢的巫師,做了水中淹死鬼,不知幾時得超升哩。世人酷信巫師的,當熟看此段話文。有詩為證:
jǐn dào tiān shī shù yǒu líng, rú hé yǒng dǐ bù huí shēng?
盡道天師術有靈,如何永底不回生?
shì kàn gān yǔ suí chē hòu, shǐ xìn rú shén shì zhì chéng.
試看甘雨隨車後,始信如神是至誠。