xiào míng zhèng tài hòu, rùn zhōu rén yě, běn xìng zhū shì. lǐ qí jù zhè xī fǎn, xiāng zhě yán yú qí yuē: zhū shì yǒu qí xiāng, dāng shēng tiān zǐ. qí qǔ zhì yú jiā. qí jì sǐ, hòu rù yè tíng, wèi guō tài hòu shì ér. xiàn zōng huáng dì ài ér xìng zhī, shēng xuān zōng huáng dì, wèi mǔ tiān xià shí sì nián. yì zōng jí wèi, zūn wèi tài huáng tài hòu. yòu qī nián, bēng. yǐ guō tài hòu pèi xiǎng, chū jì bié miào.
孝明鄭太后,潤州人也,本姓朱氏。李錡據浙西反,相者言於錡曰:「朱氏有奇相,當生天子。」錡取致於家。錡既死,後入掖庭,為郭太后侍兒。憲宗皇帝愛而幸之,生宣宗皇帝,為母天下十四年。懿宗即位,尊為太皇太后。又七年,崩。以郭太后配享,出祭別廟。
shàng xìng zhì xiào, fèng zhèng tài hòu gōng yǎng, bù jū bié gōng, zhǐ yú dà míng gōng zhāo xī shì fèng. qīn jiù zhèng guāng, jí wèi zhī chū, lián rèn píng lú hé zhōng liǎng zhèn jié dù shǐ. dà zhōng qī nián, zì hé zhōng lái cháo, shàng yīn yǔ guāng shāng jiào zhèng lǐ, guāng sù bù xiǎo wén zì, duì shàng yǔ shí yǒu zhì lǐ. jí mìng zǎi chén bié xuǎn hé zhōng jié dù shǐ, liú guāng fèng cháo yè. hòu huò yǐ guāng shēng jì wèi yōu, jí hòu cì jīn bó, bù fù gèng wěi fāng miàn.
上性至孝,奉鄭太后供養,不居別宮,只於大明宮朝夕侍奉。親舅鄭光,即位之初,連任平盧、河中兩鎮節度使。大中七年,自河中來朝,上因與光商較政理,光素不曉文字,對上語時有質俚。即命宰臣別選河中節度使,留光奉朝謁。後或以光生計為憂,即厚賜金帛,不復更委方面。
xiàn zōng huáng dì yàn jià zhī xī, shàng suī yòu, pō jì qí shì, zhuī hèn guāng líng shāng chén zhī kù. jí wèi hòu, zhū chú è dǎng wú lòu wǎng zhě. shí guō tài hòu wú yàng, yǐ shàng yīng chá xiào guǒ, qiě huái cán jù. shí jū xìng qìng gōng, yī rì, yǔ èr shì ér tóng shēng qín zhèng lóu, yī héng ér wàng, biàn yù yǔn yú lóu xià, yù chéng shàng guò. zuǒ yòu jí chí zhī, jí wén yú shàng, shàng dà nù. qí xī, tài hòu bào bēng, shàng zhì yě.
憲宗皇帝晏駕之夕,上雖幼,頗記其事,追恨光陵商臣之酷。即位後,誅除惡黨無漏網者。時郭太后無恙,以上英察孝果,且懷慚懼。時居興慶宮,一日,與二侍兒同升勤政樓,依衡而望,便欲殞於樓下,欲成上過。左右急持之,即聞於上,上大怒。其夕,太后暴崩,上志也。
yì zōng guō tài hòu jì bēng, sàng fú xǔ rú gù shì. lǐ yuàn jiǎn tǎo guān wáng hào kàng shū, qǐng hòu hé zàng jǐng líng, pèi xiǎng xiàn zōng miào shì. shū jì rù, shàng dà nù. zǎi chén bái mǐn zhōng zhào hào jié qí shì, hào yuē: guō tài hòu shì xiàn zōng chūn gōng shí yuán fēi, fén yáng wáng sūn, dài shì shùn zōng wèi xīn fù. xiàn zōng yàn dài zhī yè, shì chū àn mèi, mǔ tiān xià lì wǔ cháo, bù kě yǐ àn mèi zhī shì chù hé pèi zhī lǐ! mǐn zhōng nù shén, hào shēng yì lì. zǎi chén jiāng huì shí, zhōu chí zhù mǐn zhōng tīng mén yǐ qí tóng shí. mǐn zhōng chuán yǔ chí: zhèng wèi yī shū shēng nǎo luàn, dàn qǐ xiān zhī. chí jiù mǐn zhōng tīng wèn qí shì, hào yì bù náo. chí yǐ shǒu jiā é yú hào, shǎng qí gū zhí. yì rì, hào biǎn rùn zhōu jù róng lìng, chí yì miǎn xiāng. dà zhōng shí sān nián qiū bā yuè, shàng bēng, zǎi chén líng hú táo wèi shān líng lǐ yí shǐ, zòu hào wèi pàn guān. hào yòu bài zhāng lùn yì ān hé pèi xiǎng xiàn zōng, shǐ shēng fù yān.
懿宗郭太后既崩,喪服許如故事。禮院檢討官王皞抗疏,請後合葬景陵,配享憲宗廟室。疏既入,上大怒。宰臣白敏中召皞詰其事,皞曰:「郭太后是憲宗春宮時元妃,汾陽王孫,迨事順宗為新婦。憲宗厭代之夜,事出暗昧,母天下歷五朝,不可以暗昧之事黜合配之禮!」敏中怒甚,皞聲益厲。宰臣將會食,周墀駐敏中廳門以俟同食。敏中傳語墀:「正為一書生惱亂,但乞先之。」墀就敏中廳問其事,皞益不撓。墀以手加額於皞,賞其孤直。翌日,皞貶潤州句容令,墀亦免相。大中十三年秋八月,上崩,宰臣令狐綯為山陵禮儀使,奏皞為判官。皞又拜章論懿安合配享憲宗,始升袝焉。
shàng yán yīng tīng zhèng, wèn zǎi chén bái mǐn zhōng yuē: xiàn zōng qiān zuò jǐng líng, lóng chūn xíng cì, hū zhí fēng yǔ, liù gōng bǎi guān jǐn bì qù, wéi yǒu yī shān líng shǐ, hú ér zhǎng, pān líng jià bù dòng. qí rén xìng shì wèi shuí? wèi wǒ yán zhī. mǐn zhōng zòu jǐng líng shān líng shǐ líng hú chǔ. shàng yuē: yǒu ér fǒu? mǐn zhōng zòu zhǎng zi xù, jiàn rèn suí zhōu cì shǐ. shàng yuē: kě rèn zǎi xiàng fǒu? mǐn zhōng yuē: xù xiǎo huàn fēng bì, bù rèn dà yòng cì zǐ táo, jiàn rèn hú zhōu cì shǐ, yǒu tái fǔ zhī qì. shàng yuē: zhuī lái. yì rì, shòu kǎo gōng láng zhōng zhī zhì gào. dào què, zhào chōng hàn lín xué shì. jiān suì, suì lì wèi xiāng. shí rén xián tàn mǐn zhōng liàng zhí wú yǐn, bù yǎn rén yú shàng.
上延英聽政,問宰臣白敏中曰:「憲宗遷座景陵,龍輴行次,忽值風雨,六宮、百官盡避去,惟有一山陵使,胡而長,攀靈駕不動。其人姓氏為誰?為我言之。」敏中奏景陵山陵使令狐楚。上曰:「有兒否?」敏中奏長子緒,見任隨州刺史。上曰:「可任宰相否?」敏中曰:「緒小患風痹,不任大用;次子綯,見任湖州刺史,有台輔之器。」上曰:「追來。」翌日,授考功郎中、知制誥。到闕,召充翰林學士。間歲,遂立為相。時人咸嘆敏中亮直無隱,不掩人於上。
shàng yīn dú yuán hé shí lù, jiàn gù jiāng xī guān chá shǐ wéi dān zhèng shì zhuō yì, wèn zǎi chén shú wèi dān hòu. zǎi chén zhōu chí zòu: chén jìn rèn jiāng xī guān chá shǐ, jiàn dān xíng shì, yú fēng yí ài, zhì jīn zài rén. qí zi zhòu, jiàn rèn hé yáng guān chá pàn guān. shàng yuē: sù yǔ hǎo guān. chí xiàn zhě wén zhī, zòu wèi shì yù shǐ.
上因讀《元和實錄》,見故江西觀察使韋丹政事卓異,問宰臣孰為丹後。宰臣周墀奏:「臣近任江西觀察使,見丹行事,餘風遺愛,至今在人。其子宙,見任河陽觀察判官。」上曰:「速與好官。」持憲者聞之,奏為侍御史。
jiā zèng gù chǔ zhōu cì shǐ shàng shū gōng bù shì láng lǐ dé xiū lǐ bù shàng shū. dé xiū, xiàn zōng cháo zǎi xiàng jí fǔ zhǎng zi yě. gǔ fǔ hōng, tài cháng shì yuē jiǎn. dù zhī láng zhōng zhāng zhòng fāng yǐ xiàn zōng hǎo yòng bīng, jí fǔ jū fǔ bì zhī rèn, bù dé wèi zhī jiǎn. zhòng fāng biǎn suì zhōu sī mǎ. bǎo lì zhōng, zhòng fāng zhēng jiàn yì dài fū, dé xiū bù yù tóng lì cháo, lián mù shū hú chǔ sān zhōu. shí jí fǔ shǎo zǐ dé yù rèn jīng nán jié dù shǐ jiǎn xiào sī tú píng zhāng shì. shàng jí wèi pǔ ēn, dé yù dāng zhuī zèng zǔ fù, qǐ huí zèng qí xiōng, gù yǒu shì mìng.
加贈故楚州刺史、尚書工部侍郎李德脩禮部尚書。德脩,憲宗朝宰相吉甫長子也。古甫薨,太常諡曰簡。度支郎中張仲方以憲宗好用兵,吉甫居輔弼之任,不得謂之「簡」。仲方貶遂州司馬。寶曆中,仲方徵諫議大夫,德脩不欲同立朝[10],連牧舒、湖、楚三州。時吉甫少子德裕任荊南節度使、檢校司徒、平章事。上即位普恩,德裕當追贈祖父,乞回贈其兄,故有是命。
bái mǐn zhōng shǒu sī kōng jiān mén xià shì láng, chōng bīn níng xíng yíng dōu tǒng, tǎo nán shān píng xià dǎng xiàng. fā rì, yǐ jìn jūn sān bǎi rén cóng. mǐn zhōng shàng lùn, qǐng yǐ péi dù tǎo huái xī gù shì, kāi mù zé tíng chén, bù zǔ dà lì. shàng yǔn zhī, nǎi yǐ zuǒ jiàn yì dài fū sūn shāng wèi zuǒ shù zǐ xíng jūn sī mǎ, jià bù láng zhōng, zhī zhì gào jiǎng míng yǔ tíng yù sī huì tóng wèi yòu shù zǐ jié dù fù shǐ, jià bù yuán wài lǐ xún wèi jié dù pàn guān, hù bù yuán wài lǐ xuán wèi dōu tǒng zhǎng jì, jiāng jūn rǎn hù chén jūn cóng wèi zuǒ yòu dōu yú hòu.
白敏中守司空、兼門下侍郎,充邠寧行營都統,討南山、平夏党項。發日,以禁軍三百人從。敏中上論,請以裴度討淮西故事,開幕擇廷臣,不阻大吏。上允之,乃以左諫議大夫孫商為左庶子、行軍司馬,駕部郎中,知制誥蔣(名與庭裕私諱同)為右庶子、節度副使,駕部員外李荀為節度判官,戶部員外李玄為都統掌記,將軍冉昈、陳君從為左、右都虞候。
shàng qīn mèi ān píng gōng zhǔ xià jià fù mǎ dū wèi liú yì, shàng mìng zǎi chén yǔ yī fāng miàn, zhōng shū nǐ píng lú jié dù shǐ. shàng wèi yuē: zhèn zhǐ yǒu yī mèi, shí yù xiāng jiàn, zī qīng qù jīng xiòng yuǎn, qīng bié sī zhī. zǎi chén nǎi zòu bīn níng jié zhì, jìn yú píng lú. réng xǔ ān píng gōng zhǔ suì shí chéng chuán rù jīng.
上親妹安平公主下嫁駙馬都尉劉異,上命宰臣與一方面,中書擬平盧節度使。上謂曰:「朕只有一妹,時欲相見,淄青去京敻遠,卿別思之。」宰臣乃奏邠寧節制,近於平盧。仍許安平公主歲時乘傳入京。
liú yì jiāng fù zhèn, ān píng rù cí, yǐ yì jī rén cóng. ān píng zuǒ yòu jiē gōng rén, shàng jǐn jì zhī, hū jiàn bié jī, wèn ān píng yuē: cǐ shuí yě? ān píng yuē: liú láng yīn shēng rén. sú hū rú cǐ. shàng yuè ān píng bù dù, xǐ xíng yú sè, gù zuǒ yòu yuē: biàn yǔ zuò zhǔ rén. bù lìng yǔ gōng wá tóng chù. shàng zhī zhēn bié fáng xián, xiān wēi bù yí rú cǐ.
劉異將赴鎮,安平入辭,以異姬人從。安平左右皆宮人,上盡記之,忽見別姬,問安平曰:「此誰也?」安平曰:「劉郎音聲人。」(俗呼如此。)上悅安平不妬,喜形於色,顧左右曰:「便與作主人。」不令與宮娃同處。上之甄別防閒,纖微不遺如此。
wàn shòu gōng zhǔ, shàng nǚ, zhōng ài dú yì. jiāng xià jià, mìng zé láng xù. zhèng hào, xiāng mén zi, shǒu kē jí dì, shēng míng jí shén, shí hūn lú shì. zǎi chén bái mǐn zhōng zòu xuǎn shàng zhǔ, hào xián zhī, shàng wèi cháng yán. dà zhōng wǔ nián, mǐn zhōng miǎn xiāng, wèi bīn níng dōu tǒng. xíng yǒu rì, zòu shàng yuē: qǐng zhě, bì xià ài nǚ xià jià guì chén, láng xù zhèng hào fù hūn chǔ zhōu, huì yǒu rì. xíng cì zhèng zhōu, chén táng tiē zhuī huí, shàng fù shèng niàn. hào bù lè guó hūn, xián chén rù gǔ suǐ. chén qiě zài zhōng shū, hào wú rú chén hé yī qù yù jiē, bì méi niè chén duǎn, sǐ wú zhǒng yǐ! shàng yuē: zhèn zhī cǐ shì jiǔ, qīng hé yán zhī wǎn yé? yīn mìng zuǒ yòu biàn diàn zhōng qǔ yī chēng mù xiǎo hán zi lái, jiōng suǒ shén gù. wèi mǐn zhōng yuē: cǐ jǐn zhèng láng shuō qīng wén zì, biàn yǐ cì qīng. ruò tīng hào yán, bù rèn qīng rú cǐ yǐ! mǐn zhōng guī qǐ, yì gǎn shàng cōng chá hóng shù, cháng zhì hán zi yú fú qián, fén xiāng gǎn xiè. dà zhōng shí èr nián, mǐn zhōng rèn jīng nán jié dù shǐ. xiá rì, yǔ qián jìn shì chén kǎi xiāo yōu gé jìng huà, zhuī gǎn shàng ēn, qì huà cǐ shì, jǐn yǐ shì kǎi.
萬壽公主,上女,鍾愛獨異。將下嫁,命擇郎婿。鄭顥,相門子,首科及第,聲名籍甚,時婚盧氏。宰臣白敏中奏選尚主,顥銜之,上未嘗言。大中五年,敏中免相,為邠寧都統。行有日,奏上曰:「頃者,陛下愛女下嫁貴臣,郎婿鄭顥赴婚楚州,會有日。行次鄭州,臣堂帖追回,上副聖念。顥不樂國婚,銜臣入骨髓。臣且在中書,顥無如臣何;一去玉階,必媒孽臣短,死無種矣!」上曰:「朕知此事久,卿何言之晚耶?」因命左右便殿中取一檉木小函子來,扃鎖甚固。謂敏中曰:「此盡鄭郎說卿文字,便以賜卿。若聽顥言,不任卿如此矣!」敏中歸啟,益感上聰察宏恕,常置函子於佛前,焚香感謝。大中十二年,敏中任荊南節度使。暇日,與前進士陳鍇銷憂閣靜話,追感上恩,泣話此事,盡以示鍇。
dù cóng tōng guì rì jiǔ, mén xià yǒu shù shì lǐ shī míng, cóng dài zhī hòu. cóng rèn xī chuān jié dù shǐ, mǎ zhí bà qián zhōng fù què, zhì xī chuān, shù shì yī jiàn, wèi cóng yuē: shòu xiàng gōng ēn, jiǔ sī yǒu xiào dá, jīn yǒu suǒ bào yǐ! qián zhōng mǎ zhōng chéng, fēi cháng rén yě, xiàng gōng dāng hòu yù zhī. cóng wèi zhī xìn. shù shì yī rì mì yú cóng yuē: xiàng gōng jiāng yǒu shèn huò, fēi mǎ zhōng chéng bù néng jiù! cóng shǐ jīng xìn. fā rì, hòu bì zèng zhī, réng lìng dǐ lì wèi zhí yú dū xià mǎi zhái, shēng shēng zhī jì wú quē yān. zhí zhì què, fāng zhī gǎn cóng, bù zhī qí zhǐ. xún chú guāng lù qīng, bào zhuàng zhì shǔ, cóng wèi shù shì yuē: guì rén zhì què, zuò guāng lù qīng yǐ! shù shì yuē: gū dài zhī. shāo jìn dà lǐ qīng, yòu qiān xíng bù shì láng, chōng zhū dào yán tiě shǐ, cóng shǐ jīng yōu é ér zuò xiāng. yì zōng huáng tài hòu bēng hòu, cóng, yì ān zǐ xù yě, hū yī rì, nèi bǎng zi jiǎn zé zǎi xiàng yuán zài gù shì. zhí yù zhǐ, yì rì yán yīng shàng qián wàn duān yíng jiù. zhí sù biàn bó, néng huí shàng yì, shì suì zhōng qǐn.
杜悰通貴日久,門下有術士李(失名),悰待之厚。悰任西川節度使,馬植罷黔中赴闕,至西川,術士一見,謂悰曰:「受相公恩,久思有效答,今有所報矣!黔中馬中丞,非常人也,相公當厚遇之。」悰未之信。術士一日密於悰曰:「相公將有甚禍,非馬中丞不能救!」悰始驚信。發日,厚幣贈之,仍令邸吏為植於都下買宅,生生之計無缺焉。植至闕,方知感悰,不知其旨。尋除光祿卿,報狀至蜀,悰謂術士曰:「貴人至闕,作光祿卿矣!」術士曰:「姑待之。」稍進大理卿,又遷刑部侍郎,充諸道鹽鐵使,悰始驚憂;俄而作相。懿宗皇太后崩後,悰,懿安子婿也,忽一日,內牓子檢責宰相元載故事。植諭旨,翌日延英上前萬端營救。植素辨博,能回上意,事遂中寢。
wǔ zōng cháo rèn zǎi xiàng lǐ dé yù, dé yù suī chéng xiàng zi, wén xué guò rén, xìng gū qiào, jí péng dǎng rú chóu chóu, jǐ niú sēng rú lǐ zōng mǐn cuī gǒng yú lǐng nán. yáng sì fù zhēn mù lǐ gōng jué tíng yù qīn wài shū zǔ. yǐ huì chāng chū cè lì shì, yì qī nián lǐng wài. shàng jí wèi zhī hòu, lǐng biǎo wǔ xiāng tóng rì qiān běi. yǐ lì bù shàng shū lǐ jué wèi jiǎn xiào shàng shū yòu pú shè, chōng huái nán jié dù shǐ. jué zì dài jià, zhào jùn zàn huáng rén. zǎo gū, jū huái yīn, shì mǔ yǐ xiào wén. ruò guàn, tú bù jǔ míng jīng. lǐ jiàng wèi huá zhōu cì shǐ, yī jiàn wèi zhī yuē: rì jiǎo zhū tíng, fēi cháng rén yě, dāng duō jìn shì kē. míng jīng lù lù, fēi zi fā jī zhī lù. yī jǔ bù dì, yīng jìn shì. xǔ mèng róng wèi zōng bó, zhuó jū shàng dì. shì hè, shǔ wū zhòng yìn sān chéng tuī guān, diào jìn shū pàn gāo děng, shòu wèi nán xiàn wèi, qiān yòu shí yí, zuǒ qiān xià guī lìng. dīng mǔ yōu, lú jū sān nián bù rù shì. miǎn sàng, zhū hóu gāo yàn sì fǔ qí zhì mén, jiē bù jiù. niú sēng rú wèi wǔ chāng jié dù shǐ, zòu zhāng xiān dá yín tái, shòu diàn zhōng shì yù shǐ nèi gòng fèng wǔ chāng zhǎng shū jì. zhēng guī yù shǐ fǔ. wéi chù hòu bǐng zhèng, yī jiàn xiào yuē: qīng miào qì, qǐ jī bó cái hū? zhuó bài lǐ bù yuán wài, gǎi lì bù yuán wài. lǐ zōng mǐn wèi xiāng, yǐ pǐn liú chéng shì wèi jǐ rèn, zhuó zhǎng shū mìng, gǎi sī xūn yuán wài kù bù láng zhōng. wén zōng zhào chōng hàn lín xué shì. jué fēng gé duān sù, shǔ cí mǐn shàn, ēn qīng yī shí. lèi qiān hù bù shì láng chéng zhǐ, xǔ lì xiāng zhě lǚ yǐ. zhèng zhù yǐ yào shù wèi shì jiǎng xué shì, lǐ xùn zì liú rén zhào rù nèi tíng, jué wèi cháng sī yān. xùn zhù jiāo zèn, biǎn jiāng zhōu cì shǐ. wèi jǐ, xùn wèi xiāng, zào jiǎ gān lù, móu shàng zuǒ yòu, yǔ wáng yá děng shí yī rén chì zú fú zhū, rén fāng fú jué shǒu zhèng zhī yòu. zhēng wèi hù bù shì láng, yǔ yáng sì fù tóng rì mìng xiāng. shàng suī qiú lǐ xīn qiè, zhōng yōu yóu bù duàn. tóng bǐng zhèng zhě chén yí xíng zhèng tán qǐng jīng shù gū dān zhě jìn yòng, jué yǔ sì fù lùn dì zhòu cí cǎi zhě jū xiān. měi yán yīng yì zhèng, lǜ xiāng máo dùn, jìng wú chéng zhèng, dàn jì jiá shé ér yǐ. wén zōng jiāng yàn jià, yǐ yóu zi chén wáng chéng měi dāng bì wèi tuō. jiàn huán lì shùn, shì yóu liǎng jūn. yǐng wáng jí wèi, biǎn zhāo zhōu cì shǐ. shàng jí wèi, lèi qiān hé yáng sān chéng jié dù shǐ lì bù shàng shū. zhì shì, cuī dān hōng yú huái nán, chuò zhī. fǔ lǐ fán sān zài, hōng shì zhēn mù.
武宗朝任宰相李德裕,德裕雖丞相子,文學過人,性孤峭,疾朋黨如仇讐,擠牛僧孺、李宗閔、崔珙於嶺南。楊嗣復、貞穆李公珏(庭裕親外叔祖。)以會昌初冊立事,亦七年嶺外。上即位之後,嶺表五相同日遷北。以吏部尚書李珏為檢校尚書右僕射,充淮南節度使。珏字待價,趙郡贊皇人。早孤,居淮陰,事母以孝聞。弱冠,徒步□□□□□□舉明經。李絳為華州刺史,一見謂之曰:「日角珠庭,非常人也,當掇進士科。明經碌碌,非子發跡之路。」一舉不第,應進士。許孟容為宗伯,擢居上第。釋褐,署烏重胤三城推官,調進書判高等,授渭南縣尉,遷右拾遺,左遷下邽令。丁母憂,廬居三年不入室。免喪,諸侯羔雁四府齊至門,皆不就。牛僧孺為武昌節度使,奏章先達銀台,授殿中侍御史、內供奉、武昌掌書記。徵歸御史府。韋處厚秉政,一見笑曰:「清廟器,豈擊搏材乎?」擢拜禮部員外,改吏部員外。李宗閔為相,以品流程式為己任,擢掌書命,改司勛員外、庫部郎中。文宗召充翰林學士。珏風格端肅,屬詞敏贍,恩傾一時。累遷戶部侍郎承旨,許立相者屢矣。鄭注以藥術為侍講學士,李訓自流人召入內廷,珏未嘗私焉。訓、注交譖,貶江州刺史。未幾,訓為相,造假甘露,謀上左右,與王涯等十一人赤族伏誅,人方服珏守正之佑。徵為戶部侍郎,與楊嗣復同日命相。上雖求理心切,終優遊不斷。同秉政者陳夷行、鄭覃請經術孤單者進用,珏與嗣復論地胄詞采者居先。每延英議政,率相矛盾,竟無成政,但寄頰舌而已。文宗將晏駕,以猶子陳王成美當璧為託。建桓立順,事由兩軍。潁王即位,貶昭州刺史。上即位,累遷河陽三城節度使、吏部尚書。至是,崔鄲薨於淮南,輟之。撫理凡三載,薨;諡貞穆。
shàng lín yù tiān xià, dé jūn rén fǎ. měi zǎi chén yán yīng zòu shì, huàn shàng jiē hòu, zuǒ yòu qián hòu wú yī rén lì, cái chù fēn, chén wēi bù kě yǎng shì. zòu shì xià sān sì kè, lóng yán hū yí rán, wèi zǎi chén yuē: kě yǐ xián huà yǐ. zì shì, xún lǘ lǐ xián shì, huà gōng zhōng yàn lè, wú suǒ bù zhì yǐ. yī kè yǐ lái, chén wēi fù zhěng sù, shì jiāng hái gōng yě, bì yǒu jiè lì zhī yán. měi wèi zǎi chén: zhǎng yōu qīng fù zhèn, náo fǎ, hòu bù dé xiāng jiàn! dù liàng rú cǐ. zhào guó gōng líng hú táo měi wèi rén yuē: shí nián chí zhèng bǐng, měi yán yīng zòu duì, suī yán dōng shén hán, yì hàn liú qià bèi.
上臨御天下,得君人法。每宰臣延英奏事,喚上階後,左右前後無一人立,才處分,宸威不可仰視。奏事下三四刻,龍顏忽怡然,謂宰臣曰:「可以閒話矣。」自是,詢閭里閒事,話宮中燕樂,無所不至矣。一刻已來,宸威復整肅,是將還宮也,必有戒勵之言。每謂宰臣:「長憂卿負朕,撓法,後不得相見!」度量如此。趙國公令狐綯每謂人曰:「十年持政柄,每延英奏對,雖嚴冬甚寒,亦汗流洽背。」
lǐ kuò wèi wǔ níng jié dù shǐ, bù lǐ. yòu bǔ què zhèng lǔ shàng shū yuē: chén kǒng xīn mài wèi dēng, xú shī bì luàn. qǐ sù mìng liáng jiāng, jiù cǐ yī fāng. shàng wèi zhī shěng yě. mài shú ér xú shī luàn, shàng gǎn lǔ yán, jí zhuó wèi qǐ jū shè rén.
李廓為武寧節度使,不理。右補闕鄭魯上疏曰:「臣恐新麥未登,徐師必亂。乞速命良將,救此一方。」上未之省也。麥熟而徐師亂,上感魯言,即擢為起居舍人。
lì bù shì láng kǒng wēn yè bái zhí zhèng, qiú wài rèn. chéng xiàng bái mǐn zhōng yuē: wǒ bèi yì xū zì jiǎn diǎn, kǒng lì bù bù kěn jū cháo yǐ! zhì lǐ zhī shì, chéng xiàng wèi rén yě rú cǐ.
吏部侍郎孔溫業白執政,求外任。丞相白敏中曰:「我輩亦須自檢點,孔吏部不肯居朝矣!」至理之世,丞相畏人也如此。
shàng wēi xíng zhì dé guān, nǚ dào shì yǒu shèng fú nóng zhuāng zhě, hè nù, jí guī gōng. lì xuān zuǒ jiē gōng dé shǐ sòng shū kāng, lìng jǐn zhú qù, bié xuǎn nán dào shì èr shí rén zhù chí, yǐ qīng qí guān.
上微行至德觀,女道士有盛服濃妝者,赫怒,亟歸宮。立宣左街功德使宋叔康,令盡逐去,別選男道士二十人住持,以清其觀。
shàng jiāng mìng líng hú táo wèi xiāng, yè bàn xìng hán chūn tíng zhào duì, jǐn là zhú yī jù, fāng xǔ guī xué shì yuàn, nǎi cì jīn lián huā zhú yī zuò jù sòng zhī. yuàn lì hū jiàn, jīng bào yuàn zhōng yuē: jià lái! é ér zhào gōng zhì. lì wèi zhào gōng yuē: jīn lián huā nǎi yǐn jià zhú, xué shì yòng zhī, mò zhé shì fǒu? qǐng kè ér wén fù shuō zhī mìng.
上將命令狐綯為相,夜半幸含春亭召對,盡臘燭一炬,方許歸學士院,乃賜金蓮花燭一作炬送之。院吏忽見,驚報院中曰:「駕來!」俄而趙公至。吏謂趙公曰:「金蓮花乃引駕燭,學士用之,莫折事否?」頃刻而聞傅說之命。
shì yù shǐ féng jiān yǔ sān yuàn tuì cháo rù tái, lù yù jí xián xiào lǐ yáng shōu, bù wèi zhī què. jiān wèi cháo zhǎng tái zhōng gù shì, sān yuàn tuì cháo rù tái, yī rén wèi zhī cháo zhǎng. lā shōu pū tái zhōng chī zhī. jí xián dà xué shì mǎ zhí zòu lùn: xuán zōng kāi yuán zhōng, xìng lì zhèng diàn cì jiǔ, dà xué shì zhāng shuō xué shì fù zhī yuàn shì xú jiān yǐ xià shí bā rén, bù zhī xiān jǔ jiǔ zhě. shuō yán: xué shì yǐ dé xíng xiāng xiān, fēi jù yuán lì. suì shí bā jué qí jǔ. jīn féng jiān chī shōu pū zhě, shì chī zhí pū lì yì bān, qǐ chù zhī! yù shǐ zhōng chéng líng hú táo yòu yǐn gù shì lùn jiù zhī shàng liǎng shì zhī. shǐ zhe lìng: sān guǎn xué shì bù bì xíng tái.
侍御使馮緘與三院退朝入台,路遇集賢校理楊收,不為之卻。緘為朝長(台中故事,三院退朝入台,一人謂之朝長。)拉收仆台中笞之。集賢大學士馬植奏論:「玄宗開元中,幸麗正殿賜酒,大學士張說、學士副知院事徐堅已下十八人,不知先舉酒者。說言:『學士以德行相先,非具員吏。』遂十八爵齊舉。今馮緘笞收仆者,是笞植仆隸一般,乞黜之!」御史中丞令狐綯又引故事論救之;上兩釋之。始着令:三舘學士不避行台。
lǐ pī yǐ biān chéng cóng shì zòu shì, shàng zhào zhì àn qián wèn xì xù, pī zòu xì shǔ huáng zhī. shàng yuē: shī chén yǐ yǒu yī lǐ pī, zhèn bù yù jiǔ miào zi sūn yǔ zhī tóng míng. liáng jiǔ, yǐ shǒu huà àn yuē: pī zì chū xià, píng zì yě. qīng yí gǎi míng píng. wǔ dǎo ér xiè. píng hòu zhōng yú bīn níng jié dù shǐ.
李丕以邊城從事奏事,上召至案前問系緒,丕奏系屬皇枝。上曰:「師臣已有一李丕,朕不欲九廟子孫與之同名。」良久,以手畫案曰:「丕字出下,平字也。卿宜改名『平』。」舞蹈而謝。平後終於邠寧節度使。
wǔ zōng hǎo zhǎng shēng jiǔ shì zhī shù, yú dà míng gōng zhú wàng xiān tái, shì qīn tiān hàn. shàng shǐ jí wèi, chì dào shì zhào guī zhēn, zhàng shā zhī, bà wàng xiān tái. dà zhōng bā nián, fù mìng qì zhī. yòu bǔ què chén gǔ yǐ xià kàng shū lùn qí shì, lì bà xiū zào, yǐ qí yuàn wèi wén sī yuàn. shàng yīng ruì miào lǐ, yóu zhǎng yú nà jiàn, cóng zhī rú zhuǎn wán. lǐ suì chú lǐng nán jié dù shǐ, jiān yī rì, yǐ mìng zhòng shǐ bān máo jié, gěi shì zhōng xiāo fǎng fēng hái zhào shū. shàng zhèng tīng lè, bù xiá bié zhào zhōng shǐ, wèi yōu rén yuē: rǔ kě jiù lǐ suì zhái què huàn shǐ lái. máo jié jí suì mén ér fǎn. liú tóng zì zhèng zhōu cì shǐ chú guì zhōu guān chá shǐ, yòu jiàn yì dài fū zhèng yì chuò shū yán bù kě. zhōng shǐ zhì zhèng, bān gào yǐ shù rì, què mìng zhuī zhì. nà jiàn cóng shàn, jiē cǐ lèi yě.
武宗好長生久視之術,於大明宮築望仙台,勢侵天漢。上始即位,斥道士趙歸真,杖殺之,罷望仙台。大中八年,復命葺之。右補闕陳嘏已下抗疏論其事,立罷修造,以其院為文思院。上英睿妙理,尤長於納諫,從之如轉丸。李璲除嶺南節度使,間一日,已命中使頒旄節,給事中蕭仿封還詔書。上正聽樂,不暇別召中使,謂優人曰:「汝可就李璲宅卻喚使來。」旄節及璲門而反。劉潼自鄭州刺史除桂州觀察使,右諫議大夫鄭裔綽疏言不可。中使至鄭,頒告已數日,卻命追制。納諫從善,皆此類也。
mǎ zhí wèi xiāng, yǔ zuǒ jūn zhōng wèi mǎ yuán zhì yǒu kàng zōng zhī fēn. shàng chū jí wèi, yuán zhì ēn zé qīng nèi chén, céng cì bǎo dài, nèi kù dì yī zhě, yuán zhì zhé yǐ yí zhí. yī rì, biàn diàn duì, shàng dǔ zhí dài, rèn shì cì yuán zhì zhě, jié zhī, zhí sè biàn, bù gǎn yǐn. yì rì, bà wèi tiān píng jūn jié dù shǐ. xíng cì huá zhōu, qǔ zhí mì lì dǒng móu xià yù shǐ yù, jǐn wén zhí jiāo tōng zhī zhuàng, zài biǎn cháng zhōu cì shǐ.
馬植為相,與左軍中尉馬元贄有亢宗之分。上初即位,元贄恩澤傾內臣,曾賜寶帶,內庫第一者,元贄輒以遺植。一日,便殿對,上覩植帶,認是賜元贄者,詰之,植色變,不敢隱。翌日,罷為天平軍節度使。行次華州,取植密吏董侔下御史獄,盡聞植交通之狀,再貶常州刺史。
dù méng shòu zuǒ shí yí, tíng yù xiān fù rèn zuǒ bǔ què, yǐ méng jiā xíng bù xiū, báo qī nú, wèi zhòng suǒ wén, bù kě chù jiàn chén zhī liè. chéng xiàng wèi mò shèng nù. qǐng, méng shàng shì, xiān jūn jiàn wèi yú zhèng shì táng, yuē: bì yào rèn méng, qǐ xiān yí tā guān. chéng xiàng zhòng wéi, jí gǎi shòu méng tài cháng bó shì.
杜濛授左拾遺,庭裕先父任左補闕,以濛家行不修,薄妻孥,為眾所聞,不可處諫臣之列。丞相魏謩盛怒。頃,濛上事,先君見魏於政事堂,曰:「必要任濛,乞先移他官。」丞相重違,即改授濛太常博士。
shàng zhuī gǎn yuán hé jiù shì, dàn wén shì xiàn zōng cháo qīng xiàng zi sūn, bì jiā zhuó yòng. dù shèng rèn xíng bù yuán wài, gé nèi cì duì, shàng xún qí zǔ fù. shèng yǐ xiān fù huáng shang, yǒng zhēn zhī jì, shǒu pái jiān xié, qǐng xiàn zōng jiān guó. shàng dé zhī, miàn shòu gěi shì zhōng.
上追感元和舊事,但聞是憲宗朝卿相子孫,必加擢用。杜勝任刑部員外,閣內次對,上詢其祖父。勝以先父黃裳,永貞之際,首排奸邪,請憲宗監國。上德之,面授給事中。
péi shěn wèi xué shì, yī rì jiā chéng zhǐ. shàng xìng hàn lín, shěn yù zhí, biàn zhōng xiè. shàng yuē: jiā guān zhī xǐ, bù yǔ qī zǐ xiàng miàn, dé fǒu? biàn fàng qīng guī. shěn dǎo xiè. què zhào, shàng yǐ yù pán guǒ shí cì zhī, shěn jí yǐ shān xiù zhāng ér guì shòu. shàng gù yī gōng pín, qǔ xiàng xià xiǎo bó, guǒ yǐ cì shěn. shěn fù dù, yuán hé zhōng jūn chén yú shuǐ zhī fēn, suì yú shěn ēn lǐ yì yì yān.
裴諗為學士,一日加承旨。上幸翰林,諗寓直,便中謝。上曰:「加官之喜,不與妻子相面,得否?便放卿歸。」諗蹈謝。卻召,上以御盤果實賜之,諗即以衫袖張而跪受。上顧一宮嬪,取項下小帛,裹以賜諗。諗父度,元和中君臣魚水之分,遂於諗恩禮亦異焉。
shàng yǎ shàng wén xué, tīng zhèng zhī xiá, cháng fù shī, yóu zhòng kē míng. dà zhōng shí nián, zhèng hào zhī jǔ hòu, shàng xuān suǒ kē míng jì. hào biǎo yuē: zì wǔ dé yǐ hòu, biàn yǒu jìn shì zhū kē. chū yīng gǔ ér fēi míng, shēng huá suī mào jīng fèng chí ér yuè shì, shǐ cè bù shū. suǒ chuán qián dài xìng míng, jiē shì sī jiā jì lù. qián chéng shèng zhǐ, gǎn bù tǎo lùn. chén xún wěi dāng xíng cí bù yuán wài zhào lín cǎi fǎng zhū jiā kē mù jì, zhuàn chéng shí sān juǎn, zì wǔ dé yuán nián zhì yú shèng cháo, jǐn zhuān shàng jìn, fāng qí wú jiāng. chì: yí fù hàn lín, zì jīn fàng bǎng hòu, bìng xiě jí dì rén xìng míng jí suǒ shì shī fù tí mù, jìn rù nèi, réng yǎng suǒ sī zhú nián biān cì.
上雅尚文學,聽政之暇,常賦詩,尤重科名。大中十年,鄭顥知舉後,上宣索《科名記》。顥表曰:「自武德已後,便有進士諸科。出鶯谷而飛鳴,聲華雖茂;經鳳池而閱視,史策不書。所傳前代姓名,皆是私家記錄。虔承聖旨,敢不討論。臣尋委當行祠部員外趙璘採訪諸家科目記,撰成十三卷,自武德元年至於聖朝,謹專上進,方俟無疆。」勅:「宜付翰林,自今放榜後,並寫及第人姓名及所試詩賦題目,進入內,仍仰所司逐年編次。」
shù shì chái yuè míng dòng yīn yáng shù shù, yú gōng qīng jiān shēng míng jí shén. shàng yī rì zhào yú biàn diàn duì. shàng yuē: zhèn yù wèi zhū zi sūn yuàn, qīng yí xiāng qí dì. yuè míng zòu yuē: rén chén qiān yí bù cháng, yǒu yáng zhái yīn zhái. rù yīn zhái rù yáng zhái zhě, huò fú xíng kè, shī yǒu chuán shòu. jīn bì xià jū shēn gōng, yǒu wàn líng hù wèi, yīn yáng èr zhái bù yán dì wáng jiā, chén bù gǎn fèng zhào! shàng rán zhī, cì shù bó qiǎn zhī.
術士柴岳明洞陰陽術數,於公卿間聲名籍甚。上一日召於便殿對。上曰:「朕欲為諸子孫□□院,卿宜相其地。」岳明奏曰:「人臣遷移不常,有陽宅、陰宅。入陰宅、入陽宅者,禍福刑尅,師有傳授。今陛下居深宮,有萬靈護衛,陰陽二宅不言帝王家,臣不敢奉詔!」上然之,賜束帛遣之。
sī fēng yuán wài láng chōng shǐ guǎn xiū zhuàn quán shěn, yú qú lù tū shàng shū zuǒ pú shè píng zhāng shì cuī xuàn. pàn yuē: zǎi xiàng zhī tǒng shù liáo, pú shè zhī lín láng lì, qǐ yǒu dǎo qí yǐ guò, àn pèi héng chōng? quán shěn jiǔ zài bān xíng, hé ān diǎn gù, biàn zhī sù lǚ, qiě jǔ jiù tiáo, sòng dōu shěng fá qī zhí. shěn yǐ sù lǚ zhī yán nán jiù liè, xún zuǒ qiān sù zhōu cì shǐ, zì ěr bù fù lì cháo yǐ.
司封員外郎、充史舘修撰權審,於衢路突尚書左僕射、平章事崔鉉。判曰:「宰相之統庶寮,僕射之臨郎吏,豈有導騎已過,按轡橫衝?權審久在班行,合諳典故,便知素履,且舉舊條,送都省罰七直。」審以素履之言難□就列,尋左遷宿州刺史,自爾不復立朝矣。
biǎn qián xiāng gòng jìn shì yáng rén shàn wèi kāng zhōu cān jūn, chí yì fā qiǎn. rén shàn nǚ dì chū jià qián jìn shì yú guī, nà hán zhī cháo, yǒu jī guó xù, rén shàn bù yì qí rì. xiàn sī jiū lùn, suì zuò biǎn.
貶前鄉貢進士楊仁贍為康州參軍,馳驛發遣。仁贍女弟出嫁前進士於瓌,納函之朝,有朞國恤,仁贍不易其日。憲司糾論,遂坐貶。