shí guò: yī yuē xíng xiǎo zhōng, zé dà zhōng zhī zéi yě. èr yuē gù xiǎo lì, zé dà lì zhī cán yě. sān yuē xíng pì zì yòng, wú lǐ zhū hòu, zé wáng shēn zhī zhì yě. sì yuē bù wù tīng zhì ér hǎo wǔ yīn, zé qióng shēn zhī shì yě. wǔ yuē tān bì xǐ lì, zé miè guó shā shēn zhī běn yě. liù yuē dān yú nǚ lè, bù gù guó zhèng, zé wáng guó zhī huò yě. qī yuē lí nèi yuǎn yóu ér hū yú jiàn shì, zé wēi shēn zhī dào yě. bā yuē guò ér bù tīng yú zhōng chén, ér dú xíng qí yì, zé miè gāo míng wèi rén xiào zhī shǐ yě. jiǔ yuē nèi bù liàng lì, wài shì zhū hòu, zé xuē guó zhī huàn yě. shí yuē guó xiǎo wú lǐ, bù yòng jiàn chén, zé jué shì zhī shì yě.
十過：一曰行小忠，則大忠之賊也。二曰顧小利，則大利之殘也。三曰行僻自用，無禮諸候，則亡身之至也。四曰不務聽治而好五音，則窮身之事也。五曰貪愎喜利，則滅國殺身之本也。六曰耽於女樂，不顧國政，則亡國之禍也。七曰離內遠遊而忽於諫士，則危身之道也。八曰過而不聽於忠臣，而獨行其意，則滅高名為人笑之始也。九曰內不量力，外恃諸候，則削國之患也。十曰國小無禮，不用諫臣，則絕世之勢也。
xī wèi xiǎo zhōng? xī zhě chǔ gòng wáng yǔ jìn lì gōng zhàn yú yān líng, chǔ shī bài, ér gòng wáng shāng qí mù. hān zhàn zhī shí, sī mǎ zhī fǎn kě ér qiú yǐn, shù gǔ yáng cāo shāng jiǔ ér jìn zhī. zi fǎn yuē: xī!, tuì, jiǔ yě. yáng yuē: fēi jiǔ yě. zi fǎn shòu ér yǐn zhī. zi fǎn zhī wèi rén yě, shì jiǔ, ér gān zhī, fú néng jué yú kǒu, ér zuì. zhàn jì bà, gòng wáng yù zhàn, lìng rén zhào sī mǎ zi fǎn, sī mǎ zi fǎn cí yǐ xīn jí. gòng wáng jià ér zì wǎng, rù qí wò zhōng, wén jiǔ chòu ér hái, yuē: jīn rì zhī zhàn, bù gǔ qīn shāng. suǒ shì zhě, sī mǎ yě, ér sī mǎ yòu zuì rú cǐ, shì wáng chǔ guó zhī shè jì ér bù xù wú zhòng yě. bù gǔ wú fù zhàn yǐ. yú shì hái shī ér qù, zhǎn sī mǎ zi fǎn yǐ wèi dà lù. gù shù yáng zhī jìn jiǔ, bù yǐ chóu zi fǎn yě, qí xīn zhōng ài zhī ér shì zú yǐ shā zhī. gù yuē: xíng xiǎo zhōng, zé dà zhōng zhī zéi yě.
奚謂小忠？昔者楚共王與晉厲公戰於鄢陵，楚師敗，而共王傷其目。酣戰之時，司馬之反渴而求飲，豎谷陽操觴酒而進之。子反曰：「嘻！，退，酒也。」陽曰：「非酒也。」子反受而飲之。子反之為人也，嗜酒，而甘之，弗能絕於口，而醉。戰既罷，共王欲戰，令人召司馬子反，司馬子反辭以心疾。共王駕而自往，入其幄中，聞酒臭而還，曰：「今日之戰，不穀親傷。所恃者，司馬也，而司馬又醉如此，是亡楚國之社稷而不恤吾眾也。不穀無復戰矣。」於是還師而去，斬司馬子反以為大戮。故豎陽之進酒，不以仇子反也，其心忠愛之而適足以殺之。故曰：行小忠，則大忠之賊也。
xī wèi gù xiǎo lì? xī zhě jìn xiàn gōng yù jiǎ dào yú yú yǐ fá guó. xún xī yuē: jūn qí yǐ chuí jí zhī bì yǔ qū chǎn zhī chéng, lù yú gōng, qiú jiǎ dào yān, bì jiǎ wǒ dào. jūn yuē: chuí jí zhī bì, wú xiān jūn zhī bǎo yě qū chǎn zhī chéng, guǎ rén zhī jùn mǎ yě. ruò shòu wú bì bù jiǎ zhī dào, jiāng nài hé? xún xī yuē: bǐ bù jiǎ wǒ dào, bì bù gǎn shòu wǒ. ruò shòu wǒ, ér jiǎ wǒ dào, zé shì bǎo yóu qǔ zhī nèi fǔ ér cáng zhī wài fǔ yě, mǎ yóu qǔ zhī nèi jiù ér zhe zhī wài jiù yě. jūn wù yóu. jūn yuē: nuò. nǎi shǐ xún xī yǐ chuí jí zhī bì yǔ qū chǎn zhī chéng lù yú gōng ér qiú jiǎ dào yān. yú gōng tān lì qí bì yǔ mǎ ér yù xǔ zhī. gōng zhī qí jiàn yuē: bù kě xǔ. fū yú zhī yǒu guó yě, rú chē zhī yǒu fǔ. fǔ yī chē, chē yì yī fǔ, yú guó zhī shì zhèng shì yě. ruò jiǎ zhī dào, zé guó cháo wáng ér yú xī cóng zhī yǐ. bù kě, yuàn wù xǔ. yú gōng fú tīng, zhú jiǎ zhī dào. xún xī fá guó kè zhī, hái fǎn chù sān nián, yǔ bīng fá yú, yòu kè zhī. xún xī qiān mǎ cāo bì ér bào xiàn gōng, xiàn gōng shuō yuē: bì zé yóu shì yě. suī rán, mǎ chǐ yì yì zhǎng yǐ. gù yú gōng zhī bīng dài ér dì xuē zhě, hé yě? ài xiǎo lì ér bù lǜ qí hài. gù yuē: gù xiǎo lì, zé dà lì zhī cán yě.
奚謂顧小利？昔者晉獻公欲假道於虞以伐虢。荀息曰：「君其以垂棘之璧與屈產之乘，賂虞公，求假道焉，必假我道。」君曰：」垂棘之璧，吾先君之寶也；屈產之乘，寡人之駿馬也。若受吾幣不假之道，將奈何？」荀息曰：「彼不假我道，必不敢受我。若受我，而假我道，則是寶猶取之內府而藏之外府也，馬猶取之內廄而著之外廄也。君勿尤。」君曰：「諾。」乃使荀息以垂棘之璧與屈產之乘賂虞公而求假道焉。虞公貪利其璧與馬而欲許之。宮之奇諫曰：「不可許。夫虞之有虢也，如車之有輔。輔依車，車亦依輔，虞、虢之勢正是也。若假之道，則虢朝亡而虞夕從之矣。不可，願勿許。」虞公弗聽，逐假之道。荀息伐虢克之，還反處三年，與兵伐虞，又克之。荀息牽馬操璧而報獻公，獻公說曰：「璧則猶是也。雖然，馬齒亦益長矣。」故虞公之兵殆而地削者，何也？愛小利而不慮其害。故曰：顧小利，則大利之殘也。
xī wèi xíng pì? xī zhě chǔ líng wáng wèi shēn zhī huì, sòng tài zǐ hòu zhì, zhí ér qiú zhī xiá xú jūn jū qí qìng fēng. zhōng shè shì jiàn yuē: hé zhū hòu bù kě wú lǐ, cǐ cún wáng zhī jī yě. xī zhě jié wèi yǒu róng zhī huì ér yǒu sī hūn pàn zhī, zhòu wèi lí qiū zhī sōu ér róng dí pàn zhī, yóu wú lǐ yě. jūn qí tú zhī. jūn bù tīng, suì xíng qí qí yì. jū wèi qī nián, líng wáng nán yóu, qún chén cóng ér jié zhī. líng wáng è ér sǐ gān xī zhī shàng. gù yuē: xíng pì zì yòng, wú lǐ zhū hòu, zé wáng shēn zhī zhì yě.
奚謂行僻？昔者楚靈王為申之會，宋太子後至，執而囚之；狎徐君；拘齊慶封。中射士諫曰：「合諸候不可無禮，此存亡之機也。昔者桀為有戎之會而有糹昏叛之，紂為黎丘之蒐而戎狄叛之，由無禮也。君其圖之。」君不聽，遂行其其意。居未期年，靈王南遊，群臣從而劫之。靈王餓而死乾溪之上。故曰：行僻自用，無禮諸候，則亡身之至也。
xī wèi hǎo yīn? xī zhě wèi líng gōng jiāng zhī jìn, zhì pú shuǐ zhī shàng, shuì chē ér fàng mǎ, shè shě yǐ sù. yè fēn, ér wén gǔ xīn shēng zhě ér shuō zhī. tā rén wèn zuǒ yòu, jǐn bào fú wén. nǎi zhào shī juān ér gào zhī, yuē: yǒu gǔ xīn shēng zhě, shǐ rén wèn zuǒ yòu, jǐn bào fú wén. qí zhuàng shì guǐ shén, zi wèi wǒ tīng ér xiě zhī. shī juān yuē: nuò. yīn jìng zuò fǔ qín ér xiě zhī. shī juān míng rì bào yuē: chén dé zhī yǐ, ér wèi xí yě, qǐng fù yī xiǔ xí zhī. líng gōng yuē: nuò. yīn fù liú sù. míng rì ér xí zhī, suì qù zhī jìn. jìn píng gōng shāng zhī yú shī yí zhī tái. jiǔ hān, líng gōng qǐ. gōng yuē: yǒu xīn shēng, yuàn qǐng yǐ shì. píng gōng yuē: shàn. nǎi zhào shī juān, lìng zuò shī kuàng zhī páng, yuán qín gǔ zhī. wèi zhōng, shī kuàng fǔ zhǐ zhī, yuē: cǐ wáng guó zhī shēng, bù kě suì yě. píng gōng yuē: cǐ dào xī chū? shī kuàng yuē: cǐ shī yán zhī suǒ zuò, yǔ zhòu wèi mǐ mǐ zhī yě. jí wǔ wáng fá zhòu, shī yán dōng zǒu, zhì yú pú shuǐ ér zì tóu. gù wén cǐ shēng zhě, bì yú shuǐ zhī shàng. xiān wén cǐ shēng zhě, qí guó bì xuē, bù kě suì. píng gōng yuē: guǎ rén suǒ hǎo zhě, yīn yě, zi qí shǐ suì zhī. shī juān gǔ dòng jiū zhī. píng gōng wèn shī kuàng yuē: cǐ suǒ wèi hé shēng yě? shī kuàng yuē: cǐ suǒ wèi qīng shāng yě. gōng yuē: qīng shāng gù zuì bēi hū? shī kuàng yuē: bù rú qīng zhēng. gōng yuē: qīng zhēng kě dé ér wén hū? shī kuàng yuē: bù kě. gǔ zhī tīng qīng zhēng zhě, jiē yǒu dé yì zhī jūn yě. jīn wú jūn dé báo, bù zú yǐ tīng. píng gōng yuē: guǎ rén zhī suǒ hǎo zhě, yīn yě, yuàn shì tīng zhī. shī kuàng bù dé yǐ, yuán qín ér gǔ. yī zòu zhī, yǒu xuán hè èr bā, dào nán fāng lái, jí yú láng mén zhī guǐ zài zòu zhī, ér liè. sān zòu zhī, yán jǐng ér míng, shū yì ér wǔ, yīn zhōng gōng shāng zhī shēng, shēng wén yú tiān. píng gōng dà shuō, zuò zhě jiē xǐ. píng gōng tí shāng ér qǐ wèi shī kuàng shòu, fǎn zuò ér wèn yuē: yīn mò bēi yú qīng zhēng hū? shī kuàng yuē: bù rú qīng jiǎo. píng gōng yuē: qīng jiǎo kě dé ér wén hū? shī kuàng yuē: bù kě. xī zhě huáng dì hé guǐ shén yú tài shān zhī shàng, jià xiàng chē ér liù jiāo lóng, bì fāng bìng xiá, chī yóu jū qián, fēng bó jìn sǎo, yǔ shī sǎ dào, hǔ láng zài qián, guǐ shén zài hòu, téng shé fú dì, fèng huáng fù shàng, dà hé guǐ shén, zuò wèi qīng jiǎo. jīn wú jūn dé báo, bù zú tīng zhī. tīng zhī, jiāng kǒng yǒu bài. píng gōng yuē: guǎ rén lǎo yǐ, suǒ hǎo zhě yīn yě, yuàn suì tīng zhī. shī kuàng bù dé yǐ ér gǔ zhī. yī zòu zhī, yǒu xuán yún cóng xī běi fāng qǐ zài zòu zhī, dà fēng zhì, dà yǔ suí zhī, liè wéi mù, pò zǔ dòu, huī láng wǎ. zuò zhě sàn zǒu, píng gōng kǒng jù fú yú láng shì zhī jiān. jìn guó dà hàn, chì dì sān nián. píng gōng zhī shēn suì lóng bìng. gù yuē: bù wù tīng zhì, ér hǎo wǔ yīn bù yǐ, zé qióng shēn zhī shì yě.
奚謂好音？昔者衛靈公將之晉，至濮水之上，稅車而放馬，設舍以宿。夜分，而聞鼓新聲者而說之。他人問左右，盡報弗聞。乃召師涓而告之，曰：「有鼓新聲者，使人問左右，盡報弗聞。其狀似鬼神，子為我聽而寫之。」師涓曰：「諾。因靜坐撫琴而寫之。師涓明日報曰：「臣得之矣，而未習也，請復一宿習之。」靈公曰：「諾。」因復留宿。明日而習之，遂去之晉。晉平公觴之於施夷之台。酒酣，靈公起」。公曰：「有新聲，願請以示。」平公曰：「善」。乃召師涓，令坐師曠之旁，援琴鼓之。未終，師曠撫止之，曰：「此亡國之聲，不可遂也。」平公曰：「此道奚出？」師曠曰：「此師延之所作，與紂為靡靡之也。及武王伐紂，師延東走，至於濮水而自投。故聞此聲者，必於水之上。先聞此聲者，其國必削，不可遂。」平公曰：「寡人所好者，音也，子其使遂之。」師涓鼓動究之。平公問師曠曰：「此所謂何聲也？「師曠曰：「此所謂清商也。」公曰：「清商固最悲乎？」師曠曰：「不如清徵。」公曰：「清徵可得而聞乎？」師曠曰：「不可。古之聽清徵者，皆有德義之君也。今吾君德薄，不足以聽。」平公曰：「寡人之所好者，音也，願試聽之。」師曠不得已，援琴而鼓。一奏之，有玄鶴二八，道南方來，集於郎門之垝；再奏之，而列。三奏之，延頸而鳴，舒翼而舞，音中宮商之聲，聲聞於天。平公大說，坐者皆喜。平公提觴而起為師曠壽，反坐而問曰：「音莫悲於清徵乎？「師曠曰：「不如清角。「平公曰：「清角可得而聞乎？」師曠曰：「不可。昔者黃帝合鬼神於泰山之上，駕象車而六蛟龍，畢方並鎋，蚩尤居前，風伯進掃，雨師灑道，虎狼在前，鬼神在後，騰蛇伏地，鳳皇覆上，大合鬼神，作為清角。今吾君德薄，不足聽之。聽之，將恐有敗。」平公曰：「寡人老矣，所好者音也，願遂聽之。」師曠不得已而鼓之。一奏之，有玄雲從西北方起；再奏之，大風至，大雨隨之，裂帷幕，破俎豆，隳廊瓦。坐者散走，平公恐懼伏於廊室之間。晉國大旱，赤地三年。平公之身遂癃病。故曰：不務聽治，而好五音不已，則窮身之事也。
xī wèi tān bì? xī zhě zhì bó yáo lǜ zhào hán wèi ér fá fàn zhōng xíng, miè zhī. fǎn guī, xiū bīng shù nián. yīn lìng rén qǐng dì yú hán. hán kāng zi yù wù yǔ, duàn guī jiàn yuē: bù kě bù yǔ yě. fū zhī bó zhī wèi rén yě, hǎo lì ér ào bì. bǐ lái qǐng dì ér fú yǔ, zé yí bīng yú hán bì yǐ. jūn qí yǔ zhī. yǔ zhī bǐ niǔ, yòu jiāng qǐng dì tā guó. tā guó qiě yǒu bù tīng, bù tīng, zé zhī bó bì jiā zhī bīng. rú shì, hán kě yǐ miǎn yú huàn ér dài qí shì zhī biàn. kāng zǐ yuē: nuò. yīn lìng shǐ zhě zhì wàn jiā zhī xiàn yī yú zhī tiě. zhī bó shuō, yòu lìng rén qǐng dì yú wèi. xuān zi yù wù yǔ, zhào jiā jiàn yuē: bǐ qǐng dì yú hán, hán yǔ zhī. jīn qǐng dì yú wèi, wèi fú yǔ, zé shì wèi nèi zì qiáng, ér wài nù zhī bó yě. rú fú yǔ, qí cuò bīng yú wèi bì yǐ. bù rú yǔ zhī. xuān zǐ yuē: nuò. yīn lìng rén zhì wàn jiā zhī xiàn yī yú zhī bó. zhī bó yòu lìng rén zhī zhào qǐng cài, gāo láng zhī dì, zhào xiāng zi fú yǔ. zhī bó yīn yīn yuē hán wèi jiāng yǐ fá zhào. xiāng zi zhào zhāng mèng tán ér gào zhī yuē: fū zhī bó zhī wèi rén yě, yáng qīn ér yīn shū. sān shǐ hán wèi ér guǎ rén bù yǔ yān, qí cuò bīng yú guǎ rén bì yǐ. jīn wú ān jū ér kě? zhāng mèng tán yuē: fū dǒng è yú, jiǎn zhǔ zhī cái chén yě, qí zhì jìn yáng, ér yǐn duó xún zhī, qí yú jiào yóu cún, jūn qí dìng jū jìn yáng ér yǐ yǐ. jūn shì yuē: nuò. nǎi zhào yán líng shēng, lìng jiāng chē qí xiān zhì jìn yáng, jūn yīn cóng zhī. jūn zhì, ér xíng qí chéng guō jí wǔ guān zhī cáng. chéng guō bù zhì, cāng wú jī sù, fǔ wú chǔ qián, kù wú jiǎ bīng, yì wú shǒu jù. xiāng zi jù, nǎi zhào zhāng mèng tán yuē: guǎ rén xíng chéng guō jí wǔ guān zhī cáng, jiē bù bèi jù, wú jiāng hé yǐ yīng dí. zhāng mèng tán yuē: chén wén shèng rén zhī zhì, cáng yú mín, bù cáng yú fǔ kù, wù xiū qí jiào, bù zhì chéng guō. jūn qí chū lìng, lìng mín zì yí sān nián zhī shí, yǒu yú sù zhě rù zhī cāng yí sān nián zhī yòng, yǒu yú qián zhě rù zhī fǔ yí yǒu qí rén zhě shǐ zhì chéng guō zhī shàn. jūn xī chū lìng, míng rì, cāng bù róng sù, fǔ wú jī qián. kù bù shòu jiǎ bīng. jū wǔ rì ér chéng guō yǐ zhì, shǒu bèi yǐ jù. jūn zhào zhāng mèng tán ér wèn zhī yuē: wú chéng guō yǐ zhì, shǒu bèi yǐ jù. qián sù yǐ zú, jiǎ bīng yǒu yú. wú nài wú jiàn hé? zhāng mèng tán yuē: chén wén dǒng zi zhī zhì jìn yáng yě, gōng gōng zhī yuán jiē yǐ dí hāo hù chǔ qiáng zhī, qí hù gāo zhì yú zhàng, jūn fā ér yòng zhī. yú shì fā ér shì zhī, qí jiān zé suī dù zhī jìn fú néng guò yě. jūn yuē: jiàn yǐ zú yǐ, nài wú jīn hé? zhāng mèng tán yuē: chén wén dǒng zi zhī zhì jìn yáng yě, gōng gōng lìng shě zhī táng, jiē yǐ liàn tóng wèi zhù zhì. jūn fā ér yòng zhī. yú shì fā ér yòng zhī, yǒu yú jīn yǐ. hào lìng yǐ dìng, shǒu bèi yǐ jù. sān guó zhī bīng guǒ zhì. zhì zé chéng jìn yáng zhī chéng, suì zhàn. sān yuè fú néng bá. yīn shū jūn ér wéi zhī, jué jìn yáng zhī shuǐ yǐ guàn zhī. wéi jìn yáng sān nián. chéng zhōng cháo jū ér chù, xuán fǔ ér chuī, cái shí jiāng jǐn, shì dài fū léi bìng. xiāng zi wèi zhāng mèng tán yuē: liáng shí guì, cái lì jǐn, shì dài fū léi bìng, wú kǒng bù néng shǒu yǐ! yù yǐ chéng xià, hé guó zhī kě xià? zhāng mèng tán yuē: chén wén zhī:' wáng fú néng cún, wēi fú néng ān, zé wú wèi guì zhì yǐ.' jūn shì cǐ jì zhě. chén qǐng shì qián xíng ér chū, jiàn hán wèi zhī jūn. zhāng mèng tán jiàn hán wèi zhī jūn yuē: chén wén:' wáng chǐ hán.' jīn zhī bó lǜ èr jūn ér fá zhào, zhào jiāng wáng yǐ. zhào wáng, zé èr jūn wèi zhī cì. èr jūn yuē: wǒ zhī qí rán yě. suī rán, zhī bó zhī wèi rén yě zhōng, cū ér shǎo qīn. wǒ móu ér jué, zé qí huò bì zhì yǐ. wèi zhī nài hé? zhāng mèng tán yuē: móu chū èr jūn zhī kǒu ér rù chén zhī ěr, rén mò zhī zhī yě. èr jūn yīn yǔ zhāng mèng tán yuē sān jūn zhī fǎn, yǔ zhī qī rì. yè qiǎn mèng tán rù jìn yáng, yǐ bào èr jūn zhī fǎn. xiāng zi yíng mèng tán ér zài bài zhī, qiě kǒng qiě xǐ. èr jūn yǐ yuē qiǎn zhāng mèng tán, yīn cháo zhī bó ér chū, yù zhì guò yú yuán mén zhī wài. zhì guò guài qí sè, yīn rù jiàn zhī bó yuē: èr jūn mào jiāng yǒu biàn. jūn yuē: hé rú? yuē: qí xíng jīn ér yì gāo, fēi tā shí jié yě, jūn bù rú xiān zhī. jūn yuē: wú yǔ èr zhǔ yuē jǐn yǐ, pò zhào ér sān fēn qí dì, guǎ rén suǒ yǐ qīn zhī, bì bù qīn qī. bīng zhī zhe yú jìn yáng sān nián, jīn dàn mù jiāng bá zhī ér xiǎng qí lì, hé nǎi jiāng yǒu tā xīn? bì bù rán. zi shì wù yōu, wù chū yú kǒu. míng dàn, èr zhǔ yòu cháo ér chū, fù jiàn zhì guò yú yuán mén. zhì guò rù jiàn yuē: jūn yǐ chén zhī yán gào èr zhǔ hū? jūn yuē: hé yǐ zhī zhī? yuē: jīn rì èr zhǔ cháo ér chū, jiàn chén ér qí sè dòng, ér shì shǔ chén. cǐ bì yǒu biàn, jūn bù rú shā zhī. jūn yuē: zi zhì wù fù yán. zhì guò yuē: bù kě, bì shā zhī. ruò bù néng shā, suì qīn zhī. jūn yuē qīn zhī nài hé? zhì guò yuē: wèi xuān zi móu chén yuē zhào jiā, hán kāng zi zhī móu chén yuē duàn guī, cǐ jiē néng yí qí jūn zhī jì. jūn yǔ qí èr jūn yuē: pò zhào guó, yīn fēng èr zi zhě gè wàn jiā zhī xiàn yī. rú shì, zé èr zhǔ zhī xīn kě yǐ wú biàn yǐ. zhī bó yuē: pò zhào ér sān fēn qí dì, yòu fēng èr zi zhě gè wàn jiā zhī xiàn yī, zé wú suǒ de zhě shǎo. bù kě. zhì guò jiàn qí yán zhī bù tīng yě, chū, yīn gèng qí zú wèi fǔ shì. zhì yú qī rì zhī yè, zhào shì shā qí shǒu dī zhī lì ér jué qí shuǐ guàn zhī bó jūn. zhī bó jūn jiù shuǐ ér luàn, hán wèi yì ér jī zhī, xiāng zi jiāng zú fàn qí qián, dà bài zhī bó zhī jūn ér qín zhī bó. zhī bó shēn sǐ jūn pò, guó fēn wèi sān, wèi tiān xià xiào. gù yuē: tān bì hǎo lì, zé miè guó shā shēn zhī běn yě.
奚謂貪愎？昔者智伯瑤率趙、韓、魏而伐范、中行，滅之。反歸，休兵數年。因令人請地於韓。韓康子欲勿與，段規諫曰：「不可不與也。夫知伯之為人也，好利而驁愎。彼來請地而弗與，則移兵於韓必矣。君其與之。與之彼狃，又將請地他國。他國且有不聽，不聽，則知伯必加之兵。如是，韓可以免於患而待其事之變。」康子曰：「諾。」因令使者致萬家之縣一於知鐵。知伯說，又令人請地於魏。宣子欲勿與，趙葭諫曰：「彼請地於韓，韓與之。今請地於魏，魏弗與，則是魏內自強，而外怒知伯也。如弗予，其措兵於魏必矣。不如予之。」宣子曰：「諾。」因令人致萬家之縣一於知伯。知伯又令人之趙請蔡，皋狼之地，趙襄子弗與。知伯因陰約韓、魏將以伐趙。襄子召張孟談而告之曰：「夫知伯之為人也，陽親而陰疏。三使韓、魏而寡人不與焉，其措兵於寡人必矣。今吾安居而可？」張孟談曰：「夫董閼於，簡主之才臣也，其治晉陽，而尹鐸循之，其餘教猶存，君其定居晉陽而已矣。」君是曰：「諾。」乃召延陵生，令將車騎先至晉陽，君因從之。君至，而行其城郭及五官之藏。城郭不治，倉無積粟，府無儲錢，庫無甲兵，邑無守具。襄子懼，乃召張孟談曰：「寡人行城郭及五官之藏，皆不備具，吾將何以應敵。」張孟談曰：「臣聞聖人之治，藏於民，不藏於府庫，務修其教，不治城郭。君其出令，令民自遺三年之食，有餘粟者入之倉；遺三年之用，有餘錢者入之府；遺有奇人者使治城郭之繕。」君夕出令，明日，倉不容粟，府無積錢。庫不受甲兵。居五日而城郭已治，守備已具。君召張孟談而問之曰：「吾城郭已治，守備已具。錢粟已足，甲兵有餘。吾奈無箭何？」張孟談曰：「臣聞董子之治晉陽也，公宮之垣皆以荻蒿楛楚牆之，其楛高至於丈，君發而用之。」於是發而試之，其堅則雖簵之勁弗能過也。君曰：「箭已足矣，奈無金何？」張孟談曰：「臣聞董子之治晉陽也，公宮令舍之堂，皆以煉銅為柱質。君發而用之。」於是發而用之，有餘金矣。號令已定，守備已具。三國之兵果至。至則乘晉陽之城，遂戰。三月弗能拔。因舒軍而圍之，決晉陽之水以灌之。圍晉陽三年。城中巢居而處，懸釜而炊，財食將盡，士大夫羸病。襄子謂張孟談曰：「糧食匱，財力盡，士大夫羸病，吾恐不能守矣！欲以城下，何國之可下？」張孟談曰：「臣聞之：'亡弗能存，危弗能安，則無為貴智矣。'君釋此計者。臣請試潛行而出，見韓、魏之君。「張孟談見韓、魏之君曰：「臣聞：'亡齒寒。'今知伯率二君而伐趙，趙將亡矣。趙亡，則二君為之次。」二君曰：「我知其然也。雖然，知伯之為人也中，粗而少親。我謀而覺，則其禍必至矣。為之奈何？「張孟談曰：「謀出二君之口而入臣之耳，人莫之知也。「二君因與張孟談約三軍之反，與之期日。夜遣孟談入晉陽，以報二君之反。襄子迎孟談而再拜之，且恐且喜。二君以約遣張孟談，因朝知伯而出，遇智過於轅門之外。智過怪其色，因入見知伯曰：「二君貌將有變。「君曰：「何如？「曰：「其行矜而意高，非他時節也，君不如先之。「君曰：「吾與二主約謹矣，破趙而三分其地，寡人所以親之，必不侵欺。兵之著於晉陽三年，今旦暮將拔之而饗其利，何乃將有他心？必不然。子釋勿憂，勿出於口。「明旦，二主又朝而出，復見智過於轅門。智過入見曰：「君以臣之言告二主乎？「君曰：「何以知之？「曰：「今日二主朝而出，見臣而其色動，而視屬臣。此必有變，君不如殺之。「君曰：「子置勿復言。「智過曰：「不可，必殺之。若不能殺，遂親之。「君曰；「親之奈何？「智過曰：「魏宣子謀臣曰趙葭，韓康子之謀臣曰段規，此皆能移其君之計。君與其二君約：破趙國，因封二子者各萬家之縣一。如是，則二主之心可以無變矣。「知伯曰：「破趙而三分其地，又封二子者各萬家之縣一，則吾所得者少。不可。「智過見其言之不聽也，出，因更其族為輔氏。至於期日之夜，趙氏殺其守堤之吏而決其水灌知伯軍。知伯軍救水而亂，韓、魏翼而擊之，襄子將卒犯其前，大敗知伯之軍而擒知伯。知伯身死軍破，國分為三，為天下笑。故曰：貪愎好利，則滅國殺身之本也。
xī wèi dān yú nǚ lè? xī zhě róng wáng shǐ yóu yú pìn yú qín, mù gōng wèn zhī yuē: guǎ rén cháng wén dào ér wèi dé mù jiàn zhī yě, yuán wén gǔ zhī míng zhǔ dé guó shī guó cháng hé yǐ? yóu yú duì yuē: chén cháng dé wén zhī yǐ, cháng yǐ jiǎn dé zhī, yǐ shē shī zhī. mù gōng yuē: guǎ rén bù rǔ ér wèn dào yú zi, zi yǐ jiǎn duì guǎ rén hé yě? yóu yú duì yuē: chén wén xī zhě yáo yǒu tiān xià, fàn yú tǔ guǐ, yǐn yú tǔ xíng. qí dì nán zhì jiāo zhǐ, běi zhì yōu dōu, dōng xī zhì rì yuè suǒ chū rù zhě, mò bù shí fú. yáo chán tiān xià, yú shùn shòu zhī, zuò wèi shí qì, zhǎn shān mù ér cái zi, xuē jù xiū qí jī, liú qī mò qí shàng, shū zhī yú gōng yǐ wèi shí qì. zhū hòu yǐ wèi yì chǐ, guó zhī bù fú zhě shí sān. shùn chán tiān xià ér chuán zhī yú yǔ, yǔ zuò wèi jì qì, mò rǎn qí wài, ér zhū huà shū qí nèi, màn bó wèi yīn, jiāng xí pō yuán, chù zhuó yǒu cǎi, ér zūn zǔ yǒu shì. cǐ mí chǐ yǐ, ér guó zhī bù fú zhě sān shí sān. xià hòu shì méi, yīn rén shòu zhī, zuò wèi dà lù, ér jiàn liú jiǔ, shí qì diāo zhuó, shāng zhuó kè lòu, bái bì è chí, yīn xí diāo wén. cǐ mí chǐ yǐ, ér guó zhī bù fú zhě wǔ shí sān. jūn zǐ jiē zhī wén zhāng yǐ, ér yù fú zhě mí shǎo. chén gù yuē: jiǎn qí dào yě. yóu yú chū, gōng nǎi zhào nèi shǐ liào ér gào zhī, yuē: guǎ rén:' wén lín guó yǒu shèng rén, dí guó zhī yōu yě.' jīn yóu yú, shèng rén yě, guǎ rén huàn zhī, wú jiāng yú hé? nèi shǐ liào yuē: chén wén róng wáng zhī jū, pì lòu ér dào yuǎn, wèi wén zhōng guó zhī shēng. jūn qí qiǎn zhī nǚ lè, yǐ luàn qí zhèng, ér hòu wèi yóu yú qǐng qī, yǐ shū qí jiàn. bǐ jūn chén yǒu jiān ér hòu kě tú yě. jūn yuē: nuò. nǎi shǐ nèi shǐ liào yǐ nǚ lè èr bā qiǎn róng wáng, yīn wèi yóu yú qǐng qī. róng wáng xǔ nuò, jiàn qí nǚ lè ér shuō zhī, shè jiǔ zhāng yǐn, rì yǐ tīng lè, zhōng jǐ bù qiān, niú mǎ bàn sǐ. yóu yú guī, yīn jiàn róng wáng, róng wáng fú tīng, yóu yú suì qù zhī qín. qín mù gōng yíng ér bài zhī shàng qīng, wèn qí bīng shì yǔ qí dì xíng. jì yǐ dé zhī, jǔ bīng ér fá zhī, jiān guó shí èr, kāi dì qiān lǐ. gù yuē: dān yú nǚ lè, bù gù guó zhèng, zé wáng guó zhī huò yě.
奚謂耽於女樂？昔者戎王使由余聘於秦，穆公問之曰：「寡人嘗聞道而未得目見之也，原聞古之明主得國失國常何以？「由余對曰：「臣嘗得聞之矣，常以儉得之，以奢失之。「穆公曰：「寡人不辱而問道於子，子以儉對寡人何也？「由余對曰：「臣聞昔者堯有天下，飯於土簋，飲於土鉶。其地南至交趾，北至「幽都，東西至日月所出入者，莫不實服。堯禪天下，虞舜受之，作為食器，斬山木而財子，削鋸修其跡，流漆墨其上，輸之於宮以為食器。諸候以為益侈，國之不服者十三。舜禪天下而傳之於禹，禹作為祭器，墨染其外，而硃畫書其內，縵帛為茵，將席頗緣，觸酌有采，而樽俎有飾。此彌侈矣，而國之不服者三十三。夏后氏沒，殷人受之，作為大路，而建旒九，食器雕琢，觴酌刻鏤，白壁堊墀，茵席雕文。此彌侈矣，而國之不服者五十三。君子皆知文章矣，而欲服者彌少。臣故曰：儉其道也。「由余出，公乃召內史廖而告之，曰：「寡人：'聞鄰國有聖人，敵國之憂也。'今由余，聖人也，寡人患之，吾將余何？「內史廖曰：「臣聞戎王之居，僻陋而道遠，未聞中國之聲。君其遣之女樂，以亂其政，而後為由余請期，以疏其諫。彼君臣有間而後可圖也。「君曰：「諾。「乃使內史廖以女樂二八遣戎王，因為由余請期。戎王許諾，見其女樂而說之，設酒張飲，日以聽樂，終幾不遷，牛馬半死。由余歸，因諫戎王，戎王弗聽，由余遂去之秦。秦穆公迎而拜之上卿，問其兵勢與其地形。既以得之，舉兵而伐之，兼國十二，開地千里。故曰：耽於女樂，不顧國政，則亡國之禍也。
xī wèi lí nèi yuǎn yóu? xī zhě qí jǐng gōng yóu yú hǎi ér lè zhī. hào lìng zhū dài fū yuē: yán guī zhě sǐ. yán zhuō jù yuē: jūn yóu hǎi ér lè zhī, nài chén yǒu tú guó zhě hé? jūn suī lè zhī, jiāng ān dé. qí jǐng gōng yuē: guǎ rén bù lìng yuē' yán guī zhě sǐ', jīn zi fàn guǎ rén zhī lìng. yuán gē jiāng jī zhī. yán zhuō jù yuē: xī jié shā guān lóng féng ér zhòu shā wáng zǐ bǐ gàn, jīn jūn suī shā chén zhī shēn yǐ sān zhī kě yě. chén yán wèi guó, fēi wèi shēn yě. yán jǐng ér qián yuē: jūn jī zhī yǐ! jūn nǎi shì gē qù jià ér guī. zhì sān rì, ér wén guó rén yǒu móu bù nèi qí jǐng gōng zhě yǐ. qí jǐng gōng suǒ yǐ suì yǒu qí guó zhě, yán zhuō jù zhī lì dì. gù yuē: lí nèi yuǎn yóu, zé wēi shēn zhī dào yě.
奚謂離內遠遊？昔者齊景公游於海而樂之。號令諸大夫曰：「言歸者死。「顏涿聚曰：「君游海而樂之，奈臣有圖國者何？君雖樂之，將安得。「齊景公曰：「寡人布令曰'言歸者死'，今子犯寡人之令。「援戈將擊之。顏涿聚曰：「昔桀殺關龍逢而紂殺王子比干，今君雖殺臣之身以三之可也。臣言為國，非為身也。「延頸而前曰：「君擊之矣！「君乃釋戈趣駕而歸。至三日，而聞國人有謀不內齊景公者矣。齊景公所以遂有齊國者，顏涿聚之力地。故曰：離內遠遊，則危身之道也。
xī wèi guò ér bù tīng yú zhōng chén? xī zhě qí huán gōng jiǔ hé zhū hòu, yī kuāng tiān xià, wèi wǔ bó zhǎng, guǎn zhòng zuǒ zhī. guǎn zhòng lǎo, bù néng yòng shì, xiū jū yú jiā. huán gōng cóng ér wèn zhī yuē: zhòng fù jiā jū yǒu bìng, jí bù xìng ér bù qǐ cǐ bìng, zhèng ān qiān zhī? guǎn zhòng yuē: chén lǎo yǐ, bù kě wèn yě. suī rán, chén wén zhī, zhī chén mò ruò jūn, zhī zi mò ruò fù. jūn qí shì yǐ xīn jué zhī. jūn yuē: bào shū yá hé rú? guǎn zhòng yuē: bù kě. bào shū yá wèi rén, gāng bì ér shàng hàn. gāng zé fàn mín yǐ bào, bì zé bù dé mín xīn, hàn zé xià bù wèi yòng. qí xīn bù jù, fēi bà zhě zhī zuǒ yě. gōng yuē: rán zé shù diāo hé rú? guǎn zhòng yuē: bù kě. fū rén zhī qíng mò bù ài qí shēn. gōng dù ér hǎo nèi, shù diāo zì bèn yǐ wèi zhì nèi. qí shēn bù ài, yòu ān néng ài jūn? gōng yuē: rán, zé shù gōng zǐ kāi fāng hé rú? guǎn zhòng yuē: bù kě. qí wèi zhī jiān bù guò shí rì zhī xíng, kāi fāng wèi shì jūn, yù shì jūn zhī gù, shí wǔ nián bù guī jiàn qí fù mǔ, cǐ fēi rén qíng yě. qí fù mǔ zhī bù qīn yě, yòu néng qīn jūn hū? gōng yuē: rán zé yì yá hé? guǎn zhòng yuē: bù kě. fū yì yá wèi jūn zhǔ wèi. jūn zhī suǒ wèi cháng shí wéi rén ròu ěr, yì yá zhēng qí zi shǒu ér jìn zhī, jūn suǒ zhī yě. rén zhī qíng mò bù ài qí zi, jīn zhēng qí zi yǐ wèi shàn yú jūn, qí zi fú ài, yòu ān néng ài jūn hū? gōng yuē: rán zé shú kě? guǎn zhòng yuē: xí péng kě. qí wèi rén yě, jiān zhōng ér lián wài, shǎo yù ér duō xìn. fū jiān zhōng, zé zú yǐ wèi biǎo lián wài, zé kě yǐ dà rèn shǎo yù, zé néng lín qí zhòng duō xìn, zé néng qīn lín guó. cǐ bà zhě zhī zuǒ yě, jūn qí yòng zhī. jūn yuē: nuò. jū yī nián yú, guǎn zhōng sǐ, jūn suì bù yòng xí péng ér yǔ shù diāo. diāo lì shì sān nián, huán gōng nán yóu táng fù, shù diāo lǜ yì yá wèi gōng zǐ kāi fāng jí dà chén wèi luàn. huán gōng kě něi ér sǐ nán mén zhī qǐn gōng shǒu zhī shì, shēn sǐ sān yuè bù shōu, chóng chū yú hù. gù huán gōng zhī bīng héng xíng tiān xià, wèi wǔ bó zhǎng, zú jiàn shì yú qí chén, ér miè gāo míng, wèi tiān xià xiào zhě, hé yě? bù yòng guǎn zhòng zhī guò yě. gù yuē: guò ér bù tīng yú zhōng chén, dú xíng qí yì, zé miè qí gāo míng wèi rén xiào zhī shǐ yě.
奚謂過而不聽於忠臣？昔者齊桓公九合諸候，一匡天下，為五伯長，管仲佐之。管仲老，不能用事，休居於家。桓公從而問之曰：「仲父家居有病，即不幸而不起此病，政安遷之？「管仲曰：「臣老矣，不可問也。雖然，臣聞之，知臣莫若君，知子莫若父。君其試以心決之。「君曰：「鮑叔牙何如？「管仲曰：「不可。鮑叔牙為人，剛愎而上悍。剛則犯民以暴，愎則不得民心，悍則下不為用。其心不懼，非霸者之佐也。「公曰：「然則豎刁何如？「管仲曰：「不可。夫人之情莫不愛其身。公妒而好內，豎刁自獖以為治內。其身不愛，又安能愛君？「公曰：「然，則術公子開方何如？「管仲曰：「不可。齊、衛之間不過十日之行，開方為事君，欲適君之故，十五年不歸見其父母，此非人情也。其父母之不親也，又能親君乎？「公曰：「然則易牙何？「管仲曰：「不可。夫易牙為君主味。君之所未嘗食唯人肉耳，易牙蒸其子首而進之，君所知也。人之情莫不愛其子，今蒸其子以為膳於君，其子弗愛，又安能愛君乎？「公曰：「然則孰可？「管仲曰：「隰朋可。其為人也，堅中而廉外，少欲而多信。夫堅中，則足以為表；廉外，則可以大任；少欲，則能臨其眾；多信，則能親鄰國。此霸者之佐也，君其用之。「君曰：「諾。「居一年餘，管鍾死，君遂不用隰朋而與豎刁。刁蒞事三年，桓公南遊堂阜，豎刁率易牙、衛公子開方及大臣為亂。桓公渴餒而死南門之寢、公守之室，身死三月不收，蟲出於戶。故桓公之兵橫行天下，為五伯長，卒見弒於其臣，而滅高名，為天下笑者，何也？不用管仲之過也。故曰：過而不聽於忠臣，獨行其意，則滅其高名為人笑之始也。
xī wèi nèi bù liàng lì? xī zhě qín zhī gōng yí yáng, hán shì jí. gōng zhòng péng wèi hán jūn yuē: yǔ guó bù kě shì yě, qǐ rú yīn zhāng yí wèi hé yú qín zāi! yīn lù yǐ míng dōu ér nán yǔ fá chǔ, shì huàn jiě yú qín ér hài jiāo yú chǔ yě. gōng yuē: shàn. nǎi jǐng gōng zhòng zhī xíng, jiāng xī hé qín. chǔ wáng wén zhī, jù, zhào chén zhěn ér gào zhī yuē: hán péng jiāng xī hé qín, jīn jiāng nài hé? chén zhěn yuē: qín dé hán zhī dōu yī, qū qí liàn jiǎ, qín hán wèi yī yǐ nán xiāng chǔ, cǐ qín wáng zhī suǒ yǐ miào cí ér qiú yě, qí wèi chǔ hài bì yǐ. wáng qí qù fā xìn chén, duō qí chē, zhòng qí bì, yǐ fèng hán yuē:' bù gǔ zhī guó suī xiǎo, zú yǐ xī qǐ, yuàn dà guó zhī xìn yì yú qín yě. yīn yuàn dà guó lìng shǐ zhě rù jìng shì chǔ zhī qǐ zú yě.' hán shǐ rén zhī chǔ, chǔ wáng yīn fā chē qí, chén zhī xià lù, wèi hán shǐ zhě yuē: bào hán jūn, yán bì yì zhī bīng jīn jiāng rù jìng yǐ. shǐ zhě hái bào hán jūn, hán jūn dà dà yuè, zhǐ gōng zhòng. gōng zhòng yuē: bù kě. fū yǐ shí hài wǒ zhě, qín yě yǐ míng jiù wǒ zhě, chǔ yě. tīng chǔ zhī xū yán ér qīng qiáng qín zhī shí huò, zé wēi guó zhī běn yě. hán jūn fú tīng. gōng zhòng nù ér guī, shí rì bù cháo. yí yáng yì jí, hán jūn lìng shǐ zhě qù zú yú chǔ, guān gài xiāng wàng ér zú wú zhì zhě. yí yáng guǒ bá, wèi zhū hòu xiào. gù yuē: nèi bù liàng lì, wài shì zhū hòu zhě, zé guó xuē zhī huàn yě.
奚謂內不量力？昔者秦之攻宜陽，韓氏急。公仲朋謂韓君曰：「與國不可恃也，豈如因張儀為和於秦哉！因賂以名都而南與伐楚，是患解於秦而害交於楚也。「公曰：「善。「乃警公仲之行，將西和秦。楚王聞之，懼，召陳軫而告之曰：「韓朋將西和秦，今將奈何？「陳軫曰：「秦得韓之都一，驅其練甲，秦、韓為一以南鄉楚，此秦王之所以廟祠而求也，其為楚害必矣。王其趣發信臣，多其車，重其幣，以奉韓曰：\'不穀之國雖小，卒已悉起，願大國之信意於秦也。因願大國令使者入境視楚之起卒也。\'「韓使人之楚，楚王因發車騎，陳之下路，謂韓使者曰：「報韓君，言弊邑之兵今將入境矣。「使者還報韓君，韓君大大悅，止公仲。公仲曰：「不可。夫以實害我者，秦也；以名救我者，楚也。聽楚之虛言而輕強秦之實禍，則危國之本也。「韓君弗聽。公仲怒而歸，十日不朝。宜陽益急，韓君令使者趣卒於楚，冠蓋相望而卒無至者。宜陽果拔，為諸候笑。故曰：內不量力，外恃諸候者，則國削之患也。
xī wèi guó xiǎo wú lǐ? xī zhě jìn gōng zǐ zhòng ěr chū wáng, guò yú cáo, cáo jūn tǎn xī ér guān zhī. lí fù jī yǔ shū zhān shì yú qián.
奚謂國小無禮？昔者晉公子重耳出亡，過於曹，曹君袒裼而觀之。釐負羈與叔瞻侍於前。
shū zhān wèi cáo jūn yuē: chén guān jìn gōng zǐ, fēi cháng rén yě. jūn yù zhī wú lǐ, bǐ ruò yǒu shí fǎn guó ér qǐ bīng, jí kǒng wèi cáo shāng, jūn bù rú shā zhī. cáo jūn fú tīng. lí fù jī guī ér bù lè, qí qī wèn zhī yuē: gōng cóng wài lái ér yǒu bù lè zhī sè, hé yě? fù jī yuē: wú wén zhī, yǒu fú bù jí, huò lái lián wǒ. jīn rì wú jūn zhào jìn gōng zǐ, qí yù zhī wú lǐ. wǒ yǔ zài qián, wú shì yǐ bù lè. qí qī yuē: wú guān jìn gōng zǐ, wàn chéng zhī zhǔ yě qí zuǒ yòu cóng zhě, wàn chéng zhī xiāng yě. jīn qióng ér chū wáng guò yú cáo, cáo yù zhī wú lǐ. cǐ ruò fǎn guó, bì zhū wú lǐ, zé cáo qí shǒu yě. zi xī bù xiān zì èr yān. fù jī yuē: nuò. shèng huáng jīn yú hú, chōng zhī yǐ cān, jiā bì qí shàng, yè lìng rén yí gōng zǐ. gōng zǐ jiàn shǐ zhě, zài bài, shòu qí cān ér cí qí bì.
叔瞻謂曹君曰：「臣觀晉公子，非常人也。君遇之無禮，彼若有時反國而起兵，即恐為曹傷，君不如殺之。「曹君弗聽。釐負羈歸而不樂，其妻問之曰：「公從外來而有不樂之色，何也？「負羈曰：「吾聞之，有福不及，禍來連我。今日吾君召晉公子，其遇之無禮。我與在前，吾是以不樂。「其妻曰：「吾觀晉公子，萬乘之主也；其左右從者，萬乘之相也。今窮而出亡過於曹，曹遇之無禮。此若反國，必誅無禮，則曹其首也。子奚不先自貳焉。「負羈曰：「諾。「盛黃金於壺，充之以餐，加璧其上，夜令人遺公子。公子見使者，再拜，受其餐而辭其璧。
gōng zǐ zì cáo rù chǔ, zì chǔ rù qín. rù qín sān nián, qín mù gōng zhào qún chén ér móu yuē: xī zhě jìn xiàn gōng yǔ guǎ rén jiāo, zhū hòu mò fú wén. xiàn gōng bù xìng lí qún chén, chū rù shí nián yǐ. sì zǐ bù shàn, wú kǒng cǐ jiāng fǎng lìng qí zōng miào bù fú yīn ér shè jì bù xuè shí yě. rú shì fú dìng, zé fēi yǔ rén jiāo zhī dào. wú yù fǔ zhòng ěr ér rù zhī jìn, hé rú? qún chén jiē yuē: shàn. gōng yīn qǐ zú, gé chē wǔ bǎi chéng, chóu qí èr qiān, bù zú wǔ wàn, fǔ zhòng ěr rù zhī yú jìn, lì wèi jìn jūn. zhòng ěr jí wèi sān nián, jǔ bīng ér fá cáo yǐ. yīn lìng rén gào cáo jūn yuē: xuán shū zhān ér chū zhī, wǒ qiě shā ér yǐ wèi dà lù. yòu lìng rén gào lí fù jī yuē: jūn lǚ báo chéng, wú zhī zi bù wéi yě. qí biǎo zi zhī lǘ, guǎ rén jiāng yǐ wèi lìng, lìng jūn wù gǎn fàn. cáo rén wén zhī, lǜ qí qīn qī ér bǎo lí fù jī zhī lǘ zhě qī bǎi yú jiā. cǐ lǐ zhī suǒ yòng yě. gù cáo, xiǎo guó yě, ér pò yú jìn chǔ zhī jiān, qí jūn zhī wēi yóu léi luǎn yě, ér yǐ wú lǐ lì zhī, cǐ suǒ yǐ jué shì yě. gù yuē: guó xiǎo wú lǐ, bù yòng jiàn chén, zé jué shì zhī shì yě.
公子自曹入楚，自楚入秦。入秦三年，秦穆公召群臣而謀曰：「昔者晉獻公與寡人交，諸候莫弗聞。獻公不幸離群臣，出入十年矣。嗣子不善，吾恐此將仿令其宗廟不祓陰而社稷不血食也。如是弗定，則非與人交之道。吾欲輔重耳而入之晉，何如？「群臣皆曰：「善。「公因起卒，革車五百乘，疇騎二千，步卒五萬，輔重耳入之於晉，立為晉君。重耳即位三年，舉兵而伐曹矣。因令人告曹君曰：「懸叔瞻而出之，我且殺而以為大戮。「又令人告釐負羈曰：「軍旅薄城，吾知子不違也。其表子之閭，寡人將以為令，令軍勿敢犯。「曹人聞之，率其親戚而保釐負羈之閭者七百餘家。此禮之所用也。故曹，小國也，而迫於晉、楚之間，其君之危猶累卵也，而以無禮蒞之，此所以絕世也。故曰：國小無禮，不用諫臣，則絕世之勢也。
