zì shū qì zhī zuò, xiān mín kě dé ér wén zhě, jīng zhuàn suǒ chēng, táng yú yǐ shàng, dì wáng yǒu hào shì. fǔ zuǒ bù kě dé ér chēng yǐ, ér zhū zǐ pō yán zhī, suī bù kǎo hū kǒng shì, rán yóu zhe zài piān jí, guī hū xiǎn shàn zhāo è, quàn jiè hòu rén, gù bó cǎi yān. kǒng zǐ yuē:" ruò shèng yǔ rén, zé wú qǐ gǎn?" yòu yuē:" hé shì yú rén, bì yě shèng hū!"" wèi zhī, yān dé rén?"" shēng ér zhī zhī zhě, shàng yě xué ér zhī zhī zhě, cì yě yīn ér xué zhī, yòu qí cì yě kùn ér bù xué, mín sī wéi xià yǐ." yòu yuē:" zhōng rén yǐ shàng, kě yǐ yǔ shàng yě."" wéi shàng zhì yǔ xià yú bù yí." chuán yuē: pì rú yáo shùn, yǔ jì xiè yǔ zhī wéi shàn zé xíng, gǔn yán guàn dōu yù yǔ wèi è zé zhū. kě yǔ wéi shàn, bù kě yǔ wèi è, shì wèi shàng zhì. jié zhòu, lóng féng bǐ gàn yù yǔ zhī wéi shàn zé zhū, yú shēn chóng hóu yǔ zhī wèi è zé xíng. kě yǔ wèi è, bù kě yǔ wéi shàn, shì wèi xià yú. qí huán gōng, guǎn zhòng xiāng zhī zé bà, shù diāo fǔ zhī zé luàn. kě yǔ wéi shàn, kě yǔ wèi è, shì wèi zhōng rén. yīn zī yǐ liè jiǔ děng zhī xù, jiū jí jīng zhuàn, jì shì xiàng cì, zǒng bèi gǔ jīn zhī lüè yào yún. biǎo lüè
自书契之作,先民可得而闻者,经传所称,唐、虞以上,帝王有号谥。辅佐不可得而称矣,而诸子颇言之,虽不考虖孔氏,然犹著在篇籍,归乎显善昭恶,劝戒后人,故博采焉。孔子曰:“若圣与仁,则吾岂敢?”又曰:“何事于仁,必也圣乎!”“未知,焉得仁?”“生而知之者,上也;学而知之者,次也;因而学之,又其次也;困而不学,民斯为下矣。”又曰:“中人以上,可以语上也。”“唯上智与下愚不移。”传曰:譬如尧、舜,禹、稷、卨与之为善则行,鮌、讠雚兜欲与为恶则诛。可与为善,不可与为恶,是谓上智。桀、纣,龙逢、比干欲与之为善则诛,于莘、崇侯与之为恶则行。可与为恶,不可与为善,是谓下愚。齐桓公,管仲相之则霸,竖貂辅之则乱。可与为善,可与为恶,是谓中人。因兹以列九等之序,究极经传,继世相次,总备古今之略要云。表略