fāng xuán huáng zhī pōu yě, hùn yuán yī qì, yùn niàng kāi xiān. tiān dì dé zhī yǐ zhēn guān, rì yuè dé zhī yǐ zhēn míng, xīng chén dé zhī yǐ zhēn lǎng, léi tíng dé zhī yǐ fā shēng, xiá yún diàn huǒ dé zhī yǐ liú guāng, cǎo mù dé zhī yǐ huá shí, niǎo shòu dé zhī yǐ wéi shēng yīn máo zhì, chóng yú dé zhī yǐ wéi lín jiè rú dòng. huò qiān ér fēi, huò tuǒ ér xíng, huò wǔ sè xuàn yào ér bā yīn míng hé. yǐ zhì guī yǐ shàn xī, lì shì cháng cún hè yǐ zǎo shén, chōng xiāo xiá fēi. fēi shì qì, shú néng shǐ zhī zāi! rán shān yǐ shì ér héng zhì, shuǐ yǐ shì ér héng liú, ér shān shuǐ shí yǒu bēng kuì yì hé zhě, yǐ qì shí yǒu zhì yù ér bù tōng yě. rén dé shì qì, bìng shēng liǎng jiān, yǒu yǐ yù zhī, zé xuán dōu pèi jí, jiàng jié gāo jū. ruò shī qí yù, zé rú sàng jiāng zhī bīng zhāo lù zhī wù, wěi dùn kū gǎo, jiǎn ér qiě sǐ. yù wàng cháng shēng, dé hū? gù yuē: gòng gōng bù chù shān, wō huáng bù bǔ tiān. nǎi shì yǒu hào wèi shén xiān zhě, cōng míng de qì zhī xiān, xuán wēi qióng qì zhī miào. jī biàn huà huà, hún wàn xiàng yǐ míng guān dào jí shēng shēng, kòng liù lóng ér líng jiǎo, jué guǎng jié zhī dà mèng, pì qún yú zhī zhòng hūn. shì yǐ piān xiáng jiǔ yǒu, kǔ hǎi jìng tāo tiān zhī bō róng yǔ bā shān, yí shān xī yán kūn zhī huǒ. chéng cuì fèng yú dān qiū, zōng shén qí ér chāo shì yù bān lín yú xuán pǔ, jī xī yǒu ér yuè rén. cháo yóu yuán hǎi, xī yàn fāng zhǔ, jué lì rú zhī, hòu tiān bù lǎo. pì rú fēng luán lǐng dǎo, mù sǒng cuì ér bù diāo yuàn yòu yuán lín, cǎo cháng róng ér xiù zhí yě. yuán jī chì dié, fā jīn jì yú wǔ tú yí kǎo zǐ wén, xiè dān jīng yú jiǔ yào.
方玄黄之剖也,混元一气,酝酿开先。天地得之以贞观,日月得之以贞明,星辰得之以贞朗,雷霆得之以发声,霞云电火得之以流光,草木得之以华实,鸟兽得之以为声音毛质,虫鱼得之以为鳞介蠕动。或骞而飞,或妥而行,或五色绚耀而八音鸣和。以至龟以善息,历世长存;鹤以藻神,冲霄遐飞。非是气,孰能使之哉!然山以是而恒峙,水以是而恒流,而山水时有崩溃溢涸者,以气时有滞郁而不通也。人得是气,并生两间,有以御之,则玄都配极,绛节高居。若失其御,则如丧将之兵、朝露之雾,委顿枯槁,茧而且死。欲望长生,得乎?故曰:共工不触山,蜗皇不补天。乃世有号为神仙者,聪明得气之先,玄微穷气之妙。机变化化,浑万象以冥观;道极生生,控六龙而灵矫,觉广劫之大梦,辟群愚之重昏。是以翩翔九有,苦海静滔天之波;容与八埏,疑山息炎昆之火。乘翠凤于丹丘,踪神奇而超世;驭斑麟于玄圃,迹稀有而越人。朝游圆海,夕宴方渚,绝粒茹芝,后天不老。譬如峰峦岭岛,木耸翠而不凋;苑囿园林,草长荣而秀植也。爰稽赤牒,发金记于五图;夷考紫文,泄丹经于九钥。
yǒu xiān xiāng zi, xì chū chāng lí, jì táng xiàn zōng zhī shèng shí, wèi hán wén gōng zhī yóu zǐ. shù jiě sān zhēn, fāng míng bā shí wài zhēn wǔ yào, nèi shǒu jiǔ jīng. yún zhuāng jiě fú, xún dēng wú shàng zhī xiān tī yān jià fēi fú, yuán zhèng yī zhēn zhī dào guǒ. dì míng bù zài yú jiā chéng, shì bù wài yú zhuàn jì, yuè gōng zhī wén jí, yǒu jì shí èr láng wén ér wú qí rén shēn gōng zhī tí yǒng, yǒu yún héng qín lǐng jù ér xū qí mù. zhǐ yǐ méng shī gǔ sǒu, zhí jiǎn gāo gē dào bàn kuáng ōu, yí chàng sān tàn. xī xī rán qiàn yú méng cūn yù zhī xīn, yáng yáng hū rù xué jiū méng tóng zhī ěr, ér zhāng fǎ páng zá chuǎn cuò, yàn cí jié qū áo yá. yǐ zhī dāng bǎng kè gǔ yì zhī gē, suī tīng zhě wàng pí yǐ zhī dēng sāo qīng jiàn shǎng zhī tán, zé guān zhě bì mù.
有仙湘子,系出昌黎,际唐宪宗之盛时,为韩文公之犹子。术解三真,方明八石;外珍五曜,内守九精。云装解黻,驯登无上之仙梯;烟驾飞凫,圆证一真之道果。第名不载于家乘,事不外于传记,阅公之文集,有祭十二郎文而无其人;参公之题咏,有云横秦岭句而虚其目。只以朦师瞽叟,执简高歌;道扮狂讴,一唱三叹。熙熙然慊愚氓村妪之心,洋洋乎入学究蒙童之耳,而章法庞杂舛错,谚词诘屈聱牙。以之当榜客鼓枻之歌,虽听者忘疲;以之登骚卿鉴赏之坛,则观者闭目。
jīn zhī chuán xiāng zi zhě, qǐ yǒu de yú shén qì zhī ào, yīn jià cháng nián zhī yǒng zhé, ér tuō xiāng zi yǐ yí xiè qí gěng gài yé? yì guǒ yǒu shì xiāng zi ér jiè qí shì yǐ tǔ xiōng zhōng zhī qí yé? fǎng mó wài shǐ, yǐn yòng fāng yán, biān jí chéng shū, yáng què gù shí. yuè lì shū chuāng, sān zài sōu luó. chuán wǎng jī, biāo fēn cán zhì, rú yú mù cì bù xīn biān, wén zhāng qí guǐ, bǐ zòng yì hóng. zhì jì bó qià, fēng háo zǎo zhèn. sù líng yù yú zhì héng shān, yuán yuán yǒu zì duó tāi qì yú bái hè lǚ, huà yù wú qióng. tuō lún huí ér míng gāo xīng xiàng, qiáng hé jǐn ér yǒng zhèng wú shēng. sǎ jīn qiáo, hòu chéng mén, tóu tóu jiàn dào kǎn fú róng, huà měi nǚ, zài zài chuán shén. zhēn huǒ guó yāo mó, zhī dān lú zhī néng shǒu mù tóng shí shén xiān, jiàn dào qíng zhī dòng rén. diǎn huà shí shī, qí qiú ruì xuě, xiǎn shén tōng zhī guǎng dà shǒu zhāo lóng shèng, zú jià xiáng yún, zhāo biàn huàn zhī zhōu yuán. shàn yǎng yuán yáng, xuě dì hān mián fēi làng jī xiāo yáo dì fǔ, qíng yuán bǎi tuō shì liáng yīn. yíng fó gǔ yú jìn zhōng, rú lái xiǎn huà dù ài hé yú bàn lù, měi nǚ xǐng mí. bo shēn shì zhī jí xiōng, qū è yú zhī xiōng bào kǔ xiū xíng ér yǒu yì, guī gù lǐ yǐ huán zhēn. tuō mèng qiú qīn, yī zhěn huáng liáng yóu wèi shú jiǎ gōng bào yuàn, sān rén chéng hǔ jìng lí zāi. xìng zhǔ pú zhī chóng féng, mù gōng yǐn lù xǐ gū xí zhī jiāo xù, jīn mǔ tiáo qíng. rén xióng guī xīn tīng mìng, yāo zhāng tuō è chéng shén. xī zhuō wéi mù mù zhī mì wén, qióng rén tiān shuǐ lù zhī huàn jìng chǎn dào dé xìng mìng zhī ào zhǐ, zhāo yōu míng shén guǐ zhī yì wén. fēn hé bù xiāng dǐ wǔ, shǒu wěi bù wéi máo dùn. yǒu sān guó zhì zhī sēn yán shuǐ hǔ zhuàn zhī qí biàn, wú xī yóu jì zhī xuè nüè jīn píng méi zhī xiè yín. wèi fēi lóng mén lán tái zhī yí wén bù kě yě. gōng jìng shā qīng, jiǎn kān piāo lǜ, guó mén xuán shǎng, luò yì fēi shēng.
今之传湘子者,岂有得于神气之奥,因驾长年之永辙,而托湘子以宜泄其梗概耶?抑果有是湘子而借其事以吐胸中之奇耶?仿模外史,引用方言,编辑成书,扬榷故实。阅历疏窗,三载搜罗。传往迹,标分残帙,如于目次;布新编,文章奇诡,笔纵意宏。识记博洽,锋毫藻振。溯灵毓于雉衡山,源原有自;夺胎气于白鹤侣,化育无穷。脱轮回而名高星相,强合卺而永证无生。洒金桥,候城门,头头见道;砍芙蓉,化美女,在在传神。真火馘妖魔,知丹炉之能守;牧童识神仙,见道情之动人。点化石狮,祈求瑞雪,显神通之广大;手招龙圣,足驾祥云,昭变幻之周圆。善养元阳,雪地鼾眠非浪迹;逍遥地府,情缘摆脱是良因。迎佛骨于禁中,如来显化;渡爱河于半路,美女醒迷。卜身世之吉凶,驱鳄鱼之凶暴;苦修行而有益,归故里以还真。托梦求亲,一枕黄粱犹未熟;假公报怨,三人成虎竟罹灾。幸主仆之重逢,木公引路;喜姑媳之交勖,金母调情。人熊皈心听命,妖獐脱厄成神。析卓韦沐目之秘文,穷人天水陆之幻境;阐道德性命之奥旨,昭幽明神鬼之异闻。分合不相抵牾,首尾不为矛盾。有三国志之森严、水浒传之奇变,无西游记之谑虐、金瓶梅之亵淫。谓非龙门、兰台之遗文不可也。工竟杀青,简堪缥绿,国门悬赏,洛邑蜚声。
shí tiān qǐ guǐ hài jì xià shuò rì, yān xiá wài shǐ tí yú tài hé táng.
时天启癸亥季夏朔日,烟霞外史题于泰和堂。