rèn guāng zì bó qīng, nán yáng wǎn rén yě. shǎo zhōng hòu, wèi xiāng lǐ suǒ ài. chū wèi xiāng sè fū jùn xiàn lì. hàn bīng zhì wǎn, jūn rén jiàn guāng guān fú xiān míng, lìng jiě yī, jiāng shā ér duó zhī. huì guāng lù xūn liú cì shì zhì, shì guāng róng mào zhǎng zhě, nǎi jiù quán zhī. guāng yīn lǜ dǎng yǔ cóng cì, wèi ān jí yuàn, bài piān jiàng jūn, yǔ shì zǔ pò wáng xún wáng yì.
任光字伯卿,南阳宛人也。少忠厚,为乡里所爱。初为乡啬夫、郡县吏。汉兵至宛,军人见光冠服鲜明,令解衣,将杀而夺之。会光禄勋刘赐适至,视光容貌长者,乃救全之。光因率党与从赐,为安集掾,拜偏将军,与世祖破王寻、王邑。
gēng shǐ zhì luò yáng, yǐ guāng wèi xìn dōu tài shǒu. jí wáng láng qǐ, jùn guó jiē jiàng zhī, guāng dú bù kěn, suì yǔ dū wèi lǐ zhōng lìng wàn xiū gōng cáo ruǎn kuàng wǔ guān yuàn guō táng děng tóng xīn gù shǒu. tíng yuàn chí wáng láng xí yì fǔ bái guāng, guāng zhǎn zhī yú shì, yǐ xùn bǎi xìng, fā jīng bīng sì qiān rén chéng shǒu. gēng shǐ èr nián chūn, shì zǔ zì jì hái, láng bèi bù zhī suǒ xiàng, chuán wén xìn dōu dú wèi hàn jù hán dān, jí chí fù zhī. guāng děng gū chéng dú shǒu, kǒng bù néng quán, wén shì zǔ zhì, dà xǐ, lì mín jiē chēng wàn suì, jí shí kāi mén, yǔ lǐ zhōng wàn xiū lǜ guān shǔ yíng yè. shì zǔ rù chuán shě, wèi guāng yuē:" bó qīng, jīn shì lì xū ruò, yù jù rù chéng tóu zǐ lù lì zǐ dōu bīng zhōng, hé rú xié?" guāng yuē:" bù kě." shì zǔ yuē:" qīng bīng shǎo, rú hé?" guāng yuē:" kě mù fā bèn mìng, chū gōng bàng xiàn, ruò bù jiàng zhě, zì tīng lüè zhī. rén tān cái wù, zé bīng kě zhāo ér zhì yě." shì zǔ cóng zhī. bài guāng wèi zuǒ dà jiàng jūn, fēng wǔ chéng hóu, liú nán yáng zōng guǎng lǐng xìn dōu tài shǒu shì, shǐ guāng jiāng bīng cóng. guāng nǎi duō zuò xí wén yuē:" dà sī mǎ liú gōng jiāng chéng tóu zǐ lù lì zǐ dōu bīng bǎi wàn zhòng cóng dōng fāng lái, jī zhū fǎn lǔ." qiǎn qí chí zhì jù lù jiè zhōng. lì mín dé xí, chuán xiāng gào yǔ. shì zǔ suì yǔ guāng děng tóu mù rù táng yáng jiè, shǐ qí gè chí jù huǒ, mí mǎn zé zhōng, guāng yán zhú tiān dì, jǔ chéng mò bù zhèn jīng huáng bù, qí yè jí jiàng. xún rì zhī jiān, bīng zhòng dà shèng, yīn gōng chéng yì, suì tú hán dān, nǎi qiǎn guāng guī jùn.
更始至洛阳,以光为信都太守。及王郎起,郡国皆降之,光独不肯,遂与都尉李忠、令万脩、功曹阮况、五官掾郭唐等同心固守。廷掾持王郎檄诣府白光,光斩之于市,以徇百姓,发精兵四千人城守。更始二年春,世祖自蓟还,狼狈不知所向,传闻信都独为汉拒邯郸,即驰赴之。光等孤城独守,恐不能全,闻世祖至,大喜,吏民皆称万岁,即时开门,与李忠、万脩率官属迎谒。世祖入传舍,谓光曰:"伯卿,今势力虚弱,欲俱入城头子路、力子都兵中,何如邪?"光曰:"不可。"世祖曰:"卿兵少,如何?"光曰:"可募发奔命,出攻傍县,若不降者,恣听掠之。人贪财物,则兵可招而致也。"世祖从之。拜光为左大将军,封武成侯,留南阳宗广领信都太守事,使光将兵从。光乃多作檄文曰:"大司马刘公将城头子路、力子都兵百万众从东方来,击诸反虏。"遣骑驰至巨鹿界中。吏民得檄,传相告语。世祖遂与光等投暮入堂阳界,使骑各持炬火,弥满泽中,光炎烛天地,举城莫不震惊惶怖,其夜即降。旬日之间,兵众大盛,因攻城邑,遂屠邯郸,乃遣光归郡。
chéng tóu zǐ lù zhě, dōng píng rén, xìng yuán, míng céng, zì zǐ lù, yǔ féi chéng liú xǔ qǐ bīng lú chéng tóu, gù hào qí bīng wèi" chéng tóu zǐ lù". céng zì chēng" dōu cóng shì", xǔ chēng" xiào sān lǎo", kòu lüè hé jì jiān, zhòng zhì èr shí yú wàn. gēng shǐ lì, céng qiǎn shǐ jiàng, bài céng dōng lái jùn tài shǒu, xǔ jǐ nán tài shǒu, jiē xíng dà jiàng jūn shì. shì suì, céng wèi qí jiāng suǒ shā, zhòng tuī xǔ wéi zhǔ, gēng shǐ fēng xǔ zhù guó hóu, lìng bà bīng guī běn jùn.
城头子路者,东平人,姓爰,名曾,字子路,与肥城刘诩起兵卢城头,故号其兵为"城头子路"。曾自称"都从事",诩称"校三老",寇掠河、济间,众至二十余万。更始立,曾遣使降,拜曾东莱郡太守,诩济南太守,皆行大将军事。是岁,曾为其将所杀,众推诩为主,更始封诩助国侯,令罢兵归本郡。
lì zǐ dōu zhě, dōng hǎi rén yě. qǐ bīng xiāng lǐ, chāo jī xú yǎn jiè, zhòng yǒu liù qī wàn. gēng shǐ lì, qiǎn shǐ jiàng, bài zǐ dōu xú zhōu mù. wèi qí bù qǔ suǒ shā, yú dǎng fù xiāng jù, yǔ zhū zéi huì yú tán xiāng, yīn hào wèi tán xiāng. tán xiāng qú shuài dǒng cì zhòng shǐ qǐ chí píng, suì dù hé rù wèi jùn qīng hé, yǔ wǔ xiào hé, zhòng shí yú wàn. jiàn wǔ yuán nián, shì zǔ rù luò yáng, qiǎn dà sī mǎ wú hàn děng jī tán xiāng, míng nián chūn, dà pò jiàng zhī.
力子都者,东海人也。起兵乡里,抄击徐、兖界,众有六七万。更始立,遣使降,拜子都徐州牧。为其部曲所杀,余党复相聚,与诸贼会于檀乡,因号为檀乡。檀乡渠帅董次仲始起茌平,遂渡河入魏郡清河,与五校合,众十余万。建武元年,世祖入洛阳,遣大司马吴汉等击檀乡,明年春,大破降之。
shì suì, gèng fēng guāng ā líng hóu, shí yì wàn hù. wǔ nián, zhēng yì jīng shī, fèng cháo qǐng. qí dōng zú. zi kuí sì.
是岁,更封光阿陵侯,食邑万户。五年,征诣京师,奉朝请。其冬卒。子隗嗣。
hòu ruǎn kuàng wèi nán yáng tài shǒu, guō táng zhì hé nán yǐn, jiē yǒu néng míng.
后阮况为南阳太守,郭唐至河南尹,皆有能名。
kuí zì zhòng hé, shǎo hǎo huáng lǎo, qīng jìng guǎ yù, suǒ de fèng zhì, cháng yǐ zhèn xù zōng zú, shōu yǎng gū guǎ. xiǎn zōng wén zhī, zhuó fèng cháo qǐng, qiān yǔ lín zuǒ jiān hǔ bēn zhōng láng jiàng, yòu qiān zhǎng shuǐ xiào wèi. sù zōng jí wèi, yǎ xiàng jìng ài, shù chēng qí xíng, yǐ wéi jiāng zuò dà jiàng. jiāng zuò dà jiàng zì jiàn wǔ yǐ lái cháng yè zhě jiān zhī, zhì kuí nǎi zhì zhēn yān. jiàn chū wǔ nián, qiān tài pú, bā nián, dài dòu gù wèi guāng lù xūn, suǒ lì jiē yǒu chēng. zhāng hé yuán nián, bài sī kōng.
隗字仲和,少好黄、老,清静寡欲,所得奉秩,常以赈恤宗族,收养孤寡。显宗闻之,擢奉朝请,迁羽林左监、虎贲中郎将,又迁长水校尉。肃宗即位,雅相敬爱,数称其行,以为将作大匠。将作大匠自建武以来常谒者兼之,至隗乃置真焉。建初五年,迁太仆,八年,代窦固为光禄勋,所历皆有称。章和元年,拜司空。
kuí yì xíng nèi xiū, bù qiú míng yù, ér yǐ shěn zhèng jiàn zhòng yú shì. hé dì jí wèi, dà jiàng jūn dòu xiàn bǐng quán, zhuān zuò wēi fú, nèi wài cháo chén mò bù zhèn shè. shí, xiàn jī xiōng nú, guó yòng láo fèi, kuí zòu yì zhēng xiàn hái, qián hòu shí shàng. dú yǔ sī tú yuán ān tóng xīn bì lì, chí zhòng chù zhèng, gěng yán zhí yì, wú suǒ huí yǐn, yǔ zài yuán ān chuán.
隗义行内修,不求名誉,而以沈正见重于世。和帝即位,大将军窦宪秉权,专作威福,内外朝臣莫不震慑。时,宪击匈奴,国用劳费,隗奏议征宪还,前后十上。独与司徒袁安同心毕力,持重处正,鲠言直议,无所回隐,语在《袁安传》。
yǒng yuán sì nián hōng, zi tún sì. dì zhuī sī kuí zhōng, zhuó tún wèi bù bīng xiào wèi, xǐ fēng xī yáng hóu. tún zú, zi shèng sì. shèng zú, zi shì sì, xǐ fēng běi xiāng hòu.
永元四年薨,子屯嗣。帝追思隗忠,擢屯为步兵校尉,徙封西阳侯。 屯卒,子胜嗣。胜卒,子世嗣,徙封北乡侯。
lǐ zhōng zì zhòng dōu, dōng lái huáng rén yě. fù wèi gāo mì dū wèi. zhōng yuán shǐ zhōng yǐ fù rèn wèi láng, shǔ zhōng shù shí rén, ér zhōng dú yǐ hǎo lǐ xiū zhěng chēng. wáng mǎng shí wéi xīn bó shǔ zhǎng, jùn zhōng xián jìng xìn zhī.
李忠字仲都,东莱黄人也。父为高密都尉。忠元始中以父任为郎,署中数十人,而忠独以好礼修整称。王莽时为新博属长,郡中咸敬信之。
gēng shǐ lì, shǐ shǐ zhě xíng jùn guó, jí bài zhōng dū wèi guān. zhōng suì yǔ rèn guāng tóng fèng shì zǔ, yǐ wéi yòu dà jiàng jūn, fēng wǔ gù hóu. shí, shì zǔ zì jiě suǒ pèi shòu yǐ dài zhōng, yīn cóng gōng xià shǔ xiàn. zhì kǔ xíng, shì zǔ huì zhū jiàng, wèn suǒ de cái wù, wéi zhōng dú wú suǒ lüè. shì zǔ yuē:" wǒ yù tè cì, lǐ zhōng, zhū qīng dé wú wàng hū?" jí yǐ suǒ chéng dà lí mǎ jí xiù bèi yī wù cì zhī.
更始立,使使者行郡国,即拜忠都尉官。忠遂与任光同奉世祖,以为右大将军,封武固侯。时,世祖自解所佩绶以带忠,因从攻下属县。至苦陉,世祖会诸将,问所得财物,唯忠独无所掠。世祖曰:"我欲特赐,李忠,诸卿得无望乎?"即以所乘大骊马及绣被衣物赐之。
jìn wéi jù lù, wèi xià, wáng láng qiǎn jiàng gōng xìn dōu, xìn dōu dà xìng mǎ chǒng děng kāi chéng nèi zhī, shōu tài shǒu zōng guǎng jí zhōng mǔ qī, ér lìng qīn shǔ zhāo hū zhōng. shí, chǒng dì cóng zhōng wèi xiào wèi, zhōng jí shí zhào jiàn, zé shù yǐ bèi ēn fǎn chéng, yīn gé shā zhī. zhū jiàng jiē jīng yuē:" jiā shǔ zài rén shǒu zhōng, shā qí dì, hé měng yě!" zhōng yuē:" ruò zòng zéi bù zhū, zé èr xīn yě." shì zǔ wén ér měi zhī, wèi zhōng yuē:" jīn wú bīng yǐ chéng yǐ, jiāng jūn kě guī jiù lǎo mǔ qī zǐ, yí zì mù lì mín néng dé jiā shǔ zhě, cì qián qiān wàn, lái cóng wǒ qǔ." zhōng yuē:" méng míng gōng dà ēn, sī dé xiào mìng, chéng bù gǎn nèi gù zōng qīn." shì zǔ nǎi shǐ rèn guāng jiāng bīng jiù xìn dōu, guāng bīng yú dào sàn jiàng wáng láng, wú gōng ér hái. huì gēng shǐ qiǎn jiàng gōng pò xìn dōu, zhōng jiā shǔ dé quán. shì zǔ yīn shǐ zhōng hái, xíng tài shǒu shì, shōu jùn zhōng dà xìng fù hán dān zhě, zhū shā shù bǎi rén. jí rèn guāng guī jùn, zhōng nǎi hái fù wèi dū wèi. jiàn wǔ èr nián, gèng fēng zhōng shuǐ hóu, shí yì sān qiān hù. qí nián, zhēng bài wǔ guān zhōng láng jiàng, cóng píng chǒng méng, dǒng xiàn děng.
进围巨鹿,未下,王郎遣将攻信都,信都大姓马宠等开城内之,收太守宗广及忠母、妻,而令亲属招呼忠。时,宠弟从忠为校尉,忠即时召见,责数以背恩反城,因格杀之。诸将皆惊曰:"家属在人手中,杀其弟,何猛也!"忠曰:"若纵贼不诛,则二心也。"世祖闻而美之,谓忠曰:"今吾兵已成矣,将军可归救老母、妻、子,宜自募吏民能得家属者,赐钱千万,来从我取。"忠曰:"蒙明公大恩,思得效命,诚不敢内顾宗亲。"世祖乃使任光将兵救信都,光兵于道散降王郎,无功而还。会更始遣将攻破信都,忠家属得全。世祖因使忠还,行太守事,收郡中大姓附邯郸者,诛杀数百人。及任光归郡,忠乃还复为都尉。建武二年,更封中水侯,食邑三千户。其年,征拜五官中郎将,从平宠萌,董宪等。
liù nián, qiān dān yáng tài shǒu. shì shí, hǎi nèi xīn dìng, nán fāng hǎi bīn jiāng huái, duō yōng bīng jù tǔ. zhōng dào jùn, zhāo huái jiàng fù, qí bù fú zhě xī zhū zhī, xún yuè jiē píng. zhōng yǐ dān yáng yuè sú bù hào xué, jià qǔ lǐ yí, shuāi yú zhōng guó, nǎi wèi qǐ xué xiào, xí lǐ róng, chūn qiū xiāng yǐn, xuǎn yòng míng jīng, jùn zhōng xiàng mù zhī. kěn tián zēng duō, sān suì jiān liú mín zhàn zhù zhě wǔ wàn yú kǒu. shí sì nián, sān gōng zòu kè wèi tiān xià dì yī, qiān yù zhāng tài shǒu. bìng qù guān, zhēng yì jīng shī. shí jiǔ nián, zú.
六年,迁丹阳太守。是时,海内新定,南方海滨江淮,多拥兵据土。忠到郡,招怀降附,其不服者悉诛之,旬月皆平。忠以丹阳越俗不好学,嫁娶礼仪,衰于中国,乃为起学校,习礼容,春秋乡饮,选用明经,郡中向慕之。垦田增多,三岁间流民占著者五万余口。十四年,三公奏课为天下第一,迁豫章太守。病去官,征诣京师。十九年,卒。
zi wēi sì. wēi zú, zi chún sì, yǒng píng jiǔ nián, zuò mǔ shā chún shū fù. guó chú. yǒng chū qī nián, dèng tài hòu fù fēng chún qín tíng hòu. chún zú, zi guǎng sì.
子威嗣。威卒,子纯嗣,永平九年,坐母杀纯叔父。国除。永初七年,邓太后复封纯琴亭侯。纯卒,子广嗣。
wàn xiū zì jūn yóu, fú fēng mào líng rén yě. gēng shǐ shí, wèi xìn dōu lìng, yǔ tài shǒu rèn guāng dū wèi lǐ zhōng gòng chéng shǒu, yíng shì zǔ, bài wèi piān jiàng jūn, fēng zào yì hóu. jí pò hán dān, bài yòu jiāng jūn, cóng píng hé běi. jiàn wǔ èr nián, gèng fēng huái lǐ hóu. yǔ yáng huà jiāng jūn jiān chán jù jī nán yáng, wèi kè ér bìng, zú yú jūn.
万脩字君游,扶风茂陵人也。更始时,为信都令,与太守任光、都尉李忠共城守,迎世祖,拜为偏将军,封造义侯。及破邯郸,拜右将军,从平河北。建武二年,更封槐里侯。与扬化将军坚镡俱击南阳,未克而病,卒于军。
zi pǔ sì, xǐ fēng xuàn shì hóu. pǔ zú, zi qīn sì, xǐ fēng fú liǔ hóu. qīn zú, wú zi, guó chú. yǒng chū qī nián, dèng tài hòu shào fēng xiū zēng sūn fēng wèi qū píng tíng hòu. fēng zú, zi chì sì. yǒng jiàn yuán nián, chì zú, wú zi, guó chú. yán xī èr nián, huán dì shào fēng xiū xuán sūn gōng wèi mén dé tíng hòu.
子普嗣,徙封泫氏侯。普卒,子亲嗣,徙封扶柳侯。亲卒,无子,国除。永初七年,邓太后绍封脩曾孙丰为曲平亭侯。丰卒,子炽嗣。永建元年,炽卒,无子,国除。延熹二年,桓帝绍封脩玄孙恭为门德亭侯。
pī tóng zì wěi jūn, xìn dōu rén yě. fù jí, wèi liáo xī tài shǒu. tóng chū wèi wáng mǎng hé chéng zú zhèng. shì zǔ xùn hé běi, zhì xià qǔ yáng, tóng jǔ chéng jiàng, fù yǐ wéi tài shǒu, liú zhǐ shù rì. shì zǔ běi zhì jì, huì wáng láng bīng qǐ, shǐ qí jiāng xùn dì, suǒ dào xiàn mò bù fèng yíng, wéi hé chéng xìn dōu jiān shǒu bù xià. tóng wén shì zǔ cóng jì hái, shī jūn, yù zhì xìn dōu, nǎi xiān shǐ wǔ guān yuàn zhāng wàn dū yóu yǐn suí, xuǎn jīng qí èr qiān yú pǐ, yuán lù yíng shì zǔ jūn. tóng xún yǔ shì zǔ huì xìn dōu. shì zǔ suī dé èr jùn zhī zhù, ér bīng zhòng wèi hé, yì zhě duō yán kě yīn xìn dōu bīng zì sòng, xī hái cháng ān. tóng tíng duì yuē:
邳彤字伟君,信都人也。父吉,为辽西太守。彤初为王莽和成卒正。世祖徇河北,至下曲阳,彤举城降,复以为太守,留止数日。世祖北至蓟,会王郎兵起,使其将徇地,所到县莫不奉迎,唯和成、信都坚守不下。彤闻世祖从蓟还,失军,欲至信都,乃先使五官掾张万、督邮尹绥,选精骑二千余匹,缘路迎世祖军。彤寻与世祖会信都。世祖虽得二郡之助,而兵众未合,议者多言可因信都兵自送,西还长安。彤廷对曰:
yì zhě zhī yán jiē fēi yě. lì mín gē yín sī hàn jiǔ yǐ, gù gēng shǐ jǔ zūn hào ér tiān xià xiǎng yìng, sān fǔ qīng gōng chú dào yǐ yíng zhī. yī fū hé jǐ dà hū, zé qiān lǐ zhī jiāng wú bù juān chéng dùn táo, lǔ fú qǐng xiáng. zì shàng gǔ yǐ lái, yì wèi yǒu gǎn wù dòng mín qí rú cǐ zhě yě. yòu bo zhě wáng láng, jiǎ míng yīn shì, qū jí wū hé zhī zhòng, suì zhèn yān zhào zhī dì kuàng míng gōng fèn èr jùn zhī bīng, yáng xiǎng yìng zhī wēi, yǐ gōng zé hé chéng bù kè, yǐ zhàn zé hé jūn bù fú! jīn shì cǐ ér guī, qǐ tú kōng shī hé běi, bì yào jīng dòng sān fǔ, duò sǔn wēi zhòng, fēi jì zhī dé zhě yě. ruò míng gōng wú fù zhēng fá zhī yì, zé suī xìn dōu zhī bīng yóu nán huì yě. hé zhě? míng gōng jì xī, zé hán dān chéng mín bù kěn juān fù mǔ bèi chéng zhǔ, ér qiān lǐ sòng gōng, qí lí sàn wáng táo kě bì yě.
议者之言皆非也。吏民歌吟思汉久矣,故更始举尊号而天下响应,三辅清宫除道以迎之。一夫荷戟大呼,则千里之将无不捐城遁逃,虏伏请降。自上古以来,亦未有感物动民其如此者也。又卜者王郎,假名因势,驱集乌合之众,遂震燕、赵之地;况明公奋二郡之兵,扬响应之威,以攻则何城不克,以战则何军不服!今释此而归,岂徒空失河北,必要惊动三辅,堕损威重,非计之得者也。若明公无复征伐之意,则虽信都之兵犹难会也。何者?明公既西,则邯郸城民不肯捐父母、背城主,而千里送公,其离散亡逃可必也。
shì zǔ shàn qí yán ér zhǐ. jí rì bài tóng wèi hòu dà jiàng jūn, hé chéng tài shǒu rú gù, shǐ jiāng bīng jū qián. bǐ zhì táng yáng, táng yáng yǐ fǎn shǔ wáng láng, tóng shǐ zhāng wàn yǐn suí xiān xiǎo pì lì mín, shì zǔ yè zhì, jí kāi mén chū yíng. yǐn bīng jī pò bái shē zéi yú zhōng shān. zì cǐ cháng cóng zhàn gōng.
世祖善其言而止。即日拜彤为后大将军,和成太守如故,使将兵居前。比至堂阳,堂阳已反属王郎,彤使张万、尹绥先晓譬吏民,世祖夜至,即开门出迎。引兵击破白奢贼于中山。自此常从战攻。
xìn dōu fù fǎn wèi wáng láng, láng suǒ zhì xìn dōu wáng bǔ xì tóng fù dì jí qī zǐ, shǐ wèi shǒu shū hū tóng yuē:" jiàng zhě fēng jué, bù jiàng zú miè." tóng tì qì bào yuē:" shì jūn zhě bù dé gù jiā. tóng qīn shǔ suǒ yǐ zhì jīn dé ān yú xìn dōu zhě, liú gōng zhī ēn yě. gōng fāng zhēng guó shì, tóng bù dé fù niàn sī yě." huì gēng shǐ suǒ qiǎn jiàng gōng bá xìn dōu, láng bīng bài zǒu, tóng jiā shǔ dé miǎn.
信都复反为王郎,郎所置信都王捕系彤父弟及妻子,使为手书呼彤曰:"降者封爵,不降族灭。"彤涕泣报曰:"事君者不得顾家。彤亲属所以至今得安于信都者,刘公之恩也。公方争国事,彤不得复念私也。"会更始所遣将攻拔信都,郎兵败走,彤家属得免。
jí bá hán dān, fēng wǔ yì hóu. jiàn wǔ yuán nián, gèng fēng líng shòu hóu, xíng dà sī kōng shì. dì rù luò yáng, bài tóng tài cháng, yuè yú rì zhuǎn shào fǔ, shì nián miǎn. fù wèi zuǒ cáo shì zhōng, cháng cóng zhēng fá. liù nián, jiù guó.
及拔邯郸,封武义侯。建武元年,更封灵寿侯,行大司空事。帝入洛阳,拜彤太常,月余日转少府,是年免。复为左曹侍中,常从征伐。六年,就国。
tóng zú, zi tāng sì, jiǔ nián, xǐ fēng lè líng hóu. shí jiǔ nián, tāng zú, zi mǒu sì wú zi, guó chú. yuán chū yuán nián, dèng tài hòu shào fēng tóng sūn yīn wèi píng tíng hòu. yīn zú zǐ chái sì.
彤卒,子汤嗣,九年,徙封乐陵侯。十九年,汤卒,子某嗣;无子,国除。元初元年,邓太后绍封彤孙音为平亭侯。音卒、子柴嗣。
chū, zhāng wàn, yǐn suí yǔ tóng jù yíng shì zǔ, jiē bài piān jiàng jūn, yì cóng zhēng fá. wàn fēng zhòng píng hóu, suí fēng píng tái hóu.
初,张万,尹绥与彤俱迎世祖,皆拜偏将军,亦从征伐。万封重平侯,绥封平台侯。
lùn yuē: fán yán chéng shì zhě, yǐ gōng zhe yì xiǎn móu jǐ chū zhě, yǐ lǐ yǐn nán zhāo. sī gù yuán qíng bǐ jī, suǒ yí tuī chá zhě yě. ruò nǎi yì zhě yù yīn èr jùn zhī zhòng, jiàn rù guān zhī cè, wěi chéng yè, lín bù cè, ér shì zhǔ wèi wù, móu fū jǐng tóng, pī tóng zhī tíng duì, qí wèi jī hū! yǔ yuē" yī yán kě yǐ xīng bāng", sī jìn zhī yǐ.
论曰:凡言成事者,以功著易显;谋几初者,以理隐难昭。斯固原情比迹,所宜推察者也。若乃议者欲因二郡之众,建入关之策,委成业,临不测,而世主未悟,谋夫景同,邳彤之廷对,其为几乎!语曰"一言可以兴邦",斯近之矣。
liú zhí zì bó xiān, jù lù chāng chéng rén yě. wáng láng qǐ, zhí yǔ dì xǐ cóng xiōng xīn lǜ zōng zú bīn kè, jù bīng shù qiān rén jù chāng chéng. wén shì zǔ cóng jì hái, nǎi kāi mén yíng shì zǔ, yǐ zhí wèi xiāo qí jiāng jūn, xǐ xīn piān jiàng jūn, jiē wèi liè hóu. shí zhēn dìng wáng liú yáng qǐ bīng yǐ fù wáng láng, zhòng shí yú wàn, shì zǔ qiǎn zhí shuō yáng, yáng nǎi jiàng. shì zǔ yīn liú zhēn dìng, nà guō hòu, hòu jí yáng zhī shēng yě, gù yǐ cǐ jié zhī. nǎi yǔ yáng jí zhū jiàng zhì jiǔ guō shì qī lǐ shě, yáng jī zhù wèi huān, yīn dé jìn bīng bá hán dān, cóng píng hé běi.
刘植字伯先,巨鹿昌城人也。王郎起,植与弟喜、从兄歆率宗族宾客,聚兵数千人据昌城。闻世祖从蓟还,乃开门迎世祖,以植为骁骑将军,喜、歆偏将军,皆为列侯。时真定王刘扬起兵以附王郎,众十余万,世祖遣植说扬,扬乃降。世祖因留真定,纳郭后,后即扬之甥也,故以此结之。乃与扬及诸将置酒郭氏漆里舍,扬击筑为欢,因得进兵拔邯郸,从平河北。
jiàn wǔ èr nián, gèng fēng zhí wèi chāng chéng hóu. tǎo mì xiàn zéi, zhàn mò. zi xiàng sì. dì shǐ xǐ dài jiāng zhí yíng, fù wèi xiāo qí jiāng jūn, fēng guān jīn hóu. xǐ zú, fù yǐ xīn wèi xiāo qí jiāng jūn, fēng fú yáng hóu. xǐ xīn cóng zhēng fá, jiē chuán guó yú hòu. xiàng xǐ fēng dōng wǔ yáng hóu, zú, zi shù sì, yǒng píng shí wǔ nián, zuò yǔ chǔ wáng yīng móu fǎn, guó chú.
建武二年,更封植为昌城侯。讨密县贼,战殁。子向嗣。帝使喜代将植营,复为骁骑将军,封观津侯。喜卒,复以歆为骁骑将军,封浮阳侯。喜、歆从征伐,皆传国于后。向徙封东武阳侯,卒,子述嗣,永平十五年,坐与楚王英谋反,国除。
gěng chún zì bó shān, jù lù sòng zǐ rén yě. fù ài, wèi wáng mǎng jì píng yǐn. chún xué yú cháng ān, yīn chú wèi nà yán shì.
耿纯字伯山,巨鹿宋子人也。父艾,为王莽济平尹。纯学于长安,因除为纳言士。
wáng mǎng bài, gēng shǐ lì, shǐ wǔ yīn wáng lǐ yì jiàng zhū jùn guó, chún fù ài jiàng, hái wèi jǐ nán tài shǒu. shí lǐ yì xiōng dì yòng shì, zhuān zhì fāng miàn, bīn kè yóu shuì zhě shén zhòng. chún lián qiú yè bù dé tōng, jiǔ zhī nǎi dé jiàn, yīn shuō yì yuē:" dài wáng yǐ lóng hǔ zhī zī, zāo fēng yún zhī shí, fèn xùn bá qǐ, qī yuè zhī jiān xiōng dì chēng wáng, ér dé xìn bù wén yú shì mín, gōng láo wèi shī yú bǎi xìng, chǒng lù bào xìng, cǐ zhì zhě zhī suǒ jì yě. jīng jīng zì wēi, yóu jù bù zhōng, ér kuàng pèi rán zì zú, kě yǐ chéng gōng zhě hū?" yì qí zhī, qiě yǐ qí jù lù dà xìng, nǎi chéng zhì bài wèi qí dū wèi, shòu yǐ jié, lìng ān jí zhào wèi.
王莽败,更始立,使舞阴王李轶降诸郡国,纯父艾降,还为济南太守。时李轶兄弟用事,专制方面,宾客游说者甚众。纯连求谒不得通,久之乃得见,因说轶曰:"大王以龙虎之姿,遭风云之时,奋迅拔起,期月之间兄弟称王,而德信不闻于士民,功劳未施于百姓,宠禄暴兴,此智者之所忌也。兢兢自危,犹惧不终,而况沛然自足,可以成功者乎?"轶奇之,且以其巨鹿大姓,乃承制拜为骑都尉,授以节,令安集赵、魏。
huì shì zǔ dù hé zhì hán dān, chún jí yè jiàn, shì zǔ shēn jiē zhī. chún tuì, jiàn guān shǔ jiāng bīng fǎ dù bù yǔ tā jiāng tóng, suì qiú zì jié nà, xiàn mǎ jí jiān bó shù bǎi pǐ. shì zǔ běi zhì zhōng shān, liú chún hán dān. huì wáng láng fǎn, shì zǔ zì jì dōng nán chí, chún yǔ cóng kūn dì sù zhí gòng lǜ zōng zú bīn kè èr qiān yú rén, lǎo bìng zhě jiē zài mù zì suí, fèng yíng yú yù. bài chún wèi qián jiāng jūn, fēng gěng xiāng hòu, sù zhí jiē piān jiàng jūn, shǐ yǔ chún jū qián, jiàng sòng zǐ, cóng gōng xià qǔ yáng jí zhōng shān.
会世祖度河至邯郸,纯即谒见,世祖深接之。纯退,见官属将兵法度不与它将同,遂求自结纳,献马及缣帛数百匹。世祖北至中山,留纯邯郸。会王郎反,世祖自蓟东南驰,纯与从昆弟、宿、植共率宗族宾客二千余人,老病者皆载木自随,奉迎于育。拜纯为前将军,封耿乡侯,、宿、植皆偏将军,使与纯居前,降宋子,从攻下曲阳及中山。
shì shí, jùn guó duō jiàng hán dān zhě, chún kǒng zōng jiā huái yì xīn, nǎi shǐ sù guī shāo qí lú shè. shì zǔ wèn chún gù, duì yuē:" qiè jiàn míng gōng dān chē lín hé běi, fēi yǒu fǔ zāng zhī xù, zhòng shǎng gān ěr, kě yǐ jù rén zhě yě, tú yǐ ēn dé huái zhī, shì gù shì zhòng lè fù. jīn hán dān zì lì, běi zhōu yí huò, chún suī jǔ zú guī mìng, lǎo ruò zài háng, yóu kǒng zōng rén bīn kè bàn yǒu bù tóng xīn zhě, gù fán shāo wū shì, jué qí fǎn gù zhī wàng." shì zǔ hàn xī. jí zhì hào, shì zǔ zhǐ chuán shě, hào dà xìng sū gōng fǎn chéng kāi mén nèi wáng láng jiāng lǐ yùn. chún xiān jué zhī, jiāng bīng nì yǔ yùn zhàn, dà pò zhǎn zhī. cóng píng hán dān, yòu pò tóng mǎ.
是时,郡国多降邯郸者,纯恐宗家怀异心,乃使、宿归烧其庐舍。世祖问纯故,对曰:"窃见明公单车临河北,非有府臧之蓄,重赏甘饵,可以聚人者也,徒以恩德怀之,是故士众乐附。今邯郸自立,北州疑惑,纯虽举族归命,老弱在行,犹恐宗人宾客半有不同心者,故燔烧屋室,绝其反顾之望。"世祖汉息。及至鄗,世祖止传舍,鄗大姓苏公反城开门内王郎将李惲。纯先觉知,将兵逆与惲战,大破斩之。从平邯郸,又破铜马。
shí, chì méi qīng dú shàng jiāng dà tóng tiě jìng wǔ fān shí yú wàn zhòng bìng zài shè quǎn, shì zǔ yǐn bīng jiāng jī zhī. chún jūn zài qián, qù zhòng yíng shù lǐ, zéi hū yè gōng chún, yǔ shè yíng zhōng, shì duō sǐ shāng. chún lēi bù qǔ, jiān shǒu bù dòng. xuǎn gǎn sǐ èr qiān rén, jù chí qiáng nǔ, gè fù sān shǐ, shǐ xián méi jiān xíng, rào chū zéi hòu, qí shēng hū zào, qiáng nǔ bìng fā, zéi zhòng jīng zǒu, zhuī jī, suì pò zhī. chí qí bái shì zǔ. shì zǔ míng dàn yǔ zhū jiàng jù zhì yíng, láo chún yuē:" zuó yè kùn hū?" chún yuē:" lài míng gōng wēi dé, xìng ér huò quán." shì zǔ yuē:" dà bīng bù kě yè dòng, gù bù xiāng jiù ěr. jūn yíng jìn tuì wú cháng, qīng zōng zú bù kě xī jū jūn zhōng." nǎi yǐ chún zú rén gěng jí wèi pú wú zhǎng, xī lìng jiāng qīn shǔ jū yān.
时,赤眉、青犊、上江、大彤、铁胫、五幡十余万众并在射犬,世祖引兵将击之。纯军在前,去众营数里,贼忽夜攻纯,雨射营中,士多死伤。纯勒部曲,坚守不动。选敢死二千人,俱持强弩,各傅三矢,使衔枚间行,绕出贼后,齐声呼噪,强弩并发,贼众惊走,追击,遂破之。驰骑白世祖。世祖明旦与诸将俱至营,劳纯曰:"昨夜困乎?"纯曰:"赖明公威德,幸而获全。"世祖曰:"大兵不可夜动,故不相救耳。军营进退无常,卿宗族不可悉居军中。"乃以纯族人耿伋为蒲吾长,悉令将亲属居焉。
shì zǔ jí wèi, fēng chún gāo yáng hóu. jī liú yǒng yú jì yīn, xià dìng táo. chū, chún cóng gōng wáng láng, duò mǎ zhé jiān, shí jí fā, nǎi hái yì huái gōng. dì wèn:" qīng xiōng dì shuí kě shǐ zhě?" chún jǔ cóng dì zhí, yú shì shǐ zhí jiāng chún yíng, chún yóu yǐ qián jiāng jūn cóng.
世祖即位,封纯高阳侯。击刘永于济阴,下定陶。初,纯从攻王郎,堕马折肩,时疾发,乃还诣怀宫。帝问:"卿兄弟谁可使者?"纯举从弟植,于是使植将纯营,纯犹以前将军从。
shí zhēn dìng wáng liú yáng fù zào zuò chèn jì yún:" chì jiǔ zhī hòu, yǐng yáng wéi zhǔ." yáng bìng yǐng, yù yǐ huò zhòng, yǔ mián màn zéi jiāo tōng. jiàn wǔ èr nián chūn, qiǎn qí dū wèi chén fù yóu jī jiāng jūn dèng lóng zhēng yáng, yáng bì chéng mén, bù nèi fù děng. nǎi fù qiǎn chún chí jié, xíng shè lìng yú yōu jì, suǒ guò bìng shǐ láo wèi wáng hóu. mì chì chún yuē:" liú yáng ruò jiàn, yīn ér shōu zhī." chún cóng lì shì bǎi yú qí yǔ fù lóng huì yuán shì, jù zhì zhēn dìng, zhǐ chuán shě. yáng chēng bìng bù yè, yǐ chún zhēn dìng zōng shì zhī chū, qiǎn shǐ yǔ chún shū, yù xiāng jiàn. chún bào yuē:" fèng shǐ jiàn wáng hóu mù shǒu, bù dé xiān yì, rú yù miàn huì, yí chū chuán shě." shí, yáng dì lín yì hóu ràng jí cóng xiōng xì gè yōng bīng wàn yú rén, yáng zì shì zhòng qiáng ér chún yì ān jìng, jí cóng guān shǔ yì zhī, xiōng dì bìng jiāng qīng bīng zài mén wài. yáng rù jiàn chún, chún jiē yǐ lǐ jìng, yīn yán qǐng qí xiōng dì, jiē rù, nǎi bì gé xī zhū zhī, yīn lè bīng ér chū. zhēn dìng zhèn bù, wú gǎn dòng zhě. dì lián yáng ràng móu wèi fā, bìng fēng qí zi, fù gù guó.
时真定王刘扬复造作谶记云:"赤九之后,癭扬为主。"扬病癭,欲以惑众,与绵曼贼交通。建武二年春,遣骑都尉陈副、游击将军邓隆征扬,扬闭城门,不内副等。乃复遣纯持节,行赦令于幽、冀,所过并使劳慰王侯。密敕纯曰:"刘扬若见,因而收之。"纯从吏士百余骑与副、隆会元氏,俱至真定,止传舍。扬称病不谒,以纯真定宗室之出,遣使与纯书,欲相见。纯报曰:"奉使见王侯牧守,不得先诣,如欲面会,宜出传舍。"时,扬弟临邑侯让及从兄细各拥兵万余人,扬自恃众强而纯意安静,即从官属诣之,兄弟并将轻兵在门外。扬入见纯,纯接以礼敬,因延请其兄弟,皆入,乃闭閤悉诛之,因勒兵而出。真定震怖,无敢动者。帝怜扬、让谋未发,并封其子,复故国。
chún hái jīng shī, yīn zì qǐng yuē:" chén běn lì jiā zǐ sūn, xìng zāo dà hàn fù xīng, shèng dì shòu mìng, bèi wèi liè jiāng, jué wèi tōng hóu. tiān xià lüè dìng, chén wú suǒ yòng zhì, yuàn shì zhì yī jùn, jìn lì zì xiào." dì xiào yuē:" qīng jì zhì wǔ, fù yù xiū wén xié?" nǎi bài chún wèi dōng jùn tài shǒu. shí, dōng jùn wèi píng, chún shì shì shù yuè, dào zéi qīng níng. sì nián, zhào chún jiāng bīng jī gēng shǐ dōng píng tài shǒu fàn jīng, jīng jiàng. jìn jī tài shān jǐ nán jí píng yuán zéi, jiē píng zhī. jū dōng jùn sì suì, shí fā gàn zhǎng yǒu zuì, chún àn zòu, wéi shǒu zhī, zòu wèi xià, zhǎng zì shā. chún zuò miǎn, yǐ liè hóu fèng cháo qǐng. cóng jī dǒng xiàn, dào guò dōng jùn, bǎi xìng lǎo xiǎo shù qiān suí dōng jià tì qì, yún" yuàn fù dé gěng jūn". dì wèi gōng qīng yuē:" chún nián shào bèi jiǎ zhòu wèi jūn lì ěr, zhì jùn nǎi néng jiàn sī ruò shì hū?"
纯还京师,因自请曰:"臣本吏家子孙,幸遭大汉复兴,圣帝受命,备位列将,爵为通侯。天下略定,臣无所用志,愿试治一郡,尽力自效。"帝笑曰:"卿既治武,复欲修文邪?"乃拜纯为东郡太守。时,东郡未平,纯视事数月,盗贼清宁。四年,诏纯将兵击更始东平太守范荆,荆降。进击太山济南及平原贼,皆平之。居东郡四岁,时发干长有罪,纯案奏,围守之,奏未下,长自杀。纯坐免,以列侯奉朝请。从击董宪,道过东郡,百姓老小数千随东驾涕泣,云"愿复得耿君"。帝谓公卿曰:"纯年少被甲胄为军吏耳,治郡乃能见思若是乎?"
liù nián, dìng fēng wèi dōng guāng hóu. chún cí jiù guó, dì yuē:" wén dì wèi zhōu bó' chéng xiàng wú suǒ zhòng, jūn wèi wǒ lǜ zhū hóu jiù guó', jīn yì rán yě." chún shòu zhào ér qù. zhì yè, cì gǔ wàn hú. dào guó, diào sǐ wèn bìng, mín ài jìng zhī. bā nián, dōng jùn jì yīn dào zéi qún qǐ, qiǎn dà sī kōng lǐ tōng héng yě dà jiàng jūn wáng cháng jī zhī. dì yǐ chún wēi xìn zhe yú wèi dì, qiǎn shǐ bài tài zhōng dài fū, shǐ yǔ dà bīng huì dōng jùn. dōng jùn wén chún rù jiè, dào zéi jiǔ qiān yú rén jiē yì chún jiàng, dà bīng bù zhàn ér hái. xǐ shū fù yǐ wéi dōng jùn tài shǒu, lì mín yuè fú. shí sān nián, zú guān, shì yuē chéng hóu. zi fù sì.
六年,定封为东光侯。纯辞就国,帝曰:"文帝谓周勃'丞相吾所重,君为我率诸侯就国',今亦然也。"纯受诏而去。至邺,赐谷万斛。到国,吊死问病,民爱敬之。八年,东郡、济阴盗贼群起,遣大司空李通、横野大将军王常击之。帝以纯威信著于卫地,遣使拜太中大夫,使与大兵会东郡。东郡闻纯入界,盗贼九千余人皆诣纯降,大兵不战而还。玺书复以为东郡太守,吏民悦服。十三年,卒官,谥曰成侯。子阜嗣。
zhí hòu wèi fǔ wēi jiāng jūn, fēng wēi yì hóu. sù zhì dài jùn tài shǒu, fēng suì xiāng hòu. wèi chì méi jiāng jūn, fēng zhe wǔ hòu, cóng dèng yǔ xī zhēng, zhàn sǐ yún yáng. fán zōng zú fēng liè hóu zhě sì rén, guān nèi hóu zhě sān rén, wèi èr qiān dàn zhě jiǔ rén.
植后为辅威将军,封威邑侯。宿至代郡太守,封遂乡侯。为赤眉将军,封著武侯,从邓禹西征,战死云阳。凡宗族封列侯者四人,关内侯者三人,为二千石者九人。
fù xǐ fēng jǔ xiāng hòu, yǒng píng shí sì nián, zuò tóng zú gěng shè yǔ chǔ rén yán zhōng cí yǔ xiāng lián, guó chú. jiàn chū èr nián, sù zōng zhuī sī chún gōng, shào fēng fù zi xū wèi gāo tíng hòu. xū zú, wú sì, dì fù fēng xū dì téng. zú, zi zhōng sì. zhōng zú, sūn xù sì.
阜徙封莒乡侯,永平十四年,坐同族耿歙与楚人颜忠辞语相连,国除。建初二年,肃宗追思纯功,绍封阜子盱为高亭侯。盱卒,无嗣,帝复封盱弟腾。卒,子忠嗣。忠卒,孙绪嗣。
zàn yuē: rèn pī shí jǐ, yán chéng jiě fēi. wěi tuó hái lǚ, èr shǒu yān yī. chún zhí yì fā, fèng bīng zuǒ wēi.
赞曰:任、邳识几,严城解扉。委佗还旅,二守焉依。纯、植义发,奉兵佐威。