xuān bǐng zhāng zhàn wáng dān wáng liáng dù lín guō dān wú liáng chéng gōng zhèng jūn zhào diǎn
宣秉 張湛 王丹 王良 杜林 郭丹 吳良 承宮 鄭均 趙典
xuān bǐng zì jù gōng, féng yì yún yáng rén yě. shǎo xiū gāo jié, xiǎn míng sān fǔ. āi píng jì, jiàn wáng shì jù quán zhuān zhèng, qīn xuē zōng shì, yǒu nì luàn méng, suì yǐn dùn shēn shān, zhōu jùn lián zhào, cháng chēng jí bù shì. wáng mǎng wèi zǎi héng, pì mìng bù yīng. jí mǎng cuàn wèi, yòu qiǎn shǐ zhě zhēng zhī, bǐng gù chēng jí bìng. gēng shǐ jí wèi, zhēng wèi shì zhōng. jiàn wǔ yuán nián, bài yù shǐ zhōng chéng. guāng wǔ tè zhào yù shǐ zhōng chéng yǔ sī lì xiào wèi shàng shū lìng huì tóng bìng zhuān xí ér zuò, gù jīng shī hào yuē sān dú zuò. míng nián, qiān sī lì xiào wèi. wù jǔ dà gāng, jiǎn lüè kē xì, bǎi liáo jìng zhī.
宣秉字巨公,馮翊雲陽人也。少修高節,顯名三輔。哀、平際,見王氏據權專政,侵削宗室,有逆亂萌,遂隱遁深山,州郡連召,常稱疾不仕。王莽為宰衡,辟命不應。及莽篡位,又遣使者征之,秉固稱疾病。更始即位,征為侍中。建武元年,拜御史中丞。光武特詔御史中丞與司隸校尉、尚書令會同並專席而坐,故京師號曰「三獨坐」。明年,遷司隸校尉。務舉大綱,簡略苛細,百僚敬之。
bǐng xìng jié yuē, cháng fú bù bèi, shū shí wǎ qì. dì cháng qí fǔ shě, jiàn ér tàn yuē: chǔ guó èr gōng, bù rú yún yáng xuān jù gōng. jí cì bù bó zhàng wéi shí wù. sì nián, bài dà sī tú sī zhí. suǒ de lù fèng, zhé yǐ shōu yǎng qīn zú. qí gū ruò zhě, fēn yǔ tián dì, zì wú dān shí zhī chǔ. liù nián, zú yú guān, dì mǐn xī zhī, chú zǐ biāo wèi láng.
秉性節約,常服布被,蔬食瓦器。帝嘗其府舍,見而嘆曰:「楚國二龔,不如雲陽宣巨公。」即賜布帛帳帷什物。四年,拜大司徒司直。所得祿奉,輒以收養親族。其孤弱者,分與田地,自無擔石之儲。六年,卒於官,帝敏惜之,除子彪為郎。
zhāng zhàn zì zi xiào, fú fēng píng líng rén yě. jīn yán hǎo lǐ, dòng zhǐ yǒu zé, jū chù yōu shì, bì zì xiū zhěng, suī yù qī zǐ, ruò yán jūn yān. jí zài xiāng dǎng, xiáng yán zhèng sè, sān fǔ yǐ wèi yí biǎo. rén huò wèi zhàn wěi zhà, zhàn wén ér xiào yuē: wǒ chéng zhà yě. rén jiē zhà è, wǒ dú zhà shàn, bù yì kě hū?
張湛字子孝,扶風平陵人也。矜嚴好禮,動止有則,居處幽室,必自修整,雖遇妻子,若嚴君焉。及在鄉黨,詳言正色,三輔以為儀表。人或謂湛偽詐,湛聞而笑曰:「我誠詐也。人皆詐惡,我獨詐善,不亦可乎?」
chéng āi jiān, wèi èr qiān dàn. wáng mǎng shí, lì tài shǒu dū wèi.
成、哀間,為二千石。王莽時,歷太守、都尉。
jiàn wǔ chū, wèi zuǒ féng yì, zài jùn xiū diǎn lǐ, shè tiáo jiào, zhèng huà dà xíng. hòu gào guī píng líng, wàng sì mén ér bù. zhǔ bù jìn yuē: míng fǔ wèi zūn dé zhòng, bù yí zì qīng. zhàn yuē: lǐ, xià gōng mén, shì hé mǎ. kǒng zǐ yú xiāng dǎng, xún xún rú yě. fù mǔ zhī guó, suǒ yí jǐn lǐ, hé wèi qīng zāi?
建武初,為左馮翊,在郡修典禮,設條教,政化大行。後告歸平陵,望寺門而步。主簿進曰:「明府位尊德重,不宜自輕。」湛曰:「《禮》,下公門,軾輅馬。孔子於鄉黨,恂恂如也。父母之國,所宜盡禮,何謂輕哉?」
wǔ nián, bài guāng lù xūn. guāng wǔ lín cháo, huò yǒu duò róng, zhàn zhé chén jiàn qí shī. cháng chéng bái mǎ, dì měi jiàn zhàn, zhé yán bái mǎ shēng qiě fù jiàn yǐ.
五年,拜光祿勛。光武臨朝,或有惰容,湛輒陳諫其失。常乘白馬,帝每見湛,輒言「白馬生且復諫矣」。
qī nián, yǐ bìng qǐ shēn, bài guāng lù dài fū, dài wáng dān wèi tài zǐ tài fù. jí guō hòu fèi, yīn chēng jí bù cháo, bài tài zhōng dài fū, jū zhōng dōng mén hòu shě, gù shí rén hào yuē zhōng dōng mén jūn. dì shù cún wèn shǎng cì. hòu dà tú dài shè bèi zhū, dì qiáng qǐ zhàn yǐ dài zhī. zhàn zhì cháo táng, yí shī sōu biàn, yīn zì chén jí dǔ, bù néng fù rèn cháo shì, suì bà zhī. hòu shù nián, zú yú jiā.
七年,以病乞身,拜光祿大夫,代王丹為太子太傅。及郭后廢,因稱疾不朝,拜太中大夫,居中東門候舍,故時人號曰中東門君。帝數存問賞賜。後大徒戴涉被誅,帝強起湛以代之。湛至朝堂,遺失溲便,因自陳疾篤,不能復任朝事,遂罷之。後數年,卒於家。
wáng dān zì zhòng huí, jīng zhào xià guī rén yě. āi píng shí, shì zhōu jùn. wáng mǎng shí, lián zhēng bù zhì. jiā lěi qiān jīn, yǐn jū yǎng zhì, hào shī zhōu jí. měi suì nóng shí, zhé zài jiǔ yáo yú tián jiān, hòu qín zhě ér láo zhī. qí duò lǎn zhě, chǐ bù zhì dān, jiē jiān gōng zì lì. yì jù xiāng shuài, yǐ zhì yīn fù. qí qīng xiá yóu dàng fèi yè wèi huàn zhě, zhé xiǎo qí fù xiōng, shǐ chù zé zhī. méi zhě zé fù gěi, qīn zì jiāng hù. qí yǒu zāo sàng yōu zhě, zhé dài dān wèi bàn, xiāng lín yǐ wèi cháng. xíng zhī shí yú nián, qí huà dà qià, fēng sú yǐ dǔ.
王丹字仲回,京兆下邽人也。哀、平時,仕州郡。王莽時,連征不至。家累千金,隱居養志,好施周急。每歲農時,輒載酒肴于田間,候勤者而勞之。其墮懶者,恥不致丹,皆兼功自厲。邑聚相率,以致殷富。其輕黠遊蕩廢業為患者,輒曉其父兄,使黜責之。沒者則賻給,親自將護。其有遭喪憂者,輒待丹為辦,鄉鄰以為常。行之十餘年,其化大洽,風俗以篤。
dān zī xìng fāng jié, jí è qiáng háo. shí, hé nán tài shǒu tóng jùn chén zūn, guān xī zhī dà xiá yě. qí yǒu rén sàng qīn, zūn wèi hù sàng shì, fù zhù shén fēng. dān nǎi huái jiān yī pǐ, chén zhī yú zhǔ rén qián, yuē: rú dān cǐ jiān, chū zì jī zhù. zūn wén ér yǒu cán sè. zì yǐ zhī míng, yù jié jiāo yú dān, dān jù ér bù xǔ.
丹資性方潔,疾惡強豪。時,河南太守同郡陳遵,關西之大俠也。其友人喪親,遵為護喪事,賻助甚豐。丹乃懷縑一匹,陳之於主人前,曰:「如丹此縑,出自機杼。」遵聞而有慚色。自以知名,欲結交于丹,丹拒而不許。
huì qián jiāng jūn dèng yǔ xī zhēng guān zhōng, jūn liáng fá, dān lǜ zōng zú shàng biǎo èr qiān hú. yǔ zài lǐng zuǒ féng yì, chēng jí bù shì shì, miǎn guī. hòu zhēng wèi tài zǐ shǎo fù.
會前將軍鄧禹西征關中,軍糧乏,丹率宗族上表二千斛。禹在領左馮翊,稱疾不視事,免歸。後征為太子少傅。
shí, dà sī tú hóu bà yù yǔ jiāo yǒu, jí dān bèi zhēng, qiǎn zi yù hòu yú dào. yù yíng bài chē xià, dān xià dá zhī. yù yuē: jiā gōng yù yǔ jūn jié jiāo, hé wèi jiàn bài? dān yuē: jūn fáng yǒu shì yán, dān wèi zhī xǔ yě.
時,大司徒侯霸欲與交友,及丹被征,遣子昱候於道。昱迎拜車下,丹下答之。昱曰:「家公欲與君結交,何為見拜?」丹曰:「君房有是言,丹未之許也。」
dān zi yǒu tóng mén shēng sàng jiā, jiā zài zhōng shān, bái dān yù wǎng bēn wèi. jié lǚ jiāng xíng, dān nù ér tà zhī, lìng jì jiān yǐ cí yān. huò wèn qí gù, dān yuē: jiāo dào zhī nán, wèi yì yán yě. shì chēng guǎn bào, cì zé wáng gòng. zhāng chén xiōng qí zhōng, xiāo, zhū xì qí mò, gù zhī quán zhī zhě xiān yǐ. shí rén fú qí yán.
丹子有同門生喪家,家在中山,白丹欲往奔慰。結侶將行,丹怒而撻之,令寄縑以祠焉。或問其故,丹曰:「交道之難,未易言也。世稱管、鮑,次則王、貢。張、陳凶其終,蕭,朱隙其末,故知全之者鮮矣。」時人服其言。
kè chū yǒu jiàn shì yú dān zhě, yīn xuǎn jǔ zhī, ér hòu suǒ jǔ zhě xiàn zuì, dān zuò yǐ miǎn. kè cán jù zì jué, ér dān zhōng wú suǒ yán. xún fù zhēng wèi tài zǐ tài fù, nǎi hū kè wèi yuē: zi zhī zì jué, hé liàng dān zhī báo yě? bù wèi shè shí yǐ fá zhī, xiāng dài rú jiù. qí hòu xùn wèi, zú yú jiā.
客初有薦士于丹者,因選舉之,而後所舉者陷罪,丹坐以免。客慚懼自絕,而丹終無所言。尋復征為太子太傅,乃呼客謂曰:「子之自絕,何量丹之薄也?」不為設食以罰之,相待如舊。其後遜位,卒於家。
wáng liáng zì zhòng zi, dōng hǎi lán líng rén yě. shǎo hǎo xué, xí xiǎo xià hóu shàng shū. wáng mǎng shí, qǐn bìng bù shì, jiào shòu zhū shēng qiān yú rén.
王良字仲子,東海蘭陵人也。少好學,習《小夏侯尚書》。王莽時,寢病不仕,教授諸生千餘人。
jiàn wǔ èr nián, dà sī mǎ wú hàn pì, bù yīng. sān nián, zhēng bài jiàn yì tài fū, shù yǒu zhōng yán, yǐ lǐ jìn zhǐ, cháo tíng jìng zhī. qiān pèi jùn tài shǒu. zhì qí xiàn, chēng bìng bù zhī fǔ, guān shǔ jiē suí jiù zhī, liáng suì shàng jí dǔ, qǐ hái gǔ, zhēng bài tài zhōng dài fū.
建武二年,大司馬吳漢辟,不應。三年,征拜諫議太夫,數有忠言,以禮進止,朝廷敬之。遷沛郡太守。至蘄縣,稱病不之府,官屬皆隨就之,良遂上疾篤,乞骸骨,征拜太中大夫。
liù nián, dài xuān bǐng wèi dà sī tú sī zhí. zài wèi gōng jiǎn, qī zǐ bù rù guān shě, bù bèi wǎ qì. shí, sī tú shǐ bào huī yǐ shì dào dōng hǎi, guò hòu qí jiā, ér liáng qī bù qún yè chái, cóng tián zhōng guī. huī gào yuē: wǒ sī tú shǐ yě, gù lái shòu shū, yù jiàn fū rén. qī yuē: qiè shì yě. ruò yuàn, wú shū. huī nǎi xià bài, tàn xī ér hái, wén zhě mò bù jiā zhī.
六年,代宣秉為大司徒司直。在位恭儉,妻子不入官舍,布被瓦器。時,司徒史鮑恢以事到東海,過候其家,而良妻布裙曳柴,從田中歸。恢告曰:「我司徒史也,故來受書,欲見夫人。」妻曰:「妾是也。若掾,無書。」恢乃下拜,嘆息而還,聞者莫不嘉之。
hòu yǐ bìng guī, yī suì fù zhēng, zhì xíng yáng, jí dǔ bù rèn jìn dào, nǎi guò qí yǒu rén. yǒu rén bù kěn jiàn, yuē: bù yǒu zhōng yán qí móu ér qǔ dà wèi, hé qí wǎng lái xiè xiè bù dàn fán yě? suì jù zhī. liáng cán, zì hòu lián zhēng, zhé chēng bìng. zhào yǐ xuán xūn pìn zhī, suì bù yīng. hòu guāng wǔ xìng lán líng, qiǎn shǐ zhě wèn liáng suǒ kǔ jí, bù néng yán duì. zhào fù qí zi sūn yì zhōng yáo yì, zú yú jiā.
後以病歸,一歲復征,至滎陽,疾篤不任進道,乃過其友人。友人不肯見,曰:「不有忠言奇謀而取大位,何其往來屑屑不憚煩也?」遂拒之。良慚,自後連征,輒稱病。詔以玄纁聘之,遂不應。後光武幸蘭陵,遣使者問良所苦疾,不能言對。詔復其子孫邑中徭役,卒於家。
lùn yuē: fū lì rén zhě huò jiè rén yǐ cóng lì, tǐ yì zhě bù qī tǐ yǐ hé yì. jì wén zi qiè bù yī bó, lǔ rén yǐ wèi měi tán. gōng sūn hóng shēn fú bù bèi, jí àn jī qí duō zhà. shì shí wèi shū ér yù huǐ bié yì. hé yě? jiāng tǐ zhī yǔ lì zhī yì hū? xuān bǐng wáng liáng chù wèi yōu zhòng, ér bǐng gān shū báo, liáng qī hé xīn, kě wèi xíng guò hū jiǎn. rán dāng shì zī qí qīng, rén jūn gāo qí jié, qǐ fēi lín zhī yǐ chéng zāi! yǔ yuē: tóng yán ér xìn, zé xìn zài yán qián tóng lìng ér xíng, zé chéng zài lìng wài. bù qí rán hū! zhāng zhàn bù xiè jīn wěi zhī qiào, sī bù wěi yǐ. wáng dān nán yú jiāo zhí zhī dào, sī zhī jiāo yǐ.
論曰:夫利仁者或借仁以從利,體義者不期體以合義。季文子妾不衣帛,魯人以為美談。公孫弘身服布被,汲黯譏其多詐。事實未殊而譽毀別議。何也?將體之與利之異乎?宣秉、王良處位優重,而秉甘疏薄,良妻荷薪,可謂行過乎儉。然當世咨其清,人君高其節,豈非臨之以誠哉!語曰:「同言而信,則信在言前;同令而行,則誠在令外。」不其然乎!張湛不屑矜偽之誚,斯不偽矣。王丹難於交執之道,斯知交矣。
dù lín zì bó shān, fú fēng mào líng rén yě. fù yè, chéng āi jiān wèi liáng zhōu cì shǐ. lín shǎo hǎo xué chén shēn, jiā jì duō shū, yòu wài shì zhāng sǒng fù zǐ xǐ wén cǎi, lín cóng sǒng shòu xué, bó qià duō wén, shí chēng tōng rú.
杜林字伯山,扶風茂陵人也。父鄴,成、哀間為涼州刺史。林少好學沉深,家既多書,又外氏張竦父子喜文采,林從竦受學,博洽多聞,時稱通儒。
chū wèi jùn lì. wáng mǎng bài, dào zéi qǐ, lín yǔ dì chéng jí tóng jùn fàn qūn mèng jì děng, jiāng xì ruò jù kè hé xī. dào féng zéi shù qiān rén, suì lüè qǔ cái zhuāng, chǐ duó yī fú, bá rèn xiàng lín děng jiāng yù shā zhī. jì yǎng yuē: yuàn yī yán ér sǐ. jiāng jūn zhī tiān shén hū? chì méi bīng zhòng bǎi wàn, suǒ xiàng wú qián, ér cán zéi bù dào, zú zhì pò bài. jīn jiāng jūn yǐ shù qiān zhī zhòng, yù guī bà wáng zhī shì, bù xíng rén ēn ér fǎn zūn fù chē, bù wèi tiān hū? zéi suì shì zhī, jù miǎn yú nán.
初為郡吏。王莽敗,盜賊起,林與弟成及同郡范逡、孟冀等,將細弱俱客河西。道逢賊數千人,遂掠取財裝,褫奪衣服,拔刃向林等將欲殺之。冀仰曰:「願一言而死。將軍知天神乎?赤眉兵眾百萬,所向無前,而殘賊不道,卒至破敗。今將軍以數千之眾,欲規霸王之事,不行仁恩而反遵覆車,不畏天乎?」賊遂釋之,俱免於難。
kuí xiāo sù wén lín zhì jié, shēn xiāng jìng dài, yǐ wèi chí shū píng. hòu yīn jí gào qù, cí hái lù shí. xiāo fù yù lìng qiáng qǐ, suì chēng dǔ. xiāo yì suī xiāng wàng, qiě yù yōu róng zhī, nǎi chū lìng yuē: dù bó shān tiān zǐ suǒ bù néng chén, zhū hóu suǒ bù néng yǒu, gài bó yí shū qí chǐ shí zhōu sù. jīn qiě cóng shī yǒu zhī wèi, xū dào kāi tōng, shǐ shùn suǒ zhì. lín suī jū yú xiāo, ér zhōng bù qū jié. jiàn wǔ liù nián, dì chéng wù gù, xiāo nǎi tīng lín chí sàng dōng guī. jì qiǎn ér huǐ, zhuī lìng cì kè yáng xián yú lǒng chí zhē shā zhī. xián jiàn lín shēn tuī lù chē, zài zhì dì sàng, nǎi tàn yuē: dāng jīn zhī shì, shuí néng xíng yì? wǒ suī xiǎo rén, hé rěn shā yì shì! yīn wáng qù.
隗囂素聞林志節,深相敬待,以為持書平。後因疾告去,辭還祿食。囂復欲令強起,遂稱篤。囂意雖相望,且欲優容之,乃出令曰:「杜伯山天子所不能臣,諸侯所不能友,蓋伯夷、叔齊恥食周粟。今且從師友之位,須道開通,使順所志。」林雖拘於囂,而終不屈節。建武六年,弟成物故,囂乃聽林持喪東歸。既遣而悔,追令刺客楊賢於隴坻遮殺之。賢見林身推鹿車,載致弟喪,乃嘆曰:「當今之世,誰能行義?我雖小人,何忍殺義士!」因亡去。
guāng wǔ wén lín yǐ hái sān fǔ, nǎi zhēng bài shì yù shǐ, yǐn jiàn, wèn yǐ jīng shū gù jiù jí xī zhōu shì, shén yuè zhī, cì chē mǎ yì pī. qún liáo zhī lín yǐ míng dé yòng, shén zūn dàn zhī. jīng shī shì dài fū, xián tuī qí bó qià.
光武聞林已還三輔,乃征拜侍御史,引見,問以經書故舊及西州事,甚悅之,賜車馬衣被。群寮知林以名德用,甚尊憚之。京師士大夫,咸推其博洽。
hé nán zhèng xìng dōng hǎi wèi hóng děng, jiē zhǎng yú gǔ xué. xìng cháng shī shì liú xīn, lín jì yù zhī, xīn rán yán yuē: lín dé xìng děng gù xié yǐ, shǐ hóng dé lín, qiě yǒu yǐ yì zhī. jí hóng jiàn lín, B rán ér fú. jì nán xú xún, shǐ shī shì hóng, hòu jiē gèng shòu lín xué. lín qián yú xī zhōu dé qī shū gǔ wén shàng shū yī juàn, cháng bǎo ài zhī, suī zāo nán kùn, wò chí bù lí shēn. chū yǐ shì hóng děng yuē: lín liú lí bīng luàn, cháng kǒng sī jīng jiāng jué. hé yì dōng hǎi wèi zi jì nán xú shēng fù néng chuán zhī, shì dào jìng bù zhuì yú dì yě. gǔ wén suī bù hé shí wù, rán yuàn zhū shēng wú huǐ suǒ xué. hóng xún yì zhòng zhī, yú shì gǔ wén suì xíng.
河南鄭興、東海衛宏等,皆長於古學。興嘗師事劉歆,林既遇之,欣然言曰:「林得興等固諧矣,使宏得林,且有以益之。」及宏見林,B然而服。濟南徐巡,始師事宏,後皆更受林學。林前於西州得漆書《古文尚書》一卷,常寶愛之,雖遭難困,握持不離身。出以示宏等曰:「林流離兵亂,常恐斯經將絕。何意東海衛子、濟南徐生復能傳之,是道竟不墜於地也。古文雖不合時務,然願諸生無悔所學。」宏、巡益重之,於是古文遂行。
míng nián, dà yì jiāo sì zhì, duō yǐ wèi zhōu jiāo hòu jì, hàn dāng sì yáo. zhào fù xià gōng qīng yì, yì zhě qiān tóng, dì yì rán zhī. lín dú yǐ wèi zhōu shì zhī xìng, zuò yóu hòu jì, hàn yè tè qǐ, gōng bù yuán yáo. zǔ zōng gù shì, suǒ yí yīn xún. dìng cóng lín yì.
明年,大議郊祀制,多以為周郊后稷,漢當祀堯。詔復下公卿議,議者僉同,帝亦然之。林獨以為周室之興,祚由后稷,漢業特起,功不緣堯。祖宗故事,所宜因循。定從林議。
hòu dài wáng liáng wèi dà sī tú sī zhí. lín jiàn tóng jùn fàn qūn zhào bǐng shēn tú gāng jí lǒng xī niú hán děng, jiē bèi zhuó yòng, shì duō guī zhī. shí yī nián, sī zhí guān bà, yǐ lín dài guō xiàn wèi guāng lù xūn. nèi fèng sù wèi, wài zǒng sān shǔ, zhōu mì jìng shèn, xuǎn jǔ chēng píng. láng yǒu hǎo xué zhě, zhé jiàn yòu jìn, zhāo xī mǎn táng.
後代王良為大司徒司直。林薦同郡范逡、趙秉、申屠剛及隴西牛邯等,皆被擢用,士多歸之。十一年,司直官罷,以林代郭憲為光祿勛。內奉宿衛,外總三署,周密敬慎,選舉稱平。郎有好學者,輒見誘進,朝夕滿堂。
shí sì nián, qún chén shàng yán: gǔ zhě ròu xíng yán zhòng, zé rén wèi fǎ lìng jīn xiàn lǜ qīng báo, gù jiān guǐ bù shèng. yí zēng kē jìn, yǐ fáng qí yuán. zhào xià gōng qīng. lín zòu yuē: fū rén qíng cuò rǔ, zé yì jié zhī fēng sǔn, fǎ fáng fán duō, zé jìng miǎn zhī xíng xìng. kǒng zǐ yuē: dǎo zhī yǐ zhèng, qí zhī yǐ xíng, mín miǎn ér wú chǐ. dǎo zhī yǐ dé, qí zhī yǐ lǐ, yǒu chǐ qiě gé. gǔ zhī míng wáng, shēn shí yuǎn lǜ, dòng jū qí hòu, bù wù duō pì, zhōu zhī wǔ xíng, bù guò sān qiān. dà hàn chū xìng, xiáng jiàn shī dé, gù pò jǔ wèi yuán, zhuó diāo wèi pǔ, juān chú kē zhèng, gèng lì shū wǎng, hǎi nèi huān xīn, rén huái kuān dé. jí zhì qí hòu, jiàn yǐ zī zhāng, chuī máo suǒ cī, dǐ qī wú xiàn. guǒ táo cài rú zhī kuì, jí yǐ chéng zāng, xiǎo shì wú fáng yú yì, yǐ wèi dà lù, gù guó wú lián shì, jiā wú wán xíng. zhì yú fǎ bù néng jìn, lìng bù néng zhǐ, shàng xià xiāng dùn. wèi bì mí shēn. chén yú yǐ wèi yí rú jiù zhì, bù hé fān yí. dì cóng zhī.
十四年,群臣上言:「古者肉刑嚴重,則人畏法令;今憲律輕薄,故奸軌不勝。宜增科禁,以防其源。」詔下公卿。林奏曰:「夫人情挫辱,則義節之風損,法防繁多,則敬免之行興。孔子曰:『導之以政,齊之以刑,民免而無恥。導之以德,齊之以禮,有恥且格。』古之明王,深識遠慮,動居其厚,不務多辟,周之五刑,不過三千。大漢初興,詳鑒失得,故破矩為圓,斫雕為樸,蠲除苛政,更立疏網,海內歡欣,人懷寬德。及至其後,漸以滋章,吹毛索疵,詆欺無限。果桃菜茹之饋,集以成臧,小事無妨於義,以為大戮,故國無廉士,家無完行。至於法不能禁,令不能止,上下相遁。為敝彌深。臣愚以為宜如舊制,不合翻移。」帝從之。
hòu huáng tài zǐ jiàng qiú qǐ zì tuì, fēng dōng hǎi wáng, gù zhòng xuǎn guān shǔ, yǐ lín wèi wáng fù. cóng jià nán xún shòu. shí zhū wáng fù shù bèi yǐn mìng, huò duō jiāo yóu, bù dé yīng zhào wéi lín shǒu shèn, yǒu zhào bì zhì. yú rén suī bù jiàn qiǎn, ér lín tè shòu shǎng cì, yòu cí bù gǎn shòu, dì yì zhòng zhī.
後皇太子彊求乞自退,封東海王,故重選官屬,以林為王傅。從駕南巡狩。時諸王傅數被引命,或多交遊,不得應詔;唯林守慎,有召必至。餘人雖不見譴,而林特受賞賜,又辭不敢受,帝益重之。
míng nián, dài dīng gōng wèi shào fǔ. èr shí èr nián, fù wèi guāng lù xūn. qǐng zhī, dài zhū fú wèi dà sī kōng. bó yǎ duō tōng, chēng wèi rèn zhí xiāng. míng nián hōng, dì qīn zì lín sàng sòng zàng, chú zǐ qiáo wèi láng. zhào yuē: gōng hóu zi sūn, bì fù qí shǐ, xián zhě zhī hòu, yí zǎi chéng yì. qí yǐ qiáo wèi dān shuǐ zhǎng.
明年,代丁恭為少府。二十二年,復為光祿勛。頃之,代朱浮為大司空。博雅多通,稱為任職相。明年薨,帝親自臨喪送葬,除子喬為郎。詔曰:「公侯子孫,必復其始,賢者之後,宜宰城邑。其以喬為丹水長。」
lùn yuē: fū wēi qiáng yǐ zì yù, lì sǔn zé shēn wēi shì zhà yǐ tú jǐ, zhà qióng zé dào qū ér zhōng xìn dǔ jìng, mán mò xíng yān zhě, chéng yǐ dé zhī gǎn wù hòu yǐ. gù zhào mèng huái zhōng, pǐ fū chéng qí rén dù lín xíng yì, liè shì jiǎ qí mìng. yì yuē: rén zhī suǒ zhù zhě xìn, yǒu bù wū yǐ.
論曰:夫威強以自御,力損則身危;飾詐以圖己,詐窮則道屈;而忠信篤敬,蠻貊行焉者,誠以德之感物厚矣。故趙孟懷忠,匹夫成其仁;杜林行義,烈士假其命。《易》曰:「人之所助者信」,有不誣矣。
guō dān zì shǎo qīng, nán yáng ráng rén yě. fù zhì, chéng dì shí wèi lú jiāng tài shǒu, yǒu qīng míng. dān qī suì ér gū, xiǎo xīn xiào shùn, hòu mǔ āi lián zhī, wèi yù yī zhuāng, mǎi chǎn yè. hòu cóng shī zhǎng ān, mǎi fú rù hán gǔ guān, nǎi kǎi rán tàn yuē: dān bù chéng shǐ zhě chē, zhōng bù chū guān. jì zhì jīng shī, cháng wèi dōu jiǎng, zhū rú xián jìng zhòng zhī. dà sī mǎ yán yóu qǐng dān, cí bìng bù jiù. wáng mǎng yòu zhēng zhī, suì yǔ zhū shēng táo yú běi dì. gēng shǐ èr nián, sān gōng jǔ dān xián néng, zhēng wèi jiàn yì dài fū, chí jié shǐ guī nán yáng, ān jí shòu xiáng. dān zì qù jiā shí yǒu èr nián, guǒ chéng gāo chē chū guān, rú qí zhì yān.
郭丹字少卿,南陽穰人也。父稚,成帝時為廬江太守,有清名。丹七歲而孤,小心孝順,後母哀憐之,為鬻衣裝,買產業。後從師長安,買符入函谷關,乃慨然嘆曰:「丹不乘使者車,終不出關。」既至京師,常為都講,諸儒咸敬重之。大司馬嚴尤請丹,辭病不就。王莽又征之,遂與諸生逃於北地。更始二年,三公舉丹賢能,征為諫議大夫,持節使歸南陽,安集受降。丹自去家十有二年,果乘高車出關,如其志焉。
gēng shǐ bài, zhū jiāng xī guī guāng wǔ, bìng huò fēng jué dān dú bǎo píng shì bù xià, wèi gēng shǐ fā sàng, shuāi dié jǐn āi. jiàn wǔ èr nián, suì qián táo qù, bì yī jiān xíng, shè lì xiǎn zǔ, qiú yè gēng shǐ qī zǐ, fèng hái jié chuán, yīn guī xiāng lǐ. tài shǒu dù shī qǐng wèi gōng cáo, dān jiàn xiāng rén zhǎng zhě zì dài ér qù. shī nǎi tàn yuē: xī míng wáng xìng huà, qīng shì ràng wèi, jīn gōng cáo tuī xián, kě wèi zhì dé. chì yǐ dān shì biān shǔ huáng táng, yǐ wèi hòu fǎ.
更始敗,諸將悉歸光武,並獲封爵;丹獨保平氏不下,為更始發喪,衰絰盡哀。建武二年,遂潛逃去,敝衣間行,涉歷險阻,求謁更始妻子,奉還節傳,因歸鄉里。太守杜詩請為功曹,丹薦鄉人長者自代而去。詩乃嘆曰:「昔明王興化,卿士讓位,今功曹推賢,可謂至德。敕以丹事編署黃堂,以為後法。」
shí sān nián, dà sī mǎ wú hàn pì jǔ gāo dì, zài qiān bīng zhōu mù, yǒu qīng píng chēng. zhuǎn shǐ xiōng nú zhōng láng jiāng, qiān zuǒ féng yì. yǒng píng sān nián, dài lǐ wèi sī tú. zài cháo lián zhí gōng zhèng, yǔ hóu bà dù lín zhāng zhàn guō rén jí qí míng xiāng shàn. míng nián, zuò kǎo lǒng xī tài shǒu dèng róng shì wú suǒ jù, cè miǎn. wǔ nián, zú yú jiā, shí nián bā shí qī. yǐ hé nán yǐn fàn qiān yǒu qīng xíng, dài wèi sī tú.
十三年,大司馬吳漢辟舉高第,再遷并州牧,有清平稱。轉使匈奴中郎將,遷左馮翊。永平三年,代李為司徒。在朝廉直公正,與侯霸、杜林、張湛、郭亻及齊名相善。明年,坐考隴西太守鄧融事無所據,策免。五年,卒於家,時年八十七。以河南尹范遷有清行,代為司徒。
qiān zì zi lú, pèi guó rén, chū wèi yú yáng tài shǒu, yǐ zhì lüè ān biān, xiōng nú bù gǎn rù jiè. jí zài gōng fǔ, yǒu zhái shù mǔ, tián bù guò yī qǐng, fù tuī yǔ xiōng zi. qí qī cháng wèi yuē: jūn yǒu sì zǐ ér wú lì zhuī zhī dì, kě yú fèng lù, yǐ wèi hòu shì yè. qiān yuē: wú bèi wèi dà chén ér xù cái qiú lì, hé yǐ shì hòu shì! zài wèi sì nián hōng, jiā wú dān shí yān.
遷字子廬,沛國人,初為漁陽太守,以智略安邊,匈奴不敢入界。及在公輔,有宅數畝,田不過一頃,復推與兄子。其妻嘗謂曰:「君有四子而無立錐之地,可余奉祿,以為後世業。」遷曰:「吾備位大臣而蓄財求利,何以示後世!」在位四年薨,家無擔石焉。
hòu xiǎn zōng yīn cháo huì wèn qún chén: guō dān jiā jīn hé rú? zōng zhèng liú kuāng duì yuē: xī sūn shū áo xiāng chǔ, mǎ bù mò sù, qī bù yī bó, zi sūn jìng méng qǐn qiū zhī fēng. dān chū diǎn zhōu jùn, rù wèi sān gōng, ér jiā wú yí chǎn, zi sūn kùn guì. dì nǎi xià nán yáng fǎng qiú qí sì. zhǎng zi yǔ, guān zhì cháng shān tài shǒu. shǎo zǐ jì, zhào xiāng.
後顯宗因朝會問群臣:「郭丹家今何如?」宗正劉匡對曰:「昔孫叔敖相楚,馬不秣粟,妻不衣帛,子孫竟蒙寢丘之封。丹出典州郡,入為三公,而家無遺產,子孫困匱。」帝乃下南陽訪求其嗣。長子宇,官至常山太守。少子濟,趙相。
wú liáng zì dà yí, qí guó lín zī rén yě. chū wèi jùn lì, suì dàn yǔ yuàn shǐ rù hè, mén xià yuàn wáng wàng jǔ shāng shàng shòu, zhōu chēng tài shǒu gōng dé. liáng yú xià zuò bó rán jìn yuē: wàng nìng xié zhī rén, qī zhōu wú zhuàng, yuàn wù shòu qí shāng. tài shǒu liǎn róng ér zhǐ. yàn bà, zhuǎn liáng wèi gōng cáo chǐ yǐ yán shòu jìn, zhōng bù kěn yè.
吳良字大儀,齊國臨淄人也。初為郡吏,歲旦與掾史入賀,門下掾王望舉觴上壽,謅稱太守功德。良於下坐勃然進曰:「望佞邪之人,欺謅無狀,願勿受其觴。」太守斂容而止。宴罷,轉良為功曹;恥以言受進,終不肯謁。
shí, biāo qí jiāng jūn dōng píng wáng cāng wén ér pì zhī, shǔ wèi xī cáo. cāng shén xiāng jìng shòu, shàng shū jiàn liáng yuē: chén wén wèi guó suǒ zhòng, bì zài dé rén bào ēn zhī yì, mò dà jiàn shì. qiè jiàn chén fǔ xī cáo yuàn qí guó wú liáng, zī zhì dūn gù, gōng fāng lián kè, gōng jiǎn ān pín, bái shǒu yī jié yòu zhì shàng shū, xué tōng shī fǎ, jīng rèn bó shì, xíng zhōng biǎo yí. yí bèi sù wèi, yǐ fǔ shèng zhèng. chén cāng róng chǒng jué yǐ, yōu zé shēn dà, sī mù gōng shū tóng shēng zhī yì, jù yú zāng wén qiè wèi zhī zuì, gǎn bǐng yú gǔ, fàn mào yán jìn. xiǎn zōng yǐ shì gōng qīng yuē: qián yǐ shì jiàn liáng, xū fà hào rán, yì guān shén wěi. fū jiàn xián zhù guó, zǎi xiàng zhī zhí, xiāo hé jǔ hán xìn, shè tán ér bài, bù fù kǎo shì. jīn yǐ liáng wèi yì láng.
時,驃騎將軍東平王蒼聞而辟之,署為西曹。蒼甚相敬受,上疏薦良曰:「臣聞為國所重,必在得人;報恩之義,莫大薦士。竊見臣府西曹掾齊國吳良,資質敦固,公方廉恪,躬儉安貧,白首一節;又治《尚書》,學通師法,經任博士,行中表儀。宜備宿衛,以輔聖政。臣蒼榮寵絕矣,憂責深大,私慕公叔同升之義,懼於臧文竊位之罪,敢秉愚瞽,犯冒嚴禁。」顯宗以示公卿曰:「前以事見良,鬚髮皓然,衣冠甚偉。夫薦賢助國,宰相之職,蕭何舉韓信,設壇而拜,不復考試。今以良為議郎。」
yǒng píng zhōng, chē jià jìn chū, ér xìn yáng hóu yīn jiù gàn tū jìn wèi, chē fǔ lìng xú kuāng gōu jiù chē, shōu yù zhě sòng yù. zhào shū qiǎn kuāng, kuāng nǎi zì xì. liáng shàng yán yuē: xìn yáng hóu jiù yǐ shì wài qī, gān fàn chéng yú, wú rén chén lǐ, wèi dà bù jìng. kuāng zhí fǎ shǒu zhèng, fǎn xià yú lǐ, chén kǒng shèng huà yóu shì ér chí. dì suī shè kuāng, yóu zuǒ zhuǎn liáng wèi jí qiū zhǎng. hòu qiān sī tú zhǎng shǐ. měi chù dà yì, zhé jù jīng diǎn, bù xī zhǐ ǒu sú, yǐ jiǎo shí yù. hòu zuò shì miǎn, fù bài yì láng, zú yú guān.
永平中,車駕近出,而信陽侯陰就干突禁衛,車府令徐匡鈎就車,收御者送獄。詔書譴匡,匡乃自系。良上言曰:「信陽侯就倚恃外戚,干犯乘輿,無人臣禮,為大不敬。匡執法守正,反下於理,臣恐聖化由是而弛。」帝雖赦匡,猶左轉良為即丘長。後遷司徒長史。每處大議,輒據經典,不希旨偶俗,以徼時譽。後坐事免,復拜議郎,卒於官。
chéng gōng zì shǎo zǐ, láng yá gū mù rén yě. shǎo gū, nián bā suì wèi rén mù shǐ. xiāng lǐ xú zi shèng zhě, yǐ chūn qiū jīng shòu zhū shēng shù bǎi rén, gōng guò xī lú xià, lè qí yè, yīn jiù tīng jīng, suì qǐng liú mén xià, wèi zhū shēng shí xīn. zhí kǔ shù nián, qín xué bù juàn. jīng diǎn jì míng, nǎi guī jiā jiào shòu. zāo tiān xià sàng luàn, suì jiāng zhū shēng bì dì hàn zhōng, hòu yǔ qī zǐ zhī méng yīn shān, sì lì gēng zhǒng. hé shǔ jiāng shú, rén yǒu rèn zhī zhě, gōng bù yǔ jì, tuī zhī ér qù, yóu shì xiǎn míng. sān fǔ gèng pì, jiē bù yīng.
承宮字少子,琅邪姑幕人也。少孤,年八歲為人牧豕。鄉里徐子盛者,以《春秋經》授諸生數百人,宮過息廬下,樂其業,因就聽經,遂請留門下,為諸生拾薪。執苦數年,勤學不倦。經典既明,乃歸家教授。遭天下喪亂,遂將諸生避地漢中,後與妻子之蒙陰山,肆力耕種。禾黍將孰,人有認之者,宮不與計,推之而去,由是顯名。三府更辟,皆不應。
yǒng píng zhōng, zhēng yì gōng chē. chē jià lín bì yōng, zhào gōng bài bó shì, qiān zuǒ zhōng láng jiāng. shù nà zhōng yán, chén zhèng, lùn yì qiè què, cháo chén dàn qí jié, míng bō xiōng nú. shí, běi dān yú qiǎn shǐ qiú dé jiàn gōng, xiǎn zōng chì zì zhěng shì, gōng duì yuē: yí dí xuàn míng, fēi shí shí zhě yě. chén zhuàng chǒu, bù kě yǐ shì yuǎn, yí xuǎn yǒu wēi róng zhě. dì nǎi yǐ dà hóng lú wèi yīng dài zhī. shí qī nián, bài shì zhōng jì jiǔ. jiàn chū yuán nián, zú, sù zōng bāo tàn, cì yǐ zhǒng dì. qī shàng shū qǐ guī zàng xiāng lǐ, fù cì qián sān shí wàn.
永平中,征詣公車。車駕臨辟雍,召宮拜博士,遷左中郎將。數納忠言,陳政,論議切愨,朝臣憚其節,名播匈奴。時,北單于遣使求得見宮,顯宗敕自整飾,宮對曰:「夷狄眩名,非識實者也。臣狀丑,不可以示遠,宜選有威容者。」帝乃以大鴻臚魏應代之。十七年,拜侍中祭酒。建初元年,卒,肅宗褒嘆,賜以冢地。妻上書乞歸葬鄉里,復賜錢三十萬。
zhèng jūn zì zhòng yú, dōng píng rèn chéng rén yě. shǎo hǎo huáng lǎo shū. xiōng wèi xiàn lì, pō shòu lǐ yí, jūn shù jiàn zhǐ, bù tīng. jí tuō shēn wèi yōng, suì yú, dé qián bó, guī yǐ yǔ xiōng. yuē: wù jǐn kě fù dé, wèi lì zuò zāng, zhōng shēn juān qì. xiōng gǎn qí yán, suì wèi lián jié. jūn hǎo yì dǔ shí, yǎng guǎ sǎo gū ér, ēn lǐ dūn zhì. cháng chēng bìng jiā tíng, bù yīng zhōu jùn pì zhào. jùn jiāng yù bì zhì zhī, shǐ xiàn lìng jué jiāng yì mén, jì zhì, zú bù néng qū. jūn yú shì kè yú pú yáng.
鄭均字仲虞,東平任城人也。少好黃、老書。兄為縣吏,頗受禮遺,均數諫止,不聽。即脫身為傭,歲余,得錢帛,歸以與兄。曰:「物盡可復得,為吏坐臧,終身捐棄。」兄感其言,遂為廉潔。均好義篤實,養寡嫂孤兒,恩禮敦至。常稱病家廷,不應州郡辟召。郡將欲必致之,使縣令譎將詣門,既至,卒不能屈。均於是客於濮陽。
jiàn chū sān nián, sī tú bào yù pì zhī, hòu jǔ zhí yán, bìng bù yì. liù nián, gōng chē tè zhēng. zài qiān shàng shū, shù nà zhōng yán, sù zōng jìng zhòng zhī. hòu yǐ bìng qǐ hái gǔ, bài yì láng, gào guī, yīn chēng bìng dǔ, dì cì yǐ yì guān.
建初三年,司徒鮑昱辟之,後舉直言,並不詣。六年,公車特徵。再遷尚書,數納忠言,肅宗敬重之。後以病乞骸骨,拜議郎,告歸,因稱病篤,帝賜以衣冠。
yuán hé yuán nián, zhào gào lú jiāng tài shǒu dōng píng xiāng yuē: yì láng zhèng jūn, shù xiū ān pín, gōng jiǎn jié zhěng, qián zài jī mì, yǐ bìng zhì shì, shǒu shàn zhēn gù, huáng fà bù dài. yòu qián ān yì lìng máo yì, gōng lǚ xùn ràng, bǐ zhēng cí bìng, chún jié zhī fēng, dōng zhōu chēng rén. shū bù yún hū: zhāng jué yǒu cháng, jí zāi! qí cì jūn yì gǔ gè qiān hú, cháng yǐ bā yuè zhǎng lì cún wèn, cì yáng jiǔ, xiǎn zī yì xíng. míng nián, dì dōng xún guò rèn chéng, nǎi xìng jūn shě, chì cì shàng shū lù yǐ zhōng qí shēn, gù shí rén hào wèi bái yī shàng shū. yǒng yuán zhōng, zú yú jiā.
元和元年,詔告廬江太守、東平相曰:「議郎鄭均,束脩安貧,恭儉節整,前在機密,以病致仕,守善貞固,黃髮不怠。又前安邑令毛義,躬履遜讓,比征辭病,淳潔之風,東州稱仁。書不云乎:『章厥有常,吉哉!』其賜均、義谷各千斛,常以八月長吏存問,賜羊酒,顯茲異行。」明年,帝東巡過任城,乃幸均舍,敕賜尚書祿以終其身,故時人號為「白衣尚書」。永元中,卒於家。
zhào diǎn zì zhòng jīng, shǔ jùn chéng dū rén yě. fù jiè, wèi tài wèi, huán dì lì, yǐ dìng cè fēng chú tíng hòu. diǎn shǎo dǔ xíng yǐn yuē, bó xué jīng shū, dì zǐ zì yuǎn fāng zhì. jiàn hé chū, sì fǔ biǎo jiàn, zhēng bài yì láng, shì jiǎng jìn nèi, zài qiān wèi shì zhōng. shí, dì yù guǎng kāi hóng chí, diǎn jiàn yuē: hóng chí fàn gài, yǐ qiě bǎi qǐng, yóu fù zēng ér shēn zhī, fēi suǒ yǐ chóng táng yú zhī yuē jǐ, zūn xiào zhī ài rén yě. dì nà qí yán ér zhǐ.
趙典字仲經,蜀郡成都人也。父戒,為太尉,桓帝立,以定策封廚亭侯。典少篤行隱約,博學經書,弟子自遠方至。建和初,四府表薦,征拜議郎,侍講禁內,再遷為侍中。時,帝欲廣開鴻池,典諫曰:「鴻池泛溉,已且百頃,猶復增而深之,非所以崇唐、虞之約己,遵孝之愛人也。」帝納其言而止。
fù zú, xí fēng. chū wèi hóng nóng tài shǒu, zhuǎn yòu fú fēng. gōng shì qù guān, zhēng bài chéng mén xiào wèi, zhuǎn jiāng zuò dà jiàng, qiān shào fǔ, yòu zhuǎn dà hóng lú. shí, ēn zé zhū hóu yǐ wú láo shòu fēng, qún chén bù yuè ér mò gǎn jiàn, diǎn dú zòu yuē: fū wú gōng ér shǎng, láo zhě bù quàn, shàng tiǎn xià rǔ, luàn xiàng gàn dù. qiě gāo zǔ zhī shì, fēi gōng chén bù fēng. yí yī qiē xiāo miǎn jué shì, yǐ cún jiù diǎn. dì bù cóng. qǐng zhī, zhuǎn tài pú, qiān tài cháng. cháo tíng měi yǒu zāi yì yí yì, zhé zī wèn zhī. diǎn jù jīng zhèng duì, wú suǒ qū zhé. měi dé shǎng cì, zhé fēn yǔ zhū shēng zhī pín zhě. hòu yǐ jiàn zhēng wéi zhǐ, miǎn guān jiù guó.
父卒,襲封。出為弘農太守,轉右扶風。公事去官,征拜城門校尉,轉將作大匠,遷少府,又轉大鴻臚。時,恩澤諸侯以無勞受封,群臣不悅而莫敢諫,典獨奏曰:「夫無功而賞,勞者不勸,上忝下辱,亂象干度。且高祖之誓,非功臣不封。宜一切削免爵士,以存舊典。」帝不從。頃之,轉太僕,遷太常。朝廷每有災異疑議,輒咨問之。典據經正對,無所曲折。每得賞賜,輒分與諸生之貧者。後以諫爭違旨,免官就國。
huì dì bēng, shí jìn fān guó zhū hóu bù dé bēn diào, diǎn kǎi rán yuē: shēn cóng yī hè zhī zhōng, zhì wèi shàng liè. qiě niǎo wū fǎn bǔ bào dé, kuàng yú shì xié! suì jiě yìn shòu fú cè fù xiàn, ér chí dào jīng shī. zhōu jùn jí dà hóng lú bìng zhí chù qí zuì, ér gōng qīng bǎi liáo jiā diǎn zhī yì, biǎo qǐng yǐ zū zì shú, zhào shū xǔ zhī. zài qiān zhǎng lè shào fǔ wèi wèi. gōng qīng fù biǎo diǎn dǔ xué bó wén, yí bèi guó shī. huì bìng zú, shǐ zhě diào cí. dòu tài hòu fù qiǎn shǐ jiān zèng yìn shòu, shì yuē xiàn hóu.
會帝崩,時禁籓國諸侯不得奔吊,典慨然曰:「身從衣褐之中,致位上列。且鳥烏反哺報德,況於士邪!」遂解印綬符策付縣,而馳到京師。州郡及大鴻臚並執處其罪,而公卿百寮嘉典之義,表請以租自贖,詔書許之。再遷長樂少府、衛尉。公卿復表典篤學博聞,宜備國師。會病卒,使者吊祠。竇太后復遣使兼贈印綬,諡曰獻侯。
diǎn xiōng zi qiān, qiān dì wēn, xiāng jì wèi sān gōng.
典兄子謙,謙弟溫,相繼為三公。
qiān zì chǎn xìn, chū píng yuán nián, dài huáng wǎn wèi tài wèi. xiàn dì qiān dōu zhǎng ān, yǐ qiān xíng chē qí jiāng jūn, wèi qián zhì. míng nián bìng bà. fù wèi sī lì xiào wèi. chē shī wáng shì zi wèi dǒng zhuō suǒ ài, shù fàn fǎ, qiān shōu shā zhī. zhuō dà nù, shā dōu guān cóng shì, ér sù jìng dàn qiān, gù bù jiā zuì. zhuǎn wèi qián jiāng jūn, qiǎn jī bái bō zéi, yǒu gōng, fēng pí hóu. lǐ C shā sī tú wáng yǔn, fù dài yǔn wèi sī tú. shù yuè bìng miǎn, bài shàng shū lìng. shì nián zú, yì yuē zhōng hóu.
謙字產信,初平元年,代黃琬為太尉。獻帝遷都長安,以謙行車騎將軍,為前置。明年病罷。復為司隸校尉。車師王侍子為董卓所愛,數犯法,謙收殺之。卓大怒,殺都官從事,而素敬憚謙,故不加罪。轉為前將軍,遣擊白波賊,有功,封郫侯。李C殺司徒王允,復代允為司徒。數月病免,拜尚書令。是年卒,溢曰忠侯。
wēn zì zi róu, chū wèi jīng zhào chéng, tàn yuē: dà zhàng fū dāng xióng fēi, ān néng cí fú! suì qì guān qù. zāo suì dà jī, sàn jiā liáng yǐ zhèn qióng è, suǒ huó wàn yú rén. xiàn dì xī qiān dōu, wèi shì zhōng, tóng yú niǎn zhì zhǎng ān, fēng jiāng nán tíng hòu, dài yáng biāo wèi sī kōng, miǎn, qǐng zhī, fù wèi sī tú, lù shàng shū shì.
溫字子柔,初為京兆丞,嘆曰:「大丈夫當雄飛,安能雌伏!」遂棄官去。遭歲大飢,散家糧以振窮餓,所活萬餘人。獻帝西遷都,為侍中,同輿輦至長安,封江南亭侯,代楊彪為司空,免,頃之,復為司徒,錄尚書事。
shí, lǐ jué yǔ guō sì xiāng gōng, jué suì lǔ lüè jìn shěng, dòng dì xìng běi wù, wài nèi gé jué. jué sù yí wēn bù yǔ jǐ tóng, nǎi nèi wēn yú wù zhōng, yòu yù yí chéng yú yú huáng bái chéng. wēn yǔ jué shū yuē: gōng qián tuō wèi dǒng gōng bào chóu, rán shí tú xiàn wáng chéng, shā lù dà chén, tiān xià bù kě jiā jiàn ér hù shuō yě. jīn yǔ guō sì zhēng yá zì zhī xì, yǐ chéng qiān jūn zhī chóu, rén zài tú tàn, gè bù liáo shēng. céng bù gǎi wù, suì chéng huò luàn. cháo tíng réng xià míng zhào, yù lìng hé jiě. shàng mìng bù xíng, wēi zé rì sǔn. ér fù yù yí zhuǎn chéng yú, gèng xìng fēi suǒ, cǐ chéng lǎo fū suǒ bù dá yě. yú yì, yī wèi guò, zài wèi shè, sān ér fú gǎi, miè qí dǐng, xiōng. bù rú zǎo gòng hé jiě, yǐn jūn hái tún, shàng ān wàn chéng, xià quán rén mín, qǐ bù xìng shèn. jué dà nù, yù qiǎn rén shā wēn. lǐ jué cóng dì yīng, wēn gù yuàn yě, jiàn zhī shù rì, nǎi huò miǎn.
時,李傕與郭汜相攻,傕遂虜掠禁省,動帝幸北塢,外內隔絕。傕素疑溫不與己同,乃內溫於塢中,又欲移乘輿於黃白城。溫與傕書曰:「公前托為董公報仇,然實屠陷王城,殺戮大臣,天下不可家見而戶說也。今與郭汜爭睚眥之隙,以成千鈞之仇,人在塗炭,各不聊生。曾不改悟,遂成禍亂。朝廷仍下明詔,欲令和解。上命不行,威澤日損。而復欲移轉乘輿,更幸非所,此誠老夫所不達也。於《易》,一為過,再為涉,三而弗改,滅其頂,凶。不如早共和解,引軍還屯,上安萬乘,下全人民,豈不幸甚。」傕大怒,欲遣人殺溫。李傕從弟應,溫故掾也,諫之數日,乃獲免。
wēn cóng chē jià dōu xǔ. jiàn ān shí sān nián, yǐ pì sī kōng cáo cāo zi pī wèi yuàn, cāo nù, zòu wēn pì chén zǐ dì, xuǎn jǔ bù shí, miǎn guān. shì suì zú, nián qī shí èr.
溫從車駕都許。建安十三年,以辟司空曹操子丕為掾,操怒,奏溫辟臣子弟,選舉不實,免官。是歲卒,年七十二。
zàn yuē: xuān zhèng èr wáng, fèng shēn qīng fāng. dù lín jù gǔ, zhāng zhàn jīn zhuāng. diǎn yǐ yì chù, gōng yóu dé yáng. dà yí hú fà, jiàn biǎo xiàn wáng. shǎo qīng zhì shì, zhōng chéng gāo xiāng.
贊曰:宣、鄭、二王,奉身清方。杜林據古,張湛矜莊。典以義黜,宮由德揚。大儀鵠髮,見表憲王。少卿志仕,終乘高箱。
shàng yī piān mù lù xià yī piān
上一篇 目錄 下一篇
yì wén
譯文
xuān bǐng zhāng zhàn wáng dān wáng liáng dù lín guō dān wú liáng chéng gōng zhèng jūn zhào diǎn
(宣秉、張湛、王丹、王良、杜林、郭丹、吳良、承宮、鄭均、趙典)
xuān bǐng chuán
宣秉傳
xuān bǐng zì jù gōng, féng yì yún yáng rén. cóng xiǎo xiū yǎng gāo jié, xiǎn míng yú sān fǔ.
宣秉字巨公,馮翊雲陽人。從小修養高節,顯名於三輔。
āi dì píng dì zhī jì, kàn dào wáng mǎng jù quán zhuān zhèng, qīn bào xuē ruò hàn shì zōng shì, yǒu nì luàn de jī xiàng, jiù táo dùn yǐn jū shēn shān, zhōu jùn lián xù xiāng zhào, tā chēng bìng bù kěn chū shì. wáng mǎng wèi zǎi héng, zhào tā tā bù yīng. wáng mǎng cuàn wèi hòu, qiǎn shǐ zhēng tā, tā jiān chēng yǒu bìng. gēng shǐ jí wèi, zhēng wèi shì zhōng.
哀帝平帝之際,看到王莽據權專政,侵暴削弱漢室宗室,有逆亂的跡象,就逃遁隱居深山,州郡連續相召,他稱病不肯出仕。王莽為宰衡,召他他不應。王莽篡位後,遣使征他,他堅稱有病。更始即位,征為侍中。
jiàn wǔ yuán nián, bài wèi yù shǐ zhōng chéng. guāng wǔ tè zhào yù shǐ zhōng chéng yǔ sī lì xiào wèi shàng shū lìng huì tóng bìng zhuān xí ér zuò, suǒ yǐ jīng shī chēng wèi sān dú zuò.
建武元年,拜為御史中丞。光武特詔御史中丞與司隸校尉、尚書令會同並專席而坐,所以京師稱為「三獨坐」。
dì èr nián, qiān wèi sī lì xiào wèi. wù bì jǔ yǐ dà gāng, jiǎn huà shěng lüè fán zá kē kè de xiàng mù, bǎi guān jìng zhòng tā. xuān bǐng xìng jié yuē, cháng chuān bù yī gài bù bèi, shū shí wǎ qì. dì céng jīng dào tā de fǔ shě, jiàn ér tàn dào: chǔ guó gōng shèng gōng shě suī qīng kǔ, hái bǐ bù shǎng yún yáng xuān jù gōng lī. jí cì yǐ bù bó zhàng wéi děng shēng huó yòng jù. sì nián, bài dà sī tú sī zhí. suǒ de lù fèng, cháng yǐ shōu yǎng qīn zú. qí gū ruò zhě, fēn yǔ tián dì, zì jǐ méi yǒu dān shí de chǔ xù.
第二年,遷為司隸校尉。務必舉以大綱,簡化省略煩雜苛刻的項目,百官敬重他。宣秉性節約,常穿布衣蓋布被,蔬食瓦器。帝曾經到他的府舍,見而嘆道:「楚國龔勝、龔舍雖清苦,還比不上雲陽宣巨公哩。」即賜以布帛帳帷等生活用具。四年,拜大司徒司直。所得祿奉,常以收養親族。其孤弱者,分與田地,自己沒有擔石的儲蓄。
liù nián, zú yú guān, dì mǐn xī zhī, rèn qí zi xuān biāo wèi láng.
六年,卒於官,帝憫惜之,任其子宣彪為郎。
zhāng zhàn chuán
張湛傳
zhāng zhàn zì zi xiào, fú fēng píng líng rén. zhuāng zhòng yán sù hǎo lǐ, dòng zhǐ dōu yǒu zhǔn zé, jū chù yōu shì zhī zhōng, yě bì zì xiū zhěng, suī yù qī zǐ, què xiàng yán jūn yī yàng. qí zài xiāng dǎng, bì shěn yán zhèng sè, sān fǔ yǐ tā wèi bǎng yàng. yǒu de rén shuō tā xū wěi jiǎo zhà, zhāng zhàn tīng hòu xiào dào: wǒ zhēn zhà, bié rén jiē zhà è, wǒ dú zhà shàn, bú shì yě kě yǐ ma? chéng dì āi dì shí, wèi èr qiān dàn. wáng mǎng shí, lì rèn tài shǒu dū wèi.
張湛字子孝,扶風平陵人。莊重嚴肅好禮,動止都有準則,居處幽室之中,也必自修整,雖遇妻子,卻像嚴君一樣。其在鄉黨,必審言正色,三輔以他為榜樣。有的人說他虛偽狡詐,張湛聽後笑道「:我真詐,別人皆詐惡,我獨詐善,不是也可以嗎?」成帝、哀帝時,為二千石。王莽時,歷任太守、都尉。
jiàn wǔ chū, wèi zuǒ féng yì. zài jùn lǐ xiū diǎn lǐ, shè tiáo jiào, zhèng huà dà xíng. hòu gào guī píng líng, wàng dào píng líng xiàn mén ér bù xíng xiàng qián. zhǔ bù jìn yán shuō: míng fǔ wèi zūn dé zhòng, bù yīng zì jǐ qīng shì zì jǐ. zhāng zhàn shuō: lǐ jì shuō, xià gōng mén, fǔ shì wǎn chē. kǒng zǐ yú xiāng dǎng, gōng gōng jìng jìng. fù mǔ zhī guó, jǐn lǐ shì bì xū de, shén me jiào zì qīng ne?
建武初,為左馮翊。在郡里修典禮,設條教,政化大行。後告歸平陵,望到平陵縣門而步行向前。主簿進言說「:明府位尊德重,不應自己輕視自己。」張湛說:「《禮記》說,下公門,撫軾輓車。孔子於鄉黨,恭恭敬敬。父母之國,盡禮是必須的,什麼叫自輕呢?」
jiàn wǔ wǔ nián, bài guāng lù xūn. guāng wǔ lín cháo, yǒu shí xiǎn dé wú jīng dǎ cǎi, zhāng zhàn cháng shuō míng quàn jiàn qí guò shī. zhāng zhàn cháng qí bái mǎ, dì měi jiàn dào zhāng zhàn, cháng shuō: bái mǎ shēng yòu yào jiàn quàn wǒ le.
建武五年,拜光祿勛。光武臨朝,有時顯得無精打彩,張湛常說明勸諫其過失。張湛常騎白馬,帝每見到張湛,常說「:白馬生又要諫勸我了。」
qī nián, yǐ bìng qǐng tuì zhí, bài wèi guāng lù dài wáng, dài wáng dān wèi tài zǐ tài fù. guō hòu bèi fèi hòu, yīn chēng bìng bù cān jiā cháo huì, bài tài zhōng dài fū, jū zhōng dōng mén hòu shě, suǒ yǐ dāng shí de rén chēng wèi zhōng dōng mén jūn. dì shù cì wèi wèn shǎng cì. hòu lái dà sī tú dài shè bèi zhū, dì qiáng qǐ zhāng zhàn yǐ dài dà sī tú zhí wù. zhāng zhàn dào cháo táng, xiǎo biàn shī jìn, yīn shuō míng bìng zhòng, bù néng zài rèn cháo shì, yú shì bà le. hòu shù nián, zú yú jiā.
七年,以病請退職,拜為光祿大王,代王丹為太子太傅。郭后被廢後,因稱病不參加朝會,拜太中大夫,居中東門候舍,所以當時的人稱為中東門君。帝數次慰問賞賜。後來大司徒戴涉被誅,帝強起張湛以代大司徒職務。張湛到朝堂,小便失禁,因說明病重,不能再任朝事,於是罷了。後數年,卒於家。
wáng dān chuán
王丹傳
wáng dān zì zhòng huí, jīng zhào xià guī fù rén. āi dì píng dì shí, shì yú zhōu jùn. wáng mǎng shí, lián zhēng bù zhì. jiā lěi qiān jīn, yǐn jū yǎng zhì, xǐ zhōu jì pín kùn. měi suì nóng shí, cháng zài jiǔ cài yú tián jiān, děng dài qín zhě ér wèi láo. qí lǎn zhě, zì gǎn xiū chǐ ér bú dào wáng dān chù lái, dōu jiā gōng yǐ zì lì. xiāng yì jù xiāng miǎn lì, yǐ zhì fù yù qǐ lái. duì qí qīng xiá yóu dàng fèi yè wèi huàn zhě, wáng dān cháng xiǎo yù qí fù xiōng, shǐ gěi yǔ zé bèi hé jiào yù. sǐ le rén zé sòng yǔ fù jīn, qīn zì hù lǐ. qí yǒu zāo sàng yōu de, cháng děng zhe wáng dān wèi tā cāo bàn, xiāng lín xí yǐ wèi cháng. shí xíng shí duō nián, qí jiào huà dà wèi róng qià, fēng sú dǔ shí. wáng dān zī xìng fāng jié, jí è háo qiáng. dāng shí hé nán tài shǒu tóng jùn chén zūn, shì guān xī de dà xiá. qí yǒu rén sàng qīn, chén zūn wèi hù sàng, sòng fù jīn shén duō. wáng dān jiù xié jiān yī pǐ, chén liè zài zhǔ rén zhī qián, shuō: rú wáng dān cǐ jiān, shì zì jǐ zhì chū lái de. chén zūn tīng le ér yǒu cán sè. zì cǐ zhī míng, xiǎng yǔ wáng dān jié jiāo, wáng dān jù bù tóng yì. qià féng qián jiāng jūn dèng yǔ xī zhēng guān zhōng, jūn liáng quē fá, wáng dān lǜ zōng zú xiàn shàng mài èr qiān hú.
王丹字仲回,京兆下圭阝人。哀帝、平帝時,仕於州郡。王莽時,連征不至。家累千金,隱居養志,喜周濟貧困。每歲農時,常載酒菜于田間,等待勤者而慰勞。其懶者,自感羞恥而不到王丹處來,都加功以自勵。鄉邑聚相勉勵,以致富裕起來。對其輕黠遊蕩廢業為患者,王丹常曉諭其父兄,使給予責備和教育。死了人則送與賻金,親自護理。其有遭喪憂的,常等着王丹為他操辦,鄉鄰習以為常。實行十多年,其教化大為融洽,風俗篤實。王丹資性方潔,疾惡豪強。當時河南太守同郡陳遵,是關西的大俠。其友人喪親,陳遵為護喪,送賻金甚多。王丹就攜縑一匹,陳列在主人之前,說「:如王丹此縑,是自己制出來的。」陳遵聽了而有慚色。自此知名,想與王丹結交,王丹拒不同意。恰逢前將軍鄧禹西征關中,軍糧缺乏,王丹率宗族獻上麥二千斛。
dèng yǔ biǎo jiàn wáng dān lǐng zuǒ féng yì, wáng dān chēng jí bù shì shì, miǎn zhí huí, hòu zhēng zhào wèi tài zǐ shǎo fù. zhè shí dà sī tú hóu bà xiǎng yǔ wáng dān jiāo yǒu, wáng dān bèi zhēng zhào, pài qiǎn ér zi hóu yù zài lù shàng děng hòu. hóu yù yíng bài chē xià, wáng dān xià chē dá xiè. hóu yù shuō: jiā fù xiǎng yǔ jūn jiāo, hé wèi jiàn bài? wáng dān shuō: lìng zūn yǒu cǐ yán, dān méi yǒu dá yīng ne. wáng dān ér zi yǒu wèi tóng xué sàng qīn, jiā zài zhōng shān, wáng dān ér zi gào sù wáng dān xiǎng wǎng bēn sàng wèi wèn, jié bàn ér xíng, wáng dān nù ér biān tà qí zi, lìng tā jì bó èr pǐ yǐ cí. yǒu rén wèn qí gù. wáng dān shuō: jiāo dào zhī nán, bù róng yì shuō. shì shàng chēng guǎn zhòng yǔ bào shū, cì zé wáng jí yǔ gòng yǔ. zhāng ěr chén yú yǐ zhāng shā chén ér gào zhōng, xiāo yù yǔ zhū bó hòu lái yǒu xì bù zhōng, suǒ yǐ jiāo yǒu néng shàn shǐ yòu shàn zhōng zhě shì hěn shǎo de. shí rén xìn fú qí yán lùn. kè chū yǒu jiàn jǔ shì zǐ yú wáng dān de, yīn xuǎn jǔ zhī, hòu lái suǒ jǔ shì zǐ xiàn yú zuì, wáng dān bèi qiān lián miǎn zhí. kè cán kuì hài pà ér zì jué yú wáng dān, ér wáng dān wú suǒ jiè dì. hòu lái wáng dān bèi zài zhēng wèi tài zǐ tài fù, yú shì hū jiào kè duì tā shuō: nǐ de zì jué, shì duì wǒ wáng dān de qì liàng gū jì dé tài báo le ba? bù wèi kè shè shí yǐ shì chéng fá, xiāng dài rú chū. hòu lái ràng wèi, zài jiā shì shì.
鄧禹表薦王丹領左馮翊,王丹稱疾不視事,免職回,後徵召為太子少傅。這時大司徒侯霸想與王丹交友,王丹被徵召,派遣兒子侯昱在路上等候。侯昱迎拜車下,王丹下車答謝。侯昱說:「家父想與君交,何為見拜?」王丹說「:令尊有此言,丹沒有答應呢。」王丹兒子有位同學喪親,家在中山,王丹兒子告訴王丹想往奔喪慰問,結伴而行,王丹怒而鞭撻其子,令他寄帛二匹以祠。有人問其故。王丹說:「交道之難,不容易說。世上稱管仲與鮑叔,次則王吉與貢禹。張耳、陳余以張殺陳而告終,蕭育與朱博後來有隙不終,所以交友能善始又善終者是很少的。」時人信服其言論。客初有薦舉士子於王丹的,因選舉之,後來所舉士子陷於罪,王丹被牽連免職。客慚愧害怕而自絕於王丹,而王丹無所芥蒂。後來王丹被再征為太子太傅,於是呼叫客對他說:「你的自絕,是對我王丹的氣量估計得太薄了吧?」不為客設食以示懲罰,相待如初。後來讓位,在家逝世。
wáng liáng chuán
王良傳
wáng liáng zì zhòng zi, dōng hǎi jùn lán líng rén. nián qīng shí hǎo xué, xué xí xiǎo xià hóu shàng shū. wáng mǎng shí, chēng bìng bù shì, jiào shòu xué shēng qiān yú rén.
王良字仲子,東海郡蘭陵人。年輕時好學,學習《小夏侯尚書》。王莽時,稱病不仕,教授學生千餘人。
jiàn wǔ èr nián, dà sī mǎ wú hàn zhēng zhào, bù yīng. sān nián, zhēng bài wèi jiàn yì dài fū, jǐ cì jìn zhōng yán, jìn zhǐ dōu yǐ lǐ, cháo tíng jìng zhòng. qiān pèi jùn tài shǒu. dào le qí xiàn, chēng bìng bù rù fǔ, guān shǔ dōu gēn suí zhe tā, wáng liáng shàng shū chēng bìng zhòng, qǐng tuì xiū, yú shì zhēng bài wèi tài zhōng dài fū.
建武二年,大司馬吳漢徵召,不應。三年,征拜為諫議大夫,幾次進忠言,進止都以禮,朝廷敬重。遷沛郡太守。到了蘄縣,稱病不入府,官屬都跟隨着他,王良上書稱病重,請退休,於是征拜為太中大夫。
liù nián, dài xuān bǐng wèi dà sī tú sī zhí. zài wèi gōng jiǎn, qī zǐ bù rù guān shě, chuān dài de shì bù bèi, yòng de shì wǎ qì. zhè shí sī tú shǐ bào huī yǐ shì dào dōng hǎi, wèn hòu qí jiā, kàn dào yī fù rén chuān zhe bù qún yè zhe chái, cóng tián zhōng huí lái. bào huī duì tā shuō: wǒ shì sī tú shǐ, tè lái qǔ shū, xiǎng jiàn wáng liáng fū rén. wáng qī shuō: wǒ jiù shì wáng liáng qī. yuàn shǐ xīn kǔ le, méi yǒu shū xìn. bào huī yú shì xià bài, tàn xī ér huí, tīng dào zhè gè huà de rén mò bù jiā měi wáng liáng. hòu yǐ bìng guī. yī nián hòu fù zhēng, dào xíng yáng, bìng zhòng bù néng qián jìn, jiù zào fǎng qí yǒu rén. yǒu rén bù kěn jiàn, shuō: bú shì yǒu zhōng yán qí móu ér qǔ dà wèi ma, wèi shén me wǎng lái zhè me wō náng bù pà má fán ne? yú shì jù jué. wáng liáng cán kuì, zì hòu lián zhēng, tā jiù chēng bìng. zhào yǐ hēi sī xūn pìn qǐng tā, bù yīng. hòu guāng wǔ dào lán líng, pài qiǎn shǐ zhě wèn wáng liáng dào dǐ yǒu shén me jí kǔ, bù néng yòng yán yǔ dá fù. zhào miǎn chú tā zi sūn yì zhōng yáo yì, hòu zài jiā bìng shì.
六年,代宣秉為大司徒司直。在位恭儉,妻子不入官舍,穿戴的是布被,用的是瓦器。這時司徒史鮑恢以事到東海,問候其家,看到一婦人穿着布裙曳着柴,從田中回來。鮑恢對她說:「我是司徒史,特來取書,想見王良夫人。」王妻說:「我就是王良妻。掾史辛苦了,沒有書信。」鮑恢於是下拜,嘆息而回,聽到這個話的人莫不嘉美王良。後以病歸。一年後復征,到滎陽,病重不能前進,就造訪其友人。友人不肯見,說:「不是有忠言奇謀而取大位嗎,為什麼往來這麼窩囊不怕麻煩呢?」於是拒絕。王良慚愧,自後連征,他就稱病。詔以黑糹熏聘請他,不應。後光武到蘭陵,派遣使者問王良到底有什麼疾苦,不能用言語答覆。詔免除他子孫邑中徭役,後在家病逝。
shǐ guān píng lùn shuō: lì rén de rén yǒu jiè rén yǐ cóng lì, tǐ yì de rén bù yòng tǐ yǐ hé yì. zhè shì shuō lǚ xíng rén yì, qí shì suī tóng, yuán qí běn xīn, zhēn wěi gè yì. jì wén zi qiè bù chuān bó, lǔ rén yǐ wèi měi tán. gōng sūn hóng shēn fú bù bèi, jí àn jī xiào tā duō zhà. shì shí méi yǒu shén me bù tóng, ér wèi yù wèi huǐ, yì lùn bù yī yàng, zhè shì wèi shén me ne. dà gài shì tǐ yǔ lì de qū bié ba, xuān bǐng wáng liáng chù wèi yōu zhòng, ér xuān bǐng gān yú dàn bó, wáng liáng de qī zǐ qīn tiāo chái xīn kě yǐ shuō tài jiǎn pǔ le. rán ér dāng shí zàn tā de qīng lián, rén jūn gāo tā de jié gài, nán dào bú shì yǐ chéng chù zhī ma? yǔ shuō: tóng yán ér xìn, xìn zài yán xiān tóng lìng ér xíng, chéng zài lìng wài. zhèng shì zhè yàng a. zhāng zhàn bù pà jīn wěi de jī cì, zhè jiù shì bù zuò wěi. wáng dān nán yú jiāo zhí zhī dào, zhè jiù shì zhī jiāo dào ne.
史官評論說:利仁的人有借仁以從利,體義的人不用體以合義。這是說履行仁義,其事雖同,原其本心,真偽各異。季文子妾不穿帛,魯人以為美談。公孫弘身服布被,及黯譏笑他多詐。事實沒有什麼不同,而為譽為毀,議論不一樣,這是為什麼呢。大概是體與利的區別吧,宣秉、王良處位優重,而宣秉甘於淡泊,王良的妻子親挑柴薪可以說太儉樸了。然而當時贊他的清廉,人君高他的節概,難道不是以誠處之嗎?語說:「同言而信,信在言先;同令而行,誠在令外。」正是這樣啊。張湛不怕矜偽的譏刺,這就是不作偽。王丹難於交執之道,這就是知交道呢。
dù lín chuán
杜林傳
dù lín zì bó shān, fú fēng jùn mào líng rén. fù dù yè, chéng dì āi dì shí wèi liáng zhōu cì shǐ. dù lín cóng xiǎo jiù hǎo xué shēn sī, jiā lǐ jì duō shū, yòu jiù shì zhāng sǒng fù zǐ xǐ wén cǎi, dù lín cóng zhāng sǒng shòu xué, bó xué duō wén, dāng shí bèi chēng wèi tōng rú. qǐ chū wèi jùn lì.
杜林字伯山,扶風郡茂陵人。父杜鄴,成帝哀帝時為涼州刺史。杜林從小就好學深思,家裡既多書,又舅氏張竦父子喜文采,杜林從張竦受學,博學多聞,當時被稱為通儒。起初為郡吏。
wáng mǎng shī bài, dào zéi qún qǐ. dù lín yǔ dì dù chéng jí tóng jùn fàn qūn mèng jì děng, lǜ lǐng lǎo xiǎo dōu kè wǎng hé xī. lù shàng yù dào zéi rén shù qiān rén, yú shì jiù lüè qǔ cái wù, bō duó yī fú, bá dāo xiàng dù lín děng zhǔn bèi bǎ tā men dōu shā diào. mèng jì tái qǐ tóu shuō: yuàn shuō wán yī jù huà zài sǐ. jiāng jūn zhī dào tiān shén ma? chì méi yōng bīng bǎi wàn, suǒ xiàng pī mǐ, dàn cán zéi wú dào, zhōng yú pò bài. xiàn zài jiāng jūn yǐ shù qiān zhī zhòng, ér xiǎng chéng bà wáng zhī yè, bù xíng rén yì ēn dé ér fǎn chóng dǎo chì méi de fù zhé, nán dào bù hài pà tiān mìng ma? zéi yú shì fàng le tā men, shǐ tā men yī xíng jù miǎn yú nán. kuí xiāo sù lái tīng shuō dù lín yǒu zhì qì jié yì, shēn xiāng jiē dài, yǐ tā wèi chí shū píng. hòu yīn bìng cí qù, cí hái lù shí. kuí xiāo xiǎng zài yào tā miǎn qiáng xiāng suí, dù lín chēng bìng zhòng. kuí xiāo suī huái hèn, hái xiǎng yōu dài tā, yú shì xià lìng dào: dù bó shān tiān zǐ suǒ bù néng chén, zhū hóu suǒ bù néng yǒu, guò qù bó yí shū qí chǐ shí zhōu sù, xiàn zài zàn qiě cóng shī yǒu de wèi zhì shàng, dǎ tōng yǒu hǎo de tōng dào, àn zhào tā de zhì jié xíng shì hǎo le. dù lín suī bèi kuí xiāo wǎng luó zhù, rán zhōng bù jiàng zhì qū jié.
王莽失敗,盜賊群起。杜林與弟杜成及同郡范逡、孟冀等,率領老小都客往河西。路上遇到賊人數千人,於是就掠取財物,剝奪衣服,拔刀向杜林等準備把他們都殺掉。孟冀抬起頭說「:願說完一句話再死。將軍知道天神嗎?赤眉擁兵百萬,所向披靡,但殘賊無道,終於破敗。現在將軍以數千之眾,而想成霸王之業,不行仁義恩德而反重蹈赤眉的覆轍,難道不害怕天命嗎?」賊於是放了他們,使他們一行俱免於難。隗囂素來聽說杜林有志氣節義,深相接待,以他為持書平。後因病辭去,辭還祿食。隗囂想再要他勉強相隨,杜林稱病重。隗囂雖懷恨,還想優待他,於是下令道「:杜伯山天子所不能臣,諸侯所不能友,過去伯夷、叔齊恥食周粟,現在暫且從師友的位置上,打通友好的通道,按照他的志節行事好了。」杜林雖被隗囂網羅住,然終不降志屈節。
jiàn wǔ liù nián, dì dù chéng qù shì, kuí xiāo zhǐ hǎo tīng cóng dù lín hù sàng dōng guī. fàng zǒu hòu yòu hòu huǐ, lìng cì kè yáng xián zhuī tā dào lǒng chí yǔ yǐ yǎn shā. yáng xián jiàn dù lín shēn tuī zhe xiǎo chē, zài zhe dì di de líng jiù, tàn dào: dāng jīn zhī shì, shuí néng xíng yì? wǒ suī shì xiǎo rén, hé rěn shā hài yì shì? yīn cǐ zì jǐ táo zǒu. guāng wǔ tīng shuō dù lín yǐ huí dào sān fǔ, jiù zhēng bài tā wèi shì yù shǐ, jiē jiàn tā, wèn tā jīng shū gù jiù jí xī zhōu de shì, hěn gāo xìng, shǎng cì chē mǎ yì pī. qún liáo zhī dù lín shì yǐ míng qì dé yì ér dé dào zhòng yòng, dōu hěn zūn jìng wèi jù tā. jīng shī shì dài fū dōu tuī zhòng tā bó xué duō wén. hé nán zhèng xìng dōng hǎi wèi hóng děng, dōu yǐ gǔ xué jiàn zhǎng. zhèng xìng céng shī shì liú xīn, dù lín jiàn zhèng xìng, gāo xìng dì shuō dào: dù lín dé le zhèng xìng děng gù rán shì hǎo shì, rú wèi hóng dé wǒ dù lín, jiāng yǒu suǒ bǔ yì lī. hòu lái wèi hóng jiàn dào dù lín, guǒ rán bèi tā bó dà jīng shēn de zhī shí suǒ zhé fú. jì nán xú xún, kāi shǐ yǐ wèi hóng wèi shī, hòu lái gèng jiē shòu dù lín de xué shí. dù lín yǐ qián zài xī zhōu dé qī shū gǔ wén shàng shū yī juàn, cháng yǐ cǐ wèi zhēn bǎo, suī zāo kùn dùn, réng shǒu bù lí juǎn. dù lín ná chū lái yǐ shì wèi hóng děng shuō: wǒ liú lí bīng luàn, cháng cháng hài pà zhè bù jīng diǎn jué shì. bù liào xiǎng dōng hǎi wèi hóng jì nán xú shēng hái néng dé dào ér jiāng qí chuán xià qù, zhè shì dào bù zhuì yú dì a. gǔ wén suī bù hé shí wù, rán yuàn zhū shēng wú huǐ suǒ xué. wèi hóng xú xún gēng jiā jìng zhòng, yú shì gǔ wén jiù shèng xíng qǐ lái.
建武六年,弟杜成去世,隗囂只好聽從杜林護喪東歸。放走後又後悔,令刺客楊賢追他到隴坻予以掩殺。楊賢見杜林身推着小車,載着弟弟的靈柩,嘆道:「當今之世,誰能行義?我雖是小人,何忍殺害義士?」因此自己逃走。光武聽說杜林已回到三輔,就征拜他為侍御史,接見他,問他經書故舊及西州的事,很高興,賞賜車馬衣被。群僚知杜林是以名氣德義而得到重用,都很尊敬畏懼他。京師士大夫都推重他博學多聞。河南鄭興、東海衛宏等,都以古學見長。鄭興曾師事劉歆,杜林見鄭興,高興地說道:「杜林得了鄭興等固然是好事,如衛宏得我杜林,將有所補益哩。」後來衛宏見到杜林,果然被他博大精深的知識所折服。濟南徐巡,開始以衛宏為師,後來更接受杜林的學識。杜林以前在西州得漆書《古文尚書》一卷,常以此為珍寶,雖遭困頓,仍手不離卷。杜林拿出來以示衛宏等說:「我流離兵亂,常常害怕這部經典絕世。不料想東海衛宏、濟南徐生還能得到而將其傳下去,這是道不墜於地啊。古文雖不合時務,然願諸生無悔所學。」衛宏、徐巡更加敬重,於是古文就盛行起來。
míng nián, dà yì jiāo sì zhì, duō shù rén yǐ wèi zhōu sì hòu jì, hàn dāng sì yáo. zhào mìng yóu gōng qīng fù yì, yì zhě dōu tóng yì, dì yě yǐ wèi rán. dù lín dú rèn wèi zhōu shì de xìng qǐ, qí fú zuò lái yú qí shǐ zǔ hòu jì, hàn yè de xìng qǐ, bìng bú shì yuán zhe yáo de gōng jī. zǔ zōng jiù zhì, yīng yīn xún xiāng jì. yú shì jué dìng yī dù lín de chàng yì. hòu lái dài wáng liáng wèi dà sī tú sī zhí. dù lín tuī jiàn tóng jùn fàn qūn zhào bǐng shēn tú gāng jí lǒng xī niú hán děng, dōu bèi zhuó yòng, xué zhě duō guī xiàng zhī.
明年,大議郊祀制,多數人以為周祀后稷,漢當祀堯。詔命由公卿複議,議者都同意,帝也以為然。杜林獨認為周室的興起,其福祚來於其始祖后稷,漢業的興起,並不是緣着堯的功跡。祖宗舊制,應因循相繼。於是決定依杜林的倡議。後來代王良為大司徒司直。杜林推薦同郡范逡、趙秉、申屠剛及隴西牛邯等,都被擢用,學者多歸向之。
jiàn wǔ shí yī nián, sī zhí guān bà, yǐ dù lín dài guō xiàn wèi guāng lù xūn. nèi gōng yǐ jǐng wèi, wài zǒng guǎn sān shǔ, zhōu mì jǐn shèn, xuǎn jǔ gōng píng. láng zhōng yǒu hǎo xué de, cháng cháng yǐn jìn, zhāo xī mǎn táng.
建武十一年,司直官罷,以杜林代郭憲為光祿勛。內供以警衛,外總管三署,周密謹慎,選舉公平。郎中有好學的,常常引進,朝夕滿堂。
shí sì nián, qún chén shàng yán: gǔ zhě ròu xíng yán kù, rén rén hài pà fǎ lìng jīn fǎ lǜ qīng báo, suǒ yǐ jiān guǐ tài duō. yīng zēng jiā kē jìn, yǐ sāi yuán tóu. zhào xià dào gōng qīng. dù lín zòu dào: rén qíng shòu dào cuò shāng wǔ rǔ, nà me yì qì zhōng jié de fēng qì jiù shòu dào sǔn hài fǎ wǎng fán duō, nà me xī tú jiǎo xìng gǒu miǎn de xíng wèi jiù huì xìng qǐ. kǒng zǐ shuō: fā bù zhèng lìng, fán wéi fǎ zhě yǐ xíng fá zhī, rén mín zhǐ xiǎng bì miǎn xíng fá ér bù néng miǎn yú zuò è. yǐ dé qù yòu dǎo, shǐ rén mín zài lǐ lǐ qù xíng dòng, rén mín jiù zhī chǐ ér qiě zì dòng yuē shù zì jǐ shǐ guī yú zhèng le. gǔ dài míng jūn, shēn sī yuǎn lǜ, xíng wèi dòng zuò yǐ zhōng hòu wèi niàn, bù zháo yǎn yú duō shā, zhōu dài de wǔ xíng, bù guò sān qiān. dà hàn chū xìng, xiáng jiàn qián dài dé shī, pò fāng wèi yuán, xuē diāo wèi pǔ, gé chú kē zhèng, gèng lì jiǎn fǎ, hǎi nèi huān xīn, rén huái kuān dé. dào le hòu lái, jiàn jiàn zēng jiā zhāng fǎ, chuī máo qiú cī, wū wàng dǐ huǐ céng chū bù qióng. sòng le yī diǎn táo guǒ cài jiā, jiù jì lù zài àn yǐ wèi zuì zhèng, fàn le yī diǎn xiǎo guò běn lái wú fáng dà yì, jìng gòu chéng shā tóu, yǐ zhì guó nèi méi yǒu le lián jié zhī shì, jiā lǐ méi yǒu le wán mǎn de xíng wèi. zhì yú fǎ bù néng jìn, lìng bù néng zhǐ, shàng xià huí bì yǐn nì, wèi hài gēng shēn. chén yǐ wèi yí rú jiù zhì, bù yīng lìng chū xīn bàn fǎ. dì tīng cóng le.
十四年,群臣上言:「古者肉刑嚴酷,人人害怕法令;今法律輕薄,所以奸軌太多。應增加科禁,以塞源頭。」詔下到公卿。杜林奏道「:人情受到挫傷侮辱,那麼義氣忠節的風氣就受到損害;法網繁多,那麼希圖僥倖苟免的行為就會興起。孔子說:『發布政令,凡違法者以刑罰之,人民只想避免刑罰而不能免於作惡。以德去誘導,使人民在禮里去行動,人民就知恥而且自動約束自己使歸於正了。」古代明君,深思遠慮,行為動作以忠厚為念,不着眼於多殺,周代的五刑,不過三千。大漢初興,詳鑒前代得失,破方為圓,削雕為朴,革除苛政,更立簡法,海內歡欣,人懷寬德。到了後來,漸漸增加章法,吹毛求疵,誣妄詆毀層出不窮。送了一點桃果菜茄,就記錄在案以為罪證,犯了一點小過本來無妨大義,竟構成殺頭,以致國內沒有了廉節之士,家裡沒有了完滿的行為。至於法不能禁,令不能止,上下迴避隱匿,為害更深。臣以為宜如舊制,不應另出新辦法。」帝聽從了。
hòu lái huáng tài zǐ liú qiáng qǐng qiú zì tuì, fēng wèi dōng hǎi wáng, suǒ yǐ zhòng xuǎn guān shǔ, yǐ dù lín wèi wáng fù. cóng dì nán xún shòu. zhè shí zhū wáng fù jǐ cì bèi yǐn jìn shòu mìng, huò duō jiāo yóu, bù dé yīng zhào zhǐ yǒu dù lín xiǎo xīn shèn dú, yǒu zhào bì dào. qí yú de rén suī méi shòu zé bèi, ér zhǐ yǒu dù lín dú shòu shǎng cì, dù lín yòu cí bù gǎn shòu, dì yīn ér gèng zūn zhòng tā.
後來皇太子劉強請求自退,封為東海王,所以重選官屬,以杜林為王傅。從帝南巡狩。這時諸王傅幾次被引進受命,或多交遊,不得應詔;只有杜林小心慎獨,有召必到。其餘的人雖沒受責備,而只有杜林獨受賞賜,杜林又辭不敢受,帝因而更尊重他。
dì èr nián, dài dīng gōng wèi shào fǔ. jiàn wǔ èr shí èr nián, zài wèi guāng lù xūn. bù jiǔ, dài zhū fú wèi dà sī kōng. bó yǎ duō tōng, bèi chēng wèi chēng zhí xiāng.
第二年,代丁恭為少府。建武二十二年,再為光祿勛。不久,代朱浮為大司空。博雅多通,被稱為稱職相。
jiàn wǔ èr shí sān nián qù shì, dì qīn zì lín sàng sòng zàng, rèn qí zi dù qiáo wèi láng. xià zhào shū shuō: gōng hóu de zǐ sūn, bì huī fù qí yuán lái fēng cì, xián zhě de hòu dài, yīng zhǔ zǎi chéng yì. qí yǐ dù qiáo wèi dān shuǐ xiàn zhǎng. shǐ guān píng lùn dào: wēi qiáng néng yǐ zì yù, wēi lì sǔn shī le jiù shēn wēi wěi zhuāng qī zhà yǐ móu sī lì, qī zhà zhī shù yòng jǐn le, qí shǒu fǎ jiù wán le ér zhōng xìn dǔ jìng, suī mán mò zhī bāng yě néng tōng xíng, shì yīn wèi dào dé zhī gǎn huà wàn wù shì tè bié shēn hòu de. suǒ yǐ jìn zhào dùn huái yǒu zhōng xīn pǐ fū chú jǐ zì shā yǐ chéng qí rén dù lín xíng yì, liè shì yáng xián zì táo yǐ jiǎ qí mìng. yì shàng shuō rén zhī suǒ zhù zhě xìn, zhēn shì bù cuò ya.
建武二十三年去世,帝親自臨喪送葬,任其子杜喬為郎。下詔書說「:公侯的子孫,必恢復其原來封賜,賢者的後代,應主宰城邑。其以杜喬為丹水縣長。」史官評論道:威強能以自御,威力損失了就身危;偽裝欺詐以謀私利,欺詐之術用盡了,其手法就完了;而忠信篤敬,雖蠻貊之邦也能通行,是因為道德之感化萬物是特別深厚的。所以晉趙盾懷有忠心、匹夫鋤麂自殺以成其仁;杜林行義,烈士楊賢自逃以假其命。《易》上說「人之所助者信」,真是不錯呀。
guō dān chuán
郭丹傳
guō dān zì shǎo qīng, nán yáng jùn ráng rén. fù qīn guō zhì, chéng dì shí wèi lú jiāng tài shǒu, yǒu qīng lián míng. guō dān qī suì chéng le gū ér, xiǎo xīn xiào shùn, hòu mǔ āi lián tā, wèi tā mài yī zhuāng, mǎi chǎn yè. hòu lái cóng shī yú zhǎng ān, mǎi.. jìn hán gǔ guān, yú shì gǎn kǎi ér tàn dào: guō dān bù zuò shǐ zhě chē, shì bù chū guān. jì zhì jīng shī, cháng wèi dōu jiǎng, rú zhě men dōu jìng zhòng tā. dà sī mǎ yán yóu qǐng guō dān, guō dān tuī cí yǒu bìng bù qù. wáng mǎng yòu zhēng tā, tā yǔ zhū shēng táo wǎng běi dì.
郭丹字少卿,南陽郡穰人。父親郭稚,成帝時為廬江太守,有清廉名。郭丹七歲成了孤兒,小心孝順,後母哀憐他,為他賣衣裝,買產業。後來從師於長安,買..進函谷關,於是感慨而嘆道:「郭丹不坐使者車,誓不出關。」既至京師,常為都講,儒者們都敬重他。大司馬嚴尤請郭丹,郭丹推辭有病不去。王莽又征他,他與諸生逃往北地。
gēng shǐ èr nián, sān gōng jǔ guō dān xián néng, zhēng wèi jiàn yì dài fū, chí fú jié shǐ huí nán yáng, ān jí shòu xiáng. guō dān zì chū jiā gòng shí èr nián, guǒ rán chéng gāo chē chū guān, shí xiàn le tā rù guān shí de shì yán. gēng shǐ shī bài, zhū jiāng dōu guī fù guāng wǔ, bìng huò fēng jué guō dān dú bǎo píng shì xiàn chéng bù xià, wèi gēng shǐ fā sàng, chuān sàng fú yǐ jǐn āi sī.
更始二年,三公舉郭丹賢能,征為諫議大夫,持符節使回南陽,安集受降。郭丹自出家共十二年,果然乘高車出關,實現了他入關時的誓言。更始失敗,諸將都歸附光武,並獲封爵;郭丹獨保平氏縣城不下,為更始發喪,穿喪服以盡哀思。
jiàn wǔ èr nián, jiù qián táo ér qù, shēn chuān pò jiù zǒu xiǎo lù, pá shān shè xiǎn, qiú yè yú gēng shǐ qī zǐ, fèng hái fú jié fú xìn, yīn ér huí dào xiāng lǐ. tài shǒu dù shī qǐng tā wèi gōng cáo, guō dān jiàn xiāng rén zhǎng zhě dài zì ér qù. dù shī tàn dào: xī rì míng jūn xìng lóng jiào huà, qīng shì ràng wèi, jīn gōng cáo tuī xián zì dài, kě shuō shì zhì dé. mìng lìng yǐ guō dān shì jī biān shǔ zài tài shǒu tīng táng, yǐ wèi hòu rén kǎi mó. jiàn wǔ shí sān nián, dà sī mǎ wú hàn bǎ tā zhào lái jǔ wèi gāo cái, zài qiān bīng zhōu mù, yǒu qīng píng de měi chēng. zhuǎn shǐ xiōng nú zhōng láng jiāng, qiān zuǒ féng yì.
建武二年,就潛逃而去,身穿破舊走小路,爬山涉險,求謁於更始妻子,奉還符節符信,因而回到鄉里。太守杜詩請他為功曹,郭丹薦鄉人長者代自而去。杜詩嘆道「:昔日明君興隆教化,卿士讓位,今功曹推賢自代,可說是至德。命令以郭丹事跡編署在太守廳堂,以為後人楷模。」建武十三年,大司馬吳漢把他召來舉為高才,再遷并州牧,有清平的美稱。轉使匈奴中郎將,遷左馮翊。
yǒng píng sān nián, dài lǐ yán jīn wèi sī tú. zài cháo lián zhí gōng zhèng, yǔ hóu bà dù lín zhāng zhàn guō rén jí qí míng xiāng shàn. dì èr nián, yīn kǎo jiū lǒng xī tài shǒu dèng róng shì wú suǒ yī jù, cè shū miǎn zhí.
永平三年,代李訁斤為司徒。在朝廉直公正,與侯霸、杜林、張湛、郭亻及齊名相善。第二年,因考究隴西太守鄧融事無所依據,策書免職。
wǔ nián, zài jiā qù shì. nián bā shí qī suì. yǐ hé nán yǐn fàn qiān yǒu qīng xíng, dài wèi sī tú.
五年,在家去世。年八十七歲。以河南尹范遷有清行,代為司徒。
wú liáng chuán
吳良傳
wú liáng zì dà yí, qí guó lín zī rén. chū wèi jùn lì, suì dàn yǔ yuàn shǐ rù hè, mén xià yuàn wáng wàng jǔ shāng shàng shòu, xū kuā tài shǒu gōng dé. wú liáng guì shuō: wáng wàng jiān nìng xié è zhī rén, qī tài shǒu, wàng wù shòu qí shāng. tài shǒu liǎn róng ér zhǐ. yàn bà, zhuǎn wú liáng wèi gōng cáo, wú liáng yǐ jìn yán tài shǒu huò zhí wèi chǐ, zhōng bù kěn qián qù bài yè. zhè shí biāo qí jiāng jūn dōng píng wáng liú cāng tīng dào hòu bǎ tā zhāo qù, zàn dài wèi xī cáo. liú cāng duì wú liáng shén xiāng jìng ài, shàng shū jǔ jiàn wú liáng shuō: chén tīng shuō wèi guó suǒ zhòng yào de, bì zài yú dé rén bào ēn de yì xíng, mò dà yú jǔ jiàn xián shì. wǒ kàn dào wǒ fǔ xī cáo qí guó wú liáng, zī zhì dūn hòu jiān gù, gōng zhèng lián jié, gōng jiǎn ān pín, suī lǎo ér zhì jié bù shuāi yòu zhì shàng shū, xué tōng shī fǎ, jīng rèn bó shì, xíng wèi zhōng zhèng biǎo yǒu yí lǐ. yí bèi wèi sù wèi, yǐ fǔ shèng zhèng. chén liú cāng róng chǒng dào dǐng le, yōu sī zé rèn shēn dà, sī xīn xiàn mù gōng shū jǔ jiàn jiā chén tóng shēng yú cháo zhī yì qì, ér jù zāng wén zhī xián bù jìn zhī zuì, gǎn chéng yú jiàn, fàn mào shèng wēi. xiǎn zōng yǐ shū shì gōng qīng shuō: qián yǐ shì jiàn wú liáng, jiàn tā xū fà hào rán, yì guān shén wěi. jiàn xián cái zhù guó zhèng, shì zǎi xiàng de zhí zé, xiāo hé jǔ hán xìn, shè tán ér bài, bù fù kǎo shì. jīn yǐ wú liáng wèi yì láng. yǒng píng zhōng, dì jià jìn chū, xìn yáng hóu yīn jiù gàn rǎo jìn wèi, chē fǔ lìng xú kuāng gōu yīn jiù chē, jiāng jià chē rén shōu yù. zhào shū qiǎn zé xú kuāng, xú kuāng jiù zì fù qǐng zuì. wú liáng shàng yán shuō: xìn yáng hóu yīn jiù yǐ zhàng wài qī quán shì, gān fàn chē jià, bù shǒu rén chén lǐ jié, shì dà bù jìng. xú kuāng zhí fǎ shǒu zhèng, fǎn jìn le jiān yù, chén kǒng shèng huà huì huāng fèi xià qù le. dì suī shè miǎn le xú kuāng, hái shì bǎ wú liáng zuǒ zhuǎn wèi jí qiū xiàn zhǎng. hòu qiān sī tú zhǎng shǐ. měi chù lǐ zhòng dà yì àn, zǒng shì yǐn jīng jù diǎn, bù qiú qǔ de huáng dì de chǒng ài, yě bù fù hé yú shí sú, yǐ qiú huò qǔ shí yù. hòu yīn shì miǎn zhí. fù bài yì láng, zú yú guān.
吳良字大儀,齊國臨淄人。初為郡吏,歲旦與掾史入賀,門下掾王望舉觴上壽,虛誇太守功德。吳良跪說:「王望奸佞邪惡之人,欺太守,望勿受其觴。」太守斂容而止。宴罷,轉吳良為功曹,吳良以進言太守獲職為恥,終不肯前去拜謁。這時驃騎將軍東平王劉蒼聽到後把他招去,暫代為西曹。劉蒼對吳良甚相敬愛,上疏舉薦吳良說:「臣聽說為國所重要的,必在於得人;報恩的義行,莫大於舉薦賢士。我看到我府西曹齊國吳良,資質敦厚堅固,公正廉潔,躬儉安貧,雖老而志節不衰;又治《尚書》,學通師法,經任博士,行為中正表有儀禮。宜備位宿衛,以輔聖政。臣劉蒼榮寵到頂了,憂思責任深大,私心羨慕公叔舉薦家臣同升於朝之義氣,而懼臧文知賢不進之罪,敢呈愚見,犯冒聖威。」顯宗以疏示公卿說「:前以事見吳良,見他鬚髮皓然,衣冠甚偉。薦賢才助國政,是宰相的職責,蕭何舉韓信,設壇而拜,不復考試。今以吳良為議郎。」永平中,帝駕近出,信陽侯陰就干擾禁衛,車府令徐匡鈎陰就車,將駕車人收獄。詔書譴責徐匡,徐匡就自縛請罪。吳良上言說:「信陽侯陰就倚仗外戚權勢,干犯車駕,不守人臣禮節,是大不敬。徐匡執法守正,反進了監獄,臣恐聖化會荒廢下去了。」帝雖赦免了徐匡,還是把吳良左轉為即丘縣長。後遷司徒長史。每處理重大議案,總是引經據典,不求取得皇帝的寵愛,也不附合於時俗,以求獲取時譽。後因事免職。復拜議郎,卒於官。
chéng gōng chuán
承宮傳
chéng gōng zì shǎo zǐ, láng min gū mù rén. shǎo gū, bā suì shí wèi rén mù zhū. xiāng lǐ xú zi shèng, yǐ chūn qiū jīng shòu xué shēng shù bǎi rén, chéng gōng xiū xī shí guò qí lú xià, lè tīng jīng, yīn qì zhū qǐng liú mén xià. wèi xué shēng men shí chái xīn. kǔ le shù nián, qín xué bù juàn. jīng diǎn jì míng, jiù huí jiā jiào shòu. zāo tiān xià sàng luàn, jiù dài xué shēng men bì luàn hàn zhōng, hòu lái yǔ qī zǐ dào le méng yīn shān, nǔ lì gēng zhǒng. hé shǔ jiāng shú, yǒu rén shuō hé shǔ shì tā de, chéng gōng bù yǔ tā jì jiào, ràng tā tuī zhī ér qù, yóu cǐ tā chū le míng. sān fǔ dōu yào zhāo tā qù, tā dōu bù yīng. yǒng píng zhōng, zhēng zhào tā dào gōng chē, chē jià lín tài xué, zhào jiàn chéng gōng, bài wèi bó shì, qiān zuǒ zhōng láng jiāng. duō cì tǔ nà zhōng yán, chén shù zhèng jiàn, yì lùn què qiè jǐn shèn, cháo chén dōu jù qí jié qì, shēng míng yuǎn bō xiōng nú. dāng shí běi dān yú pài qiǎn shǐ zhě yāo qiú jiàn chéng gōng, xiǎn zōng lìng tā shàn zì zhěng chì, chéng gōng shuō: yí dí xuàn huò yú chén de míng shēng, bìng bú shì yào kàn wǒ běn rén. chén róng mào chǒu lòu, bù kě yǐ shì zhū yuǎn fāng, yīng dāng xuǎn yǒu wēi róng de qù jiàn. dì jiù yǐ dà hóng lú wèi yīng dài tā.
承宮字少子,琅笽姑幕人。少孤,八歲時為人牧豬。鄉里徐子盛,以《春秋經》授學生數百人,承宮休息時過其廬下,樂聽經,因棄豬請留門下。為學生們拾柴薪。苦了數年,勤學不倦。經典既明,就回家教授。遭天下喪亂,就帶學生們避亂漢中,後來與妻子到了蒙陰山,努力耕種。禾黍將熟,有人說禾黍是他的,承宮不與他計較,讓他推之而去,由此他出了名。三府都要招他去,他都不應。永平中,徵召他到公車,車駕臨太學,召見承宮,拜為博士,遷左中郎將。多次吐納忠言,陳述政見,議論確切謹慎,朝臣都懼其節氣,聲名遠播匈奴。當時北單于派遣使者要求見承宮,顯宗令他善自整飭,承宮說:「夷狄眩惑於臣的名聲,並不是要看我本人。臣容貌醜陋,不可以示諸遠方,應當選有威容的去見。」帝就以大鴻臚魏應代他。
yǒng píng shí qī nián, bài shì zhōng jì jiǔ.
永平十七年,拜侍中祭酒。
jiàn chū yuán nián qù shì, sù zōng biǎo zhāng gǎn tàn, cì gěi mù dì. qī shàng shū qǐng qiú guī zàng xiāng lǐ, zài cì qián sān shí wàn.
建初元年去世,肅宗表彰感嘆,賜給墓地。妻上書請求歸葬鄉里,再賜錢三十萬。
zhèng jūn chuán
鄭均傳
zhèng jūn zì zhòng yú, dōng píng rèn chéng rén. shǎo shí xǐ hào huáng lǎo zhī shū. xiōng wèi xiàn lì, jiē shòu bié rén lǐ wù shén duō, zhèng jūn duō cì jiàn zǔ, xiōng bù tīng. zhèng jūn jiù tuō shēn wèi rén dǎ gōng, yī nián duō, dé dào qián bó, huí lái jiāo gěi qí xiōng. shuō: wù yòng wán le kě yǐ zài dé, wèi guān lì tān zāng fàn zuì, yī shēng dōu wán le. xiōng gǎn jī qí yán, yǐ hòu jiù lián jié fèng gōng le. zhèng jūn hǎo yì wù shí, yǎng guǎ sǎo gū ér, ēn yì lǐ mào bèi zhì. cháng chēng bìng liú jiā, bù yīng zhōu jùn zhēng zhào. jùn shǒu fēi yào tā qù bù kě, shǐ xiàn lìng zhà chēng jiāng dào tā jiā, zhèng jūn jí dào jùn shǒu fǔ, jùn fǔ zuì hòu hái shì méi néng ràng tā qū fú. zhèng jūn yú shì duǒ dào pú yáng zuò kè qù le.
鄭均字仲虞,東平任城人。少時喜好黃老之書。兄為縣吏,接受別人禮物甚多,鄭均多次諫阻,兄不聽。鄭均就脫身為人打工,一年多,得到錢帛,回來交給其兄。說:「物用完了可以再得,為官吏貪贓犯罪,一生都完了。」兄感激其言,以後就廉潔奉公了。鄭均好義務實,養寡嫂孤兒,恩義禮貌備至。常稱病留家,不應州郡徵召。郡守非要他去不可,使縣令詐稱將到他家,鄭均即到郡守府,郡府最後還是沒能讓他屈服。鄭均於是躲到濮陽作客去了。
jiàn chū sān nián, sī tú bào yù zhāo tā, hòu jǔ tā zhí yán, tā méi yǒu dào. liù nián, huáng dì gōng chē tè zhēng, zài qiān shàng shū, duō cì xiàn nà zhōng yán, sù zōng hěn jìng zhòng tā. hòu lái yǐ bìng qǐng qiú tuì xiū, bài wèi yì láng, gào guī, yīn chēng bìng zhòng, dì cì yǐ yì guān.
建初三年,司徒鮑昱招他,後舉他直言,他沒有到。六年,皇帝公車特徵,再遷尚書,多次獻納忠言,肅宗很敬重他。後來以病請求退休,拜為議郎,告歸,因稱病重,帝賜以衣冠。
yuán hé yuán nián, zhào shū gào lú jiāng tài shǒu dōng píng xiāng shuō: yì láng zhèng jūn, shù xiū ān pín, gōng jiǎn jié zhěng, qián zài jī mì, yǐ bìng tuì xiū, shǒu shàn zhēn gù, huáng fà bù dài. yòu qián ān yì lìng máo yì, gōng xíng qiān ràng, cóng zhēng cí bìng, chún jié zhī fēng, dōng zhōu chēng rén. shàng shū bú shì shuō biǎo zhāng nèi xiē yǒu cháng dé de rén, shì shàn zhèng. yí cì zhèng jūn máo yì gǔ gè qiān hú, cháng yǐ bā yuè zhǎng lì wèi wèn, cì yáng jiǔ, yǐ xiǎn cǐ yì xíng. dì èr nián, dì dōng xún guò rèn chéng, jiù qīn lín zhèng jūn jiā, mìng cì shàng shū lù yǐ zhōng qí shēn, suǒ yǐ dāng shí rén chēng wèi bái yī shàng shū. yǒng yuán zhōng, zài jiā qù shì.
元和元年,詔書告廬江太守、東平相說:「議郎鄭均,束修安貧,恭儉節整,前在機密,以病退休,守善貞固,黃髮不怠。又前安邑令毛義,躬行謙讓,從征辭病,純潔之風,東州稱仁。《尚書》不是說『表彰那些有常德的人,是善政』。宜賜鄭均、毛義谷各千斛,常以八月長吏慰問,賜羊酒,以顯此異行。」第二年,帝東巡過任城,就親臨鄭均家,命賜尚書祿以終其身,所以當時人稱為「白衣尚書」。永元中,在家去世。
zhào diǎn chuán
趙典傳
zhào diǎn zì zhòng jīng, shǔ jùn chéng dū rén. fù zhào jiè, wèi tài wèi, huán dì lì, yǐ dìng cè fēng chú tíng hòu. zhào diǎn nián shào shí jiù zhuān xīn shí xíng yǐn yuē jìng jiǎn, bó xué jīng shū, dì zǐ zì yuǎn fāng lái qiú jiào yú tā. jiàn hé chū, sì fǔ biǎo jiàn, zhēng bài wèi yì láng, shì jiǎng gōng zhōng, zài qiān wèi shì zhōng. shí dì xiǎng guǎng kāi hóng chí, zhào diǎn jiàn dào: hóng chí shuǐ miàn, yǐ dá bǎi qǐng, hái yào zēng guǎng wā shēn, zhè bú shì chóng jìng táng yú de yuē shù zì jǐ, zūn shǒu xiào wén de ài hù bǎi xìng lī. dì nà qí yán ér zhǐ. fù qīn qù shì hòu, zhào diǎn xí fēng. chū wèi hóng nóng tài shǒu, zhuǎn yòu fú fēng. gōng shì qù guān, zhēng bài chéng mén xiào wèi, zhuǎn jiāng zuò dà jiàng, qiān shào fǔ, yòu zhuǎn wèi dà hóng lú. dāng shí ēn zé zhū hóu yǐ wú gōng shòu fēng, qún chén bù yuè, dàn bù gǎn tí chū yì jiàn, zhào diǎn dú jiàn dào: wú gōng ér shǎng, láo zhě dé bú dào jiǎng lì, shàng kuì xià rǔ, tiān xiàng wěn luàn. qiě gāo zǔ zhī shì, fēi gōng chén bù fēng. yí duì nèi xiē wú gōng shòu fēng de dōu xuē miǎn jué tǔ, yǐ cún jiù zhì. dì bù cóng. bù jiǔ, zhuǎn wèi tài pú, qiān tài cháng. cháo tíng měi yǒu zāi yì yí yì, cháng zī xún yú tā. zhào diǎn jù jīng zhèng duì, bìng wú qū zhé yǐn huì. měi dé shǎng cì, cháng fēn gěi zhū shēng zhōng de pín zhě. hòu lái yǐ jiàn zhēng wéi bèi zhǐ yì, bèi miǎn guān jiù guó. qià féng dì bēng, dāng shí guī dìng fān guó zhū hóu bù dé bēn sàng, zhào diǎn fèn rán shuō: wǒ cóng yī hè zhī zhōng, zhì wèi shàng liè. ér qiě què niǎo hái néng fǎn bǔ bào ēn, hé kuàng shì shì zǐ ne? yú shì jiě xià yìn shòu fú cè fù xiàn, ér chí mǎ dào jīng shī. zhōu jùn jí dà hóng lú dōu yào zhuō ná tā chù yǐ zuì, ér gōng qīng bǎi liáo què biǎo yáng zhào diǎn yǒu yì qì, shàng biǎo zòu qǐng yǐ zū zì shú, zhào shū pī zhǔn. zài qiān zhǎng lè shào fǔ wèi wèi. gōng qīng yòu biǎo zòu zhào diǎn zhuān xīn zhì xué guǎng shí bó wén, yí bèi wèi guó shī. qià bìng shì, shǐ zhě diào yàn. dòu tài hòu fù qiǎn shǐ jiān zèng yìn shòu, shì hào xiàn hóu.
趙典字仲經,蜀郡成都人。父趙戒,為太尉,桓帝立,以定策封廚亭侯。趙典年少時就專心實行隱約靜儉,博學經書,弟子自遠方來求教於他。建和初,四府表薦,征拜為議郎,侍講宮中,再遷為侍中。時帝想廣開鴻池,趙典諫道:「鴻池水面,已達百頃,還要增廣挖深,這不是崇敬唐虞的約束自己,遵守孝文的愛護百姓哩。」帝納其言而止。父親去世後,趙典襲封。出為弘農太守,轉右扶風。公事去官,征拜城門校尉,轉將作大匠,遷少府,又轉為大鴻臚。當時恩澤諸侯以無功受封,群臣不悅,但不敢提出意見,趙典獨諫道:「無功而賞,勞者得不到獎勵,上愧下辱,天象紊亂。且高祖之誓,非功臣不封。宜對那些無功受封的都削免爵土,以存舊制。」帝不從。不久,轉為太僕,遷太常。朝廷每有災異疑議,常諮詢於他。趙典據經正對,並無曲折隱晦。每得賞賜,常分給諸生中的貧者。後來以諫爭違背旨意,被免官就國。恰逢帝崩,當時規定藩國諸侯不得奔喪,趙典憤然說:「我從衣褐之中,致位上列。而且鵲鳥還能反哺報恩,何況是士子呢?」於是解下印綬符策付縣,而馳馬到京師。州郡及大鴻臚都要捉拿他處以罪,而公卿百僚卻表揚趙典有義氣,上表奏請以租自贖,詔書批准。再遷長樂少府、衛尉。公卿又表奏趙典專心治學廣識博聞,宜備位國師。恰病逝,使者弔唁。竇太后復遣使兼贈印綬,諡號獻侯。