zhāng hào zi gāng wáng gōng zi chàng zhǒng gǎo zi dài zi fú tǐ zi shào chén qiú
张晧 子纲 王龚 子畅 种暠 子岱 子拂 挮子劭 陈球
zhāng hào zì shū míng, qián wéi wǔ yáng rén yě. liù shì zǔ liáng, gāo dì shí wéi tài zǐ shǎo fù, fēng liú hóu. gào shǎo yóu xué jīng shī, yǒng yuán zhōng, guī shì zhōu jùn, pì dà jiàng jūn dèng zhì fǔ, wǔ qiān shàng shū pú yè, zhí shì bā nián, chū wèi péng chéng xiāng.
张晧字叔明,犍为武阳人也。六世祖良,高帝时为太子少傅,封留侯。告少游学京师,永元中,归仕州郡,辟大将军邓骘府,五迁尚书仆射,职事八年,出为彭城相。
yǒng níng yuán nián, zhēng bài tíng wèi. hào suī fēi fǎ jiā, ér liú xīn xíng duàn, shù yǔ shàng shū biàn zhèng yí yù, duō yǐ xiáng dāng jiàn cóng. shí ān dì fèi huáng tài zǐ wèi jì yīn wáng, hào yǔ tài cháng huán yān tài pú lái lì tíng zhēng zhī, bù néng dé. shì yǐ jù lái lì chuán. tuì ér shàng shū yuē:" xī zéi chén jiāng chōng, zào gòu chán nì, zhì lìng lì yuán xīng bīng, zhōng jí huò nán. hòu hú guān sān lǎo yī yán, shàng nǎi jué wù, suī zhuī qián shī, huǐ zhī hé dǎi! jīn huáng tài zǐ chūn qiū fāng shǐ shí suì, wèi jiàn bǎo fù jiǔ dé zhī yì, yí jiǎn xián fǔ, jiù chéng shèng zhì." shū zòu bù xǐng.
永宁元年,征拜廷尉。晧虽非法家,而留心刑断,数与尚书辩正疑狱,多以详当见从。时安帝废皇太子为济阴王,晧与太常桓焉、太仆来历廷争之,不能得。事已具《来历传》。退而上疏曰:“昔贼臣江充,造构谗逆,至令戾园兴兵,终及祸难。后壶关三老一言,上乃觉悟,虽追前失,悔之何逮!今皇太子春秋方始十岁,未见保傅九德之义,宜简贤辅,就成圣质。”书奏不省。
jí shùn dì jí wèi, bài hào sī kōng, zài shì duō suǒ jiàn dá, tiān xià chēng qí tuī shì. shí qīng hé zhào téng shàng yán zāi biàn, jī cì cháo zhèng, zhāng xià yǒu sī, shōu téng xì kǎo, suǒ yǐn dǎng bèi bā shí yú rén, jiē yǐ fěi bàng dāng fú zhòng fǎ. hào shàng shū jiàn yuē:" chén wén yáo shùn lì gǎn jiàn zhī gǔ, sān wáng shù fěi bàng zhī mù, chūn qiū cǎi shàn shū è, shèng zhǔ bù zuì chú ráo. téng děng suī gàn shàng fàn fǎ, suǒ yán běn yù jìn zhōng zhèng jiàn. rú dāng zhū lù, tiān xià dù kǒu, sāi jiàn zhēng zhī yuán, fēi suǒ yǐ zhāo dé shì hòu yě." dì nǎi wù, jiǎn téng sǐ zuì yī děng, yú jiē sī kòu. sì nián, yǐ yīn yáng bù hé cè miǎn.
及顺帝即位,拜晧司空,在事多所荐达,天下称其推士。时清河赵腾上言灾变,讥刺朝政,章下有司,收腾系考,所引党辈八十余人,皆以诽谤当伏重法。晧上疏谏曰:“臣闻尧舜立敢谏之鼓,三王树诽谤之木,《春秋》采善书恶,圣主不罪刍荛。腾等虽干上犯法,所言本欲尽忠正谏。如当诛戮,天下杜口,塞谏争之源,非所以昭德示后也。”帝乃悟,减腾死罪一等,余皆司寇。四年,以阴阳不和策免。
yáng jiā yuán nián, fù wèi tíng wèi. qí nián zú guān, shí nián bā shí sān. qiǎn shǐ zhě diào jì, cì zàng dì yú hé nán xiàn. zi gāng.
阳嘉元年,复为廷尉。其年卒官,时年八十三。遣使者吊祭,赐葬地于河南县。子纲。
gāng zì wén jì. shǎo míng jīng xué. suī wèi gōng zǐ, ér lì bù yī zhī jié. jǔ xiào lián bù jiù, sī tú pì gāo dì wèi shì yù shǐ. shí shùn dì wěi zòng huàn guān, yǒu shí wēi xīn. gāng cháng gǎn jī, kǎi rán tàn yuē:" huì è mǎn cháo, bù néng fèn shēn chū mìng sào guó jiā zhī nán, suī shēng, wú bù yuàn yě." tuì ér shàng shū yuē:
纲字文纪。少明经学。虽为公子,而厉布衣之节。举孝廉不就,司徒辟高第为侍御史。时顺帝委纵宦官,有识危心。纲常感激,慨然叹曰:“秽恶满朝,不能奋身出命埽国家之难,虽生,吾不愿也。”退而上书曰:
shī yuē:" bù qiān bù wàng, shuài yóu jiù zhāng." xún dà hàn chū lóng, jí zhōng xīng zhī shì, wén míng èr dì, dé huà yóu shèng. guān qí lǐ wèi, yì xún yì jiàn, dàn gōng jiǎn shǒu jié, yuē shēn shàng dé ér yǐ. zhōng guān cháng shì bù guò liǎng rén, jìn xìng shǎng cì cái mǎn shù jīn, xī fèi zhòng rén, gù jiā jǐ rén zú. yí dí wén zhōng guó yōu fù, rèn xìn dào dé, suǒ yǐ jiān móu zì xiāo ér hé qì gǎn yìng. ér jiē zhě yǐ lái, bù zūn jiù diǎn, wú gōng xiǎo rén jiē yǒu guān jué, fù zhī jiāo zhī ér fù hài zhī, fēi ài rén zhòng qì, chéng tiān shùn dào zhě yě. fú yuàn bì xià shǎo liú shèng sī, gē sǔn zuǒ yòu, yǐ fèng tiān xīn.
《诗》曰:“不愆不忘,率由旧章。”寻大汉初隆,及中兴之世,文、明二帝,德化尤盛。观其礼为,易循易见,但恭俭守节,约身尚德而已。中官常侍不过两人,近幸赏赐裁满数金,惜费重人,故家给人足。夷狄闻中国优富,任信道德,所以奸谋自消而和气感应。而皆者以来,不遵旧典,无功小人皆有官爵,富之骄之而复害之,非爱人重器,承天顺道者也。伏愿陛下少留圣思,割损左右,以奉天心。
shū zòu bù xǐng.
书奏不省。
hàn ān yuán nián, xuǎn qiǎn bā shǐ xùn xíng fēng sú, jiē qí rú zhī míng, duō lì xiǎn wèi, wéi gāng nián shào, guān cì zuì wēi. yú rén shòu mìng zhī bù, ér gāng dú mái qí chē lún yú luò yáng dōu tíng, yuē:" chái láng dāng lù, ān wèn hú lí!" suì zòu yuē:" dà jiàng jūn jì, hé nán yǐn bù yí, méng wài qī zhī yuán, hé guó hòu ēn, yǐ chú ráo zhī zī, jū ā héng zhī rèn, bù néng fū yáng wǔ jiào, yì zàn rì yuè, ér zhuān wèi fēng shǐ cháng shé, sì qí shí dāo, gān xīn hǎo huò, zòng zì wú dǐ, duō shù chǎn yú, yǐ hài zhōng liáng. chéng tiān wēi suǒ bù shè, dà pì suǒ yí jiā yě. jǐn tiáo qí wú jūn zhī xīn shí wǔ shì, sī jiē chén zǐ suǒ qiè chǐ zhě yě." shū yù, jīng shī zhèn sǒng. shí, jì mèi wèi huáng hòu, nèi chǒng fāng shèng, zhū liáng yīn zú mǎn cháo, dì suī zhī gāng yán zhí, zhōng bù rěn yòng.
汉安元年,选遣八使徇行风俗,皆耆儒知名,多历显位,唯纲年少,官次最微。余人受命之部,而纲独埋其车轮于洛阳都亭,曰:“豺狼当路,安问狐狸!”遂奏曰:“大将军冀,河南尹不疑,蒙外戚之援,荷国厚恩,以刍荛之资,居阿衡之任,不能敷扬五教,翼赞日月,而专为封豕长蛇,肆其食叨,甘心好货,纵恣无底,多树谄谀,以害忠良。诚天威所不赦,大辟所宜加也。谨条其无君之心十五事,斯皆臣子所切齿者也。”书御,京师震竦。时,冀妹为皇后,内宠方盛,诸梁姻族满朝,帝虽知纲言直,终不忍用。
shí, guǎng líng zéi zhāng yīng děng zhòng shù wàn rén, shā cì shǐ èr qiān dàn, kòu luàn yáng xú jiān, jī shí yú nián, cháo tíng bù néng tǎo. jì nǎi fěng shàng shū, yǐ gāng wèi guǎng líng tài shǒu, yīn yù yǐ shì zhōng zhī. qián qiǎn jùn shǒu, lǜ duō qiú bīng mǎ, gāng dú qǐng dān chē zhī zhí. jì dào, nǎi jiāng lì zú shí yú rén, jìng zào yīng lěi, yǐ wèi ān zhī, qiú dé yǔ zhǎng lǎo xiāng jiàn, shēn shì guó ēn. yīng chū dà jīng, jì jiàn gāng chéng xìn, nǎi chū bài yè. gāng yán zhì shàng zuò, wèn suǒ jí kǔ. nǎi pì zhī yuē:
时,广陵贼张婴等众数万人,杀刺史、二千石,寇乱扬、徐间,积十余年,朝廷不能讨。冀乃讽尚书,以纲为广陵太守,因欲以事中之。前遣郡守,率多求兵马,纲独请单车之职。既到,乃将吏卒十余人,径造婴垒,以慰安之,求得与长老相见,申示国恩。婴初大惊,既见纲诚信,乃出拜谒。纲延置上坐,问所疾苦。乃譬之曰:
qián hòu èr qiān dàn duō sì tān bào, gù zhì gōng děng huái fèn xiāng jù. èr qiān dàn xìn yǒu zuì yǐ, rán wèi zhī zhě yòu fēi yì yě. jīn zhǔ shàng rén shèng, yù yǐ wén dé fú pàn, gù qiǎn tài shǒu, sī yǐ jué lù xiāng róng, bù yuàn yǐ xíng fá xiāng jiā, jīn chéng zhuǎn huò wéi fú zhī shí yě. ruò wén yì bù fú, tiān zǐ hè rán zhèn nù, jīng yáng yǎn yù dà bīng yún hé, qǐ bù wēi hū? ruò bù liào qiáng ruò, fēi míng yě chōng shàn qǔ è, fēi zhì yě qù shùn xiào nì, fēi zhōng yě shēn jué xuè sì, fēi xiào yě bèi zhèng cóng xié, fēi zhí yě jiàn yì bù wéi, fēi yǒng yě liù zhě chéng bài zhī jǐ, lì hài suǒ cóng, gōng qí shēn jì zhī.
前后二千石多肆贪暴,故致公等怀愤相聚。二千石信有罪矣,然为之者又非义也。今主上仁圣,欲以文德服叛,故遣太守,思以爵禄相荣,不愿以刑罚相加,今诚转祸为福之时也。若闻义不服,天子赫然震怒,荆、扬、兗、豫大兵云合,岂不危乎?若不料强弱,非明也;充善取恶,非智也;去顺效逆,非忠也;身绝血嗣,非孝也;背正从邪,非直也;见义不为,非勇也;六者成败之几,利害所从,公其深计之。
yīng wén, qì xià, yuē:" huāng yì yú rén, bù néng zì tōng cháo tíng, bù kān qīn wǎng, suì fù xiāng jù tōu shēng, ruò yú yóu fǔ zhōng, chuǎn xī xū yú jiān ěr. jīn wén míng fǔ zhī yán, nǎi yīng děng gēng shēng zhī chén yě. jì xiàn bú yì, shí kǒng tóu bīng zhī rì, bù miǎn nú lù." gāng yuē zhī yǐ tiān dì, shì zhī yǐ rì yuè, yīng shēn gǎn wù, nǎi cí hái yíng. míng rì, jiāng suǒ bù wàn yú rén yǔ qī zǐ miàn fù guī xiáng. gāng nǎi dān chē rù yīng lěi, dà huì, zhì jiǔ wéi lè, sàn qiǎn bù zhòng, rèn cóng suǒ zhī qīn wèi bǔ jū zhái, xiāng tián chóu zǐ dì yù wèi lì zhě, jiē yǐn zhào zhī. rén qíng yuè fú, nán zhōu yàn rán. cháo tíng lùn gōng dāng fēng, liáng jì è jué, nǎi zhǐ. tiān zǐ jiā měi, zhēng yù zhuó yòng gāng, ér yīng děng shàng shū qǐ liú, nǎi xǔ zhī.
婴闻,泣下,曰:“荒裔愚人,不能自通朝廷,不堪侵枉,遂复相聚偷生,若鱼游釜中,喘息须臾间耳。今闻明府之言,乃婴等更生之辰也。既陷不义,实恐投兵之日,不免孥戮。”纲约之以天地,誓之以日月,婴深感悟,乃辞还营。明日,将所部万余人与妻子面缚归降。纲乃单车入婴垒,大会,置酒为乐,散遣部众,任从所之;亲为卜居宅,相田畴;子弟欲为吏者,皆引召之。人情悦服,南州晏然。朝廷论功当封,梁冀遏绝,乃止。天子嘉美,征欲擢用纲,而婴等上书乞留,乃许之。
gāng zài jùn yī nián, nián sì shí liù zú. bǎi xìng lǎo yòu xiāng xié, yì fǔ fù āi zhě bù kě shèng shǔ. gāng zì bèi jí, lì rén xián wèi cí sì qí fú, jiē yán" qiān qiū wàn suì, hé shí fù jiàn cǐ jūn". zhāng yīng děng wǔ bǎi yú rén zhì fú xíng sàng, sòng dào qián wéi, fù tǔ chéng fén. zhào yuē:" gù guǎng líng tài shǒu zhāng gāng, dà chén zhī miáo, pōu fú tǒng wù, zhèng shēn dǎo xià, bān xuān dé xìn, jiàng jí jù zéi zhāng yīng wàn rén, xī gān gē zhī yì, jì zhēng shù zhī kùn, wèi shēng xiǎn jué, bù xìng zǎo zú. yīng děng cuī zhàng, ruò sàng kǎo bǐ, zhèn shén mǐn yān!" bài gāng zi xù wèi láng zhōng, cì qián bǎi wàn.
纲在郡一年,年四十六卒。百姓老幼相携,诣府赴哀者不可胜数。纲自被疾,吏人咸为祠祀祈福,皆言“千秋万岁,何时复见此君”。张婴等五百余人制服行丧,送到犍为,负土成坟。诏曰:“故广陵太守张纲,大臣之苗,剖符统务,正身导下,班宣德信,降集剧贼张婴万人,息干戈之役,济蒸庶之困,未升显爵,不幸早卒。婴等缞杖,若丧考妣,朕甚愍焉!”拜纲子续为郎中,赐钱百万。
wáng gōng zì bó zōng, shān yáng gāo píng rén yě. shì wèi háo zú. chū jǔ xiào lián, shāo qiān qīng zhōu cì shǐ, hé zòu tān zhuó èr qiān dàn shù rén, ān páng jiā zhī, zhēng bài shàng shū. jiàn guāng yuán nián, zhuó wèi sī lì xiào wèi, míng nián qiān rǔ nán tài shǒu. zhèng chóng wēn hé, hǎo cái ài shì, yǐn jìn jùn rén huáng xiàn chén fān děng. xiàn suī bù qū, fān suì jiù lì. fān xìng qì gāo míng, chū dào, gōng bù jí zhào jiàn zhī. nǎi liú jì xiè bìng qù. gōng nù, shǐ chú qí lù. gōng cáo yuán láng qǐng jiàn, yán yuē:" wén zhī chuán yuē' rén chén bú jiàn chá yú jūn, bù gǎn lì yú cháo', fān jì yǐ xián jiàn yǐn, bù yí tuì yǐ fēi lǐ." gōng gǎi róng xiè yuē:" shì wú guò yě." nǎi fù hòu yù dài zhī. yóu shì hòu jìn zhī míng zhī shì mò bù guī xīn yān. láng zì fèng gāo. shù cí gōng fǔ zhī mìng, bù xiū yì cāo, ér zhì míng dāng shí.
王龚字伯宗,山阳高平人也。世为豪族。初举孝廉,稍迁青州刺史,劾奏贪浊二千石数人,安旁嘉之,征拜尚书。建光元年,擢为司隶校尉,明年迁汝南太守。政崇温和,好才爱士,引进郡人黄宪、陈蕃等。宪虽不屈,蕃遂就吏。蕃性气高明,初到,龚不即召见之。乃留记谢病去。龚怒,使除其录。功曹袁阆请见,言曰:“闻之传曰‘人臣不见察于君,不敢立于朝’,蕃既以贤见引,不宜退以非礼。”龚改容谢曰:“是吾过也。”乃复厚遇待之。由是后进知名之士莫不归心焉。阆字奉高。数辞公府之命,不修异操,而致名当时。
yǒng jiàn yuán nián, zhēng xí wèi tài pú, zhuǎn tài cháng. sì nián, qiān sī kōng, yǐ dì zhèn cè miǎn.
永建元年,征袭为太仆,转太常。四年,迁司空,以地震策免。
yǒng hé yuán nián, bài tài wèi. zài wèi gōng shèn, zì fēi gōng shì, bù tōng zhōu jùn shū jì. qí suǒ pì mìng, jiē hǎi nèi zhǎng zhě. gōng shēn jí huàn guān zhuān quán, zhì zài kuāng zhèng, nǎi shàng shū jí yán qí zhuàng, qǐng jiā fàng chì. zhū huáng mén kǒng jù. gè shǐ bīn kè wū zòu gōng zuì, shùn dì mìng jí zì shí. qián yuàn lǐ gù shí wéi dà jiàng jūn liáng shāng cóng shì zhōng láng, nǎi zòu jì yú shāng yuē:
永和元年,拜太尉。在位恭慎,自非公事,不通州郡书记。其所辟命,皆海内长者。龚深疾宦官专权,志在匡正,乃上书极言其状,请加放斥。诸黄门恐惧。各使宾客诬奏龚罪,顺帝命亟自实。前掾李固时为大将军梁商从事中郎,乃奏记于商曰:
jīn dàn wén xià tài wèi wáng gōng chì lìng zì shí, wèi shěn qí shì shēn qiǎn hé rú. wáng gōng shù B13 F lì jié, dūn lè yì wén, bù qiú gǒu dé, bù wéi gǒu xíng, dàn yǐ jiān zhēn zhī cāo, wéi sú shī zhòng, héng wèi chán nìng suǒ gòu huǐ, zhòng rén wén zhī, mò bù tàn lì. fū sān gōng zūn zhòng, chéng tiān xiàng jí, wèi yǒu yì lǐ sù yuān zhī yì. xiān wēi gǎn gài, zhé yǐn fēn jué, shì yǐ jiù diǎn bù yǒu dà zuì, bù zhì zhòng wèn. wáng gōng shěn jìng nèi míng, bù kě jiā yǐ fēi lǐ. zú yǒu tā biàn, zé cháo tíng huò hài xián zhī míng, qún chén wú jiù hù zhī jié yǐ. xī jiàng hóu dé zuì, yuán àng jiě qí guò, wèi shàng huò lì, féng táng sù qí yuān, shí jūn shàn zhī, liè zài shū chuán. jīn jiāng jūn nèi yǐ zhì zūn, wài diǎn guó bǐng, yán zhòng xìn zhe, zhǐ zǒng wú wéi, yí jiā biǎo jiù, jì wáng gōng zhī jiān nán. yǔ yuē:" shàn rén zài huàn, jī bù jí cān." sī qí shí yě.
今旦闻下太尉王公敕令自实,未审其事深浅何如。王公束B13 F厉节, 敦乐艺文,不求苟得,不为苟行,但以坚贞之操,违俗失众,横为谗佞所构毁,众人闻知,莫不叹栗。夫三公尊重,承天象极,未有诣理诉冤之义。纤微感概,辄引分决,是以旧典不有大罪,不至重问。王公沈静内明,不可加以非理。卒有他变,则朝廷获害贤之名,群臣无救护之节矣。昔绛侯得罪,袁盎解其过,魏尚获戾,冯唐诉其冤,时君善之,列在书传。今将军内倚至尊,外典国柄,言重信著,指捴无违,宜加表救,济王公之艰难。语曰:“善人在患,饥不及餐。”斯其时也。
shāng jí yán zhī yú dì, shì nǎi dé shì.
商即言之于帝,事乃得释。
gōng zài wèi wǔ nián, yǐ lǎo bìng qǐ hái gǔ, zú yú jiā. zi chàng.
龚在位五年,以老病乞骸骨,卒于家。子暢。
lùn yuē: zhāng hào wáng gōng, chēng wéi tuī shì, ruò qí hǎo tōng jí shàn, míng fā shēng jiàn, rén rén zhī qíng yě. fū shì jìn zé shì shōu qí qì, xián yòng jí rén xiàn qí néng. néng xiàn jì yǐ hòu qí gōng, qì shōu yì lǐ jiān tiān xià. qí lì shén bó, ér rén mò zhī xiān, qǐ tóng zhé zhī yú zhǎng zhě, yǐ bù wéi wéi nán hū? xī liǔ xià huì jiàn yì yú zāng wén, chún yú zhǎng shòu chēng yú fāng jìn. rán zé lì dé zhě yǐ yōu lòu hǎo yí, xiǎn dēng zhě yǐ guì tú yì yǐn. gù chén mén yǒu bào guān zhī fū, zhù xià wú zhū wén zhī zhěn yě.
论曰:张晧、王龚,称为推士,若其好通汲善,明发升荐,仁人之情也。夫士进则世收其器,贤用即人献其能。能献既已厚其功,器收亦理兼天下。其利甚博,而人莫之先,岂同折枝于长者,以不为为难乎?昔柳下惠见抑于臧文,淳于长受称于方进。然则立德者以幽陋好遗,显登者以贵涂易引。故晨门有抱关之夫,柱下无朱文之轸也。
chàng zì shū mào. shǎo yǐ qīng shí wèi chēng, wú suǒ jiāo dǎng. chū jǔ xiào lián, cí bìng bù jiù. dà jiàng jūn liáng shāng tè pì jǔ mào cái, sì qiān shàng shū lìng, chū wèi qí xiāng. zhēng bài sī lì xiào wèi, zhuǎn yú yáng tài shǒu. suǒ zài yǐ yán míng wèi chēng. zuò shì miǎn guān. shì shí, zhèng shì duō guī shàng shū, huán dì tè zhào sān gōng, lìng gāo xuǎn yōng néng. tài wèi chén fān jiàn chàng qīng fāng gōng zhèng, yǒu bù kě fàn zhī sè, yóu shì fù wèi shàng shū.
暢字叔茂。少以清实为称,无所交党。初举孝廉,辞病不就。大将军梁商特辟举茂才,四迁尚书令,出为齐相。征拜司隶校尉,转渔阳太守。所在以严明为称。坐事免官。是时,政事多归尚书,桓帝特诏三公,令高选庸能。太尉陈蕃荐暢清方公正,有不可犯之色,由是复为尚书。
xún bài nán yáng tài shǒu. qián hòu èr qiān dàn bī jù dì xiāng guì qī, duō bù chèn zhí. chàng shēn jí zhī, xià chē fèn lì wēi měng, qí háo dǎng yǒu xìn huì zhě, mò bù jiū fā. huì shè, shì dé sàn. chàng zhuī hèn zhī, gèng wéi shè fǎ, zhū shòu zāng èr qiān wàn yǐ shàng bù zì shǒu shí zhě, jǐn rù cái wù ruò qí yǐn fú, shǐ lì fà wū fá shù, yīn jǐng yí zào, háo yòu dà zhèn. gōng cáo zhāng chǎng zòu jì jiàn yuē:
寻拜南阳太守。前后二千石逼惧帝乡贵戚,多不称职。暢深疾之,下车奋厉威猛,其豪党有衅秽者,莫不纠发。会赦,事得散。暢追恨之,更为设法,诸受臧二千万以上不自首实者,尽入财物;若其隐伏,使吏发屋伐树,堙井夷灶,豪右大震。功曹张敞奏记谏曰:
wǔ jiào zài kuān, zhe zhī jīng diǎn. tāng qù sān miàn, bā fāng guī rén. wǔ wáng rù yīn, xiān qù pào gé zhī xíng. gāo zǔ jiàn qín, wéi dìng sān zhāng zhī fǎ. xiào wén huáng dì gǎn yī tí yíng, juān chú ròu xíng. zhuō mào wén wēng zhào fù zhī tú, jiē jí è yán kè, wù chóng wēn hòu. rén xián zhī zhèng, liú wén hòu shì. fū míng zhé zhī jūn, wǎng lòu tūn zhōu zhī yú, rán hòu sān guāng míng yú shàng, rén wù yuè yú xià. yán zhī ruò yū, qí xiào shén jìn. fà wū fá shù. jiāng wèi yán liè, suī yù chéng è, nán yǐ wén yuǎn. yǐ míng fǔ shàng zhì zhī cái, rì yuè zhī yào, fū rén huì zhī zhèng, zé hǎi nèi gǎi guān, shí yǒu zhé zhī zhī yì, ér wú xié shān zhī nán. jùn wèi jiù dū hóu diān zhī guó, yuán miào chū yú zhāng líng, sān hòu shēng zì xīn yě, shì nǚ zhān jiào huà, qián shǒu yǎng fēng liú, zì zhōng xīng yǐ lái, gōng chén jiàng xiàng, jì shì ér lóng. yú yǐ wéi kěn kěn yòng xíng, bù rú xíng ēn zī zī qiú jiān, wèi ruò lǐ xián. shùn jǔ gāo yáo, bù rén zhě yuǎn. suí huì wéi zhèng, jìn dào bēn qín. yú ruì rù jìng, ràng xīn zì shēng. huà rén zài dé, bù zài yòng xíng.
五教在宽,著之经典。汤去三面,八方归仁。武王入殷,先去砲格之刑。高祖鉴秦,唯定三章之法。孝文皇帝感一缇萦,蠲除肉刑。卓茂、文翁、召父之徒,皆疾恶严刻,务崇温厚。仁贤之政,流闻后世。夫明哲之君,网漏吞舟之鱼,然后三光明于上,人物悦于下。言之若迂,其效甚近。发屋伐树。将为严烈,虽欲惩恶,难以闻远。以明府上智之才,日月之曜,敷仁惠之政,则海内改观,实有折枝之易,而无挟山之难。郡为旧都侯甸之国,园庙出于章陵,三后生自新野,士女沾教化,黔首仰风流,自中兴以来,功臣将相,继世而隆。愚以为恳恳用刑,不如行恩;孳孳求奸,未若礼贤。舜举皋陶,不仁者远。随会为政,晋盗奔秦。虞、芮入境,让心自生。化人在德,不在用刑。
chàng shēn nà chǎng jiàn, gèng chóng kuān zhèng, shèn xíng jiǎn fá, jiào huà suì xíng.
暢深纳敞谏,更崇宽政,慎刑简罚,教化遂行。
jùn zhōng háo zú duō yǐ shē mí xiāng shàng, chàng cháng bù yī pí rù, chē mǎ léi bài, yǐ jiǎo qí chǎng. tóng jùn liú biǎo shí nián shí qī, cóng chàng shòu xué. jìn jiàn yuē:" fū shē bù jiàn shàng, jiǎn bù bī xià, xún dào héng lǐ, guì chǔ kě fǒu zhī jiān. qú bó yù chǐ dú wèi jūn zǐ. fǔ jūn bù xī kǒng shèng zhī míng xùn, ér mù yí, qí zhī mò cāo, wú nǎi jiǎo rán zì guì yú shì hū?" chàng yuē:" xī gōng yí xiū zài lǔ, bá yuán kuí, qù zhī fù sūn shū áo xiāng chǔ, qí zi bèi qiú yì xīn. fū yǐ yuē shī zhī xiān yǐ. wén bó yí zhī fēng zhě, tān fū lián, nuò fū yǒu lì zhì. suī yǐ bù dé, gǎn mù qiǎn liè."
郡中豪族多以奢靡相尚,暢常布衣皮褥,车马羸败,以矫其敞。同郡刘表时年十七,从暢受学。进谏曰:“夫奢不僭上,俭不逼下,循道行礼,贵处可否之间。蘧伯玉耻独为君子。府君不希孔圣之明训,而慕夷,齐之末操,无乃皎然自贵于世乎?”暢曰:“昔公仪休在鲁,拔园葵,去织妇;孙叔敖相楚,其子被裘刈薪。夫以约失之鲜矣。闻伯夷之风者,贪夫廉,懦夫有立志。虽以不德,敢慕遣烈。”
hòu zhēng wèi cháng lè wèi wèi. jiàn níng yuán nián, qiān sī kōng, shù yuè, yǐ shuǐ zāi cè miǎn. míng nián, zú yú jiā.
后征为长乐卫尉。建宁元年,迁司空,数月,以水灾策免。明年,卒于家。
zi qiān, wèi dà jiàng jūn hé jìn zhǎng shǐ. qiān zi càn, yǐ wén cái zhī míng.
子谦,为大将军何进长史。谦子粲,以文才知名。
zhǒng gǎo zì jǐng bó, hé nán luò yáng rén, zhòng shān fǔ zhī hòu yě. fù wèi dìng táo lìng, yǒu cái sān qiān wàn. fù zú, gǎo xī yǐ zhèn xù zōng zú jí yì lǐ zhī pín zhě. qí yǒu jìn qù míng lì, jiē bù yǔ jiāo tōng. shǐ wèi xiàn mén xià shǐ. shí hé nán yǐn tián xīn wài shēng wáng chén, míng zhī rén. xīn wèi zhī yuē:" jīn dāng jǔ liù xiào lián, duō de guì qī shū mìng, bù yí xiāng wéi, yù zì yòng yī míng shì yǐ bào guó jiā, ěr zhù wǒ qiú zhī." míng rì, chén sòng kè yú dà yáng guō, yáo jiàn gǎo, yì zhī. hái bái xīn yuē:" wèi yǐn dé xiào lián yǐ, jìn luò yáng mén xià shǐ yě." xīn xiào yuē:" dāng de shān zé yǐn zhì, nǎi luò yáng lì xié?" chén yuē:" shān zé bù bì yǒu yì shì, yì shì bù bì zài shān zé." xīn jí zhào gǎo yú tíng, biàn jí zhí shì. gǎo cí duì yǒu xù, xīn shén zhī zhī, zhào shǔ zhǔ bù, suì jǔ xiào qiān, pì tài wèi fǔ, jǔ gāo dì.
种暠字景伯,河南洛阳人,仲山甫之后也。父为定陶令,有财三千万。父卒,暠悉以赈恤宗族及邑里之贫者。其有进趣名利,皆不与交通。始为县门下史。时河南尹田歆外甥王谌,名知人。歆谓之曰:“今当举六孝廉,多得贵戚书命,不宜相违,欲自用一名士以报国家,尔助我求之。”明日,谌送客于大阳郭,遥见暠,异之。还白歆曰:“为尹得孝廉矣,近洛阳门下史也。”歆笑曰:“当得山泽隐滞,乃洛阳吏邪?”谌曰:“山泽不必有异士,异士不必在山泽。”歆即召暠于庭,辩诘职事。暠辞对有序,歆甚知之,召署主簿,遂举孝谦,辟太尉府,举高第。
shùn dì mò, wèi shì yù shǐ. shí, suǒ qiǎn bā shǐ guāng lù dài fu dù qiáo zhōu jǔ děng, duō suǒ jiū zòu, ér dà jiàng jūn liáng jì jí zhū huàn guān hù wèi qǐng jiù, shì jiē bèi qǐn è. gǎo zì yǐ zhí zhǔ cì jǔ, zhì àn jiān wéi, nǎi fù hé zhū wèi bā shǐ suǒ jǔ shǔ jùn tài shǒu liú xuān děng zuì è zhāng lù, yí fú ōu dāo. yòu zòu qǐng chì sì fǔ tiáo jǔ jìn chén fù xiōng jí zhī qīn wèi cì shǐ èr qiān dàn yóu cán huì bù shèng rèn zhě, miǎn zāo àn zuì. dì nǎi cóng zhī. zhuó gǎo jiān tài zǐ yú chéng guāng gōng. zhōng cháng shì gāo fàn cóng zhōng dān jià chū yíng tài zǐ, shí tài fù rén qiáo děng yí bù yù cóng, huáng huò bù zhī suǒ wéi. gǎo nǎi shǒu jiàn dāng chē, yuē:" tài zǐ guó zhī chǔ fù, rén mìng suǒ xì. jīn cháng shì lái wú zhào xìn, hé yǐ zhī fēi jiān xié? jīn rì yǒu sǐ ér yǐ." fàn cí qū, bù gǎn duì, chí mìng zòu zhī. zhào bào, tài zǐ nǎi dé qù. qiáo tuì ér tàn xī, kuì gǎo lín shì bù huò. dì yì jiā qí chí zhòng, chēng shàn zhě liáng jiǔ.
顺帝末,为侍御使。时,所遣八使光禄大夫杜乔、周举等,多所纠奏,而大将军梁冀及诸宦官互为请救,事皆被寝遏。暠自以职主刺举,志案奸违,乃复劾诸为八使所举蜀郡太守刘宣等罪恶章露,宜伏欧刀。又奏请敕四府条举近臣父兄及知亲为刺史、二千石尤残秽不胜任者,免遭案罪。帝乃从之。擢暠监太子于承光宫。中常侍高梵从中单驾出迎太子,时太傅仁乔等疑不欲从,惶惑不知所为。暠乃手剑当车,曰:“太子国之储副,人命所系。今常侍来无诏信,何以知非奸邪?今日有死而已。”梵辞屈,不敢对,驰命奏之。诏报,太子乃得去。乔退而叹息,愧暠临事不惑。帝亦嘉其持重,称善者良久。
chū wèi yì zhōu cì shǐ. gǎo sù kāng kǎi, hǎo lì gōng lì shì. zài zhí sān nián, xuān ēn yuǎn yí, kāi xiǎo shū sú, mín shān zá luò jiē huái fú hàn dé. qí bái láng pán mù táng CC31 qióng D358 zhū guó, zì qián cì shǐ zhū fǔ zú hòu suì jué gǎo zhì, nǎi fù jǔ zhǒng xiàng huà. shí yǒng chāng tài shǒu yě zhù huáng jīn wéi wén shé, yǐ xiàn liáng jì, gǎo jiū fā dài bǔ, chí chuán shàng yán, ér èr fǔ wèi nuò, bù gǎn àn zhī, jì yóu shì xián nù yú gǎo. huì bā jùn rén fú zhí jù dǎng shù bǎi rén, zì chēng" tiān wáng", gǎo yǔ tài shǒu yìng chéng tǎo bǔ, bù kè, lì rén duō bèi shāng hài. jì yīn cǐ xiàn zhī, chuán dǎi gǎo chéng. tài wèi lǐ gù shàng shū jiù yuē:" chén fú wén tǎo bǔ suǒ shāng, běn fēi gǎo chéng zhī yì, shí yóu xiàn lì jù fǎ wèi zuì, pò zhú shēn kǔ, zhì cǐ bù xiáng. bǐ dào zéi qún qǐ, chǔ chù wèi jué. gǎo chéng yǐ shǒu jǔ dà jiān, ér xiāng suí shòu zuì, chén kǒng jǔ shāng zhōu xiàn jiū fā zhī yì, gèng gòng shì nì, mò fù jìn xīn." liáng tài hòu shěng zòu, nǎi shè gǎo chéng zuì, miǎn guān ér yǐ.
出为益州刺史。暠素慷慨,好立功立事。在职三年,宣恩远夷,开晓殊俗,岷山杂落皆怀服汉德。其白狼、槃木、唐CC31、邛、D358诸国,自前刺史朱辅卒后遂绝;暠至,乃复举种向化。时永昌太守冶铸黄金为文蛇,以献梁冀,暠纠发逮捕,驰传上言,而二府畏懦,不敢案之,冀由是衔怒于暠。会巴郡人服直聚党数百人,自称“天王”,暠与太守应承讨捕,不克,吏人多被伤害。冀因此陷之,传逮暠、承。太尉李固上疏救曰:“臣伏闻讨捕所伤,本非暠、承之意,实由县吏惧法畏罪,迫逐深苦,致此不详。比盗贼群起,处处未绝。暠、承以首举大奸,而相随受罪,臣恐沮伤州县纠发之意,更共饰匿,莫复尽心。”梁太后省奏,乃赦暠、承罪,免官而已。
hòu liáng zhōu qiāng dòng, yǐ gǎo wèi liáng zhōu cì shǐ, shén dé bǎi xìng huān xīn. bèi zhēng dāng qiān, lì rén yì quē qǐng liú zhī, tài hòu tàn yuē:" wèi wén cì shǐ dé rén xīn ruò shì." nǎi xǔ zhī. gǎo fù liú yī nián, qiān hàn yáng tài shǒu, róng yí nán nǚ sòng zhì hàn yáng jiè, gǎo yǔ xiāng yī xiè, qiān lǐ bù dé chéng chē. jí dào jùn, huà xíng qiāng hú, jìn zhǐ qīn lüè. qiān shǐ xiōng nú zhōng láng jiàng. shí, liáo dōng wū huán fǎn pàn, fù zhuǎn liáo dōng tài shǒu, wū huán wàng fēng lǜ fú, yíng bài yú jiè shàng. zuò shì miǎn guī.
后凉州羌动,以暠为凉州刺史,甚得百姓欢心。被征当迁,吏人诣阙请留之,太后叹曰:“未闻刺史得人心若是。”乃许之。暠复留一年,迁汉阳太守,戎夷男女送至汉阳界,暠与相揖谢,千里不得乘车。及到郡,化行羌胡,禁止侵掠。迁使匈奴中郎将。时,辽东乌桓反叛,复转辽东太守,乌桓望风率服,迎拜于界上。坐事免归。
hòu sī lì xiào wèi jǔ gǎo xián liáng fāng zhèng, bù yīng. zhēng bài yì láng, qiān nán jùn tài shǒu, rù wèi shàng shū. huì xiōng nú kòu bìng liáng èr zhōu, huán dì zhuó gǎo wèi dù liáo jiāng jūn. gǎo dào yíng suǒ, xiān xuān ēn xìn, yòu xiáng zhū hú, qí yǒu bù fú, rán hòu jiā tǎo. qiāng lǔ xiān shí yǒu shēng jiàn huò zhì yú jùn xiàn zhě, xī qiǎn hái zhī. chéng xīn huái fǔ, xìn shǎng fēn míng, yóu shì qiāng hú qiū cí shā chē wū sūn děng jiē lái shùn fú. D4 77 nǎi qù fēng suì, chú hòu wàng, biān fāng yàn rán wú jǐng.
后司隶校尉举暠贤良方正,不应。征拜议郎,迁南郡太守,入为尚书。会匈奴寇并、凉二州,桓帝擢暠为度辽将军。暠到营所,先宣恩信,诱降诸胡,其有不服,然后加讨。羌虏先时有生见获质于郡县者,悉遣还之。诚心怀抚,信赏分明,由是羌胡、龟兹、莎车、乌孙等皆来顺服。D4 77乃去烽燧,除候望, 边方晏然无警。
rù wèi dà sī nóng. yán xī sì nián, qiān sī tú. tuī dá míng chén qiáo xuán huáng fǔ guī děng, wèi chèn zhí xiāng. zài wèi sān nián, nián liù shí yī hōng. bìng liáng biān rén xián wèi fā āi. xiōng nú wén gǎo zú, jǔ guó shāng xī. chán yú měi rù cháo hè, wàng jiàn fén mù, zhé kū qì jì sì. èr zi: dài fú.
入为大司农。延熹四年,迁司徒。推达名臣桥玄、皇甫规等,为称职相。在位三年,年六十一薨。并、凉边人咸为发哀。匈奴闻暠卒,举国伤惜。单于每入朝贺,望见坟墓,辄哭泣祭祀。二子:岱、拂。
dài zì gōng zǔ. hào xué yǎng zhì. jǔ xiào lián mào cái, pì gōng fǔ, jiē bù jiù. gōng chē tè zhēng, bìng zú.
岱字公祖。好学养志。举孝廉、茂才,辟公府,皆不就。公车特征,病卒。
chū, dài yǔ lǐ gù zi xiè tóng zhēng yì láng, xiè wén dài zú, tòng xī shén, nǎi shàng shū qiú jiā lǐ yú dài. yuē:" chén wén rén yì xīng zé dào dé chāng, dào dé chāng zé zhèng huà míng, zhèng huà míng ér wàn xìng níng. fú jiàn gù chǔ shì zhǒng dài, chún hé dá lǐ, dān yuè shī shū, fù guì bù néng huí qí lǜ, wàn wù bù néng rǎo qí xīn. bǐng mìng bù yǒng, yǎn rán cú yǔn. ruò bù pán huán nán jìn, děng bèi jiē yǐ gōng qīng yǐ. xī xiān xián jì méi, yǒu jiā zèng zhī diǎn, zhōu lǐ shèng dé, yǒu míng lěi zhī wén, ér dài shēng wú yìn shòu zhī róng, zú wú guān shì zhī hào. suī wèi jiàn zhōng xiào yòng, ér wèi shèng ēn suǒ bá, xiá ěr jù zhān, yí yǒu yì shǎng." cháo tíng jìng bù néng cóng.
初,岱与李固子燮同征议郎,燮闻岱卒,痛惜甚,乃上书求加礼于岱。曰:“臣闻仁义兴则道德昌,道德昌则政化明,政化明而万姓宁。伏见故处士种岱,淳和达理,耽悦《诗》、《书》,富贵不能回其虑,万物不能扰其心。禀命不永,奄然殂殒。若不槃桓难进,等辈皆已公卿矣。昔先贤既没,有加赠之典,《周礼》盛德,有铭诔之文,而岱生无印绶之荣,卒无官谥之号。虽未建忠效用,而为圣恩所拔,遐迩具瞻,宜有异赏。”朝廷竟不能从。
fú zì yǐng bó. chū wèi sī lì cóng shì, bài wǎn lìng. shí, nán yáng jùn lì hǎo yīn xiū mù, yóu xì shì lǐ, wèi bǎi xìng suǒ huàn. fú chū féng zhī, bì xià chē gōng yè, yǐ kuì qí xīn, zì shì mò gǎn chū zhě. zhèng yǒu néng míng, lèi qiān guāng lù dài fu. chū píng yuán nián, dài xún shuǎng wèi sī kōng. míng nián, yǐ dì zhèn cè miǎn, fù wèi tài cháng.
拂字颖伯。初为司隶从事,拜宛令。时,南阳郡吏好因休沐,游戏市里,为百姓所患。拂出逢之,必下车公谒,以愧其心,自是莫敢出者。政有能名,累迁光禄大夫。初平元年,代荀爽为司空。明年,以地震策免,复为太常。
lǐ C765 guō B023 zhī luàn. cháng ān chéng kuì, bǎi guān duō bì bīng chōng, fú huī jiàn ér chū yuē:" wèi guó dà chén, bù néng zhǐ gē chú bào, zhì shǐ xiōng zéi bīng rèn xiàng gōng, qù yù hé zhī!" suì zhàn ér sǐ. zi shào.
李C765、郭B023之乱。长安城溃,百官多避兵冲,拂挥剑而出曰:“为国大臣,不能止戈除暴,致使凶贼兵刃向宫,去欲何之!”遂战而死。子劭。
shào zì shēn fǔ. shǎo zhī míng. zhōng píng mò, wèi jiàn yì dài fū.
劭字申甫。少知名。中平末,为谏议大夫。
dà jiàng jūn hé jìn jiāng zhū huàn guān, zhào bīng zhōu mù dǒng zhuō, zhì miǎn chí, ér jìn yì gèng hú yí, qiǎn shào xuān zhào zhǐ zhī. zhuō bù shòu, suì qián zhì hé nán. shào yíng láo zhī, yīn pì lìng hái jūn. zhuō yí yǒu biàn, shǐ qí jūn shì yǐ bīng xié shào. shào nù, chēng zhào dà hū chì zhī, jūn shì jiē pī, suì qián zhì zé zhuō. zhuō cí qū, nǎi hái jūn xī yáng tíng.
大将军何进将诛宦官,召并州牧董卓,至渑池,而进意更狐疑,遣劭宣诏止之。卓不受,遂前至河南。劭迎劳之,因譬令还军。卓疑有变,使其军士以兵胁劭。劭怒,称诏大呼叱之,军士皆披,遂前质责卓。卓辞屈,乃还军夕阳亭。
jí jìn bài, xiàn dì jí wèi, bài shào wèi shì zhōng. zhuō jì shàn quán, ér è shào qiáng lì, suì zuǒ zhuǎn yì láng, chū wèi yì liáng èr zhōu cì shǐ. huì fù fú zhàn sǐ, jìng bù zhī zhí. fú zhōng, zhēng wèi shào fǔ dà hóng lú, jiē cí bù shòu. yuē:" xī wǒ xiān fù yǐ shēn xùn guó, wú wèi chén zǐ, bù néng chú cán fù yuàn, hé miàn mù cháo jìn míng zhǔ zāi!" suì yǔ mǎ téng hán suì jí zuǒ zhōng láng liú fàn jiàn yì dài fū mǎ yǔ gòng gōng lǐ C765 guō B023, yǐ bào qí chóu. yǔ B023 zhàn yú cháng píng guān xià, jūn bài, shào děng jiē sǐ. téng suì hái liáng zhōu.
及进败,献帝即位,拜劭为侍中。卓既擅权,而恶劭强力,遂左转议郎,出为益、凉二州刺史。会父拂战死,竟不之职。服终,征为少府、大鸿胪,皆辞不受。曰:“昔我先父以身徇国,吾为臣子,不能除残复怨,何面目朝觐明主哉!”遂与马腾、韩遂及左中郎刘范、谏议大夫马宇共攻李C765、郭B023,以报其仇。与B023战于长平观下,军败,劭等皆死。腾遂还凉州。
chén qiú zì bó zhēn, xià pī huái pǔ rén yě. lì shì zhù míng. fù F131, guǎng hàn tài shǒu. qiú shǎo shè rú xué, shàn lǜ lìng. yáng jiā zhōng, jǔ xiào lián, shāo qiān fán yáng lìng. shí wèi jùn tài shǒu fěng xiàn qiú nà huò huì, qiú bù yǔ zhī, tài shǒu nù ér wō dū yóu, yù lìng zhú qiú. dū yóu bù kěn, yuē:" wèi jùn shí wǔ chéng, dú fán yáng yǒu yì zhèng, jīn shòu mìng zhú zhī, jiāng zhì yì yú tiān xià yǐ." tài shǒu nǎi zhǐ.
陈球字伯真,下邳淮浦人也。历世著名。父F131,广汉太守。球少涉儒学,善律令。阳嘉中,举孝廉,稍迁繁阳令。时魏郡太守讽县求纳货贿,球不与之,太守怒而挝督邮,欲令逐球。督邮不肯,曰:“魏郡十五城,独繁阳有异政,今受命逐之,将致议于天下矣。”太守乃止。
fù bì gōng fǔ, jǔ gāo dì, bài shì yù shǐ. shì shí, guì yáng xiá zéi lǐ yán děng qún jù kòu chāo, lù liáng jīng bù, zhōu jùn nuò ruò, bù néng jìn, tài wèi yáng bǐng biǎo qiú wèi líng líng tài shǒu. qiú dào, shè fāng lüè, qī yuè jiān, zéi lǔ xiāo sàn. ér zhōu bīng zhū gài děng fǎn, yǔ guì yáng zéi hú lán shù wàn rén zhuǎn gōng líng líng. líng líng xià shī, biān mù wèi chéng, bù kě shǒu bèi, jùn zhōng huáng kǒng. yuàn shǐ bái qiǎn jiā bì nàn, qiú nù yuē:" tài shǒu fèn guó hǔ fú, shòu rèn yī bāng, qǐ gù qī nú ér jǔ guó wēi zhòng hū? fù yán zhě zhǎn!" nǎi xī nèi lì rén lǎo ruò, yǔ gòng chéng shǒu, xián dà mù wèi gōng, yǔ máo wèi shǐ, yǐn jī fā zhī, yuǎn shè qiān yú bù, duō suǒ shā shāng. zéi fù jī liú guàn chéng, qiú zhé yú nèi yīn dì shì fǎn jué shuǐ yān zéi. xiāng jù shí yú rì, bù néng xià. huì zhōng láng jiàng dù shàng jiāng jiù bīng zhì, qiú mù shì zú, yǔ shàng gòng pò zhǎn zhū gài děng. cì qián wǔ shí wàn, bài zi yī rén wéi láng. qiān wèi jùn tài shǒu.
复辟公府,举高第,拜侍御史。是时,桂阳黠贼李研等群聚寇抄,陆梁荆部,州郡懦弱,不能禁,太尉杨秉表球为零陵太守。球到,设方略,期月间,贼虏消散。而州兵朱盖等反,与桂阳贼胡兰数万人转攻零陵。零陵下湿,编木为城,不可守备,郡中惶恐。掾史白遣家避难,球怒曰:“太守分国虎符,受任一邦,岂顾妻孥而沮国威重乎?复言者斩!”乃悉内吏人老弱,与共城守,弦大木为弓,羽矛为矢,引机发之,远射千余步,多所杀伤。贼复激流灌城,球辄于内因地势反决水淹贼。相拒十余日,不能下。会中郎将度尚将救兵至,球募士卒,与尚共破斩朱盖等。赐钱五十万,拜子一人为郎。迁魏郡太守。
zhēng bài jiāng zuò dà jiàng, zuò huán dì líng yuán, suǒ shěng jù wàn yǐ shàng. qiān nán yáng tài shǒu, yǐ jiū jǔ háo gǔ, wèi shì jiā suǒ bàng, zhēng yì tíng wèi dǐ zuì. huì shè, guī jiā.
征拜将作大匠,作桓帝陵园,所省巨万以上。迁南阳太守,以纠举豪古,为势家所谤,征诣廷尉抵罪。会赦,归家。
zhēng bài tíng wèi. xī píng yuán nián, dòu tài hòu bēng. tài hòu běn qiān nán gōng yún tái, huàn zhě jī yuàn dòu shì, suì yǐ yī chē zài hòu shī, zhì chéng nán shì shě shù rì. zhōng cháng shì cáo jié wáng fǔ yù yòng guì rén lǐ bìn, dì yuē:" tài hòu qīn lì zhèn gōng, tǒng chéng dà yè. shī yún:' wú dé bù bào, wú yán bù chóu.' qǐ yí yǐ guì rén zhōng hū?" yú shì fā sāng chéng lǐ. jí jiāng zàng, jié děng fù yù bié zàng tài hòu, ér yǐ féng guì rén pèi shì fù. zhào gōng qīng dà huì cháo táng, lìng zhōng cháng shì zhào zhōng jiān yì. tài wèi lǐ xián shí bìng, nǎi fú yú ér qǐ, dǎo jiāo zì suí, wèi qī zǐ yuē:" ruò huáng tài hòu bù dé pèi shí huán dì, wú bù shēng huán yǐ." jì yì, zuò zhě shù bǎi rén, gè zhān wàng zhōng guān, liáng jiǔ mò kěn xiān yán. zhào zhōng yuē:" yì dāng shí dìng." guài gōng qīng yǐ xià gè xiāng gù wàng. qiú yuē:" huáng tài hòu yǐ shèng dé liáng jiā, mǔ lín tiān xià, yí pèi xiān dì, shì wú suǒ yí." zhōng xiào ér yán yuē:" chén tíng wèi yí biàn cāo bǐ." qiú jí xià yì yuē:" huáng tài hòu zì zài jiāo fáng, yǒu cōng míng mǔ yí zhī dé. zāo shí bù zào, yuán lì shèng míng, chéng jì zōng miào, gōng liè zhì zhòng. xiān dì yàn jià, yīn yù dà yù, qiān jū kōng gōng, bù xìng zǎo shì, jiā suī huò zuì, shì fēi tài hòu. jīn ruò bié zàng, chéng xiān tiān xià zhī wàng. qiě féng guì rén zhǒng mù bèi fā, hái gǔ bào lù, yǔ zéi bìng shī, hún líng wū rǎn, qiě wú gōng yú guó, hé yí shàng pèi zhì zūn?" zhōng shěng qiú yì, zuò sè fǔ yǎng, chī qiú yuē:" chén tíng wèi jiàn cǐ yì shén jiàn!" qiú yuē:" chén dòu jì yuān, huáng tài hòu wú gù yōu bì, chén cháng tòng xīn, tiān xià fèn tàn. jīn rì yán zhī, tuì ér shòu zuì, sù xī zhī yuàn." gōng qīng yǐ xià, jiē cóng qiú yì.
征拜廷尉。熹平元年,窦太后崩。太后本迁南宫云台,宦者积怨窦氏,遂以衣车载后尸,置城南市舍数日。中常侍曹节、王甫欲用贵人礼殡,帝曰:“太后亲立朕躬,统承大业。《诗》云:‘无德不报,无言不酬。’岂宜以贵人终乎?”于是发丧成礼。及将葬,节等复欲别葬太后,而以冯贵人配礻付。诏公卿大会朝堂,令中常侍赵忠监议。太尉李咸时病,乃扶舆而起,捣椒自随,谓妻子曰:“若皇太后不得配食桓帝,吾不生还矣。”既议,坐者数百人,各瞻望中官,良久莫肯先言。赵忠曰:“议当时定。”怪公卿以下各相顾望。球曰:“皇太后以盛德良家,母临天下,宜配先帝,是无所疑。”忠笑而言曰:“陈廷尉宜便操笔。”球即下议曰:“皇太后自在椒房,有聪明母仪之德。遭时不造,援立圣明,承继宗庙,功烈至重。先帝晏驾,因遇大狱,迁居空宫,不幸早世,家虽获罪,事非太后。今若别葬,诚先天下之望。且冯贵人冢墓被发,骸骨暴露,与贼并尸,魂灵污染,且无功于国,何宜上配至尊?”忠省球议,作色俯仰,蚩球曰:“陈廷尉建此议甚健!”球曰:“陈、窦既冤,皇太后无故幽闭,臣常痛心,天下愤叹。今日言之,退而受罪,宿昔之愿。”公卿以下,皆从球议。
lǐ xián shǐ bù gǎn xiān fā, jiàn qiú cí zhèng, rán hòu dà yán yuē:" chén běn wèi yí ěr, chéng yǔ chén yì hé." huì zhě jiē wèi zhī kuì. cáo jié wáng fǔ fù zhēng, yǐ wéi liáng hòu jiā fàn è nì, suī zàng yì líng, wǔ dì chù fèi wèi hòu, ér yǐ lǐ fū rén pèi shí. jīn dòu shì zuì shēn, qǐ dé hé zàng xiān dì hū? lǐ xián nǎi yì quē shàng shū yuē:" chén fú wéi zhāng dé dòu hòu nüè hài gōng huái, ān sī yán hòu jiā fàn è nì, ér hé dì wú yì zàng zhī yì, shùn cháo wú biǎn jiàng zhī wén. zhì yú wèi hòu, xiào wǔ huáng dì shēn suǒ fèi qì, bù kě yǐ wéi bǐ. jīn cháng lè tài hòu zūn hào zài shēn, qīn cháng chēng zhì, kūn yù tiān xià, qiě shòu lì shèng míng, guāng lóng huáng zuò. tài hòu yǐ bì xià wèi zi, bì xià qǐ dé bù yǐ tài hòu wèi mǔ? zi wú chù mǔ, chén wú biǎn jūn, yí hé zàng xuān líng, yī rú jiù zhì." dì shěng zòu, wèi cáo jié děng yuē:" dòu shì suī wèi bù dào, ér tài hòu yǒu dé yú zhèn, bù yí jiàng chù." jié děng wú fù yán, yú shì yì zhě nǎi dìng. xián zì yuán zhēn, rǔ nán rén. lèi jīng zhōu jùn, yǐ lián gàn zhī míng, zài cháo qīng zhōng, quán xìng dàn zhī.
李咸始不敢先发,见球辞正,然后大言曰:“臣本谓宜尔,诚与臣意合。”会者皆为之愧。曹节、王甫复争,以为梁后家犯恶逆,虽葬懿陵,武帝黜废卫后,而以李夫人配食。今窦氏罪深,岂得合葬先帝乎?李咸乃诣阙上疏曰:“臣伏惟章德窦后虐害恭怀,安思阎后家犯恶逆,而和帝无异葬之议,顺朝无贬降之文。至于卫后,孝武皇帝身所废弃,不可以为比。今长乐太后尊号在身,亲尝称制,坤育天下,且授立圣明,光隆皇祚。太后以陛下为子,陛下岂得不以太后为母?子无黜母,臣无贬君,宜合葬宣陵,一如旧制。”帝省奏,谓曹节等曰:“窦氏虽为不道,而太后有德于朕,不宜降黜。”节等无复言,于是议者乃定。咸字元贞,汝南人。累经洲郡,以廉干知名,在朝清忠,权幸惮之。
liù nián, qiān qiú sī kōng, yǐ dì zhèn miǎn. bài guāng lù dài fu, fù wèi tíng wèi tài cháng. guāng hé yuán nián, qiān tài wèi, shù yuè, yǐ rì shí miǎn. fù bài guāng lù dài fu. míng nián, wèi yǒng lè shào fǔ, nǎi qián yǔ sī tú hé jiān liú hé móu zhū huàn guān.
六年,迁球司空,以地震免。拜光禄大夫,复为廷尉、太常。光和元年,迁太尉,数月,以日食免。复拜光禄大夫。明年,为永乐少府,乃潜与司徒河间刘郃谋诛宦官。
chū, hé xiōng shì zhōng B34A, yǔ dà jiàng jūn dòu wǔ tóng móu jù sǐ, gù hé yǔ qiú xiāng jié. shì wèi jí fā, qiú fù yǐ shū quàn hé yuē:" gōng chū zì zōng shì, wèi dēng tái dǐng, tiān xià zhān wàng, shè jì zhèn wèi, qǐ dé léi tóng róng róng wú wéi ér yǐ? jīn cáo jié děng fàng zòng wéi hài, ér jiǔ zài zuǒ yòu, yòu gōng xiōng shì zhōng shòu hài jié děng, yǒng lè tài hòu suǒ qīn zhī yě. jīn kě biǎo xǐ wèi wèi yáng qiú wèi sī lì xiào wèi, yǐ cì shōu jié děng zhū zhī. zhèng chū shèng zhǔ, tiān xià tài píng, kě qiáo zú ér dài yě." yòu, shàng shū liú nà yǐ zhèng zhí wǔ huàn guān, chū wèi bù bīng xiào wèi, yì shēn quàn yú hé. hé yuē:" xiōng shù duō ěr mù, kǒng shì wèi huì, xiān shòu qí huò." nà yuē:" gōng wèi guó dòng liáng, qīng wēi bù chí, yān yòng bǐ xiāng xié?" hé xǔ nuò, yì jié móu yáng qiú.
初,郃兄侍中B34A,与大将军窦武同谋俱死,故郃与球相结。事未及发,球复以书劝郃曰:“公出自宗室,位登台鼎,天下瞻望,社稷镇卫,岂得雷同容容无违而已?今曹节等放纵为害,而久在左右,又公兄侍中受害节等,永乐太后所亲知也。今可表徙卫尉阳球为司隶校尉,以次收节等诛之。政出圣主,天下太平,可翘足而待也。”又,尚书刘纳以正直忤宦官,出为步兵校尉,亦深劝于郃。郃曰:“凶竖多耳目,恐事未会,先受其祸。”纳曰:“公为国栋梁,倾危不持,焉用彼相邪?”郃许诺,亦结谋阳球。
qiú xiǎo qī, chéng huáng zhī nǚ, huáng yòng shì gōng zhōng, suǒ wèi chéng dà rén yě. jié děng pō dé wén zhī, nǎi zhòng lù yú huáng, qiě xié zhī. huáng jù pò, yǐ qiú móu gào jié, jié yīn gòng bái dì yuē:" hé děng cháng yǔ fān guó jiāo tōng, yǒu è yì. shù chēng yǒng yuè shēng shì, shòu qǔ láng jí. bù bīng xiào wèi liú nà jí yǒng lè shào fǔ chén qiú wèi wèi yáng qiú jiāo tōng shū shū, móu yì bù guǐ." dì dà nù, cè miǎn hé, hé yǔ qiú jí liú nà yáng qiú jiē xià yù sǐ. qiú shí nián liù shí èr.
球小妻,程璜之女,璜用事宫中,所谓程大人也。节等颇得闻知,乃重赂于璜,且胁之。璜惧迫,以球谋告节,节因共白帝曰:“郃等常与籓国交通,有恶意。数称永乐声势,受取狼籍。步兵校尉刘纳及永乐少府陈球、卫尉阳球交通书疏,谋议不轨。”帝大怒,策免郃,郃与球及刘纳、阳球皆下狱死。球时年六十二。
zi yǔ, wú jùn tài shǒu yǔ dì cóng, rǔ yīn tài shǒu dì zǐ guī, pèi xiāng guī zi dēng, guǎng líng tài shǒu: bìng zhī míng.
子瑀,吴郡太守;瑀弟琮,汝阴太守;弟子珪,沛相;珪子登,广陵太守:并知名。
zàn yuē: ān chǔ zāo zèn, zhāng qīng yǒu qǐng, gōng jiū biàn nìng, yǐ zhí wèi shěng. èr zi guò zhèng, mái chē yīn jǐng. zhǒng gōng zì wēi, lín guān yǐ wēi. chén qiú zhuān yì, huán sī tóng guī.
赞曰:安储遭谮,张卿有请,龚纠便佞,以直为眚。二子过正,埋车堙井。种公自微,临官以威。陈球专议,桓思同归。