lǔ jiǒng péi lái zhèn zhōu zhì guāng
○魯炅 裴 來瑱 周智光
lǔ jiǒng, fàn yáng rén yě. shēn zhǎng qī chǐ yú, shè liè shū shǐ. tiān bǎo liù nián, lǒng yòu jié dù shǐ gē shū hàn yǐn wèi bié zòu. yán zhēn qīng wèi jiān chá yù shǐ, shǐ zhì lǒng yòu, hàn cháng shè yàn, zhēn qīng wèi hàn yuē: zhōng chéng zì láng jiāng shòu jiāng jūn, biàn dēng jié zhì, hòu shēng kě wèi, dé wú rén hū? jiǒng shí lì zài jiē xià, hàn zhǐ jiǒng yuē: cǐ rén hòu dāng wèi jié dù shǐ yǐ. hòu yǐ lǒng yòu pò tǔ bō tiào dàng gōng, lèi shòu yòu lǐng jūn dà jiāng jūn tóng zhèng yuán, cì zǐ jīn yú dài.
魯炅,范陽人也。身長七尺余,涉獵書史。天寶六年,隴右節度使哥舒翰引為 別奏。顏真卿為監察御史,使至隴右,翰嘗設宴,真卿謂翰曰:「中丞自郎將授將 軍,便登節制,後生可畏,得無人乎?」炅時立在階下,翰指炅曰:「此人後當為 節度使矣。」後以隴右破吐蕃跳蕩功,累授右領軍大將軍同正員,賜紫金魚袋。
lù shān zhī luàn, xuǎn rèn jiāng shuài. shí wǔ zài zhēng yuè, bài jiǒng shàng luò tài shǒu, wèi xíng, qiān nán yáng tài shǒu běn jùn shǒu zhuō, réng chōng fáng yù shǐ. xún jiān yù shǐ dài fū, chōng nán yáng jié dù shǐ, yǐ lǐng nán qián zhōng shān nán dōng dào zǐ dì wǔ wàn rén tún yè xiàn běi, zhì shuǐ zhī nán, zhú shān, sì miàn jué háo yǐ zì gù. zhì wǔ yuè, zéi jiāng wǔ lìng xún bì sī chēn děng lái jī zhī, zhòng yù chū zhàn, jiǒng bù xǔ. zéi yú yíng xī shùn fēng shāo yān, yíng nèi zuò lì bù dé, héng mén shàn jí mù zhēng chū, zéi shǐ jí rú yǔ, jiǒng yǔ zhōng shǐ xuē dào děng tǐng shēn dùn zǒu, yú zhòng jǐn méi. lǐng nán jié dù shǐ hé lǚ guāng qián zhōng jié dù shǐ zhào guó zhēn xiāng yáng tài shǒu xú hào wèi zhì, bì jiāng lǐng nán qián zhōng jīng xiāng zǐ dì bàn zài jūn, duō huái jīn yín wèi zī liáng, jūn zī qì xiè jǐn qì yú lù rú shān jī. zhì shì zéi tú bù shèng qí fù. jiǒng shōu hé cán zú, bǎo nán yáng jùn, wèi zéi suǒ wéi. xún ér tóng guān shī shǒu, zéi shǐ gē shū hàn zhāo zhī, bù cóng. yòu shǐ wěi jiāng yù zhōu cì shǐ wǔ lìng xún děng gōng zhī, lěi yuè bù néng kè. wǔ lìng xún sǐ, yòu lìng tián chéng sì gōng zhī. yǐng chuān tài shǒu lái zhèn xiāng yáng tài shǒu wèi zhòng xī hé shì jiù zhī. xī shǐ dì mèng xún wèi jiāng, lǐng bīng zhì míng fǔ qiáo, wàng zéi ér zǒu, zhòng suì dà bài. jiǒng chéng zhōng shí jǐn, zhǔ niú pí jīn jiǎo ér shí zhī, mǐ dòu zhì sì wǔ shí qiān, yǒu jià wú mǐ, shǔ yī tóu zhì sì bǎi wén, è sǐ zhě xiāng zhěn jiè. sù zōng shǐ zhōng guān jiāng jūn cáo rì shēng lái xuān wèi, lù jué bù dé rù. rì shēng qǐng dān qí rù zhì mìng, zhòng xī yuē: bù kě, zéi ruò qín wú chì shǐ, wǒ yì hé ān! yán zhēn qīng shì zì hé běi cì yú xiāng yáng, wèi zhòng xī yuē: cáo shǐ jì guǒ jué, bù gù wàn sǐ zhī dì, hé dé jǔ zhī! zòng wèi zéi suǒ huò, shì wáng yī shǐ zhě jìng dé rù chéng, zé wàn rén zhī xīn gù yǐ. gōng hé ài yān? zhōng guān féng tíng huán yuē: jiāng jūn bì néng rù, wǒ qǐng yǐ liǎng qí zhù zhī. rì shēng yòu zì yǒu qiàn qí shù rén, zhòng xī yòu yǐ shù qí gòng shí rén tóng háng. zéi tú wàng jiàn, zhī qí xiāo ruì, bù gǎn bī. rì shēng jì rù chéng, jiǒng zhòng chū yǐ wèi wàng jué, hū yǒu shǐ lái xuān mìng, jiē yǒng yuè yī xīn. rì shēng yǐ qí shí rén zhì xiāng yáng qǔ liáng, zéi suī zhuī zhī, bù gǎn jī, suì yǐ yī qiān rén qǔ yīn shēng lù yùn liáng ér rù, zéi yì bù néng è, yòu dé xiāng chí shù yuè.
祿山之亂,選任將帥。十五載正月,拜炅上洛太守,未行,遷南陽太守、本郡 守捉,仍充防禦使。尋兼御史大夫,充南陽節度使,以嶺南、黔中、山南東道子弟 五萬人屯葉縣北,滍水之南,築柵,四面掘壕以自固。至五月,賊將武令珣、畢思 琛等來擊之,眾欲出戰,炅不許。賊於營西順風燒煙,營內坐立不得,橫門扇及木 爭出,賊矢集如雨,炅與中使薛道等挺身遁走,餘眾盡沒。嶺南節度使何履光、黔 中節度使趙國珍、襄陽太守徐浩未至,裨將嶺南、黔中、荊襄子弟半在軍,多懷金 銀為資糧,軍資器械盡棄於路如山積。至是賊徒不勝其富。炅收合殘卒,保南陽郡, 為賊所圍。尋而潼關失守,賊使哥舒翰招之,不從。又使偽將豫州刺史武令珣等攻 之,累月不能克。武令珣死,又令田承嗣攻之。潁川太守來瑱、襄陽太守魏仲犀合 勢救之。犀使弟孟馴為將,領兵至明府橋,望賊而走,眾遂大敗。炅城中食盡,煮 牛皮筋角而食之,米斗至四五十千,有價無米,鼠一頭至四百文,餓死者相枕藉。 肅宗使中官將軍曹日昇來宣慰,路絕不得入。日昇請單騎入致命,仲犀曰:「不可, 賊若擒吾敕使,我亦何安!」顏真卿適自河北次於襄陽,謂仲犀曰:「曹使既果決, 不顧萬死之地,何得沮之!縱為賊所獲,是亡一使者;敬得入城,則萬人之心固矣。 公何愛焉?」中官馮廷環曰:「將軍必能入,我請以兩騎助之。」日昇又自有傔騎 數人,仲犀又以數騎共十人同行。賊徒望見,知其驍銳,不敢逼。日昇既入城,炅 眾初以為望絕,忽有使來宣命,皆踴躍一心。日昇以其十人至襄陽取糧,賊雖追之, 不敢擊,遂以一千人取音聲路運糧而入,賊亦不能遏,又得相持數月。
jiǒng zài wéi zhōng yī nián, jiù bīng bù zhì, zhòu yè kǔ zhàn, rén xiāng shí. zhì dé èr nián wǔ yuè shí wǔ rì, lǜ zhòng chí mǎn chuán shǐ tū wéi ér chū nán yáng, tóu xiāng yáng. tián chéng sì lái zhuī, kǔ zhàn èr rì, shā zéi shén zhòng. zéi yòu zhī qí jué sǐ, suì bù gǎn bī, cháo tíng yīn chú yù shǐ dài fū xiāng yáng jié dù shǐ. shí zéi zhì yù nán qīn jiāng hàn, lài jiǒng fèn mìng è qí chōng yào, nán xià suǒ yǐ bǎo quán. shí yuè, wáng shī shōu liǎng jīng, chéng sì lìng xún děng bēn yú hé běi. nán yáng zāo dà luàn zhī hòu, jù dèng zhōu èr bǎi lǐ, rén yān duàn jué, yí hái wěi jī yú qiáng qiàn jiān.
炅在圍中一年,救兵不至,晝夜苦戰,人相食。至德二年五月十五日,率眾持 滿傳矢突圍而出南陽,投襄陽。田承嗣來追,苦戰二日,殺賊甚眾。賊又知其決死, 遂不敢逼,朝廷因除御史大夫、襄陽節度使。時賊志欲南侵江、漢,賴炅奮命扼其 衝要,南夏所以保全。十月,王師收兩京,承嗣、令珣等奔於河北。南陽遭大亂之 後,距鄧州二百里,人煙斷絕,遺骸委積於牆塹間。
shí èr yuè, cè xūn xíng shǎng. zhào yuē: tè jìn tài pú qīng nán yáng jùn shǒu jiān yù shǐ dài fū quán zhī xiāng yáng jié dù shì shàng zhù guó jīn xiāng xiàn gōng lǔ jiǒng, yùn shì tāo lüè, fù zī jié zhì, jié jié bǎo bāng, xī xīn xiàn dí. biǎo zhī qí zhì, fēn yǐ tǔ tián. kě kāi fǔ yí tóng sān sī jiān yù shǐ dài fū, fēng qí guó gōng, shí shí fēng èr bǎi hù, jiān jīng zhào yǐn.
十二月,策勛行賞。詔曰:「特進、太僕卿、南陽郡守、兼御史大夫、權知襄 陽節度事、上柱國、金鄉縣公魯炅,蘊是韜略,副茲節制,竭節保邦,悉心陷敵。 表之旗幟,分以土田。可開府儀同三司、兼御史大夫,封岐國公,食實封二百戶, 兼京兆尹。」
qián yuán yuán nián, jiān zhèng zhōu cì shǐ, chōng zhèng chén yǐng bó děng zhōu jié dù shǐ. shàng yuán èr nián, wèi huái xī xiāng yáng jié dù shǐ dèng zhōu cì shǐ. shí yuè, yǔ shuò fāng jié dù shǐ sī tú guō zi yí hé dōng jié dù shǐ tài wèi lǐ guāng bì děng jiǔ jié dù tóng wéi ān qìng xù yú xiāng zhōu. jiǒng lǐng huái xī xiāng yáng jié dù xíng yíng bù zú wàn rén mǎ jūn sān bǎi, yǐ lǐ bào yù wèi bīng mǎ shǐ, jiǒng fēn jiè zhī dōng miàn zhī běi. èr nián liù yuè liù rì, zéi jiāng shǐ sī míng zì fàn yáng lái jiù, zhàn yú ān yáng hé běi, wáng shī bù lì, jiǒng zhōng liú shǐ bēn tuì. shí zhū jié dù yǐ huí hé zhàn bài, yīn ér tuì sàn, jǐn qì jūn liáng qì xiè, suǒ guò lǔ lüè, jiǒng bīng shì piāo duó yóu shén, rén yīn jīng yuàn. wǔ rì, zhì xīn zhèng xiàn, wén guō zi yí yǐ zhěng zhòng tún gǔ shuǐ, lǐ guāng bì hái tài yuán, jiǒng yōu jù, yǎng yào ér zú.
乾元元年,兼鄭州刺史,充鄭、陳、潁、亳等州節度使。上元二年,為淮西襄 陽節度使、鄧州刺史。十月,與朔方節度使司徒郭子儀、河東節度使太尉李光弼等 九節度同圍安慶緒於相州。炅領淮西、襄陽節度行營步卒萬人、馬軍三百,以李抱 玉為兵馬使,炅分界知東面之北。二年六月六日,賊將史思明自范陽來救,戰於安 陽河北,王師不利,炅中流矢奔退。時諸節度以回紇戰敗,因而退散,盡棄軍糧器 械,所過虜掠,炅兵士剽奪尤甚,人因驚怨。五日,至新鄭縣,聞郭子儀已整眾屯 谷水,李光弼還太原,炅憂懼,仰藥而卒。
péi, yǐ mén yìn rù shì, lèi qiān jīng zhào fǔ sī lù cān jūn. lái zhèn zhèn shǎn zhōu, yǐn wèi pàn guān zhèn yí xiāng zhōu, yòu wèi zhèn xíng jūn sī mǎ, zhèn yù zhī shén hòu. jí zhèn huái xī zhī bài, dòu liú bù xíng, mì biǎo wén zòu. cháo tíng yǐ zhèn zhǎng zhòng bīng, è zhī, mì zhào yǐ dài zhèn wèi xiāng zhōu cì shǐ, chōng fáng yù shǐ. běn zhèn gǔ chéng, jí shòu mì mìng, nǎi lǜ huī xià èr qiān rén fù xiāng yáng. shí zhèn yì fèng zhào yī jiù rèn, zhèn suì shè jù yú jiāng jīn yǐ qí zhī. chū shēng yán jiǎ dào rù cháo, jí jiàn zhèn, jí yún fèng dài, qiě yù shì shì. zhèn bào yuē: zhèn yǐ fèng ēn mìng fù rèn cǐ. huáng huò, yù qí huī xià yuē: cǐ yán bì wàng. suì yǐn shè zhèn jūn, yīn yǔ zhèn bīng jiāo zhàn, dà bài, shì zú sǐ shāng dài jǐn. zǒu hái gǔ chéng jiù yíng, zhèn zhuī qín zhī. cháo zhǐ wù ān hàn nán, nǎi guī jiù yú. bǎo yīng yuán nián qī yuè, chì yuē: qián xiāng zhōu cì shǐ péi, xìng běn wán shū, xíng wéi kuáng bèi. qǐng yīn shì yòng, yuán wěi jūn róng, shǒu zài yào chōng, wú wén fāng lüè. suǒ yǐ shēn mìng lái zhèn, zhòng fǔ hàn nán, jí yí bēn fù què tíng, xiè qí kuàng zhí. ér nǎi gù xī míng wèi, qīng tú yì duān, wū gòu zhōng liáng, wàng xìng bīng jiǎ. jù lìng zhuī zhào, gǎn yù dòu liú, shì yǒu wú jūn zhī xīn, bù wéi wǎng shàng zhī zuì. yòu zhuǎn shū zhī wù, jūn guó suǒ zī, shàn wèi fèi yòng, qí shù shén guǎng. jù qí dǐ fàn, hé zhì yán zhū. dàn zì zhèn dēng jí yǐ lái, lǚ shī ēn yòu, sì zhū cháo shì, suǒ wèi rěn wèi. yí kuān shū sǐ zhī xíng, bǐ jiù tóu huāng zhī zhé, yí chú míng, zhǎng liú fèi zhōu.
裴,以門廕入仕,累遷京兆府司錄參軍。來瑱鎮陝州,引為判官;瑱移襄州, 又為瑱行軍司馬,瑱遇之甚厚。及瑱淮西之敗,逗留不行,密表聞奏。朝廷以瑱 掌重兵,惡之,密詔以代瑱為襄州刺史,充防禦使。本鎮谷城,及受密命,乃 率麾下二千人赴襄陽。時瑱亦奉詔依舊任,瑱遂設具於江津以俟之。初聲言假道 入朝,及見瑱,即雲奉代,且欲視事。瑱報曰:「瑱已奉恩命復任此。」惶惑, 喻其麾下曰:「此言必妄。」遂引射瑱軍,因與瑱兵交戰,大敗,士卒死傷殆盡。 走還谷城舊營,瑱追擒之。朝旨務安漢南,乃歸咎於。寶應元年七月,敕曰: 「前襄州刺史裴,性本頑疏,行惟狂悖。頃因試用,爰委軍戎,守在要衝,無聞 方略。所以申命來瑱,重撫漢南,即宜奔赴闕廷,謝其曠職。而乃顧惜名位,輕圖 異端,誣構忠良,妄興兵甲。遽令追召,敢欲逗留,是有無君之心,不唯罔上之罪。 又轉輸之物,軍國所資,擅為費用,其數甚廣。據其抵犯,合置嚴誅。但自朕登極 已來,屢施恩宥,肆諸朝市,所未忍為。宜寬殊死之刑,俾就投荒之謫,宜除名, 長流費州。」
qì jú qīng biǎn, chū xìng shī tú, gěi yòng wú jié. jí bài náo, chí huí fù zhào, jiāng zhì jīng shī, huì yǒu shì mìng. jì xíng, zhì lán tián yì, cì zì jǐn.
器局輕褊,初興師徒,給用無節。及敗撓,遲回赴召,將至京師,會有是命。 既行,至藍田驛,賜自盡。
lái zhèn, bīn zhōu yǒng shòu rén yě. fù yào, qǐ yú zú wǔ. kāi yuán shí bā nián, wèi hóng lú qīng tóng zhèng yuán ān xī fù dōu hù chí jié qì xī fù dà shǐ sì zhèn jié dù shǐ, hòu wèi yòu lǐng jūn dà jiāng jūn zhàng nèi wǔ fāng děng shǐ, míng zhù xī chuí. bǎo yīng yuán nián, yǐ zi guì, zèng tài zǐ tài bǎo.
來瑱,邠州永壽人也。父曜,起於卒伍。開元十八年,為鴻臚卿同正員、安西 副都護、持節磧西副大使、四鎮節度使,後為右領軍大將軍、仗內五坊等使,名著 西陲。寶應元年,以子貴,贈太子太保。
zhèn shǎo shàng míng jié, kāng kǎi yǒu dà zhì, pō shè shū chuán. tiān bǎo chū, sì zhèn cóng zhí. shí yī zài, wèi zuǒ zàn shàn dài fū diàn zhōng shì yù shǐ, chōng yī xī běi tíng xíng jūn sī mǎ. xuán zōng zhào cháo chén jǔ zhì móu guǒ jué cái kān tǒng zhòng zhě gè yī rén. shí yí zhāng hào jiàn zhèn yǒu zòng héng zhī lüè, lín shì néng duàn, kān dāng yù huǐ zhī rèn. dīng mǔ yōu, yǐ xiào wén.
瑱少尚名節,慷慨有大志,頗涉書傳。天寶初,四鎮從職。十一載,為左贊善 大夫、殿中侍御史,充伊西、北庭行軍司馬。玄宗詔朝臣舉智謀果決、才堪統眾者 各一人。拾遺張鎬薦瑱有縱橫之略,臨事能斷,堪當御悔之任。丁母憂,以孝聞。
ān lù shān fǎn, zhāng jì fù jiàn zhī, qǐ fù jiān rǔ nán jùn tài shǒu, wèi xíng, gǎi yǐng chuān tài shǒu. zéi gōng zhī. chéng zhōng jī sù sù duō, zhèn shàn xiū yǒu bèi. zéi jì zhì chéng xià, zhèn qīn shè zhī, wú bù yīng xián ér bì. zéi shǐ jiàng jiāng bì sī chēn zhāo zhèn, chēn jí zhèn fù yào gù jiāng, chéng xià bài qì diào zhèn, zhèn bù yīng. qián hòu shā zéi pō zhòng, xián hū zhèn wèi lái jué tiě. yǐ gōng jiā yín qīng guāng lù dài fū, shè yù shǐ zhōng chéng běn jùn fáng yù shǐ jí hé nán huái nán yóu yì zhú yào zhāo tǎo děng shǐ. lǔ jiǒng bài yú yè xiàn, tuì shǒu nán yáng, nǎi yǐ zhèn wèi nán yáng tài shǒu jiān yù shǐ zhōng chéng, chōng shān nán dōng dào jié dù fáng yù chù zhì děng shǐ yǐ dài jiǒng. xún yǐ sì guó wáng jù wèi yù shǐ dài fū hé nán jié dù shǐ, yīn zòu jiǒng shǒu nán yáng, zhào gè fù běn wèi. zéi gōng wéi nán yáng lěi yuè, zhèn fēn bīng yǔ xiāng yáng jié dù shǐ wèi zhòng xī jiù zhī. xī qiǎn dì mèng xún jiāng bīng zhì míng fǔ qiáo, wàng fēng bài zǒu, zéi zhuī cù, dà bài ér hái. bīng sù shǎo, yù bài, rén qíng xiōng jù, zhèn suī fǔ xùn liàn, zéi bù néng qīn. zhào wèi huái nán xī dào jié dù shǐ. shōu fù liǎng jīng, yǔ lǔ jiǒng tóng zhì jiā kāi fǔ yí tóng sān sī jiān yù shǐ dài fū, fēng yǐng guó gōng, shí shí fēng èr bǎi hù, yú rú gù.
安祿山反,張垍復薦之,起復兼汝南郡太守,未行,改潁川太守。賊攻之。城 中積粟素多,瑱繕修有備。賊繼至城下,瑱親射之,無不應弦而斃。賊使降將畢思 琛招瑱,琛即瑱父曜故將,城下拜泣吊瑱,瑱不應。前後殺賊頗眾,咸呼瑱為「來 嚼鐵」。以功加銀青光祿大夫,攝御史中丞、本郡防禦使及河南淮南遊奕逐要招討 等使。魯炅敗於葉縣,退守南陽,乃以瑱為南陽太守、兼御史中丞,充山南東道節 度防禦處置等使以代炅。尋以嗣虢王巨為御史大夫、河南節度使,因奏炅守南陽, 詔各複本位。賊攻圍南陽累月,瑱分兵與襄陽節度使魏仲犀救之。犀遣弟孟馴將兵 至明府橋,望風敗走,賊追蹙,大敗而還。兵素少,遇敗,人情恟懼,瑱綏撫訓練, 賊不能侵。詔為淮南西道節度使。收復兩京,與魯炅同制加開府儀同三司、兼御史 大夫,封潁國公,食實封二百戶,余如故。
qián yuán yuán nián, zhào wèi diàn zhōng jiān. èr nián, chū chú liáng zhōu cì shǐ hé nán jié dù jīng lüè fù dà shǐ. wèi xíng, shǔ xiāng zhōu guān jūn wèi shǐ sī míng suǒ bài, dōng jīng zhèn hài. yuán shuài sī tú guō zi yí zhèn gǔ shuǐ, nǎi yǐ zhèn wèi shǎn zhōu cì shǐ, chōng shǎn guó děng zhōu jié dù, bìng tóng guān fáng yù tuán liàn zhèn shǒu shǐ. qián yuán sān nián sì yuè shí sān rì, xiāng zhōu jūn jiāng zhāng wéi jǐn cáo jiè lǜ zhòng móu luàn, shā cì shǐ shǐ huì. yǐ zhèn wèi xiāng zhōu cì shǐ jiān yù shǐ dài fū, chōng shān nán dōng dào xiāng dèng jūn fáng jīn shāng suí yǐng fù shí zhōu jié dù guān chá chù zhì shǐ.
乾元元年,召為殿中監。二年,初除涼州刺史、河南節度經略副大使。未行, 屬相州官軍為史思明所敗,東京震駭。元帥司徒郭子儀鎮谷水,乃以瑱為陝州刺史, 充陝、虢等州節度,並潼關防禦、團練、鎮守使。乾元三年四月十三日,襄州軍將 張維瑾、曹玠率眾謀亂,殺刺史史翽。以瑱為襄州刺史、兼御史大夫,充山南東道 襄、鄧、均、房、金、商、隨、郢、復十州節度觀察處置使。
shàng yuán sān nián, sù zōng zhào zhèn rù jīng. zhèn lè xiāng zhōu, jiāng shì yì mù zhèn zhī zhèng, yīn fěng jiāng lì zhōu mù xiàn zǎi shàng biǎo qǐng liú zhī, shēn fù zhào mìng, xíng jí dèng zhōu, fù zhào guī zhèn. sù zōng wén qí jì ér è zhī. hòu lǚ yīn wáng zhòng shēng jí zhōng guān jiē yán zhèn bù ēn huì, jù qí dé shì xīn, yǐ zhèn wèi dèng zhōu cì shǐ, chōng shān nán dōng dào xiāng dèng táng fù yǐng suí děng liù zhōu jié dù, yú bìng rú gù. é ér huái xī jié dù wáng zhòng shēng yǔ zéi jiāng xiè qīn ràng zhàn yú shēn zhōu chéng xià, wèi zéi suǒ lǔ. chū, zhòng shēng bèi wéi lěi yuè, lǚ yīn bìng yú jiāng líng, zhèn zài xiāng zhōu, yòu kǒng zhòng shēng gòu jǐ, suì gù wàng bù jiù. jí shī chū, zhòng shēng yǐ méi. péi pín biǎo chén zhèn zhī zhuàng, móu duó qí wèi, chēng zhèn shàn móu ér yǒng, jué qiáng nán zhì, yí zǎo chú zhī, kě yī zhàn ér qín yě. sù zōng rán zhī, suì yǐ zhèn jiǎn xiào hù bù shàng shū jiān yù shǐ dài fū ān zhōu cì shǐ, chōng huái xī shēn ān qí huáng guāng miǎn jié dù guān chá, jiān hé nán chén yù xǔ zhèng biàn cáo sòng yǐng sì shí wǔ zhōu jié dù guān chá shǐ, wài shì zūn chóng, shí duó qí quán yě. jiā péi jiān yù shǐ zhōng chéng xiāng dèng děng qī zhōu fáng yù shǐ yǐ dài zhī. zhèn jù bù zì ān, shàng biǎo chēng huái xī wú liáng kuì jūn, chén qù qiū zhǒng dé mài, qǐng dài shōu mài bì fù shàng, fù fěng shǔ lì qǐng liú zhī. péi yú shāng zhōu zhào mù, yǐ kuī qù jiù.
上元三年,肅宗召瑱入京。瑱樂襄州,將士亦慕瑱之政,因諷將吏、州牧、縣 宰上表請留之,身赴詔命,行及鄧州,復詔歸鎮。肅宗聞其計而惡之。後呂諲、王 仲昇及中官皆言瑱布恩惠,懼其得士心,以瑱為鄧州刺史,充山南東道襄、鄧、唐、 復、郢、隨等六州節度,余並如故。俄而淮西節度王仲昇與賊將謝欽讓戰於申州城 下,為賊所虜。初,仲昇被圍累月,呂諲病於江陵,瑱在襄州,又恐仲昇構己,遂 顧望不救。及師出,仲昇已沒。裴頻表陳瑱之狀,謀奪其位,稱「瑱善謀而勇, 崛強難制,宜早除之,可一戰而擒也。」肅宗然之,遂以瑱檢校戶部尚書、兼御史 大夫、安州刺史,充淮西申、安、蘄、黃、光、沔節度觀察,兼河南陳、豫、許、 鄭、汴、曹、宋、潁、泗十五州節度觀察使,外示尊崇,實奪其權也。加裴兼御 史中丞、襄鄧等七州防禦使以代之。瑱懼不自安,上表稱「淮西無糧饋軍,臣去秋 種得麥,請待收麥畢赴上」,復諷屬吏請留之。裴於商州召募,以窺去就。
bǎo yīng yuán nián wǔ yuè, dài zōng jí wèi, yīn fù shòu zhèn xiāng zhōu jié dù fèng yì jūn wèi běi bīng mǎ děng shǐ, guān rú gù, qián lìng péi tú zhī. qí yuè shí jiǔ rì, péi lǜ zhòng fú hàn jiāng ér xià. rì mù, hòu zhě bái zhèn, móu yú zhàng xià, fù shǐ xuē nán yáng yuē: shàng shū fèng zhào liú zhèn, péi yǐ bīng dài, shì wú míng yě. qiě zhī zhì yǒng, fēi shàng shū dí yě, zhòng xīn guī shàng shū, bù guī yú. bǐ ruò chéng wǒ zhī bù yú, jīn xī ér zhì, zhí shāo chéng shì, wǒ zhòng bì jù ér luàn, bǐ chéng luàn ér jī, zé kě yōu yě. ruò jí míng ér zhì, shàng shū pò zhī bì yǐ. yì rì píng míng, dū jūn shì wǔ qiān liè yú gǔ shuǐ běi, zhèn yǐ bīng nì zhī, dēng gāo ér zhèn, hū jiāng shì gào zhī yuē: ěr hé shì lái? yuē: shàng shū bù shòu mìng, jǐn fèng zhōng chéng fá zuì rén. ruò shàng shū shòu tì, jǐn dāng shì bīng. zhèn yuē: ēn zhì fù chú zhèn cǐ zhōu. jí qǔ gào shēn chì shū yǐ shì, jūn jiē yuē: wěi yě. chéng mìng tǎo jūn, qǐ qiān lǐ kōng guī, fù guì zài yú jīn rì. suì zhēng shè zhī. zhèn bēn guī qí xià, xuē nán yáng yuē: shì jí yǐ, qǐng yǐ sān bǎi qí wèi qí bīng, shàng shū wù yǔ zhī zhàn. liǎng jūn xiāng jiàn, suì yǐ huī xià páng wàn shān ér chū qí bèi, biǎo lǐ jiā jī, jūn dà bài, tóu shuǐ ér sǐ, shā huò dài jǐn. jí dì jiàn tuō shēn běi zǒu, qī zǐ bìng wèi zhèn suǒ qín, zhèn shén hòu fǔ zhī. yīn kàng biǎo xiè zuì. qín yú shēn kǒu, sòng zhì jīng shī, zhǎng liú fèi zhōu, cì sǐ yú lán tián gù yì.
寶應元年五月,代宗即位,因復授瑱襄州節度、奉義軍渭北兵馬等使,官如故, 潛令裴圖之。其月十九日,裴率眾浮漢江而下。日暮,候者白瑱,謀於帳下, 副使薛南陽曰:「尚書奉詔留鎮,裴以兵代,是無名也。且之智勇,非尚書敵 也,眾心歸尚書,不歸於。彼若乘我之不虞,今夕而至,直燒城市,我眾必懼而 亂,彼乘亂而擊,則可憂也。若及明而至,尚書破之必矣。」翌日平明,督軍士 五千列於谷水北,瑱以兵逆之,登高而陣,呼將士告之曰:「爾何事來?」曰: 「尚書不受命,謹奉中丞伐罪人。若尚書受替,謹當釋兵。」瑱曰:「恩制復除瑱 此州。」及取告身敕書以示,軍皆曰:「偽也。承命討君,豈千里空歸,富貴在 於今日。」遂爭射之。瑱奔歸旗下,薛南陽曰:「事急矣,請以三百騎為奇兵,尚 書勿與之戰。」兩軍相見,遂以麾下旁萬山而出其背,表里夾擊,軍大敗,投水 而死,殺獲殆盡。及弟薦脫身北走,妻子並為瑱所擒,瑱甚厚撫之。因抗表謝罪。 擒於申口,送至京師,長流費州,賜死於藍田故驛。
bā yuè, zhèn rù cháo xiè zuì, dài zōng tè chǒng yì zhī, qiān bīng bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, yī qián shān nán dōng dào jié dù guān chá děng shǐ, dài zuǒ pú shè péi miǎn chōng shān líng shǐ. shí zhōng guān biāo qí dà jiāng jūn chéng yuán zhèn jū zhōng yòng shì, fā zhèn yán shè bù shùn, wáng zhòng shēng zéi píng lái guī, zhèng zhèn yǔ zéi hé, gù lìng zhòng shēng xiàn zéi sān nián. dài zōng hán nù jiǔ zhī, yīn shì xià zhào yuē:
八月,瑱入朝謝罪,代宗特寵異之,遷兵部尚書、同中書門下平章事,依前山 南東道節度、觀察等使,代左僕射裴冕充山陵使。時中官驃騎大將軍程元振居中用 事,發瑱言涉不順,王仲昇賊平來歸,證瑱與賊合,故令仲昇陷賊三年。代宗含怒 久之,因是下詔曰:
chūn qiū zhī yì, guì zài yú bì shū jūn chén zhī jiān, fǎ cún yú wú shè. jǔ quàn shì zūn yú qián diǎn, jìn tuì mò fěi yú zhì gōng, è rěn jì zhāng, míng fá nán dài. kāi fǔ yí tóng sān sī xíng bīng bù shàng shū zhōng shū mén xià píng zhāng shì chōng shān nán dōng dào jié dù guān chá chù zhì děng shǐ shàng zhù guó yǐng guó gōng lái zhèn, miù dāng rèn yòng, sù fá qì néng, jí lì bān róng, lèi jīng jié zhì. lì zhí miè wén yú chéng jī, dēng cháo xū měi yú chóng míng. qǐng zhě fēn kǔn bān tiáo, jiǔ yān jiāng hàn. huò pín zhēng bù zhì, huò yí zhèn chí liú, shí guāi táng bì zhī yí, yuán jí gān gē zhī fèn. zhèn yǐ jiù chén sù jiāng, dào zài hán hóng, huì qí lái tíng, yòng zhēn hòu xiào. chāo dēng zǎi fǔ, guāng bài xià qīng, liè zài sān tái, yǎn qí yī shěng. shān líng xiān yuǎn, shì wěi jìn chén, móu mó sù què yú dà yóu, bo zhù pō wén yú sī yì. shí kuī zhōu shèn, qiě jiān shū yán, hé yǐ fǔ bì dǐng sī, yí xíng zān fú? jù qí suǒ fàn, hé zhì shū kē. yǐ cháng shì xuān tà, yòng cún kuān miǎn zhī gū miǎn fàn jiù zhāng, jiān yīng chù xuē zhī qiǎn. qí shēn guān jué, yī qiē xiāo chú.
《春秋》之義,貴在於必書;君臣之間,法存於無赦。沮勸式遵於前典,進退 莫匪於至公,惡稔既彰,明罰難貸。開府儀同三司、行兵部尚書、中書門下平章事、 充山南東道節度觀察處置等使、上柱國、潁國公來瑱,謬當任用,素乏器能,亟歷 班榮,累經節制。蒞職蔑聞於成績,登朝虛美於崇名。頃者分閫頒條,久淹江、漢。 或頻征不至,或移鎮遲留,實乖堂陛之儀,爰及干戈之忿。朕以舊臣宿將,道在含 弘,會其來庭,用甄后效。超登宰輔,光拜夏卿,列在三台,掩其一眚。山陵先遠, 事委近臣,謀謨素闕於大猷,卜祝頗聞於私議。實虧周慎,且間樞言,何以輔弼鼎 司,儀刑簪紱?據其所犯,合置殊科。以嘗侍軒闥,用存寬免之辜;緬范舊章,兼 膺黜削之譴。其身官爵,一切削除。
bǎo yīng èr nián zhēng yuè, biǎn bō zhōu xiàn wèi yuán wài zhì. yì rì, cì sǐ yú hù xiàn, jí méi qí jiā. zhèn zhī bèi xíng yě, mén kè sì sàn, yǎn yú kǎn zhōng. xiào shū láng yīn liàng hòu zhì, dú kū yú shī cè, huò suǒ chéng lǘ yǐ bèi guān qīn, yè yì xiàn lìng zhǎng sūn yǎn yǐ qíng gào zhī, yǎn yì ér cóng zhī. liàng yè zàng ér jì, zǒu guī jīng shī. dài zōng jì wù yuán zhèn zhī wū gòu, jī qí guò ér pèi liú qín zhōu.
寶應二年正月,貶播州縣尉員外置。翌日,賜死於鄠縣,籍沒其家。瑱之被刑 也,門客四散,掩於坎中。校書郎殷亮後至,獨哭於屍側,貨所乘驢以備棺衾,夜 詣縣令長孫演以情告之,演義而從之。亮夜葬而祭,走歸京師。代宗既悟元振之誣 構,積其過而配流溱州。
xiān shì, zhèn xíng jūn sī mǎ páng chōng tǒng bīng èr qiān rén fù hé nán, zhì rǔ zhōu, wén zhèn sǐ, jiāng shì yú mù děng huí bīng xí xiāng zhōu, zuǒ bīng mǎ shǐ lǐ zhāo yù zhī, bēn fáng zhōu. zhāo jí xuē nán yáng yǔ yòu bīng mǎ shǐ liáng chóng yì bù yè xiāng tú, wèi chóng yì suǒ shā. cháo tíng shòu chóng yì jié dù shǐ jiān yù shǐ zhōng chéng yǐ dài zhèn. chóng yì zhèn lì cí, sì shí bài xiǎng, bù jū zhèn jí zhèng táng shì shì, yú dōng xiāng xià gòu yī xiǎo shì ér qǐn zhǐ, kàng shū āi qǐng shōu zàng, yōu zhào xǔ zhī. guǎng dé yuán nián, zhuī fù guān jué.
先是,瑱行軍司馬龐充統兵二千人赴河南,至汝州,聞瑱死,將士魚目等回兵 襲襄州,左兵馬使李昭御之,奔房州。昭及薛南陽與右兵馬使梁崇義不葉相圖,為 崇義所殺。朝廷授崇義節度使、兼御史中丞以代瑱。崇義瑱立祠,四時拜饗,不居 瑱及正堂視事,於東廂下構一小室而寢止,抗疏哀請收葬,優詔許之。廣德元年, 追復官爵。
zhōu zhì guāng, běn yǐ qí shè cóng jūn, cháng yǒu róng jié, zì xíng jiān dēng piān bì. huàn guān yú cháo ēn wèi guān jūn róng shǐ, zhèn shǎn zhōu, yǔ zhī nì xiá. cháo ēn yǐ hù cóng gōng, ēn wò chóng hòu, zòu qǐng duō yǔn, lǚ yú shàng qián shǎng bá zhì guāng, lèi qiān huá zhōu cì shǐ tóng huá èr zhōu jié dù shǐ jí tóng guān fáng yù shǐ, jiā jiǎn xiào gōng bù shàng shū jiān yù shǐ dài fū.
周智光,本以騎射從軍,常有戎捷,自行間登偏裨。宦官魚朝恩為觀軍容使, 鎮陝州,與之昵狎。朝恩以扈從功,恩渥崇厚,奏請多允,屢於上前賞拔智光,累 遷華州刺史、同華二州節度使及潼關防禦使,加檢校工部尚書、兼御史大夫。
yǒng tài yuán nián, tǔ bō huí hé dǎng xiàng qiáng hún nú shù dāo shí yú wàn zhòng kòu fèng tiān lǐ quán děng xiàn, zhì guāng yāo zhàn, pò yú chéng chéng, shōu tuó mǎ jūn zī wàn jì, yīn zhú zéi zhì fū zhōu. zhì guāng yǔ dù miǎn bù xié, suì shā fū zhōu cì shǐ zhāng lín, kēng dù miǎn jiā shǔ bā shí yī rén, fén fāng zhōu lú shě sān qiān yú jiā. jù zuì, zhào bù fù mìng. cháo tíng wài shì yōu róng, bǐ dù miǎn shǐ liáng zhōu, shí bì chóu yě.
永泰元年,吐蕃、回紇、党項薔、渾、奴束刂十餘萬眾寇奉天、醴泉等縣,智 光邀戰,破于澄城,收駝馬軍資萬計,因逐賊至鄜州。智光與杜冕不協,遂殺鄜州 刺史張麟,坑杜冕家屬八十一人,焚坊州廬舍三千餘家。懼罪,召不赴命。朝廷外 示優容,俾杜冕使梁州,實避仇也。
yǒng tài èr nián shí èr yuè, zhì guāng zhuān shā qián guó zhōu cì shǐ jiān yù shǐ zhōng sūn páng chōng. chōng fāng jū cuī dié, qián xíng, zhì guāng zhuī ér zhǎn zhī. yòu jié zhū jié dù shǐ jìn fèng huò wù jí zhuǎn yùn mǐ èr wàn shí, jù zhōu fǎn. zhì guāng zì fū fāng zhuān shā, cháo tíng huàn zhī, suì jù wáng mìng bù chěng zhī tú, zhòng zhì shù wàn, zòng qí piāo lüè, yǐ jié qí xīn. chū, yǔ shǎn zhōu jié dù shǐ huáng fǔ wēn bù xié, jiān jūn zhāng zhì bīn zì shǎn rù zòu, zhì guāng guǎn gěi lǐ màn, zhì bīn zé qí bù sù. zhì guāng dà nù yuē: pú gù huái ēn qǐ yǒu fǎn zhuàng! jiē yóu ěr shǔ bèi zuò fú zuò wēi, jù sǐ bù gǎn rù cháo. wǒ běn bù fǎn, jīn wèi ěr zuò zhī. yīn chì xià zhǎn zhī, luán qí ròu yǐ sì cóng zhě. shí huái nán jié dù shǐ jiǎn xiào yòu pú shè cuī yuán rù jìn, fāng wù bǎi wàn, zhì guāng qiáng liú qí bàn. jǔ xuǎn zhī shì sǒng hài, huò qiè tóng zhōu lù yǐ guò, zhì guāng shǐ bù jiāng yāo zhǎn yú gān kēng diàn, héng sǐ zhě zhòng. yōu zhào yǐ zhì guāng wèi shàng shū zuǒ pú shè, qiǎn zhōng shǐ yú yuán xiān chí gào shēn yǐ shòu zhī. zhì guāng shòu zhào màn mà yuē: zhì guāng yǒu shù zi, jiē wān gōng èr bǎi jīn, yǒu wàn rén dí, kān chū jiāng rù xiàng. zhī rú xié tiān zǐ lìng zhū hóu. tiān xià zhǐ yǒu zhōu zhì guāng hé zuò. yīn lì shù dà chén zhī guò. yuán xiān gǔ chù, zhì guāng zēng juàn bǎi pǐ qiǎn zhī. yú zhōu guō zhì shēng cí, bǐ jiāng lì bǎi xìng qí dǎo.
永泰二年十二月,智光專殺前虢州刺史、兼御史中孫龐充。充方居縗絰,潛行, 智光追而斬之。又劫諸節度使進奉貨物及轉運米二萬石,據州反。智光自鄜坊專殺, 朝廷患之,遂聚亡命不逞之徒,眾至數萬,縱其剽掠,以結其心。初,與陝州節度 使皇甫溫不協,監軍張志斌自陝入奏,智光館給禮慢,志斌責其不肅。智光大怒曰: 「僕固懷恩豈有反狀!皆由爾鼠輩作福作威,懼死不敢入朝。我本不反,今為爾作 之。」因叱下斬之,臠其肉以飼從者。時淮南節度使、檢校右僕射崔圓入覲,方物 百萬,智光強留其半。舉選之士竦駭,或竊同州路以過,智光使部將邀斬於乾坑店, 橫死者眾。優詔以智光為尚書左僕射,遣中使余元仙持告身以授之。智光受詔慢罵 曰:「智光有數子,皆彎弓二百斤,有萬人敵,堪出將入相。只如挾天子令諸侯。 天下只有周智光合作。」因歷數大臣之過。元仙股怵,智光增絹百匹遣之。於州郭 置生祠,俾將吏百姓祈禱。
dà lì èr nián zhēng yuè, mì zhào guān nèi hé dōng fù yuán shuài zhōng shū lìng guō zi yí lǜ bīng tǎo zhì guāng, xǔ yǐ pián yí cóng shì. shí tóng huá lù jué, shàng zhào zi yí nǚ xù gōng bù shì láng zhào zòng shòu kǒu zhào fù zi yí, zòng liè bó xiě zhào zhì là wán zhōng, qiǎn jiā tóng jiān dào dá yān. zi yí fèng zhào jiāng chū shī, huá zhōu jiāng shì xiāng gù xié èr. zhì guāng dà jiāng lǐ hàn huì zì tóng zhōu yǐ qí suǒ guǎn jiàng zi yí. biǎn zhì guāng wèi lǐ zhōu cì shǐ, sàn guān xūn fēng rú gù. nǎi tīng jiāng yī bǎi rén suí shēn, biàn lù fù rèn, qí suǒ bù jiāng shì guān lì, yī wú suǒ wèn. nǎi yǐ bīng bù shì láng zhāng zhòng guāng wèi huá zhōu cì shǐ jiān yù shǐ dài fū tóng guān fáng yù shǐ yòu yǐ dà lǐ qīng jìng kuò wèi tóng zhōu cì shǐ jiān yù shǐ dài fū zhǎng chūn gōng děng shǐ. shì rì, zhì guāng wèi zhàng xià jiāng zhǎn shǒu, bìng zi yuán yào yuán gān děng èr rén lái xiàn. dīng mǎo, xiāo zhì guāng shǒu yú huáng chéng zhī nán jiē, èr zi yāo zhǎn yǐ shì zhòng. pàn guān jiān chá yù shǐ shào bì dōu yú hòu jiǎng luó hàn bìng fú zhū, yú dǎng gè yǐ qīn shū zhǔn fǎ dìng zuì. mìng yǒu sī jù yí zòu gào tài qīng gōng tài miào qī líng. shí huái xī jié dù shǐ lǐ zhōng chén rù guān, cì tóng guān, wén zhì guāng zǔ bīng, zhù suǒ bù jiāng wǎng yù zhī. jí zhì guāng sǐ, zhōng chén jìn bīng rù huá zhōu dà lüè, zì chì shuǐ zhì tóng guān èr bǎi lǐ jiān, chù chǎn cái wù dài jǐn, guān lì zhì yǒu zhe zhǐ yī huò shù rì bù shí zhě.
大曆二年正月,密詔關內河東副元帥、中書令郭子儀率兵討智光,許以便宜從 事。時同、華路絕,上召子儀女婿工部侍郎趙縱受口詔付子儀,縱裂帛寫詔置蠟丸 中,遣家童間道達焉。子儀奉詔將出師,華州將士相顧攜貳。智光大將李漢惠自同 州以其所管降子儀。貶智光為澧州刺史,散官勛封如故。乃聽將一百人隨身,便路 赴任,其所部將士官吏,一無所問。乃以兵部侍郎張仲光為華州刺史、兼御史大夫、 潼關防禦使;又以大理卿敬括為同州刺史、兼御史大夫、長春宮等使。是日,智光 為帳下將斬首,並子元耀、元乾等二人來獻。丁卯,梟智光首於皇城之南街,二子 腰斬以示眾。判官監察御史邵賁、都虞候蔣羅漢並伏誅,餘黨各以親疏准法定罪。 命有司具儀奏告太清宮、太廟、七陵。時淮西節度使李忠臣入觀,次潼關,聞智光 阻兵,駐所部將往御之。及智光死,忠臣進兵入華州大掠,自赤水至潼關二百裡間, 畜產財物殆盡,官吏至有著紙衣或數日不食者。
shǐ chén yuē: cháng dú lǐ líng chuán, zhàn bài bù néng sǐ, qū jié jiàng lǔ tíng, jūn bù dé wèi zhōng chén, mǔ bù dé wèi xiào zǐ, měi zhǎng tàn jiǔ zhī. jiǒng shōu zhì shuǐ bài zhòng, shǒu nán yáng gū chéng, měi dǎo wēi jī, jìng xiào sǐ jié, liào dí suī fēi qí liáng jiāng, shì jūn bù shī wèi zhōng chén. fú zào wú xíng, kuáng bèi yòng bīng, yí qí sǐ yǐ. zhèn shàn jūn zhèng, dé shì xīn, shù jǐ gān chéng yù wǔ zhě zāi! shǐ gù míng wèi, wèi péi qiǎo yán zhōng guī cháo tíng, zāo yuán zhèn wū gòu. cì sǐ zhī gū fěi biàn, yòng xíng zhī dào bù míng. zhì jiù jiāng lì cí, mén lì tōu zàng, chū jiāng rù xiàng, yī zhì yú sī, xī zāi! zhì guāng kuáng bèi, bù zú yǔ lùn.
史臣曰:嘗讀《李陵傳》,戰敗不能死,屈節降虜庭,君不得為忠臣,母不得 為孝子,每長嘆久之。炅收滍水敗眾,守南陽孤城,每蹈危機,竟效死節,料敵雖 非其良將,事君不失為忠臣。浮躁無行,狂悖用兵,宜其死矣。瑱善軍政,得士 心,庶幾干城禦侮者哉!始固名位,為裴巧言;終歸朝廷,遭元振誣構。賜死之 辜匪辨,用刑之道不明。致舊將立祠,門吏偷葬,出將入相,一至於斯,惜哉!智 光狂悖,不足與論。
zàn yuē: lǔ jiǒng jié jié, lái zhèn wǎng sǐ. péi xiōng rén, zhì guāng nì zǐ.
贊曰:魯炅竭節,來瑱枉死。裴凶人,智光逆子。