yáo lìng yán zhāng guāng chéng yuán xiū qiáo lín zhāng shè jiǎng zhèn hóng jīng lún péng yǎn
○姚令言 張光晟 源休 喬琳 張涉 蔣鎮 洪經綸 彭偃
yáo lìng yán, hé zhōng rén yě. shǎo yīng mù, qǐ yú zú wǔ, lì jīng yuán jié dù mǎ lín. yǐ zhàn gōng lèi shòu jīn wú dà jiāng jūn tóng zhèng, wèi yá qián bīng mǎ shǐ, gǎi shì tài cháng qīng jiān yù shǐ zhōng chéng. jiàn zhōng yuán nián, mèng hào wèi jīng yuán jié dù liú hòu, zì yǐ wén lì jìn shēn, bù lè jūn lǚ, pín biǎo jiàn lìng yán jǐn sù, kān rèn jiāng shuài. hào xún guī cháo tíng, suì bài lìng yán wèi sì zhèn běi tíng xíng yíng jīng yuán jié dù shǐ jīng zhōu cì shǐ jiān yù shǐ dài fū.
姚令言,河中人也。少應募,起於卒伍,隸涇原節度馬璘。以戰功累授金吾大 將軍同正,為衙前兵馬使,改試太常卿、兼御史中丞。建中元年,孟暤為涇原節度 留後,自以文吏進身,不樂軍旅,頻表薦令言謹肅,堪任將帥。暤尋歸朝廷,遂拜 令言為四鎮北庭行營涇原節度使、涇州刺史、兼御史大夫。
jiàn zhōng sì nián, lǐ xī liè pàn, kòu xiàn rǔ zhōu, zhào gē shū yào lǜ shī gōng zhī, yíng yú xiāng chéng. xī liè bīng shù wàn wéi xiāng chéng, shì shén wēi jí. shí yuè, zhào lìng yán lǜ běn zhèn bīng wǔ wàn fù yuán. jīng shī lí zhèn, duō xié zǐ dì ér lái, wàng zhì jīng shī yǐ huò hòu shǎng, jí shī shàng lù, yī wú suǒ cì. shí zhào jīng zhào yǐn wáng hóng kào jūn shì, wéi lì shí cài dàn ér yǐ, jūn shì fù ér bù gù, jiē fèn nù, yáng yán yuē: wú bèi qì fù mǔ qī zǐ, jiāng sǐ yú nán, ér shí bù dé bǎo, ān néng yǐ cǎo mìng hàn bái rèn yé! guó jiā qióng lín dà yíng, bǎo huò duī jī, bù qǔ cǐ yǐ zì huó, hé wǎng yé? xíng cì chǎn shuǐ, nǎi fǎn gē, dà hū gǔ zào ér hái. lìng yán yuē: bǐ yuē dōng dōu yǒu hòu shǎng, ér láng wù cǎo cǎo, cǐ fēi qiú huó zhī liáng tú yě. zhòng bù tīng, yǐ gē huán lìng yán qǐng tuì, lìng yán jí zòu zhī. shàng kǒng, lìng nèi kù chū zēng cǎi èr shí chē chí cì zhī, jūn shēng hào hào, lìng yán bù néng jí. jiē shì jū rén láng bèi zǒu cuàn, luàn bīng hū yuē: wù zǒu, bù shuì rǔ jiān jià yǐ! dé zōng lìng pǔ wáng yǔ xué shì jiāng gōng fǔ wǎng fǔ láo zhī, cái chū nèi mén, zéi yǐ zhǎn guān, zhèn yú dān fèng lóu xià. shì rì, dé zōng cāng zú chū xìng, zéi zòng rù fǔ kù niǎn yùn, jí lì ér zhǐ.
建中四年,李希烈叛,寇陷汝州,詔哥舒曜率師攻之,營於襄城。希烈兵數萬 圍襄城,勢甚危急。十月,詔令言率本鎮兵五萬赴援。涇師離鎮,多攜子弟而來, 望至京師以獲厚賞,及師上路,一無所賜。時詔京兆尹王翃犒軍士,唯糲食菜啖而 已,軍士覆而不顧,皆憤怒,揚言曰:「吾輩棄父母妻子,將死於難,而食不得飽, 安能以草命捍白刃耶!國家瓊林、大盈,寶貨堆積,不取此以自活,何往耶?」行 次滻水,乃返戈,大呼鼓譟而還。令言曰:「比約東都有厚賞,兒郎勿草草,此非 求活之良圖也。」眾不聽,以戈環令言請退,令言急奏之。上恐,令內庫出繒彩二 十車馳賜之,軍聲浩浩,令言不能戢。街市居人狼狽走竄,亂兵呼曰:「勿走,不 稅汝間架矣!」德宗令普王與學士姜公輔往撫勞之,才出內門,賊已斬關,陣于丹 鳳樓下。是日,德宗倉卒出幸,賊縱入府庫輦運,極力而止。
shí tài wèi zhū cǐ bà zhèn jū jìn chāng lǐ dì, shì yè, pàn zú móu yuē: zhū tài wèi jiǔ qiú yú zhái, ruò yíng wèi zhǔ, dà shì jì yǐ. cǐ cháng jié zhì jīng zhōu, zhòng zhī qí shī quán, fèi jū yàng yàng, yòu xìng cǐ kuān hé, nǎi qǐng lìng yán lǜ qí yíng cǐ yú jìn chāng lǐ. cǐ chū chí yí, yǐ shí sì zhī, xú guān zhòng yì, jì ér zhū xiào qí zhì, nǎi zì dì zhāng jù huǒ rù jū hán yuán diàn. jì jiàn hào, nǎi yǐ lìng yán wèi shì zhōng, yǔ yuán xiū tóng zhī zéi zhèng shì. jì yǐ shēn xiān nì luàn, pō jǐn xīn yú zéi, hài zōng shì, wéi fèng tiān, jiē lìng yán wèi shǒu shuài yě. qún xiōng yàn lè, jì zuì, lìng yán yǔ yuán xiū lùn gōng, lìng yán zì cǐ xiāo hé, yuán xiū yuē: wéi wò zhī móu, chéng qín zhī yè, wú chū yǔ zhī yòu zhě. wú bǐ xiāo hé wú ràng, zi dāng cáo cān kě yǐ. shí cháo shì zài zéi tíng zhě, wén zhī jiē xiào, wèi yuán xiū wèi huǒ pò zàn hóu. zhū cǐ bài, lìng yán yǔ zhāng tíng zhī shàng yǒu zhòng wàn rén, cóng cǐ jiāng rù tǔ bō. zhì jīng zhōu, yù tóu tián xī jiàn, xī jiàn wěi zhì lǐ yòu zhī, yǔ cǐ jù zhǎn shǒu lái xiàn.
時太尉硃泚罷鎮居晉昌里第,是夜,叛卒謀曰:「硃太尉久囚於宅,若迎為主, 大事濟矣。」泚嘗節制涇州,眾知其失權,廢居怏怏,又幸泚寬和,乃請令言率騎 迎泚於晉昌里。泚初遲疑,以食飼之,徐觀眾意,既而諸校齊至,乃自第張炬火入 居含元殿。既僭號,乃以令言為侍中,與源休同知賊政事。既以身先逆亂,頗盡心 於賊,害宗室,圍奉天,皆令言為首帥也。群凶宴樂,既醉,令言與源休論功,令 言自此蕭何,源休曰:「帷幄之謀,成秦之業,無出予之右者。吾比蕭何無讓,子 當曹參可矣。」時朝士在賊廷者,聞之皆笑,謂源休為火迫酇侯。硃泚敗,令言與 張廷芝尚有眾萬人,從泚將入吐蕃。至涇州,欲投田希鑒,希鑒偽致禮誘之,與泚 俱斬首來獻。
zhāng guāng chéng, jīng zhào zhōu zhì rén, qǐ yú xíng jiān. tiān bǎo mò, gē shū hàn bīng bài tóng guān, dà jiāng wáng sī lǐ suǒ chéng mǎ zhōng liú shǐ ér bì, guāng chéng shí zài qí zú zhī zhōng, yīn xià, yǐ mǎ shòu sī lǐ. sī lǐ wèn qí xìng míng, bù gào ér tuì, sī lǐ yīn jì qí xíng mào, cháng shǐ rén mì qiú zhī. wú hé, sī lǐ wèi hé dōng jié dù shǐ, qí piān jiāng xīn yún jīng wèi dài zhōu cì shǐ, lǚ wèi jiāng xiào zèn huǐ, sī lǐ nù yān. yún jīng huáng jù, bù zhī suǒ chū. guāng chéng shí lì yún jīng huī xià, yīn jiān jìn yuē: guāng chéng sù yǒu dé yú wáng sī kōng, bǐ bù yán zhū, chǐ yǐ jiù ēn shòu shǎng. jīn shǐ jūn yōu pò, guāng chéng qǐng fèng mìng yī jiàn sī kōng, zé shǐ jūn zhī nán kě jiě. yún jīng rán qí jì, jí lìng zhī tài yuán. nǎi yè sī lǐ, wèi jí yán jiù, sī lǐ shí zhī, jù yuē: ěr qǐ fēi wú gù rén hū? hé xiāng jiàn zhī wǎn yě! guāng chéng suì chén tóng guān zhī shì, sī lǐ dà xǐ, yīn zhí qí shǒu gǎn qì yuē: wú yǒu jīn rì, zi zhī lì yě. qiú zi pō jiǔ, jìng cǐ xiāng yù, hé wèi rú zhī? mìng tóng tà ér zuò, jié wèi xiōng dì. guāng chéng suì shù yún jīng zhī qū, sī lǐ yuē: yún jīng bǐ shè bàng yán, guò yì bù xì, jīn wèi gù rén, tè shě zhī yǐ. jí rì zhuó guāng chéng wèi bīng mǎ shǐ, lài tián zhái jiān bó shén hòu, lèi zòu tè jìn, shì tài cháng shǎo qīng, wěi yǐ xīn fù. jí yún jīng wèi hé dōng jié dù shǐ, yòu zòu guāng chéng wèi dài zhōu cì shǐ.
張光晟,京兆盩厔人,起於行間。天寶末,哥舒翰兵敗潼關,大將王思禮所乘 馬中流矢而斃,光晟時在騎卒之中,因下,以馬授思禮。思禮問其姓名,不告而退, 思禮陰記其形貌,常使人密求之。無何,思禮為河東節度使,其偏將辛雲京為代州 刺史,屢為將校譖毀,思禮怒焉。雲京惶懼,不知所出。光晟時隸雲京麾下,因間 進曰:「光晟素有德於王司空,比不言諸,恥以舊恩受賞。今使君憂迫,光晟請奉 命一見司空,則使君之難可解。」雲京然其計,即令之太原。乃謁思禮,未及言舊, 思禮識之,遽曰:「爾豈非吾故人乎?何相見之晚也!」光晟遂陳潼關之事,思禮 大喜,因執其手感泣曰:「吾有今日,子之力也。求子頗久,竟此相遇,何慰如之?」 命同榻而坐,結為兄弟。光晟遂述雲京之屈,思禮曰:「雲京比涉謗言,過亦不細, 今為故人,特舍之矣。」即日擢光晟為兵馬使,賚田宅、縑帛甚厚,累奏特進,試 太常少卿,委以心腹。及雲京為河東節度使,又奏光晟為代州刺史。
dà lì mò, qiān dān yú dū hù jiān yù shǐ zhōng chéng zhèn wǔ jūn shǐ. dài zōng mì wèi zhī yuē: běi fān zòng héng rì jiǔ, dāng sī suǒ yù zhī jì. guāng chéng jì shòu mìng, zhì zhèn, wēi lìng shén xíng. jiàn zhōng yuán nián, huí hé tū dǒng méi lù lǐng zhòng bìng zá zhǒng hú děng zì jīng shī hái guó, yú zài jīn bó, xiāng shǔ yú dào. guāng chéng yà qí zhuāng tuó pō duō, qián lìng yì lì yǐ zhǎng zhuī cì zhī, zé jiē niǎn guī suǒ yòu zhì jīng shī fù rén yě. suì gěi tū dǒng jí suǒ lǐng tú xī lìng fù yàn, jiǔ hān, guāng chéng fú jiǎ jǐn jū ér shā zhī, sǐ zhě qiān yú rén, wéi liú èr hú guī guó fù mìng. suì bù qí fù rén, gěi liáng hái jīng, shōu qí jīn bó, shǎng lài jūn shì. hòu huí hé qiǎn shǐ lái sù, shàng bù yù shén zǔ fān qíng, zhēng bài yòu jīn wú jiāng jūn. huí hé yóu yuàn duì bù yǐ, yòu jiàng wèi mù wáng fù, xún gǎi tài pú qīng, fù cái yàng yàng bù dé zhì.
大曆末,遷單于都護、兼御史中丞、振武軍使。代宗密謂之曰:「北蕃縱橫日 久,當思所御之計。」光晟既受命,至鎮,威令甚行。建中元年,回紇突董梅錄領 眾並雜種胡等自京師還國,輿載金帛,相屬於道。光晟訝其裝橐頗多,潛令驛吏以 長錐刺之,則皆輦歸所誘致京師婦人也。遂給突董及所領徒悉令赴宴,酒酣,光晟 伏甲盡拘而殺之,死者千餘人,唯留二胡歸國復命。遂部其婦人,給糧還京,收其 金帛,賞賚軍士。後回紇遣使來訴,上不欲甚阻蕃情,征拜右金吾將軍。回紇猶怨 懟不已,又降為睦王傅,尋改太僕卿,負才怏怏不得志。
zéi cǐ jiàn nì, shǔ guāng chéng wěi jié dù shǐ jiān zǎi xiàng. jí cǐ zhòng pín bài, suì zé jīng bīng wǔ qiān pèi guāng chéng, yíng yú jiǔ qǔ, qù dōng wèi qiáo fán shí yú lǐ. guāng chéng qián shǐ yú lǐ chéng, yǒu guī shùn zhī yì. chéng jìn bīng rù yuàn, guāng chéng quàn zéi cǐ yí sù xī bēn, guāng chéng yǐ shù qiān rén sòng cǐ chū chéng, yīn lǜ zhòng huí jiàng yú chéng. chéng yǐ qí chéng kuǎn, yòu ài qí cái, yù zòu yòng zhī, bǐ lìng guī sī dì, biǎo qǐng tè jiǎn qí zuì. měi dà yàn huì, jiē lìng jiù zuò, huá zhōu jié dù shǐ luò yuán guāng gòu zhī yuē: wú bù néng yǔ fǎn lǔ tóng xí! fú yī hái yíng. chéng bù dé yǐ, jū zhī sī dì, hòu yǒu zhào yán qí zhuàng jī bù kě yuán, nǎi zhǎn zhī.
賊泚僭逆,署光晟偽節度使兼宰相。及泚眾頻敗,遂擇精兵五千配光晟,營於 九曲,去東渭橋凡十餘里。光晟潛使於李晟,有歸順之意。晟進兵入苑,光晟勸賊 泚宜速西奔,光晟以數千人送泚出城,因率眾回降於晟。晟以其誠款,又愛其材, 欲奏用之,俾令歸私第,表請特減其罪。每大宴會,皆令就坐,華州節度使駱元光 詬之曰:「吾不能與反虜同席!」拂衣還營。晟不得已,拘之私第,後有詔言其狀 跡不可原,乃斬之。
yuán xiū, xiāng zhōu lín zhāng rén, jīng zhào yǐn guāng yú zhī zǐ yě. xiū yǐ gàn jú, lèi shòu jiān chá yù shǐ diàn zhōng shì yù shǐ qīng miáo shǐ pàn guān, qiān yú bù yuán wài láng,. chū tán zhōu cì shǐ, rù wèi zhǔ kè láng zhōng, qiān gěi shì zhōng yù shǐ zhōng chéng zuǒ shù zǐ. qí qī jí lì bù shì láng wáng yì nǚ yě. yīn xiǎo fèn ér lí, qī zú shàng sù, xià yù shǐ tái yàn lǐ, xiū chí liú bù dá kuǎn zhuàng, chú míng, pèi liú qín zhōu. jiǔ zhī, yí yuè zhōu.
源休,相州臨漳人,京兆尹光輿之子也。休以干局,累授監察御史、殿中侍御 史、青苗使判官,遷虞部員外郎,。出潭州刺史,入為主客郎中,遷給事中、御史 中丞、左庶子。其妻即吏部侍郎王翊女也。因小忿而離,妻族上訴,下御史台驗理, 休遲留不答款狀,除名,配流溱州。久之,移岳州。
jiàn zhōng chū, yáng yán zhí zhèng, yǐ jīng zhào yǐn yán yǐng wēi míng shāo zhe, xīn yù qīng zhī. yǐng, jí wáng yì shēng xù yě. xiū yǔ wáng shì lí jué zhī shí, yán fēng wén xiū yǐng yǒu xì, suì zhuó xiū zì liú rén wèi jīng zhào shǎo yǐn, bǐ lìng cì yǐng guò shī. xiū jì zhí jiǔ, yǔ yǐng qīn shàn, yán nù zhī, zòu lìng yǐ běn guān jiān yù shǐ zhōng chéng, fèng shǐ huí hé. xiū zhì zhèn wǔ, jūn shǐ zhāng guāng chéng yǐ shā huí hé tū dǒng děng, shàng chū yù suì jué qí shǐ, lìng xiū hái, dài mìng yú tài yuán. jiǔ zhī fāng qiǎn, réng lìng xiū guī qí tū dǒng yì mì shī dà xiǎo méi lù děng sì shī. tū dǒng zhě, jí wǔ yì kè hán zhī shū fù yě. shī jì zhì, kè hán lìng zǎi chén yǐ xià jù cǎi fú chē mǎ lái yíng. qí zǎi xiàng xié yú sāi jiā zuò dà zhàng, lì xiū děng yú zhàng wài xuě zhōng, jié shā tū dǒng děng gù. xiū yuē: tū dǒng děng zì yǔ zhāng guāng chéng fèn dòu ér sǐ, fēi tiān zǐ mìng yě. yòu wèn: shǐ zhě bèi táng guó, fù zuì dāng sǐ, bù néng zì lù yé? bù rán, hé jiǎ shǒu yú wǒ shā zhī yě? fán jiāng shā zhě shù yǐ, yán pō bèi màn, nǎi yǐn qù, gōng xì shén báo, liú zhī wǔ shí yú rì, nǎi dé hái. kè hán shǐ wèi xiū yuē: wǒ guó rén jiē yù shā rǔ, wéi wǒ bù rán. rǔ guó yǐ shā tū dǒng děng, wú yòu shā rǔ, yóu yǐ xuè xǐ xuè, wū yì shén ěr. wú jīn yǐ shuǐ xǐ xuè, bù yì shàn hū! suǒ qiàn wú mǎ zhí juàn yī bǎi bā shí wàn pǐ, dāng sù guī zhī. qiǎn sàn zhī jiāng jūn kāng chì xīn děng suí xiū lái cháo, xiū jìng bù dé jiàn qí kè hán. xún qiǎn chì xīn děng guī, yǔ zhī bó shí wàn pǐ jīn yín shí wàn liǎng, cháng qí mǎ zhí. xiū lǚ wēi ér hái, zǎi xiàng lú qǐ yòu kǒng fù mìng zhī rì yǐ kǒu biàn jié ēn, jiāng zhì tài yuán, jù zòu wèi guāng lù qīng. xiū yǐ qí hái shǐ shǎng báo, jū cháng yuàn wàng.
建中初,楊炎執政,以京兆尹嚴郢威名稍著,心欲傾之。郢,即王翊甥婿也。 休與王氏離絕之時,炎風聞休、郢有隙,遂擢休自流人為京兆少尹,俾令伺郢過失。 休既職久,與郢親善,炎怒之,奏令以本官兼御史中丞,奉使回紇。休至振武,軍 使張光晟已殺回紇突董等,上初欲遂絕其使,令休還,待命於太原。久之方遣,仍 令休歸其突董、翳密施大小梅錄等四屍。突董者,即武義可汗之叔父也。屍既至, 可汗令宰臣已下具彩服車馬來迎。其宰相頡于思迦坐大帳,立休等於帳外雪中,詰 殺突董等故。休曰:「突董等自與張光晟忿斗而死,非天子命也。」又問:「使者 背唐國,負罪當死,不能自戮耶?不然,何假手於我殺之也?」凡將殺者數矣,言 頗悖慢,乃引去,供餼甚薄,留之五十餘日,乃得還。可汗使謂休曰:「我國人皆 欲殺汝,唯我不然。汝國已殺突董等,吾又殺汝,猶以血洗血,汙益甚爾。吾今以 水洗血,不亦善乎!所欠吾馬直絹一百八十萬疋,當速歸之。」遣散支將軍康赤心 等隨休來朝,休竟不得見其可汗。尋遣赤心等歸,與之帛十萬疋、金銀十萬兩,償 其馬直。休履危而還,宰相盧杞又恐復命之日以口辯結恩,將至太原,遽奏為光祿 卿。休以其還使賞薄,居常怨望。
huì jīng yuán bīng pàn, lì zhū cǐ wèi zhǔ. chū dàn chēng tài wèi, cháo guān yè cǐ zhě, xī quàn zòu yíng luán jià, jì bù hé cǐ yì ér tuì. jí xiū zhì, suì píng rén yí shí, yán duō bèi nì, shèng chén chéng bài, chēng shù fú mìng, quàn lìng jiàn hào. cǐ yuè qí yán, yǐ xiū wèi zǎi xiàng, pàn dù zhī. xiū suì wèi móu zhǔ, zhì yú bīng shí jūn zī, qiān chú bǔ nǐ, nèi wài zī móu, yī bǐng xiū huà. gù shí rén yún: yuán xiū zhī nì, shén yú zhū cǐ. cháo tíng dà chén zhī bēn cuàn bù huò zhě, duō wèi xiū suǒ yòu zhì, yǐ zhì lù rǔ, zhí xiū ér wèi, gài fēi yī yān. yòu quàn cǐ chú jiǎn zōng shì, yǐ jué rén wàng, mìng wàn nián xiàn zéi cáo wèi yáng zhàn zhuān qí duàn jué, zhū wáng zǐ sūn yù hài bù kě shèng shù. cǐ bài zǒu, xiū suí zhì níng zhōu. cǐ sǐ, xiū zǒu fèng xiáng, wèi qí bù qǔ suǒ shā, chuán shǒu lái xiàn. xiū sān zi bìng zhǎn yú dōng shì, jí méi qí jiā.
會涇原兵叛,立硃泚為主。初但稱太尉,朝官謁泚者,悉勸奏迎鑾駕,既不合 泚意而退。及休至,遂屏人移時,言多悖逆,盛陳成敗,稱述符命,勸令僭號。泚 悅其言,以休為宰相,判度支。休遂為謀主,至於兵食軍資,遷除補擬,內外咨謀, 一稟休畫。故時人云:「源休之逆,甚於硃泚。」朝廷大臣之奔竄不獲者,多為休 所誘致,以至戮辱,職休而為,蓋非一焉。又勸泚鋤翦宗室,以絕人望,命萬年縣 賊曹尉楊偡專其斷決,諸王子孫遇害不可勝數。泚敗走,休隨至寧州。泚死,休走 鳳翔,為其部曲所殺,傳首來獻。休三子並斬於東市,籍沒其家。
qiáo lín, tài yuán rén. shǎo gū pín zhì xué, yǐ wén cí chēng. tiān bǎo chū, jǔ jìn shì, bǔ chéng wǔ wèi, lèi shòu xìng píng wèi. shuò fāng jié dù guō zi yí pì wèi zhǎng shū jì, xún bài jiān chá yù shǐ. lín tì tǎng shū dàn, hǎo tán xié, wǔ xuè liáo liè, pō wú lǐ jiǎn. tóng yuàn yù shǐ bì yào chū yǔ lín cháo qiào wǎng fù, yīn chéng xìn xì, suì yǐ gōng shì hù xiāng gào sù, zuò biǎn bā zhōu yuán wài sī hù. suì qǐ wèi nán guō lìng, gǎi diàn zhōng shì yù shǐ, chōng shān nán jié dù zhāng xiàn chéng xíng jūn sī mǎ. shǐ bà, wèi jiàn nán dōng chuān jié dù xiān yú shū míng pàn guān. gǎi jiǎn xiào jià bù láng zhōng guǒ mián suì sān zhōu cì shǐ jiān yù shǐ zhōng chéng. rù wèi dà lǐ shǎo qīng guó zi jì jiǔ. chū wèi huái zhōu cì shǐ. lín sù yǔ zhāng shè yǒu shàn, shàng zài chūn gōng, shè cháng wèi shì dú. jí sì wèi, duō yǐ zhèng shì xún fǎng yú shè, shèng chēng lín shí dù cái lüè, kān bèi dà yòng, yīn bài yù shǐ dài fū píng zhāng shì. lín běn cū cái, yòu nián gāo yǒu ěr jí, shàng měi gù wèn, duì dá shī cì, lùn zòu bù hé shí. xìng jū xiàng wèi fán bā shí yú rì, chú gōng bù shàng shū, bà zhī zhèng shì, xún jiā yíng huáng tài hòu fù shǐ.
喬琳,太原人。少孤貧志學,以文詞稱。天寶初,舉進士,補成武尉,累授興 平尉。朔方節度郭子儀闢為掌書記,尋拜監察御史。琳倜儻疏誕,好談諧,侮謔僚 列,頗無禮檢。同院御史畢耀初與琳嘲誚往復,因成釁隙,遂以公事互相告訴,坐 貶巴州員外司戶。遂起為南郭令,改殿中侍御史,充山南節度張獻誠行軍司馬。使 罷,為劍南東川節度鮮于叔明判官。改檢校駕部郎中、果綿遂三州刺史、兼御史中 丞。入為大理少卿、國子祭酒。出為懷州刺史。琳素與張涉友善,上在春宮,涉嘗 為侍讀。及嗣位,多以政事詢訪於涉,盛稱琳識度材略,堪備大用,因拜御史大夫、 平章事。琳本粗材,又年高有耳疾,上每顧問,對答失次,論奏不合時。幸居相位 凡八十餘日,除工部尚書,罷知政事,尋加迎皇太后副使。
zhū cǐ zhī luàn, hù cóng zhì fèng tiān, zhuǎn lì bù shàng shū, qiān tài zǐ shǎo shī. zài xìng liáng yáng, cóng zhì zhōu zhì, tuō yǐ mǎ fá chí liú, shàng yǐ lín jiù lǎo, xīn jìng zhòng zhī, wèi yù pō zhì, yǐ yù mǎ yī pǐ gěi yān. yòu kěn cí yǐ lǎo jí bù kān shān zǔ dēng dùn, shàng chàng rán, cì zhī suǒ zhí cè yuē: miǎn wèi liáng tú, yǔ qīng jué yǐ. hòu shù rì, nǎi xuē fà wèi sēng, zhǐ xiān yóu sì. zéi cǐ wén zhī, suì lìng shù shí qí zhuī zhì jīng chéng, bǐ wèi wěi lì bù shàng shū. lìng yuán xiū bèi gōng fú, kuì ròu shí, lín suī cí ràng, ér sēng yán qiú shī. lín zhǎng zéi zhōng lì bù, xuǎn rén qián qǐng yuē: suǒ zhù mǒu guān bù wěn biàn. lín wèi zhī yuē: zú xià wèi cǐ xuǎn jìng wěn biàn hū? jí guān jūn shōu jīng shī, dāng chù jí xíng, shí lín yǐ qī shí yú, lǐ chéng mǐn qí shuāi lǎo, biǎo qǐng jiǎn sǐ. shàng yǐ qí lèi jīng zhòng rèn, dùn kuī chén jié, zì shòu nì mìng, pō wén jī xié bèi màn zhī yán, bèi yì fù ēn, gù bù kě shě, mìng zhǎn zhī. lín xíng tàn yuē: qiáo lín yǐ qī yuè qī rì shēng, yì yǐ cǐ rì sǐ, qǐ fēi mìng yú!
硃泚之亂,扈從至奉天,轉吏部尚書,遷太子少師。再幸梁、洋,從至盩厔, 托以馬乏遲留,上以琳舊老,心敬重之,慰諭頗至,以御馬一匹給焉。又懇辭以老 疾不堪山阻登頓,上悵然,賜之所執策曰:「勉為良圖,與卿決矣。」後數日,乃 削髮為僧,止仙遊寺。賊泚聞之,遂令數十騎追至京城,俾為偽吏部尚書。令源休 被公服,饋肉食,琳雖辭讓,而僧言求施。琳掌賊中吏部,選人前請曰:「所注某 官不穩便。」琳謂之曰:「足下謂此選竟穩便乎?」及官軍收京師,當處極刑,時 琳已七十餘,李晟憫其衰老,表請減死。上以其累經重任,頓虧臣節,自受逆命, 頗聞譏諧悖慢之言,背義負恩,固不可舍,命斬之。臨刑嘆曰:「喬琳以七月七日 生,亦以此日死,豈非命歟!」
zhāng shè zhě, pú zhōu rén, jiā shì rú zhě. shè yī guó xué wèi zhū shēng jiǎng shuō, shāo qiān guó zi bó shì, yì néng wèi wén, cháng qǐng yǒu sī rì shì wàn yán, shí hū zhāng wàn yán. dé zōng zài chūn gōng, shòu jīng yú shè. jí jí wèi zhī xī, zhào shè rù gōng, fǎng yǐ shù zhèng, dà xiǎo zhī shì jiē zī zhī. yì rì, zhào jū hàn lín, ēn lǐ shén hòu, qīn zhòng mò bǐ. zì bó shì qiān sàn qí cháng shì. shàng fāng shǔ yì zǎi fǔ, wéi xián shì zé, gù qiú rén yú bù cì zhī dì. shè jǔ huái zhōu cì shǐ qiáo lín wèi xiāng, shàng shòu zhī bù yí, tiān xià wén zhī zhě jiē è rán. shù yuè, lín yǐ bù chēng zhí bà, shàng yóu shì shū shè. é shòu qián hú nán dōu tuán liàn shǐ xīn jīng gǎo zāng shì fā, zhào yuē: zūn shī zhī dào, lǐ yǒu suǒ jiā yì gù zhī fǎ, ēn yǒu suǒ yǎn. zhāng shè huì lù jiāo tōng, pō hài shí tīng, cháng suǒ qīn zhòng, liáng shēn tàn xī. yí fàng guī tián lǐ.
張涉者,蒲州人,家世儒者。涉依國學為諸生講說,稍遷國子博士,亦能為文, 嘗請有司日試萬言,時呼張萬言。德宗在春宮,受經於涉。及即位之夕,召涉入宮, 訪以庶政,大小之事皆咨之。翌日,詔居翰林,恩禮甚厚,親重莫比。自博士遷散 騎常侍。上方屬意宰輔,唯賢是擇,故求人於不次之地。涉舉懷州刺史喬琳為相, 上授之不疑,天下聞之者皆愕然。數月,琳以不稱職罷,上由是疏涉。俄受前湖南 都團練使辛京杲贓事發,詔曰:「尊師之道,禮有所加;議故之法,恩有所掩。張 涉賄賂交通,頗駭時聽,常所親重,良深嘆惜。宜放歸田裡。」
jiǎng zhèn, cháng zhōu yì xìng rén, shàng shū zuǒ chéng liè zhī zǐ yě. yǔ xiōng liàn bìng yǐ wén xué jìn. tiān bǎo mò jǔ xián liáng, lèi shòu zuǒ shí yí sī fēng yuán wài láng, zhuǎn jiàn yì dài fū. shí hù bù shì láng pàn dù zhī hán huàng shàng yán: hé zhōng yán chí shēng ruì yán, shí tǔ dé zhī shàng ruì. shàng yǐ qiū lín shāo duō, shuǐ lǎo wèi huàn, bù yí shēng ruì, mìng zhèn chí yì jiǎn xíng zhī. zhèn zòu yǔ huàng tóng, réng shàng biǎo hè, qǐng xuān fù shǐ guǎn, bìng qǐng zhì shén cí, xī qí jiā hào bǎo yīng líng qìng chí. dì lín lǎo mí yuè, huài jū rén lú shě fēi yī, yán chí wèi lǎo shuǐ suǒ rù, qí wèi duō kǔ. hán huàng lǜ yán hù jiǎn shuì, zhà zòu yǔ bù huài chí, chí shēng ruì yán, zhèn bì zhī shì zhà, shí zhě chǒu zhī. zhuǎn gěi shì zhōng gōng bù shì láng, yǐ jiǎn jiǎn chēng yú shí.
蔣鎮,常州義興人,尚書左丞洌之子也。與兄練並以文學進。天寶末舉賢良, 累授左拾遺、司封員外郎,轉諫議大夫。時戶部侍郎、判度支韓滉上言:「河中鹽 池生瑞鹽,實土德之上瑞。」上以秋霖稍多,水潦為患,不宜生瑞,命鎮馳驛檢行 之。鎮奏與滉同,仍上表賀,請宣付史館,並請置神祠,錫其嘉號寶應靈慶池。地 霖潦彌月,壞居人廬舍非一,鹽池為潦水所入,其味多苦。韓滉慮鹽戶減稅,詐奏 雨不壞池,池生瑞鹽,鎮庇之飾詐,識者丑之。轉給事中、工部侍郎,以簡儉稱於 時。
qí mèi xù yuán pǔ, jí xiū zhī dì yě, yǐ yīn gòu zhī gù, yǔ xiū jiāo hǎo. jīng shī zhī pàn, zhèn qián cuàn, yè zhì hù xiàn xī, mǎ zhì duò gōu jiàn zhōng, shāng zú bù néng jìn. shí shǐ liàn yǐ yǔ yuán xiū xiāng shuài shòu zéi wěi guān. zhèn pú rén yǒu táo guī tóu liàn, yún zhèn bìng zú zài hù. liàn yǔ yuán xiū wén zhī dà xǐ, suì yán yú zéi cǐ cǐ. cǐ sù mù zhèn qīng míng, jí lìng qí èr bǎi qiú zhī hù xiàn xī. míng rì, yōng zhèn ér zhì, shǔ wèi wěi zǎi xiàng. jì zhī bù miǎn, měi yōu jǔ, cháng huái rèn jiāng zì cái, duō wèi xiōng liàn suǒ jiù ér bà. shù rì hòu, fù móu cuàn nì, jìng yǐ xìng nuò wèi qiè, jì zhōng bù guǒ. rán yuán xiū yǔ cǐ pín yì, yù bī xié qián cáng yì guān, dà jiā shā lù, zhèn zhé lì zhēng jiù, huò quán zhě shén zhòng. zhì shì, yǔ xiōng liàn děng bìng shòu wěi zhí, zhǎn yú dōng shì xī běi jiē.
其妹婿源溥,即休之弟也,以姻媾之故,與休交好。涇師之叛,鎮潛竄,夜至 鄠縣西,馬躓墮溝澗中,傷足不能進。時史練已與源休相率受賊偽官。鎮僕人有逃 歸投練,雲鎮病足在鄠。練與源休聞之大喜,遂言於賊泚此。泚素慕鎮清名,即令 騎二百求之鄠縣西。明日,擁鎮而至,署為偽宰相。既知不免,每憂沮,常懷刃將 自裁,多為兄練所救而罷。數日後,復謀竄匿,竟以性懦畏怯,計終不果。然源休 與泚頻議,欲逼脅潛藏衣冠,大加殺戮,鎮輒力爭救,獲全者甚眾。至是,與兄練 等並授偽職,斬於東市西北街。
chū zhèn fù liè, shū huàn, dāng lù shān sī míng zhī luàn, bìng shòu wěi zhí, rán yǐ jiā fēng xiū zhěng, wèi shì dài fū suǒ chēng. zhèn xiōng dì yì yǐ jiào yì lǐ fǎ wèi jǐ rèn, ér tān lù ài sǐ, jié huī shēn lù, wèi tiān xià xiào.
初鎮父洌,叔渙,當祿山、思明之亂,並授偽職,然以家風修整,為士大夫所 稱。鎮兄弟亦以教義禮法為己任,而貪祿愛死,節隳身戮,為天下笑。
hóng jīng lún, jiàn zhōng chū wèi chù zhì shǐ. zhì dōng dōu, fǎng wén wèi zhōu tián yuè shí liáng bīng fán qī wàn rén, jīng lún sù mèi shí jī, xiān yǐ fú tíng qí bīng sì wàn rén, lìng guī nóng mǔ. tián yuè wěi shùn mìng, jí yī fú bà zhī ér dà jí suǒ bà bīng shì, jī nù zhī yuē: ěr děng zài jūn lǚ, gè yǒu fù mǔ qī zǐ, jì wèi chù zhì shǐ suǒ bà, rú hé dé yī shí? suì dà kū. yuè nǎi jǐn chū jiā cái yī fú hòu gěi zhī, gè lìng hái qí bù wǔ, zì cǐ rén jiān pàn xīn, yóu shì bà zhí. jí zhū cǐ fǎn, wěi shòu tài cháng shǎo qīng.
洪經綸,建中初為黜陟使。至東都,訪聞魏州田悅食糧兵凡七萬人,經綸素昧 時機,先以符停其兵四萬人,令歸農畝。田悅偽順命,即依符罷之;而大集所罷兵 士,激怒之曰:「爾等在軍旅,各有父母妻子,既為黜陟使所罷,如何得衣食?」 遂大哭。悅乃盡出家財衣服厚給之,各令還其部伍,自此人堅叛心,由是罷職。及 硃泚反,偽授太常少卿。
péng yǎn, shǎo fù jùn cái, ruì yú jìn qǔ, wèi dāng tú zhě suǒ yì, xíng yú yán sè. dà lì mò, wèi dōu guān yuán wài láng. shí jiàn nán dōng chuān guān chá shǐ lǐ shū míng shàng yán, yǐ fú dào èr jiào, wú yì yú shí, qǐng cū jiā chéng tài. qí dōng chuān sì guān, qǐng dìng wèi èr děng: shàng sì liú sēng èr shí yī rén shàng guān liú dào shì shí sì rén, jiàng shā yǐ qī, jiē jīng xuǎn yǒu dào héng zhě, yú xī lìng fǎn chū. lán ruò dào chǎng wú míng zhě jiē fèi. dé zōng yuē: shū míng cǐ zòu, kě wèi tiān xià tōng zhì, bù wéi jiàn nán yī dào. xià shàng shū jí yì. yǎn xiàn yì yuē:
彭偃,少負俊才,銳於進取,為當塗者所抑,形於言色。大曆末,為都官員外 郎。時劍南東川觀察使李叔明上言,以「佛、道二教,無益於時,請粗加澄汰。其 東川寺觀,請定為二等:上寺留僧二十一人;上觀留道士十四人,降殺以七,皆精 選有道行者,余悉令返初。蘭若、道場無名者皆廢。」德宗曰:「叔明此奏,可為 天下通制,不唯劍南一道。」下尚書集議。偃獻議曰:
wáng zhě zhī zhèng, biàn rén xīn wèi shàng, yīn rén xīn cì zhī, bù biàn bù yīn, xún cháng shǒu gù zhě wèi xià. gù fēi yǒu dú jiàn zhī míng, bù néng xíng fēi cháng zhī shì. jīn bì xià yǐ wéi xīn zhī zhèng, wèi wàn dài fǎ, ruò bù gé jiù fēng, lìng guī zhèng dào zhě, fēi yě. dāng jīn dào shì, yǒu míng wú shí, shí sú xiān zhòng, luàn zhèng yóu qīng. wéi yǒu sēng ní, pō wèi huì zá. zì xī fāng zhī jiào, bèi yú zhōng guó, qù shèng rì yuǎn, kōng mén bù xíng wǔ zhuó, bǐ qiū dàn xíng cū fǎ. yuán zì hòu hàn, zhì yú chén suí, sēng zhī fèi miè, qí yì shù hū! huò zhì kēng shā, dài wú yí yú. qián dài dì wáng, qǐ è sēng dào zhī shàn rú cǐ zhī shēn yé? gài qí luàn rén yì yǐ shèn yǐ. qiě fú zhī lì jiào, qīng jìng wú wèi, ruò yǐ sè jiàn, jí shì xié fǎ, kāi shì wù rù, wéi yǒu yī mén, suǒ yǐ sān shèng zhī rén, bǐ zhī wài dào. kuàng jīn chū jiā zhě jiē shì wú shí xià liè zhī liú, zòng qí jiè xíng gāo jié, zài yú wáng zhě, yǐ wú yòng yǐ, kuàng shì gǒu bì zhēng yáo, yú shā dào yín, wú suǒ bù fàn zhě hū! jīn shū míng zhī xīn shén shàn, rán chén kǒng qí jiān lì dǐ qī, ér qù zhě wèi bì fēi, liú zhě bù bì shì, wú yì yú guó, bù néng xī jiān. jì bù biàn rén xīn, yì bù yīn rén xīn, qiáng zhì lì chí, nán zhì yuǎn ěr.
王者之政,變人心為上,因人心次之,不變不因,循常守固者為下。故非有獨 見之明,不能行非常之事。今陛下以惟新之政,為萬代法,若不革舊風,令歸正道 者,非也。當今道士,有名無實,時俗鮮重,亂政猶輕。唯有僧尼,頗為穢雜。自 西方之教,被於中國,去聖日遠,空門不行五濁,比丘但行粗法。爰自後漢,至於 陳、隋,僧之廢滅,其亦數乎!或至坑殺,殆無遺余。前代帝王,豈惡僧道之善如 此之深耶?蓋其亂人亦已甚矣。且佛之立教,清淨無為,若以色見,即是邪法,開 示悟入,唯有一門,所以三乘之人,比之外道。況今出家者皆是無識下劣之流,縱 其戒行高潔,在於王者,已無用矣,況是苟避征徭,於殺盜淫,無所不犯者乎!今 叔明之心甚善,然臣恐其奸吏詆欺,而去者未必非,留者不必是,無益於國,不能 息奸。既不變人心,亦不因人心,強制力持,難致遠耳。
chén wén tiān shēng zhēng rén, bì jiāng yǒu zhí, yóu xíng fú shí, wáng zhì suǒ jìn. gù yǒu cái zhě shòu jué lù, bù xiào zhě chū zū zhēng, cǐ gǔ zhī cháng dào yě. jīn tiān xià sēng dào, bù gēng ér shí, bù zhī ér yī, guǎng zuò wēi yán xiǎn yǔ, yǐ huò yú zhě. yī sēng yī shí, suì jì yuē sān wàn yǒu yú, wǔ dīng suǒ chū, bù néng zhì cǐ. jǔ yī sēng yǐ jì tiān xià, qí fèi kě zhī. bì xià rì gàn yōu qín, jiāng qù rén hài, cǐ ér bù jiù, xī qí wèi zhèng? chén fú qǐng sēng dào wèi mǎn wǔ shí zhě, měi nián shū juàn sì pǐ ní jí nǚ dào shì wèi mǎn wǔ shí zhě, měi nián shū juàn èr pǐ qí zá sè yì yǔ bǎi xìng tóng. yǒu cái zhì zhě lìng rù shì, qǐng hái sú wèi píng rén zhě tīng. dàn lìng jiù yì shū kè, wèi sēng hé shāng. chén qiè liào qí suǒ chū, bù xià jīn zhī zū fù sān fēn zhī yī, rán zé bì xià zhī guó fù yǐ, cāng shēng zhī hài chú yǐ. qí nián guò wǔ shí zhě, qǐng jiē miǎn zhī. fū zǐ yuē: wǔ shí ér zhī tiān mìng. liè zǐ yuē: bù bān bái, bù zhī dào. rén nián wǔ shí, shì yù sì shuāi, zòng bù chū jiā, xīn yǐ jìn dào, kuàng jiè lǜ jiǎn qí qíng xìng zāi! chén yǐ wèi cǐ lìng jì xíng, sēng dào guī bì hái sú zhě gù yǐ tài bàn. qí nián lǎo jīng xiū zhě, bì jǐn wèi rén shī, zé dào shì èr jiào yì zhòng míng yǐ.
臣聞天生烝人,必將有職,遊行浮食,王制所禁。故有才者受爵祿,不肖者出 租征,此古之常道也。今天下僧道,不耕而食,不織而衣,廣作危言險語,以惑愚 者。一僧衣食,歲計約三萬有餘,五丁所出,不能致此。舉一僧以計天下,其費可 知。陛下日旰憂勤,將去人害,此而不救,奚其為政?臣伏請僧道未滿五十者,每 年輸絹四疋;尼及女道士未滿五十者,每年輸絹二疋;其雜色役與百姓同。有才智 者令入仕,請還俗為平人者聽。但令就役輸課,為僧何傷。臣竊料其所出,不下今 之租賦三分之一,然則陛下之國富矣,蒼生之害除矣。其年過五十者,請皆免之。 夫子曰:「五十而知天命。」列子曰:「不班白,不知道。」人年五十,嗜欲巳衰, 縱不出家,心已近道,況戒律檢其情性哉!臣以為此令既行,僧道規避還俗者固已 太半。其年老精修者,必盡為人師,則道、釋二教益重明矣。
yì zhě shì zhī, shàng pō shàn qí yán. dà chén yǐ èr jiào xíng zhī yǐ jiǔ, liè shèng fèng zhī, bù yí dùn rǎo, yí qù qí tài shèn, qí yì bù xíng.
議者是之,上頗善其言。大臣以二教行之已久,列聖奉之,不宜頓擾,宜去其 太甚,其議不行。
yǎn yǐ cái dì dāng zhǎng wén gào, yǐ zào qiú wèi shí lùn suǒ yì, yù yù bù dé zhì. jīng shī zhī luàn, cóng jià bù jí, nì yú tián jiā, wèi zéi suǒ de. zhū cǐ sù zhī zhī, dé yǎn shén xǐ, wěi shǔ zhōng shū shè rén, jiàn hào cí lìng, jiē yǎn wèi zhī. zéi bài, yǔ wěi zhōng chéng cuī xuān zéi jiāng dù rú jiāng wú xī guāng děng shí sān rén, lǐ chéng shōu zhī, jù zhǎn yú ān guó sì qián.
偃以才地當掌文誥,以躁求為時論所抑,鬱郁不得志。涇師之亂,從駕不及, 匿于田家,為賊所得。硃泚素知之,得偃甚喜,偽署中書舍人,僭號辭令,皆偃為 之。賊敗,與偽中丞崔宣、賊將杜如江、吳希光等十三人,李晟收之,俱斬於安國 寺前。
shǐ chén yuē: zhào fēn yīn yáng, yuán yǒu shēng sǐ, xiū duǎn èr shì, xián yú yī tú. gù jūn zǐ yù yí xiǎn zhī jī, bù yì qí jié xiǎo rén mèi nì shùn zhī dào, ér xiàn yú xíng. hóng máo tài shān, sī wèi zhì lùn. lìng yán yuǎn zǒng shī tú, shǒu wèi pàn nì guāng chéng chū dāng wěi rèn, wēi shū kuǎn chéng yuán xiū suī yuē shì liú, shén yú yuán è qiáo lín qiǎo cí zhēn zhǔ, fǔ jiù wěi guān jiǎng zhèn tān lù huī jié, jiē yuē xiǎo rén. jīng lún zhī tú, bù zú yán ěr.
史臣曰:肇分陰陽,爰有生死,修短二事,賢愚一途。故君子遇夷險之機,不 易其節;小人昧逆順之道,而陷於刑。鴻毛泰山,斯為至論。令言遠總師徒,首為 叛逆;光晟初當委任,危輸款誠;源休雖曰士流,甚於元惡;喬琳巧辭真主,俯就 偽官;蔣鎮貪祿隳節,皆曰小人。經綸之徒,不足言爾。
zàn yuē: shí zhēng nì shùn, mìng jī sǐ shēng. jūn zǐ shǒu jié, xiǎo rén zhèng xíng.
贊曰:時爭逆順,命擊死生。君子守節,小人正刑。