zhèng tán dì lǎng
○鄭覃 弟朗
chén yí xíng lǐ shēn wú rǔ nà
陳夷行 李紳 吳汝納
lǐ huí lǐ jué lǐ gù yán
李回 李珏 李固言
zhèng tán, gù xiāng xún yú zhī zǐ. yǐ fù yìn bǔ hóng wén xiào lǐ, lì shí yí bǔ què kǎo gōng yuán wài láng xíng bù láng zhōng. yuán hé shí sì nián èr yuè, qiān jiàn yì dài fū. xiàn zōng yòng nèi guān wǔ rén wèi jīng xī běi hé dí shǐ, tán shàng shū lùn bà. mù zōng bù xù zhèng shì, xǐ yóu yàn jí wèi zhī shǐ, tǔ bō kòu biān, tán yǔ tóng zhí cuī xuán liàng děng tíng zòu yuē: bì xià jí wèi yǐ lái, yàn lè guò duō, tián yóu wú dù. jīn fān kòu zài jìng, huǎn jí zòu bào, bù zhī chéng yú suǒ zài. chén děng tiǎn bèi jiàn guān, bù shèng yōu tì, fú yuàn shāo jiǎn yóu zòng, liú xīn zhèng dào. fú wén bì xià chén yè nì xiá chàng yōu jìn xí zhī tú, shǎng cì tài hòu. fán jīn yín huò bì, jiē chū zì shēng líng gāo xuè, bù kě shǐ wú gōng zhī rén, làn zhān cì yǔ. zòng nèi cáng yǒu yú, yì qǐ yòng zhī yǒu jié, rú biān shàng jǐng jí, jí zhī yòng wú què. miǎn lìng yǒu sī zhòng liǎn bǎi xìng, shí tiān xià xìng shèn. dì chū bù yuè qí yán, gù zǎi xiàng xiāo fǔ yuē: cǐ bèi hé rén? fǔ duì yuē: jiàn guān yě. dì yì shāo jiě, nǎi yuē: zhèn zhī guò shī, chén xià jǐn guī, zhōng yě. nǎi wèi tán yuē: gé zhōng zòu shì, shū bù cóng róng. jīn hòu yǒu shì miàn chén, zhèn yǔ qīng yán yīng xiāng jiàn. shí jiǔ wú gé zhōng zòu shì, tán děng kàng lùn, rén jiē xiāng hè.
鄭覃,故相珣瑜之子。以父廕補弘文校理,歷拾遺、補闕、考功員外郎、刑部 郎中。元和十四年二月,遷諫議大夫。憲宗用內官五人為京西北和糴使,覃上疏論 罷。穆宗不恤政事,喜游宴;即位之始,吐蕃寇邊,覃與同職崔玄亮等廷奏曰: 「陛下即位已來,宴樂過多,畋游無度。今蕃寇在境,緩急奏報,不知乘輿所在。 臣等忝備諫官,不勝憂惕,伏願稍減游縱,留心政道。伏聞陛下晨夜昵狎倡優;近 習之徒,賞賜太厚。凡金銀貨幣,皆出自生靈膏血,不可使無功之人,濫沾賜與。 縱內藏有餘,亦乞用之有節,如邊上警急,即支用無闕。免令有司重斂百姓,實天 下幸甚。」帝初不悅其言,顧宰相蕭俛曰:「此輩何人?」俛對曰:「諫官也。」 帝意稍解,乃曰:「朕之過失,臣下盡規,忠也。」乃謂覃曰:「閣中奏事,殊不 從容。今後有事面陳,朕與卿延英相見。」時久無閣中奏事,覃等抗論,人皆相賀。
zhèn jì jié dù shǐ wáng chéng zōng sǐ, qí dì chéng yuán tīng cháo zhǐ, yí shòu zhèng huá jié dù. zhèn zhī sān jūn liú chéng yuán, yǐ nán bù néng fù zhèn chéng yuán qǐ zhòng chén xuān yù, nǎi yǐ tán wèi xuān yù shǐ, qǐ jū shè rén wáng fán fù zhī.
鎮冀節度使王承宗死,其弟承元聽朝旨,移授鄭滑節度。鎮之三軍留承元,以 難不能赴鎮;承元乞重臣宣諭,乃以覃為宣諭使,起居舍人王璠副之。
chū, zhèn zú cí yǔ bù xùn, tán zhì xuān zhào, yù yǐ dà yì, jūn rén shì rán tīng mìng. zhǎng qìng yuán nián shí yī yuè, zhuǎn gěi shì zhōng. sì nián, qiān yù shǐ zhōng chéng, shí yī yuè, quán zhī gōng bù shì láng. bǎo lì yuán nián, bài jīng zhào yǐn. wén zōng jí wèi, gǎi zuǒ sàn qí cháng shì. sān nián, yǐ běn guān chōng hàn lín shì jiǎng xué shì. sì nián sì yuè, bài gōng bù shì láng.
初,鎮卒辭語不遜,覃至宣詔,諭以大義,軍人釋然聽命。長慶元年十一月, 轉給事中。四年,遷御史中丞,十一月,權知工部侍郎。寶曆元年,拜京兆尹。文 宗即位,改左散騎常侍。三年,以本官充翰林侍講學士。四年四月,拜工部侍郎。
tán zhǎng yú jīng xué, jī gǔ shǒu zhèng, dì yóu zhòng zhī. tán cóng róng zòu yuē: jīng jí é miù, bó shì xiāng yán, nán wèi gǎi zhèng. qǐng zhào sù rú ào xué, xiào dìng liù jí zhǔn hòu hàn gù shì, lè shí yú tài xué, yǒng dài zuò zé, yǐ zhèng qí què. cóng zhī.
覃長於經學,稽古守正,帝尤重之。覃從容奏曰:「經籍訛謬,博士相沿,難 為改正。請召宿儒奧學,校定六籍;准後漢故事,勒石於太學,永代作則,以正其 闕。」從之。
wǔ nián, lǐ zōng mǐn niú sēng rú fǔ zhèng. zōng mǐn yǐ tán yǔ lǐ dé yù xiāng shàn, báo zhī. shí dé yù zì zhè xī rù cháo, fù wèi mǐn rú suǒ pái, chū zhèn shǔ chuān. zōng mǐn è tán jìn zhōng yán shì, zòu wèi gōng bù shàng shū, bà shì jiǎng xué shì. wén zōng hǎo jīng yì, xīn pō sī zhī. liù nián èr yuè, fù zhào wèi shì jiǎng xué shì. qī nián chūn, dé yù zuò xiāng. wǔ yuè, yǐ tán wèi yù shǐ dài fū. wén zōng cháng yú yán yīng wèi zǎi xiàng yuē: yīn yòu tōng jīng xué, wèi rén pō shì zhèng tán. zōng mǐn yuē: tán yòu chéng yǒu jīng xué, yú yì lùn bù zú tīng lǎn. lǐ dé yù duì yuē: yīn zhèng zhī yán, tā rén bù yù wén, wéi bì xià qiē yù wén zhī. tán cháng jí rén péng dǎng, wèi zōng mǐn suǒ báo gù yě. bā nián, qiān hù bù shàng shū. qí nián, dé yù bà xiāng, zōng mǐn fù zhī zhèng, yǔ lǐ xùn zhèng zhù tóng pái chì lǐ dé yù lǐ shēn. èr rén biǎn chù, tán yì zuǒ shòu mì shū jiān. jiǔ nián liù yuè, yáng yú qīng lǐ zōng mǐn dé zuì zhǎng liú, fù yǐ tán wèi xíng bù shàng shū. shí yuè, qiān shàng shū yòu pú shè, jiān pàn guó zi jì jiǔ. xùn zhù fú zhū, zhào tán rù jìn zhōng cǎo zhì chì, míng rì yǐ běn guān tóng píng zhāng shì, fēng xíng yáng jùn gōng, shí yì èr qiān hù.
五年,李宗閔、牛僧孺輔政。宗閔以覃與李德裕相善,薄之。時德裕自浙西入 朝,復為閔、孺所排,出鎮蜀川。宗閔惡覃禁中言事,奏為工部尚書,罷侍講學士。 文宗好經義,心頗思之。六年二月,復召為侍講學士。七年春,德裕作相。五月, 以覃為御史大夫。文宗嘗於延英謂宰相曰:「殷侑通經學,為人頗似鄭覃。」宗閔 曰:「覃、侑誠有經學,於議論不足聽覽。」李德裕對曰:「殷、鄭之言,他人不 欲聞,唯陛下切欲聞之。」覃嘗嫉人朋黨,為宗閔所薄故也。八年,遷戶部尚書。 其年,德裕罷相,宗閔復知政,與李訓、鄭注同排斥李德裕、李紳。二人貶黜,覃 亦左授秘書監。九年六月,楊虞卿、李宗閔得罪長流,復以覃為刑部尚書。十月, 遷尚書右僕射,兼判國子祭酒。訓、注伏誅,召覃入禁中草制敕,明日以本官同平 章事,封滎陽郡公,食邑二千戶。
tán suī jīng jīng yì, bù néng wèi wén. jí jìn shì fú huá. kāi chéng chū, zòu lǐ bù gòng yuàn yí bà jìn shì kē. chū, zǐ chén duì, shàng yǔ jí xuǎn shì, tán yuē: nán běi cháo duō yòng wén huá, suǒ yǐ bù zhì. shì yǐ cái kān jí yòng, hé bì wén cí? dì yuē: jìn shì jí dì rén yǐ céng wèi zhōu xiàn guān zhě, fāng zhèn zòu shǔ jí kě zhī, yú jí fǒu. tán yuē: cǐ kē lǜ duō qīng báo, bù bì jǐn yòng. dì yuē: qīng báo dūn hòu, sè sè yǒu zhī, wèi bì dú zài jìn shì. cǐ kē zhì yǐ èr bǎi nián, yì bù kě jù gǎi. tán yuē: yì bù kě guò yǒu chóng shù. dì cháng wèi zǎi chén yuē: bǎi sī chí màn, yào zhòng tiáo jǔ. yīn zhǐ xiāng lú yuē: cǐ lú shǐ yì huá hǎo, yòng zhī jì jiǔ, nǎi wú guāng cǎi. ruò bù jiā shì, hé yóu fù chū? tán duì yuē: pī biàn fēng sú, dāng kǎo shí xiào. zì sān shí nián yǐ lái, duō bù wù shí, qǔ yú yán qíng. rú jī ruǎn zhī liú, bù shè zhí shì. lǐ shí yún: cǐ běn yīn zhì píng, rén rén wú shì, ān yì suǒ zhì. jīn zhī rén sú yì mù wáng yí fǔ, chǐ bù néng jí zhī. shàng yuē: qīng děng fǔ zhèn, zài zhèn jǔ fǎ dù ér yǐ.
覃雖精經義,不能為文。嫉進士浮華。開成初,奏禮部貢院宜罷進士科。初, 紫宸對,上語及選士,覃曰:「南北朝多用文華,所以不治。士以才堪即用,何必 文辭?」帝曰:「進士及第人已曾為州縣官者,方鎮奏署即可之,余即否。」覃曰: 「此科率多輕薄,不必盡用。」帝曰:「輕薄敦厚,色色有之,未必獨在進士。此 科置已二百年,亦不可遽改。」覃曰:「亦不可過有崇樹。」帝嘗謂宰臣曰:「百 司弛慢,要重條舉。」因指香爐曰:「此爐始亦華好,用之既久,乃無光彩。若不 加飾,何由復初?」覃對曰:「丕變風俗,當考實效。自三十年已來,多不務實, 取於顏情。如嵇、阮之流,不攝職事。」李石云:「此本因治平,人人無事,安逸 所致。今之人俗亦慕王夷甫,恥不能及之。」上曰:「卿等輔朕,在振舉法度而已。」
shí tài xué lè shí jīng, tán zòu qǐ jū láng zhōu chí shuǐ bù yuán wài láng cuī qiú jiān chá yù shǐ zhāng cì zōng lǐ bù yuán wài láng wēn yè děng, xiào dìng jiǔ jīng wén zì, xuán lìng shàng shí. jiā mén xià shì láng hóng wén guǎn dà xué shì jiān xiū guó shǐ. shàng cháng yú yán yīng lùn gǔ jīn shī jù gōng zhuō, tán yuē: kǒng zǐ suǒ shān, sān bǎi piān shì yě. jiàng cǐ wǔ yán qī yán, cí fēi yǎ zhèng, bù zú dì wáng shǎng yǒng. fū shī zhī yǎ sòng, jiē xià cì shàng suǒ wèi, fēi shàng huà xià ér zuò. wáng zhě cǎi shī, yǐ kǎo fēng sú dé shī. zhòng ní shān dìng, yǐ wèi shì guī. jìn dài chén hòu zhǔ suí yáng dì jiē néng zhāng jù, bù zhī wáng zhě dà duān, zhōng yǒu jì nián zhī shī. zhāng jù xiǎo dào, yuàn bì xià bù qǔ yě. tán yǐ zǎi xiàng jiān pàn guó zi jì jiǔ, zòu tài xué zhì wǔ jīng bó shì gè yī rén, yuán wú zhí tián, qǐng yī wáng fǔ guān lì, cì lù sù. cóng zhī. yòu jìn shí bì jiǔ jīng yī bǎi liù shí juǎn.
時太學勒石經,覃奏起居郎周墀、水部員外郎崔球、監察御史張次宗、禮部員 外郎溫業等,校定《九經》文字,旋令上石。加門下侍郎、弘文館大學士、監修國 史。上嘗於延英論古今詩句工拙,覃曰:「孔子所刪,三百篇是也。降此五言七言, 辭非雅正,不足帝王賞詠。夫《詩》之《雅》、《頌》,皆下刺上所為,非上化下 而作。王者采詩,以考風俗得失。仲尼刪定,以為世規。近代陳後主、隋煬帝皆能 章句,不知王者大端,終有季年之失。章句小道,願陛下不取也。」覃以宰相兼判 國子祭酒,奏太學置五經博士各一人,緣無職田,請依王府官例,賜祿粟。從之。 又進《石壁九經》一百六十卷。
qí nián, lǐ gù yán fù wèi zǎi xiàng. gù yán yǔ lǐ zōng mǐn yáng sì fù shàn, tán zēng zhī. yīn qǐ jū láng què, gù yán zòu yuē: zhōu jìng fù cuī qiú zhāng cì zōng děng sān rén, jiē kān cǐ rèn. tán yuē: cuī qiú yóu zōng mǐn zhī mén, qiě chì chí xià bǐng bǐ, wèi qiān gǔ fǎ, bù kě péng dǎng. rú péi zhōng rú lǐ ràng yí, chén bù gǎn yǒu xiān jiè yì lùn. nǎi zhǐ. sān nián, yáng sì fù zì xī chuān rù bài píng zhāng shì, yǔ tán yóu xiāng máo dùn jiā zhī yǐ gù yán lǐ jué, rù duì zhī jì, shì fēi fēng qǐ. èr yuè, tán jìn wèi tài zǐ tài shī.
其年,李固言復為宰相。固言與李宗閔、楊嗣復善,覃憎之。因起居郎闕,固 言奏曰:「周敬復、崔球、張次宗等三人,皆堪此任。」覃曰:「崔球游宗閔之門, 且赤墀下秉筆,為千古法,不可朋黨。如裴中孺、李讓夷,臣不敢有纖芥異論。」 乃止。三年,楊嗣復自西川入拜平章事,與覃尤相矛盾;加之以固言、李珏,入對 之際,是非蜂起。二月,覃進位太子太師。
wén zōng yǐ hàn fàng xì qiú, chū gōng rén liú hǎo nú děng wǔ bǎi yú rén, sòng liǎng jiē sì guān, rèn guī qīn qī. zǐ chén duì, lǐ jué yuē: bì xià fàng gōng nǚ shù duō, dé mài qiān gǔ. hàn zhì, bā yuè xuǎn rén, jìn wǔ píng wú, yì duō cǎi zé. zhòng ní suǒ wèi wèi jiàn hǎo dé rú hào sè. jīn bì xià yǐ wèi wú yì fàng zhī, wēi chén gǎn hè. tán yuē: jìn wǔ dì yǐ cǎi zé zhī shī, zhōng yuán huà wèi zuǒ rèn bì xià yǐ wèi yīn jiàn, fàng qù yōu yí. qí nián shí èr yuè, sān shàng zhāng qiú bà, zhào luò tài zǐ tài shī, yú rú gù. réng sān wǔ rì yī rù zhōng shū, shāng liáng zhèng shì. sì nián wǔ yuè, bà xiāng, shǒu zuǒ pú shè.
文宗以旱放繫囚,出宮人劉好奴等五百餘人,送兩街寺觀,任歸親戚。紫宸對, 李珏曰:「陛下放宮女數多,德邁千古。漢制,八月選人,晉武平吳,亦多採擇。 仲尼所謂『未見好德如好色』。今陛下以為無益放之,微臣敢賀。」覃曰:「晉武 帝以採擇之失,中原化為左衽;陛下以為殷鑑,放去攸宜。」其年十二月,三上章 求罷,詔落太子太師,余如故。仍三五日一入中書,商量政事。四年五月,罷相, 守左僕射。
wǔ zōng jí wèi, lǐ dé yù yòng shì, yù yuán wèi zǎi xiàng. gù yǐ zú jí bù rèn cháo yè. huì chāng èr nián, shǒu sī tú zhì shì, zú.
武宗即位,李德裕用事,欲援為宰相。固以足疾不任朝謁。會昌二年,守司徒 致仕,卒。
zi yì chuò, yǐ yìn shòu wèi nán wèi, zhí hóng wén guǎn.
子裔綽,以廕授渭南尉,直弘文館。
tán shǎo qīng kǔ zhēn tuì, bù zào cì yǔ rén kuǎn xiá. wèi zhì xiāng guó, suǒ jū wèi cháng zēng shì, cái bì fēng yǔ. jiā wú yìng qiè, rén jiē yǎng qí sù fēng. rán jí è tài guò, duō suǒ bù róng, zhòng dàn ér è zhī.
覃少清苦貞退,不造次與人款狎。位至相國,所居未嘗增飾,才庇風雨。家無 媵妾,人皆仰其素風。然嫉惡太過,多所不容,眾憚而惡之。
tán dì lǎng qián.
覃弟朗、潛。
lǎng, zì yǒu róng. zhǎng qìng yuán nián, dēng jìn shì jiǎ kē, zài qiān yòu shí yí. kāi chéng zhōng, wèi qǐ jū láng. chū, tài hé mò fēng sú shāo shē, wén zōng gōng qín jié jiǎn, jì gé qí fēng. zǎi chén děng yán yuē: bì xià jié jiǎn shěng yòng, fēng sú yǐ yí, zhǎng jū dà mèi, jiàn yǐ jiǎn sǔn. ruò gèng lìng qī shǔ jué qí chǐ mí, bù lǜ xià bù cóng jiào. dì yuē: cǐ shì yì nán hù xiǎo, dàn qù qí tài shén, zì yǐ jiǎn dé huà zhī. zhèn wén qián shí nèi kù wéi èr jǐn páo, shì yǐ jīn niǎo, yī páo xuán zōng xìng wēn tāng yù zhī, yī jí yǔ guì fēi. dāng shí guì zhòng rú cǐ, rú jīn shē mí, qǐ fù guì zhī? liào jīn fù jiā wǎng wǎng jiē yǒu. zuǒ wèi fù shǐ zhāng yuán chāng biàn yòng jīn tuò hú, zuó yīn lǐ xùn, yǐ zhū zhī yǐ. shí lǎng zhí bǐ chī tóu xià, zǎi chén tuì, shàng wèi lǎng yuē: shì suǒ yì lùn, qīng jì lù wèi? wú shì guān zhī. lǎng duì yuē: chén zhí bǐ suǒ jì, biàn míng wèi shǐ. fú zhǔn gù shì, dì wáng bù kě qǔ guān. xī tài zōng yù lǎn guó shǐ, jiàn yì dài fū zhū zi shē yún: shǐ guān suǒ shù, bù yǐn shàn è. huò zhǔ fēi shàng zhì, shì fēi hù shī, jiàn zhī zé zhì yuàn, suǒ yǐ yì bù kě guān. yòu chǔ suì liáng yuē: jīn zhī qǐ jū láng, gǔ zhī zuǒ yòu shǐ yě jì rén jūn yán xíng, shàn è bì shū, shù jǐ bù wèi fēi fǎ, bù wén dì wáng gōng zì guān shǐ. dì yuē: shì lái suǒ jì, wú kě fǒu zāng, jiàn yì hé shuǎng? nǎi xuān wèi zǎi chén yuē: zhèng lǎng yǐn gù shì, bù yù tuō jiàn qǐ jū zhù. fū rén jūn zhī yán, shàn è bì shū. zhèn kǒng píng cháng xián huà, bù guān lǐ tǐ, chuí zhū jiāng lái, qiè yǐ wèi chǐ. yì rì lín cháo, shù jǐ shāo gǎi, hé fáng yī jiàn, yǐ jiè chǒu yán. lǎng suì jìn zhī. lǎng zhuǎn kǎo gōng láng zhōng. sì nián, qiān jiàn yì dài fū.
朗,字有融。長慶元年,登進士甲科,再遷右拾遺。開成中,為起居郎。初, 太和末風俗稍奢,文宗恭勤節儉,冀革其風。宰臣等言曰:「陛下節儉省用,風俗 已移,長裾大袂,漸以減損。若更令戚屬絕其侈靡,不慮下不從教。」帝曰:「此 事亦難戶曉,但去其泰甚,自以儉德化之。朕聞前時內庫唯二錦袍,飾以金鳥,一 袍玄宗幸溫湯御之,一即與貴妃。當時貴重如此,如今奢靡,豈復貴之?料今富家 往往皆有。左衛副使張元昌便用金唾壺,昨因李訓,已誅之矣。」時朗執筆螭頭下, 宰臣退,上謂朗曰:「適所議論,卿記錄未?吾試觀之。」朗對曰:「臣執筆所記, 便名為史。伏准故事,帝王不可取觀。昔太宗欲覽國史,諫議大夫硃子奢云:『史 官所述,不隱善惡。或主非上智,飾非護失,見之則致怨,所以義不可觀。』又褚 遂良曰:『今之起居郎,古之左右史也;記人君言行,善惡必書,庶幾不為非法, 不聞帝王躬自觀史。』」帝曰:「適來所記,無可否臧,見亦何爽?」乃宣謂宰臣 曰:「鄭朗引故事,不欲脫見起居注。夫人君之言,善惡必書。朕恐平常閒話,不 關理體,垂諸將來,竊以為恥。異日臨朝,庶幾稍改,何妨一見,以誡醜言。」朗 遂進之。朗轉考功郎中。四年,遷諫議大夫。
huì chāng chū, wèi gěi shì zhōng. chū wèi huá zhōu cì shǐ, rù wèi yù shǐ zhōng chéng hù bù shì láng, pàn běn sī shì. dà zhōng cháo, chū wèi dìng zhōu cì shǐ yì wǔ jūn jié dù yì dìng guān chá běi píng jūn děng shǐ. xún qiān jiǎn xiào hù bù shàng shū biàn zhōu cì shǐ xuān wǔ jūn jié dù sòng bó biàn yǐng guān chá děng shǐ. rù wèi gōng bù shàng shū, pàn dù zhī. qiān yù shǐ dài fū, gǎi lǐ bù shàng shū. yǐ běn guān tóng píng zhāng shì, jiā zhōng shū shì láng jí xián diàn dà xué shì, xiū guó shǐ.
會昌初,為給事中。出為華州刺史,入為御史中丞、戶部侍郎,判本司事。大 中朝,出為定州刺史、義武軍節度、易定觀察、北平軍等使。尋遷檢校戶部尚書、 汴州刺史、宣武軍節度、宋亳汴潁觀察等使。入為工部尚書,判度支。遷御史大夫, 改禮部尚書。以本官同平章事,加中書侍郎、集賢殿大學士,修國史。
dà zhōng shí nián, yǐ jí cí wèi. jìn jiā jiǎn xiào yòu pú shè shǒu tài zǐ shǎo shī. shí yī nián shí yuè zú. zhào yuē:
大中十年,以疾辭位。進加檢校右僕射、守太子少師。十一年十月卒。詔曰:
gù tōng yì dài fū jiǎn xiào shàng shū yòu pú shè jiān tài zǐ shǎo shī shàng zhù guó cì zǐ jīn yú dài zhèng lǎng, zhí cāo duān fāng, bǐng qì zhuāng zhòng ǎi ruò ruì yù, dàn rú chéng chuān. zhì lüè hé hū shī guī, chéng xìn fú yú liáo yǒu. zì yīng chǒng jì, pō fù quán cái, jié fěi gōng yú jiàn yuán, zhāng jǐn cuì yú suǒ tà. zài jiàn fāng yuè, jí dēng shī tán. guān fēng tuī huì ài zhī xīn, xùn shì dé fǔ xún zhī shù. zhèng yì wén tīng, niàn zī zhēng hái, wèi guān dōng qīng, zhí zhòng bāng jì. jīng fèi yǒu jié, cái yòng bù kuī. yī bǐ xiū gōng, míng wǒ tuī zé. yuán jiā qiào jùn, bǐ zǒng jì gāng. gōng wàng yì lóng, diǎn yí jù jǔ shì xié zhù yì, qiě wò shēn zhōng. é cān huà yuán, yǐ tí zhèng bǐng. sān shì yǎng qīng lián zhī jié, bǎi dù jiàn sǔn yì zhī néng. jìn xù hé fēng, yuǎn jiā gāo yǔ. fāng qí zuò zhèn yǎ sú, biǎo shuài shù guān, yí yǎng huò guāi, còu lǐ shēng jí, lǚ chén zhāng shū, qǐ suì tuì xián. jì jiān nǎi chéng, shì yǔn qí qǐng. měi tú yì jī, wéi jì yǒu chōu. hé jìng zhì yú mí liú, ér jù wén yú juān dài. yuè zòu xìng dào, lín xuān zài huái. jiāng chuò shì cháo zhī yí, jiān liè shàng gōng zhī zhì. wèi zī yōu huài, qī ěr yǒu zhī, kě zèng sī kōng.
故通議大夫、檢校尚書右僕射、兼太子少師、上柱國、賜紫金魚袋鄭朗,植操 端方,稟氣莊重;藹若瑞玉,淡如澄川。智略合乎蓍龜,誠信服於僚友。自膺寵寄, 頗負全才,竭匪躬於諫垣,彰盡瘁於瑣闥。載踐方岳,亟登師壇。觀風推惠愛之心, 訓士得撫循之術。政溢聞聽,念茲征還,位冠冬卿,職重邦計。經費有節,財用不 虧。繄彼休功,明我推擇。爰嘉峭峻,俾總紀綱。公望益隆,典彝具舉;式諧注意, 且沃深衷。俄參化源,以提政柄。三事仰清廉之節,百度見損益之能。近煦和風, 遠浹膏雨。方俟坐鎮雅俗,表率庶官,頤養或乖,腠理生疾,屢陳章疏,乞遂退閒。 既堅乃誠,式允其請。每圖懿績,唯冀有瘳。何竟至於彌留,而遽聞於捐代。閱奏 興悼,臨軒載懷。將輟視朝之儀,兼列上公之秩。慰茲幽壞,期爾有知,可贈司空。
qián, zì wú mèn, yì dēng jìn shì dì.
潛,字無悶,亦登進士第。
chén yí xíng, zì zhōu dào, yǐng chuān rén. zǔ zhōng, fù yì. yí xíng, yuán hé qī nián dēng jìn shì dì, lèi pì shǐ fǔ. bǎo lì mò, yóu shì yù shǐ gǎi yú bù yuán wài láng, jiē fēn wù dōng dōu. tài hé sān nián, rù wèi qǐ jū láng shǐ guǎn xiū zhuàn, yù xiū xiàn zōng shí lù. sì nián xiàn shàng, zhuǎn sī fēng yuán wài láng. wǔ nián, qiān lì bù láng zhōng. sì yuè, zhào chōng hàn lín xué shì. bā nián, jiān chōng huáng tài zǐ shì dú, zhào wǔ rì yí dù rù zhǎng shēng yuàn shì tài zǐ jiǎng jīng. shàng zhào duì, miàn cì fēi yī yá hù, qiān jiàn yì dài fū zhī zhì gào, yú zhí rú gù. jiǔ nián bā yuè, gǎi tài cháng shǎo qīng, zhī zhì gào xué shì shì jiǎng rú gù.
陳夷行,字周道,潁川人。祖忠,父邑。夷行,元和七年登進士第,累辟使府。 寶曆末,由侍御史改虞部員外郎,皆分務東都。太和三年,入為起居郎、史館修撰, 預修《憲宗實錄》。四年獻上,轉司封員外郎。五年,遷吏部郎中。四月,召充翰 林學士。八年,兼充皇太子侍讀,詔五日一度入長生院侍太子講經。上召對,面賜 緋衣牙笏,遷諫議大夫、知制誥,余職如故。九年八月,改太常少卿,知制誥、學 士侍講如故。
kāi chéng èr nián sì yuè, yǐ běn guān tóng píng zhāng shì. sān nián, yáng sì fù lǐ jué jì rù fǔ zhèng. yí xíng jiè tè, sù è qí suǒ wèi, měi shàng qián yì zhèng, yǔ qīn sì fù, suì zhì wǎng fù. xìng bù néng kān, shàng biǎo chēng zú jí cí wèi bù xǔ, zhào zhōng shǐ jiù dì xuān láo. qī yuè, yǐ wáng yàn wēi wèi zhōng wǔ jié dù shǐ, shǐ xiào zhāng wèi bīn níng jié dù shǐ, jiē sì fù nǐ yì. yīn yán yīng duì, shàng wèn yí xíng yuē: zuó chú èr zhèn, dāng fǒu? yí xíng duì yuē: dàn chū zì shèng xīn jí dāng. yáng sì fù yuē: ruò chū zì shèng xīn dāng, jí rén qíng jiē qiè. rú shì huò guò dāng, chén xià ān dé wú yán? dì yuē: chéng rú cǐ, zhèn gù wú sī yě. yí xíng yuē: zì sān shù nián lái, jiān chén qiè quán, bì xià bù kě dào chí tài ē, shòu rén jīn zūn bǐng. sì fù yuē: qí huán yòng guǎn zhòng yú chóu lǔ, qǐ yǒu tài ē zhī lǜ hū? shàng bù yuè.
開成二年四月,以本官同平章事。三年,楊嗣復、李珏繼入輔政。夷行介特, 素惡其所為,每上前議政,語侵嗣復,遂至往復。性不能堪,上表稱足疾辭位;不 許,詔中使就第宣勞。七月,以王彥威為忠武節度使,史孝章為邠寧節度使,皆嗣 復擬議。因延英對,上問夷行曰:「昨除二鎮,當否?」夷行對曰:「但出自聖心 即當。」楊嗣復曰:「若出自聖心當,即人情皆愜。如事或過當,臣下安得無言?」 帝曰:「誠如此,朕固無私也。」夷行曰:「自三數年來,奸臣竊權,陛下不可倒 持太阿,授人釒尊柄。」嗣復曰:「齊桓用管仲於讎虜,豈有太阿之慮乎?」上不 悅。
xiān sháo yuàn lè guān wèi chí zhāng shòu wáng fǔ lǜ, yòu shí yí dòu xún zhí dāng yá lùn yuē: líng rén zì yǒu běn shǎi guān, bù hé shòu zhī qīng zhì. zhèng tán yuē: cǐ xiǎo shì, hé zú dāng yá lùn liè! wáng fǔ lǜ shì liù pǐn zá guān, wèi zhī qīng zhì, yǔ xún zhí de fǒu? cǐ jìn míng yě. sì fù yuē: cháng wén xún zhí yōu, jīn dāng yá lùn yī lè guān, yōu zé yǒu zhī, yì bù zú guài. yí xíng yuē: jiàn guān dāng yá, zhǐ hé lùn zǎi xiàng dé shī, bù hé lùn lè guān. rán yè yǐ chén lùn, xū yǔ chù zhì. jīn hòu lè rén měi qī bā nián yǔ zhuǎn yī guān, bù rán, zé jiā shǒu lì kè sān shù rén. dì yuē: bié yǔ yī guān. nǎi shòu guāng zhōu zhǎng shǐ, cì xún zhí juàn bǎi pǐ. yí xíng xún zhuǎn mén xià shì láng.
仙韶院樂官尉遲璋授王府率,右拾遺竇洵直當衙論曰:「伶人自有本色官,不 合授之清秩。」鄭覃曰:「此小事,何足當衙論列!王府率是六品雜官,謂之清秩, 與洵直得否?此近名也。」嗣復曰:「嘗聞洵直幽,今當衙論一樂官,幽則有之, 亦不足怪。」夷行曰:「諫官當衙,只合論宰相得失,不合論樂官。然業已陳論, 須與處置。今後樂人每七八年與轉一官,不然,則加手力課三數人。」帝曰:「別 與一官。」乃授光州長史,賜洵直絹百疋。夷行尋轉門下侍郎。
shàng zǐ chén yì zhèng, yīn yuē: tiān bǎo zhōng zhèng shì, shí bù shèn jiā. dāng shí yáo sòng zài fǒu? lǐ jué yuē: yáo wáng ér sòng bà. jué yīn yán: rén jūn míng zhé, zhōng shǐ yóu nán. xuán zōng cháng yún: zì jí wèi yǐ lái, wèi cháng shā yī bù gū. ér rèn lín fǔ xiàn hài pò rén jiā zú, bù yì huò hū? yí xíng yuē: bì xià bù kě yí quán yǔ rén. sì fù yuē: yí xíng zhī yán róng yì, qiě tài zōng yòng fáng xuán líng shí liù nián wèi zhēng shí wǔ nián, hé cháng shī dào? chén yǐ wèi yòng fáng wèi duō shí bù wèi bù lǐ, yòng xié nìng yī rì biàn zú. yí xíng zhī yán, jiē zhǐ sì fù zhuān quán.
上紫宸議政,因曰:「天寶中政事,實不甚佳。當時姚、宋在否?」李珏曰: 「姚亡而宋罷。」珏因言:「人君明哲,終始尤難。玄宗嘗云:『自即位已來,未 嘗殺一不辜。』而任林甫陷害破人家族,不亦惑乎?」夷行曰:「陛下不可移權與 人。」嗣復曰:「夷行之言容易,且太宗用房玄齡十六年、魏徵十五年,何嘗失道? 臣以為用房、魏多時不為不理,用邪佞一日便足。」夷行之言,皆指嗣復專權。
wén zōng yòng guō wěi wèi fāng zhōu cì shǐ, yòu shí yí, sòng yuán lùn liè, yǐ wèi bù kě. jì ér wěi zuò zāng. dì wèi zǎi xiāng yuē: sòng yuán lùn shì kě jiā, yuán shòu guān lái jǐ shí? sì fù yuē: qù nián. yīn yuē: jiàn guān lùn shì, bì xià dàn jì qí xìng míng, shāo jiā yōu jiǎng. rú bù dāng, yì xū lìng zhī. yí xíng yuē: jiàn guān lùn shì, shì qí běn zhí. ruò lùn yī shì jí jiā yī guān, zé guān hé yóu de, bù miǎn yǒu qíng. dì yuē: qíng gù bù miǎn, lǐ píng zhī shí, yì bù kě miǎn. shàng jìng yǐ yí xíng yì lùn tài guò, ēn lǐ jiàn báo. xún bà zhī zhèng shì, shǒu lì bù shàng shū.
文宗用郭薳為坊州刺史,右拾遺,宋邧論列,以為不可。既而薳坐贓。帝謂宰 相曰:「宋邧論事可嘉,邧授官來幾時?」嗣復曰:「去年。」因曰:「諫官論事, 陛下但記其姓名,稍加優獎。如不當,亦須令知。」夷行曰:「諫官論事,是其本 職。若論一事即加一官,則官何由得,不免有情。」帝曰:「情固不免,理平之時, 亦不可免。」上竟以夷行議論太過,恩禮漸薄。尋罷知政事,守吏部尚書。
sì nián jiǔ yuè, jiǎn xiào lǐ bù shàng shū, chū wèi huá zhōu cì shǐ. wǔ nián, wǔ zōng jí wèi, lǐ dé yù bǐng zhèng. qī yuè zì huá zhào rù, fù wèi zhōng shū shì láng píng zhāng shì.
四年九月,檢校禮部尚書,出為華州刺史。五年,武宗即位,李德裕秉政。七 月自華召入,復為中書侍郎、平章事。
huì chāng sān nián shí yī yuè, jiǎn xiào sī kōng píng zhāng shì hé zhōng yǐn hé zhōng jìn jiàng jié dù shǐ. zú, zèng sī tú.
會昌三年十一月,檢校司空、平章事、河中尹、河中晉絳節度使。卒,贈司徒。
dì xuán xī yí shí, jiē jìn shì zhuó dì. xuán cì yòu zhì cè dēng kē.
弟玄錫、夷實,皆進士擢第。玄賜又制策登科。
lǐ shēn, zì gōng chuí, rùn zhōu wú xī rén. běn shān dōng zhe xìng. gāo zǔ jìng xuán, zé tiān cháo zhōng shū lìng, fēng zhào guó wén xiàn gōng, zì yǒu chuán. zǔ shǒu yī, chéng dū pí xiàn lìng. fù wù, lì jīn tán wū chéng jìn líng sān xiàn lìng, yīn jiā wú xī.
李紳,字公垂,潤州無錫人。本山東著姓。高祖敬玄,則天朝中書令,封趙國 文憲公,自有傳。祖守一,成都郫縣令。父晤,歷金壇、烏程、晉陵三縣令,因家 無錫。
shēn liù suì ér gū, mǔ lú shì jiào yǐ jīng yì. shēn xíng zhuàng miǎo xiǎo ér jīng hàn, néng wèi gē shī. xiāng fù zhī nián, fěng sòng duō zài rén kǒu. yuán hé chū, dēng jìn shì dì, shì hè guó zi zhù jiào, fēi qí hǎo yě. dōng guī jīn líng, guān chá shǐ lǐ qí ài qí cái, pì wèi cóng shì. shēn yǐ qí suǒ wèi zhuān zì, bù shòu qí shū bì qí nù, jiāng shā shēn, dùn ér huò miǎn. qí zhū, cháo tíng jiā zhī, zhào bài yòu shí yí.
紳六歲而孤,母盧氏教以經義。紳形狀眇小而精悍,能為歌詩。鄉賦之年,諷 誦多在人口。元和初,登進士第,釋褐國子助教,非其好也。東歸金陵,觀察使李 錡愛其才,闢為從事。紳以錡所為專恣,不受其書幣;錡怒,將殺紳,遁而獲免。 錡誅,朝廷嘉之,召拜右拾遺。
suì yú, mù zōng zhào wèi hàn lín xué shì, yǔ lǐ dé yù yuán zhěn tóng zài jìn shǔ, shí chēng sān jùn, qíng yì xiāng shàn. xún zhuǎn yòu bǔ què. zhǎng qìng yuán nián sān yuè, gǎi sī xūn yuán wài láng zhī zhì gào. èr nián èr yuè, chāo bài zhōng shū shě rén, nèi zhí rú gù.
歲余,穆宗召為翰林學士,與李德裕、元稹同在禁署,時稱「三俊」,情意相 善。尋轉右補闕。長慶元年三月,改司勛員外郎、知制誥。二年二月,超拜中書舍 人,內職如故。
é ér zhěn zuò xiāng, xún wèi lǐ féng jí jiào rén gào zhěn yīn shì zhěn bà xiāng, chū wèi tóng zhōu cì shǐ. shí dé yù yǔ niú sēng rú jù yǒu xiāng wàng, dé yù ēn gù shāo shēn. féng jí yù yòng sēng rú, jù shēn yǔ dé yù jǔ yú jìn zhōng. èr nián jiǔ yuè, chū dé yù wèi zhè xī guān chá shǐ, nǎi yòng sēng rú wèi píng zhāng shì, yǐ shēn wèi yù shǐ zhōng chéng, jì lí nèi zhí, yì jǐ zhí ér zhú zhī. nǎi yǐ lì bù shì láng hán yù wèi jīng zhào yǐn, jiān yù shǐ dài fū, fàng tái cān. zhī shēn gāng biǎn, bì yǔ hán yù fèn zhēng. zhì chū, shēn guǒ yí dié wǎng lái, lùn tái fǔ shì tǐ. ér yù fù xìng jié, yán cí bù xùn, dà xuān wù yì, yóu shì liǎng bà zhī. yù gǎi bīng bù shì láng, shēn wèi jiāng xī guān chá shǐ. tiān zǐ dài shēn sù hòu, bù wù féng jí zhī jià huò, wèi qí xīn xī wài rèn, nǎi lìng zhōng shǐ jiù dì xuān láo, cì zhī yù dài. shēn duì zhōng shǐ qì sù qí shì, yán wèi féng jí suǒ pái, liàn què zhī qíng wú yǐ. jí zhōng xiè rì, miàn zì chén sù, dì fāng xǐng wù, nǎi gǎi shòu hù bù shì láng.
俄而稹作相,尋為李逢吉教人告稹陰事;稹罷相,出為同州刺史。時德裕與牛 僧孺俱有相望,德裕恩顧稍深。逢吉欲用僧孺,懼紳與德裕沮于禁中。二年九月, 出德裕為浙西觀察使,乃用僧孺為平章事,以紳為御史中丞,冀離內職,易掎摭而 逐之。乃以吏部侍郎韓愈為京兆尹,兼御史大夫,放台參。知紳剛褊,必與韓愈忿 爭。制出,紳果移牒往來,論台府事體。而愈復性訐,言辭不遜,大喧物議,由是 兩罷之。愈改兵部侍郎,紳為江西觀察使。天子待紳素厚,不悟逢吉之嫁禍,為其 心希外任,乃令中使就第宣勞,賜之玉帶。紳對中使泣訴其事,言為逢吉所排,戀 闕之情無已。及中謝日,面自陳訴,帝方省悟,乃改授戶部侍郎。
zhōng wèi wáng shǒu chéng yòng shì, féng jí lìng mén shēng gù lì jié tuō shǒu chéng wèi yuán yǐ qīng shēn, zhòu yè jì huà. huì shēn zú zi yú, wén xué zhī míng, yǐn jū huá yáng, zì yán bù lè shì jìn, shí lái jīng shī shěng shēn. yú yǔ cóng bó qí jìn shì chéng xī fàn, jiē yī shēn. jí qí bài zuǒ shí yí, yú zài huá yáng yù shū yǔ qí qiú jiàn, shū wù dá yú shēn. shēn yǐ qí jìn tuì èr sān, yǐ shū qiào zhī. yú dà yuàn wàng. jí lái jīng shī, jǐn yǐ shēn cháng suǒ mì huà yán féng jí jiān xié fù huì zhī yǔ gào féng jí. féng jí dà nù, wèn jì yú mén rén zhāng yòu xīn lǐ xù zhī, xián yuē: jìn shēn jiē zì xī máo yǔ, shú kěn wèi xiàng gōng bó jī! xū dé fēi cháng qí shì chū sǐ lì zhě. yǒu qián dèng zhōu sī cāng liú qī chǔ zhě, cháng wèi lì. zhèn zhōu wáng chéng zōng yǐ shì shéng zhī. qī chǔ yǐ shǒu chù dì gù zhēng, ér chéng zōng jìng bù néng duó, qí guǒ ruì rú cǐ. ruò xiàng gōng qǔ zhī wèi jiàn guān, lìng cì shēn zhī shī, yī dàn yú shàng qián bào yáng qí guò, ēn chǒng bì tì. shì gǒu bù xíng, guò zài qī chǔ, yì bù zú xī yě. féng jí nǎi yòng lǐ yú chéng xī fàn liú qī chǔ, jiē zhuó wèi shí yí, yǐ cì shēn xì.
中尉王守澄用事,逢吉令門生故吏結托守澄為援以傾紳,晝夜計畫。會紳族子 虞,文學知名,隱居華陽,自言不樂仕進,時來京師省紳。虞與從伯耆、進士程昔 范,皆依紳。及耆拜左拾遺,虞在華陽寓書與耆求薦,書誤達於紳。紳以其進退二 三,以書誚之。虞大怨望。及來京師,盡以紳嘗所密話言逢吉奸邪附會之語告逢吉。 逢吉大怒,問計於門人張又新、李續之,咸曰:「搢紳皆自惜毛羽,孰肯為相公搏 擊!須得非常奇士出死力者。有前鄧州司倉劉棲楚者,嘗為吏。鎮州王承宗以事繩 之。棲楚以首觸地固爭,而承宗竟不能奪,其果銳如此。若相公取之為諫官,令伺 紳之失,一旦於上前暴揚其過,恩寵必替。事苟不行,過在棲楚,亦不足惜也。」 逢吉乃用李虞、程昔范、劉棲楚,皆擢為拾遺,以伺紳隙。
é ér mù zōng yàn jià. jìng zōng chū jí wèi, féng jí kuài shēn shī shì, lǜ sì jūn fù yòng zhī. zhāng yòu xīn děng móu zhú shēn. huì jīng zhōu cì shǐ sū yù rù cháo, yù néng jué yīn shì, zhòng wèn jì yú yù. yù yuē: shàng tīng zhèng hòu, dāng kāi yán yīng, bì yǒu cì duì, guān yù bá běn sè yuán, xiān yǐ cì duì wèi lǜ, yú bù zú shì. qún dǎng shēn rán zhī. féng jí nǎi yǐ yù wèi zuǒ cháng shì. wáng shǒu chéng měi cóng róng wèi jìng zōng yuē: bì xià dēng jiǔ wǔ, féng jí zhī zhù yě. xiān cháo chū dìng chǔ èr, wéi chén bèi zhī. shí hàn lín xué shì dù yuán yǐng lǐ shēn quàn lì shēn wáng, ér féng jí gù qǐng lì bì xià, ér lǐ xù zhī lǐ yú jì xiàn zhāng shū. dì suī chōng nián, yì yí qí shì. huì féng jí jìn nǐ, jìn lǐ shēn zài nèi shǔ shí, cháng bù lì yú bì xià, qǐng xíng biǎn zhú. dì chū jí wèi, fāng yǐ dà chén, bù néng zì zhí, nǎi biǎn shēn duān zhōu sī mǎ. biǎn zhì jì xíng, bǎi liáo zhōng shū hè zǎi xiàng, wéi yòu shí yí wú sī bù hè. féng jí nù, gǎi wèi diàn zhōng shì yù shǐ, chōng rù tǔ bō gào āi shǐ.
俄而穆宗晏駕。敬宗初即位,逢吉快紳失勢,慮嗣君復用之。張又新等謀逐紳。 會荊州刺史蘇遇入朝,遇能決陰事,眾問計於遇。遇曰:「上聽政後,當開延英, 必有次對,官欲拔本塞源,先以次對為慮,余不足恃。」群黨深然之。逢吉乃以遇 為左常侍。王守澄每從容謂敬宗曰:「陛下登九五,逢吉之助也。先朝初定儲貳, 唯臣備知。時翰林學士杜元穎、李紳勸立深王,而逢吉固請立陛下,而李續之、李 虞繼獻章疏。」帝雖沖年,亦疑其事。會逢吉進擬,進李紳在內署時,嘗不利於陛 下,請行貶逐。帝初即位,方倚大臣,不能自執,乃貶紳端州司馬。貶制既行,百 僚中書賀宰相,唯右拾遺吳思不賀。逢吉怒,改為殿中侍御史,充入吐蕃告哀使。
shēn zhī biǎn yě, zhèng rén fù fěi, wú gǎn yǒu yán. wéi hàn lín xué shì wéi chù hòu shàng shū, jí yán féng jí jiān xié, wū zhí shēn zuì, yǔ zài chù hòu chuán. tiān zǐ yì shāo kāi wù. huì jìn zhōng jiǎn xún jiù shū, dé mù zōng shí fēng shū yī qiè. fā zhī, dé péi dù dù yuán yǐng yǔ shēn sān rén suǒ xiàn shū, qǐng lì jìng zōng wèi tài zǐ. dì gǎn wù xìng tàn, xī mìng fén féng jí dǎng suǒ shàng bàng shū, yóu shì chán yán shào xī, shēn dǎng dé bǎo quán.
紳之貶也,正人腹誹,無敢有言。唯翰林學士韋處厚上疏,極言逢吉奸邪,誣 摭紳罪,語在《處厚傳》。天子亦稍開悟。會禁中檢尋舊書,得穆宗時封書一篋。 發之,得裴度、杜元穎與紳三人所獻疏,請立敬宗為太子。帝感悟興嘆,悉命焚逢 吉黨所上謗書,由是讒言稍息,紳黨得保全。
jí bǎo lì gǎi yuán dà shè, féng jí dìng shè shū jié wén, bù yù shēn liàng yí, dàn yún zuǒ jiàng guān yǐ jīng liàng yí zhě yǔ liàng yí, bù yán zuǒ jiàng guān yǔ liàng yí. wéi chù hòu fù shàng shū lùn zhī, yǔ zài chù hòu chuán. dì tè zhuī shè shū, tiān jié wén yún zuǒ jiàng guān yǔ liàng yí, shēn fāng yí wèi jiāng zhōu zhǎng shǐ. zài qiān tài zǐ bīn kè, fēn sī dōng dōu.
及寶曆改元大赦,逢吉定赦書節文,不欲紳量移,但云左降官已經量移者與量 移,不言左降官與量移。韋處厚復上疏論之,語在《處厚傳》。帝特追赦書,添節 文雲「左降官與量移」,紳方移為江州長史。再遷太子賓客,分司東都。
tài hé qī nián, lǐ dé yù zuò xiāng. qī yuè, jiǎn xiào zuǒ cháng shì yuè zhōu cì shǐ zhè dōng guān chá shǐ. jiǔ nián, lǐ xùn yòng shì, lǐ zōng mǐn fù xiāng, yǔ lǐ xùn zhèng zhù lián héng pái bìn dé yù bà xiāng, shēn yǔ dé yù jù yǐ tài zǐ bīn kè fēn sī.
太和七年,李德裕作相。七月,檢校左常侍、越州刺史、浙東觀察使。九年, 李訓用事,李宗閔復相,與李訓、鄭注連衡排擯德裕罷相,紳與德裕俱以太子賓客 分司。
kāi chéng yuán nián, zhèng tán fǔ zhèng, qǐ dé yù wèi zhè xī guān chá shǐ, shēn wèi hé nán yǐn. liù yuè, jiǎn xiào hù bù shàng shū biàn zhōu cì shǐ xuān wǔ jié dù sòng bó biàn yǐng guān chá děng shǐ. èr nián, xià qiū hàn, dà huáng, dú bù rù biàn sòng zhī jìng, zhào shū bāo měi. yòu yú zhōu zhì lì rùn lóu diàn. sì nián, jiù jiā jiǎn xiào bīng bù shàng shū.
開成元年,鄭覃輔政,起德裕為浙西觀察使,紳為河南尹。六月,檢校戶部尚 書、汴州刺史、宣武節度、宋亳汴潁觀察等使。二年,夏秋旱,大蝗,獨不入汴、 宋之境,詔書褒美。又於州置利潤樓店。四年,就加檢校兵部尚書。
wǔ zōng jí wèi, jiā jiǎn xiào shàng shū yòu pú shè yáng zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ, zhī huái nán jié dù dà shǐ shì. huì chāng yuán nián, rù wèi bīng bù shì láng tóng píng zhāng shì, gǎi zhōng shū shì láng, lèi qiān shǒu yòu pú shè mén xià shì láng jiān xiū guó shǐ shàng zhù guó zhào guó gōng, shí yì èr qiān hù. sì nián, bào zhōng fēng yàng, zú huǎn bù rèn cháo yè, bài zhāng qiú bà. shí yī yuè, shǒu pú shè píng zhāng shì, chū wèi huái nán jié dù shǐ. liù nián, zú.
武宗即位,加檢校尚書右僕射、揚州大都督府長史,知淮南節度大使事。會昌 元年,入為兵部侍郎、同平章事,改中書侍郎,累遷守右僕射、門下侍郎、監修國 史、上柱國、趙國公,食邑二千戶。四年,暴中風恙,足緩不任朝謁,拜章求罷。 十一月,守僕射、平章事,出為淮南節度使。六年,卒。
shēn shǐ yǐ wén yì jié cāo jìn yòng, shòu gù jìn zhōng. hòu wèi péng dǎng suǒ jǐ, bīn yú huò huàn. lài zhèng rén kuāng jiù, dé yǐ gōng míng shǐ zhōng. mò hòu, xuān zōng jí wèi, lǐ dé yù shī shì bà xiāng, guī luò yáng ér zōng mǐn sì fù zhī dǎng cuī xuàn bái mǐn zhōng líng hú táo yù zhì dé yù shēn zuì. dà zhōng chū, jiào rén fā shēn zhèn yáng zhōu shí jiù shì, yǐ qīng dé yù.
紳始以文藝節操進用,受顧禁中。後為朋黨所擠,濱於禍患。賴正人匡救,得 以功名始終。歿後,宣宗即位,李德裕失勢罷相,歸洛陽;而宗閔、嗣復之黨崔鉉、 白敏中、令狐綯欲置德裕深罪。大中初,教人發紳鎮揚州時舊事,以傾德裕。
chū, huì chāng wǔ nián, yáng zhōu jiāng dū xiàn wèi wú xiāng zuò zāng xià yù, zhǔn fǎ dāng sǐ, jù shì shàng wén. jiàn guān yí qí yuān, lùn zhī. qiǎn yù shǐ cuī yuán zǎo fù tuī, yǔ yáng zhōu suǒ zòu duō tóng, xiāng jìng fú fǎ. jí dé yù bà xiāng, qún yuàn fāng gòu, xiāng xiōng jìn shì rǔ nà, yì què sù yuān, yán shēn zài huái nán shì dé yù zhī shì, wǎng shā chén dì. dé yù jì biǎn, shēn yì zhuī xuē sān rèn guān gào.
初,會昌五年,揚州江都縣尉吳湘坐贓下獄,准法當死,具事上聞。諫官疑其 冤,論之。遣御史崔元藻覆推,與揚州所奏多同,湘竟伏法。及德裕罷相,群怨方 構,湘兄進士汝納,詣闕訴冤,言紳在淮南恃德裕之勢,枉殺臣弟。德裕既貶,紳 亦追削三任官告。
wú rǔ nà zhě, lǐ zhōu rén, gù sháo zhōu cì shǐ wǔ líng xiōng zhī zǐ. wǔ líng jìn shì dēng dì, yǒu shǐ xué, yǔ liú kē bìng yǐ shǐ cái zhí shǐ guǎn. wǔ líng zhuàn shí sān dài shǐ bó yì èr shí juǎn. zì shàng shū yuán wài láng chū wèi zhōng zhōu cì shǐ, gǎi sháo zhōu. zuò zāng biǎn pān zhōu sī hù zú.
吳汝納者,澧州人,故韶州刺史武陵兄之子。武陵進士登第,有史學,與劉軻 並以史才直史館。武陵撰《十三代史駁議》二十卷。自尚書員外郎出為忠州刺史, 改韶州。坐贓貶潘州司戶卒。
rǔ nà yì jìn shì zhuó dì, yǐ jì fù zāng zuì, jiǔ zhī bù diào. huì chāng zhōng, wèi hé nán fǔ yǒng níng xiàn wèi. chū, wǔ líng zuò zāng shí, lǐ dé yù zuò xiāng, biǎn zhī. gù rǔ nà yǐ bù diào xié yuàn, ér fù zōng mǐn sì fù zhī dǎng, tóng zuò bàng yán. huì rǔ nà dì xiāng wèi jiāng dū wèi, wèi bù rén suǒ sòng zāng zuì, jiān qǔ bǎi xìng yán yuè nǚ wèi qī, yǒu yú gé lǜ. lǐ shēn lìng guān chá pàn guān wèi xíng jū zhī, zāng zhuàng míng bái, fú fǎ. xiāng qī yán, yán jì mǔ jiāo, jiē chī ér shì zhī. réng lìng jiāng dū lìng zhāng hóng sī yǐ chuán jiān sòng xiāng qī yán jí ér nǚ sòng lǐ zhōu.
汝納亦進士擢第,以季父贓罪,久之不調。會昌中,為河南府永寧縣尉。初, 武陵坐贓時,李德裕作相,貶之。故汝納以不調挾怨,而附宗閔、嗣復之黨,同作 謗言。會汝納弟湘為江都尉,為部人所訟贓罪,兼娶百姓顏悅女為妻,有逾格律。 李紳令觀察判官魏鉶鞫之,贓狀明白,伏法。湘妻顏,顏繼母焦,皆笞而釋之。仍 令江都令張弘思以船監送湘妻顏及兒女送澧州。
jí yáng zhōu shàng jù yù, wù yì yǐ dé yù sù zēng wú shì, yí lǐ shēn zhī chéng qí zuì. jiàn guān lùn zhī, nǎi chà yù shǐ cuī yuán zǎo wèi zhì shǐ, fù wú xiāng yù., jù kuǎn fú wàng pò chéng liáng qián, jì zāng zhǔn fǎ. qí shì guān qǔ bǎi xìng yán yuè nǚ wèi qī, zé chēng yuè shì qián qīng zhōu yá tuī. yuè xiān qǔ wáng shì, shì yì guān nǚ, fēi jì shì jiāo suǒ shēng, yǔ yáng zhōu àn xiǎo yǒu bù tóng. dé yù yǐ yuán zǎo wú dìng duó, zòu biǎn yá zhōu sī hù. jí rǔ nà jìn zhuàng, zhuī yuán zǎo fù wèn. yuán zǎo jì hèn dé yù, yīn wèi cuī xuàn bái mǐn zhōng líng hú táo suǒ lì yòu, jí yán xiāng suī zuò zāng, zuì bù zhì sǐ. yòu yún, yán yuè shí fēi bǎi xìng, cǐ yù shì zhèng yà shǒu chàng, yuán shòu xié lǐ kè duàn chéng, lǐ huí biàn zòu. suì xià sān sī xiáng jū. gù dé yù zài biǎn, lǐ huí zhèng yà děng jiē cuàn zhú. wú rǔ nà cuī yuán zǎo wèi cuī bái líng hú suǒ jiǎng, shù nián bìng zhì xiǎn guān.
及揚州上具獄,物議以德裕素憎吳氏,疑李紳織成其罪。諫官論之,乃差御史 崔元藻為制使,覆吳湘獄。,據款伏妄破程糧錢,計贓准法。其恃官娶百姓顏悅女 為妻,則稱悅是前青州衙推。悅先娶王氏,是衣冠女,非繼室焦所生,與揚州案小 有不同。德裕以元藻無定奪,奏貶崖州司戶。及汝納進狀,追元藻覆問。元藻既恨 德裕,陰為崔鉉、白敏中、令狐綯所利誘,即言湘雖坐贓,罪不至死。又雲,顏悅 實非百姓,此獄是鄭亞首唱,元壽協李恪鍛成,李回便奏。遂下三司詳鞫。故德裕 再貶,李回、鄭亞等皆竄逐。吳汝納、崔元藻為崔、白、令狐所獎,數年並至顯官。
lǐ huí, zì zhāo dù, zōng shì huán wáng yī zhī hòu. fù rú xiān. huí běn míng chán, yǐ bì wǔ zōng miào huì. zhǎng qìng chū, jìn shì zhuó dì, yòu dēng xián liáng fāng zhèng zhì kē. shì hè huá tái cóng shì, yáng zhōu zhǎng shū jì, dé jiān chá yù shǐ. rù wèi jīng zhào fǔ hù cáo, zhuǎn sī lù cān jūn. hé cháo wèi zhèng bǔ què qǐ jū láng, yóu wèi zǎi xiàng lǐ dé yù suǒ zhī. huí qiáng gàn yǒu lì cái, yù shì tōng mǐn, guān cáo wú bù lǐ. shòu zhí fāng yuán wài láng, pàn hù bù àn, lì lì bù yuán wài láng, pàn nán cáo. yǐ xíng bù yuán wài láng zhī tái zá, cì fēi. kāi chéng chū, yǐ kù bù láng zhōng zhī zhì gào, bài zhōng shū shè rén, cì jīn zǐ fú. wǔ zōng jí wèi, bài gōng bù shì láng, zhuǎn hù bù shì láng, pàn běn sī shì. sān nián, jiān yù shǐ zhōng chéng.
李回,字昭度,宗室郇王禕之後。父如仙。回本名躔,以避武宗廟諱。長慶初, 進士擢第,又登賢良方正制科。釋褐滑台從事,揚州掌書記,得監察御史。入為京 兆府戶曹,轉司錄參軍。合朝為正補闕、起居郎,尤為宰相李德裕所知。回強幹有 吏才,遇事通敏,官曹無不理。授職方員外郎,判戶部案,歷吏部員外郎,判南曹。 以刑部員外郎知台雜,賜緋。開成初,以庫部郎中知制誥,拜中書舍人,賜金紫服。 武宗即位,拜工部侍郎,轉戶部侍郎,判本司事。三年,兼御史中丞。
huì chāng sān nián, liú zhěn jù lù zhōu, yāo qiú máo yuè, cháo yì bù yǔn, jiā bīng wèn zuì. wǔ zōng jù zhěn yīn fù hé shuò sān zhèn, yǐ jǔ wáng shī, nǎi mìng huí fèng shǐ hé shuò. wèi bó hé hóng jìng zhèn jì wáng yuán kuí jiē jù gāo jiān jiāo yíng. huí yù yǐ cháo zhǐ, yán zé lù mì ěr wáng jī, bù tóng hé běi, zì jiān nán yǐ lái, wéi wèi zhèn liǎng fān, liè shèng jiē xǔ xí, ér zhěn wú gōng, yù xiào hé shuò gù shì, lǐ jí tài bèi. shèng shàng dàn yǐ shān dōng sān jùn, jìng lián wèi zhèn, yòng jūn biàn jìn, wáng shī bù yù qīng chū shān dōng, qǐng wèi zhèn liǎng fān zhǐ shōu shān dōng sān jùn. hóng jìng yuán kuí fǔ lóu cóng mìng. yōu zhōu zhāng zhòng wǔ yǔ tài yuán liú miǎn gōng huí gú. shí liǎng rén bù xié, cháo tíng fāng yòng bīng, bù yù fān shuài bù hé. huí zhì yōu zhōu, yù yǐ hé xié zhī zhǐ, zhòng wǔ xīn rán shì hàn. nǎi yí liú miǎn zhèn huá tái, mìng zhòng wǔ lǐng tài yuán jūn gōng lù. zéi píng, yǐ běn guān tóng píng zhāng shì, lěi jiā zhōng shū shì láng, zhuǎn mén xià, lì hù lì èr shàng shū.
會昌三年,劉稹據潞州,邀求旄鉞,朝議不允,加兵問罪。武宗懼稹陰附河朔 三鎮,以沮王師,乃命回奉使河朔。魏博何弘敬、鎮冀王元逵皆具櫜鞬郊迎。回喻 以朝旨,言澤潞密邇王畿,不同河北,自艱難已來,唯魏、鎮兩籓,列聖皆許襲, 而稹無功,欲效河朔故事,理即太悖。聖上但以山東三郡,境連魏、鎮,用軍便近, 王師不欲輕出山東,請魏、鎮兩籓只收山東三郡。弘敬、元逵俯僂從命。幽州張仲 武與太原劉沔攻回鶻。時兩人不協,朝廷方用兵,不欲籓帥不和。回至幽州,喻以 和協之旨,仲武欣然釋憾。乃移劉沔鎮滑台,命仲武領太原軍攻潞。賊平,以本官 同平章事,累加中書侍郎,轉門下,歷戶、吏二尚書。
wǔ zōng bēng, huí chōng shān líng shǐ, fù miào jìng, chū wèi chéng dū yǐn jiàn nán xī chuān jié dù. dà zhōng yuán nián dōng, zuò yǔ lǐ dé yù qīn shàn, gǎi tán zhōu cì shǐ hú nán guān chá shǐ, zài biǎn fǔ zhōu cì shǐ. bái mǐn zhōng líng hú táo bà xiāng, rù cháo wèi bīng bù shàng shū, fù chū wèi chéng dū yǐn jiàn nán xī chuān jié dù shǐ. zú, zèng sī tú, shì yuē wén yì.
武宗崩,回充山陵使,祔廟竟,出為成都尹、劍南西川節度。大中元年冬,坐 與李德裕親善,改潭州刺史、湖南觀察使,再貶撫州刺史。白敏中、令狐綯罷相, 入朝為兵部尚書,復出為成都尹、劍南西川節度使。卒,贈司徒,諡曰文懿。
lǐ jué, zì dài jià, zhào jùn rén. fù zhòng cháo. jué jìn shì zhuó dì, yòu dēng shū pàn bá cuì kē, lèi guān zhì yòu shí yí. mù zōng huāng yú jiǔ sè, cái zhōng yì yuè zhī zhì, jí yǔ xūn chén yǐn yàn. jué yǔ tóng liè shàng shū lùn zhī yuē:
李珏,字待價,趙郡人。父仲朝。珏進士擢弟,又登書判拔萃科,累官至右拾 遺。穆宗荒於酒色,才終易月之制,即與勛臣飲宴。珏與同列上疏論之曰:
chén wén rén chén zhī jié, běn yú zhōng jǐn, gǒu yǒu suǒ jiàn, jí yí shàng chén. kuàng wèi bì xià jiàn guān, shí bì xià hòu lù, qǐ gǎn fù fěi xiàng yì, gū fù ēn róng? chén děng wén zhū dào lù, bù zhī xìn fǒu, jiē yún yǒu zhào zhuī lǐ guāng yán lǐ yùn, yù yú zhòng yáng jié rì, hé yàn qún chén. tǎng chéng yǒu zhī, nǎi bì xià niàn qún chén, fū huì zé zhī cí zhǐ yě. rán yuán shuò wèi gǎi, yuán líng shàng xīn. suī bì xià zhí yì yuè zhī qī, fǔ cóng rén yù ér lǐ jīng zhe sān nián zhī zhì, yóu fú xīn sàng. jīn zūn tóng guǐ zhī huì, shì qù yú zhōng bāng gào yuǎn yí zhī shǐ, wèi fù qí lái mìng. è mì chí jìn, gài wèi qí rén, hé yàn nèi tíng, shì jiāng wèi kě. fū míng wáng zhī jǔ dòng, wèi tiān xià fǎ wáng yán jì jiàng, qí chū rú lún. gǒu diàn huáng yóu, tú zhāng zhí jiàn, chén děng shì yǐ mèi sǐ shàng wén. qiě guāng yán lǐ sù, jiǔ lì zhōng láo, jīn fāng shèng qiū, wù tà biān jìng. rú huò zhào jiàn, zhào yǐ móu yóu, bāo qí sù xūn, fù yǐ jiāng shì, zé yǔ gē zhōng hé yàn, jiǔ shí yāo huān, bù dé tóng nián ér yǔ yě. bì xià zì zuǎn sì yǐ lái, fā hào shī lìng, wú fēi xiào lǐ yīn xīn, xíng yú zhào chì, gù yǐ gǎn dòng yú rén lún. gèng zài jìng shèn wēi yí, bǎo chí shèng dé ér yǐ.
臣聞人臣之節,本於忠盡,苟有所見,即宜上陳。況為陛下諫官,食陛下厚祿, 豈敢腹誹巷議,辜負恩榮?臣等聞諸道路,不知信否,皆雲有詔追李光顏、李醖, 欲於重陽節日,合宴群臣。倘誠有之,乃陛下念群臣,敷惠澤之慈旨也。然元朔未 改,園陵尚新。雖陛下執易月之期,俯從人慾;而禮經著三年之制,猶服心喪。今 遵同軌之會,適去於中邦;告遠夷之使,未復其來命。遏密弛禁,蓋為齊人,合宴 內廷,事將未可。夫明王之舉動,為天下法;王言既降,其出如綸。苟玷皇猷,徒 章直諫,臣等是以昧死上聞。且光顏、李愬,久立忠勞,今方盛秋,務拓邊境。如 或召見,詔以謀猷,褒其宿勛,付以疆事,則與歌鐘合宴,酒食邀歡,不得同年而 語也。陛下自纘嗣以來,發號施令,無非孝理因心,形於詔敕,固以感動於人倫。 更在敬慎威儀,保持聖德而已。
shàng suī bù yòng qí yán, wèi láo qiǎn zhī.
上雖不用其言,慰勞遣之。
zhǎng qìng yuán nián, yán tiě shǐ wáng bō zēng chá shuì, chū shuì yī bǎi, zēng zhī wǔ shí, jué shàng shū lùn zhī yuē:
長慶元年,鹽鐵使王播增茶稅,初稅一百,增之五十,珏上疏論之曰:
què lǜ jiù bì, qǐ zì gān gē, tiān xià wú shì, jí yí juān shěng. kuàng shuì chá zhī shì, yóu chū jìn nián, zài zhēn yuán yuán nián zhōng, bù dé bù ěr. jīn sì hǎi jìng qīng, bā fāng dǐ píng, hòu liǎn yú rén, shū shāng guó tǐ. qí bù kě yī yě.
榷率救弊,起自干戈,天下無事,即宜蠲省。況稅茶之事,尤出近年,在貞元 元年中,不得不爾。今四海鏡清,八方砥平,厚斂於人,殊傷國體。其不可一也。
chá wèi shí wù, wú yì mǐ yán, yú rén suǒ zī, yuǎn jìn tóng sú. jì qū jié fá, nán shě sī xū, tián lǘ zhī jiān, shì hào yóu qiè. jīn zēng shuì jì zhòng, shí gū bì zēng, liú bì yú mín, xiān jí pín ruò. qí bù kě èr yě.
茶為食物,無異米鹽,於人所資,遠近同俗。既袪竭乏,難捨斯須,田閭之間, 嗜好尤切。今增稅既重,時估必增,流弊於民,先及貧弱。其不可二也。
qiě shān zé zhī ráo, chū wú dìng shù, liàng jīn lùn shuì, suǒ jì shòu duō. jià gāo zé shì zhě xī, jià jiàn zé shì zhě guǎng, suì zhōng shàng jì, qí lì jǐ hé? wèi jiàn fù cái, tú wén liǎn yuàn. qí bù kě sān yě.
且山澤之饒,出無定數,量斤論稅,所冀售多。價高則市者稀,價賤則市者廣, 歲終上計,其利幾何?未見阜財,徒聞斂怨。其不可三也。
chén bù gǎn yuǎn zhēng gù shì, zhí yǐ mù qián suǒ jiàn chén zhī. fú wàng zàn liú cōng míng, shāo chuí niàn lǜ, tè zhuī chéng mìng, gèng cì shāng liáng. bì xià jí wèi zhī chū, yǐ chéng jù liǎn, wài guān yā guàn, xuán yǒu zhào tíng, yáng yáng dé yīn, qiān gǔ bù xiǔ. jīn ruò què chá jiā shuì, pō shī rén qíng. chén tiǎn jiàn sī, bù gǎn jiān mò.
臣不敢遠征故事,直以目前所見陳之。伏望暫留聰明,稍垂念慮,特追成命, 更賜商量。陛下即位之初,已懲聚斂,外官押貫,旋有詔停,洋洋德音,千古不朽。 今若榷茶加稅,頗失人情。臣忝諫司,不敢緘默。
shí jìn zhōng zào bǎi chǐ lóu, guó jì bù chōng. wáng bō xī ēn zēng shuì, fèng dì shì yù, shū zòu bù xǐng. qiān lì bù yuán wài láng, zhuǎn sī xūn yuán wài láng zhī zhì gào.
時禁中造百尺樓,國計不充。王播希恩增稅,奉帝嗜欲,疏奏不省。遷吏部員 外郎,轉司勛員外郎、知制誥。
tài hé wǔ nián, lǐ zōng mǐn niú sēng rú zài xiāng, yǔ jué qīn hòu, gǎi dù zhī láng zhōng zhī zhì gào, suì rù hàn lín chōng xué shì. qī nián sān yuè, zhèng bài zhōng shū shè rén. jiǔ nián wǔ yuè, zhuǎn hù bù shì láng chōng zhí. qī yuè, zōng mǐn dé zuì, jué zuò lèi, chū wèi jiāng zhōu cì shǐ. kāi chéng yuán nián sì yuè, yǐ tài zǐ bīn kè fēn sī dōng dōu, qiān hé nán yǐn. èr nián wǔ yuè, lǐ gù yán rù xiàng, zhào jué fù wèi hù bù shì láng, pàn běn sī shì. sān nián, yáng sì fù fǔ zhèng, jiàn jué yǐ běn guān tóng píng zhāng shì. jué yǔ gù yán sì fù xiāng shàn, zì gù yán de wèi, xiāng jì yuán yǐn jū dà zhèng, yǐ qīng zhèng tán chén yí xíng lǐ dé yù sān rén. fán yǒu zòu yì, bì yǐ péng dǎng wèi móu, lǚ wèi tán suǒ tíng zhé zhī. jué zì cháo yì láng jìn jiē zhèng yì dài fū, qí nián shí èr yuè, shàng shū qiú bà, bù xǔ.
太和五年,李宗閔、牛僧孺在相,與珏親厚,改度支郎中、知制誥,遂入翰林 充學士。七年三月,正拜中書舍人。九年五月,轉戶部侍郎充職。七月,宗閔得罪, 珏坐累,出為江州刺史。開成元年四月,以太子賓客分司東都,遷河南尹。二年五 月,李固言入相,召珏復為戶部侍郎,判本司事。三年,楊嗣復輔政,薦珏以本官 同平章事。珏與固言、嗣復相善,自固言得位,相繼援引;居大政,以傾鄭覃、陳 夷行、李德裕三人。凡有奏議,必以朋黨為謀,屢為覃所廷折之。珏自朝議郎進階 正議大夫,其年十二月,上疏求罷,不許。
sì nián sān yuè, wén zōng wèi zǎi chén yuē: zhèn zài wèi shí sì nián, shǔ tiān xià wú shì, suī wèi zhì lǐ, yì shǎo yǒu rú jīn rì zhī wú shì yě. jué duì yuē: bāng guó ān wēi, yì zhī rén zhī shēn. dāng sì tǐ hé píng zhī shí, zhǎng yí diào shì, yǐ shùn hán xuān zhī jié. rú shì ān zì hū, zé jí huàn xuán shēng. cháo tíng dāng wú shì zhī shí, sī shěng què shī ér bǔ zhī, zé huò nán bù zuò yǐ.
四年三月,文宗謂宰臣曰:「朕在位十四年,屬天下無事,雖未至理,亦少有 如今日之無事也。」珏對曰:「邦國安危,亦知人之身。當四體和平之時,長宜調 適,以順寒暄之節。如恃安自忽,則疾患旋生。朝廷當無事之時,思省闕失而補之, 則禍難不作矣。」
wén zōng yǐ dù cóng lǐng dù zhī chēng zhí, yù jiā hù bù shàng shū, yīn zǐ chén yán zhī. chén yí xíng yuē: yī qiè ēn quán, hé guī jūn shàng. bì xià zì kàn kě fǒu? jué duì yuē: tài zōng yòng zǎi chén, tiān xià shì jiē xiān píng zhāng, wèi zhī píng zhāng shì. dài tiān lǐ wù, shàng xià wú yí, suǒ yǐ zhì tài píng zhě yě. ruò bài yī guān, mìng yī zhí, shì shì jiē jué yú jūn shàng, jí yān yòng bǐ xiāng? xī suí wén dì yī qiè zì láo xīn lì, chén xià fā lùn zé yí, fán chén xià yòng zhī zé zǎi xiàng, bù yòng shì cháng liáo, qǐ kě zì bǎo? bì xià cháng yǔ chén yún: dòu yì zhí quàn wǒ, zǎi xiàng jìn nǐ, dàn wǔ rén liú sān rén liǎng rén, gōu yī rén. qú jí hé quàn wǒ zé zǎi xiàng, bù hé quàn wǒ yí zǎi xiàng. dì yuē: yì zhí cǐ yán shén bǐ. yòu yuē: wéi chù hòu zuò xiāng, sān rì jiàn liù dù shī, yì dà kě guài. jué yuē: chù hòu yín yú fèng fú, bù wù qí shì fēi yě.
文宗以杜悰領度支稱職,欲加戶部尚書,因紫宸言之。陳夷行曰:「一切恩權, 合歸君上。陛下自看可否?」珏對曰:「太宗用宰臣,天下事皆先平章,謂之平章 事。代天理物,上下無疑,所以致太平者也。若拜一官,命一職,事事皆決於君上, 即焉用彼相?昔隋文帝一切自勞心力,臣下發論則疑,凡臣下用之則宰相,不用是 常僚,豈可自保?陛下常語臣云:『竇易直勸我,宰相進擬,但五人留三人、兩人, 勾一人。渠即合勸我擇宰相,不合勸我疑宰相。』」帝曰:「易直此言甚鄙。」又 曰:「韋處厚作相,三日薦六度師,亦大可怪。」珏曰:「處厚淫於奉佛,不悟其 是非也。」
qí nián wǔ yuè, shàng wèi zǎi chén yuē: zhēn yuán zhèng shì, chū nián zhì hǎo. jué yuē: dé zōng zhōng nián hǎo huò, fāng zhèn jìn fèng, jí jiā ēn zé. zū fù chū zì bǎi xìng, gèng lìng tān lì bō xuē, jù huò yǐ xī ēn, lǐ dào gù bù kě yě. shàng yuē: rén jūn jù liǎn, yóu zì bù kě. dàn qīng fù jié yòng kě yě. jué yòu yuē: zhēn guān zhōng, fáng dù wáng wèi qǐ gào wén huáng, yì zhī zài cǐ, qǐng bù yì chū xīn. zì gǔ hǎo shì, kè zhōng shí nán. shàng yuē: zhèn xīn zhōng bù gǎi yě. xún fēng zàn huáng nán, shí yì sān bǎi hù.
其年五月,上謂宰臣曰:「貞元政事,初年至好。」珏曰:「德宗中年好貨, 方鎮進奉,即加恩澤。租賦出自百姓,更令貪吏剝削,聚貨以希恩,理道故不可也。」 上曰:「人君聚斂,猶自不可。但輕賦節用可也。」珏又曰:「貞觀中,房、杜、 王、魏啟告文皇,意只在此,請不易初心。自古好事,克終實難。」上曰:「朕心 終不改也。」尋封贊皇男,食邑三百戶。
wǔ zōng jí wèi zhī nián jiǔ yuè, yǔ yáng sì fù jù bà xiāng, chū wèi guì zhōu cì shǐ guì guǎn guān chá shǐ. sān nián, zhǎng liú huān zhōu. dà zhōng èr nián, cuī xuàn bái mǐn zhōng zhú lǐ dé yù, zhēng rù cháo wèi hù bù shàng shū. chū wèi hé yáng jié dù shǐ. rù wèi lì bù shàng shū, lèi qiān jīn zǐ guāng lù dài fū jiǎn xiào shàng shū yòu pú shè yáng zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ huái nán jié dù shǐ shàng zhù guó zàn huáng jùn kāi guó gōng shí yì yī qiān wǔ bǎi hù. dà zhōng qī nián zú, zèng sī kōng.
武宗即位之年九月,與楊嗣復俱罷相,出為桂州刺史、桂管觀察使。三年,長 流驩州。大中二年,崔鉉、白敏中逐李德裕,征入朝為戶部尚書。出為河陽節度使。 入為吏部尚書,累遷金紫光祿大夫、檢校尚書右僕射、揚州大都督府長史、淮南節 度使、上柱國、贊皇郡開國公、食邑一千五百戶。大中七年卒,贈司空。
lǐ gù yán, zhào jùn rén. zǔ bìng, fù xiàn. gù yán, yuán hé qī nián dēng jìn shì jiǎ kē. tài hé chū, lèi guān zhì hè bù láng zhōng zhī tái zá. sì nián, lǐ zōng mǐn zuò xiāng, yòng wèi gěi shì zhōng. wǔ nián, sòng shēn xī wèi wáng shǒu chéng wū xiàn, gù yán yǔ tóng liè fú gé lùn zhī. jiāng zuò jiān wáng kān xiū fèng tài miào chí màn, fá fèng, réng gǎi guān wèi tài zǐ bīn kè. zhì chū, gù yán fēng hái yuē: dōng gōng diào hù zhī dì, bù kě lìng chí màn bèi fá zhī rén chù zhī. gǎi wèi jūn wáng fù. liù nián, qiān gōng bù shì láng. qī nián sì yuè, zhuǎn shàng shū zuǒ chéng, fèng zhào dìng zuǒ yòu pú shè shàng shì yí zhù. bā nián, lǐ dé yù fǔ zhèng, chū wèi huá zhōu cì shǐ.
李固言,趙郡人。祖並,父現。固言,元和七年登進士甲科。太和初,累官至 賀部郎中、知台雜。四年,李宗閔作相,用為給事中。五年,宋申錫為王守澄誣陷, 固言與同列伏閣論之。將作監王堪修奉太廟弛慢,罰俸,仍改官為太子賓客。制出, 固言封還曰:「東宮調護之地,不可令弛慢被罰之人處之。」改為均王傅。六年, 遷工部侍郎。七年四月,轉尚書左丞,奉詔定左右僕射上事儀注。八年,李德裕輔 政,出為華州刺史。
qí nián shí yuè, zōng mǐn fù rù, zhào bài lì bù shì láng. jiǔ nián wǔ yuè, qiān yù shǐ dài fū. liù yuè, zōng mǐn dé zuì, gù yán dài wèi mén xià shì láng píng zhāng shì, xún jiā chóng wén guǎn dà xué shì. shí lǐ xùn zhèng zhù yòng shì, zì yù qiè fǔ xiāng zhī quán. zōng mǐn jì zhú, wài shì gōng tǐ, yuán lì gù yán, qí shí è yǔ zōng mǐn péng dǎng. jiǔ yuè, yǐ bīng bù shàng shū chū wèi xìng yuán jié dù shǐ. lǐ xùn zì dài gù yán wèi píng zhāng shì. xùn zhù zhū, wén zōng sī qí dǎng zhèng, kāi chéng yuán nián sì yuè, fù zhào wèi píng zhāng shì, pàn hù bù shì.
其年十月,宗閔復入,召拜吏部侍郎。九年五月,遷御史大夫。六月,宗閔得 罪,固言代為門下侍郎、平章事,尋加崇文館大學士。時李訓、鄭注用事,自欲竊 輔相之權。宗閔既逐,外示公體,爰立固言,其實惡與宗閔朋黨。九月,以兵部尚 書出為興元節度使。李訓自代固言為平章事。訓、注誅,文宗思其讜正,開成元年 四月,復召為平章事,判戶部事。
èr nián, jūn chén shàng huī hào, shàng zǐ chén yán yuē: zhōng wài shàng zhāng, qǐng jiā huī hào. zhèn sī lǐ dào yóu yù, shí kuì yuè mù zhī qǐng. rú wén zhōu jùn shén yǒu wú zhèng chù? gù yán yuē: rén yán dèng zhōu wáng kān shuāi lǎo, suí zhōu zhèng xiāng wú zhèng. dì yuē: kān shì zhēn yuán shí yù shǐ, zhǐ yǒu cǐ yī rén. zhèng tán yuē: chén yǐ wáng kān jiù rén, jǔ wèi cì shǐ. zhèng xiāng bǐ lái shǒu guān, yì wú bài shì. ruò yán wài jùn bù lǐ, hé zhǐ èr rén? dì yuē: jì jì duō shì, wén wáng yǐ níng. dé zōng shí, bān xíng duō xián yuán, qǐ shí fá cái yé? lǐ shí duì yuē: shí shì zhī yì, bì yǒu zhōng xìn. ān yǒu dà guó wú rén? gài zhēn yuán zhōng shì jìn lù sāi, suǒ yǐ yǒu cái zhī rén huò tuō jī tā suǒ, cǐ nǎi bù xù jìn rén cái zhī guò yě. gù yán yuē: qiú cái zhī dào, yǒu rén bǎo rèn, pián yí jiǎng yòng. suí qí chēng zhí yǔ fǒu shēng chù zhī. shàng yuē: zǎi xiàng jiàn rén, mò jì qīn shū. dòu yì zhí zuò xiāng, wèi cháng lùn yòng qīn qíng. ruò jǐ fēi xiāng cái, zì yí yǐn tuì. ruò shì gōng jǔ, qīn yì hé xián? rén xiān quán cái, dàn yòng qí suǒ zhǎng ěr.
二年,君臣上徽號,上紫宸言曰:「中外上章,請加徽號。朕思理道猶郁,實 愧岳牧之請。如聞州郡甚有無政處?」固言曰:「人言鄧州王堪衰老,隋州鄭襄無 政。」帝曰:「堪是貞元時御史,只有此一人。」鄭覃曰:「臣以王堪舊人,舉為 刺史。鄭襄比來守官,亦無敗事。若言外郡不理,何止二人?」帝曰:「濟濟多士, 文王以寧。德宗時,班行多閒員,豈時乏才耶?」李石對曰:「十室之邑,必有忠 信。安有大國無人?蓋貞元中仕進路塞,所以有才之人或托跡他所,此乃不敘進人 才之過也。」固言曰:「求才之道,有人保任,便宜獎用。隨其稱職與否升黜之。」 上曰:「宰相薦人,莫計親疏。竇易直作相,未嘗論用親情。若己非相才,自宜引 退。若是公舉,親亦何嫌?人鮮全才,但用其所長爾。」
xún jìn jiē jīn zǐ, pàn hù bù shì. qí nián shí yuè, yǐ mén xià shì láng píng zhāng shì chū wèi chéng dū yǐn jiàn nán xī chuān jié dù shǐ, dài yáng sì fù. shàng biǎo ràng mén xià shì láng, nǎi jiǎn xiào zuǒ pú shè. huì chāng chū rù cháo, lì bīng hù èr bù shàng shū. xuān zōng jí wèi, lèi shòu jiǎn xiào sī tú dōng dōu liú shǒu dōng jī rǔ dōu fáng yù shǐ. dà zhōng mò, yǐ tài cháng qīng sūn jiǎn dài zhī, bài tài zǐ tài fù, fēn sī dōng dōu, zú.
尋進階金紫,判戶部事。其年十月,以門下侍郎平章事出為成都尹、劍南西川 節度使,代楊嗣復。上表讓門下侍郎,乃檢校左僕射。會昌初入朝,歷兵、戶二部 尚書。宣宗即位,累授檢校司徒、東都留守、東畿汝都防禦使。大中末,以太常卿 孫簡代之,拜太子太傅,分司東都,卒。
shǐ chén yuē: chén zhèng zhū gōng, zhāng shū yì lùn, chuò yǒu duān shì zhī fēng. tiān zǐ dài yǐ xián néng, fù zhī yǐ dǐng zhí. yán yīng xiàn nà, hǎn wén kāng jì zhī mó wén bì fū yáng, mò fù jù zhān zhī wàng. jiā yǐ hù shēng qīng duó, jìng qǐ ài zēng. wéi huí fèng shǐ mìng ér yù fān chén, jiù wēi bāng ér chú sù hàn. kuàng zhāo xiàn wén zhāng kě yǐ wèi shì fàn, dé xíng kě yǐ wèi rén shī, yǒu qǐ sòng zhī shàng cái, fēi huán líng zhī shī dào, jù kě bù sī jǐ guò, zhǐ wù miàn qī. fǔ bì zhī yí, ān kě chuí xùn? ruò bǐ hán fēi zhī yán jìn yǐ, zi bèi ān kě táo hū? tǔ yùn zhī shuāi, sī wèi wǎng liǎng, bēi fū!
史臣曰:陳、鄭諸公,章疏議論,綽有端士之風。天子待以賢能,付之以鼎職。 延英獻納,罕聞康濟之謨;文陛敷揚,莫副具瞻之望。加以互生傾奪,競起愛憎。 惟回奉使命而喻籓臣,救危邦而除宿憾。況昭獻文章可以為世范,德行可以為人師, 有啟、誦之上才,非桓、靈之失道,詎可不思己過,只務面欺。輔弼之宜,安可垂 訓?若俾韓非之言進矣,子輩安可逃乎?土運之衰,斯為魍魎,悲夫!
zàn yuē: ài ér zhī è, zēng bù wàng shàn. píng xīn jiù fēi, kě jū dǐng xuàn. fèi shēng jì è, jié dǎng zhuān cháo. móu shēn huài guó. hé míng xiè diào?
贊曰:愛而知惡,憎不忘善。平心救非,可居鼎鉉。吠聲濟惡,結黨專朝。謀 身壞國。何名燮調?