zhèng tán dì lǎng
○郑覃 弟朗
chén yí xíng lǐ shēn wú rǔ nà
陈夷行 李绅 吴汝纳
lǐ huí lǐ jué lǐ gù yán
李回 李珏 李固言
zhèng tán, gù xiāng xún yú zhī zǐ. yǐ fù yìn bǔ hóng wén xiào lǐ, lì shí yí bǔ quē kǎo gōng yuán wài láng xíng bù láng zhōng. yuán hé shí sì nián èr yuè, qiān jiàn yì dài fū. xiàn zōng yòng nèi guān wǔ rén wéi jīng xī běi hé dí shǐ, tán shàng shū lùn bà. mù zōng bù xù zhèng shì, xǐ yóu yàn jí wèi zhī shǐ, tǔ bō kòu biān, tán yǔ tóng zhí cuī xuán liàng děng tíng zòu yuē: " bì xià jí wèi yǐ lái, yàn lè guò duō, tián yóu wú dù. jīn fān kòu zài jìng, huǎn jí zòu bào, bù zhī shèng yú suǒ zài. chén děng tiǎn bèi jiàn guān, bù shèng yōu tì, fú yuàn shāo jiǎn yóu zòng, liú xīn zhèng dào. fú wén bì xià chén yè nì xiá chàng yōu jìn xí zhī tú, shǎng cì tài hòu. fán jīn yín huò bì, jiē chū zì shēng líng gāo xuè, bù kě shǐ wú gōng zhī rén, làn zhān cì yǔ. zòng nèi cáng yǒu yú, yì qǐ yòng zhī yǒu jié, rú biān shàng jǐng jí, jí zhī yòng wú quē. miǎn lìng yǒu sī zhòng liǎn bǎi xìng, shí tiān xià xìng shèn." dì chū bù yuè qí yán, gù zǎi xiàng xiāo fǔ yuē:" cǐ bèi hé rén?" fǔ duì yuē:" jiàn guān yě." dì yì shāo jiě, nǎi yuē:" zhèn zhī guò shī, chén xià jǐn guī, zhōng yě." nǎi wèi tán yuē:" gé zhōng zòu shì, shū bù cóng róng. jīn hòu yǒu shì miàn chén, zhèn yǔ qīng yán yīng xiāng jiàn." shí jiǔ wú gé zhōng zòu shì, tán děng kàng lùn, rén jiē xiāng hè.
郑覃,故相珣瑜之子。以父廕补弘文校理,历拾遗、补阙、考功员外郎、刑部 郎中。元和十四年二月,迁谏议大夫。宪宗用内官五人为京西北和籴使,覃上疏论 罢。穆宗不恤政事,喜游宴;即位之始,吐蕃寇边,覃与同职崔玄亮等廷奏曰: “陛下即位已来,宴乐过多,畋游无度。今蕃寇在境,缓急奏报,不知乘舆所在。 臣等忝备谏官,不胜忧惕,伏愿稍减游纵,留心政道。伏闻陛下晨夜昵狎倡优;近 习之徒,赏赐太厚。凡金银货币,皆出自生灵膏血,不可使无功之人,滥沾赐与。 纵内藏有余,亦乞用之有节,如边上警急,即支用无阙。免令有司重敛百姓,实天 下幸甚。”帝初不悦其言,顾宰相萧俛曰:“此辈何人?”俛对曰:“谏官也。” 帝意稍解,乃曰:“朕之过失,臣下尽规,忠也。”乃谓覃曰:“阁中奏事,殊不 从容。今后有事面陈,朕与卿延英相见。”时久无阁中奏事,覃等抗论,人皆相贺。
zhèn jì jié dù shǐ wáng chéng zōng sǐ, qí dì chéng yuán tīng cháo zhǐ, yí shòu zhèng huá jié dù. zhèn zhī sān jūn liú chéng yuán, yǐ nán bù néng fù zhèn chéng yuán qǐ zhòng chén xuān yù, nǎi yǐ tán wèi xuān yù shǐ, qǐ jū shè rén wáng fán fù zhī.
镇冀节度使王承宗死,其弟承元听朝旨,移授郑滑节度。镇之三军留承元,以 难不能赴镇;承元乞重臣宣谕,乃以覃为宣谕使,起居舍人王璠副之。
chū, zhèn zú cí yǔ bù xùn, tán zhì xuān zhào, yù yǐ dà yì, jūn rén shì rán tīng mìng. cháng qìng yuán nián shí yī yuè, zhuǎn jǐ shì zhōng. sì nián, qiān yù shǐ zhōng chéng, shí yī yuè, quán zhī gōng bù shì láng. bǎo lì yuán nián, bài jīng zhào yǐn. wén zōng jí wèi, gǎi zuǒ sàn qí cháng shì. sān nián, yǐ běn guān chōng hàn lín shì jiǎng xué shì. sì nián sì yuè, bài gōng bù shì láng.
初,镇卒辞语不逊,覃至宣诏,谕以大义,军人释然听命。长庆元年十一月, 转给事中。四年,迁御史中丞,十一月,权知工部侍郎。宝历元年,拜京兆尹。文 宗即位,改左散骑常侍。三年,以本官充翰林侍讲学士。四年四月,拜工部侍郎。
tán cháng yú jīng xué, jī gǔ shǒu zhèng, dì yóu zhòng zhī. tán cóng róng zòu yuē:" jīng jí é miù, bó shì xiāng yán, nán wèi gǎi zhèng. qǐng zhào sù rú ào xué, xiào dìng liù jí zhǔn hòu hàn gù shì, lè shí yú tài xué, yǒng dài zuò zé, yǐ zhèng qí quē." cóng zhī.
覃长于经学,稽古守正,帝尤重之。覃从容奏曰:“经籍讹谬,博士相沿,难 为改正。请召宿儒奥学,校定六籍;准后汉故事,勒石于太学,永代作则,以正其 阙。”从之。
wǔ nián, lǐ zōng mǐn niú sēng rú fǔ zhèng. zōng mǐn yǐ tán yǔ lǐ dé yù xiāng shàn, báo zhī. shí dé yù zì zhè xī rù cháo, fù wèi mǐn rú suǒ pái, chū zhèn shǔ chuān. zōng mǐn è tán jìn zhōng yán shì, zòu wèi gōng bù shàng shū, bà shì jiǎng xué shì. wén zōng hǎo jīng yì, xīn pō sī zhī. liù nián èr yuè, fù zhào wèi shì jiǎng xué shì. qī nián chūn, dé yù zuò xiāng. wǔ yuè, yǐ tán wèi yù shǐ dài fū. wén zōng cháng yú yán yīng wèi zǎi xiàng yuē:" yīn yòu tōng jīng xué, wéi rén pō shì zhèng tán." zōng mǐn yuē:" tán yòu chéng yǒu jīng xué, yú yì lùn bù zú tīng lǎn." lǐ dé yù duì yuē:" yīn zhèng zhī yán, tā rén bù yù wén, wéi bì xià qiē yù wén zhī." tán cháng jí rén péng dǎng, wèi zōng mǐn suǒ báo gù yě. bā nián, qiān hù bù shàng shū. qí nián, dé yù bà xiāng, zōng mǐn fù zhī zhèng, yǔ lǐ xùn zhèng zhù tóng pái chì lǐ dé yù lǐ shēn. èr rén biǎn chù, tán yì zuǒ shòu mì shū jiān. jiǔ nián liù yuè, yáng yú qīng lǐ zōng mǐn dé zuì cháng liú, fù yǐ tán wèi xíng bù shàng shū. shí yuè, qiān shàng shū yòu pú yè, jiān pàn guó zǐ jì jiǔ. xùn zhù fú zhū, zhào tán rù jìn zhōng cǎo zhì chì, míng rì yǐ běn guān tóng píng zhāng shì, fēng xíng yáng jùn gōng, shí yì èr qiān hù.
五年,李宗闵、牛僧孺辅政。宗闵以覃与李德裕相善,薄之。时德裕自浙西入 朝,复为闵、孺所排,出镇蜀川。宗闵恶覃禁中言事,奏为工部尚书,罢侍讲学士。 文宗好经义,心颇思之。六年二月,复召为侍讲学士。七年春,德裕作相。五月, 以覃为御史大夫。文宗尝于延英谓宰相曰:“殷侑通经学,为人颇似郑覃。”宗闵 曰:“覃、侑诚有经学,于议论不足听览。”李德裕对曰:“殷、郑之言,他人不 欲闻,唯陛下切欲闻之。”覃尝嫉人朋党,为宗闵所薄故也。八年,迁户部尚书。 其年,德裕罢相,宗闵复知政,与李训、郑注同排斥李德裕、李绅。二人贬黜,覃 亦左授秘书监。九年六月,杨虞卿、李宗闵得罪长流,复以覃为刑部尚书。十月, 迁尚书右仆射,兼判国子祭酒。训、注伏诛,召覃入禁中草制敕,明日以本官同平 章事,封荥阳郡公,食邑二千户。
tán suī jīng jīng yì, bù néng wéi wén. jí jìn shì fú huá. kāi chéng chū, zòu lǐ bù gòng yuàn yí bà jìn shì kē. chū, zǐ chén duì, shàng yǔ jí xuǎn shì, tán yuē:" nán běi cháo duō yòng wén huá, suǒ yǐ bù zhì. shì yǐ cái kān jí yòng, hé bì wén cí?" dì yuē:" jìn shì jí dì rén yǐ céng wèi zhōu xiàn guān zhě, fāng zhèn zòu shǔ jí kě zhī, yú jí fǒu." tán yuē: " cǐ kē lǜ duō qīng bó, bù bì jǐn yòng." dì yuē:" qīng bó dūn hòu, sè sè yǒu zhī, wèi bì dú zài jìn shì. cǐ kē zhì yǐ èr bǎi nián, yì bù kě jù gǎi." tán yuē:" yì bù kě guò yǒu chóng shù." dì cháng wèi zǎi chén yuē:" bǎi sī chí màn, yào zhòng tiáo jǔ." yīn zhǐ xiāng lú yuē:" cǐ lú shǐ yì huá hǎo, yòng zhī jì jiǔ, nǎi wú guāng cǎi. ruò bù jiā shì, hé yóu fù chū?" tán duì yuē:" pī biàn fēng sú, dāng kǎo shí xiào. zì sān shí nián yǐ lái, duō bù wù shí, qǔ yú yán qíng. rú jī ruǎn zhī liú, bù shè zhí shì." lǐ shí yún:" cǐ běn yīn zhì píng, rén rén wú shì, ān yì suǒ zhì. jīn zhī rén sú yì mù wáng yí fǔ, chǐ bù néng jí zhī." shàng yuē:" qīng děng fǔ zhèn, zài zhèn jǔ fǎ dù ér yǐ."
覃虽精经义,不能为文。嫉进士浮华。开成初,奏礼部贡院宜罢进士科。初, 紫宸对,上语及选士,覃曰:“南北朝多用文华,所以不治。士以才堪即用,何必 文辞?”帝曰:“进士及第人已曾为州县官者,方镇奏署即可之,余即否。”覃曰: “此科率多轻薄,不必尽用。”帝曰:“轻薄敦厚,色色有之,未必独在进士。此 科置已二百年,亦不可遽改。”覃曰:“亦不可过有崇树。”帝尝谓宰臣曰:“百 司弛慢,要重条举。”因指香炉曰:“此炉始亦华好,用之既久,乃无光彩。若不 加饰,何由复初?”覃对曰:“丕变风俗,当考实效。自三十年已来,多不务实, 取于颜情。如嵇、阮之流,不摄职事。”李石云:“此本因治平,人人无事,安逸 所致。今之人俗亦慕王夷甫,耻不能及之。”上曰:“卿等辅朕,在振举法度而已。”
shí tài xué lè shí jīng, tán zòu qǐ jū láng zhōu chí shuǐ bù yuán wài láng cuī qiú jiān chá yù shǐ zhāng cì zōng lǐ bù yuán wài láng wēn yè děng, xiào dìng jiǔ jīng wén zì, xuán lìng shàng shí. jiā mén xià shì láng hóng wén guǎn dà xué shì jiān xiū guó shǐ. shàng cháng yú yán yīng lùn gǔ jīn shī jù gōng zhuō, tán yuē:" kǒng zǐ suǒ shān, sān bǎi piān shì yě. jiàng cǐ wǔ yán qī yán, cí fēi yǎ zhèng, bù zú dì wáng shǎng yǒng. fū shī zhī yǎ sòng, jiē xià cì shàng suǒ wéi, fēi shàng huà xià ér zuò. wáng zhě cǎi shī, yǐ kǎo fēng sú dé shī. zhòng ní shān dìng, yǐ wéi shì guī. jìn dài chén hòu zhǔ suí yáng dì jiē néng zhāng jù, bù zhī wáng zhě dà duān, zhōng yǒu jì nián zhī shī. zhāng jù xiǎo dào, yuàn bì xià bù qǔ yě." tán yǐ zǎi xiàng jiān pàn guó zǐ jì jiǔ, zòu tài xué zhì wǔ jīng bó shì gè yī rén, yuán wú zhí tián, qǐng yī wáng fǔ guān lì, cì lù sù. cóng zhī. yòu jìn shí bì jiǔ jīng yī bǎi liù shí juǎn.
时太学勒石经,覃奏起居郎周墀、水部员外郎崔球、监察御史张次宗、礼部员 外郎温业等,校定《九经》文字,旋令上石。加门下侍郎、弘文馆大学士、监修国 史。上尝于延英论古今诗句工拙,覃曰:“孔子所删,三百篇是也。降此五言七言, 辞非雅正,不足帝王赏咏。夫《诗》之《雅》、《颂》,皆下刺上所为,非上化下 而作。王者采诗,以考风俗得失。仲尼删定,以为世规。近代陈后主、隋炀帝皆能 章句,不知王者大端,终有季年之失。章句小道,愿陛下不取也。”覃以宰相兼判 国子祭酒,奏太学置五经博士各一人,缘无职田,请依王府官例,赐禄粟。从之。 又进《石壁九经》一百六十卷。
qí nián, lǐ gù yán fù wèi zǎi xiàng. gù yán yǔ lǐ zōng mǐn yáng sì fù shàn, tán zēng zhī. yīn qǐ jū láng quē, gù yán zòu yuē:" zhōu jìng fù cuī qiú zhāng cì zōng děng sān rén, jiē kān cǐ rèn." tán yuē:" cuī qiú yóu zōng mǐn zhī mén, qiě chì chí xià bǐng bǐ, wèi qiān gǔ fǎ, bù kě péng dǎng. rú péi zhōng rú lǐ ràng yí, chén bù gǎn yǒu xiān jiè yì lùn." nǎi zhǐ. sān nián, yáng sì fù zì xī chuān rù bài píng zhāng shì, yǔ tán yóu xiāng máo dùn jiā zhī yǐ gù yán lǐ jué, rù duì zhī jì, shì fēi fēng qǐ. èr yuè, tán jìn wèi tài zǐ tài shī.
其年,李固言复为宰相。固言与李宗闵、杨嗣复善,覃憎之。因起居郎阙,固 言奏曰:“周敬复、崔球、张次宗等三人,皆堪此任。”覃曰:“崔球游宗闵之门, 且赤墀下秉笔,为千古法,不可朋党。如裴中孺、李让夷,臣不敢有纤芥异论。” 乃止。三年,杨嗣复自西川入拜平章事,与覃尤相矛盾;加之以固言、李珏,入对 之际,是非蜂起。二月,覃进位太子太师。
wén zōng yǐ hàn fàng xì qiú, chū gōng rén liú hǎo nú děng wǔ bǎi yú rén, sòng liǎng jiē sì guàn, rèn guī qīn qī. zǐ chén duì, lǐ jué yuē:" bì xià fàng gōng nǚ shù duō, dé mài qiān gǔ. hàn zhì, bā yuè xuǎn rén, jìn wǔ píng wú, yì duō cǎi zé. zhòng ní suǒ wèi' wèi jiàn hǎo dé rú hào sè'. jīn bì xià yǐ wéi wú yì fàng zhī, wēi chén gǎn hè." tán yuē:" jìn wǔ dì yǐ cǎi zé zhī shī, zhōng yuán huà wéi zuǒ rèn bì xià yǐ wéi yīn jiàn, fàng qù yōu yí." qí nián shí èr yuè, sān shàng zhāng qiú bà, zhào luò tài zǐ tài shī, yú rú gù. réng sān wǔ rì yī rù zhōng shū, shāng liáng zhèng shì. sì nián wǔ yuè, bà xiāng, shǒu zuǒ pú yè.
文宗以旱放系囚,出宫人刘好奴等五百余人,送两街寺观,任归亲戚。紫宸对, 李珏曰:“陛下放宫女数多,德迈千古。汉制,八月选人,晋武平吴,亦多采择。 仲尼所谓‘未见好德如好色’。今陛下以为无益放之,微臣敢贺。”覃曰:“晋武 帝以采择之失,中原化为左衽;陛下以为殷鉴,放去攸宜。”其年十二月,三上章 求罢,诏落太子太师,余如故。仍三五日一入中书,商量政事。四年五月,罢相, 守左仆射。
wǔ zōng jí wèi, lǐ dé yù yòng shì, yù yuán wèi zǎi xiàng. gù yǐ zú jí bù rèn cháo yè. huì chāng èr nián, shǒu sī tú zhì shì, zú.
武宗即位,李德裕用事,欲援为宰相。固以足疾不任朝谒。会昌二年,守司徒 致仕,卒。
zi yì chuò, yǐ yìn shòu wèi nán wèi, zhí hóng wén guǎn.
子裔绰,以廕授渭南尉,直弘文馆。
tán shǎo qīng kǔ zhēn tuì, bù zào cì yú rén kuǎn xiá. wèi zhì xiàng guó, suǒ jū wèi cháng zēng shì, cái bì fēng yǔ. jiā wú yìng qiè, rén jiē yǎng qí sù fēng. rán jí è tài guò, duō suǒ bù róng, zhòng dàn ér è zhī.
覃少清苦贞退,不造次与人款狎。位至相国,所居未尝增饰,才庇风雨。家无 媵妾,人皆仰其素风。然嫉恶太过,多所不容,众惮而恶之。
tán dì lǎng qián.
覃弟朗、潜。
lǎng, zì yǒu róng. cháng qìng yuán nián, dēng jìn shì jiǎ kē, zài qiān yòu shí yí. kāi chéng zhōng, wèi qǐ jū láng. chū, tài hé mò fēng sú shāo shē, wén zōng gōng qín jié jiǎn, jì gé qí fēng. zǎi chén děng yán yuē:" bì xià jié jiǎn shěng yòng, fēng sú yǐ yí, zhǎng jū dà mèi, jiàn yǐ jiǎn sǔn. ruò gèng lìng qī shǔ jué qí chǐ mí, bù lǜ xià bù cóng jiào." dì yuē:" cǐ shì yì nán hù xiǎo, dàn qù qí tài shén, zì yǐ jiǎn dé huà zhī. zhèn wén qián shí nèi kù wéi èr jǐn páo, shì yǐ jīn niǎo, yī páo xuán zōng xìng wēn tāng yù zhī, yī jí yǔ guì fēi. dāng shí guì zhòng rú cǐ, rú jīn shē mí, qǐ fù guì zhī? liào jīn fù jiā wǎng wǎng jiē yǒu. zuǒ wèi fù shǐ zhāng yuán chāng biàn yòng jīn tuò hú, zuó yīn lǐ xùn, yǐ zhū zhī yǐ." shí lǎng zhí bǐ chī tóu xià, zǎi chén tuì, shàng wèi lǎng yuē:" shì suǒ yì lùn, qīng jì lù wèi? wú shì guān zhī." lǎng duì yuē:" chén zhí bǐ suǒ jì, biàn míng wéi shǐ. fú zhǔn gù shì, dì wáng bù kě qǔ guān. xī tài zōng yù lǎn guó shǐ, jiàn yì dài fū zhū zi shē yún:' shǐ guān suǒ shù, bù yǐn shàn è. huò zhǔ fēi shàng zhì, shì fēi hù shī, jiàn zhī zé zhì yuàn, suǒ yǐ yì bù kě guān.' yòu chǔ suì liáng yuē:' jīn zhī qǐ jū láng, gǔ zhī zuǒ yòu shǐ yě jì rén jūn yán xíng, shàn è bì shū, shù jī bù wéi fēi fǎ, bù wén dì wáng gōng zì guān shǐ.'" dì yuē:" shì lái suǒ jì, wú kě fǒu zāng, jiàn yì hé shuǎng?" nǎi xuān wèi zǎi chén yuē:" zhèng lǎng yǐn gù shì, bù yù tuō jiàn qǐ jū zhù. fū rén jūn zhī yán, shàn è bì shū. zhèn kǒng píng cháng xián huà, bù guān lǐ tǐ, chuí zhū jiàng lái, qiè yǐ wéi chǐ. yì rì lín cháo, shù jī shāo gǎi, hé fáng yī jiàn, yǐ jiè chǒu yán." lǎng suì jìn zhī. lǎng zhuǎn kǎo gōng láng zhōng. sì nián, qiān jiàn yì dài fū.
朗,字有融。长庆元年,登进士甲科,再迁右拾遗。开成中,为起居郎。初, 太和末风俗稍奢,文宗恭勤节俭,冀革其风。宰臣等言曰:“陛下节俭省用,风俗 已移,长裾大袂,渐以减损。若更令戚属绝其侈靡,不虑下不从教。”帝曰:“此 事亦难户晓,但去其泰甚,自以俭德化之。朕闻前时内库唯二锦袍,饰以金鸟,一 袍玄宗幸温汤御之,一即与贵妃。当时贵重如此,如今奢靡,岂复贵之?料今富家 往往皆有。左卫副使张元昌便用金唾壶,昨因李训,已诛之矣。”时朗执笔螭头下, 宰臣退,上谓朗曰:“适所议论,卿记录未?吾试观之。”朗对曰:“臣执笔所记, 便名为史。伏准故事,帝王不可取观。昔太宗欲览国史,谏议大夫硃子奢云:‘史 官所述,不隐善恶。或主非上智,饰非护失,见之则致怨,所以义不可观。’又褚 遂良曰:‘今之起居郎,古之左右史也;记人君言行,善恶必书,庶几不为非法, 不闻帝王躬自观史。’”帝曰:“适来所记,无可否臧,见亦何爽?”乃宣谓宰臣 曰:“郑朗引故事,不欲脱见起居注。夫人君之言,善恶必书。朕恐平常闲话,不 关理体,垂诸将来,窃以为耻。异日临朝,庶几稍改,何妨一见,以诫丑言。”朗 遂进之。朗转考功郎中。四年,迁谏议大夫。
huì chāng chū, wèi jǐ shì zhōng. chū wèi huá zhōu cì shǐ, rù wèi yù shǐ zhōng chéng hù bù shì láng, pàn běn sī shì. dà zhōng cháo, chū wèi dìng zhōu cì shǐ yì wǔ jūn jié dù yì dìng guān chá běi píng jūn děng shǐ. xún qiān jiǎn jiào hù bù shàng shū biàn zhōu cì shǐ xuān wǔ jūn jié dù sòng bó biàn yǐng guān chá děng shǐ. rù wèi gōng bù shàng shū, pàn dù zhī. qiān yù shǐ dài fū, gǎi lǐ bù shàng shū. yǐ běn guān tóng píng zhāng shì, jiā zhōng shū shì láng jí xián diàn dà xué shì, xiū guó shǐ.
会昌初,为给事中。出为华州刺史,入为御史中丞、户部侍郎,判本司事。大 中朝,出为定州刺史、义武军节度、易定观察、北平军等使。寻迁检校户部尚书、 汴州刺史、宣武军节度、宋亳汴颍观察等使。入为工部尚书,判度支。迁御史大夫, 改礼部尚书。以本官同平章事,加中书侍郎、集贤殿大学士,修国史。
dà zhōng shí nián, yǐ jí cí wèi. jìn jiā jiǎn jiào yòu pú yè shǒu tài zǐ shǎo shī. shí yī nián shí yuè zú. zhào yuē:
大中十年,以疾辞位。进加检校右仆射、守太子少师。十一年十月卒。诏曰:
gù tōng yì dài fū jiǎn jiào shàng shū yòu pú yè jiān tài zǐ shǎo shī shàng zhù guó cì zǐ jīn yú dài zhèng lǎng, zhí cāo duān fāng, bǐng qì zhuāng zhòng ǎi ruò ruì yù, dàn rú chéng chuān. zhì lüè hé hū shī guī, chéng xìn fú yú liáo yǒu. zì yīng chǒng jì, pō fù quán cái, jié fěi gōng yú jiàn yuán, zhāng jìn cuì yú suǒ tà. zài jiàn fāng yuè, jí dēng shī tán. guān fēng tuī huì ài zhī xīn, xùn shì dé fǔ xún zhī shù. zhèng yì wén tīng, niàn zī zhēng hái, wèi guān dōng qīng, zhí zhòng bāng jì. jīng fèi yǒu jié, cái yòng bù kuī. yī bǐ xiū gōng, míng wǒ tuī zé. yuán jiā qiào jùn, bǐ zǒng jì gāng. gōng wàng yì lóng, diǎn yí jù jǔ shì xié zhù yì, qiě wò shēn zhōng. é cān huà yuán, yǐ tí zhèng bǐng. sān shì yǎng qīng lián zhī jié, bǎi dù jiàn sǔn yì zhī néng. jìn xù hé fēng, yuǎn jiā gāo yǔ. fāng qí zuò zhèn yǎ sú, biǎo shuài shù guān, yí yǎng huò guāi, còu lǐ shēng jí, lǚ chén zhāng shū, qǐ suì tuì xián. jì jiān nǎi chéng, shì yǔn qí qǐng. měi tú yì jī, wéi jì yǒu chōu. hé jìng zhì yú mí liú, ér jù wén yú juān dài. yuè zòu xìng dào, lín xuān zài huái. jiāng chuò shì cháo zhī yí, jiān liè shàng gōng zhī zhì. wèi zī yōu huài, qī ěr yǒu zhī, kě zèng sī kōng.
故通议大夫、检校尚书右仆射、兼太子少师、上柱国、赐紫金鱼袋郑朗,植操 端方,禀气庄重;蔼若瑞玉,淡如澄川。智略合乎蓍龟,诚信服于僚友。自膺宠寄, 颇负全才,竭匪躬于谏垣,彰尽瘁于琐闼。载践方岳,亟登师坛。观风推惠爱之心, 训士得抚循之术。政溢闻听,念兹征还,位冠冬卿,职重邦计。经费有节,财用不 亏。繄彼休功,明我推择。爰嘉峭峻,俾总纪纲。公望益隆,典彝具举;式谐注意, 且沃深衷。俄参化源,以提政柄。三事仰清廉之节,百度见损益之能。近煦和风, 远浃膏雨。方俟坐镇雅俗,表率庶官,颐养或乖,腠理生疾,屡陈章疏,乞遂退闲。 既坚乃诚,式允其请。每图懿绩,唯冀有瘳。何竟至于弥留,而遽闻于捐代。阅奏 兴悼,临轩载怀。将辍视朝之仪,兼列上公之秩。慰兹幽坏,期尔有知,可赠司空。
qián, zì wú mèn, yì dēng jìn shì dì.
潜,字无闷,亦登进士第。
chén yí xíng, zì zhōu dào, yǐng chuān rén. zǔ zhōng, fù yì. yí xíng, yuán hé qī nián dēng jìn shì dì, lèi pì shǐ fǔ. bǎo lì mò, yóu shì yù shǐ gǎi yú bù yuán wài láng, jiē fēn wù dōng dōu. tài hé sān nián, rù wèi qǐ jū láng shǐ guǎn xiū zhuàn, yù xiū xiàn zōng shí lù. sì nián xiàn shàng, zhuǎn sī fēng yuán wài láng. wǔ nián, qiān lì bù láng zhōng. sì yuè, zhào chōng hàn lín xué shì. bā nián, jiān chōng huáng tài zǐ shì dú, zhào wǔ rì yí dù rù cháng shēng yuàn shì tài zǐ jiǎng jīng. shàng zhào duì, miàn cì fēi yī yá hù, qiān jiàn yì dài fū zhī zhì gào, yú zhí rú gù. jiǔ nián bā yuè, gǎi tài cháng shǎo qīng, zhī zhì gào xué shì shì jiǎng rú gù.
陈夷行,字周道,颍川人。祖忠,父邑。夷行,元和七年登进士第,累辟使府。 宝历末,由侍御史改虞部员外郎,皆分务东都。太和三年,入为起居郎、史馆修撰, 预修《宪宗实录》。四年献上,转司封员外郎。五年,迁吏部郎中。四月,召充翰 林学士。八年,兼充皇太子侍读,诏五日一度入长生院侍太子讲经。上召对,面赐 绯衣牙笏,迁谏议大夫、知制诰,余职如故。九年八月,改太常少卿,知制诰、学 士侍讲如故。
kāi chéng èr nián sì yuè, yǐ běn guān tóng píng zhāng shì. sān nián, yáng sì fù lǐ jué jì rù fǔ zhèng. yí xíng jiè tè, sù è qí suǒ wéi, měi shàng qián yì zhèng, yǔ qīn sì fù, suì zhì wǎng fù. xìng bù néng kān, shàng biǎo chēng zú jí cí wèi bù xǔ, zhào zhōng shǐ jiù dì xuān láo. qī yuè, yǐ wáng yàn wēi wèi zhōng wǔ jié dù shǐ, shǐ xiào zhāng wèi bīn níng jié dù shǐ, jiē sì fù nǐ yì. yīn yán yīng duì, shàng wèn yí xíng yuē:" zuó chú èr zhèn, dāng fǒu?" yí xíng duì yuē:" dàn chū zì shèng xīn jí dāng." yáng sì fù yuē:" ruò chū zì shèng xīn dāng, jí rén qíng jiē qiè. rú shì huò guò dāng, chén xià ān dé wú yán?" dì yuē:" chéng rú cǐ, zhèn gù wú sī yě." yí xíng yuē:" zì sān shù nián lái, jiān chén qiè quán, bì xià bù kě dào chí tài ē, shòu rén jīn zūn bǐng." sì fù yuē:" qí huán yòng guǎn zhòng yú chóu lǔ, qǐ yǒu tài ē zhī lǜ hū?" shàng bù yuè.
开成二年四月,以本官同平章事。三年,杨嗣复、李珏继入辅政。夷行介特, 素恶其所为,每上前议政,语侵嗣复,遂至往复。性不能堪,上表称足疾辞位;不 许,诏中使就第宣劳。七月,以王彦威为忠武节度使,史孝章为邠宁节度使,皆嗣 复拟议。因延英对,上问夷行曰:“昨除二镇,当否?”夷行对曰:“但出自圣心 即当。”杨嗣复曰:“若出自圣心当,即人情皆惬。如事或过当,臣下安得无言?” 帝曰:“诚如此,朕固无私也。”夷行曰:“自三数年来,奸臣窃权,陛下不可倒 持太阿,授人钅尊柄。”嗣复曰:“齐桓用管仲于雠虏,岂有太阿之虑乎?”上不 悦。
xiān sháo yuàn lè guān yù chí zhāng shòu wáng fǔ lǜ, yòu shí yí dòu xún zhí dāng yá lùn yuē:" líng rén zì yǒu běn shǎi guān, bù hé shòu zhī qīng zhì." zhèng tán yuē:" cǐ xiǎo shì, hé zú dāng yá lùn liè! wáng fǔ lǜ shì liù pǐn zá guān, wèi zhī qīng zhì, yǔ xún zhí de fǒu? cǐ jìn míng yě." sì fù yuē:" cháng wén xún zhí yōu, jīn dāng yá lùn yī lè guān, yōu zé yǒu zhī, yì bù zú guài." yí xíng yuē:" jiàn guān dāng yá, zhǐ hé lùn zǎi xiàng dé shī, bù hé lùn lè guān. rán yè yǐ chén lùn, xū yǔ chǔ zhì. jīn hòu lè rén měi qī bā nián yǔ zhuǎn yī guān, bù rán, zé jiā shǒu lì kè sān shù rén." dì yuē:" bié yǔ yī guān." nǎi shòu guāng zhōu zhǎng shǐ, cì xún zhí juàn bǎi pǐ. yí xíng xún zhuàn mén xià shì láng.
仙韶院乐官尉迟璋授王府率,右拾遗窦洵直当衙论曰:“伶人自有本色官,不 合授之清秩。”郑覃曰:“此小事,何足当衙论列!王府率是六品杂官,谓之清秩, 与洵直得否?此近名也。”嗣复曰:“尝闻洵直幽,今当衙论一乐官,幽则有之, 亦不足怪。”夷行曰:“谏官当衙,只合论宰相得失,不合论乐官。然业已陈论, 须与处置。今后乐人每七八年与转一官,不然,则加手力课三数人。”帝曰:“别 与一官。”乃授光州长史,赐洵直绢百疋。夷行寻转门下侍郎。
shàng zǐ chén yì zhèng, yīn yuē:" tiān bǎo zhōng zhèng shì, shí bù shèn jiā. dāng shí yáo sòng zài fǒu?" lǐ jué yuē: " yáo wáng ér sòng bà." jué yīn yán:" rén jūn míng zhé, zhōng shǐ yóu nán. xuán zōng cháng yún:' zì jí wèi yǐ lái, wèi cháng shā yī bù gū.' ér rèn lín fǔ xiàn hài pò rén jiā zú, bù yì huò hū?" yí xíng yuē:" bì xià bù kě yí quán yǔ rén." sì fù yuē:" yí xíng zhī yán róng yì, qiě tài zōng yòng fáng xuán líng shí liù nián wèi zhēng shí wǔ nián, hé cháng shī dào? chén yǐ wéi yòng fáng wèi duō shí bù wéi bù lǐ, yòng xié nìng yī rì biàn zú." yí xíng zhī yán, jiē zhǐ sì fù zhuān quán.
上紫宸议政,因曰:“天宝中政事,实不甚佳。当时姚、宋在否?”李珏曰: “姚亡而宋罢。”珏因言:“人君明哲,终始尤难。玄宗尝云:‘自即位已来,未 尝杀一不辜。’而任林甫陷害破人家族,不亦惑乎?”夷行曰:“陛下不可移权与 人。”嗣复曰:“夷行之言容易,且太宗用房玄龄十六年、魏徵十五年,何尝失道? 臣以为用房、魏多时不为不理,用邪佞一日便足。”夷行之言,皆指嗣复专权。
wén zōng yòng guō wěi wèi fāng zhōu cì shǐ, yòu shí yí, sòng yuán lùn liè, yǐ wéi bù kě. jì ér wěi zuò zāng. dì wèi zǎi xiāng yuē:" sòng yuán lùn shì kě jiā, yuán shòu guān lái jǐ shí?" sì fù yuē:" qù nián." yīn yuē:" jiàn guān lùn shì, bì xià dàn jì qí xìng míng, shāo jiā yōu jiǎng. rú bù dàng, yì xū lìng zhī." yí xíng yuē:" jiàn guān lùn shì, shì qí běn zhí. ruò lùn yī shì jí jiā yī guān, zé guān hé yóu de, bù miǎn yǒu qíng." dì yuē:" qíng gù bù miǎn, lǐ píng zhī shí, yì bù kě miǎn." shàng jìng yǐ yí xíng yì lùn tài guò, ēn lǐ jiàn báo. xún bà zhī zhèng shì, shǒu lì bù shàng shū.
文宗用郭薳为坊州刺史,右拾遗,宋邧论列,以为不可。既而薳坐赃。帝谓宰 相曰:“宋邧论事可嘉,邧授官来几时?”嗣复曰:“去年。”因曰:“谏官论事, 陛下但记其姓名,稍加优奖。如不当,亦须令知。”夷行曰:“谏官论事,是其本 职。若论一事即加一官,则官何由得,不免有情。”帝曰:“情固不免,理平之时, 亦不可免。”上竟以夷行议论太过,恩礼渐薄。寻罢知政事,守吏部尚书。
sì nián jiǔ yuè, jiǎn jiào lǐ bù shàng shū, chū wèi huá zhōu cì shǐ. wǔ nián, wǔ zōng jí wèi, lǐ dé yù bǐng zhèng. qī yuè zì huá zhào rù, fù wèi zhōng shū shì láng píng zhāng shì.
四年九月,检校礼部尚书,出为华州刺史。五年,武宗即位,李德裕秉政。七 月自华召入,复为中书侍郎、平章事。
huì chāng sān nián shí yī yuè, jiǎn jiào sī kōng píng zhāng shì hé zhōng yǐn hé zhōng jìn jiàng jié dù shǐ. zú, zèng sī tú.
会昌三年十一月,检校司空、平章事、河中尹、河中晋绛节度使。卒,赠司徒。
dì xuán xī yí shí, jiē jìn shì zhuó dì. xuán cì yòu zhì cè dēng kē.
弟玄锡、夷实,皆进士擢第。玄赐又制策登科。
lǐ shēn, zì gōng chuí, rùn zhōu wú xī rén. běn shān dōng zhe xìng. gāo zǔ jìng xuán, zé tiān cháo zhōng shū lìng, fēng zhào guó wén xiàn gōng, zì yǒu chuán. zǔ shǒu yī, chéng dū pí xiàn lìng. fù wù, lì jīn tán wū chéng jìn líng sān xiàn lìng, yīn jiā wú xī.
李绅,字公垂,润州无锡人。本山东著姓。高祖敬玄,则天朝中书令,封赵国 文宪公,自有传。祖守一,成都郫县令。父晤,历金坛、乌程、晋陵三县令,因家 无锡。
shēn liù suì ér gū, mǔ lú shì jiào yǐ jīng yì. shēn xíng zhuàng miǎo xiǎo ér jīng hàn, néng wéi gē shī. xiāng fù zhī nián, fěng sòng duō zài rén kǒu. yuán hé chū, dēng jìn shì dì, shì hè guó zǐ zhù jiào, fēi qí hǎo yě. dōng guī jīn líng, guān chá shǐ lǐ qí ài qí cái, pì wèi cóng shì. shēn yǐ qí suǒ wéi zhuān zì, bù shòu qí shū bì qí nù, jiāng shā shēn, dùn ér huò miǎn. qí zhū, cháo tíng jiā zhī, zhào bài yòu shí yí.
绅六岁而孤,母卢氏教以经义。绅形状眇小而精悍,能为歌诗。乡赋之年,讽 诵多在人口。元和初,登进士第,释褐国子助教,非其好也。东归金陵,观察使李 锜爱其才,辟为从事。绅以锜所为专恣,不受其书币;锜怒,将杀绅,遁而获免。 锜诛,朝廷嘉之,召拜右拾遗。
suì yú, mù zōng zhào wèi hàn lín xué shì, yǔ lǐ dé yù yuán zhěn tóng zài jìn shǔ, shí chēng" sān jùn", qíng yì xiāng shàn. xún zhuǎn yòu bǔ quē. cháng qìng yuán nián sān yuè, gǎi sī xūn yuán wài láng zhī zhì gào. èr nián èr yuè, chāo bài zhōng shū shě rén, nèi zhí rú gù.
岁余,穆宗召为翰林学士,与李德裕、元稹同在禁署,时称“三俊”,情意相 善。寻转右补阙。长庆元年三月,改司勋员外郎、知制诰。二年二月,超拜中书舍 人,内职如故。
é ér zhěn zuò xiāng, xún wèi lǐ féng jí jiào rén gào zhěn yīn shì zhěn bà xiāng, chū wèi tóng zhōu cì shǐ. shí dé yù yǔ niú sēng rú jù yǒu xiāng wàng, dé yù ēn gù shāo shēn. féng jí yù yòng sēng rú, jù shēn yǔ dé yù jǔ yú jìn zhōng. èr nián jiǔ yuè, chū dé yù wèi zhè xī guān chá shǐ, nǎi yòng sēng rú wèi píng zhāng shì, yǐ shēn wèi yù shǐ zhōng chéng, jì lí nèi zhí, yì jǐ zhí ér zhú zhī. nǎi yǐ lì bù shì láng hán yù wèi jīng zhào yǐn, jiān yù shǐ dài fū, fàng tái cān. zhī shēn gāng biǎn, bì yǔ hán yù fèn zhēng. zhì chū, shēn guǒ yí dié wǎng lái, lùn tái fǔ shì tǐ. ér yù fù xìng jié, yán cí bù xùn, dà xuān wù yì, yóu shì liǎng bà zhī. yù gǎi bīng bù shì láng, shēn wèi jiāng xī guān chá shǐ. tiān zǐ dài shēn sù hòu, bù wù féng jí zhī jià huò, wèi qí xīn xī wài rèn, nǎi lìng zhōng shǐ jiù dì xuān láo, cì zhī yù dài. shēn duì zhōng shǐ qì sù qí shì, yán wèi féng jí suǒ pái, liàn quē zhī qíng wú yǐ. jí zhōng xiè rì, miàn zì chén sù, dì fāng xǐng wù, nǎi gǎi shòu hù bù shì láng.
俄而稹作相,寻为李逢吉教人告稹阴事;稹罢相,出为同州刺史。时德裕与牛 僧孺俱有相望,德裕恩顾稍深。逢吉欲用僧孺,惧绅与德裕沮于禁中。二年九月, 出德裕为浙西观察使,乃用僧孺为平章事,以绅为御史中丞,冀离内职,易掎摭而 逐之。乃以吏部侍郎韩愈为京兆尹,兼御史大夫,放台参。知绅刚褊,必与韩愈忿 争。制出,绅果移牒往来,论台府事体。而愈复性讦,言辞不逊,大喧物议,由是 两罢之。愈改兵部侍郎,绅为江西观察使。天子待绅素厚,不悟逢吉之嫁祸,为其 心希外任,乃令中使就第宣劳,赐之玉带。绅对中使泣诉其事,言为逢吉所排,恋 阙之情无已。及中谢日,面自陈诉,帝方省悟,乃改授户部侍郎。
zhōng wèi wáng shǒu chéng yòng shì, féng jí lìng mén shēng gù lì jié tuō shǒu chéng wèi yuán yǐ qīng shēn, zhòu yè jì huà. huì shēn zú zi yú, wén xué zhī míng, yǐn jū huá yáng, zì yán bù lè shì jìn, shí lái jīng shī shěng shēn. yú yǔ cóng bó qí jìn shì chéng xī fàn, jiē yī shēn. jí qí bài zuǒ shí yí, yú zài huá yáng yù shū yǔ qí qiú jiàn, shū wù dá yú shēn. shēn yǐ qí jìn tuì èr sān, yǐ shū qiào zhī. yú dà yuàn wàng. jí lái jīng shī, jǐn yǐ shēn cháng suǒ mì huà yán féng jí jiān xié fù huì zhī yǔ gào féng jí. féng jí dà nù, wèn jì yú mén rén zhāng yòu xīn lǐ xù zhī, xián yuē:" jìn shēn jiē zì xī máo yǔ, shú kěn wèi xiàng gōng bó jī! xū de fēi cháng qí shì chū sǐ lì zhě. yǒu qián dèng zhōu sī cāng liú qī chǔ zhě, cháng wèi lì. zhèn zhōu wáng chéng zōng yǐ shì shéng zhī. qī chǔ yǐ shǒu chù dì gù zhēng, ér chéng zōng jìng bù néng duó, qí guǒ ruì rú cǐ. ruò xiàng gōng qǔ zhī wèi jiàn guān, lìng cì shēn zhī shī, yī dàn yú shàng qián bào yáng qí guò, ēn chǒng bì tì. shì gǒu bù xíng, guò zài qī chǔ, yì bù zú xī yě." féng jí nǎi yòng lǐ yú chéng xī fàn liú qī chǔ, jiē zhuó wèi shí yí, yǐ cì shēn xì.
中尉王守澄用事,逢吉令门生故吏结托守澄为援以倾绅,昼夜计画。会绅族子 虞,文学知名,隐居华阳,自言不乐仕进,时来京师省绅。虞与从伯耆、进士程昔 范,皆依绅。及耆拜左拾遗,虞在华阳寓书与耆求荐,书误达于绅。绅以其进退二 三,以书诮之。虞大怨望。及来京师,尽以绅尝所密话言逢吉奸邪附会之语告逢吉。 逢吉大怒,问计于门人张又新、李续之,咸曰:“搢绅皆自惜毛羽,孰肯为相公搏 击!须得非常奇士出死力者。有前邓州司仓刘栖楚者,尝为吏。镇州王承宗以事绳 之。栖楚以首触地固争,而承宗竟不能夺,其果锐如此。若相公取之为谏官,令伺 绅之失,一旦于上前暴扬其过,恩宠必替。事苟不行,过在栖楚,亦不足惜也。” 逢吉乃用李虞、程昔范、刘栖楚,皆擢为拾遗,以伺绅隙。
é ér mù zōng yàn jià. jìng zōng chū jí wèi, féng jí kuài shēn shī shì, lǜ sì jūn fù yòng zhī. zhāng yòu xīn děng móu zhú shēn. huì jīng zhōu cì shǐ sū yù rù cháo, yù néng jué yīn shì, zhòng wèn jì yú yù. yù yuē:" shàng tīng zhèng hòu, dāng kāi yán yīng, bì yǒu cì duì, guān yù bá běn sè yuán, xiān yǐ cì duì wèi lǜ, yú bù zú shì." qún dǎng shēn rán zhī. féng jí nǎi yǐ yù wèi zuǒ cháng shì. wáng shǒu chéng měi cóng róng wèi jìng zōng yuē:" bì xià dēng jiǔ wǔ, féng jí zhī zhù yě. xiān cháo chū dìng chǔ èr, wéi chén bèi zhī. shí hàn lín xué shì dù yuán yǐng lǐ shēn quàn lì shēn wáng, ér féng jí gù qǐng lì bì xià, ér lǐ xù zhī lǐ yú jì xiàn zhāng shū." dì suī chōng nián, yì yí qí shì. huì féng jí jìn nǐ, jìn lǐ shēn zài nèi shǔ shí, cháng bù lì yú bì xià, qǐng xíng biǎn zhú. dì chū jí wèi, fāng yǐ dà chén, bù néng zì zhí, nǎi biǎn shēn duān zhōu sī mǎ. biǎn zhì jì xíng, bǎi liáo zhōng shū hè zǎi xiàng, wéi yòu shí yí wú sī bù hè. féng jí nù, gǎi wéi diàn zhōng shì yù shǐ, chōng rù tǔ bō gào āi shǐ.
俄而穆宗晏驾。敬宗初即位,逢吉快绅失势,虑嗣君复用之。张又新等谋逐绅。 会荆州刺史苏遇入朝,遇能决阴事,众问计于遇。遇曰:“上听政后,当开延英, 必有次对,官欲拔本塞源,先以次对为虑,余不足恃。”群党深然之。逢吉乃以遇 为左常侍。王守澄每从容谓敬宗曰:“陛下登九五,逢吉之助也。先朝初定储贰, 唯臣备知。时翰林学士杜元颖、李绅劝立深王,而逢吉固请立陛下,而李续之、李 虞继献章疏。”帝虽冲年,亦疑其事。会逢吉进拟,进李绅在内署时,尝不利于陛 下,请行贬逐。帝初即位,方倚大臣,不能自执,乃贬绅端州司马。贬制既行,百 僚中书贺宰相,唯右拾遗吴思不贺。逢吉怒,改为殿中侍御史,充入吐蕃告哀使。
shēn zhī biǎn yě, zhèng rén fù fěi, wú gǎn yǒu yán. wéi hàn lín xué shì wéi chù hòu shàng shū, jí yán féng jí jiān xié, wū zhí shēn zuì, yǔ zài chù hòu chuán. tiān zǐ yì shāo kāi wù. huì jìn zhōng jiǎn xún jiù shū, dé mù zōng shí fēng shū yī qiè. fā zhī, dé péi dù dù yuán yǐng yǔ shēn sān rén suǒ xiàn shū, qǐng lì jìng zōng wèi tài zǐ. dì gǎn wù xīng tàn, xī mìng fén féng jí dǎng suǒ shàng bàng shū, yóu shì chán yán shào xī, shēn dǎng dé bǎo quán.
绅之贬也,正人腹诽,无敢有言。唯翰林学士韦处厚上疏,极言逢吉奸邪,诬 摭绅罪,语在《处厚传》。天子亦稍开悟。会禁中检寻旧书,得穆宗时封书一箧。 发之,得裴度、杜元颖与绅三人所献疏,请立敬宗为太子。帝感悟兴叹,悉命焚逢 吉党所上谤书,由是谗言稍息,绅党得保全。
jí bǎo lì gǎi yuán dà shè, féng jí dìng shè shū jié wén, bù yù shēn liàng yí, dàn yún zuǒ jiàng guān yǐ jīng liàng yí zhě yǔ liàng yí, bù yán zuǒ jiàng guān yǔ liàng yí. wéi chù hòu fù shàng shū lùn zhī, yǔ zài chù hòu chuán. dì tè zhuī shè shū, tiān jié wén yún" zuǒ jiàng guān yǔ liàng yí", shēn fāng yí wèi jiāng zhōu zhǎng shǐ. zài qiān tài zǐ bīn kè, fēn sī dōng dōu.
及宝历改元大赦,逢吉定赦书节文,不欲绅量移,但云左降官已经量移者与量 移,不言左降官与量移。韦处厚复上疏论之,语在《处厚传》。帝特追赦书,添节 文云“左降官与量移”,绅方移为江州长史。再迁太子宾客,分司东都。
tài hé qī nián, lǐ dé yù zuò xiāng. qī yuè, jiǎn jiào zuǒ cháng shì yuè zhōu cì shǐ zhè dōng guān chá shǐ. jiǔ nián, lǐ xùn yòng shì, lǐ zōng mǐn fù xiāng, yǔ lǐ xùn zhèng zhù lián héng pái bìn dé yù bà xiāng, shēn yǔ dé yù jù yǐ tài zǐ bīn kè fēn sī.
太和七年,李德裕作相。七月,检校左常侍、越州刺史、浙东观察使。九年, 李训用事,李宗闵复相,与李训、郑注连衡排摈德裕罢相,绅与德裕俱以太子宾客 分司。
kāi chéng yuán nián, zhèng tán fǔ zhèng, qǐ dé yù wèi zhè xī guān chá shǐ, shēn wèi hé nán yǐn. liù yuè, jiǎn jiào hù bù shàng shū biàn zhōu cì shǐ xuān wǔ jié dù sòng bó biàn yǐng guān chá děng shǐ. èr nián, xià qiū hàn, dà huáng, dú bù rù biàn sòng zhī jìng, zhào shū bāo měi. yòu yú zhōu zhì lì rùn lóu diàn. sì nián, jiù jiā jiǎn jiào bīng bù shàng shū.
开成元年,郑覃辅政,起德裕为浙西观察使,绅为河南尹。六月,检校户部尚 书、汴州刺史、宣武节度、宋亳汴颍观察等使。二年,夏秋旱,大蝗,独不入汴、 宋之境,诏书褒美。又于州置利润楼店。四年,就加检校兵部尚书。
wǔ zōng jí wèi, jiā jiǎn jiào shàng shū yòu pú yè yáng zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ, zhī huái nán jié dù dà shǐ shì. huì chāng yuán nián, rù wèi bīng bù shì láng tóng píng zhāng shì, gǎi zhōng shū shì láng, lèi qiān shǒu yòu pú yè mén xià shì láng jiān xiū guó shǐ shàng zhù guó zhào guó gōng, shí yì èr qiān hù. sì nián, bào zhòng fēng yàng, zú huǎn bù rèn cháo yè, bài zhāng qiú bà. shí yī yuè, shǒu pú yè píng zhāng shì, chū wèi huái nán jié dù shǐ. liù nián, zú.
武宗即位,加检校尚书右仆射、扬州大都督府长史,知淮南节度大使事。会昌 元年,入为兵部侍郎、同平章事,改中书侍郎,累迁守右仆射、门下侍郎、监修国 史、上柱国、赵国公,食邑二千户。四年,暴中风恙,足缓不任朝谒,拜章求罢。 十一月,守仆射、平章事,出为淮南节度使。六年,卒。
shēn shǐ yǐ wén yì jié cāo jìn yòng, shòu gù jìn zhōng. hòu wèi péng dǎng suǒ jǐ, bīn yú huò huàn. lài zhèng rén kuāng jiù, dé yǐ gōng míng shǐ zhōng. mò hòu, xuān zōng jí wèi, lǐ dé yù shī shì bà xiāng, guī luò yáng ér zōng mǐn sì fù zhī dǎng cuī xuàn bái mǐn zhōng líng hú táo yù zhì dé yù shēn zuì. dà zhōng chū, jiào rén fā shēn zhèn yáng zhōu shí jiù shì, yǐ qīng dé yù.
绅始以文艺节操进用,受顾禁中。后为朋党所挤,滨于祸患。赖正人匡救,得 以功名始终。殁后,宣宗即位,李德裕失势罢相,归洛阳;而宗闵、嗣复之党崔铉、 白敏中、令狐綯欲置德裕深罪。大中初,教人发绅镇扬州时旧事,以倾德裕。
chū, huì chāng wǔ nián, yáng zhōu jiāng dū xiàn wèi wú xiāng zuò zāng xià yù, zhǔn fǎ dāng sǐ, jù shì shàng wén. jiàn guān yí qí yuān, lùn zhī. qiǎn yù shǐ cuī yuán zǎo fù tuī, yǔ yáng zhōu suǒ zòu duō tóng, xiāng jìng fú fǎ. jí dé yù bà xiāng, qún yuàn fāng gòu, xiāng xiōng jìn shì rǔ nà, yì quē sù yuān, yán shēn zài huái nán shì dé yù zhī shì, wǎng shā chén dì. dé yù jì biǎn, shēn yì zhuī xuē sān rèn guān gào.
初,会昌五年,扬州江都县尉吴湘坐赃下狱,准法当死,具事上闻。谏官疑其 冤,论之。遣御史崔元藻覆推,与扬州所奏多同,湘竟伏法。及德裕罢相,群怨方 构,湘兄进士汝纳,诣阙诉冤,言绅在淮南恃德裕之势,枉杀臣弟。德裕既贬,绅 亦追削三任官告。
wú rǔ nà zhě, lǐ zhōu rén, gù sháo zhōu cì shǐ wǔ líng xiōng zhī zǐ. wǔ líng jìn shì dēng dì, yǒu shǐ xué, yǔ liú kē bìng yǐ shǐ cái zhí shǐ guǎn. wǔ líng zhuàn shí sān dài shǐ bó yì èr shí juǎn. zì shàng shū yuán wài láng chū wèi zhōng zhōu cì shǐ, gǎi sháo zhōu. zuò zāng biǎn pān zhōu sī hù zú.
吴汝纳者,澧州人,故韶州刺史武陵兄之子。武陵进士登第,有史学,与刘轲 并以史才直史馆。武陵撰《十三代史驳议》二十卷。自尚书员外郎出为忠州刺史, 改韶州。坐赃贬潘州司户卒。
rǔ nà yì jìn shì zhuó dì, yǐ jì fù zāng zuì, jiǔ zhī bù tiáo. huì chāng zhōng, wèi hé nán fǔ yǒng níng xiàn wèi. chū, wǔ líng zuò zāng shí, lǐ dé yù zuò xiāng, biǎn zhī. gù rǔ nà yǐ bù tiáo xié yuàn, ér fù zōng mǐn sì fù zhī dǎng, tóng zuò bàng yán. huì rǔ nà dì xiāng wèi jiāng dū wèi, wèi bù rén suǒ sòng zāng zuì, jiān qǔ bǎi xìng yán yuè nǚ wèi qī, yǒu yú gé lǜ. lǐ shēn lìng guān chá pàn guān wèi xíng jū zhī, zāng zhuàng míng bái, fú fǎ. xiāng qī yán, yán jì mǔ jiāo, jiē chī ér shì zhī. réng lìng jiāng dū lìng zhāng hóng sī yǐ chuán jiān sòng xiāng qī yán jí ér nǚ sòng lǐ zhōu.
汝纳亦进士擢第,以季父赃罪,久之不调。会昌中,为河南府永宁县尉。初, 武陵坐赃时,李德裕作相,贬之。故汝纳以不调挟怨,而附宗闵、嗣复之党,同作 谤言。会汝纳弟湘为江都尉,为部人所讼赃罪,兼娶百姓颜悦女为妻,有逾格律。 李绅令观察判官魏铏鞫之,赃状明白,伏法。湘妻颜,颜继母焦,皆笞而释之。仍 令江都令张弘思以船监送湘妻颜及兒女送澧州。
jí yáng zhōu shàng jù yù, wù yì yǐ dé yù sù zēng wú shì, yí lǐ shēn zhī chéng qí zuì. jiàn guān lùn zhī, nǎi chà yù shǐ cuī yuán zǎo wèi zhì shǐ, fù wú xiāng yù., jù kuǎn fú wàng pò chéng liáng qián, jì zāng zhǔn fǎ. qí shì guān qǔ bǎi xìng yán yuè nǚ wèi qī, zé chēng yuè shì qián qīng zhōu yá tuī. yuè xiān qǔ wáng shì, shì yì guān nǚ, fēi jì shì jiāo suǒ shēng, yǔ yáng zhōu àn xiǎo yǒu bù tóng. dé yù yǐ yuán zǎo wú dìng duó, zòu biǎn yá zhōu sī hù. jí rǔ nà jìn zhuàng, zhuī yuán zǎo fù wèn. yuán zǎo jì hèn dé yù, yīn wèi cuī xuàn bái mǐn zhōng líng hú táo suǒ lì yòu, jí yán xiāng suī zuò zāng, zuì bù zhì sǐ. yòu yún, yán yuè shí fēi bǎi xìng, cǐ yù shì zhèng yà shǒu chàng, yuán shòu xié lǐ kè duàn chéng, lǐ huí biàn zòu. suì xià sān sī xiáng jū. gù dé yù zài biǎn, lǐ huí zhèng yà děng jiē cuàn zhú. wú rǔ nà cuī yuán zǎo wèi cuī bái líng hú suǒ jiǎng, shù nián bìng zhì xiǎn guān.
及扬州上具狱,物议以德裕素憎吴氏,疑李绅织成其罪。谏官论之,乃差御史 崔元藻为制使,覆吴湘狱。,据款伏妄破程粮钱,计赃准法。其恃官娶百姓颜悦女 为妻,则称悦是前青州衙推。悦先娶王氏,是衣冠女,非继室焦所生,与扬州案小 有不同。德裕以元藻无定夺,奏贬崖州司户。及汝纳进状,追元藻覆问。元藻既恨 德裕,阴为崔铉、白敏中、令狐綯所利诱,即言湘虽坐赃,罪不至死。又云,颜悦 实非百姓,此狱是郑亚首唱,元寿协李恪锻成,李回便奏。遂下三司详鞫。故德裕 再贬,李回、郑亚等皆窜逐。吴汝纳、崔元藻为崔、白、令狐所奖,数年并至显官。
lǐ huí, zì zhāo dù, zōng shì huán wáng yī zhī hòu. fù rú xiān. huí běn míng chán, yǐ bì wǔ zōng miào huì. cháng qìng chū, jìn shì zhuó dì, yòu dēng xián liáng fāng zhèng zhì kē. shì hè huá tái cóng shì, yáng zhōu zhǎng shū jì, dé jiān chá yù shǐ. rù wèi jīng zhào fǔ hù cáo, zhuǎn sī lù cān jūn. hé cháo wèi zhèng bǔ quē qǐ jū láng, yóu wéi zǎi xiàng lǐ dé yù suǒ zhī. huí qiáng gàn yǒu lì cái, yù shì tōng mǐn, guān cáo wú bù lǐ. shòu zhí fāng yuán wài láng, pàn hù bù àn, lì lì bù yuán wài láng, pàn nán cáo. yǐ xíng bù yuán wài láng zhī tái zá, cì fēi. kāi chéng chū, yǐ kù bù láng zhōng zhī zhì gào, bài zhōng shū shè rén, cì jīn zǐ fú. wǔ zōng jí wèi, bài gōng bù shì láng, zhuǎn hù bù shì láng, pàn běn sī shì. sān nián, jiān yù shǐ zhōng chéng.
李回,字昭度,宗室郇王祎之后。父如仙。回本名躔,以避武宗庙讳。长庆初, 进士擢第,又登贤良方正制科。释褐滑台从事,扬州掌书记,得监察御史。入为京 兆府户曹,转司录参军。合朝为正补阙、起居郎,尤为宰相李德裕所知。回强干有 吏才,遇事通敏,官曹无不理。授职方员外郎,判户部案,历吏部员外郎,判南曹。 以刑部员外郎知台杂,赐绯。开成初,以库部郎中知制诰,拜中书舍人,赐金紫服。 武宗即位,拜工部侍郎,转户部侍郎,判本司事。三年,兼御史中丞。
huì chāng sān nián, liú zhěn jù lù zhōu, yāo qiú máo yuè, cháo yì bù yǔn, jiā bīng wèn zuì. wǔ zōng jù zhěn yīn fù hé shuò sān zhèn, yǐ jǔ wáng shī, nǎi mìng huí fèng shǐ hé shuò. wèi bó hé hóng jìng zhèn jì wáng yuán kuí jiē jù gāo jiān jiāo yíng. huí yù yǐ cháo zhǐ, yán zé lù mì ěr wáng jī, bù tóng hé běi, zì jiān nán yǐ lái, wéi wèi zhèn liǎng fān, liè shèng jiē xǔ xí, ér zhěn wú gōng, yù xiào hé shuò gù shì, lǐ jí tài bèi. shèng shàng dàn yǐ shān dōng sān jùn, jìng lián wèi zhèn, yòng jūn biàn jìn, wáng shī bù yù qīng chū shān dōng, qǐng wèi zhèn liǎng fān zhǐ shōu shān dōng sān jùn. hóng jìng yuán kuí fǔ lóu cóng mìng. yōu zhōu zhāng zhòng wǔ yǔ tài yuán liú miǎn gōng huí hú. shí liǎng rén bù xié, cháo tíng fāng yòng bīng, bù yù fān shuài bù hé. huí zhì yōu zhōu, yù yǐ hé xié zhī zhǐ, zhòng wǔ xīn rán shì hàn. nǎi yí liú miǎn zhèn huá tái, mìng zhòng wǔ lǐng tài yuán jūn gōng lù. zéi píng, yǐ běn guān tóng píng zhāng shì, lěi jiā zhōng shū shì láng, zhuàn mén xià, lì hù lì èr shàng shū.
会昌三年,刘稹据潞州,邀求旄钺,朝议不允,加兵问罪。武宗惧稹阴附河朔 三镇,以沮王师,乃命回奉使河朔。魏博何弘敬、镇冀王元逵皆具櫜鞬郊迎。回喻 以朝旨,言泽潞密迩王畿,不同河北,自艰难已来,唯魏、镇两籓,列圣皆许袭, 而稹无功,欲效河朔故事,理即太悖。圣上但以山东三郡,境连魏、镇,用军便近, 王师不欲轻出山东,请魏、镇两籓只收山东三郡。弘敬、元逵俯偻从命。幽州张仲 武与太原刘沔攻回鹘。时两人不协,朝廷方用兵,不欲籓帅不和。回至幽州,喻以 和协之旨,仲武欣然释憾。乃移刘沔镇滑台,命仲武领太原军攻潞。贼平,以本官 同平章事,累加中书侍郎,转门下,历户、吏二尚书。
wǔ zōng bēng, huí chōng shān líng shǐ, fù miào jìng, chū wèi chéng dū yǐn jiàn nán xī chuān jié dù. dà zhōng yuán nián dōng, zuò yǔ lǐ dé yù qīn shàn, gǎi tán zhōu cì shǐ hú nán guān chá shǐ, zài biǎn fǔ zhōu cì shǐ. bái mǐn zhōng líng hú táo bà xiāng, rù cháo wèi bīng bù shàng shū, fù chū wèi chéng dū yǐn jiàn nán xī chuān jié dù shǐ. zú, zèng sī tú, shì yuē wén yì.
武宗崩,回充山陵使,祔庙竟,出为成都尹、剑南西川节度。大中元年冬,坐 与李德裕亲善,改潭州刺史、湖南观察使,再贬抚州刺史。白敏中、令狐綯罢相, 入朝为兵部尚书,复出为成都尹、剑南西川节度使。卒,赠司徒,谥曰文懿。
lǐ jué, zì dài jià, zhào jùn rén. fù zhòng cháo. jué jìn shì zhuó dì, yòu dēng shū pàn bá cuì kē, lèi guān zhì yòu shí yí. mù zōng huāng yú jiǔ sè, cái zhōng yì yuè zhī zhì, jí yǔ xūn chén yǐn yàn. jué yǔ tóng liè shàng shū lùn zhī yuē:
李珏,字待价,赵郡人。父仲朝。珏进士擢弟,又登书判拔萃科,累官至右拾 遗。穆宗荒于酒色,才终易月之制,即与勋臣饮宴。珏与同列上疏论之曰:
chén wén rén chén zhī jié, běn yú zhōng jǐn, gǒu yǒu suǒ jiàn, jí yí shàng chén. kuàng wèi bì xià jiàn guān, shí bì xià hòu lù, qǐ gǎn fù fěi xiàng yì, gū fù ēn róng? chén děng wén zhū dào lù, bù zhī xìn fǒu, jiē yún yǒu zhào zhuī lǐ guāng yán lǐ yùn, yù yú chóng yáng jié rì, hé yàn qún chén. tǎng chéng yǒu zhī, nǎi bì xià niàn qún chén, fū huì zé zhī cí zhǐ yě. rán yuán shuò wèi gǎi, yuán líng shàng xīn. suī bì xià zhí yì yuè zhī qī, fǔ cóng rén yù ér lǐ jīng zhe sān nián zhī zhì, yóu fú xīn sàng. jīn zūn tóng guǐ zhī huì, shì qù yú zhōng bāng gào yuǎn yí zhī shǐ, wèi fù qí lái mìng. è mì chí jìn, gài wèi qí rén, hé yàn nèi tíng, shì jiāng wèi kě. fū míng wáng zhī jǔ dòng, wèi tiān xià fǎ wáng yán jì jiàng, qí chū rú lún. gǒu diàn huáng yóu, tú zhāng zhí jiàn, chén děng shì yǐ mèi sǐ shàng wén. qiě guāng yán lǐ sù, jiǔ lì zhōng láo, jīn fāng shèng qiū, wù tuò biān jìng. rú huò zhào jiàn, zhào yǐ móu yóu, bāo qí sù xūn, fù yǐ jiāng shì, zé yǔ gē zhōng hé yàn, jiǔ shí yāo huān, bù dé tóng nián ér yǔ yě. bì xià zì zuǎn sì yǐ lái, fā hào shī lìng, wú fēi xiào lǐ yīn xīn, xíng yú zhào chì, gù yǐ gǎn dòng yú rén lún. gèng zài jìng shèn wēi yí, bǎo chí shèng dé ér yǐ.
臣闻人臣之节,本于忠尽,苟有所见,即宜上陈。况为陛下谏官,食陛下厚禄, 岂敢腹诽巷议,辜负恩荣?臣等闻诸道路,不知信否,皆云有诏追李光颜、李醖, 欲于重阳节日,合宴群臣。倘诚有之,乃陛下念群臣,敷惠泽之慈旨也。然元朔未 改,园陵尚新。虽陛下执易月之期,俯从人欲;而礼经著三年之制,犹服心丧。今 遵同轨之会,适去于中邦;告远夷之使,未复其来命。遏密弛禁,盖为齐人,合宴 内廷,事将未可。夫明王之举动,为天下法;王言既降,其出如纶。苟玷皇猷,徒 章直谏,臣等是以昧死上闻。且光颜、李愬,久立忠劳,今方盛秋,务拓边境。如 或召见,诏以谋猷,褒其宿勋,付以疆事,则与歌钟合宴,酒食邀欢,不得同年而 语也。陛下自缵嗣以来,发号施令,无非孝理因心,形于诏敕,固以感动于人伦。 更在敬慎威仪,保持圣德而已。
shàng suī bù yòng qí yán, wèi láo qiǎn zhī.
上虽不用其言,慰劳遣之。
cháng qìng yuán nián, yán tiě shǐ wáng bō zēng chá shuì, chū shuì yī bǎi, zēng zhī wǔ shí, jué shàng shū lùn zhī yuē:
长庆元年,盐铁使王播增茶税,初税一百,增之五十,珏上疏论之曰:
què lǜ jiù bì, qǐ zì gān gē, tiān xià wú shì, jí yí juān shěng. kuàng shuì chá zhī shì, yóu chū jìn nián, zài zhēn yuán yuán nián zhōng, bù dé bù ěr. jīn sì hǎi jìng qīng, bā fāng dǐ píng, hòu liǎn yú rén, shū shāng guó tǐ. qí bù kě yī yě.
榷率救弊,起自干戈,天下无事,即宜蠲省。况税茶之事,尤出近年,在贞元 元年中,不得不尔。今四海镜清,八方砥平,厚敛于人,殊伤国体。其不可一也。
chá wèi shí wù, wú yì mǐ yán, yú rén suǒ zī, yuǎn jìn tóng sú. jì qū jié fá, nán shè sī xū, tián lǘ zhī jiān, shì hào yóu qiè. jīn zēng shuì jì zhòng, shí gū bì zēng, liú bì yú mín, xiān jí pín ruò. qí bù kě èr yě.
茶为食物,无异米盐,于人所资,远近同俗。既袪竭乏,难舍斯须,田闾之间, 嗜好尤切。今增税既重,时估必增,流弊于民,先及贫弱。其不可二也。
qiě shān zé zhī ráo, chū wú dìng shù, liàng jīn lùn shuì, suǒ jì shòu duō. jià gāo zé shì zhě xī, jià jiàn zé shì zhě guǎng, suì zhōng shàng jì, qí lì jǐ hé? wèi jiàn fù cái, tú wén liǎn yuàn. qí bù kě sān yě.
且山泽之饶,出无定数,量斤论税,所冀售多。价高则市者稀,价贱则市者广, 岁终上计,其利几何?未见阜财,徒闻敛怨。其不可三也。
chén bù gǎn yuǎn zhēng gù shì, zhí yǐ mù qián suǒ jiàn chén zhī. fú wàng zàn liú cōng míng, shāo chuí niàn lǜ, tè zhuī chéng mìng, gèng cì shāng liáng. bì xià jí wèi zhī chū, yǐ chéng jù liǎn, wài guān yā guàn, xuán yǒu zhào tíng, yáng yáng dé yīn, qiān gǔ bù xiǔ. jīn ruò què chá jiā shuì, pō shī rén qíng. chén tiǎn jiàn sī, bù gǎn jiān mò.
臣不敢远征故事,直以目前所见陈之。伏望暂留聪明,稍垂念虑,特追成命, 更赐商量。陛下即位之初,已惩聚敛,外官押贯,旋有诏停,洋洋德音,千古不朽。 今若榷茶加税,颇失人情。臣忝谏司,不敢缄默。
shí jìn zhōng zào bǎi chǐ lóu, guó jì bù chōng. wáng bō xī ēn zēng shuì, fèng dì shì yù, shū zòu bù xǐng. qiān lì bù yuán wài láng, zhuǎn sī xūn yuán wài láng zhī zhì gào.
时禁中造百尺楼,国计不充。王播希恩增税,奉帝嗜欲,疏奏不省。迁吏部员 外郎,转司勋员外郎、知制诰。
tài hé wǔ nián, lǐ zōng mǐn niú sēng rú zài xiāng, yǔ jué qīn hòu, gǎi dù zhī láng zhōng zhī zhì gào, suì rù hàn lín chōng xué shì. qī nián sān yuè, zhèng bài zhōng shū shè rén. jiǔ nián wǔ yuè, zhuǎn hù bù shì láng chōng zhí. qī yuè, zōng mǐn dé zuì, jué zuò lèi, chū wèi jiāng zhōu cì shǐ. kāi chéng yuán nián sì yuè, yǐ tài zǐ bīn kè fēn sī dōng dōu, qiān hé nán yǐn. èr nián wǔ yuè, lǐ gù yán rù xiàng, zhào jué fù wèi hù bù shì láng, pàn běn sī shì. sān nián, yáng sì fù fǔ zhèng, jiàn jué yǐ běn guān tóng píng zhāng shì. jué yǔ gù yán sì fù xiāng shàn, zì gù yán de wèi, xiāng jì yuán yǐn jū dà zhèng, yǐ qīng zhèng tán chén yí xíng lǐ dé yù sān rén. fán yǒu zòu yì, bì yǐ péng dǎng wèi móu, lǚ wèi tán suǒ tíng zhé zhī. jué zì cháo yì láng jìn jiē zhèng yì dài fū, qí nián shí èr yuè, shàng shū qiú bà, bù xǔ.
太和五年,李宗闵、牛僧孺在相,与珏亲厚,改度支郎中、知制诰,遂入翰林 充学士。七年三月,正拜中书舍人。九年五月,转户部侍郎充职。七月,宗闵得罪, 珏坐累,出为江州刺史。开成元年四月,以太子宾客分司东都,迁河南尹。二年五 月,李固言入相,召珏复为户部侍郎,判本司事。三年,杨嗣复辅政,荐珏以本官 同平章事。珏与固言、嗣复相善,自固言得位,相继援引;居大政,以倾郑覃、陈 夷行、李德裕三人。凡有奏议,必以朋党为谋,屡为覃所廷折之。珏自朝议郎进阶 正议大夫,其年十二月,上疏求罢,不许。
sì nián sān yuè, wén zōng wèi zǎi chén yuē:" zhèn zài wèi shí sì nián, shǔ tiān xià wú shì, suī wèi zhì lǐ, yì shǎo yǒu rú jīn rì zhī wú shì yě." jué duì yuē:" bāng guó ān wēi, yì zhī rén zhī shēn. dāng sì tǐ hé píng zhī shí, zhǎng yí diào shì, yǐ shùn hán xuān zhī jié. rú shì ān zì hū, zé jí huàn xuán shēng. cháo tíng dāng wú shì zhī shí, sī shěng quē shī ér bǔ zhī, zé huò nán bù zuò yǐ."
四年三月,文宗谓宰臣曰:“朕在位十四年,属天下无事,虽未至理,亦少有 如今日之无事也。”珏对曰:“邦国安危,亦知人之身。当四体和平之时,长宜调 适,以顺寒暄之节。如恃安自忽,则疾患旋生。朝廷当无事之时,思省阙失而补之, 则祸难不作矣。”
wén zōng yǐ dù cóng lǐng dù zhī chèn zhí, yù jiā hù bù shàng shū, yīn zǐ chén yán zhī. chén yí xíng yuē:" yī qiè ēn quán, hé guī jūn shàng. bì xià zì kàn kě fǒu?" jué duì yuē:" tài zōng yòng zǎi chén, tiān xià shì jiē xiān píng zhāng, wèi zhī píng zhāng shì. dài tiān lǐ wù, shàng xià wú yí, suǒ yǐ zhì tài píng zhě yě. ruò bài yī guān, mìng yī zhí, shì shì jiē jué yú jūn shàng, jí yān yòng bǐ xiāng? xī suí wén dì yī qiè zì láo xīn lì, chén xià fā lùn zé yí, fán chén xià yòng zhī zé zǎi xiàng, bù yòng shì cháng liáo, qǐ kě zì bǎo? bì xià cháng yǔ chén yún:' dòu yì zhí quàn wǒ, zǎi xiàng jìn nǐ, dàn wǔ rén liú sān rén liǎng rén, gōu yī rén. qú jí hé quàn wǒ zé zǎi xiàng, bù hé quàn wǒ yí zǎi xiàng.'" dì yuē:" yì zhí cǐ yán shén bǐ." yòu yuē:" wéi chù hòu zuò xiāng, sān rì jiàn liù dù shī, yì dà kě guài." jué yuē:" chù hòu yín yú fèng fú, bù wù qí shì fēi yě."
文宗以杜悰领度支称职,欲加户部尚书,因紫宸言之。陈夷行曰:“一切恩权, 合归君上。陛下自看可否?”珏对曰:“太宗用宰臣,天下事皆先平章,谓之平章 事。代天理物,上下无疑,所以致太平者也。若拜一官,命一职,事事皆决于君上, 即焉用彼相?昔隋文帝一切自劳心力,臣下发论则疑,凡臣下用之则宰相,不用是 常僚,岂可自保?陛下常语臣云:‘窦易直劝我,宰相进拟,但五人留三人、两人, 勾一人。渠即合劝我择宰相,不合劝我疑宰相。’”帝曰:“易直此言甚鄙。”又 曰:“韦处厚作相,三日荐六度师,亦大可怪。”珏曰:“处厚淫于奉佛,不悟其 是非也。”
qí nián wǔ yuè, shàng wèi zǎi chén yuē:" zhēn yuán zhèng shì, chū nián zhì hǎo." jué yuē:" dé zōng zhōng nián hǎo huò, fāng zhèn jìn fèng, jí jiā ēn zé. zū fù chū zì bǎi xìng, gèng lìng tān lì bō xuē, jù huò yǐ xī ēn, lǐ dào gù bù kě yě." shàng yuē:" rén jūn jù liǎn, yóu zì bù kě. dàn qīng fù jié yòng kě yě." jué yòu yuē:" zhēn guān zhōng, fáng dù wáng wèi qǐ gào wén huáng, yì zhī zài cǐ, qǐng bù yì chū xīn. zì gǔ hǎo shì, kè zhōng shí nán." shàng yuē:" zhèn xīn zhōng bù gǎi yě." xún fēng zàn huáng nán, shí yì sān bǎi hù.
其年五月,上谓宰臣曰:“贞元政事,初年至好。”珏曰:“德宗中年好货, 方镇进奉,即加恩泽。租赋出自百姓,更令贪吏剥削,聚货以希恩,理道故不可也。” 上曰:“人君聚敛,犹自不可。但轻赋节用可也。”珏又曰:“贞观中,房、杜、 王、魏启告文皇,意只在此,请不易初心。自古好事,克终实难。”上曰:“朕心 终不改也。”寻封赞皇男,食邑三百户。
wǔ zōng jí wèi zhī nián jiǔ yuè, yǔ yáng sì fù jù bà xiāng, chū wèi guì zhōu cì shǐ guì guǎn guān chá shǐ. sān nián, zhǎng liú huān zhōu. dà zhōng èr nián, cuī xuàn bái mǐn zhōng zhú lǐ dé yù, zhēng rù cháo wèi hù bù shàng shū. chū wèi hé yáng jié dù shǐ. rù wèi lì bù shàng shū, lèi qiān jīn zǐ guāng lù dài fu jiǎn jiào shàng shū yòu pú yè yáng zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ huái nán jié dù shǐ shàng zhù guó zàn huáng jùn kāi guó gōng shí yì yī qiān wǔ bǎi hù. dà zhōng qī nián zú, zèng sī kōng.
武宗即位之年九月,与杨嗣复俱罢相,出为桂州刺史、桂管观察使。三年,长 流驩州。大中二年,崔铉、白敏中逐李德裕,征入朝为户部尚书。出为河阳节度使。 入为吏部尚书,累迁金紫光禄大夫、检校尚书右仆射、扬州大都督府长史、淮南节 度使、上柱国、赞皇郡开国公、食邑一千五百户。大中七年卒,赠司空。
lǐ gù yán, zhào jùn rén. zǔ bìng, fù xiàn. gù yán, yuán hé qī nián dēng jìn shì jiǎ kē. tài hé chū, lèi guān zhì hè bù láng zhōng zhī tái zá. sì nián, lǐ zōng mǐn zuò xiāng, yòng wèi jǐ shì zhōng. wǔ nián, sòng shēn xī wèi wáng shǒu chéng wū xiàn, gù yán yǔ tóng liè fú gé lùn zhī. jiāng zuò jiān wáng kān xiū fèng tài miào chí màn, fá fèng, réng gǎi guān wèi tài zǐ bīn kè. zhì chū, gù yán fēng hái yuē:" dōng gōng tiáo hù zhī dì, bù kě lìng chí màn bèi fá zhī rén chù zhī." gǎi wéi jūn wáng fù. liù nián, qiān gōng bù shì láng. qī nián sì yuè, zhuǎn shàng shū zuǒ chéng, fèng zhào dìng zuǒ yòu pú yè shàng shì yí zhù. bā nián, lǐ dé yù fǔ zhèng, chū wèi huá zhōu cì shǐ.
李固言,赵郡人。祖并,父现。固言,元和七年登进士甲科。太和初,累官至 贺部郎中、知台杂。四年,李宗闵作相,用为给事中。五年,宋申锡为王守澄诬陷, 固言与同列伏阁论之。将作监王堪修奉太庙弛慢,罚俸,仍改官为太子宾客。制出, 固言封还曰:“东宫调护之地,不可令弛慢被罚之人处之。”改为均王傅。六年, 迁工部侍郎。七年四月,转尚书左丞,奉诏定左右仆射上事仪注。八年,李德裕辅 政,出为华州刺史。
qí nián shí yuè, zōng mǐn fù rù, zhào bài lì bù shì láng. jiǔ nián wǔ yuè, qiān yù shǐ dài fū. liù yuè, zōng mǐn dé zuì, gù yán dài wéi mén xià shì láng píng zhāng shì, xún jiā chóng wén guǎn dà xué shì. shí lǐ xùn zhèng zhù yòng shì, zì yù qiè fǔ xiāng zhī quán. zōng mǐn jì zhú, wài shì gōng tǐ, yuán lì gù yán, qí shí è yǔ zōng mǐn péng dǎng. jiǔ yuè, yǐ bīng bù shàng shū chū wèi xìng yuán jié dù shǐ. lǐ xùn zì dài gù yán wèi píng zhāng shì. xùn zhù zhū, wén zōng sī qí dǎng zhèng, kāi chéng yuán nián sì yuè, fù zhào wèi píng zhāng shì, pàn hù bù shì.
其年十月,宗闵复入,召拜吏部侍郎。九年五月,迁御史大夫。六月,宗闵得 罪,固言代为门下侍郎、平章事,寻加崇文馆大学士。时李训、郑注用事,自欲窃 辅相之权。宗闵既逐,外示公体,爰立固言,其实恶与宗闵朋党。九月,以兵部尚 书出为兴元节度使。李训自代固言为平章事。训、注诛,文宗思其谠正,开成元年 四月,复召为平章事,判户部事。
èr nián, jūn chén shàng huī hào, shàng zǐ chén yán yuē:" zhōng wài shàng zhāng, qǐng jiā huī hào. zhèn sī lǐ dào yóu yù, shí kuì yuè mù zhī qǐng. rú wén zhōu jùn shén yǒu wú zhèng chù?" gù yán yuē:" rén yán dèng zhōu wáng kān shuāi lǎo, suí zhōu zhèng xiāng wú zhèng." dì yuē:" kān shì zhēn yuán shí yù shǐ, zhǐ yǒu cǐ yī rén." zhèng tán yuē:" chén yǐ wáng kān jiù rén, jǔ wèi cì shǐ. zhèng xiāng bǐ lái shǒu guān, yì wú bài shì. ruò yán wài jùn bù lǐ, hé zhǐ èr rén?" dì yuē:" jì jì duō shì, wén wáng yǐ níng. dé zōng shí, bān xíng duō xián yuán, qǐ shí fá cái yé?" lǐ shí duì yuē:" shí shì zhī yì, bì yǒu zhōng xìn. ān yǒu dà guó wú rén? gài zhēn yuán zhōng shì jìn lù sāi, suǒ yǐ yǒu cái zhī rén huò tuō jī tā suǒ, cǐ nǎi bù xù jìn rén cái zhī guò yě." gù yán yuē:" qiú cái zhī dào, yǒu rén bǎo rèn, pián yí jiǎng yòng. suí qí chèn zhí yǔ fǒu shēng chù zhī." shàng yuē:" zǎi xiàng jiàn rén, mò jì qīn shū. dòu yì zhí zuò xiāng, wèi cháng lùn yòng qīn qíng. ruò jǐ fēi xiāng cái, zì yí yǐn tuì. ruò shì gōng jǔ, qīn yì hé xián? rén xiān quán cái, dàn yòng qí suǒ cháng ěr."
二年,君臣上徽号,上紫宸言曰:“中外上章,请加徽号。朕思理道犹郁,实 愧岳牧之请。如闻州郡甚有无政处?”固言曰:“人言邓州王堪衰老,隋州郑襄无 政。”帝曰:“堪是贞元时御史,只有此一人。”郑覃曰:“臣以王堪旧人,举为 刺史。郑襄比来守官,亦无败事。若言外郡不理,何止二人?”帝曰:“济济多士, 文王以宁。德宗时,班行多闲员,岂时乏才耶?”李石对曰:“十室之邑,必有忠 信。安有大国无人?盖贞元中仕进路塞,所以有才之人或托迹他所,此乃不叙进人 才之过也。”固言曰:“求才之道,有人保任,便宜奖用。随其称职与否升黜之。” 上曰:“宰相荐人,莫计亲疏。窦易直作相,未尝论用亲情。若己非相才,自宜引 退。若是公举,亲亦何嫌?人鲜全才,但用其所长尔。”
xún jìn jiē jīn zǐ, pàn hù bù shì. qí nián shí yuè, yǐ mén xià shì láng píng zhāng shì chū wèi chéng dū yǐn jiàn nán xī chuān jié dù shǐ, dài yáng sì fù. shàng biǎo ràng mén xià shì láng, nǎi jiǎn jiào zuǒ pú yè. huì chāng chū rù cháo, lì bīng hù èr bù shàng shū. xuān zōng jí wèi, lèi shòu jiǎn jiào sī tú dōng dōu liú shǒu dōng jī rǔ dōu fáng yù shǐ. dà zhōng mò, yǐ tài cháng qīng sūn jiǎn dài zhī, bài tài zǐ tài fù, fēn sī dōng dōu, zú.
寻进阶金紫,判户部事。其年十月,以门下侍郎平章事出为成都尹、剑南西川 节度使,代杨嗣复。上表让门下侍郎,乃检校左仆射。会昌初入朝,历兵、户二部 尚书。宣宗即位,累授检校司徒、东都留守、东畿汝都防御使。大中末,以太常卿 孙简代之,拜太子太傅,分司东都,卒。
shǐ chén yuē: chén zhèng zhū gōng, zhāng shū yì lùn, chuò yǒu duān shì zhī fēng. tiān zǐ dài yǐ xián néng, fù zhī yǐ dǐng zhí. yán yīng xiàn nà, hǎn wén kāng jì zhī mó wén bì fū yáng, mò fù jù zhān zhī wàng. jiā yǐ hù shēng qīng duó, jìng qǐ ài zēng. wéi huí fèng shǐ mìng ér yù fān chén, jiù wēi bāng ér chú sù hàn. kuàng zhāo xiàn wén zhāng kě yǐ wéi shì fàn, dé xíng kě yǐ wéi rén shī, yǒu qǐ sòng zhī shàng cái, fēi huán líng zhī shī dào, jù kě bù sī jǐ guò, zhǐ wù miàn qī. fǔ bì zhī yí, ān kě chuí xùn? ruò bǐ hán fēi zhī yán jìn yǐ, zi bèi ān kě táo hū? tǔ yùn zhī shuāi, sī wèi wǎng liǎng, bēi fū!
史臣曰:陈、郑诸公,章疏议论,绰有端士之风。天子待以贤能,付之以鼎职。 延英献纳,罕闻康济之谟;文陛敷扬,莫副具瞻之望。加以互生倾夺,竞起爱憎。 惟回奉使命而喻籓臣,救危邦而除宿憾。况昭献文章可以为世范,德行可以为人师, 有启、诵之上才,非桓、灵之失道,讵可不思己过,只务面欺。辅弼之宜,安可垂 训?若俾韩非之言进矣,子辈安可逃乎?土运之衰,斯为魍魉,悲夫!
zàn yuē: ài ér zhī è, zēng bù wàng shàn. píng xīn jiù fēi, kě jū dǐng xuàn. fèi shēng jì è, jié dǎng zhuān cháo. móu shēn huài guó. hé míng xiè diào?
赞曰:爱而知恶,憎不忘善。平心救非,可居鼎铉。吠声济恶,结党专朝。谋 身坏国。何名燮调?