strong huáng dì zhì miǎn liú gōng shì strong
黄帝制冕旒宫室
què shuō huáng dì dé cǐ shù chén, yǐ míng lì shǔ, fēn shuò wàng, jiàn yú rùn, tiān xià dà zhì, suì rěn rén hé.
却说黄帝得此数臣,以明历数,分朔望,建馀闰,天下大治,岁稔人和。
dì yī rì shēng diàn, qún chén bài wǔ bì, dì yuē:" zhèn zuò miǎn chuí liú chōng kuàng miǎn: fǔ, hòu yǎng qián fǔ, zhǔ gōng chuí liú, zhē mù kuàng, yǐ mián sāi ěr, hòu chéng wéi miǎn de yī bù fen, wèi zhī zhèn, yòng xuán yī huáng cháng, yǐ xiàng tiān dì zhī zhèng sè." nǎi rǎn wǔ cǎi wéi wén zhāng, yǐ biǎo guì jiàn. yú shì gǔn miǎn yī zhī zhì zì cǐ xìng yān. yòu jiào zuò gōng shì yǐ bì hán shǔ. gōng shì zhī zhì, zì cǐ ér shǐ yě.
帝一日升殿,群臣拜舞毕,帝曰:“朕作冕垂旒充纩冕:俯,后仰前俯,主恭;垂旒,遮目;纩,以棉塞耳,后成为冕的一部分,谓之瑱,用玄衣黄裳,以象天地之正色。”乃染五采为文章,以表贵贱。于是衮冕衣之制自此兴焉。又教作宫室以避寒暑。宫室之制,自此而始也。
dì jiàn qián mèng bù xū, zì zuò mèng jīng shí yī juàn, bān xíng tiān xià, mìng
帝见前梦不虚,自作《梦经》十一卷,颁行天下,命
níng fēng wèi táo zhèng, chì jiāng wèi mù zhèng, yǐ huī zuò gōng, yí nián zuò shǐ, yǐ wēi tiān xià.
宁封为陶正,赤将为木正,以楎作弓,夷年作矢,以威天下。
bó léng zuò gǔ chuī náo jiǎo bǐng zhēng gǔ luó, yǐ yáng dé jiàn wǔ gòng gǔ huà hú, kū mù wèi jí, yǐ jì bù tōng.
伯崚作鼓吹、铙角、鞞钲鼓锣,以扬德建武、共鼓化弧,刳木为楫,以济不通。
mìng yì hóu fǎ dòu zhī zhōu xuán, kuí fāng gòu zhí, yǐ xié lóng jiě, zuò dà lù, yǐ xíng sì fāng.
命邑侯法斗之周旋,魁方构直,以携龙解,作大辂,以行四方。
yóu shì zhōu chē zhì bèi, fú niú jià mǎ, yǐn zhòng zhì yuǎn, ér tiān xià lì yǐ. shè jiǔ jí zhī lì wèi qīng zhòng zhī fǎ, yǐ zhì guó yòng, ér huò bì xíng yǐ. sì shàng dì, jiē wàn líng, bù zhèng jiào yān. qún chén jiē cháo sàn bù tí.
由是舟车制备,服牛驾马,引重致远,而天下利矣。设九棘之利为轻重之法,以制国用,而货币行矣。祀上帝,接万灵,布政教焉。群臣皆朝散不题。
zài shuō dì yī rì shè cháo, zěn jiàn de, yǒu táng rén wáng wéi zǎo cháo shī yī shǒu wèi zhèng:
再说帝一日设朝,怎见得,有唐人王维《早朝》诗一首为证:
jiàng zé jī rén bào xiǎo chóu, shàng yī fāng jìn cuì yún qiú.
绛帻鸡人报晓筹,尚衣方进翠云裘。
jiǔ tiān chāng hé kāi gōng diàn, wàn guó yì guān bài miǎn liú.
九天阊阖开宫殿,万国衣冠拜冕旒。
rì sè cái lín xiān zhǎng dòng, xiāng yān yù bàng gǔn lóng fú.
日色才临仙掌动,香烟欲傍衮龙浮。
cháo bà xū cái wǔ sè zhào, pèi shēng guī xiàng fèng chí tóu.
朝罢须裁五色诏,珮声归向凤池头。
jù jí liǎng bān wén wǔ, shān hū bài wǔ bì, dōng xī jiē xià shì lì, zuǒ yǒu fēng hòu, yòu yǒu lì mù. dì wèi qún chén yuē:" zhèn yǒu tiān xià, qí zhì dù jīn yǐ pō bèi, dàn yǒu jīn yín shí huò děng wù, zhèn fēn bié guì jiàn qīng zhòng, bì yǐ jīn wèi shàng, yín cì zhī. cǐ wèi zhì bǎo, yǔ mín biàn yòng, bù dé kū jié, néng suì néng róng, suǒ yǐ kě wèi hòu shì zhī bǎo. tóng xī qiān tiě wéi xià, yǐ biàn mín dǎ zào qì wù, yì kě wèi hòu shì zhī yòng. qīng děng yǐ wéi hé rú?" qún chén jiē zòu yuē:" wǒ zhǔ shèng míng. jīn zhì cǐ wàn shì bù yì zhī bǎo, guó jiā bǎi xìng gòng méng ēn zé yě!" dì dà yuè. yòu yuē:" qián shén nóng jūn qīn cháng bǎi cǎo, zhì yào xìng yǐ jiù rén. zhèn měi sī zhī yào xìng suī yǒu lěng rè wēn píng zhī pǐn, dàn rén shēng fù yīn ér bào yáng, shí wèi ér bèi sè, xǐ nù gōng zhī yú nèi, hán shǔ dàng zhī yú wài, tiān hūn ér wáng zhě duō yǐ. shēn lián mǐn zhī. zhèn zì shòu tiān zhī mìng, jīng lì hán liáng zào wēn shī wǔ zhě zhī qì, cháng yǒu jí bìng. zhèn pō zhī nèi jīng zhèng zhì, suì mìng qí bó zuò nèi jīng, léi gōng chá míng táng, jiū mài xī, wū péng tóng jūn chǔ fāng ěr, ér rén dé yǐ jǐn nián." qún chén wén dì zhī yán, jiē hū wàn shòu, zòu yuē:" shèng cí yán néng jí cǐ, wàn gǔ yī rén, ér shì shì rén mín shòu wú xiū zhī fú yě." dì dà yuè, mìng pái yù yàn kuǎn dài zhòng chén, mù yè cì zhú ér sàn.
聚集两班文武,山呼拜舞毕,东西阶下侍立,左有风后,右有力牧。帝谓群臣曰:“朕有天下,其制度今已颇备,但有金银食货等物,朕分别贵贱轻重,必以金为上,银次之。此为至宝,与民变用,不得枯竭,能碎能熔,所以可为后世之宝。铜、锡、铅、铁为下,以便民打造器物,亦可为后世之用。卿等以为何如?”群臣皆奏曰:“我主圣明。今置此万世不易之宝,国家、百姓共蒙恩泽也!”帝大悦。又曰:“前神农君亲尝百草,制药性以救人。朕每思之药性虽有冷、热、温、平之品,但人生负阴而抱阳,食味而被色,喜怒攻之于内,寒暑荡之于外,天昏而亡者多矣。深怜悯之。朕自受天之命,经历寒、凉、燥、温、湿五者之气,常有疾病。朕颇知内经症治,遂命岐伯作《内经》,雷公察明堂,究脉息,巫彭、桐君处方饵,而人得以尽年。”群臣闻帝之言,皆呼万寿,奏曰:“圣慈言能及此,万古一人,而世世人民受无休之福也。”帝大悦,命排御宴款待众臣,暮夜赐烛而散。