strong yuán fēi jiào mín yǎng cán sī strong
元妃教民養蠶絲
què shuō huáng dì yuán fēi zhě, xī líng shì zhī nǚ yě, míng luó jiě, yǒu zī sè, zuì xián dé, xìng hé huì. dì nà wèi yuán fēi.
卻說黃帝元妃者,西陵氏之女也,名螺姐,有姿色,最賢德,性和慧。帝納為元妃。
dì tuì cháo rù hòu gōng, yuán fēi chū jiē, lǐ bì, mìng zhī tóng zuò. dì yuē: zhèn zhì tiān xià zhī wù, mín yòng pō biàn. tiān dì zhī jì, yōu míng zhī zhàn, zhèn jīn zhī zhī, dàn huà yě fēn zhōu, tiān xià wàn fāng yī qí fēn yě, pài zhū hóu jū yān, mìng jiāng yíng guó, zhì zuǒ yòu tài jiān, jiān yú wàn guó, wàn guó yǐ hé. suì jīng shè jǐng, yǐ sāi zhēng duān lì bù zhì mǔ, yǐ fáng bù zú. shǐ bā jiā wèi jǐng, jǐng kāi sì dào, ér fēn bā zhái jǐng yī wèi lín, lín sān wèi péng, péng sì wèi lǐ, lǐ wǔ wèi yì, yì shí wèi dōu, dōu shí wèi shī, shī shí wèi zhōu. fēn zhī yú jǐng ér jì yú zhōu, zé dì gè yǒu cháng jū. guǎng bù wǔ gǔ cǎo mù, shǐ mín wú jī hán. xíng cǐ shù shì dé wán, zhèn fāng wú yōu yǐ. yuán fēi yuē: cǐ shí wǒ zhǔ suǒ zhì wàn gǔ bù mó zhī shàn guī huà yě. dì dà xǐ. yuán fēi zòu yuē: chén qiè rì qián yīn xián yóu yuàn yòu, jiàn shù chóng shì é fēi é, yǐ shù ér qī, wèi shù rì, cǐ chóng jiāng shēn cáng yú nèi, wài jié yī wù zī ruò zǎo yàng, chén qiè qǔ ér guān zhī, nèi jiē sī xiàn, qiān zhī láo ér bù duàn, yǒu huáng bái èr sè. gè shù shàng biàn xún zhī, huì qí yóu sī, zhī ér chéng juàn, bǐ níng má zhī bù ruǎn ér jiāo nèn, pī zhī yì kě bì hán shǔ, yòu kě rǎn gè yàng yán sè. bì xià kě mìng shōu sī zhī zhī, yǐ zuò lóng páo. dì wén zhī dà yuè, jí chuán chū zhǐ yì, mìng gè chù zhū hóu, dàn shān lín zhōng yǒu chóng shì zǎo yàng zhě, jí qǔ sòng rù cháo zhōng. dì cì míng qí chóng yuē cán, míng qí zǎo yuē jiǎn. yuán fēi xiè ēn.
帝退朝入後宮,元妃出接,禮畢,命之同坐。帝曰:「朕制天下之物,民用頗便。天地之紀,幽明之占,朕今知之,但畫野分州,天下萬方依其分野,派諸侯居焉,命將營國,置左右太監,監於萬國,萬國以和。遂經設井,以塞爭端;立步制畝,以防不足。使八家為井,井開四道,而分八宅井一為鄰,鄰三為朋,朋四為里,里五為邑,邑十為都,都十為師,師十為州。分之於井而計於州,則地各有常居。廣布五穀草木,使民無饑寒。行此數事得完,朕方無憂矣。」元妃曰:「此實我主所置萬古不磨之善規畫也。」帝大喜。元妃奏曰:「臣妾日前因閒遊苑囿,見數蟲似蛾非蛾,倚樹而棲,未數日,此蟲將身藏於內,外結一物貲若棗樣,臣妾取而觀之,內皆絲線,牽之牢而不斷,有黃、白二色。各樹上遍尋之,匯齊遊絲,織而成絹,比苧麻之布軟而嬌嫩,披之亦可蔽寒暑,又可染各樣顏色。陛下可命收絲織之,以作龍袍。」帝聞之大悅,即傳出旨意,命各處諸侯,但山林中有蟲似棗樣者,即取送入朝中。帝賜名其蟲曰蠶,名其棗曰繭。元妃謝恩。
què shuō shǐ mìng jī jiǎn yàng wǎng gè chù zhū hóu chù qù qǔ xuǎn, jìn zhì jīng shī, dì shòu rù, jí fù yuán fēi. yuán fēi zhe gōng é rén děng zhòu yè jiāng jiǎn yóu sī zhī chéng juàn bó duàn pǐ, jiǎn chū huáng sè cái páo jìn dì, dì chuān yú shēn, jiàn sè jiāo ér nèn, xì ér yòu ruǎn, shí fēn huān xǐ, jiā yuán fēi zhī gōng, jí fā zhǐ yì cì tiān xià rén mín, qǔ jiǎn zhī zào. ér tiān xià chóu duàn zì cǐ shǐ yě. hòu shì bǎ yuán fēi wèi xiān cán hòu yān.
卻說使命齎繭樣往各處諸侯處去取選,進至京師,帝受入,即付元妃。元妃着宮娥人等晝夜將繭遊絲織成絹帛緞匹,揀出黃色裁袍進帝,帝穿於身,見色嬌而嫩,細而又軟,十分歡喜,嘉元妃之功,即發旨意賜天下人民,取繭織造。而天下綢緞自此始也。後世把元妃為先蠶後焉。