strong jīng wèi gōng zhǔ fǎng shén xiān strong
精衛公主訪神仙
què shuō shén nóng dì suǒ shēng yī nǚ, míng yuē jīng wèi gōng zhǔ, yǐ qí xǐ fú huáng jīng yě. nián yī shí wǔ suì, shēng de miàn rú fù fěn, méi shì yuǎn shān, jiāo yǎn zhū chún, qín shǒu fēng yāo. zhēn gè yǒu chén yú luò yàn zhī róng, bì yuè xiū huā zhī mào. shàng wèi zēng zhāo fù mǎ.
卻說神農帝所生一女,名曰精衛公主,以其喜服黃精也。年一十五歲,生得面如傅粉,眉似遠山,椒眼朱唇,螓首蜂腰。真箇有沉魚落雁之容,閉月羞花之貌。尚未曾招駙馬。
yī rì mù chūn zhī shí, xīn wú liáo lài, huàn shì nǚ tóng wǎng yù huā yuán yóu wán, jiàn fēng dié juàn liàn huā xīn. hū suǒ cǎi huā xīn bèi fēng chuī luò yī bàn, fēng dié jí qì, fù cǎi tā huā xīn, gōng zhǔ fā tàn wèi shì nǚ yuē: rén shēng zài shì shàng, qǐ néng yán bù gǎi? nǐ kàn nà huā shèng kāi shí, fēng dié qián lái zì cǎi, shāo sǔn yī yè, suì qù cǐ ér liàn bǐ ěr. zhèng shì: xiāng sī shí zuò huàn huā nǚ, zhòng dào shuí wèi zài jiǔ rén? nà de zhǎng shēng bù lǎo zhī shù áo yóu shì wài yé! pái huái jiǔ zhī, bù jué hóng lún xī zhuì, yù tù dōng shēng. zhǐ jiàn fāng qì xí rén, yǐn yǐn yǒu chē shēng cóng kōng zhōng lái, jiàn jiàn jìn qián, nǎi yī nǚ zǐ, nián kě èr shí xǔ, xíng róng tǐ tài, bù jiǎn gōng zhǔ. páng yǒu yā huán èr rén, shēn zhuó qīng yī, shǒu zhí yì cǎo shù jīng, suí yǔ gōng zhǔ shī lǐ fēn zuò bì, wèi gōng zhǔ yuē: wú nǎi xī wáng mǔ shì yě, shì cóng dōng hǎi lái, yù guī xī kūn qù, wén gōng zhǔ yǒu chū chén zhī xiǎng, gù tè zhì cǐ, wèi rǔ xǐ zhuó fán xīn. gōng zhǔ yuē: guī zhōng shào nǚ, gǎn láo xiān mǔ yáo lín? dàn bù zhī xiān zài yú hé chù, xiān jǐng yǔ zhōng guó hé rú, qǐ yī míng shì!
一日暮春之時,心無聊賴,喚侍女同往御花園遊玩,見蜂蝶眷戀花心。忽所採花心被風吹落一瓣,蜂蝶即棄,復采他花心,公主發嘆謂侍女曰:「人生在世上,豈能顏不改?你看那花盛開時,蜂蝶前來恣采,稍損一葉,遂去此而戀彼耳。正是:相思時作浣花女,重到誰為載酒人?那得長生不老之術遨遊世外耶!」徘徊久之,不覺紅輪西墜,玉兔東升。只見芳氣襲人,隱隱有車聲從空中來,漸漸近前,乃一女子,年可二十許,形容體態,不減公主。旁有丫鬟二人,身着青衣,手執異草數莖,隨與公主施禮分坐畢,謂公主曰:「吾乃西王母是也,適從東海來,欲歸西崑去,聞公主有出塵之想,故特至此,為汝洗濯凡心。」公主曰:「閨中少女,敢勞仙母遙臨?但不知仙在於何處,仙景與中國何如,乞一明示!」
wáng mǔ yuē: zhōng guó míng chì xiàn shén zhōu. zhōng zhōu zhī wài, rú chì xiàn shén zhōu zhě yǒu jiǔ, huán jū sì fāng xiān rén cháng zài dōng xī èr fāng, nán běi wú zhī dōng fāng duō zài hǎi zhōng, xī fāng duō zài shān dǐng.
王母曰:「中國名赤縣神州。中州之外,如赤縣神州者有九,環居四方;仙人常在東西二方,南北無之;東方多在海中,西方多在山頂。」
gōng zhǔ yuē: qǐng wèn dōng fāng zhī jǐng! wáng mǔ yuē: dōng hǎi zhōng yǒu wǔ shān: yī míng dài yú, èr míng yuán jiào, sān míng fāng hú, sì míng fāng zhàng, wǔ míng yíng zhōu, jiē xiān rén suǒ jū. dàn dài yú yuán jiào fāng hú fāng zhàng qí jǐng shǎo, qí jǐng duō zài péng lái yíng zhōu èr chù, qù zhōng guó shù shí wàn lǐ, suǒ jū jiē jīn gōng yù diàn zǐ gé yáo tái, huā mù cháng rú èr sān yuè rén dàn zhǎng shēng bù sǐ.
公主曰:「請問東方之景!」王母曰:「東海中有五山:一名岱輿,二名員嶠,三名方壺,四名方丈,五名瀛州,皆仙人所居。但岱輿、員嶠、方壺、方丈奇景少,奇景多在蓬萊、瀛州二處,去中國數十萬里,所居皆金宮、玉殿、紫閣、瑤台,花木常如二三月;人但長生不死。」
gōng zhǔ yuē: qǐng wèn péng lái jǐng zhì! wáng mǔ yuē: péng lái yǒu jiǔ shì shān, shān yǒu jīn chí, shuǐ shí ní shā jiē yǒu jīn sè, fù shēng jīn jīng huā rú dié, rén jiē dài zhī. gù bǐ chù rén yún: bù dài jīn jīng huā, bù dé dào xiān jiā.
公主曰:「請問蓬萊景致!」王母曰:「蓬萊有久視山,山有金池,水、石、泥沙皆有金色,復生金莖花如蝶,人皆帶之。故彼處人云:『不帶金莖花,不得到仙家。』」
gōng zhǔ yuē: qǐng wèn yíng zhōu jǐng zhì! wáng mǔ yuē: yíng zhōu yǒu jù kū shān, shān shēng shí yàng cǎo, jiē míng hái hún cǎo. rén jì sǐ hòu, qǔ ér fú zhī jí sū. yī míng zhèn tán, shí zhǒng zhōng zhī zuì shàng zhě. yòu yǒu yù gāo shān, chū quán rú jiǔ, yǐn zhī fǎn lǎo hái tóng.
公主曰:「請問瀛州景致!」王母曰:「瀛州有聚窟山,山生十樣草,皆名還魂草。人既死後,取而服之即蘇。一名震檀,十種中之最上者。又有玉膏山,出泉如酒,飲之返老還童。」
gōng zhǔ yuē: qǐng wèn xī fāng zhī jǐng! wáng mǔ yuē: xī kūn zhī shān yǒu liù, jiē zài kūn lún zhī dǐng: yī yuē xuán pǔ, èr yuē jī shí yáo fáng, sān yuē làng fēng tái, sì yuē huá gài, wǔ yuē dà zhù, liù yuē chéng yuān, jiē qióng lóu yù zì. wǒ suǒ jū chù, jí chéng yuān shān yě. gōng zhǔ yuē: èr nǚ shǒu zhōng suǒ zhí hé cǎo? wáng mǔ yuē: zǎo cóng yíng zhōu guī, xiǎo bì zhé lái wèi xī. yī zhǒng jí zhèn tán, yī zhǒng yǐng mù yě rì zhōng shì zhī, yī yè bǎi yǐng. rǔ yù zhī, jí yǐ huì rǔ. gōng zhǔ yuē: jīn wǎng dōng hǎi, rú hé kě dào? wáng mǔ yuē: xū zào líng fēng gě, zì dōng lái xià hǎi, bù xún rì kě dá. bì yào jiān yì xiàng dào, shǐ kě dào bǐ àn yě. shāo yī bù jiān, guài tāo nì shuǐ, suí chù héng shēng. yán qì, wáng mǔ cí qù. gōng zhǔ dà xǐ, xīn bó bó jiù qǐn.
公主曰:「請問西方之景!」王母曰:「西崑之山有六,皆在崑崙之頂:一曰玄圃,二曰積石瑤房,三曰閬風台,四曰華蓋,五曰大柱,六曰承淵,皆瓊樓玉字。我所居處,即承淵山也。」公主曰:「二女手中所執何草?」王母曰:「早從瀛州歸,小婢折來為嬉。一種即震檀,一種影木也——日中視之,一葉百影。汝欲之,即以惠汝。」公主曰:「今往東海,如何可到?」王母曰:「須造凌風舸,自東萊下海,不旬日可達。必要堅意向道,始可到彼岸也。稍一不堅,怪濤溺水,隨處橫生。」言訖,王母辭去。公主大喜,心勃勃就寢。
cì zǎo qǐ lái, bǐng zhī fù mǔ, yù wǎng dōng hǎi fǎng xiān yóu lǎn shèng jǐng, huò yī èr yuè jí biàn huí lái. dì yuē: wǒ rì qián qīn cháng bǎi cǎo, jiàn fú líng dà yǒu bǔ yì, yòng shuǐ xǐ qù hēi pí, dǎo wèi jìn jiǔ, fēng gù bǎi rì, rì fú qī cùn, jiǔ fú bù duàn, yī nián yì suǐ, èr nián huàn gǔ, sān nián cháng huà wèi zhù, é yǒu yè guāng, yù nǚ lái shì, yì kě chéng xiān. hé bì wǎng péng lái yíng zhōu ér hòu kuài yé! kuàng xiān fán yì lù, qiě gé hǎi shù wàn lǐ, yǐ yī nǚ zǐ qīng ruò zhī shēn dǎo bù cè zhī xiǎn, tǎng yǒu zhǎng duǎn, jiào fù mǔ lèi sǎ hé dì? gōng zhǔ gù zhí yào xíng, hòu yuē: rǔ fù yì yǒu xiān qì, yī jǐn le bàn sǐ bàn huó de rén, suǒ yán qǐ bù hé lǐ? rǔ wù zhí ǎo! gōng zhǔ jiàn fù mǔ jù bù yǔn qí qù, tí kū gǔn dào zài dì, fù mǔ zài sān quàn jiě, bìng bù huí xīn, zhǐ jiān yào qù. dì suī shén shèng, bù lí rén qíng, wèi miǎn yǒu xiē gū xī yòu nǚ zhī niàn, fú qǐ wèi zhī yuē: wú jīn lìng rén zào chuán sòng rǔ qù, xū yī èr yuè, zuò sù huí lái, wú qiān fù mǔ yǐ lǘ wàng yě!
次早起來,稟知父母,欲往東海訪仙遊覽勝景,或一二月即便回來。帝曰:「我日前親嘗百草,見茯苓大有補益,用水洗去黑皮,搗未浸酒,封固百日,日服七寸,久服不斷,一年易髓,二年換骨,三年腸化為箸,額有夜光,玉女來侍,亦可成仙。何必往蓬萊、瀛州而後快耶!況仙凡異路,且隔海數萬里,以一女子輕弱之身蹈不測之險,倘有長短,叫父母淚灑何地?」公主固執要行,後曰:「汝父亦有仙氣,醫盡了半死半活的人,所言豈不合理?汝勿執拗!」公主見父母俱不允其去,啼哭滾倒在地,父母再三勸解,並不回心,只堅要去。帝雖神聖,不離人情,未免有些姑息幼女之念,扶起謂之曰:「吾今令人造船送汝去,須一二月,作速回來,毋牽父母倚閭望也!」
gōng zhǔ wén yán, huí bēi zuò xǐ, shōu lèi xiè yuē: fù huáng chéng ér cǐ qù, guǒ ruò chéng xiān, jí lái chāo dù fù mǔ. dì fā tǎng yín èr qiān liǎng, chà guān wǎng dōng lái jiǎn xuǎn mù liào, xìng gōng zào chuán. suì bá zhuàng bīng èr qiān, hù sòng gōng zhǔ shàng chuán xià hǎi.
公主聞言,回悲作喜,收淚謝曰:「父皇成兒此去,果若成仙,即來超度父母。」帝發帑銀二千兩,差官往東萊揀選木料,興工造船。遂拔壯兵二千,護送公主上船下海。
gōng zhǔ cí bié dì hòu ér xíng. yí lù shàng, zuǒ yòu shì cóng gōng é gè zhí cǎi zhàng dǎo yǐn, féng fǔ zhī liáng, guò xiàn tiān fū, bù zé yī rì, zǎo dào dōng lái.
公主辭別帝後而行。一路上,左右侍從宮娥各執彩仗導引,逢府支糧,過縣添夫,不則一日,早到東萊。
què shuō gōng zhǔ zì yòu bù lí qiǎng bǎo, wèi cháng yǎn jiàn yī měi nán zǐ, yī dàn chū gōng wéi, dào chù bǎi xìng dōu lái guān kàn. gōng zhǔ jiàn yī shào nián, yí róng jué shì, fēng cǎi jùn yǎ, bù jué dòng le chén niàn. zhèng shì: xiān shù yǒu huā máng wèn zhǒng, yì xiāng wén qì bù zhī míng. lìng shì nǚ zhào tā qián lái, xún qí nián gēng xìng míng jí guàn, yǐ yù chāi èr gǔ cì zhī, yuē: dài wǒ chéng xiān huí lái, bǐng bái fù wáng, zhāo rǔ zuò fù mǎ. cǐ shí suī bù yě hé, chāo chū sāng zhōng wàn wàn, ér dào xīn shāo yí, zhōng jiǔ bàn tú ér fèi. bù xiǎng dōng wáng gōng wǎng xī kūn tàn xī wáng mǔ, zhèng hǎo huí lái, yún tóu tīng jiàn cǐ yǔ, jí guī péng lái, qiǎn shǐ sù zhào dōng hǎi lóng wáng, fēn fù yuē: jīn yǒu jīng wèi gōng zhǔ tè lái qiú xiān, hé yì fán xīn bù jìng, dào yù měi nán, suì chì qiú hūn zhī xiǎng. chū shàng rú cǐ, tǎng dào péng lái yíng zhōu, cǐ jiān yù sè xiān tóng bù kě zhǐ shù, bǐ qiě jiāng wèi chún bēn zhī suǒ yǐ. zài dé bù lǎo bù sǐ zhī fāng, xiān guī dì chì tú gōng yī nǚ wán nòng, shì yóu wù yě. jiǎo bǐ chuán dào fā jiū, nǐ kě dà xìng bō tāo, fù nì qí zhōu. lóng wáng lǐng mìng ér qù. zhèng shì: mò dào yīn yáng wú bào yīng, jǔ tóu sān chǐ yǒu shén míng.
卻說公主自幼不離襁褓,未嘗眼見一美男子,一旦出宮闈,到處百姓都來觀看。公主見一少年,儀容絕世,丰采俊雅,不覺動了塵念。正是:仙樹有花忙問種,異香聞氣不知名。令侍女召他前來,詢其年庚、姓名、籍貫,以玉釵二股賜之,曰:「待我成仙回來,稟白父王,招汝作駙馬。」此時雖不野合,超出桑中萬萬,而道心稍移,終久半途而廢。不想東王公往西崑探西王母,正好回來,雲頭聽見此語,急歸蓬萊,遣使速召東海龍王,分付曰:「今有精衛公主特來求仙,何意凡心不淨,道遇美男,遂熾求婚之想。初尚如此,倘到蓬萊、瀛州,此間玉色仙童不可指數,彼且將為鶉奔之所矣。再得不老不死之方,仙規帝敕徒供一女玩弄,是尤物也。僥彼船到發鳩,你可大興波濤,覆溺其舟。」龍王領命而去。正是:莫道陰陽無報應,舉頭三尺有神明。
shí gōng zhǔ tóng shù shí shì nǚ zuò chuán cāng zhī nèi, gè chuán jiē hù wèi guān jūn. zhōu fā dōng lái, zhōu rén fāng wèi: cǐ chù duō wēi jī àn shí, zhōu yòu jù dà, huò kǒng nán xíng! bù jué yī èr rì, guò le láo shān chéng shān hēi shuǐ yáng péng tóu xuě làng děng chù, xǐ wēi jī àn shí yī wú suǒ de. zhèng shì fú xī huò suǒ fú. shǐ chū gǎng zhī shí dào chù xiǎn zǔ, bǐ qiě hé yóu de dào dà yáng, yǐ zhì fù nì zhī huò? shì gāi rú cǐ. gōng zhǔ jiàn zhōu chū dà yáng, xīn lǐ zì sī: cǐ qù dào péng lái yíng zhōu, xiān qǔ yù jiǔ zhèn tán děng jiàn, rán hòu bài fǎng xiān tóng, xiāo yáo èr chù, yī nián bàn zài huí jiā, duō dài zhǎng shēng bù lǎo zhī yào, fēn cì suǒ jiàn shào nián fū fù jù xiān, yù yán bù jiǎn, qǐ fēi dà kuài shì zāi! wǔ liù rì, zhōu jìn fā jiū shān, dǒu rán jù fēng dà zuò, bō làng rú shān, xū yú zhōu fù, nì yú wàn zhàng shēn tán. nà lóng wáng jiàn yī gè jiāo mào nǚ zǐ, jí lián máng jiù hù: lā rù lóng gōng shuǐ jīng diàn, qiú qí pèi ǒu. gōng zhǔ gǎn tā jiù hù, sī yù bào dé, jiàn qí miàn lán rú guǐ, bái guāng rú jù: rán ruò jí cì, ròu ruò cū shā, huí xiǎng dōng lái shào nián, hū hū rú yǒu suǒ shī, yù sǐ bù shě, yù huí bù néng, yuàn qì gǎn chōng, suì huà chéng xiǎo niǎo, xián nán shān mù shí tián sāi dōng hǎi, zhì jīn shàng rán, rén yīn hū yuē jīng wèi.
時公主同數十侍女坐船艙之內,各船皆護衛官軍。舟發東萊,舟人方謂:「此處多危磯暗石,舟又巨大,或恐難行!」不覺一二日,過了勞山、成山、黑水洋、蓬頭雪浪等處,喜危磯暗石一無所得。正是「福兮禍所伏」。使出港之時到處險阻,彼且何由得到大洋,以致覆溺之禍?事該如此。公主見舟出大洋,心裡自思:此去到蓬萊、瀛洲,先取玉酒、震檀等件,然後拜訪仙童,逍遙二處,一年半載回家,多帶長生不老之藥,分賜所見少年;夫婦俱仙,玉顏不減,豈非大快事哉!五六日,舟近發鳩山,陡然颶風大作,波浪如山,須臾舟覆,溺於萬丈深潭。那龍王見一個嬌貌女子,即連忙救護:拉入龍宮水晶殿,求其配偶。公主感他救護,思欲報德,見其面藍如鬼,白光如炬:髯若棘刺,肉若粗沙,回想東萊少年,忽忽如有所失,欲死不舍,欲回不能,怨氣感充,遂化成小鳥,銜南山木石填塞東海,至今尚然,人因呼曰精衛。
què shuō dì hòu jiàn nǚ qù jiǔ bù guī, chà guān wǎng dōng lái xún tǎo, nà yǒu yīn xìn? hòu chuán gōng zhǔ bèi nì fā jiū shān, chà guān huí zòu, dì hòu tì sì ào hèn ér yǐ. hòu rén dú shǐ zhì cǐ, jiē qí nǚ zǐ dìng lì bù yú, yǒu shī wèi zhèng:
卻說帝後見女去久不歸,差官往東萊尋討,那有音信?後傳公主被溺發鳩山,差官回奏,帝後涕泗懊恨而已。後人讀史至此,嗟其女子定力不渝,有詩為證:
qū bì diāo huá zì gǔ rán, yù yán dú kěn wèn shén xiān.
趨避凋華自古然,玉顏獨肯問神仙。
gū shēn wàn lǐ líng cāng hǎi. sī fà shuāng qīn fù bì tiān.
孤身萬里凌滄海。絲髮雙親付碧天。
kuàng yě yǒu méng cāo bù xiè, shēn tāo yóu xǔ lì wèi tián.
曠野有盟操不褻,深濤尤許力為填。
shì jiān duō shǎo qí nán zǐ, zhēng xiàng zhī tóu shuō dù juān.
世間多少奇男子,爭向枝頭說杜鵑。
dàn bù zhī hòu shì ruò hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
但不知後事若何,且聽下回分解。