wèi jiāng jūn wén zi wèn yú zi gòng yuē: wú wén kǒng zǐ zhī shī jiào yě, xiān zhī yǐ shī shū, ér dào zhī yǐ xiào tì, shuō zhī yǐ rén yì, guān zhī yǐ lǐ lè, rán hòu chéng zhī yǐ wén dé. gài rù shì shēng táng zhě, qī shí yǒu yú rén, qí shú wèi xián? zi gòng duì yǐ bù zhī.
衛將軍文子問於子貢曰：「吾聞孔子之施教也，先之以《詩》、《書》，而道之以孝悌，說之以仁義，觀之以禮樂，然後成之以文德。蓋入室升堂者，七十有餘人，其孰為賢？」子貢對以不知。

wén zǐ yuē: yǐ wú zi cháng yǔ xué, xián zhě yě, bù zhī hé wèi?
文子曰：「以吾子常與學，賢者也，不知何謂？」

zi gòng duì yuē: xián rén wú wàng, zhī xián jí nán. gù jūn zǐ zhī yán yuē: zhì mò nán yú zhī rén. shì yǐ nán duì yě.
子貢對曰：「賢人無妄，知賢即難。故君子之言曰：智莫難於知人。是以難對也。」

wén zǐ yuē: ruò fú zhī xián, mò bù nán. jīn wú zi qīn yóu yān, shì yǐ gǎn wèn.
文子曰：「若夫知賢，莫不難。今吾子親游焉，是以敢問。」

zi gòng yuē: fū zǐ zhī mén rén, gài yǒu sān qiān jiù yān, cì yǒu dǎi jí yān, wèi dǎi jí yān, gù bù dé biàn zhī yǐ gào yě.
子貢曰：「夫子之門人，蓋有三千就焉，賜有逮及焉，未逮及焉，故不得遍知以告也。」

wén zǐ yuē: wú zi suǒ jí zhě, qǐng wèn qí xíng.
文子曰：「吾子所及者，請問其行。」

zi gòng duì yuē: néng sù xìng yè mèi, fěng sòng chóng lǐ, xíng bù èr guò, chēng yán bù gǒu, shì yán huí zhī xíng yě. kǒng zǐ shuō zhī yǐ shī yuē: mèi zī yī rén, yīng hóu shèn dé. yǒng yán xiào sī, xiào sī wéi zé. ruò féng yǒu dé zhī jūn, shì shòu xiǎn mìng, bù shī jué míng. yǐ yù yú tiān zǐ, zé wáng zhě zhī xiāng yě.
子貢對曰：「能夙興夜寐，諷誦崇禮，行不貳過，稱言不苟，是顏回之行也。孔子說之以《詩》曰：『媚茲一人，應侯慎德。』『永言孝思，孝思惟則。』若逢有德之君，世受顯命，不失厥名。以御於天子，則王者之相也。

zài pín rú kè, shǐ qí chén rú jiè. bù qiān nù, bù shēn yuàn, bù lù jiù zuì, shì rǎn yōng zhī xíng yě. kǒng zǐ lùn qí cái yuē: yǒu tǔ zhī jūn zǐ yě, yǒu zhòng shǐ yě, yǒu xíng yòng yě, rán hòu chēng nù yān. pǐ fū zhī nù, wéi yǐ wáng qí shēn. kǒng zǐ gào zhī yǐ shī yuē: mí bù yǒu chū, xiān kè yǒu zhōng.
「在貧如客，使其臣如借。不遷怒，不深怨，不錄舊罪，是冉雍之行也。孔子論其材曰：『有土之君子也，有眾使也，有刑用也，然後稱怒焉。匹夫之怒，唯以亡其身。』孔子告之以《詩》曰：『靡不有初，鮮克有終。』

bù wèi qiáng yù, bù wǔ jīn guǎ, qí yán xún xìng, qí dōu yǐ fù, cái rèn zhì róng, shì zhòng yóu zhī xíng yě. kǒng zǐ hé zhī yǐ wén, shuō zhī yǐ shī yuē: shòu xiǎo gǒng dà gǒng, ér wèi xià guó jùn páng, hé tiān zǐ zhī lóng. bù hān bù sǒng, fū zòu qí yǒng. qiáng hū wǔ zāi, wén bù shèng qí zhì.
「不畏強御，不侮矜寡，其言循性，其都以富，材任治戎，是仲由之行也。孔子和之以文，說之以《詩》曰：『受小拱大拱，而為下國駿龐，荷天子之龍。不憨不悚，敷奏其勇。』強乎武哉，文不勝其質。

gōng lǎo xù yòu, bù wàng bīn lǚ, hǎo xué bó yì, shěng wù ér qín yě, shì rǎn qiú zhī xíng yě. kǒng zǐ yīn ér yǔ zhī yuē: hǎo xué zé zhì, xù gū zé huì, gōng zé jìn lǐ, qín zé yǒu jì. yáo shùn dǔ gōng yǐ wáng tiān xià. qí chēng zhī yě, yuē yí wèi guó lǎo.
「恭老恤幼，不忘賓旅，好學博藝，省物而勤也，是冉求之行也。孔子因而語之曰：『好學則智，恤孤則惠，恭則近禮，勤則有繼。堯舜篤恭以王天下。』其稱之也，曰 『宜為國老』。

qí zhuāng ér néng sù, zhì tōng ér hǎo lǐ, bīn xiāng liǎng jūn zhī shì, dǔ yǎ yǒu jié, shì gōng xī chì zhī xíng yě. zǐ yuē: lǐ jīng sān bǎi, kě miǎn néng yě wēi yí sān qiān, zé nán yě. gōng xī chì wèn yuē: hé wèi yě? zǐ yuē: mào yǐ bīn lǐ, lǐ yǐ bīn cí, shì wèi nán yān. zhòng rén wén zhī, yǐ wèi chéng yě. kǒng zǐ yǔ rén yuē: dāng bīn kè zhī shì, zé dá yǐ. wèi mén rén yuē: èr sān zi zhī yù xué bīn kè zhī lǐ zhě, qí yú chì yě.
「齊莊而能肅，志通而好禮，儐相兩君之事，篤雅有節，是公西赤之行也。子曰：『禮經三百，可勉能也；威儀三千，則難也。』公西赤問曰：『何謂也？』子曰：『貌以儐禮，禮以儐辭，是謂難焉。眾人聞之，以為成也。』孔子語人曰：『當賓客之事，則達矣。』謂門人曰：『二三子之欲學賓客之禮者，其於赤也。』」

mǎn ér bù yíng, shí ér rú xū, guò zhī rú bù jí, xiān wáng nán zhī. bó wú bù xué, qí mào gōng, qí dé dūn qí yán yú rén yě, wú suǒ bù xìn qí jiāo dà rén yě, cháng yǐ hào hào, shì yǐ méi shòu, shì céng cān zhī xíng yě. kǒng zǐ yuē: xiào, dé zhī shǐ yě tì, dé zhī xù yě xìn, dé zhī hòu yě zhōng, dé zhī zhèng yě. cān zhōng fū sì dé zhě yě. yǐ cǐ chēng zhī.
「滿而不盈，實而如虛，過之如不及，先王難之。博無不學，其貌恭，其德敦；其言於人也，無所不信；其驕大人也，常以浩浩，是以眉壽，是曾參之行也。孔子曰：『孝，德之始也；悌，德之序也；信，德之厚也；忠，德之正也。參中夫四德者也。』以此稱之。

měi gōng bù fá, guì wèi bù shàn, bù wǔ bù yì, bù ào wú gào, shì zhuān sūn shī zhī xíng yě. kǒng zǐ yán zhī yuē: qí bù fá, zé yóu kě néng yě qí bù bì bǎi xìng, zé rén yě. shī yún: qǐ tì jūn zǐ, mín zhī fù mǔ. fū zǐ yǐ qí rén wèi dà.
「美功不伐，貴位不善，不侮不佚，不傲無告，是顓孫師之行也。孔子言之曰：『其不伐，則猶可能也；其不弊百姓，則仁也。』《詩》云：『豈悌君子，民之父母。』夫子以其仁為大。

xué zhī shēn, sòng yíng bì jìng, shàng jiāo xià jiē zhe jié yān, shì bo shāng zhī xíng yě. kǒng zǐ shuō zhī yǐ shī yuē: shì yí shì yǐ, wú xiǎo rén dài. ruò shāng yě, qí kě wèi bù xiǎn yǐ.
「學之深，送迎必敬，上交下接著截焉，是卜商之行也。孔子說之以《詩》曰：『式夷式已，無小人殆。』若商也，其可謂不險矣。

guì zhī bù xǐ, jiàn zhī bù nù gǒu lì yú mín yǐ, lián yú xíng jǐ qí shì shàng yě, yǐ yòu qí xià, shì dàn tái miè míng zhī xíng yě. kǒng zǐ yuē: dú guì dú fù, jūn zǐ chǐ zhī, fū yě zhōng zhī yǐ.
「貴之不喜，賤之不怒；苟利於民矣，廉於行己；其事上也，以佑其下，是澹臺滅明之行也。孔子曰：『獨貴獨富，君子恥之，夫也中之矣。』

xiān chéng qí lǜ, jí shì ér yòng zhī, gù dòng zé bù wàng, shì yán yǎn zhī xíng yě. kǒng zǐ yuē: yù néng zé xué, yù zhī zé wèn, yù shàn zé xiáng, yù gěi zé yù. dāng shì ér xíng, yǎn yě de zhī yǐ.
「先成其慮，及事而用之，故動則不妄，是言偃之行也。孔子曰：『欲能則學，欲知則問，欲善則詳，欲給則豫。當是而行，偃也得之矣。』

dú jū sī rén, gōng yán rén yì, qí yú shī yě, zé yī rì sān fù bái guī zhī diàn, shì gōng shào zhī xíng yě. kǒng zǐ xìn qí néng rén, yǐ wèi yì shì.
「獨居思仁，公言仁義，其於《詩》也，則一日三覆 『白圭之玷』，是宮紹之行也。孔子信其能仁，以為異士。

zì jiàn kǒng zǐ, chū rù yú hù, wèi cháng yuè lǚ. wǎng lái guò zhī, zú bù lǚ yǐng. qǐ zhé bù shā, fāng zhǎng bù zhé. zhí qīn zhī sàng, wèi cháng jiàn chǐ. shì gāo chái zhī xíng yě. kǒng zǐ yuē: chái yú qīn sàng, zé nán néng yě qǐ zhé bù shā, zé shùn rén dào fāng zhǎng bù zhé, zé shù rén yě. chéng gōng ér yǐ shù, shì yǐ rì suí. fán cǐ zhū zi, cì zhī suǒ qīn dǔ zhě yě. wú zi yǒu mìng ér xùn cì, gù bù zú yǐ zhī xián.
「自見孔子，出入於戶，未嘗越履。往來過之，足不履影。啟蟄不殺，方長不折。執親之喪，未嘗見齒。是高柴之行也。孔子曰：『柴於親喪，則難能也；啟蟄不殺，則順人道；方長不折，則恕仁也。成恭而以恕，是以日隋。』凡此諸子，賜之所親睹者也。吾子有命而訊賜，固不足以知賢。」

wén zǐ yuē: wú wén zhī yě, guó yǒu dào zé xián rén xìng yān, zhōng rén yòng yān, nǎi bǎi xìng guī zhī. ruò wú zi zhī lùn, jì fù mào yǐ, yī zhū hóu zhī xiāng yě. yì shì wèi yǒu míng jūn, suǒ yǐ bù yù yě.
文子曰：「吾聞之也，國有道則賢人興焉，中人用焉，乃百姓歸之。若吾子之論，既富茂矣，壹諸侯之相也。抑世未有明君，所以不遇也。」

zi gòng jì yǔ wèi jiāng jūn wén zi yán, shì lǔ jiàn kǒng zǐ yuē: wèi jiāng jūn wén zi wèn èr sān zi zhī yú cì, bù yī ér sān yān, cì yě cí bù huò mìng, yǐ suǒ jiàn zhě duì yǐ. wèi zhī zhōng fǒu, qǐng yǐ gào.
子貢既與衛將軍文子言，適魯見孔子曰：「衛將軍文子問二三子之於賜，不壹而三焉，賜也辭不獲命，以所見者對矣。未知中否，請以告。」

kǒng zǐ yuē: yán zhī hū. zi gòng yǐ qí cí zhuàng gào kǒng zǐ. zi wén ér xiào yuē: cì, rǔ cì yān rén yǐ. zi gòng duì yuē: cì yě hé gǎn zhī rén, cǐ yǐ cì zhī suǒ dǔ yě. kǒng zǐ yuē: rán. wú yì yǔ rǔ ěr zhī suǒ wèi wén, mù zhī suǒ wèi jiàn zhě, qǐ sī zhī suǒ bù zhì, zhì zhī suǒ wèi jí zāi? zi gòng yuē: cì yuàn dé wén zhī.
孔子曰：「言之乎。」子貢以其辭狀告孔子。子聞而笑曰：「賜，汝次焉人矣。」子貢對曰：「賜也何敢知人，此以賜之所睹也。」孔子曰：「然。吾亦語汝耳之所未聞，目之所未見者，豈思之所不至，智之所未及哉？」子貢曰：「賜願得聞之。」

kǒng zǐ yuē: bù kè bù jì, bù niàn jiù yuàn, gài bó yí shū qí zhī xíng yě.
孔子曰：「不克不忌，不念舊怨，蓋伯夷叔齊之行也。

sī tiān ér jìng rén, fú yì ér xíng xìn, xiào yú fù mǔ, gōng yú xiōng dì, cóng shàn ér jiào bù dào, gài zhào wén zi zhī xíng yě.
「思天而敬人，服義而行信，孝於父母，恭於兄弟，從善而教不道，蓋趙文子之行也。

qí shì jūn yě, bù gǎn ài qí sǐ, rán yì bù gǎn wàng qí shēn. móu qí shēn bù yí qí yǒu, jūn chén zé jìn ér yòng zhī, bù chén zé xíng ér tuì. gài suí wǔ zi zhī xíng yě.
「其事君也，不敢愛其死，然亦不敢忘其身。謀其身不遺其友，君陳則進而用之，不陳則行而退。蓋隨武子之行也。

qí wèi rén zhī yuān yuán yě, duō wén ér nán dàn, nèi zhí zú yǐ méi qí shì. guó jiā yǒu dào, qí yán zú yǐ zhì wú dào, qí mò zú yǐ shēng. gài tóng dī bó huá zhī xíng yě.
「其為人之淵源也，多聞而難誕，內植足以沒其世。國家有道，其言足以治；無道，其默足以生。蓋銅鞮伯華之行也。

wài kuān ér nèi zhèng, zì jí yú yǐn kuò zhī zhōng, zhí jǐ ér bù zhí rén, jí jí yú rén, yǐ shàn zì zhōng. gài qú bó yù zhī xíng yě.
「外寬而內正，自極於隱括之中，直己而不直人，汲汲於仁，以善自終。蓋蘧伯玉之行也。

xiào gōng cí rén, yǔn dé tú yì, yuē huò qù yuàn, qīng cái bù guì. gài liǔ xià huì zhī xíng yě.
「孝恭慈仁，允德圖義，約貨去怨，輕財不匱。蓋柳下惠之行也。

qí yán yuē: jūn suī bù liàng yú qí shēn, chén bù kě yǐ bù zhōng yú qí jūn. shì gù jūn zé chén ér rèn zhī, chén yì zé jūn ér shì zhī. yǒu dào shùn mìng, wú dào héng mìng. gài yàn píng zhòng zhī xíng yě.
「其言曰：『君雖不量於其身，臣不可以不忠於其君。是故君擇臣而任之，臣亦擇君而事之。有道順命，無道衡命。』蓋晏平仲之行也。

dǎo zhōng ér xíng xìn, zhōng rì yán bù zài yóu zhī nèi. guó wú dào, chù jiàn bù mèn, pín ér néng lè. gài lǎo lái zi zhī xíng yě.
「蹈忠而行信，終日言不在尤之內。國無道，處賤不悶，貧而能樂。蓋老萊子之行也。

yì xíng yǐ qí tiān mìng, jū xià bù yuán qí shàng. qí qīn guān yú sì fāng yě, bù wàng qí qīn, bù jǐn qí lè. yǐ bù néng zé xué, bù wèi jǐ zhōng shēn zhī yōu. gài jiè zǐ shān zhī xíng yě.
「易行以俟天命，居下不援其上。其親觀於四方也，不忘其親，不盡其樂。以不能則學，不為己終身之憂。蓋介子山之行也。」

zi gòng yuē: gǎn wèn fū zǐ zhī suǒ zhī zhě, gài jǐn yú cǐ ér yǐ hū?
子貢曰：「敢問夫子之所知者，蓋盡於此而已乎？」

kǒng zǐ yuē: hé wèi qí rán? yì lüè jǔ ěr mù zhī suǒ jí ér yǐ. xī jìn píng gōng wèn qí xī yuē: yáng shé dài fū, jìn zhī liáng dài fū yě, qí xíng rú hé? qí xī cí yǐ bù zhī. gōng yuē: wú wén zi shǎo zhǎng hū qí suǒ, jīn zi yǎn zhī, hé yě? qí xī duì yuē: qí shǎo yě gōng ér shùn, xīn yǒu chǐ ér bù shǐ qí guò sù qí wèi dài fū, xī shàn ér qiān qí duān qí wèi yú wèi yě, xìn ér hǎo zhí qí gōng. zhì yú qí wèi róng yě, wēn liáng ér hǎo lǐ, bó wén ér shí chū qí zhì. gōng yuē: nǎng zhě wèn zi, zi xī yuē bù zhī yě? qí xī yuē: měi wèi gǎi biàn, wèi zhī suǒ zhǐ, shì yǐ bù gǎn dé zhī yě. cǐ yòu yáng shé dài fū zhī xíng yě.
孔子曰：「何謂其然？亦略舉耳目之所及而矣。昔晉平公問祁奚曰：『羊舌大夫，晉之良大夫也，其行如何？』祁奚辭以不知。公曰：『吾聞子少長乎其所，今子掩之，何也？』祁奚對曰：『其少也恭而順，心有恥而不使其過宿；其為大夫，悉善而謙其端；其為輿尉也，信而好直其功。至於其為容也，溫良而好禮，博聞而時出其志。』公曰：『曩者問子，子奚曰不知也？』祁奚曰：『每位改變，未知所止，是以不敢得知也。』此又羊舌大夫之行也。」

zi gòng guì yuē: qǐng tuì ér jì zhī.
子貢跪曰：「請退而記之。」