zi xià wèn yú kǒng zǐ yuē: jū fù mǔ zhī chóu rú zhī hé? kǒng zǐ yuē: qǐn shān zhěn gàn, bù shì fú yǔ gòng tiān xià yě. yù yú cháo shì, bù fǎn bīng ér dòu. yuē: qǐng wèn jū kūn dì zhī chóu rú zhī hé? kǒng zǐ yuē: shì, fú yǔ tóng guó, xián jūn mìng ér shǐ, suī yù zhī bù dòu. yuē: qǐng wèn cóng kūn dì zhī chóu rú zhī hé? yuē: bù wèi kuí, zhǔ rén néng bào zhī, zé zhí bīng ér péi qí hòu.
子夏問於孔子曰:「居父母之仇如之何?」孔子曰:「寢苫枕干,不仕弗與共天下也。遇於朝市,不返兵而斗。」曰:「請問居昆弟之仇如之何?」孔子曰:「仕,弗與同國,銜君命而使,雖遇之不鬥。」曰:「請問從昆弟之仇如之何?」曰:「不為魁,主人能報之,則執兵而陪其後。」
kǒng zǐ shì wèi, yù jiù guǎn rén zhī sàng, rù ér kū zhī āi. chū shǐ zi gòng tuō cān yǐ zèng zhī. zi gòng yuē: suǒ yú shí zhī sàng, bù néng yǒu suǒ zèng, zèng yú jiù guǎn, bù yǐ duō hū? kǒng zǐ yuē: wú xiàng rù kū zhī, yù yī āi ér chū tì, wú è fū tì ér wú yǐ jiāng zhī, xiǎo zi xíng yān.
孔子適衛,遇舊館人之喪,入而哭之哀。出使子貢脫驂以贈之。子貢曰:「所於識之喪,不能有所贈,贈於舊館,不已多乎?」孔子曰:「吾向入哭之,遇一哀而出涕,吾惡夫涕而無以將之,小子行焉。」
jì píng zi zú, jiāng yǐ jūn zhī yú fán liǎn, zèng yǐ zhū yù. kǒng zǐ chū wèi zhōng dōu zǎi, wén zhī lì jí ér jiù yān, yuē: sòng ér yǐ bǎo yù, shì yóu pù shī yú zhōng yuán yě, qí shì mín yǐ jiān lì zhī duān, ér yǒu hài yú sǐ zhě, ān yòng zhī. qiě xiào zǐ bù shùn qíng yǐ wēi qīn, zhōng chén bù zhào jiān yǐ xiàn jūn. nǎi zhǐ.
季平子卒,將以君之璵璠斂,贈以珠玉。孔子初為中都宰,聞之歷級而救焉,曰:「送而以寶玉,是猶曝屍於中原也,其示民以奸利之端,而有害於死者,安用之。且孝子不順情以危親,忠臣不兆奸以陷君。」乃止。
zǐ lù yǔ zi gāo shì yú wèi, wèi yǒu kuǎi kuì zhī nán. kǒng zǐ zài lǔ, wén zhī yuē: chái yě qí lái, yóu yě sǐ yǐ. jì ér wèi shǐ zhì, yuē: zǐ lù sǐ yān. fū zǐ kū zhī yú zhōng tíng, yǒu rén diào zhě, ér fū zǐ bài zhī, yǐ kū, jìn shǐ zhě ér wèn gù, shǐ zhě yuē: hǎi zhī yǐ. suì lìng zuǒ yòu jiē fù hǎi, yuē: wú hé rěn shí cǐ.
子路與子羔仕於衛,衛有蒯聵之難。孔子在魯,聞之曰:「柴也其來,由也死矣。」既而衛使至,曰:「子路死焉。」夫子哭之於中庭,有人吊者,而夫子拜之,已哭,進使者而問故,使者曰:「醢之矣。」遂令左右皆覆醢,曰:「吾何忍食此。」
kǒng zǐ zhī dì zǐ qín zhāng yǔ zōng lǔ yǒu. wèi qí bào jiàn zōng lǔ yú gōng zǐ mèng zhí, mèng zhí yǐ wèi cān chéng yān, jí qí bào jiāng shā mèng zhí, gào zōng lǔ, shǐ xíng. zōng lǔ yuē: wú yóu zi ér shì zhī, jīn wén nán ér táo, shì jiàn zi yě. xíng shì hū, wú jiāng sǐ yǐ shì zhōu zi, ér guī sǐ yú gōng mèng kě yě. qí shì yòng gē jī gōng mèng, zōng yǐ bèi bì zhī, duàn gōng zhōng, gōng mèng zōng lǔ jiē sǐ. qín zhāng wén zōng lǔ sǐ, jiāng wǎng diào zhī. kǒng zǐ yuē: qí bào zhī dào, mèng zhí zhī zéi yě, rǔ hé diào yān? jūn bù shí jiān, bù shòu luàn, bù wèi lì bìng yú huí, bù yǐ huí shì rén, bù gài fēi yì, gài yǎn bù fàn fēi lǐ, rǔ hé diào yān?
孔子之弟子琴張與宗魯友。衛齊豹見宗魯於公子孟縶,孟縶以為參乘焉,及齊豹將殺孟縶,告宗魯,使行。宗魯曰:「吾由子而事之,今聞難而逃,是僭子也。行事乎,吾將死以事周子,而歸死於公孟可也。」齊氏用戈擊公孟,宗以背蔽之,斷肱中,公孟、宗魯皆死。琴張聞宗魯死,將往吊之。孔子曰:「齊豹之盜,孟縶之賊也,汝何吊焉?君不食奸,不受亂,不為利病於回⑤,不以回事人,不蓋非義,蓋⑥揜不犯非禮,汝何吊焉?」