zi xià wèn yú kǒng zǐ yuē:" jū fù mǔ zhī chóu rú zhī hé?" kǒng zǐ yuē:" qǐn shān zhěn gàn, bù shì fú yǔ gòng tiān xià yě. yù yú cháo shì, bù fǎn bīng ér dòu." yuē:" qǐng wèn jū kūn dì zhī chóu rú zhī hé?" kǒng zǐ yuē:" shì, fú yǔ tóng guó, xián jūn mìng ér shǐ, suī yù zhī bù dòu." yuē:" qǐng wèn cóng kūn dì zhī chóu rú zhī hé?" yuē:" bù wéi kuí, zhǔ rén néng bào zhī, zé zhí bīng ér péi qí hòu."
子夏问于孔子曰:“居父母之仇如之何?”孔子曰:“寝苫枕干,不仕弗与共天下也。遇于朝市,不返兵而斗。”曰:“请问居昆弟之仇如之何?”孔子曰:“仕,弗与同国,衔君命而使,虽遇之不斗。”曰:“请问从昆弟之仇如之何?”曰:“不为魁,主人能报之,则执兵而陪其后。”
kǒng zǐ shì wèi, yù jiù guǎn rén zhī sàng, rù ér kū zhī āi. chū shǐ zǐ gòng tuō cān yǐ zèng zhī. zǐ gòng yuē:" suǒ yú shí zhī sàng, bù néng yǒu suǒ zèng, zèng yú jiù guǎn, bù yǐ duō hū?" kǒng zǐ yuē:" wú xiàng rù kū zhī, yù yī āi ér chū tì, wú è fū tì ér wú yǐ jiāng zhī, xiǎo zi xíng yān."
孔子适卫,遇旧馆人之丧,入而哭之哀。出使子贡脱骖以赠之。子贡曰:“所于识之丧,不能有所赠,赠于旧馆,不已多乎?”孔子曰:“吾向入哭之,遇一哀而出涕,吾恶夫涕而无以将之,小子行焉。”
jì píng zi zú, jiāng yǐ jūn zhī yú fán liǎn, zèng yǐ zhū yù. kǒng zǐ chū wèi zhōng dōu zǎi, wén zhī lì jí ér jiù yān, yuē:" sòng ér yǐ bǎo yù, shì yóu pù shī yú zhōng yuán yě, qí shì mín yǐ jiān lì zhī duān, ér yǒu hài yú sǐ zhě, ān yòng zhī. qiě xiào zǐ bù shùn qíng yǐ wēi qīn, zhōng chén bù zhào jiān yǐ xiàn jūn." nǎi zhǐ.
季平子卒,将以君之玙璠敛,赠以珠玉。孔子初为中都宰,闻之历级而救焉,曰:“送而以宝玉,是犹曝尸于中原也,其示民以奸利之端,而有害于死者,安用之。且孝子不顺情以危亲,忠臣不兆奸以陷君。”乃止。
zǐ lù yǔ zi gāo shì yú wèi, wèi yǒu kuǎi kuì zhī nán. kǒng zǐ zài lǔ, wén zhī yuē:" chái yě qí lái, yóu yě sǐ yǐ." jì ér wèi shǐ zhì, yuē:" zǐ lù sǐ yān." fū zǐ kū zhī yú zhōng tíng, yǒu rén diào zhě, ér fū zǐ bài zhī, yǐ kū, jìn shǐ zhě ér wèn gù, shǐ zhě yuē:" hǎi zhī yǐ." suì lìng zuǒ yòu jiē fù hǎi, yuē:" wú hé rěn shí cǐ."
子路与子羔仕于卫,卫有蒯聩之难。孔子在鲁,闻之曰:“柴也其来,由也死矣。”既而卫使至,曰:“子路死焉。”夫子哭之于中庭,有人吊者,而夫子拜之,已哭,进使者而问故,使者曰:“醢之矣。”遂令左右皆覆醢,曰:“吾何忍食此。”
kǒng zǐ zhī dì zǐ qín zhāng yǔ zōng lǔ yǒu. wèi qí bào jiàn zōng lǔ yú gōng zǐ mèng zhí, mèng zhí yǐ wéi cān chéng yān, jí qí bào jiāng shā mèng zhí, gào zōng lǔ, shǐ xíng. zōng lǔ yuē:" wú yóu zi ér shì zhī, jīn wén nán ér táo, shì jiàn zi yě. xíng shì hū, wú jiāng sǐ yǐ shì zhōu zi, ér guī sǐ yú gōng mèng kě yě." qí shì yòng gē jī gōng mèng, zōng yǐ bèi bì zhī, duàn gōng zhōng, gōng mèng zōng lǔ jiē sǐ. qín zhāng wén zōng lǔ sǐ, jiāng wǎng diào zhī. kǒng zǐ yuē:" qí bào zhī dào, mèng zhí zhī zéi yě, rǔ hé diào yān? jūn bù shí jiān, bù shòu luàn, bù wéi lì bìng yú huí, bù yǐ huí shì rén, bù gài fēi yì, gài yǎn bù fàn fēi lǐ, rǔ hé diào yān?"
孔子之弟子琴张与宗鲁友。卫齐豹见宗鲁于公子孟絷,孟絷以为参乘焉,及齐豹将杀孟絷,告宗鲁,使行。宗鲁曰:“吾由子而事之,今闻难而逃,是僭子也。行事乎,吾将死以事周子,而归死于公孟可也。”齐氏用戈击公孟,宗以背蔽之,断肱中,公孟、宗鲁皆死。琴张闻宗鲁死,将往吊之。孔子曰:“齐豹之盗,孟絷之贼也,汝何吊焉?君不食奸,不受乱,不为利病于回⑤,不以回事人,不盖非义,盖⑥揜不犯非礼,汝何吊焉?”