strong zài fā nán wáng gōng shòu lù hǎo huò rén sūn tài fú zhū strong
再發難王恭受戮 好惑人孫泰伏誅
què shuō wèi zhǔ tuò bá guī, zì zhōng shān hái jūn yǐ hòu, fù xǐ dōu píng chéng. yíng gōng shì, jiàn zōng miào, lì shè jì, zhèng fēng jī, zhì jiāo diān, qiǎn shǐ xún xíng jùn guó, kǎo hé shǒu zǎi, míng zhèng chù zhì. yòu mìng shàng shū lì bù láng liú yuān, lì guān zhì, xié yīn lǜ, yí cáo láng dǒng mì zhì lǐ yí, sān gōng láng wáng dé dìng lǜ lìng, tài shǐ lìng cháo chóng kǎo tiān xiàng. jìn huáng mén shì láng cuī hóng wèi lì bù shàng shū, zǒng sī diǎn yào, zuǎn dìng gè zhì, chuí wèi yǒng shì. jiù yú wèi huáng shǐ sān nián shí èr yuè, jí jìn ān dì lóng ān èr nián. jí huáng dì wèi, gǎi yuán tiān xìng, mìng cháo yě jiē shù fà jiā mào, zhuī chóng yuǎn zǔ máo yǐ xià èr shí qī rén, jiē chēng huáng dì. zūn liù shì zǔ lì wēi wèi shén yuán huáng dì, miào hào shǐ zǔ, zǔ shén yì jiān wèi zhāo chéng huáng dì, miào hào gāo zǔ, fù shí wèi xiàn míng huáng dì, fǎng xíng gǔ zhì, dìng jiāo miào cháo xiǎng lǐ lè. yòu yòng cuī hóng tiáo yì, zì wèi huáng dì hòu yì, yǐ tǔ dé wáng, xǐ liù zhōu èr shí èr jùn shǒu zǎi, jí tǔ háo èr qiān jiā zhì dài jùn. fán zì dài jùn yǐ xī, shàn wú yǐ dōng, yīn guǎn yǐ běi, cān hé yǐ nán, jù wèi jī nèi. cǐ wài sì fāng sì wéi, fēn zhì bā bù shuài jiān shǒu, jū rán yǒu tǐ guó jīng yě de yí guī. wèi zì tuò bá guī chēng dì, wèi běi fāng qiáng guó, gù xù shù cóng xiáng. píng chéng fù jìn yǒu xiù róng chuān, jiù yǒu qiú zhǎng ěr zhū yǔ jiàn fú shǔ wèi zhǔ, qiě suí gōng jìn yáng zhōng shān, lì yǒu zhàn gōng. wèi zhǔ guī tè bié jiā shǎng, jí jiù xiù róng chuān sì wéi sān bǎi lǐ, gěi wèi fēng tǔ, yú shì ěr zhū shì yì fān shèng qǐ lái. dú zhì huò běn shì, jiàn nán běi shǐ yǎn yì.
卻說魏主拓跋珪,自中山還軍以後,復徙都平城。營宮室,建宗廟,立社稷,正封畿,制郊甸,遣使循行郡國,考核守宰,明正黜陟。又命尚書吏部郎劉淵,立官制,協音律,儀曹郎董謐制禮儀,三公郎王德定律令,太史令晁崇考天象。進黃門侍郎崔宏為吏部尚書,總司典要,纂定各制,垂為永式。就於魏皇始三年十二月,即晉安帝隆安二年。即皇帝位,改元天興,命朝野皆束髮加帽,追崇遠祖毛以下二十七人,皆稱皇帝。尊六世祖力微為神元皇帝,廟號始祖,祖什翼犍為昭成皇帝,廟號高祖,父寔為獻明皇帝,仿行古制,定郊廟朝饗禮樂。又用崔宏條議,自謂黃帝後裔,以土德王,徙六州二十二郡守宰,及土豪二千家至代郡。凡自代郡以西,善無以東,陰館以北,參合以南,俱為畿內。此外四方四維,分置八部帥監守,居然有體國經野的遺規。魏自拓跋珪稱帝,為北方強國,故敘述從詳。平城附近有秀容川,舊有酋長爾朱羽健服屬魏主,且隨攻晉陽中山,立有戰功。魏主珪特別加賞,即就秀容川四圍三百里,給為封土,於是爾朱氏亦蕃盛起來。獨志禍本事,見《南北史演義》。
huì yīn yàn lǐ lǎng qiǎn shǐ jiè bīng, nǎi mìng cái guān jiāng jūn hé bá, rù xí yōu zhōu. yōu zhōu cì shǐ lú pǔ, jiù wèi wèi mín, qiāng lì jù zhōu, pàn wèi jiàng yàn, zhì shì bèi hé bá tū rù, qín pǔ jí zi huàn, yā sòng píng chéng, chē liè yǐ xùn. yàn zhǔ shèng wén yōu zhōu bèi bīng, jí qiǎn guǎng wēi jiāng jūn mèng guǎng píng wǎng jiù, yǐ shì bù jí, dàn zhǎn wèi shù lì shù rén, yǐn shī tuì hái. shèng fù qù huáng dì hào, biǎn chēng shù rén tiān wáng, fēng dì yuān wèi zhāng wǔ gōng, qián wèi bó líng gōng, zi dìng wèi liáo xī gōng. shì tài hòu duàn shì bìng mò, shì wèi huì dé huáng hòu. xiāng píng lìng duàn dēng, yǔ duàn tài hòu tóng zōng, hū rán móu biàn, yóu shèng qiǎn jiāng bǔ zhū. qián jiāng jūn duàn jī, xì duàn tài hòu xiōng zi, jī shè xián yí, kǒng zhì lián zuò, jí táo wǎng liáo xī, sì fù hái dōu guī zuì, dé yāo shè miǎn, cì hào sī huǐ hóu, shǐ shàng gōng zhǔ, rù zhí diàn tíng. yǎng hǔ yí huàn. yī miàn zūn xiàn zhuāng huáng hòu dīng shì wèi huáng tài hòu, lì zi liáo xī gōng dìng wèi huáng tài zǐ, bān zhì dà shè, mìng bǎi liáo huì jí dōng táng, qīn kǎo qì yì, chāo bá shí yǒu èr rén. bìng zài xīn chāng diàn biàn yàn qún chén, lìng gè yán zhì qù. qī bīng shàng shū dīng xìn, nián fāng shí wǔ, yīn wèi dīng tài hòu xiōng zi, zhuó jū xiǎn yào, tā dú qǐ zuò miàn chén dào: zài shàng bù jiāo, jū gāo bù wēi, zhè shì xiǎo chén de zhì yuàn ne. zhè shù yǔ shì yīn shèng hǎo shā, àn jiā fěng jiàn, shèng yì zhī tā yán zhōng yù yì, biàn wēi xiào xiāng dá dào: dīng shàng shū nián shào, zěn de cǐ lǎo chéng lùn diào ne? huà suī rú cǐ, dàn shèng zhōng bù kěn fǎn xǐng, réng rán kē kè guǎ ēn, miǎn bù dé jī chéng zhòng nù, zhōng lí dà huò. shì qiě màn biǎo.
會因燕李朗遣使借兵,乃命材官將軍和拔,入襲幽州。幽州刺史盧溥,舊為魏民,戕吏據州,叛魏降燕,至是被和拔突入,擒溥及子渙,押送平城,車裂以徇。燕主盛聞幽州被兵,亟遣廣威將軍孟廣平往救,已是不及,但斬魏戍吏數人,引師退還。盛復去皇帝號,貶稱庶人天王,封弟淵為章武公,虔為博陵公,子定為遼西公。適太后段氏病歿,諡為惠德皇后。襄平令段登,與段太后同宗,忽然謀變,由盛遣將捕誅。前將軍段璣,系段太后兄子,跡涉嫌疑,恐致連坐,即逃往遼西,嗣復還都歸罪,得邀赦免,賜號思悔侯,使尚公主,入直殿庭。養虎貽患。一面尊獻莊皇后丁氏為皇太后,立子遼西公定為皇太子,頒制大赦,命百僚會集東堂,親考器藝,超拔十有二人。並在新昌殿遍宴群臣,令各言志趣。七兵尚書丁信,年方十五,因為丁太后兄子,擢居顯要,他獨起座面陳道:「在上不驕,居高不危,這是小臣的志願呢。」這數語是因盛好殺,暗加諷諫,盛亦知他言中寓意,便微笑相答道:「丁尚書年少,怎得此老成論調呢?」話雖如此,但盛終不肯反省,仍然苛刻寡恩,免不得激成眾怒,終罹大禍。事且慢表。
qiě shuō jìn qīng yǎn cì shǐ wáng gōng, jí jīng zhōu cì shǐ yīn zhòng kān, fēn zhèn zhǎng jiāng, shì qīng cháo yòu. huì jī wáng dào zǐ, jù tā qīn bī, jì lìng shì zǐ yuán xiǎn wèi zhēng lǔ jiāng jūn, pèi gěi zhòng bīng, shǐ wèi nèi bèi, shì jiàn qī shí bā huí. fù yīn qiào wáng shàng zhī, jí shàng zhī dì xiū zhī, sù yǒu cái lüè, yǐn wèi móu shì. shàng zhī xiū zhī xì qiào wáng chéng zi, wú jì sūn. shàng zhī xiàng dào zǐ jìn yì dào: jīn fāng zhèn qiáng shèng, zǎi xiàng quán qīng, dài wáng hé bù wài shù fù xīn, zì zēng fān wèi? dào zǐ tīng zhe, jí lìng sī mǎ wáng yú wèi jiāng zhōu cì shǐ, dū du jiāng zhōu jí yù zhōu sì jùn jūn shì. piān yù zhōu cì shǐ yǔ kǎi, bù yuàn fēn quán, kàng shū biàn bó, lüè yán: jiāng zhōu xì shì nèi dì, yǔ yù zhōu sì jùn, sù bù xiāng lián, bù yīng shǐ wáng yú fēn dū. shū rù bù bào. kǎi yīn qiǎn zi hóng wǎng shuō wáng gōng dào: shàng zhī xiōng dì, wèi huì jī yǔ yì, quán guò guó bǎo, yù jiè cháo wēi, xuē ruò fāng zhèn, wáng yú yòu shì guó bǎo xiōng dì, qián lái dū yù, gōng děng ruò bù zǎo tú, kǒng bì lái bào fù qián xián, huò qiě bù cè le. wáng guó bǎo shì, yì jiàn qī shí bā huí. wáng gōng běn lǜ dào zǐ bào yuàn, yī wén cǐ yán, dāng rán zháo jí, máng qiǎn rén bào gào yīn zhòng kān. zhòng kān jí yǔ huán xuán shāng yì, xuán běn shì gè chuǎng huò de tóu mù, nà yǒu bù quàn lìng wèi luàn, kuàng dāng shí yòu yǒu yī zhǒng cì jī, gèng zēng xuán fèn, yóu jué dé yuè yuè yù dòng, chéng xì xún chóu. yuán lái xuán zài jīng zhōu, liào wèi dào zǐ suǒ jì, tè gù yì shàng shū, qiú wèi guǎng zhōu cì shǐ, guǒ dé cháo tíng yǔn zhǔn, qiě chì lìng jiān dū jiāo guǎng èr zhōu. dāng xià yáng wèi shòu mìng, àn zhōng shí wú yì qǐ xíng. còu qiǎo yù zhe wáng gōng lái shǐ, yīn yuē zhòng kān, cǐ shí bù sǒng yǒng qǐ shì, gèng dài hé shí? nǎi yǔ zhòng kān nǐ jiù fù shū, yuàn tuī gōng wèi méng zhǔ, yuē qī tóng qū jiàn kāng. gōng dé shū hòu, biàn yù fā bīng, sī mǎ liú láo zhī jìn jiàn dào: jiāng jūn wèi guó jiā yuán jiù, yì tóng xiū qī, gōng wèi xiào wǔ hòu wáng shì zhī xiōng. huì jī wáng nǎi tiān zǐ shū fù, yòu dāng guó bǐng zhèng, qián yīn jiāng jūn zé bèi, zhū jí wáng guó bǎo wáng xù, zì gē suǒ ài, wèi jiāng jūn xiè guò, jiāng jūn yì yǐ kě wèi dé zhì le. xiàn zài wáng yú chū zhèn jiāng zhōu, suī wèi qiè rén yì, yì bù wèi dà shī, jiù shì yù zhōu sì jùn, gē pèi wáng yú, yǔ jiāng jūn hé sǔn? jìn yáng bīng jiǎ, kě yī bù kě zài ne. láo zhī jiàn gōng zhī yán, bù wèi bù zhōng, kě xī hòu lái biàn guà. gōng bù kěn cóng, jí shàng biǎo qǐng tǎo wáng yú, jí shàng zhī xiōng dì.
且說晉青兗刺史王恭,及荊州刺史殷仲堪,分鎮長江,勢傾朝右。會稽王道子,懼他侵逼,既令世子元顯為征虜將軍,配給重兵,使為內備,事見七十八回。復因譙王尚之,及尚之弟休之,素有才略,引為謀士。尚之休之系譙王承子,無忌孫。尚之向道子進議道:「今方鎮強盛,宰相權輕,大王何不外樹腹心,自增藩位?」道子聽着,即令司馬王愉為江州刺史,都督江州及豫州四郡軍事。偏豫州刺史庾楷,不願分權,抗疏辯駁,略言:「江州系是內地,與豫州四郡,素不相連,不應使王愉分督。」疏入不報。楷因遣子鴻往說王恭道:「尚之兄弟,為會稽羽翼,權過國寶,欲借朝威,削弱方鎮,王愉又是國寶兄弟,前來督豫,公等若不早圖,恐必來報復前嫌,禍且不測了。」王國寶事,亦見七十八回。王恭本慮道子報怨,一聞此言,當然着急,忙遣人報告殷仲堪。仲堪即與桓玄商議,玄本是個闖禍的頭目,那有不勸令為亂,況當時又有一種刺激,更增玄忿,尤覺得躍躍欲動,乘隙尋仇。原來玄在荊州,料為道子所忌,特故意上書,求為廣州刺史,果得朝廷允准,且敕令兼督交廣二州。當下佯為受命,暗中實無意啟行。湊巧遇着王恭來使,陰約仲堪,此時不慫恿起事,更待何時?乃與仲堪擬就復書,願推恭為盟主,約期同趨建康。恭得書後,便欲發兵,司馬劉牢之進諫道:「將軍為國家元舅,義同休戚,恭為孝武后王氏之兄。會稽王乃天子叔父,又當國秉政,前因將軍責備,誅及王國寶王緒,自割所愛,為將軍謝過,將軍亦已可謂得志了。現在王愉出鎮江州,雖未愜人意,亦不為大失,就是豫州四郡,割配王愉,與將軍何損?晉陽兵甲,可一不可再呢。」牢之諫恭之言,不為不忠,可惜後來變卦。恭不肯從,即上表請討王愉,及尚之兄弟。
dào zǐ wén yǔ kǎi cóng gōng, jí shǐ rén shuō kǎi dào: gū qián yǔ qīng ēn rú gǔ ròu, zhàng zhōng gòng yǐn, jié dài yǔ yán, yě hǎo suàn shì qīn mì le. qīng jīn qì jiù jiāo, jié xīn yuán, nán dào jìng wàng wáng gōng qián rì de qī wǔ me? ruò yù wěi shēn shì gōng, shǐ gōng dé zhì, gōng yě bì yí qīng fǎn fù xiǎo rén, zěn kěn chéng xīn qīn xìn? shēn shǒu qiě bù kě bǎo, hái wàng shén me fù guì ne! kǎi běn wèi wáng guó bǎo sī dǎng, shì jiàn qián wén, gù dào zǐ yòu yǒu cǐ yán. kǎi wén yán dà nù, jí lìng shǐ rén hái bào dào: wáng gōng qián fù shān líng, xiāng wáng yōu jù wú jì, wǒ zhī shì jí, fā bīng rù wèi, gōng nǎi bù gǎn cù fā. qù nián gōng lēi zhòng nèi xiàng, wǒ yì gāo jiān dài mìng, wǒ shì xiāng wáng, wèi cháng yǒu fù, xiāng wáng bù néng jù gōng, fǎn shā guó bǎo xiōng dì, guó bǎo qiě sǐ, hé rén zài wèi xiāng wáng jǐn lì? yǔ kǎi shēn jiā bǎi kǒu, zěn néng zài bù jiàn jǐ, zì qǔ tú miè ne? xiāng wáng jīn qiě zé jǐ, wú tú zé rén. zhè yī piān huà bào zhī dào zǐ, dào zǐ sù lái dǎn xiǎo, jí dé bù zhī suǒ wèi. dú shì zǐ yuán xiǎn fèn rán dào: qián bù tǎo gōng, zhì yǒu jīn rì, jīn ruò zài gū xī, nán dào hái yǒu zhāo tíng me? wǒ suī nián shào, yuàn chū dāng nì zéi. dào zǐ tīng le, shāo shāo fàng huái, nǎi jiāng bīng mǎ dà quán, xī fù yuán xiǎn, zì zài fǔ dì zhōng rì yǐn chún jiǔ, zuò wèi pái qiǎn bà le. yīn zhòng kān wén gōng yǐ jǔ bīng, yě jí lè bīng chū fā, dàn píng shí sù wú jiāng lüè, suǒ yǒu jūn shì, jǐn wěi nán jùn xiāng yáng quán qī xiōng dì, shǐ quán qī lǜ zhōu shī wǔ qiān, chōng zuò qián fēng. huán xuán jì jìn, zì dū bīng èr wàn wèi hòu yīng. quán qī dào le pén kǒu, wáng yú shàng quán rán wú bèi, huáng jù bēn lín chuān. huán xuán qiǎn piān jiāng zhuī yú, yú bù jí táo bì, jìng bèi qín qù. jiàn kāng wén bào, hěn shì zhèn dòng, nèi wài jiè yán, dāng jí jiā huì jī wáng dào zǐ huáng yuè, mìng yuán xiǎn wèi zhēng tǎo dū du, qiǎn wèi jiāng jūn wáng xún, yòu jiāng jūn xiè yǎn, lǜ bīng tǎo wáng gōng. qiào wáng shàng zhī lǜ bīng tǎo yǔ kǎi. kǎi fāng chū bīng zhì niú zhǔ, tū yù shàng zhī tǒng zhòng shā lái, yī shí jīng huáng shī cuò, lì zhì kuì sàn, kǎi dān qí bēn tóu huán xuán. huì jī wáng dào zǐ, suì shòu shàng zhī wèi yù zhōu cì shǐ. shàng zhī yǒu dì sān rén, chú shàng wén suǒ xù de xiū zhī wài, shàng yǒu huī zhī yǔn zhī, cǐ shí jūn shòu yào zhí. xiū zhī wèi xiāng chéng tài shǒu, huī zhī wèi biāo qí sī mǎ dān yáng yǐn, yǔn zhī wèi wú guó nèi shǐ, gè yōng bīng mǎ, wèi dào zǐ shēng yuán. bù yì huán xuán chéng ruì shā rù, suǒ xiàng wú qián, lián pò jiāng dōng gè shù, yóu bái shí zhí jìn héng jiāng. shàng zhī qū jūn yǔ zhàn, jìng wèi suǒ bài, cāng huáng dùn zǒu. huī zhī suǒ lǐng gè zhōu jūn, yòu bèi xuán dǎo pò, xī shù fù méi, yú shì dū chéng dà zhèn. dào zǐ zì tún zhōng táng, lìng wáng xún shǒu běi jiāo, xiè yǎn tún xuān yáng mén, yán bīng shǒu bèi. yuán xiǎn dú chū shǒu shí tóu chéng, yīng qì zhí dá, háo bù wèi suō. dāng shí huì jī fǔ zhōng, duō bàn yú mèi yuán xiǎn, shuō tā cōng míng yīng yì, yǒu míng dì fēng. tā yì zì mìng bù fán, jū rán yǐ ān wēi wèi jǐ rèn, yīn jiàn dí shì shén ruì, suì duō fāng tàn cì dí qíng, guǒ bèi chá chū pò zhàn, xiǎng jiù yī tiáo fǎn jiān jì lái.
道子聞庾楷從恭,即使人說楷道:「孤前與卿恩如骨肉,帳中共飲,結帶與言,也好算是親密了。卿今棄舊交,結新援,難道竟忘王恭前日的欺侮麼?若欲委身事恭,使恭得志,恭也必疑卿反覆小人,怎肯誠心親信?身首且不可保,還望甚麼富貴呢!」楷本為王國寶私黨,事見前文,故道子又有此言。楷聞言大怒,即令使人還報道:「王恭前赴山陵,相王憂懼無計,我知事急,發兵入衛,恭乃不敢猝發。去年恭勒眾內向,我亦櫜鞬待命,我事相王,未嘗有負,相王不能拒恭,反殺國寶兄弟,國寶且死,何人再為相王盡力?庾楷身家百口,怎能再不見幾,自取屠滅呢?相王今且責己,毋徒責人。」這一篇話報知道子,道子素來膽小,急得不知所為。獨世子元顯奮然道:「前不討恭,致有今日,今若再姑息,難道還有朝廷麼?我雖年少,願出當逆賊。」道子聽了,稍稍放懷,乃將兵馬大權,悉付元顯,自在府第中日飲醇酒,作為排遣罷了。殷仲堪聞恭已舉兵,也即勒兵出發,但平時素無將略,所有軍事,盡委南郡相楊佺期兄弟,使佺期率舟師五千,充作前鋒。桓玄繼進,自督兵二萬為後應。佺期到了湓口,王愉尚全然無備,惶遽奔臨川。桓玄遣偏將追愉,愉不及逃避,竟被擒去。建康聞報,很是震動,內外戒嚴,當即加會稽王道子黃鉞,命元顯為征討都督,遣衛將軍王珣,右將軍謝琰,率兵討王恭。譙王尚之率兵討庾楷。楷方出兵至牛渚,突遇尚之統眾殺來,一時驚惶失措,立致潰散,楷單騎奔投桓玄。會稽王道子,遂授尚之為豫州刺史。尚之有弟三人,除上文所敘的休之外,尚有恢之允之,此時均授要職。休之為襄城太守,恢之為驃騎司馬丹陽尹,允之為吳國內史,各擁兵馬,為道子聲援。不意桓玄乘銳殺入,所向無前,連破江東各戍,由白石直進橫江。尚之驅軍與戰,竟為所敗,倉皇遁走。恢之所領各舟軍,又被玄搗破,悉數覆沒,於是都城大震。道子自屯中堂,令王珣守北郊,謝琰屯宣陽門,嚴兵守備。元顯獨出守石頭城,英氣直達,毫不畏縮。當時會稽府中,多半諛媚元顯,說他聰明英毅,有明帝風。他亦自命不凡,居然以安危為己任,因見敵勢甚銳,遂多方探刺敵情,果被察出破綻,想就一條反間計來。
zì wáng gōng bù yòng liú láo zhī yán, mào rán chū bīng, láo zhī suī shàng suí zhe, què bù yuàn wèi gōng xiào sǐ. gōng yòu dàn mò xiāng dài, yuè shǐ láo zhī huī xīn. zhèng zài ào chàng de shí hòu, hū yǒu lú jiāng tài shǒu gāo sù, jiè rù bào jūn jī wèi míng, dé yǔ láo zhī mì yǔ, dàn yǐ hòu lì, dà lüè quàn láo zhī bèi gōng, shì chéng hòu jí jiāng gōng wèi zhuǎn shòu. láo zhī zì rán xīn dòng, chóu chú bù dá. sù jiàn láo zhī qíng zhuàng, lè dé hé pán tuō chū, biàn cóng huái zhōng qǔ chū yī shū, jiāo yǔ láo zhī, zuò wèi píng xìn. láo zhī qǐ shì, nǎi shì huì jī wáng dào zǐ shǔ míng, shū zhōng suǒ shuō, yě yǔ sù yán xiāng fú, zhè fēng shū shì yuán xiǎn shǒu bǐ, tuō míng nǎi fù, láo zhī wèi cháng bù zhī, dàn yǐ wén yuán xiǎn wò yǒu quán quán, zú wèi dào zǐ dài biǎo, biàn shēn xìn bù yí, yīn jí qiǎn sù fǎn bào, yuàn rú suǒ yuē. yī miàn yǔ zi jìng xuān dào: wáng gōng céng shòu xiān dì dà ēn, jīn wèi dì jiù, bù néng yì dài wáng shì, fǎn lǚ fā bīng kòu bī jīng shī, wǒ xiǎng gōng xù zhì bù guǐ, shì guǒ dé jié, shàng kěn wèi tiān zǐ xiāng wáng suǒ zhì me? wǒ jīn yù fèng guó wēi líng, zhù shùn tǎo nì, rǔ yǐ wèi kě xíng fǒu? jìng xuān dá dào: cháo tíng jìn zhèng, suī bù néng pì měi chéng kāng, jiū jìng méi yǒu yōu lì de cán bào, gōng nǎi zì shì bīng wēi, líng miè wáng shì, dà rén yǔ gōng, qīn fēi gǔ ròu, yì fēi jūn chén, bù guò gòng shì yǒu nián, lüè lián qíng hǎo, dàn bǐ jì yíng sī fù guó, dà rén yuán bù yí dǎng nì pàn jūn, jīn yù zhù shùn tǎo nì, lǐ yīng rú cǐ, hé bì duō yí. jìng xuān cǐ yán, yuán shì zhèng lùn. láo zhī nǎi yǔ jìng xuān mì móu, jiāng chéng jiān tú gōng.
自王恭不用劉牢之言,貿然出兵,牢之雖尚隨着,卻不願為恭效死。恭又淡漠相待,越使牢之灰心。正在懊悵的時候,忽有廬江太守高素,借入報軍機為名,得與牢之密語,啗以厚利,大略勸牢之背恭,事成後即將恭位轉授。牢之自然心動,躊躇不答。素見牢之情狀,樂得和盤托出,便從懷中取出一書,交與牢之,作為憑信。牢之啟視,乃是會稽王道子署名,書中所說,也與素言相符,這封書是元顯手筆,託名乃父,牢之未嘗不知,但已聞元顯握有全權,足為道子代表,便深信不疑,因即遣素返報,願如所約。一面語子敬宣道:「王恭曾受先帝大恩,今為帝舅,不能翼戴王室,反屢發兵寇逼京師,我想恭蓄志不軌,事果得捷,尚肯為天子相王所制麼?我今欲奉國威靈,助順討逆,汝以為可行否?」敬宣答道:「朝廷近政,雖不能媲美成康,究竟沒有幽厲的殘暴,恭乃自恃兵威,陵蔑王室,大人與恭,親非骨肉,義非君臣,不過共事有年,略聯情好,但彼既營私負國,大人原不宜黨逆叛君,今欲助順討逆,理應如此,何必多疑。」敬宣此言,原是正論。牢之乃與敬宣密謀,將乘間圖恭。
gōng cān jūn hé dàn zhī, sù yǔ láo zhī bù xié, zhì shì zhēn zhī jī mì, jí rù bái gōng. gōng shàng yí dàn zhī xié xián jìn chán, bù kěn jù xìn, qiě tè zhì shèng yàn, yāo qǐng láo zhī, jiù zài xí jiān bài tā wèi xiōng, suǒ yǒu jīng bīng jiān jiǎ, xī guī láo zhī tǒng lǐng, shǐ lǜ zhàng xià dū yán yán wèi xiān fēng, jìn gōng jiàn kāng. yī wù zài wù, qiě sòng sǐ yī gè yán tíng. láo zhī xiè guò le yàn, lì jí dēng chéng. xíng zhì zhú lǐ, jí jiāng yán yán yī dāo liǎng duàn, sòng shǒu rù shí tóu chéng. bìng qiǎn zi jìng xuān, jí nǚ xù dōng guǎn tài shǒu gāo yǎ zhī, hái jūn xí gōng. gōng fāng chū chéng yuè bīng, nǐ wèi láo zhī hòu jì, bù fáng jìng xuān huī qí tū zhì, zòng héng chí zhòu, luàn shā luàn duò, shà shí jiān jiāng gōng bīng qū sàn. gōng pǐ mǎ huí chéng, chéng mén yǐ bì, chéng shàng lì zhe yī yuán dà jiāng, biàn shì dōng guǎn tài shǒu gāo yǎ zhī. tā yǐ hùn rù chéng zhōng, jù chéng jù gōng. gōng zhī bù kě rù, máng zòng mǎ bēn wǎng qū ā. tā píng shí běn bù shàn qí, jí pǎo le shù shí lǐ, bì ròu kuì liè, liú xiě cén cén, bù dé yǐ xià mǎ mì zhōu. shì yǒu qū ā rén yīn què, wèi gōng gù lì, nǎi yòng zhōu zài gōng, sòng wǎng huán xuán jūn yíng xíng zhì zhǎng táng hú, piān bèi luó lì jié zhù, jiāng gōng qín sòng jiàn kāng. gōng zhì cǐ hái yǒu shèn me xī wàng, yǎn jiàn shì yǐn shǒu jiù xíng. wéi lín sǐ shí, shàng zì lǐ fà bìn, yán sè zì ruò, gù yǔ xíng lì dào: wǒ wù xìn fěi rén, zhì zāo cǐ huò, dàn yuán wǒ běn xīn, qǐ zhēn bù zhōng? shǐ bǎi shì yǐ xià, zhī yǒu wáng gōng, wǒ sǐ yǐ zhí de le. yǐ cǐ wèi zhōng, hé rén bù zhōng? gōng jì shòu zhū, suǒ yǒu zǐ dì dǎng yǔ, dāng rán pián lù wú yí. jìn tíng suì mìng liú láo zhī wèi fǔ guó jiāng jūn, dū du yǎn qīng jì yōu bìng xú yáng gè zhōu jūn shì, dài gōng zhèn shǒu jīng kǒu.
恭參軍何澹之,素與牢之不協,至是偵知機密,急入白恭。恭尚疑澹之挾嫌進讒,不肯遽信,且特置盛宴,邀請牢之,就在席間拜他為兄,所有精兵堅甲,悉歸牢之統領,使率帳下督顏延為先鋒,進攻建康。一誤再誤,且送死一個顏廷。牢之謝過了宴,立即登程。行至竹里,即將顏延一刀兩段,送首入石頭城。並遣子敬宣,及女婿東莞太守高雅之,還軍襲恭。恭方出城閱兵,擬為牢之後繼,不防敬宣麾騎突至,縱橫馳驟,亂殺亂剁,霎時間將恭兵驅散。恭匹馬回城,城門已閉,城上立着一員大將,便是東莞太守高雅之。他已混入城中,據城拒恭。恭知不可入,忙縱馬奔往曲阿。他平時本不善騎,急跑了數十里,髀肉潰裂,流血涔涔,不得已下馬覓舟。適有曲阿人殷確,為恭故吏,乃用舟載恭,送往桓玄軍營;行至長塘湖,偏被邏吏截住,將恭擒送建康。恭至此還有甚麼希望,眼見是引首就刑。惟臨死時,尚自理髮鬢,顏色自若,顧語刑吏道:「我誤信匪人,致遭此禍,但原我本心,豈真不忠?使百世以下,知有王恭,我死已值得了。」以此為忠,何人不忠?恭既受誅,所有子弟黨與,當然駢戮無遺。晉廷遂命劉牢之為輔國將軍,都督兗青冀幽并徐揚各州軍事,代恭鎮守京口。
é ér yáng quán qī huán xuán zhì shí tóu, yīn zhòng kān zhì wú hú, jù shàng biǎo wèi gōng shēn yuān, qǐng zhū liú láo zhī. yuán xiǎn jiàn tā shì shèng, què yě shēng wèi, suì qiāo qiāo de chí hái jīng shī, lìng dān yáng yǐn wáng kǎi děng fā jīng yì shì mín shù wàn rén, gòng wǎng shí tóu. quán qī yǔ xuán, fāng zài shí tóu chéng xià, yào wǔ yáng wēi, chāng jué de hěn. hū jiàn jiàn kāng bīng shì, rú fēng yōng, rú yǐ zǎn, màn shān biàn yě, yǒng yuè qián lái. liǎng rén bù jīn shī sè, dāng jí huī jūn dào tuì, huí tún cài zhōu. wéi zhòng kān shàng zài wú hú, yōng zhòng shù wàn, qì yàn wèi xiāo. jìn tíng bù zhī xū shí, shàng yǐ wèi yōu. zuǒ wèi jiāng jūn huán xiū, rù bái dào zǐ dào: xī jūn qíng shí, xiū yǐ liǎo rú zhǐ zhǎng le, bǐ jiū zhòng wèi nì, yīn huán yǐ xià, dān kào wáng gōng, gōng jì pò miè, xī jūn qì jǔ, jīn ruò yǐ zhòng lì dàn xuán, bìng jí quán qī, èr rén bì rán xīn xǐ, huán xuán yǐ zú zhì zhòng kān, zài jiā yī quán qī, biàn kě shǐ dǎo gē qǔ zhòng kān le. dào zǐ nǎi lìng xuán wèi jiāng zhōu cì shǐ, zhào hái yōng zhōu cì shǐ xī huī, shǐ wèi zhōng shū, jí mìng quán qī dài cì yōng zhōu, bìng dū du liáng yōng qín sān zhōu jūn shì. rèn xiū wèi jīng zhōu cì shǐ, quán lǐng zuǒ wèi wén wǔ, jí rì fù zhèn. qiǎn liú láo zhī dài lǐng qiān rén, hù xiū qián xíng. chù zhòng kān wèi guǎng zhōu cì shǐ, shǐ zhòng kān shū fù tài cháng yīn mào, jī zhào chì zhòng kān huí jūn.
俄而楊佺期桓玄至石頭,殷仲堪至蕪湖,俱上表為恭伸冤,請誅劉牢之。元顯見他勢盛,卻也生畏,遂悄悄的馳還京師,令丹陽尹王愷等發京邑士民數萬人,共往石頭。佺期與玄,方在石頭城下,耀武揚威,猖獗得很。忽見建康兵士,如蜂擁,如蟻攢,漫山遍野,踴躍前來。兩人不禁失色,當即麾軍倒退,回屯蔡州。惟仲堪尚在蕪湖,擁眾數萬,氣焰未消。晉廷不知虛實,尚以為憂。左衛將軍桓修,入白道子道:「西軍情實,修已了如指掌了,彼糾眾為逆,殷桓以下,單靠王恭,恭既破滅,西軍氣沮,今若以重利啗玄,並及佺期,二人必然心喜,桓玄已足制仲堪,再加一佺期,便可使倒戈取仲堪了。」道子乃令玄為江州刺史,召還雍州刺史郗恢,使為中書,即命佺期代刺雍州,並都督梁雍秦三州軍事。任修為荊州刺史,權領左衛文武,即日赴鎮。遣劉牢之帶領千人,護修前行。黜仲堪為廣州刺史,使仲堪叔父太常殷茂,齎詔敕仲堪回軍。
zhòng kān jiē zhào, fèn nù de liǎo bù dé, biàn yī zài qiǎn shǐ, cuī cù huán xuán quán qī jìn jūn. xuán děng de zhe cháo mìng, pō wèi suǒ dòng, yóu yù wèi jué. zhòng kān fáng tā shēng èr, jí cóng wú hú nán guī, yòu zhe rén chuán yù cài zhōu jūn shì dào: rǔ bèi ruò bù zǎo sàn guī, wǒ zhì jiāng líng, dāng jǐn zhū rǔ děng jiā shǔ le. cài zhōu jūn shì, tīng dào cǐ yán, dāng rán xiōng jù. quán qī bù jiāng liú xì, qián lǜ èr qiān rén xiān guī, yī jūn yǐ qù, yú zhòng jiē dòng. xuán yǔ quán qī, bù néng jìn è, yě zhǐ hǎo suí zhòng xī hái. zhòng jù jiā shǔ bèi zhū, bèi dào hái qū, xíng zhì xún yáng, dé yǔ zhòng kān xiāng zhí. zhòng kān yǐ jīng shī zhí, bù néng bù yǐ xuán děng wèi yuán, xuán děng jiàn zhòng kān zhòng shèng, yī shí yě bù biàn xiāng lí, suī shì liǎng xià cāi xián, biǎo miàn shàng zhǐ hǎo lián luò, suǒ yǐ bǐ cǐ xù miàn, gè wú yì yán, qiě bǐ qián rì jiào wèi qīn nì, nǐ zhǐ tiān, wǒ shì rì, yǎn rán yǒu lì gān pī dǎn de qíng xíng, shèn zhì gè chū zǐ dì, hù xiāng dǐ zhì, jiù zài xún yáng zhú tái, shà xuè wèi méng, réng jiē bù shòu cháo mìng, bìng lián míng shàng shū, tí chū sān dà tiáo jiàn: yī shì qǐng shēn lǐ wáng gōng èr shì qiú zhū liú láo zhī, jí qiào wáng shàng zhī sān shì sù zhòng kān wú zuì, bù yīng dú bèi jiàng chù. míng míng xìng bīng fàn què, rú hé shuō dé wú zuì? bù guò xuán yǔ quán qī tóng zuì yì fá, zhòng kān yīng yě hū yuān. zhè piān zòu dú chéng jiāng jìn qù, yòu lìng dào zǐ yǐ xià, wú fǎ kàng biàn, mò zhǎn yī chóu, tǒng shì jiǔ náng fàn dài. jié guǒ shì zhào hái huán xiū, réng jiāng jīng zhōu gěi yǔ zhòng kān, hái yào yōu zhào wèi yù, míng shì hé jiě. chéng hé tǐ tǒng! yù shǐ zhōng chéng jiāng jī, qiě hé huán xiū zhuān wèi shēn jì, yí wù cháo tíng, yú shì xiū bèi chǐ guān jué, fàng guī tián lǐ. yuān zāi wǎng yě!
仲堪接詔,憤怒的了不得,便一再遣使,催促桓玄佺期進軍。玄等得着朝命,頗為所動,猶豫未決。仲堪防他生貳,急從蕪湖南歸,又着人傳諭蔡州軍士道:「汝輩若不早散歸,我至江陵,當盡誅汝等家屬了。」蔡州軍士,聽到此言,當然恟懼。佺期部將劉系,潛率二千人先歸,一軍已去,餘眾皆動。玄與佺期,不能禁遏,也只好隨眾西還。眾懼家屬被誅,倍道還趨,行至尋陽,得與仲堪相值。仲堪已經失職,不能不倚玄等為援,玄等見仲堪眾盛,一時也不便相離,雖是兩下猜嫌,表面上只好聯絡,所以彼此敘面,各無異言,且比前日較為親昵,你指天,我誓日,儼然有瀝肝披膽的情形,甚至各出子弟,互相抵質,就在尋陽築台,歃血為盟,仍皆不受朝命,並連名上疏,提出三大條件:一是請申理王恭;二是求誅劉牢之,及譙王尚之;三是訴仲堪無罪,不應獨被降黜。明明興兵犯闕,如何說得無罪?不過玄與佺期同罪異罰,仲堪應也呼冤。這篇奏牘呈將進去,又令道子以下,無法抗辯,莫展一籌,統是酒囊飯袋。結果是召還桓修,仍將荊州給與仲堪,還要優詔慰諭,明示和解。成何體統!御史中丞江績,且劾桓修專為身計,貽誤朝廷,於是修被褫官爵,放歸田裡。冤哉枉也!
zhòng kān děng de le zhào yù, suī shàng wèi jǐn rú yuàn, dàn míng wèi gè dé bǎo quán, yǐ zú lìng rén yì kuài, bù rú dé xiū biàn xiū, shòu le zhào mìng. piān quán qī yòu lái zuò guài, mì yǔ zhòng kān, wèi: jiāng lái xuán bì wèi huàn, suǒ xìng chéng zǎo xí jī, shā sǐ le tā, fāng miǎn hòu yōu. zhòng kān fēi bù jì xuán, dàn xún yáng lián méng, hái shì zhàng xuán shēng wàng, dé xià cháo tíng qiě quán qī sù yǒu yǒng lüè, xiōng guǎng jí dì sī píng, yòu jiē cū hàn qiáng bào, bù yì jià yù, ruò shā xuán yǐ hòu, bì gèng xiāo zhāng, shì yì nán zhì, suǒ yǐ bù cóng quán qī, qiě jiā jìn zhǐ. quán qī gū zhǎng nán míng, zhǐ de bà shǒu, cí bié fù zhèn. zhòng kān yì yǔ xuán xiāng bié, gè jiù zhèn suǒ qù le.
仲堪等得了詔諭,雖尚未盡如願,但名位各得保全,已足令人意快,不如得休便休,受了詔命。偏佺期又來作怪,密語仲堪,謂:「將來玄必為患,索性乘早襲擊,殺死了他,方免後憂。」仲堪非不忌玄,但尋陽聯盟,還是仗玄聲望,得嚇朝廷;且佺期素有勇略,兄廣及弟思平,又皆粗悍強暴,不易駕馭,若殺玄以後,必更囂張,勢益難制,所以不從佺期,且加禁止。佺期孤掌難鳴,只得罷手,辭別赴鎮。仲堪亦與玄相別,各就鎮所去了。
sān zhèn zàn xī zhàn yún, dōng nán hū shēng yāo wù, suì zhì jiàn kāng dōu nèi, yòu fù kǒng huāng, zhèng shì huò duān rì chū, fáng bù shèng fáng, zhè yě shì diǎn wǔ jiāng wáng, suǒ yǐ yǒu cǐ jù biàn ne. xiān shì qián táng rén dù zi gōng, xié yǒu mì shù, wèi zhòng suǒ tuī, cháng jiù rén jiè yī guā dāo, shù rì bù hái. dāo zhǔ xiàng tā suǒ qǔ, zi gōng dào: dāng jí xiāng hái, dàn bù bì yóu wǒ qīn jiāo ne. dāo zhǔ shì xìn fēi xìn, bù guò yīn dāo wèi wēi wù, wèi biàn qiáng suǒ, nǎi cí jí qù. huì dāo zhǔ yǒu shì fù wú, zhōu xíng zhì jiā xìng, hū yǒu dà yú yī tiáo, yuè rù zhōu zhōng, dāng xià jiāng yú huò zhù, pōu fù dài pēng, fù zhōng yǒu dāo yī bǐng, zǐ xì shěn shì, jiù shì qián rì jiè yǔ zi gōng de guā dāo. dāo zhǔ hěn shì jīng yì, miǎn bù dé chuán shì tā rén, yī chuán shí, shí chuán bǎi, dùn shí hòng dòng yuǎn jìn, dà dū chēng zi gōng wèi shén, duō wǎng jiù xué, fù jí yíng mén. guó jiā jiāng wáng, bì yǒu yāo niè. dāng shí yǒu láng yá rén sūn tài, xì shì xī jìn shí sūn xiù de hòu yì, shì fèng wǔ dǒu mǐ dào, hàn zhāng líng yǒu yì shù, wǎng xué zhě bì xiān fèng wǔ dǒu mǐ, gù chēng wǔ dǒu mǐ dào. wén zi gōng yǒu yì shù, tè nán fǎng zi gōng, yuàn wèi dì zǐ. zi gōng jí shōu tài wèi tú, biàn jiāng shēng píng mì jì, yī yī chuán shòu. yǐ ér, zi gōng bìng sǐ, tài wèi zi gōng gāo dì, jiù jiāng nà shī jiā mì chuán, shì yǎn yī èr, biàn dé yú mín xìn yǎng, fèng ruò shén míng. tài xìng jiǎo huá, qīng chū yú lán, wǎng wǎng jiè duān liǎn qián, zì gòng huī huò, shèn qiě wèi rén ráng zāi qí fú, jiàn yǒu nián qīng nǚ zǐ, biàn chéng jī yǐn yòu, jù wèi bì qiè. yú mín yǒu hé zhī shí, dàn jiào yǒu fú kě qiú, yǒu zāi kě bì, jiù shǐ qīng zī jié chǎn, yě shì gān xīn. zhì ruò nǚ shēng wài xiàng, běn yào jià gěi rén jiā, hé fáng jìn fèng xiān shī, kě jiǎo quán jiā fú lì. yú shì tài jì dé cái bó, yòu dé zǐ nǚ, shí bì liáng ròu, yī bì wén xiù, zuì kuài lè de shì zuǒ yōng jiāo wá, yòu bào lì shū, rì yè yǎn nà péng zǔ cǎi zhàn de mì xì, shēng xià liù gè hóng hái ér. zuǒ pú shè wáng xún, wén tā yāo yán huò zhòng, jí qǐng zhū huì jī wáng dào zǐ, bǎ tài liú shù guǎng zhōu. piān guǎng zhōu cì shǐ wáng huái zhī, wèi tài suǒ huò, jìng shǐ wèi yù lín tài shǒu. tā fù jiè shù qī rén, míng chí nán yuè. tài zǐ shǎo fù wáng yǎ, běn yǔ tài jiāo yóu, jìng xiàng xiào wǔ dì qián tuī jiàn, shuō tā yǎng xìng yǒu fāng, yīn fù zhào hái dū chéng, shǐ wèi xú zhōu zhǔ bù, xún qiān fǔ guó jiāng jūn, jiān xīn ān tài shǒu. wáng gōng fā nán, tài sī jí tú zhòng, dé shù qiān rén, hào wèi yì bīng, wèi guó tǎo gōng. huáng mén láng kǒng dào, pó yáng tài shǒu huán fàng zhī, biāo qí zī yì zhōu xié děng, dōu tì tài yé yáng, shēng yù rì shèng. jiù shì huì jī shì zǐ yuán xiǎn, yě shí cháng yì tài, qiú xí mì shù. tài jiàn tiān xià qǐ bīng, yǐ wèi jìn zuò jiāng zhōng, nǎi jù zī jù yì, hào zhào sān wú zǐ dì, yì tú zuò luàn. cháo shì duō zhī tài yì móu, zhǐ yīn yuán xiǎn yǔ tài xiāng qì, dàn bù gǎn fā. dú huì jī nèi shǐ xiè yóu, mì bái dào zǐ, jiē fā tài yǐn. dào zǐ nǎi shǐ yuán xiǎn yòu tài rù dōu, tài áng rán jìn jiàn, bù fáng dào zǐ tīng qián, fú zhe jiǎ shì, jiàn fèng jìn lái, yī qí tū chū, lì jiāng tài ná xià, tuī chū zhǎn shǒu, bìng fā bīng bǔ tài liù zǐ, jǐn jiā zhū lù. zhǐ tài xiōng zi sūn ēn, táo bèn rù hǎi, yú mín shàng shuō tài chán tuì chéng xiān, jiū zī sòng wǎng hǎi dǎo zhōng, jiē jì sūn ēn. ēn dé jù hé wáng mìng bǎi yú rén, qián móu fù chóu. xiǎo zi yǒu shī tàn dào:
三鎮暫息戰雲,東南忽生妖霧,遂致建康都內,又復恐慌,正是禍端日出,防不勝防,這也是典午將亡,所以有此劇變呢。先是錢塘人杜子恭,挾有秘術,為眾所推,嘗就人借一瓜刀,數日不還。刀主向他索取,子恭道:「當即相還,但不必由我親交呢。」刀主似信非信,不過因刀為微物,未便強索,乃辭即去。會刀主有事赴吳,舟行至嘉興,忽有大魚一條,躍入舟中,當下將魚獲住,剖腹待烹,腹中有刀一柄,仔細審視,就是前日借與子恭的瓜刀。刀主很是驚異,免不得傳示他人,一傳十,十傳百,頓時鬨動遠近,大都稱子恭為神,多往就學,負笈盈門。國家將亡,必有妖孽。當時有琅琊人孫泰,系是西晉時孫秀的後裔,世奉五斗米道,漢張陵有異術,往學者必先奉五斗米,故稱五斗米道。聞子恭有異術,特南訪子恭,願為弟子。子恭即收泰為徒,便將生平秘技,一一傳授。已而,子恭病死,泰為子恭高弟,就將那師家秘傳,試演一二,便得愚民信仰,奉若神明。泰性狡猾,青出於藍,往往借端斂錢,自供揮霍,甚且為人禳災祈福,見有年輕女子,便乘機引誘,據為婢妾。愚民有何知識,但教有福可求,有災可避,就使傾資竭產,也是甘心。至若女生外向,本要嫁給人家,何妨進奉仙師,可徼全家福利。於是泰既得財帛,又得子女,食必粱肉,衣必文繡,最快樂的是左擁嬌娃,右抱麗姝,日夜演那彭祖采戰的秘戲,生下六個紅孩兒。左僕射王珣,聞他妖言惑眾,即請諸會稽王道子,把泰流戍廣州。偏廣州刺史王懷之,為泰所惑,竟使為鬱林太守。他復借術欺人,名馳南越。太子少傅王雅,本與泰交遊,竟向孝武帝前推薦,說他養性有方,因復召還都城,使為徐州主簿,尋遷輔國將軍,兼新安太守。王恭發難,泰私集徒眾,得數千人,號為義兵,為國討恭。黃門郎孔道,鄱陽太守桓放之,驃騎諮議周勰等,都替泰揶揚,聲譽日盛。就是會稽世子元顯,也時常詣泰,求習秘術。泰見天下起兵,以為晉祚將終,乃聚資鉅億,號召三吳子弟,意圖作亂。朝士多知泰異謀,只因元顯與泰相契,憚不敢發。獨會稽內史謝輶,密白道子,揭發泰隱。道子乃使元顯誘泰入都,泰昂然進見,不防道子廳前,伏着甲士,見奉進來,一齊突出,立將泰拿下,推出斬首,並發兵捕泰六子,盡加誅戮。只泰兄子孫恩,逃奔入海,愚民尚說泰蟬蛻成仙,糾資送往海島中,接濟孫恩。恩得聚合亡命百餘人,潛謀復仇。小子有詩嘆道:
rén dào fǎn cháng yāo zì xìng, guā dāo huàn shù yǒu hé píng?
人道反常妖自興,瓜刀幻術有何憑?
qú kuí suī lù yú zhī zài, dōng hǎi jīng bō yòu fèi téng.
渠魁雖戮余支在,東海鯨波又沸騰。
jiū jìng sūn ēn néng fǒu qǐ shì, dài zhì xià huí zài biǎo.
究竟孫恩能否起事,待至下回再表。
--------
wáng gōng chū cì fā nán, yǐ tǎo wáng guó bǎo xiōng dì wèi míng. guó bǎo xiōng dì, jiāo zòng bù fǎ, tǎo zhī shàng shǔ yǒu míng, zhì zuì rén yǐ zhū, shōu jūn hái zhèn, yǐ kě wèi suì zhì yǐ! yàn yǒu zhī: dé yì bù yí zài wǎng. kuàng yǔ kǎi běn guó bǎo yú dǎng, wáng yú zhī jiān zhèn yù zhōu, suǒ sǔn wéi kǎi, yú gōng wú yǔ, gōng nài hé piān xìn kǎi yán, jìng wèi kǎi suǒ lì yòng hū? yǐn bīng fàn shùn, yī zài bù yǐ, qí zú zhì shēn shǒu yì chù zhě, fēi bù xìng yě, yí yě. yīn zhòng kān huán xuán yáng quán qī, yuē gōng jìn jī, zuì yǔ gōng tóng, xìng de wú yàng. jìn gù wēi bǐng xià yí, ér zhòng kān děng miè shì cháo tíng, zì xiāng cāi jì, yǒu bù zhì shā shēn bù zhǐ zhě. wú cāo yì zhī gōng, ér sī wèi cāo yì zhī xíng, wèi yǒu bù shēn zhū zú miè zhě yě. sūn tài yāo yán huò zhòng, wàng sī jiè tǎo gōng zhī míng, hào zhào tú dǎng, chéng jī zuò luàn, bù xuán zhǒng ér fù zǐ pián lù, tóng guī yú jǐn. shū yuē: huì dí jí, cóng nì xiōng. dǎn qí rán hū?
王恭初次發難,以討王國寶兄弟為名。國寶兄弟,驕縱不法,討之尚屬有名,至罪人已誅,收軍還鎮,已可謂遂志矣!諺有之:「得意不宜再往。」況庾楷本國寶餘黨,王愉之兼鎮豫州,所損惟楷,於恭無與,恭奈何偏信楷言,竟為楷所利用乎?引兵犯順,一再不已,其卒至身首異處者,非不幸也,宜也。殷仲堪桓玄楊佺期,約恭進擊,罪與恭同,幸得無恙。晉固威柄下移,而仲堪等蔑視朝廷,自相猜忌,有不至殺身不止者。無操懿之功,而思為操懿之行,未有不身誅族滅者也。孫泰妖言惑眾,妄思借討恭之名,號召徒黨,乘機作亂,不旋踵而父子駢戮,同歸於盡。《書》曰:「惠迪吉,從逆凶。」亶其然乎?