strong chéng jié luàn jìn gōng fǎn shī lì shì zhào zhǔ yì wèi yòu zāo qiú strong
乘羯亂進攻反失利 弒趙主易位又遭囚
què shuō zhào tài zǐ shí shì, nián fǔ shí yī, yóu zhāng chái děng yōng tā jí wèi, zūn shì mǔ liú shì wèi tài hòu. liú shì lín cháo chēng zhì, jìn zhāng chái wèi chéng xiàng, chái miàn cí bù shòu, qíng yuàn ràng yǔ péng chéng wáng zūn, yì yáng wáng jiàn. tā kǒng èr wáng bù fú, suǒ yǐ yǒu cǐ tuī jiàn. liú shì nǎi mìng zūn wèi zuǒ chéng xiàng, jiàn wèi yòu chéng xiàng. chái yòu yǔ tài wèi zhāng jǔ, móu shā sī kōng lǐ nóng, jǔ sù yǔ nóng shàn, qiǎn rén mì gào, nóng chū bēn guǎng zōng. chái shǐ jǔ tǒng lǐng sù wèi jīng bīng, wǎng wéi lǐ nóng, yī miàn shòu zhāng lí wèi zhèn jūn dà jiāng jūn, jiān zhōng wài zhū jūn shì, jiān sī lì xiào wèi, zuò wèi jǐ fù. yè zhōng qún dào sì qǐ, dié xiāng jié lüè, chái yǔ lí bù néng jìn è, zhǐ hǎo jǐn shǒu gōng mén, dé guò qiě guò.
卻說趙太子石世,年甫十一,由張豺等擁他即位,尊世母劉氏為太后。劉氏臨朝稱制,進張豺為丞相,豺面辭不受,情願讓與彭城王遵,義陽王鑑。他恐二王不服,所以有此推薦。劉氏乃命遵為左丞相,鑒為右丞相。豺又與太尉張舉,謀殺司空李農,舉素與農善,遣人密告,農出奔廣宗。豺使舉統領宿衛精兵,往圍李農,一面授張離為鎮軍大將軍,監中外諸軍事,兼司隸校尉,作為己副。鄴中群盜四起,迭相劫掠,豺與離不能禁遏,只好緊守宮門,得過且過。
péng chéng wáng zūn, wǎng yì guān yòu, tú cì wén sàng, nǎi tún cì hé nèi. kě qiǎo guān jūn dà jiāng jūn yáo yì zhòng, chē qí dà jiāng jūn pú hóng, ān xī jiāng jūn liú níng, zhēng lǔ jiāng jūn shí mǐn děng, píng luàn bān shī, jí qián huí liáng dú zhī luàn. yǔ zūn xiāng yù, dāng xià tóng shēng shuō zūn dào: diàn xià nián zhǎng qiě xián, xiān dì cháng yù lì diàn xià wèi sì, zhì wǎn nián hūn mào, nǎi wèi zhāng chái suǒ wù, jīn nǚ zhǔ lín cháo, jiān chén yòng shì, zhòng xīn wèi fú, jīng nèi kōng xū, diàn xià ruò shēng tǎo zhāng chái, gǔ xíng dōng jìn, nǎ yǒu bù dǎo gē kāi mén, huān yíng diàn xià lī? zūn xīn rán xiāng cóng, jí cóng hé nèi jǔ bīng, hái zhǐ yè dōu. luò zhōu cì shǐ liú guó děng, bìng yǐn bīng wǎng huì, chuán xí zhì yè. zhāng chái dà jù, fēi zhào zhāng jǔ hái jūn. jǔ wèi jí guī, zūn yǐ jiāng dào, jí dé chái xíng sè cāng huáng, bù néng bù diào bīng chū yù. piān dōu zhōng qí jiù jié shì, hù xiāng gào yǔ dào: tiān zǐ ér lái bēn sàng, wǒ bèi zhèng dāng chū yíng, nài hé fǎn suí zhāng chái jù shǒu lī? yú shì xiāng shuài yú chéng, lù xù yíng zūn. chái suī yán lìng jìn zhǐ, làn jiā shā lù, zhōng bù néng zhǐ. jì wén zhèn jūn dà jiāng jūn zhāng lí, yì lǜ lóng téng jūn èr qiān, zhǎn guān chū yíng, yuè xià dé shǒu zú wú cuò. shì gōng zhōng yǒu zhǐ chuán zhào, zhǐ hǎo yīng mìng qū rù. liú tài hòu xiàng chái qì yǔ dào: xiān dì zǐ gōng wèi bìn, biàn yù wài huò, jīn shàng yòu chōng, guó shì jǐn tuō jiāng jūn, jiāng jūn jiāng rú hé mǐ luàn? xiàn yù jiā zūn zhòng guān, wèi zhī néng chè bīng miǎn huò fǒu? zhè jiào zuò yī xiāng qíng yuàn, chái zhī wú bàn shǎng, shuō bù chū yī jù huà ér, wéi yǒu wěi wěi tīng mìng.
彭城王遵,往詣關右,途次聞喪,乃屯次河內。可巧冠軍大將軍姚弋仲,車騎大將軍蒲洪,安西將軍劉寧,征虜將軍石閔等,平亂班師,即前回梁犢之亂。與遵相遇,當下同聲說遵道:「殿下年長且賢,先帝嘗欲立殿下為嗣,至晚年昏耄,乃為張豺所誤,今女主臨朝,奸臣用事,眾心未服,京內空虛,殿下若聲討張豺,鼓行東進,哪有不倒戈開門,歡迎殿下哩?」遵欣然相從,即從河內舉兵,還指鄴都。洛州刺史劉國等,並引兵往會,傳檄至鄴。張豺大懼,飛召張舉還軍。舉未及歸,遵已將到,急得豺形色倉皇,不能不調兵出御。偏都中耆舊羯士,互相告語道:「天子兒來奔喪,我輩正當出迎,奈何反隨張豺拒守哩?」於是相率逾城,陸續迎遵。豺雖嚴令禁止,濫加殺戮,終不能止。繼聞鎮軍大將軍張離,亦率龍騰軍二千,斬關出迎,越嚇得手足無措。適宮中有旨傳召,只好應命趨入。劉太后向豺泣語道:「先帝梓宮未殯,便遇外禍,今上幼沖,國事盡托將軍,將軍將如何弭亂?現欲加遵重官,未知能撤兵免禍否?」這叫做一廂情願,豺支吾半晌,說不出一句話兒,唯有唯唯聽命。
liú tài hòu nǎi qiǎn shǐ yù zūn, mìng wèi chéng xiàng, lǐng dà sī mǎ dà dū dū, tǒng xiá zhōng wài zhū jūn, lù shàng shū shì, bìng jiā huáng yuè jiǔ xī, zēng fēng shí jùn. zūn bù shòu mìng, xiè jué lái shǐ, qiě jìn zhì ān yáng tíng, yè zhōng xiōng jù. zhāng chái yī chóu mò zhǎn, méi nài hé yìng zhe tóu pí, yǐn zhòng wǎng yíng. zūn miàn jiā chì zé, lìng zuǒ yòu jiāng chái jū zhù, dāng jí guàn jiǎ yào bīng, zì tài wǔ mén chí rù, zhí dēng tài wǔ qián diàn, pǐ yǒng jǐn āi, tuì zhì dōng gé, mìng bīng shì qiān chū zhāng chái, zhì píng lè shì zhōng xiāo shǒu, bìng yí sān zú. qiě jiǎ chuán tài hòu lìng yún: sì zǐ yòu chōng, wèi xiān dì sī ēn suǒ shòu, dàn huáng yè zhì zhòng, fēi yòu zǐ suǒ néng chéng shòu, jīn dāng lìng péng chéng wáng zūn, rù sì dà wèi, miǎn shào hóng jī yún yún. zūn wěi ràng zhì sān, cháo chén yī cì quàn jìn, nǎi yù diàn chēng zūn, zhào lì dà shè. fèi shí shì wèi qiào wáng, shí yì wàn hù, jiàng liú tài hòu wèi tài fēi. wèi jǐ jiāng liú shì mǔ zǐ, yī bìng zhèn sǐ. kě lián shí yī suì de xiǎo huáng dì, zài wèi zhǐ sān shí sān rì, yuān yuān wǎng wǎng de sòng le xìng mìng, jiù shì rú huā sì yù de liú tài hòu, xiǎng shòu le shù zài zūn róng, yě luò de xiāng xiāo yù yǔn, yī mìng wū hū. fù guì yuán shì chūn mèng. zūn suì lì shēng mǔ zhèng shì wèi tài hòu, qī zhāng shì wèi huáng hòu, gù yàn wáng bīn zi yǎn wèi huáng tài zǐ, yì yáng wáng jiàn wèi shì zhōng tài fù, pèi wáng chōng wèi tài bǎo, lè píng wáng bāo wèi dà sī mǎ, rǔ yīn wáng kūn wèi dà jiāng jūn, wǔ xìng gōng mǐn dū du zhōng wài zhū jūn shì, jiān fǔ guó dà jiāng jūn, lù shàng shū shì, xià zhào bà guǎng zōng wéi, zhào hái zhāng jǔ. lǐ nóng yì rù dōu xiè zuì, réng fù yuán guān. zūn sì wèi jǐn jí qī rì, yè zhōng bào fēng bá shù, léi yǔ dà zuò, xià báo rú yú, shuǐ huǒ jù xià, huǐ qù tài wǔ huī huá diàn, jí gōng zhōng fǔ kù, suǒ yǒu chāng hé zhū mén guān gé, yì jǐn chéng huī jìn. chéng yú fú shì, dà bàn bèi fén, huǒ yàn zhú tiān, jiān xún nǎi miè. yǐ ér, tiān fù yǔ xuè, biàn jí yè chéng, shí pèi wáng shí chōng zhèn jì, wén zūn shā shì zì lì, zhào yǔ liáo zuǒ dào: shì shòu xiān dì yí mìng, sì lì wèi jūn, zūn gǎn shàn jiā fèi shì, zuì dà è jí, gū dāng qīn zì wǎng tǎo, kě chì nèi wài jiè yán, kè rì qǐ xíng. yú shì liú níng běi jiāng jūn mù jiān, jū shǒu yōu zhōu, lǜ zhòng wǔ wàn, yóu jì nán xià, yī miàn chuán xí yàn zhào, suǒ zhì yún jí. jí dǐ cháng shān, yǒu zhòng shí yú wàn, jìn cì yuàn xiāng, yù yǒu zhōng shǐ zì yè dōu dào lái, chuán shì shè shū. chōng hū biàn chū zhì, gù yǔ zuǒ yòu dào: zūn yì wǒ dì, jì dé dìng wèi, wǒ hé bì zài jiā cán hài? kuàng sǐ bù kě zhuī, shēng yí xiāng gù, dé xiū biàn xiū, bù rú guī qù bà le. dào yán fǔ bì, bù jiāng chén xiān shǎn chū dào: péng chéng cuàn shì zì zūn, shí fù dà zuì, wáng yù běi pèi, chén yuàn nán yuán, qí píng dìng jīng shī, qín zhù zuì shǒu, rán hòu fèng yíng dà jià, rù jìng huáng gōng. shuō zhe, jí lǜ bù xià bīng zì qù. zhè shì shí chōng de cuī mìng guǐ. chōng jiàn yù qián jìn, dào yě bù gǎn zhōng zhǐ, zhǐ hǎo huī bīng suí xíng. tú zhōng fù jiē zūn shǐ wáng zhuó, jī dào zūn shū, quàn lìng bà bīng. chōng yáo shǒu bù dá, zhuó nǎi guī bào. zūn jiǎ shí mǐn huáng yuè jīn zhēng, lìng yǔ sī kōng lǐ nóng děng, tǒng lǜ jīng bīng shí wàn, chū jù shí chōng. liǎng jūn gòng zhì píng jí, biàn jí jiāo fēng, yě shì chōng mìng shù gāi jué, bù xìng pèng zhe nì fēng, bèi shí mǐn děng shùn fēng tòng jī, shā dé qī diān bā dào, dà bài qì táo. chōng cè mǎ hái zǒu, zhì yuán shì xiàn, mǎ tí hū jué, zhì wèi mǐn jūn zhuī jí, shēng shēng qín zhù. yú zhòng yī bàn kuì sàn, yī bàn qǐ xiáng. mǐn xiàng zūn bào jié. zūn xià zhào cì chōng zì jǐn, chōng dāng rán bì mìng. mǐn kǒng jiàng bīng biàn luàn, jué kēng yòu rù, quán shù huó mái, gòng sǐ sān wàn yú míng, rú cǐ bào nüè, zěn de shàn zhōng? nǎi bān shī hái yè.
劉太后乃遣使諭遵,命為丞相,領大司馬大都督,統轄中外諸軍,錄尚書事,並加黃鉞九錫,增封十郡。遵不受命,謝絕來使,且進至安陽亭,鄴中恟懼。張豺一籌莫展,沒奈何硬着頭皮,引眾往迎。遵面加叱責,令左右將豺拘住,當即貫甲耀兵,自太武門馳入,直登太武前殿,擗踴盡哀,退至東閣,命兵士牽出張豺,至平樂市中梟首,並夷三族。且假傳太后令云:「嗣子幼沖,為先帝私恩所授,但皇業至重,非幼子所能承受,今當令彭城王遵,入嗣大位,勉紹洪基」云云。遵偽讓至三,朝臣依次勸進,乃御殿稱尊,照例大赦。廢石世為譙王,食邑萬戶,降劉太后為太妃。未幾將劉氏母子,一併鴆死。可憐十一歲的小皇帝,在位只三十三日,冤冤枉枉的送了性命,就是如花似玉的劉太后,享受了數載尊榮,也落得香消玉殞,一命嗚呼。富貴原似春夢。遵遂立生母鄭氏為太后,妻張氏為皇后,故燕王斌子衍為皇太子,義陽王鑑為侍中太傅,沛王沖為太保,樂平王苞為大司馬,汝陰王琨為大將軍,武興公閔都督中外諸軍事,兼輔國大將軍,錄尚書事,下詔罷廣宗圍,召還張舉。李農亦入都謝罪,仍復原官。遵嗣位僅及七日,鄴中暴風拔樹,雷雨大作,下雹如盂,水火俱下,毀去太武輝華殿,及宮中府庫,所有閶闔諸門觀閣,亦盡成灰燼。乘輿服飾,大半被焚,火焰燭天,兼旬乃滅。已而,天復雨血,遍及鄴城,時沛王石沖鎮薊,聞遵殺世自立,召語僚佐道:「世受先帝遺命,嗣立為君,遵敢擅加廢弒,罪大惡極,孤當親自往討,可飭內外戒嚴,克日啟行。」於是留寧北將軍沐堅,居守幽州,率眾五萬,由薊南下,一面傳檄燕趙,所至雲集。及抵常山,有眾十餘萬,進次苑鄉,遇有中使自鄴都到來,傳示赦書。沖忽變初志,顧語左右道:「遵亦我弟,既得定位,我何必再加殘害?況死不可追,生宜相顧,得休便休,不如歸去罷了。」道言甫畢,部將陳暹閃出道:「彭城篡弒自尊,實負大罪,王欲北旆,臣願南轅,俟平定京師,擒住罪首,然後奉迎大駕,入靖皇宮。」說着,即率部下兵自去。這是石沖的催命鬼。沖見遇前進,倒也不敢中止,只好麾兵隨行。途中復接遵使王擢,齎到遵書,勸令罷兵。沖搖首不答,擢乃歸報。遵假石閔黃鉞金鉦,令與司空李農等,統率精兵十萬,出拒石沖。兩軍共至平棘,便即交鋒,也是沖命數該絕,不幸碰着逆風,被石閔等順風痛擊,殺得七顛八倒,大敗棄逃。沖策馬還走,至元氏縣,馬蹄忽蹶,致為閔軍追及,生生擒住。餘眾一半潰散,一半乞降。閔向遵報捷。遵下詔賜沖自盡,沖當然畢命。閔恐降兵變亂,掘坑誘入,全數活埋,共死三萬餘名,如此暴虐,怎得善終?乃班師還鄴。
zūn yīn shí chōng yǐ píng, bù fù jiā lǜ, dú mǐn rù nèi bái zūn dào: pú hóng shì xiàn jīn rén jié, jīn lǐng yōng zhōu cì shǐ, zhèn shǒu guān zhōng, kǒng jiāng lái qín yōng èr zhōu, fēi guó jiā suǒ de fù yǒu, hái qǐng zǎo tú wèi shì! zūn xìn mǐn yán, suì chè qù pú hóng guān zhí, hóng yīn cǐ xié xián zì lǐng bù qǔ, jìng guī fāng tóu, qiě qiǎn shǐ jiàng jìn. jìn zhēng xī dà jiāng jūn huán wēn, yǐ tàn dé zhào luàn xiāo xī, chū tún ān lù, jīng yíng běi fāng. zhào yáng zhōu cì shǐ wáng jiā, jǔ shòu chūn chéng guī jìn. jìn mìng xī zhōng láng jiāng chén kuí, wǎng shù shòu chūn. hái yǒu zhēng běi dà jiāng jūn chǔ póu, yě xiǎng jí cǐ yáng wēi, shàng biǎo jìn tíng, qǐng jí fá zhào, dāng rì jiè yán, zhí zhǐ sì kǒu. cháo yì wèi: póu rèn zhòng zé dà, bù yīng shēn rù, dàn yí xiān qiǎn piān shī, wèi jiàn jìn jì. zhè yì àn chuán dào jīng kǒu, póu bù yǐ wèi rán, shēn biǎo gù qǐng. lüè wèi: qián qiǎn xiān fēng dū hù wáng yí zhī děng, jìng yì péng chéng, biàn shì wēi xìn, jì qiǎn dū hù mí yí, jìn jūn xià pī, shǒu zéi bù zhàn zì kuì, yǐ yóu yí ān jù chéng chí, jīn yí sù fā dà bīng, zhù chéng shēng shì. jìn tíng nǎi jiā póu wèi zhēng tǎo dà dū dū, shǐ lǜ zhòng sān wàn rén, xiàng péng chéng jìn fā. hé shuò shì mín, wén póu chū bīng, rì lái jiàng fù. cháo yě rén shì, gè huái shē wàng, dōu shuō shì guī fù zhōng yuán, jiù zài cǐ jǔ. wéi guāng lù dài fū lǐng sī tú cài mó, yǐn yǐ wèi yōu, cháng yǔ qīn yǒu dào: cǐ jǔ wèi zú miè hú, jiù shǐ hú rén dé miè, fǎn wèi guó jiā yí huàn, gù wǒ wèi bù rú wù xíng. qīn yǒu tīng le, bù miǎn yí wèn, mó fù shuō dào: gǔ lái shùn tiān chéng shí, hóng jì cāng shēng, bō luàn shì, dà yī tǒng, lèi jiē yóu dà shèng yīng xióng, fāng néng chū cǐ. cǐ wài zhǐ yǒu duó dé liàng lì, bù kě wàng dòng. wǒ kàn jīn rì shí jú, yù yào píng hú, fēi cháng cái suǒ néng bàn dào, bì qiě jīng yíng fēn biǎo, láo mín qiú chěng, zhì cái lüè shū duǎn, zhōng nán rú yuàn, nà shí cái yǐ jǐn le, lì yǐ qióng le, zhì yǒng liǎng kùn, shàng néng bù yōu jí cháo tíng me? guǒ rán shì jī bù shùn, jìng rú suǒ liào.
遵因石沖已平,不復加慮,獨閔入內白遵道:「蒲洪是現今人傑,今領雍州刺史,鎮守關中,恐將來秦雍二州,非國家所得復有,還請早圖為是!」遵信閔言,遂撤去蒲洪官職,洪因此挾嫌;自領部曲,徑歸枋頭,且遣使降晉。晉征西大將軍桓溫,已探得趙亂消息,出屯安陸,經營北方。趙揚州刺史王浹,舉壽春城歸晉。晉命西中郎將陳逵,往戍壽春。還有徵北大將軍褚裒,也想藉此揚威,上表晉廷,請即伐趙,當日戒嚴,直指泗口。朝議謂:「裒任重責大,不應深入,但宜先遣偏師,為漸進計。」這議案傳到京口,裒不以為然,申表固請。略謂:「前遣先鋒督護王頤之等,徑詣彭城,遍示威信,繼遣督護麋嶷,進軍下邳,守賊不戰自潰,已由嶷安據城池,今宜速發大兵,助成聲勢。」晉廷乃加裒為征討大都督,使率眾三萬人,向彭城進發。河朔士民,聞裒出兵,日來降附。朝野人士,各懷奢望,都說是規復中原,就在此舉。惟光祿大夫領司徒蔡謨,引以為憂,嘗語親友道:「此舉未足滅胡,就使胡人得滅,反為國家貽患,故我謂不如勿行。」親友聽了,不免疑問,謨復說道:「古來順天乘時,弘濟蒼生,撥亂世,大一統,類皆由大聖英雄,方能出此。此外只有度德量力,不可妄動。我看今日時局,欲要平胡,非常材所能辦到,必且經營分表,勞民求逞,至才略疏短,終難如願,那時財已盡了,力已窮了,智勇兩困,尚能不憂及朝廷麼?」果然事機不順,竟如所料。
chǔ póu fā bīng běi jìn, shì yǒu lǔ jùn mín wǔ bǎi yú jiā, qǐ bīng lái fù. póu qiǎn bù jiāng wáng kān lǐ yù, lǜ bīng sān qiān, wǎng yíng lǔ mín, xíng zhì dài bēi, zhèng zhí zhào dū du lǐ nóng, dài bīng èr wàn, nán xià fáng shù, kān děng wú lù kě bì, bù dé bù shàng qián jiāo zhàn. jiū jìng guǎ bù dí zhòng, yī chǎng áo dòu, quán jūn fù méi. lǐ nóng jìn bī shòu chūn, jìn jiāng chén kuí, kǒng wèi suǒ chéng, suì fén shòu chūn jī jù, huǐ chéng dùn hái. chǔ póu yě bù jīn dǎn qiè, tuì tún guǎng líng, biǎo qǐng zì biǎn. hé qián yǒng ér hòu qiè? yǒu zhào bù xǔ, dàn mìng tā hái zhèn jīng kǒu, miǎn qù zhēng tǎo dū du zhí xián. huì hé běi dà luàn, yí mín èr shí yú wàn dù hé, yù lái guī fù, piān zhí chǔ póu tuì hái, wú rén fǔ nà, dà zhòng liú lí dàng xī, sǐ wáng dài jǐn. póu hái zhì jīng kǒu, yán tú zhǐ wén kū shēng, gù wèn zuǒ yòu, jiū wèi hé yīn? zuǒ yòu dá dào: dài bēi fù shī, jiā shǔ yóu cún, zěn de bù kū? póu wèi miǎn cán fèn. hái zhèn wèi jǐ, jí zhì bìng zhōng. fù wén jìn tíng, zhào zèng shì zhōng tài fù, yǔ shì wén mù. lìng qiān wú guó nèi shǐ xún xiàn, chí jié jiān xú yǎn èr zhōu, jí yáng zhōu shǔ jùn jìn líng zhū jūn shì, lǐng xú zhōu cì shǐ. xiàn nián fāng èr shí yǒu bā, dōng dù yǐ hòu zhū fāng bó, xiàn wèi zuì shǎo, zhè zhēn jiào zuò rén wú dà xiǎo, dá zhě wèi xiān lī.
褚裒發兵北進,適有魯郡民五百餘家,起兵來附。裒遣部將王龕李遇,率兵三千,往迎魯民,行至代陂,正值趙都督李農,帶兵二萬,南下防戍,龕等無路可避,不得不上前交戰。究竟寡不敵眾,一場鏖斗,全軍覆沒。李農進逼壽春,晉將陳逵,恐為所乘,遂焚壽春積聚,毀城遁還。褚裒也不禁膽怯,退屯廣陵,表請自貶。何前勇而後怯?有詔不許,但命他還鎮京口,免去征討都督職銜。會河北大亂,遺民二十餘萬渡河,欲來歸附,偏值褚裒退還,無人撫納,大眾流離盪析,死亡殆盡。裒還至京口,沿途只聞哭聲,顧問左右,究為何因?左右答道:「代陂覆師,家屬猶存,怎得不哭?」裒未免慚憤。還鎮未幾,即至病終。訃聞晉廷,詔贈侍中太傅,予諡文穆。另遷吳國內史荀羨,持節監徐兗二州,及揚州屬郡晉陵諸軍事,領徐州刺史。羨年方二十有八,東渡以後諸方伯,羨為最少,這真叫做人無大小,達者為先哩。
qiě shuō zhào lè píng wáng shí bāo, de zháo shí chōng bài sǐ de xiāo xī, yě dòng le tù sǐ hú bēi de guān gǎn, nǐ jiù zhǎng ān zhèn suǒ qǐ bīng, jìn gōng yè dōu. zuǒ zhǎng shǐ shí guāng, jí sī mǎ cáo yào děng, gù jiàn bù cóng, fǎn bèi shā sǐ, yīn cǐ jiāng lì lí xīn. yōng zhōu háo qiú, liào zhī bāo nán chéng shì, tǒng chí shǐ gào jìn. jìn liáng zhōu cì shǐ sī mǎ xūn, lǜ zhòng wǎng huì, yòu yǒu chóu chí gōng yáng chū, yě yáo yīng jìn bīng, xí zhào xī chéng. chóu chí zì yáng mào sōu sǐ hòu, chuán zi nán dí, nán dí běn jiàng fù liú yào, shòu fēng wǔ dū wáng, jì ér bìng sǐ, zi yì sì lì, yīn liú yào yǐ wáng, qiǎn shǐ cháo jìn, yuàn wèi fān shǔ. piān zú xiōng chū yīn tú cuàn duó, xí shā yáng yì, jù yǒu shì zuò, chēng chén shí zhào, sì wén shí shì nèi luàn, fù xiàng jìn tōng hǎo. jìn tíng dàn wù jī mí, guǎn shén me cuàn wèi bù cuàn wèi, jí cè chū wèi zhēng nán jiāng jūn, yōng zhōu cì shǐ. chóu chí gōng chū nǎi yǔ jìn bīng yuē wèi jī jiǎo, gòng gōng zhào jìng. bǔ xù qián wén suǒ wèi jí, qiě shuō míng lián jìn qíng yóu. sī mǎ xūn lǐng bīng chū luò gǔ, pò zhǎng chéng zhào shù, jìn cì xuán gōu, jù zhǎng ān yuē èr bǎi yú lǐ, suì qiǎn zhì zhōng liú huàn, jìn bī zhǎng ān, zhèn zhǎn zhào jīng zhào tài shǒu liú xiù lí, dé bá hè chéng. sān fǔ háo jié jiù chēng jīng zhào zuǒ féng yì yòu fú fēng wèi sān fǔ. duō shā shǒu lìng yīng xūn, gòng dé sān shí yú yíng, shù yuē wǔ wàn rén.
且說趙樂平王石苞,得着石沖敗死的消息,也動了兔死狐悲的觀感,擬就長安鎮所起兵,進攻鄴都。左長史石光,及司馬曹曜等,固諫不從,反被殺死,因此將吏離心。雍州豪酋,料知苞難成事,統馳使告晉。晉梁州刺史司馬勛,率眾往會,又有仇池公楊初,也遙應晉兵,襲趙西城。仇池自楊茂搜死後,傳子難敵,難敵本降附劉曜,受封武都王,既而病死,子毅嗣立,因劉曜已亡,遣使朝晉,願為藩屬。偏族兄初陰圖篡奪,襲殺楊毅,據有世祚,稱臣石趙,嗣聞石氏內亂,復向晉通好。晉廷但務羈縻,管甚麼篡位不篡位,即冊初為征南將軍,雍州刺史。仇池公初乃與晉兵約為犄角,共攻趙境。補敘前文所未及,且說明聯晉情由。司馬勛領兵出駱谷,破長城趙戍,進次懸鈎,距長安約二百餘里,遂遣治中劉煥,進逼長安,陣斬趙京兆太守劉秀離,得拔賀城。三輔豪傑舊稱京兆左馮翊右扶風為三輔。多殺守令應勛,共得三十餘營,數約五萬人。
zhào lè píng wáng shí bāo, zhǐ hǎo bǎ gōng yè jì móu, zàn qiě gē qǐ, zhuān wù fáng jìn. dāng xià pài qiǎn bù jiāng má qiū yáo huí, yǐn bīng jù xūn. zhào zhǔ shí zūn, yǐ wén bāo yǒu yì tú, suì jiè jī xūn wèi míng, shǐ chē qí jiāng jūn wáng lǎng, dài zhe tiě qí èr wàn, xī qū zhǎng ān, àn zhōng què zhǔ shǐ cì bāo, qí jī tuì jìn bīng, pò bāo fù yè. jìn sī mǎ xūn wén zhào bīng dà zhì, què yě zì lǜ bīng shǎo, bù gǎn qīng jìn. nà zhào jiāng shí yù, fù fèng zhào zhǔ zūn mìng lìng, gōng xiàn wǎn chéng, qín qù jìn nán yáng tài shǒu guō qǐ. xūn jí yí shī wǎng yuán, shā bài shí yù, kè fù wǎn chéng, zhǎn zhào xīn shǔ nán yáng tài shǒu yuán jǐng, yǐn hái liáng zhōu.
趙樂平王石苞,只好把攻鄴計謀,暫且擱起,專務防晉。當下派遣部將麻秋姚回,引兵拒勛。趙主石遵,已聞苞有異圖,遂借擊勛為名,使車騎將軍王朗,帶着鐵騎二萬,西趨長安,暗中卻囑使伺苞,俟擊退晉兵,迫苞赴鄴。晉司馬勛聞趙兵大至,卻也自慮兵少,不敢輕進。那趙將石遇,復奉趙主遵命令,攻陷宛城,擒去晉南陽太守郭啟。勛亟移師往援,殺敗石遇,克復宛城,斬趙新署南陽太守袁景,引還梁州。
shì shí, yàn zhǔ mù róng huàng, yǐ jīng bìng mò, yóu shì zǐ jùn sì wèi, píng dí jiāng jūn mù róng bà, yě yù chéng shí shì luàn xìn, xìng bīng gōng zhào, yīn shàng shū bái jùn dào: shí hǔ qióng xiōng jí è, wèi tiān suǒ qì, yú jìn jǐn cún, zì xiāng yú ròu. jīn zhōng yuán tú tàn, qún wàng rén shī, ruò wǒ jūn yī chū, shì bì tóu gē, cǐ jī bù yí zuò shī lī. běi píng tài shǒu sūn xìng, yì biǎo yán: shí shì dà luàn, yí chéng shí jìn qǔ zhōng yuán. jùn dú yǐ wèi xīn zāo dà sàng, xiè jué wù xǔ. bà yòu chí yì lóng chéng, dāng miàn yǔ jùn dào: shí jī nán dé yì shī, tǎng shí shì shuāi hòu fù xìng, huò yǒu yīng xióng píng jí yí yè, fèn rán yuè qǐ, bù dàn wǒ shī cǐ dà lì, qiě kǒng gèng wèi hòu huàn. jùn chóu chú dào: yè zhōng suī luàn, shàng yǒu lǔ jiāng dèng héng, jù zhù lè ān, bīng jīng liáng zú, wǒ ruò fá zhào, lè ān dāng wǒ dōng lù, kǒng nán jìn qǔ, shì bù néng bù rào dào lú lóng. lú lóng shān jìng xiǎn zhǎi, ruò bèi lǔ chéng gāo jù yào, jiā jī wǒ jūn, qǐ bú shì shǒu wěi shòu kùn, hé cóng zhì shèng? bà yòu dào: dèng héng suī wèi shí shì jù shǒu, bù xià jiāng shì, yǐ bù miǎn wén luàn sī jiā, gè huái guī zhì, ruò dà jūn yī zhì, dāng rán wǎ jiě. chén yuàn wèi diàn xià qián qū, dōng chū tú hé, xī yuè lìng zhī, chū bǐ bù yì, liǎng lù bìng jìn, bǐ bì huáng hài, shàng bù guò bì chéng zì shǒu, xià bù miǎn qì chéng kuì qù, hái yǒu hé xīn yù wǒ ne? diàn xià jǐn kě ān bù qián xíng, wú láo duō lǜ. wèi hòu lái miè wèi fú xiàn. jùn shàng hú yí wèi jué, zhuǎn wèn wǔ cái jiāng jūn fēng yì. yì dá dào: dí qiáng yòng zhì, dí ruò yòng shì, zhè shì yòng bīng yào jué, suǒ yǐ dà tūn xiǎo rú láng shí tún, zhì yì luàn rú rì wò xuě. dài wáng zì shàng shì yǐ lái, jī dé lèi rén, bīng qiáng shì liàn, shí hǔ qióng jí xiōng bào, sǐ wèi míng mù, zi sūn zhēng guó, shàng xià shèng luàn, mín kǔ dào xuán, rì wàng jiù bá. dài wáng ruò yáng bīng nán xià, xiān qǔ jì chéng, jì zhǐ yè dōu, xuān yào wēi dé, huái fǔ yí mín, nǎ yǒu bù fú lǎo xié yòu, gōng yíng dài wáng? xiōng dǎng jiāng wàng qí dǎn luò, táo sǐ bù xiá, qǐ shàng néng wèi wǒ hài me? cóng shì zhōng láng huáng hóng, yǔ zhé chōng jiāng jūn mù róng kè, yì xiān hòu jìn yán. jùn nǎi miǎn cóng zhòng yì, jí mìng mù róng kè wèi fǔ guó jiāng jūn, mù róng píng wèi fǔ bì jiāng jūn, zuǒ zhǎng shǐ yáng wù wèi fǔ yì jiāng jūn, jiào zuò sān fǔ, fēn tǒng jūn shì. zài lìng mù róng bà wèi qián fēng dū du, jiàn fēng jiāng jūn, diào jí dà bīng èr shí yú wàn, jiǎng wǔ jiè yán, dìng qī gōng zhào.
是時,燕主慕容皝,已經病歿,由世子俊嗣位,平狄將軍慕容霸,也欲乘石氏亂釁,興兵攻趙,因上書白俊道:「石虎窮凶極惡,為天所棄,餘燼僅存,自相魚肉。今中原塗炭,群望仁施,若我軍一出,勢必投戈,此機不宜坐失哩。」北平太守孫興,亦表言:「石氏大亂,宜乘時進取中原。」俊獨以為新遭大喪,謝絕勿許。霸又馳詣龍城,當面語俊道:「時機難得易失,倘石氏衰後復興,或有英雄憑藉遺業,奮然躍起,不但我失此大利,且恐更為後患。」俊躊躇道:「鄴中雖亂,尚有虜將鄧恆,據住樂安,兵精糧足,我若伐趙,樂安當我東路,恐難進取,勢不能不繞道盧龍。盧龍山徑險窄,若被虜乘高據要,夾擊我軍,豈不是首尾受困,何從制勝?」霸又道:「鄧恆雖為石氏拒守,部下將士,已不免聞亂思家,各懷歸志,若大軍一至,當然瓦解。臣願為殿下前驅,東出徒河,西越令支,出彼不意,兩路並進,彼必惶駭,上不過閉城自守,下不免棄城潰去,還有何心御我呢?殿下盡可安步前行,毋勞多慮。」為後來滅魏伏線。俊尚狐疑未決,轉問五材將軍封弈。弈答道:「敵強用智,敵弱用勢,這是用兵要訣,所以大吞小如狼食豚,治易亂如日沃雪。大王自上世以來,積德累仁,兵強士練,石虎窮極凶暴,死未瞑目,子孫爭國,上下乘亂,民苦倒懸,日望救拔。大王若揚兵南下,先取薊城,繼指鄴都,宣耀威德,懷撫遺民,哪有不扶老攜幼,恭迎大王?凶黨將望旗膽落,逃死不暇,豈尚能為我害麼?」從事中郎黃泓,與折衝將軍慕容恪,亦先後進言。俊乃勉從眾議,即命慕容恪為輔國將軍,慕容評為輔弼將軍,左長史陽騖為輔義將軍,叫做三輔,分統軍事。再令慕容霸為前鋒都督,建鋒將軍,調集大兵二十餘萬,講武戒嚴,定期攻趙。
zhào shàng wèi jiē yàn jūn jǐng xìn, yǐ shì nèi luàn xiāng xún, jǐ nào dé bù kě shōu shí. yuán lái zhào zhǔ zūn rù yè yǐ qián, céng xǔ shí mǐn wèi tài zǐ, zhǔ shǐ nǔ lì. jí rù dōu cuàn wèi, zì bèi qián yán, jìng lì yàn wáng zǐ yǎn wèi tài zǐ, suì zhì mǐn yǐn shēng yuàn wàng. mǐn sù xiāo yǒng, lǚ lì zhàn gōng, wèi sù jiāng suǒ wèi fú, yòu fù dū du gè jūn, dé zǒng nèi wài bīng quán, shēng wēi yì shèng, píng shí fǔ xún diàn zhōng jiāng shì, gè zòu shǔ yuán wài jiāng jūn, jué guān nèi hóu, bìng gè cì gěi gōng nǚ, yǐn shù sī ēn. zūn wèi xī mǐn yì, dàn jiāng mǐn suǒ zòu shǔ de jiāng shì, zhù míng shàn è, shǐ zhī quàn jiè. zhòng jiāng shì wèi miǎn jiè yì, yuàn zūn rì shén, gǎn mǐn rì shēn. zhōng shū lìng mèng zhǔn, zuǒ wèi jiāng jūn wáng luán, sī xià quàn zūn cái yì mǐn quán, zūn yīn cǐ shū mǐn, mǐn yì hèn zūn bù zhì. kě qiǎo lè píng wáng bāo, zì zhǎng ān zhì yè, zūn bù xiá chú bāo, dàn yù chú mǐn, dāng xià zhào bāo rù gōng, bìng jí yì yáng wáng jiàn, rǔ yīn wáng kūn, huái nán wáng zhāo děng, yī bìng rù yì. zhèng tài hòu yì chū yù nèi diàn, yóu zūn xiān xiǎo shì dào: mǐn mù wú jūn shàng, nì jī yǐ méng, jīn yù shè fǎ jiā zhū, shì fǒu kě xíng? jiàn děng jiē suí shēng dào: mǐn jì móu nì, yīng gāi jiù zhū. fù hè tóng cí, shí shì yī bān hǎo luàn rén wù. dú zhèng tài hòu yáo shǒu dào: hé nèi xuán shī, ruò wú jí nú, nǎ yǒu jīn rì? jiù shǐ jí nú shāo shāo jiāo zòng, yě dāng gé wài kuān róng, zěn de zhòu rán chù sǐ lī? kàn guān tīng shuō, zhè jí nú jiù shì shí mǐn xiǎo zì, qián huí zhōng xù jí jí zi, nǎi shì fú tú chéng de yǐn yǔ, yōng ěr sú mù, zěn néng yù jiě? cǐ fān huò yǐ lín tóu, xiǎo zi yě yīng gāi shuō míng liǎo. huí yīng qián huí.
趙尚未接燕軍警信,已是內亂相尋,幾鬧得不可收拾。原來趙主遵入鄴以前,曾許石閔為太子,囑使努力。及入都篡位,自背前言,竟立燕王子衍為太子,遂致閔隱生怨望。閔素驍勇,屢立戰功,為宿將所畏服,又復都督各軍,得總內外兵權,聲威益盛,平時撫循殿中將士,各奏署員外將軍,爵關內侯,並各賜給宮女,隱樹私恩。遵未悉閔意,但將閔所奏署的將士,註明善惡,使知勸戒。眾將士未免介意,怨遵日甚,感閔日深。中書令孟准,左衛將軍王鸞,私下勸遵裁抑閔權,遵因此疏閔,閔益恨遵不置。可巧樂平王苞,自長安至鄴,遵不暇除苞,但欲除閔,當下召苞入宮,並及義陽王鑑,汝陰王琨,淮南王昭等,一併入議。鄭太后亦出御內殿,由遵先曉示道:「閔目無君上,逆跡已萌,今欲設法加誅,是否可行?」鑒等皆隨聲道:「閔既謀逆,應該就誅。」附和同辭,實是一班好亂人物。獨鄭太后搖首道:「河內旋師,若無棘奴,哪有今日?就使棘奴稍稍驕縱,也當格外寬容,怎得驟然處死哩?」看官聽說,這棘奴就是石閔小字,前回中敘及棘子,乃是佛圖澄的隱語,庸耳俗目,怎能預解?此番禍已臨頭,小子也應該說明了。回應前回。
zūn wén mǔ yán, mò rán bù yīng. jiàn yǔ bāo děng suí jí tuì chū, zūn sòng mǔ rù shì, zì wǎng hòu tíng xún lè, yǔ fēi qiè děng yì qí wèi huān. cái bì shù jú, hū tīng dé yī piàn zào shēng, yóu wài chuán rù, bù yóu de jīng jù jiāo bìng, biàn chū kūn huá diàn tàn shì, zhèng zhí jiāng jūn zhōu chéng sū yàn, dài zhe xǔ duō jiǎ shì, chí dāo zhí xiè, fēng yōng jìn lái. kàn tā xíng sè zhēng níng, dìng fēi jí zhào, yī shí wú cóng qū bì, zhǐ hǎo miǎn qiáng hē wèn dào: rǔ děng lái zuò shén me? gǎn shì zào fǎn bù chéng! dà zhòng huā shēng dào: lái zhū cuàn shì de nì zéi! zūn yòu chàn shēng dào: fǎn fǎn! jiū shì hé rén zào fǎn? chéng lì shēng dá dào: yì yáng wáng jiàn, yīng gāi jì lì. zūn fù dào: shì wǒ shàng yǒu jīn rì, rǔ děng lì jiàn, néng néng yǒu jǐ shí? shuō dào shí zì, yǐ bèi chéng huī zhòng shàng qián, luàn dāo kǎn sǐ. chéng děng suì chuǎng rù nèi tíng, suǒ xìng jiāng zhèng tài hòu zhāng huáng hòu tài zǐ yǎn děng, suí shǒu zhuó qù, shā dé jīng guāng. fù bǔ lù mèng zhǔn wáng luán, jí shàng guāng lù dài fū zhāng fěi. zūn jiàn wèi jǐn yī bǎi bā shí sān rì, zhì cǐ yī mén bì mìng. bǐ shí shì duō bǎi yú rì, dì xià yì hǎo zì kuā.
遵聞母言,默然不應。鑒與苞等隨即退出,遵送母入室,自往後庭尋樂,與妃妾等弈棋為歡。才畢數局,忽聽得一片噪聲,由外傳入,不由的驚懼交並,便出琨華殿探視,正值將軍周成蘇彥,帶着許多甲士,持刀執械,蜂擁進來。看他形色猙獰,定非吉兆,一時無從趨避,只好勉強喝問道:「汝等來做甚麼?敢是造反不成!」大眾嘩聲道:「來誅篡弒的逆賊!」遵又顫聲道:「反……反!究是何人造反?」成厲聲答道:「義陽王鑑,應該繼立。」遵復道:「似我尚有今日,汝等立鑒,能……能有幾時?」說到「時」字,已被成揮眾上前,亂刀砍死。成等遂闖入內庭,索性將鄭太后張皇后太子衍等,隨手斫去,殺得精光。復捕戮孟准王鸞,及上光祿大夫張斐。遵僭位僅一百八十三日,至此一門畢命。比石世多百餘日,地下亦好自誇。
kàn guān yù wèn qǐ luàn yuán yīn, nǎi shì shí jiàn chū gōng, mì qiǎn huàn guān yáng huán, bào zhī shí mǐn. mǐn jí jié zhù sī kōng lǐ nóng, yǔ yòu wèi jiāng jūn wáng jī, tóng móu fèi lì, dāng xià qiǎn sū zhōu èr jiāng, rù xíng dà shì. xùn léi bù jí yǎn ěr, jìng dé jiǎo xìng chéng gōng. yú shì yōng jiàn jí wèi, gǎi yuán qīng lóng, jìn wǔ xìng gōng mǐn wèi dà jiāng jūn, fēng wǔ dé wáng, lǐ nóng wèi dà sī mǎ, lù shàng shū shì, zhāng jǔ wèi tài wèi, láng kǎi wèi sī kōng, liú qún wèi shàng shū zuǒ pú shè, lú chén wèi zhōng shū jiān. jiàn shì mǐn dé lì, xīn zhōng què hěn shì jì mǐn, yè zhào lè píng wáng bāo, zhōng shū lìng lǐ sōng, diàn zhōng jiāng jūn zhāng cái, shǐ gōng shí mǐn lǐ nóng. sān rén yīng mìng xíng shì, zǒng dào shì mǐn děng wú bèi, tuò shǒu kě chéng, nǎ zhī mǐn què yù fáng yī zhe, zì yǔ nóng rù sù kūn huá diàn, fēn pài diàn zhōng jiāng shì shǒu wèi. jiāng shì duō xì mǐn fù xīn, dōu dǒu sǒu jīng shén, mù bù jiāo jié, tōng xiāo shǒu zhe. shí bāo děng mào mèi chuǎng rù, lì bèi wèi shì shā tuì, shà shí jiān jìn zhōng dà rǎo. jiàn zhī shì wú chéng, fǎn wěi zuì shí bāo, jí lǐ sōng zhāng cái, dài tā hái bào, jìng hè lìng zuǒ yòu, zhuó bì sān rén, rán hòu bǎ sān rén shǒu jí, chū shì shí mǐn lǐ nóng, zhà yán zuì rén yǐ dé, bù bì jīng huáng. mǐn yì liào jiàn yù móu, dàn jì yǒu cí kě jiè, bù rú jiāng cuò biàn cuò, qí hòu zài tú. nǎi xià lìng jiāng shì, gè guī bù wǔ, wú dé zài huā, zǒng suàn ān jìng liǎo shì. zhǐ píng bái dì yuān shā sān rén. xīn xìng wáng shí zhī, yě shì shí jiàn xiōng dì, jiǔ zhèn xiāng guó, yīn wén mǐn nóng wèi luàn, suì yǔ yáo yì zhòng pú hóng tōng hé, hé bīng lián móu, qǐ gōng mǐn nóng. mǐn qǐng zhū shí jiàn, qiǎn rǔ yīn wáng kūn wèi dà dū dū, yǔ tài wèi zhāng jǔ, shì zhōng hū yán shèng děng, lǜ bù qí qī wàn rén, wǎng jī shí zhī. zhōng lǐng jūn shí chéng, shì zhōng shí qǐ, qián hé dōng tài shǒu shí huī, móu zhū mǐn nóng, fǎn wèi mǐn nóng suǒ shā. lóng xiāng jiāng jūn sūn fú dōu liú zhū, hào zhào jié shì sān qiān rén, nǐ xié jiàn tǎo mǐn nóng, shì jiàn zài yù lóng guān zhōng, dēng tái jiàn fú dōu děng, yú guàn ér rù, jīng wèn hé yīn? fú dōu dá dào: shí mǐn lǐ nóng móu fǎn, yǐ zhì dōng yē mén, chén yù yán bīng wǎng tǎo, jǐn lái qǐ wèn. jiàn fǔ wèi dào: qīng shì gōng chén, hǎo wèi guān jiā chū lì, zhèn zài tái shàng guān qīng, shì píng yǐ hòu, bù lìn zhòng shǎng. fú dōu děng yīng shēng qū chū, jìng gōng mǐn nóng, lián zhàn bù lì, tuì tún fèng yáng mén. mǐn nóng què lǜ zhòng shù qiān, xiàng jīn míng mén tū rù, lái xún shí jiàn. jiàn jiàn mǐn nóng děng jìn lái, liào zhī fú dōu děng zhàn bài, máng cóng tái shàng chuán lìng dào: sūn fú dōu móu fǎn, qīng děng hé bù sù tǎo, lái cǐ zuò shén? yòu yòng lǎo fǎ ér lái zuò dǎng pái. mǐn nóng děng de le cǐ lìng, biàn xiǎo yù wèi shì, tóng jī fú dōu, fú dōu suī yǒu yǒng lì, bì jìng zhòng guǎ bù dí, yǎn jiàn shì bài jī sàng shēn. liú zhū yì tóng shí bì mìng, bù xià sān qiān jié rén, duō bèi shā bì. zì fèng yáng mén zhì kūn huá diàn, jī shī lěi lěi, liú xiě yíng tú. mǐn chuán lìng nèi wài bīng mín, wú dé zhí xiè, wéi lìng lì zhǎn. jié rén huò duó mén cuàn qù, huò yú chéng chū zǒu, xiān hòu bù kě shèng jì. mǐn suì shǐ shàng shū wáng jiǎn, shào fǔ wáng yù, lǐng zhòng shù qiān, jiān shǒu yù lóng guān, bù zhǔn jiàn zì yóu jìn chū. jiù shì jiàn yī yǐn yī shí, yì zhǐ yóu guān mén xuán rù, wù xǔ tā rù jìn cān. hǎo hǎo yī gè zhào zhǔ jiàn, fǎn biàn zuò wèng zhōng biē, fǔ zhōng yú le. xiǎo zi yǒu shī tàn dào:
看官欲問起亂原因,乃是石鑒出宮,密遣宦官楊環,報知石閔。閔即劫住司空李農,與右衛將軍王基,同謀廢立,當下遣蘇周二將,入行大事。迅雷不及掩耳,竟得僥倖成功。於是擁鑒即位,改元青龍,進武興公閔為大將軍,封武德王,李農為大司馬,錄尚書事,張舉為太尉,郎闓為司空,劉群為尚書左僕射,盧諶為中書監。鑒恃閔得立,心中卻很是忌閔,夜召樂平王苞,中書令李松,殿中將軍張才,使攻石閔李農。三人應命行事,總道是閔等無備,唾手可成,哪知閔卻預防一著,自與農入宿琨華殿,分派殿中將士守衛。將士多系閔腹心,都抖擻精神,目不交睫,通宵守着。石苞等冒昧闖入,立被衛士殺退,霎時間禁中大擾。鑒知事無成,反諉罪石苞,及李松張才,待他還報,竟喝令左右,斫斃三人,然後把三人首級,出示石閔李農,詐言罪人已得,不必驚惶。閔亦料鑒預謀,但既有詞可借,不如將錯便錯,俟後再圖。乃下令將士,各歸部伍,毋得再嘩,總算安靜了事。只平白地冤殺三人。新興王石祗,也是石鑒兄弟,久鎮襄國,因聞閔農為亂,遂與姚弋仲蒲洪通和,合兵連謀,起攻閔農。閔請諸石鑒,遣汝陰王琨為大都督,與太尉張舉,侍中呼延盛等,率步騎七萬人,往擊石祗。中領軍石成,侍中石啟,前河東太守石暉,謀誅閔農,反為閔農所殺。龍驤將軍孫伏都劉銖,號召羯士三千人,擬挾鑒討閔農,適鑒在御龍觀中,登台見伏都等,魚貫而入,驚問何因?伏都答道:「石閔李農謀反,已至東掖門,臣欲嚴兵往討,謹來啟問。」鑒撫慰道:「卿是功臣,好為官家出力,朕在台上觀卿,事平以後,不吝重賞。」伏都等應聲趨出,徑攻閔農,連戰不利,退屯鳳陽門。閔農卻率眾數千,向金明門突入,來尋石鑒。鑒見閔農等進來,料知伏都等戰敗,忙從台上傳令道:「孫伏都謀反,卿等何不速討,來此做甚?」又用老法兒來做擋牌。閔農等得了此令,便曉諭衛士,同擊伏都,伏都雖有勇力,畢竟眾寡不敵,眼見是敗績喪身。劉銖亦同時畢命,部下三千羯人,多被殺斃。自鳳陽門至琨華殿,積屍累累,流血盈途。閔傳令內外兵民,毋得執械,違令立斬。羯人或奪門竄去,或逾城出走,先後不可勝計。閔遂使尚書王簡,少府王郁,領眾數千,監守御龍觀,不准鑒自由進出。就是鑒一飲一食,亦只由觀門懸入,勿許他入進餐。好好一個趙主鑒,反變做瓮中鱉,釜中魚了。小子有詩嘆道:
fù zhōng yǒu jiàn xiào zhōng dāo, rù jǐng rú hé bù huò táo?
腹中有劍笑中刀,入阱如何不獲逃?
wǒ yù hài rén rén hài wǒ, cái zhī zuò wěi zǒng tú láo.
我欲害人人害我,才知作偽總徒勞。
mǐn jì yōu jiàn, yòu xiǎng chū yī tiáo jì cè, jiān jǐn jié rén, yù zhī tā rú hé xíng jì, qiě kàn xià huí biǎo míng.
閔既幽鑒,又想出一條計策,殲盡羯人,欲知他如何行計,且看下回表明。
--------
shí zūn fèi shì, shí jiàn yòu shā zūn, shí mǐn yòu yōu jiàn, shù yuè zhī jiān, dié zāo cuàn nì, shí shì zhī luàn, kě yún shén yǐ! fū rú shí hǔ zhī qióng xiōng jí è, yīng gāi yǒu cǐ jù qiǎn, bù yú qí shēn, bì yú qí zi sūn, gù rán wú zú guài yě. wéi shí shì nèi luàn rú cǐ, zhèng yǔ jìn yǐ kě chéng zhī xì, huán wēn zhī chū tún ān lù, yóu bù guò tú shì xū wēi, chǔ póu zé yī zài shàng biǎo, fēn bīng běi jìn, yí qí guī fù zhōng yuán. sǎo qīng sù chǐ, nǎi wáng kān děng yī bài ér jí jù, biàn tuì tún guǎng líng, zì qǐng biǎn zhí, tà rán ruò sàng, shì bǐ zhū yǔ liàng yǔ yì, qiě xùn yī chóu yǐ. yào zhī dōng jìn zhū chén, zhuān shàng kōng tán, xū jiāo zhī qì shèng, shí xíng zhī lüè shū, zuǒ shì chuán suǒ yún zhāng mài fèn xìng, wài qiáng zhōng gān zhě, zhèng cǐ lèi yě, ér cài mó zhī yì liào yuǎn yǐ.
石遵廢世,石鑒又殺遵,石閔又幽鑒,數月之間,迭遭篡逆,石氏之亂,可雲甚矣!夫如石虎之窮凶極惡,應該有此巨譴,不於其身,必於其子孫,固然無足怪也。惟石氏內亂如此,正予晉以可乘之隙,桓溫之出屯安陸,猶不過徒示虛威,褚裒則一再上表,分兵北進,宜其規復中原。掃清宿恥,乃王龕等一敗而即懼,便退屯廣陵,自請貶職,嗒然若喪,是比諸庾亮庾翼,且遜一籌矣。要之東晉諸臣,專尚空談,虛驕之氣盛,實行之略疏,《左氏傳》所云「張脈僨興,外強中乾」者,正此類也,而蔡謨之意料遠已。