wǔ dì zhōng
武帝中

tiān jiān yuán nián xià sì yuè bǐng yín, gāo zǔ jí huáng dì wèi yú nán jiāo. shè tán chái liáo, gào lèi yú tiān yuē: huáng dì chén yǎn, gǎn yòng xuán mǔ, zhāo gào yú huáng tiān hòu dì: qí shì yǐ lì yùn sī jì, fǒu zhōng zé hēng, qīn ruò tiān yīng, yǐ mìng yú yǎn. fū rèn shì sī mù, wéi néng shì shòu tiān mìng bù yú cháng, dì wáng fēi yī zú. táng xiè yú shòu, hàn tì wèi shēng, yuán jí jìn sòng, xiàn zhāng zài xī. xián yǐ jūn dé yù sì hǎi, yuán gōng zi wàn xìng, gù néng dà bì máng lí, guāng zhái qū yǔ. qí dài yún jì, shì zhǔ hūn xiōng, jiǎo yān qún tè, shì chóng shì zhǎng, sì jué jiān huí bào luàn, yǐ bō nüè yú wǒ yǒu bāng, bǐ pǔ tiān zhuì zhuì, jiāng zhuì yú shēn hè. jiǔ fú bā huāng zhī nèi, lián lǜ yuè mù zhī jūn, jué jiǎo dùn sǎng, kuāng jiù wú shù, wò xīn dài rán, yuán tiān mí sù. yǎn tóu mèi xīng yán, cuī fēng wàn lǐ, lì qí guà guān zhī qíng, yòng zhěng zhào mín zhī qiè. xián dǎn shì zhòng, fù ruì tú jiān, jiàn lì rén zhǔ, kè jiǎn hūn luàn. suì yīn shí lái, zǎi sī bāng guó, jì mín kāng shì, shí yǒu jué láo. ér guǐ wěi chéng xiáng, chuān yuè xiào zhǐ, zhāo xī jiōng mù, rì yuè jiāo jī. dài zhōng zhī fú jì xiǎn, gé yùn zhī qī yǐ cuì, shū sú bǎi mán, zhòng yì xiàn kuǎn, rén shén yuǎn ěr, wǎng bù hé huì. yú shì qún gōng qīng shì, xián zhì jué chéng, bìng yǐ huáng gān jiàng mìng, nán yǐ qiān jù. qí dì tuō xǐ wàn bāng, shòu yǐ shén qì. yǎn zì wéi fěi dé, cí bù huò xǔ. yǎng pò shàng xuán zhī juàn, fǔ wéi yì zhào zhī xīn, chén jí bù kě jiǔ kuàng, mín shén bù kě fá zhǔ, suì jí lè tuī, yīng cǐ jiā zuò. yǐ zī guǎ báo, lín yù wàn fāng, gù qiú sù zhì, yǒng yán zhī tì. jìng jiǎn yuán chén, gōng zī dà lǐ, shēng tán shòu chán, gào lèi shàng dì, kè bō xiū zhǐ, yǐ hóng shèng liè, shì chuán jué hòu, yòng yǒng bǎo yú wǒ yǒu liáng. wéi míng líng shì xiǎng.
天監元年夏四月丙寅，高祖即皇帝位於南郊。設壇柴燎，告類於天曰：「皇帝 臣衍，敢用玄牡，昭告於皇天后帝：齊氏以歷運斯既，否終則亨，欽若天應，以命 於衍。夫任是司牧，惟能是授；天命不於常，帝王非一族。唐謝虞受，漢替魏升， 爰及晉、宋，憲章在昔。咸以君德馭四海，元功子萬姓，故能大庇氓黎，光宅區宇。 齊代雲季，世主昏凶，狡焉群慝，是崇是長，肆厥奸回暴亂，以播虐於我有邦，俾 溥天惴惴，將墜於深壑。九服八荒之內，連率岳牧之君，蹶角頓顙，匡救無術，臥 薪待然，援天靡訴。衍投袂星言，摧鋒萬里，厲其掛冠之情，用拯兆民之切。銜膽 誓眾，覆銳屠堅，建立人主，克剪昏亂。遂因時來，宰司邦國，濟民康世，實有厥 勞。而晷緯呈祥，川岳效祉，朝夕坰牧，日月郊畿。代終之符既顯，革運之期已萃， 殊俗百蠻，重譯獻款，人神遠邇，罔不和會。於是群公卿士，咸致厥誠，並以皇乾 降命，難以謙拒。齊帝脫屣萬邦，授以神器。衍自惟匪德，辭不獲許。仰迫上玄之 眷，俯惟億兆之心，宸極不可久曠，民神不可乏主，遂藉樂推，膺此嘉祚。以茲寡 薄，臨御萬方，顧求夙志，永言祗惕。敬簡元辰，恭茲大禮，升壇受禪，告類上帝， 克播休祉，以弘盛烈，式傳厥後，用永保於我有梁。惟明靈是饗。」

lǐ bì, bèi fǎ jià jí jiàn kāng gōng, lín tài jí qián diàn. zhào yuē: wǔ jīng dì xí, huáng wáng suǒ yǐ shòu mìng sì hǎi lè tuī, yīn zhōu suǒ yǐ gǎi wù. suī chán dài xiāng chuǎn, zāo huì yì shí, ér wēi míng dié yòng, qí liú yuǎn yǐ. mò bù zhèn mín yù dé, guāng bèi lí yuán. zhèn yǐ guǎ àn, mìng bù xiān hòu, níng jì zhī gōng, shǔ dāng qī yùn, chéng cǐ shí lái, yīn xīn wàn wù, suì zhèn jué chí wéi, dà zào qū xià, yǒng yán qián zōng, yì jūn cán dé. qí shì yǐ dài zhōng yǒu zhēng, lì shù yún gǎi, qīn ruò qián zài, jí dà mìng yú zhèn gōng. gù wéi fēi dé, cí bù huò mìng, yín wèi shàng líng, yòng yīng jǐng yè. zhí yīn chái zhī lǐ, dāng yǔ néng zhī zuò, jì jī bǎi wáng, jūn lín sì hǎi, ruò shè dà chuān, wǎng zhī yōu jì. hóng jī chū zhào, wàn pǐn quán yú, sī bǐ qìng zé, tán bèi lǜ tǔ. kě dà shè tiān xià. gǎi qí zhōng xìng èr nián wèi tiān jiān yuán nián. cì mín jué èr jí wén wǔ jiā wèi èr děng guān guǎ gū dú bù néng zì cún zhě, rén gǔ wǔ hú. bū bù kǒu qián sù zhài wù fù shōu. qí fàn xiāng lùn qīng yì, zāng wū yín dào, yī jiē dàng dí, xǐ chú qián zhù, yǔ zhī gēng shǐ.
禮畢，備法駕即建康宮，臨太極前殿。詔曰：「五精遞襲，皇王所以受命；四 海樂推，殷、周所以改物。雖禪代相舛，遭會異時，而微明迭用，其流遠矣。莫不 振民育德，光被黎元。朕以寡暗，命不先後，寧濟之功，屬當期運，乘此時來，因 心萬物，遂振厥弛維，大造區夏，永言前蹤，義均慚德。齊氏以代終有徵，歷數雲 改，欽若前載，集大命於朕躬。顧惟菲德，辭不獲命，寅畏上靈，用膺景業。執禋 柴之禮，當與能之祚，繼跡百王，君臨四海，若涉大川，罔知攸濟。洪基初兆，萬 品權輿，思俾慶澤，覃被率土。可大赦天下。改齊中興二年為天監元年。賜民爵二 級；文武加位二等；鰥寡孤獨不能自存者，人谷五斛。逋布、口錢、宿債勿復收。 其犯鄉論清議，贓污淫盜，一皆蕩滌，洗除前注，與之更始。」

fēng qí dì wèi bā líng wáng, quán shí yī jùn. zài tiān zǐ jīng qí, chéng wǔ shí fù chē. xíng qí zhēng shuò. jiāo sì tiān dì, lǐ lè zhì dù, jiē yòng qí diǎn. qí xuān dé huáng hòu wèi qí wén dì fēi, qí hòu wáng shì wèi bā líng wáng fēi.
封齊帝為巴陵王，全食一郡。載天子旌旗，乘五時副車。行齊正朔。郊祀天地， 禮樂制度，皆用齊典。齊宣德皇后為齊文帝妃，齊後王氏為巴陵王妃。

zhào yuē: xìng yùn shēng jiàng, qián dài jiù zhāng. qí shì wáng hóu fēng jué, xī jiē jiàng shěng. qí yǒu xiào zhe jiān nán zhě, bié yǒu hòu mìng. wéi sòng rǔ yīn wáng bù zài chú lì. yòu zhào yuē: dà yùn zhào shēng, jiā qìng wéi shǐ, jié zéi yú kǒu méi zài tái fǔ zhě, xī kě juān fàng. zhū liú xǐ zhī jiā, bìng tīng hái běn.
詔曰：「興運升降，前代舊章。齊世王侯封爵，悉皆降省。其有效著艱難者， 別有後命。惟宋汝陰王不在除例。」又詔曰：「大運肇升，嘉慶惟始，劫賊余口沒 在台府者，悉可蠲放。諸流徙之家，並聽還本。」

zhuī zūn huáng kǎo wèi wén huáng dì, miào yuē tài zǔ huáng bǐ wèi xiàn huáng hòu. zhuī shì fēi xī shì wèi dé huáng hòu. zhuī fēng xiōng tài fù yì wèi zhǎng shā jùn wáng, shì yuē xuān wǔ qí hòu jūn zī yì fū wèi yǒng yáng jùn wáng, shì yuē zhāo dì qí tài cháng chàng wèi héng yáng jùn wáng, shì yuē xuān qí gěi shì huáng mén shì láng róng wèi guì yáng jùn wáng, shì yuē jiǎn.
追尊皇考為文皇帝，廟曰太祖；皇妣為獻皇后。追諡妃郗氏為德皇后。追封兄 太傅懿為長沙郡王，諡曰宣武；齊後軍諮議敷為永陽郡王，諡曰昭；弟齊太常暢為 衡陽郡王，諡曰宣；齊給事黃門侍郎融為桂陽郡王，諡曰簡。

shì rì, zhào fēng wén wǔ gōng chén xīn chú chē qí jiāng jūn xià hóu xiáng děng shí wǔ rén wèi gōng hóu, shí yì gè yǒu chà. yǐ dì zhōng hù jūn hóng wèi yáng zhōu cì shǐ, fēng wèi lín chuān jùn wáng nán xú zhōu cì shǐ xiù ān chéng jùn wáng yōng zhōu cì shǐ wěi jiàn ān jùn wáng zuǒ wèi jiāng jūn huī pó yáng jùn wáng jīng zhōu cì shǐ dàn shǐ xìng jùn wáng.
是日，詔封文武功臣新除車騎將軍夏侯詳等十五人為公侯，食邑各有差。以弟 中護軍宏為揚州刺史，封為臨川郡王；南徐州刺史秀安成郡王；雍州刺史偉建安郡 王；左衛將軍恢鄱陽郡王；荊州刺史憺始興郡王。

dīng mǎo, jiā lǐng jūn jiāng jūn wáng mào zhèn jūn jiāng jūn. yǐ zhōng shū jiān wáng liàng wèi shàng shū lìng zhōng jūn jiāng jūn, xiāng guó zuǒ zhǎng shǐ wáng yíng wèi zhōng shū jiān fǔ jūn jiāng jūn, lì bù shàng shū shěn yuē wèi shàng shū pú shè, zhǎng jiān shì zhōng fàn yún wèi sàn qí cháng shì lì bù shàng shū.
丁卯，加領軍將軍王茂鎮軍將軍。以中書監王亮為尚書令、中軍將軍，相國左 長史王瑩為中書監、撫軍將軍，吏部尚書沈約為尚書僕射，長兼侍中范云為散騎常 侍、吏部尚書。

zhào yuē: sòng shì yǐ lái, bìng zì yín chǐ, qīng gōng zhī fù, suì yíng shù qiān. tuī suàn wǔ dōu, chóu qióng sì hǎi, bìng yīng lí yuān héng, jū bī bù yī. fǔ xián mìng guǎn, liáng jiā bù bèi juān zhī shì xiù fáng, yōu è yóu jiàn yì. bì guó shāng hé, mò sī wèi shén. fán hòu gōng lè fǔ, xī jiě bào shì, zhū rú cǐ lì, yī jiē fàng qiǎn. ruò shuāi lǎo bù néng zì cún, guān gěi lǐn shí.
詔曰：「宋氏以來，並恣淫侈，傾宮之富，遂盈數千。推算五都，愁窮四海， 並嬰罹冤橫，拘逼不一。撫弦命管，良家不被蠲；織室繡房，幽厄猶見役。弊國傷 和，莫斯為甚。凡後宮樂府，西解暴室，諸如此例，一皆放遣。若衰老不能自存， 官給廩食。」

wù chén, chē qí jiāng jūn gāo jù lí wáng gāo yún jìn hào chē qí dà jiāng jūn. zhèn dōng dà jiāng jūn bǎi jì wáng yú dà jìn hào zhēng dōng dà jiāng jūn. ān xī jiāng jūn dàng chāng wáng liáng mí jìn hào zhèn xī jiāng jūn. zhèn dōng dà jiāng jūn wō wáng wǔ jìn hào zhēng dōng dà jiāng jūn. zhèn xī jiāng jūn hé nán wáng tǔ gǔ hún xiū liú dài jìn hào zhēng xī jiāng jūn. bā líng wáng hōng yú gū shú, zhuī shì wèi qí hé dì, zhōng lǐ yī yī gù shì.
戊辰，車騎將軍高句驪王高雲進號車騎大將軍。鎮東大將軍百濟王餘大進號征 東大將軍。安西將軍宕昌王梁彌進號鎮西將軍。鎮東大將軍倭王武進號征東大將軍。 鎮西將軍河南王吐谷渾休留代進號征西將軍。巴陵王薨於姑孰，追諡為齊和帝，終 禮一依故事。

jǐ sì, yǐ guāng lù dài fū zhāng guī wèi yòu guāng lù dài fū. gēng wǔ, zhèn nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ chén bó zhī jìn hào zhēng nán jiāng jūn.
己巳，以光祿大夫張瑰為右光祿大夫。庚午，鎮南將軍、江州刺史陳伯之進號 征南將軍。

zhào yuē: guān fēng shěng sú, zhé hòu hóng guī shòu yuè xún fāng, míng wáng shèng guǐ. suǒ yǐ zhòng huá zài shàng, wǔ pǐn yù xiū wén mìng zhào jī, sì zài sī lǚ. gù néng wù sè yōu wēi, ěr mù tú diào, zhì wáng yè yú jī xī, bèi chún fēng yú xiá ěr. zhèn yǐ guǎ báo, mèi yú zhì fāng, jí dài zhōng zhī yùn, dāng fú mìng zhī zhòng, qǔ jiān qián gǔ, lǐn ruò yù xiǔ. sī suǒ yǐ zhèn mín yù dé, qù shā shèng cán, jiě wǎng gèng zhāng, zhì zhī rén shòu ér míng cán zhào yuǎn, zhì bù zhōu wù, jiān yǐ suì zhī bù yì, wèi huáng bǔ zhēng, xìng yán xī tì, wú wàng jiàn mèi. kě fēn qiǎn nèi shì, zhōu shěng sì fāng, guān zhèng tīng yáo, fǎng xián jǔ zhì. qí yǒu tián yě bù pì, yù sòng wú zhāng, wàng gōng xùn sī, qīn yú shì wù zhě, xī suí shì yǐ wén. ruò huái bǎo mí bāng, yùn qí dài jià, xù xiǎng cáng zhēn, bù qiú wén dá, bìng yī míng téng zòu, wǎng huò yí yǐn. shǐ yóu xuān suǒ jiè, rú zhèn qīn lǎn yān.
詔曰：「觀風省俗，哲後弘規；狩岳巡方，明王盛軌。所以重華在上，五品聿 修；文命肇基，四載斯履。故能物色幽微，耳目屠釣，致王業於緝熙，被淳風於遐 邇。朕以寡薄，昧於治方，藉代終之運，當符命之重，取監前古，懍若馭朽。思所 以振民育德，去殺勝殘，解網更張，置之仁壽；而明慚照遠，智不周物，兼以歲之 不易，未遑卜征，興言夕惕，無忘鑒寐。可分遣內侍，周省四方，觀政聽謠，訪賢 舉滯。其有田野不辟，獄訟無章，忘公殉私，侵漁是務者，悉隨事以聞。若懷寶迷 邦，蘊奇待價，蓄響藏真，不求聞達，並依名騰奏，罔或遺隱。使輶軒所屆，如朕 親覽焉。」

yòu zhào yuē: jīn zuò shú xíng, yǒu wén zì xī, rù jiān yǐ miǎn, shī yú zhōng shì, mín yuè fǎ xíng, mò shàng hū cǐ. yǒng yán shū shì, tōu báo chéng fēng, yīng qiān rù zuì, jué tú fěi yī. duàn bì zhī shū, rì chán yú tīng lǎn qián jīn quǎn zhī xíng, suì jī yú láo àn. sǐ zhě bù kě fù shēng, xíng zhě wú yīn zì fǎn, yóu cǐ ér wàng zī shí, yōng kě zhì hū? zhèn xī tì sī zhì, niàn chóng zhèng shù, zhēn zhuó qián wáng, zé qí lìng diǎn, yǒu kě yǐ xiàn zhāng bāng guó, wǎng bù yóu zhī. shì kuì xīn yú sì hǎi, zhāo qíng sù yú wàn wù. sú wěi rì jiǔ, jìn wǎng mí fán. hàn wén sì bǎi, miǎo yān yǐ yuǎn. suī shěng shì qīng xīn, wú wàng rì yòng, ér wěi xián fèi cè, shì wèi huò cóng. kě yī zhōu hàn jiù diǎn, yǒu zuì rù shú, wài xiáng wèi tiáo gé, yǐ shí zòu wén.
又詔曰：「金作贖刑，有聞自昔，入縑以免，施於中世，民悅法行，莫尚乎此。 永言叔世，偷薄成風，嬰愆入罪，厥塗匪一。斷弊之書，日纏於聽覽；鉗釒犬之刑， 歲積於牢犴。死者不可復生，刑者無因自返，由此而望滋實，庸可致乎？朕夕惕思 治，念崇政術，斟酌前王，擇其令典，有可以憲章邦國，罔不由之。釋愧心於四海， 昭情素於萬物。俗偽日久，禁網彌繁。漢文四百，邈焉已遠。雖省事清心，無忘日 用，而委銜廢策，事未獲從。可依周、漢舊典，有罪入贖，外詳為條格，以時奏聞。」

xīn wèi, yǐ zhōng lǐng jūn cài dào gōng wèi sī zhōu cì shǐ. yǐ xīn chú xiè mù xiàn gōng xiāo bǎo yì wèi bā líng wáng, yǐ fèng qí sì. fù nán lán líng wǔ jìn xiàn, yī qián dài zhī kē. zhēng xiè fěi wèi zuǒ guāng lù dài fū kāi fǔ yí tóng sān sī, hé yìn wèi yòu guāng lù dài fū. gǎi nán dōng hǎi wèi lán líng jùn. tǔ duàn nán xú zhōu zhū qiáo jùn xiàn.
辛未，以中領軍蔡道恭為司州刺史。以新除謝沐縣公蕭寶義為巴陵王，以奉齊 祀。復南蘭陵武進縣，依前代之科。征謝朏為左光祿大夫、開府儀同三司，何胤為 右光祿大夫。改南東海為蘭陵郡。土斷南徐州諸僑郡縣。

guǐ yǒu, zhào yuē: shāng sú fǔ yí, yí fēng shàng chì, xià bù shàng dá, yóu lái yuǎn yǐ. shēng zhōng yù suǒ, zēng qí lǐn rán. kě yú gōng chē fǔ bàng mù fèi shí bàng gè zhì yī hán. ruò ròu shí mò yán, shān ā yù yǒu héng yì, tóu bàng mù hán. ruò cóng wǒ jiāng hàn, gōng zài kě cè, xī sì tú bì, lóng shé fāng xiàn cì shēn cái gāo miào, bìn yā mò tōng, huái fù lǚ zhī shù, bào qū jiǎ zhī tàn, qí lǐ yǒu jiǎo rán, shòu kùn bāo guǐ fū dà zhèng qīn xiǎo, háo mén líng jiàn, sì mín yǐ qióng, jiǔ zhòng mò dá. ruò yù zì shēn, bìng kě tóu fèi shí hán. jiǎ shù, zhào duàn yuǎn jìn shàng qìng lǐ.
癸酉，詔曰：「商俗甫移，遺風尚熾，下不上達，由來遠矣。升中馭索，增其 懍然。可於公車府謗木肺石傍各置一函。若肉食莫言，山阿欲有橫議，投謗木函。 若從我江、漢，功在可策，犀兕徒弊，龍蛇方縣；次身才高妙，擯壓莫通，懷傅、 呂之術，抱屈、賈之嘆，其理有皦然，受困包匭；夫大政侵小，豪門陵賤，四民已 窮，九重莫達。若欲自申，並可投肺石函。」甲戍，詔斷遠近上慶禮。

yòu zhào yuē: lǐ wéi wén gé, yí lǜ jiù zhāng, guì jiàn jì wèi, gè yǒu chà děng, fǔ yǎng bài fú, yǐ míng wáng dù, jì jì yáng yáng, jù zhān sī zài. qǐng yīn duō nán, zhì gāng chí luò, guān fēi jī jí, róng yóu xìng zhì. liù jūn shī sì pǐn zhī zhí, qīng zǐ zhì bái bù zhī láo. zhèn yī cháo wǔ, zhǎng yī qīng xiàng, qū bù guǎng tà, bìng qū chéng láng. suì guān lǚ dào cuò, guī zèng mò biàn. jìng yán jiù huái, sī fǎn liú bì. qiě wán fǎ duò guān, dòng chéng bū chí, fá yǐ cháng kē, zhōng wèi chéng gé. fū jiǎ chǔ shēn wēi, gài dài duàn zhǐ, chī chuí yǒu lìng, rú huò kě cóng. wài xiáng gòng píng yì, wù jǐn jué lǐ.
又詔曰：「禮闈文閣，宜率舊章，貴賤既位，各有差等，俯仰拜伏，以明王度， 濟濟洋洋，具瞻斯在。頃因多難，治綱弛落，官非積及，榮由幸至。六軍屍四品之 職，青紫治白簿之勞。振衣朝伍，長揖卿相，趨步廣闥，並驅丞郎。遂冠履倒錯， 珪甑莫辨。靜言疚懷，思返流弊。且玩法惰官，動成逋弛，罰以常科，終未懲革。 夫檟楚申威，蓋代斷趾，笞捶有令，如或可從。外詳共平議，務盡厥理。」

guǐ wèi, zhào xiāng guó fǔ zhí lì, kě yī zī láo dù tái ruò zhí xiàn yǐ yíng, suǒ dù zhī yú, jí biāo qí fǔ bìng kě cì mǎn.
癸未，詔「相國府職吏，可依資勞度台；若職限已盈，所度之餘，及驃騎府並 可賜滿。」

rùn yuè dīng yǒu, yǐ xíng dàng chāng wáng liáng mí yōng wèi ān xī jiāng jūn hé liáng èr zhōu cì shǐ, zhèng fēng dàng chāng wáng. rén yín, yǐ chē qí jiāng jūn xià hóu xiáng wèi yòu guāng lù dài fū.
閏月丁酉，以行宕昌王梁彌邕為安西將軍、河涼二州刺史，正封宕昌王。壬寅， 以車騎將軍夏侯詳為右光祿大夫。

zhào yuē: chéng wù hóng fēng, sù lì nèi wài, shí yóu shè guān fēn zhí, hù xiāng chéng jiū. ér qǐng yī jū cháng shì, jiàn shī fāng zòu, duō róng wéi duò, mò kěn zhí jiù, xiàn gāng rì chí, jiàn yǐ wèi sú, jīn duān yòu kě yǐ fēng wén zòu shì, yī yuán xī jiù zhì.
詔曰：「成務弘風，肅厲內外，實由設官分職，互相懲糾。而頃壹拘常式，見 失方奏，多容違惰，莫肯執咎，憲綱日弛，漸以為俗，今端右可以風聞奏事，依元 熙舊制。」

wǔ yuè yǐ hài yè, dào rén nán běi yē, shāo shén hǔ mén zǒng zhāng guān, hài wèi wèi qīng zhāng hóng cè. wù zǐ, jiāng zhōu cì shǐ chén bó zhī jǔ bīng fǎn, yǐ lǐng jūn jiāng jūn wáng mào wèi zhēng nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ, lǜ zhòng tǎo zhī. liù yuè gēng xū, yǐ xíng běi qín zhōu cì shǐ yáng shào xiān wèi běi qín zhōu cì shǐ wǔ dū wáng. shì yuè, chén bó zhī bēn wèi, jiāng zhōu píng. qián yì zhōu cì shǐ liú jì lián jù chéng dū fǎn. bā yuè wù xū, zhì jiàn kāng sān guān. yǐ sì, píng běi jiāng jūn xī liáng zhōu cì shǐ xiàng shū péng jìn hào ān xī jiāng jūn, fēng dèng zhì wáng. dīng wèi, zhào zhōng shū jiān wáng yíng děng bā rén cān dìng lǜ lìng. shì yuè, zhào shàng shū cáo láng yī xī zòu shì. lín yì gàn lì guó gè qiǎn shǐ xiàn fāng wù. dōng shí yī yuè jǐ wèi, lì xiǎo miào. jiǎ zi, lì huáng zǐ tǒng wèi huáng tài zǐ. shí èr yuè bǐng shēn, yǐ guó zi jì jiǔ zhāng jì wèi hù jūn jiāng jūn. xīn hài, hù jūn jiāng jūn zhāng jì miǎn. shì suì dà hàn, mǐ dòu wǔ qiān, rén duō è sǐ.
五月乙亥夜，盜人南、北掖，燒神虎門、總章觀，害衛尉卿張弘策。戊子，江 州刺史陳伯之舉兵反，以領軍將軍王茂為征南將軍、江州刺史，率眾討之。六月庚 戌，以行北秦州刺史楊紹先為北秦州刺史、武都王。是月，陳伯之奔魏，江州平。 前益州刺史劉季連據成都反。八月戊戌，置建康三官。乙巳，平北將軍、西涼州刺 史象舒彭進號安西將軍，封鄧至王。丁未，詔中書監王瑩等八人參定律令。是月， 詔尚書曹郎依昔奏事。林邑、干利國各遣使獻方物。冬十一月己未，立小廟。甲 子，立皇子統為皇太子。十二月丙申，以國子祭酒張稷為護軍將軍。辛亥，護軍將 軍張稷免。是歲大旱，米斗五千，人多餓死。

èr nián chūn zhēng yuè jiǎ yín shuò, zhào yuē: sān xùn wǔ tīng, zhe zì shèng diǎn, āi jīn zhé yù, yì zhòng qián gào, gài suǒ yǐ míng shèn yòng xíng, shēn jiè yí wǎng, chéng gōng zhì zhì, wǎng bù yóu zī. zhèn zì fān bù, cháng gōng xùn lù, qiú lǐ dé qíng, hóng xì bì jǐn. mò yùn chí wǎng, sī zhèng yòu què, láo àn chén yōng, shēn sù mí cóng. zhèn shǔ dāng qī yùn, jūn lín zhào yì, suī fù zhāi jū xuān shì, liú xīn tīng duàn ér jiǔ mù xiá huāng, wú yīn lín lǎn. shēn jù huái yuān jiù jū, fěi wéi yī fāng. kě shēn chì zhū zhōu, yuè yī lín xùn, bó xún zé shàn, wù zài què shí. yǐ mǎo, yǐ shàng shū pú shè shěn yuē wèi shàng shū zuǒ pū shè lì bù shàng shū fàn yún wèi shàng shū yòu pú shè qián jiāng jūn pó yáng wáng huī wèi nán xú zhōu cì shǐ shàng shū lìng wáng liàng wèi zuǒ guāng lù dài fū yòu wèi jiāng jūn liǔ qìng yuǎn wèi zhōng lǐng jūn. bǐng chén, shàng shū lìng xīn chú zuǒ guāng lù dài fū wáng liàng miǎn. xià sì yuè guǐ mǎo, shàng shū shān dìng láng cài fǎ dù shàng liáng lǜ èr shí juǎn lìng sān shí juǎn kē sì shí juǎn. wǔ yuè dīng sì, shàng shū yòu pú shè fàn yún zú. yǐ chǒu, yì zhōu cì shǐ dèng yuán qǐ kè chéng dū, qū shè yì zhōu. rén shēn, duàn zhū jùn xiàn xiàn fèng èr gōng. wéi zhū zhōu jí huì jī, zhí wéi yuè mù, xǔ jiàn rèn tǔ, ruò fēi dì chǎn, yì bù dé gòng. liù yuè dīng hài, zhào yǐ dōng yáng xìn ān lǐ ān sān xiàn shuǐ lǎo, piào sǔn jū mín zī yè, qiǎn shǐ zhōu lǚ, liàng juān kè diào. shì xià duō lì yì. yǐ xīn chú zuǒ guāng lù dài fū xiè fěi wèi sī tú shàng shū lìng. jiǎ wǔ, yǐ zhōng shū jiān wáng yíng wèi shàng shū yòu pú shè. qiū qī yuè, fú nán guī zī zhōng tiān zhú guó gè qiǎn shǐ xiàn fāng wù. dōng shí yuè, wèi kòu sī zhōu. shí yī yuè yǐ mǎo, léi diàn dà yǔ, huì. shì yè yòu léi. yǐ hài, shàng shū zuǒ pú shè shěn yuē yǐ mǔ yōu qù zhí.
二年春正月甲寅朔，詔曰：「三訊五聽，著自聖典，哀矜折獄，義重前誥，蓋 所以明慎用刑，深戒疑枉，成功致治，罔不由茲。朕自籓部，常躬訊錄，求理得情， 洪細必盡。末運弛網，斯政又闕，牢犴沉壅，申訴靡從。朕屬當期運，君臨兆億， 雖復齋居宣室，留心聽斷；而九牧遐荒，無因臨覽。深懼懷冤就鞫，匪惟一方。可 申敕諸州，月一臨訊，博詢擇善，務在確實。」乙卯，以尚書僕射沈約為尚書左仆 射；吏部尚書范云為尚書右僕射；前將軍鄱陽王恢為南徐州刺史；尚書令王亮為左 光祿大夫；右衛將軍柳慶遠為中領軍。丙辰，尚書令、新除左光祿大夫王亮免。夏 四月癸卯，尚書刪定郎蔡法度上《梁律》二十卷、《令》三十卷、《科》四十卷。 五月丁巳，尚書右僕射范雲卒。乙丑，益州刺史鄧元起克成都，曲赦益州。壬申， 斷諸郡縣獻奉二宮。惟諸州及會稽，職惟岳牧，許薦任土，若非地產，亦不得貢。 六月丁亥，詔以東陽、信安、豊安三縣水潦，漂損居民資業，遣使周履，量蠲課調。 是夏多癧疫。以新除左光祿大夫謝朏為司徒、尚書令。甲午，以中書監王瑩為尚書 右僕射。秋七月，扶南、龜茲、中天竺國各遣使獻方物。冬十月，魏寇司州。十一 月乙卯，雷電大雨，晦。是夜又雷。乙亥，尚書左僕射沈約以母憂去職。

sān nián chūn zhēng yuè wù shēn, hòu jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ lín chuān wáng hóng jìn hào zhōng jūn jiāng jūn. guǐ chǒu, yǐ shàng shū yòu pú shè wáng yíng wèi shàng shū zuǒ pú shè, tài zǐ zhān shì liǔ tán wèi shàng shū yòu pú shè, qián shàng shū zuǒ pú shè shěn yuē wèi zhèn jūn jiāng jūn. èr yuè, wèi xiàn liáng zhōu. sān yuè, yǔn shuāng shā cǎo. wǔ yuè dīng sì, yǐ fú nán guó wáng jiāo chén rú dū yé bá mó wèi ān nán jiāng jūn. liù yuè bǐng zǐ, zhào yuē: xī zhé wáng zhī zǎi shì yě, měi suì bǔ zhēng, gōng shì xún shěng, mín sú zhèng xíng, wǎng bù bì dǎi. mò dài fēng diāo, jiǔ kuàng zī diǎn. suī yù sì yuǎn wàng láo, jiū lín yōu zè, ér jū jīn xíng gǔ, shì wèi yì cóng, suǒ yǐ rì yàn chí chú, qíng tóng zài fǔ. zǒng zǒng jiǔ zhōu, yuǎn jìn mín shù, huò chuān lù yōu xiá, huò pín léi lǎo jí, huái yuān bào lǐ, mò yóu zì shēn, suǒ yǐ dōng hǎi pǐ fù, zhì zāi bāng guó, xī tǔ gū hún, dēng lóu qǐng sù. niàn cǐ yú huái, zhōng yè tài xī. kě fēn jiāng mìng xún xíng zhōu bù. qí yǒu shēn yuān jù hài, yì yù wú guī, tīng yì shǐ zhě, yī yuán zì liè. shù yǐ jīn yǐn zhī niàn, zhāo bèi sì fāng, qǐ tīng yuǎn wén, shì jūn qīn lǎn. guǐ wèi, dà shè tiān xià. qiū qī yuè dīng wèi, yǐ guāng lù dài fū xià hóu xiáng wèi chē qí jiāng jūn xiāng zhōu cì shǐ, xiāng zhōu cì shǐ yáng gōng zé wèi zhōng hù jūn. jiǎ zǐ, lì huáng zi zōng wèi yù zhāng jùn wáng. bā yuè, wèi xiàn sī zhōu, zhào yǐ nán yì yáng zhì sī zhōu. jiǔ yuè rén zǐ, yǐ hé nán wáng shì zǐ fú lián chóu wèi zhèn xī jiāng jūn xī qín hé èr zhōu cì shǐ hé nán wáng. běi tiān zhú guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. dōng shí yī yuè jiǎ zi, zhào yuē: shè jiào yīn shí, chún báo yì zhèng, xíng yǐ shì gé, qīng zhòng shū fēng. xī shāng sú wèi yí, mín sàn jiǔ yǐ, yīng wǎng xiàn pì, rì yè xiāng xún. ruò xī jiā zhèng fǎ, zé zhě yī sāi lù bìng shēn hóng yòu, zé nán yòng wèi guó, gù shǐ yǒu zuì rù shú, yǐ quán yuán yuán zhī mìng. jīn xiá ěr zhī jìn, yǔ àn shāo xū, lǜ sī yǐ wǎng, shù jǐ xíng cuò. jīn zuò quán diǎn, yí zài juān xī. kě chú shú zuì zhī kē. shì suì duō jí yì.
三年春正月戊申，後將軍、揚州刺史臨川王宏進號中軍將軍。癸丑，以尚書右 僕射王瑩為尚書左僕射，太子詹事柳惔為尚書右僕射，前尚書左僕射沈約為鎮軍將 軍。二月，魏陷梁州。三月，隕霜殺草。五月丁巳，以扶南國王憍陳如闍耶跋摩為 安南將軍。六月丙子，詔曰：「昔哲王之宰世也，每歲卜征，躬事巡省，民俗政刑， 罔不必逮。末代風凋，久曠茲典。雖欲肆遠忘勞，究臨幽仄，而居今行古，事未易 從，所以日晏踟躕，情同再撫。總總九州，遠近民庶，或川路幽遐，或貧羸老疾， 懷冤抱理，莫由自申，所以東海匹婦，致災邦國，西土孤魂，登樓請訴。念此於懷， 中夜太息。可分將命巡行州部。其有深冤鉅害，抑鬱無歸，聽詣使者，依源自列。 庶以矜隱之念，昭被四方，棨聽遠聞，事均親覽。」癸未，大赦天下。秋七月丁未， 以光祿大夫夏侯詳為車騎將軍、湘州刺史，湘州刺史楊公則為中護軍。甲子，立皇 子綜為豫章郡王。八月，魏陷司州，詔以南義陽置司州。九月壬子，以河南王世子 伏連籌為鎮西將軍、西秦河二州刺史、河南王。北天竺國遣使獻方物。冬十一月甲 子，詔曰：「設教因時，淳薄異政，刑以世革，輕重殊風。昔商俗未移，民散久矣， 嬰網陷辟，日夜相尋。若悉加正法，則赭衣塞路；並申弘宥，則難用為國，故使有 罪入贖，以全元元之命。今遐邇知禁，圄犴稍虛，率斯以往，庶幾刑措。金作權典， 宜在蠲息。可除贖罪之科。」是歲多疾疫。

sì nián chūn zhēng yuè guǐ mǎo shuò, zhào yuē: jīn jiǔ liú cháng xuǎn, nián wèi sān shí, bù tōng yī jīng, bù dé jiě hè. ruò yǒu cái tóng gān yán, wù xiàn nián cì. zhì wǔ jīng bó shì gè yī rén. yǐ zhèn běi jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ jiàn ān wáng wěi wèi nán xú zhōu cì shǐ, nán xú zhōu cì shǐ pó yáng wáng huī wèi yǐng zhōu cì shǐ, zhōng lǐng jūn liǔ qìng yuǎn wèi yōng zhōu cì shǐ. bǐng wǔ, shěng fèng huáng xián shū jì. wù shēn, zhào yuē: fū yīn jiāo xiǎng dì, zhì jìng yōu zài, zhì chéng jǐn què, yóu jù yǒu wéi ér wǎng dài duō lìng gōng rén zòng guān zī lǐ, wéi gōng guǎng shè, zī píng yào lù, fēi suǒ yǐ yǎng qián cāng hào, zhāo gǎn shàng líng. shǔ chē zhī jiān, jiàn jī qián shì, biàn kě zì jīn tíng zhǐ. xīn hài, yú jià qīn cí nán jiāo, shè tiān xià. èr yuè rén wǔ, qiǎn wèi wèi qīng yáng gōng zé lǜ sù wèi bīng sāi luò kǒu. rén chén, jiāo zhōu cì shǐ lǐ kǎi jù zhōu fǎn, zhǎng shǐ lǐ cè tǎo píng zhī. qū shè jiāo zhōu. wù xū, yǐ qián yǐng zhōu cì shǐ cáo jǐng zōng wèi zhōng hù jūn. shì yuè, lì jiàn xìng yuàn yú mò líng jiàn xìng lǐ. xià sì yuè dīng sì, yǐ xíng dàng chāng wáng liáng mí bó wèi ān xī jiāng jūn hé liáng èr zhōu cì shǐ dàng chāng wáng. shì yuè, zì jiǎ yín zhì rén xū, gān lù lián jiàng huá lín yuán. wǔ yuè xīn mǎo, jiàn kāng xiàn shuò yīn lǐ shēng jiā hé, yī jīng shí èr suì. liù yuè gēng xū, lì kǒng zǐ miào. rén xū, suì xīng zhòu jiàn. qiū qī yuè xīn mǎo, yòu guāng lù dài fū zhāng guī zú. bā yuè gēng zǐ, lǎo rén xīng jiàn. dōng shí yuè bǐng wǔ, běi fá, yǐ zhōng jūn jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ lín chuān wáng hóng dū du běi tǎo zhū jūn shì, shàng shū yòu pú shè liǔ tán wèi fù. shì suì, yǐ xìng shī fèi yòng, wáng gōng yǐ xià gè shàng guó zū jí tián gǔ, yǐ zhù jūn zī. shí yī yuè xīn wèi, yǐ dōu guān shàng shū zhāng jì wèi lǐng jūn jiāng jūn. jiǎ wǔ, tiān qíng lǎng, xī nán yǒu diàn guāng, wén rú léi shēng sān. shí èr yuè, sī tú shàng shū lìng xiè fěi yǐ suǒ shēng mǔ yōu, qù zhí. shì suì dà ráng, mǐ hú sān shí.
四年春正月癸卯朔，詔曰：「今九流常選，年未三十，不通一經，不得解褐。 若有才同甘、顏，勿限年次。」置《五經》博士各一人。以鎮北將軍、雍州刺史、 建安王偉為南徐州刺史，南徐州刺史鄱陽王恢為郢州刺史，中領軍柳慶遠為雍州刺 史。丙午，省《鳳皇銜書伎》。戊申，詔曰：「夫禋郊饗帝，至敬攸在，致誠盡愨， 猶懼有違；而往代多令宮人縱觀茲禮，帷宮廣設，輜軿耀路，非所以仰虔蒼昊，昭 感上靈。屬車之間，見譏前世，便可自今停止。」辛亥，輿駕親祠南郊，赦天下。 二月壬午，遣衛尉卿楊公則率宿衛兵塞洛口。壬辰，交州刺史李凱據州反，長史李 畟討平之。曲赦交州。戊戌，以前郢州刺史曹景宗為中護軍。是月，立建興苑於秣 陵建興里。夏四月丁巳，以行宕昌王梁彌博為安西將軍、河涼二州刺史、宕昌王。 是月，自甲寅至壬戌，甘露連降華林園。五月辛卯，建康縣朔陰里生嘉禾，一莖十 二穗。六月庚戌，立孔子廟。壬戌，歲星晝見。秋七月辛卯，右光祿大夫張瑰卒。 八月庚子，老人星見。冬十月丙午，北伐，以中軍將軍、揚州刺史臨川王宏都督北 討諸軍事，尚書右僕射柳惔為副。是歲，以興師費用，王公以下各上國租及田谷， 以助軍資。十一月辛未，以都官尚書張稷為領軍將軍。甲午，天晴朗，西南有電光， 聞如雷聲三。十二月，司徒、尚書令謝朏以所生母憂，去職。是歲大穰，米斛三十。

wǔ nián chūn zhēng yuè dīng mǎo shuò, zhào yuē: zài xī zhōu hàn, qǔ shì fāng guó. qǐng dài diāo é, yōu zè hǎn bèi, rén gū dì jué, yòng gé tīng lǎn, shì cāo lún xū, yīn zī mí quàn. qǐ qí yuè dú zòng líng, piān yǒu hòu bó, shí yóu zhī yǔ bù zhī, yòng yǔ bù yòng ěr. zhèn yǐ fēi dé, jūn cǐ zhào mín, ér jiān míng guǎng zhào, qū yú táng hù, fēi ěr zhǎng mù, bù jí sì fāng, yǒng yán kuì huái, wú wàng dàn xī. fán zhū jùn guó jiù zú, bāng nèi wú zài cháo wèi zhě, xuǎn guān sōu kuò, shǐ jùn yǒu yī rén. yǐ hài, yǐ qián sī tú xiè fěi wèi zhōng shū jiān sī tú wèi jiāng jūn, zhèn jūn jiāng jūn shěn yuē wèi yòu guāng lù dài fū, yù zhāng wáng zōng wèi nán xú zhōu cì shǐ. dīng chǒu, yǐ shàng shū zuǒ pú shè wáng yíng wèi hù jūn jiāng jūn, pú shè rú gù. jiǎ shēn, lì huáng zǐ gāng wèi jìn ān jùn wáng. dīng hài, tài bái zhòu jiàn. èr yuè gēng xū, yǐ tài cháng zhāng chōng wèi lì bù shàng shū. sān yuè bǐng yín shuò, rì yǒu shí zhī. guǐ wèi, wèi xuān wǔ dì cóng dì yì lǜ qí zhū dì lái jiàng. fǔ guó jiāng jūn liú sī xiào pò wèi qīng zhōu cì shǐ yuán xì yú jiāo shuǐ. dīng hài, chén bó zhī zì shòu yáng lǜ zhòng guī jiàng. xià sì yuè bǐng shēn, lú líng gāo chāng zhī rén shān huò tóng jiàn èr, shǐ lǐ xiàn huò bā mù guī yī. jiǎ yín, zhào yuē: zhèn mèi dàn zhāi jū, wéi xíng shì xù, sān pì wǔ tīng, qǐn xìng zài huái. gù chén fèi shí yú dōu jiē, zēng guān sī yú zhào yù, yīn qín qīn lǎn, xiǎo dà yǐ qíng. ér míng shèn wèi qià, líng yǔ shàng yōng, yǒng yán nà huáng, zài yǔ xìng kuì. fán àn yù zhī suǒ, kě qiǎn fǎ guān jìn shì, dì lù qiú tú, rú yǒu wǎng zhì, yǐ shí zòu wén. wǔ yuè xīn wèi, tài zǐ zuǒ wèi lǜ zhāng huì shào kè wèi sù yù chéng. yǐ hài, lín chuān wáng hóng qián jūn kè liáng chéng. xīn sì, yù zhōu cì shǐ wéi ruì kè hé féi chéng. dīng hài, lú jiāng tài shǒu péi suì kè yáng shí chéng gēng yín, yòu kè huò qiū chéng. xīn mǎo, tài bái zhòu jiàn. liù yuè gēng zǐ, qīng jì èr zhōu cì shǐ huán hé qián jūn kè qú shān chéng. qiū qī yuè yǐ chǒu, dèng zhì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. bā yuè wù xū, lǎo rén xīng jiàn. xīn yǒu, zuò tài zǐ gōng. dōng shí yī yuè jiǎ zǐ, jīng shī dì zhèn. yǐ chǒu, yǐ shī chū yān shí, dà shè tiān xià. wèi kòu zhōng lí, qiǎn yòu wèi jiāng jūn cáo jǐng zōng lǜ zhòng fù yuán. shí èr yuè guǐ mǎo, sī tú xiè fěi hōng.
五年春正月丁卯朔，詔曰：「在昔周、漢，取士方國。頃代凋訛，幽仄罕被， 人孤地絕，用隔聽覽，士操淪胥，因茲靡勸。豈其岳瀆縱靈，偏有厚薄，實由知與 不知，用與不用耳。朕以菲德，君此兆民，而兼明廣照，屈於堂戶，飛耳長目，不 及四方，永言愧懷，無忘旦夕。凡諸郡國舊族，邦內無在朝位者，選官搜括，使郡 有一人。」乙亥，以前司徒謝朏為中書監、司徒、衛將軍，鎮軍將軍沈約為右光祿 大夫，豫章王綜為南徐州刺史。丁丑，以尚書左僕射王瑩為護軍將軍，僕射如故。 甲申，立皇子綱為晉安郡王。丁亥，太白晝見。二月庚戌，以太常張充為吏部尚書。 三月丙寅朔，日有蝕之。癸未，魏宣武帝從弟翼率其諸弟來降。輔國將軍劉思效破 魏青州刺史元繫於膠水。丁亥，陳伯之自壽陽率眾歸降。夏四月丙申，廬陵高昌之 仁山獲銅劍二，始豊縣獲八目龜一。甲寅，詔曰：「朕昧旦齋居，惟刑是恤，三辟 五聽，寢興載懷。故陳肺石於都街，增官司於詔獄，殷勤親覽，小大以情。而明慎 未洽，囹圄尚壅，永言納隍，在予興愧。凡犴獄之所，可遣法官近侍，遞錄囚徒， 如有枉滯，以時奏聞。」五月辛未，太子左衛率張惠紹克魏宿預城。乙亥，臨川王 宏前軍克梁城。辛巳，豫州刺史韋睿克合肥城。丁亥，廬江太守裴邃克羊石城；庚 寅，又克霍丘城。辛卯，太白晝見。六月庚子，青、冀二州刺史桓和前軍克朐山城。 秋七月乙丑，鄧至國遣使獻方物。八月戊戌，老人星見。辛酉，作太子宮。冬十一 月甲子，京師地震。乙丑，以師出淹時，大赦天下。魏寇鍾離，遣右衛將軍曹景宗 率眾赴援。十二月癸卯，司徒謝朏薨。

liù nián chūn zhēng yuè xīn yǒu shuò, zhào yuē: jìng cùn zhī bǎo, huò yǐn shā ní yǐ rén fèi yán, jūn zǐ sī jiè. zhèn tīng cháo yàn bà, sī chǎn zhèng shù, suī bǎi pì qīng shì, yǒu huái bì wén, ér xù xiǎng biān xiá, wèi zhēn wèi què. huò qū yǐ pín lòu, huò jiān yǐ shān chuān, dùn zú yán shǒu, wú yīn zòu dá. qǐ suǒ yǐ chén fú mí lòu, yuǎn ěr jiān dé zhě hū? sì fāng shì mín, ruò yǒu yù chén yán xíng zhèng, yì guó lì mín, lún ài yōu yuǎn, bù néng zì tōng zhě, kě gè quán tiáo bù huái yú cì shǐ èr qiān dàn. yǒu kě shēn cǎi, dà xiǎo yǐ wén. jǐ mǎo, zhào yuē: fū yǒu tiān xià zhě, yì fēi wèi jǐ. xiōng huāng jí lì, bīng gé shuǐ huǒ, yǒu yī yú cǐ, zé guī yuán shǒu. jīn zhù shǐ qǐng dǎo, jì zhū bù shàn, yǐ zhèn shēn dāng zhī. yǒng shǐ zāi hài bù jí wàn xìng, bǐ zī xià mín shāo méng níng xī. bù dé wèi zhèn qí fú, yǐ zēng qí guò. tè bān yuǎn ěr, xián lìng zūn fèng. èr yuè jiǎ chén, lǎo rén xīng jiàn. sān yuè gēng shēn shuò, yǔn shuāng shā cǎo. shì yuè, yǒu sān xiàng rù jīng shī. xià sì yuè rén chén, zhì zuǒ yòu xiāo qí zuǒ yòu yóu jī jiāng jūn guān. guǐ sì, cáo jǐng zōng wéi ruì děng pò wèi jūn yú shào yáng zhōu, zhǎn huò wàn jì. guǐ mǎo, yǐ yòu wèi jiāng jūn cáo jǐng zōng wèi lǐng jūn jiāng jūn xú zhōu cì shǐ. jǐ yǒu, yǐ jiāng zhōu cì shǐ wáng mào wèi shàng shū yòu pú shè, zhōng shū lìng ān chéng wáng xiù wèi píng nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ. fēn xiāng guǎng èr zhōu zhì héng zhōu. dīng sì, yǐ zhōng jūn jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ lín chuān wáng hóng wèi biāo qí jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, fǔ jūn jiāng jūn jiàn ān wáng wěi wèi yáng zhōu cì shǐ, yòu guāng lù dài fū shěn yuē wèi shàng shū zuǒ pú shè, shàng shū zuǒ pú shè wáng yíng wèi zhōng jūn jiāng jūn. wǔ yuè jǐ wèi, yǐ xīn chú zuǒ xiāo qí jiāng jūn zhǎng shā wáng shēn yè wèi zhōng hù jūn. guǐ hài, yǐ shì zhōng yuán áng wèi lì bù shàng shū. jǐ sì, zhì zhōng wèi zhōng quán jiāng jūn, gǎi xiāo qí wèi yún qí, yóu jī wèi yóu qí. xīn wèi, yòu jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ jiàn ān wáng wěi jìn hào zhōng quán jiāng jūn. liù yuè gēng xū, yǐ chē qí jiāng jūn xiāng zhōu cì shǐ xià hóu xiáng wèi yòu guāng lù dài fū, xīn chú jīn zǐ guāng lù dà fū liǔ tán wèi ān nán jiāng jūn xiāng zhōu cì shǐ. xīn wú xiàn huò sì mù guī yī. qiū qī yuè jiǎ zǐ, tài bái zhòu jiàn. bǐng yín, fēn guǎng zhōu zhì guì zhōu. dīng hài, yǐ xīn chú shàng shū yòu pú shè wáng mào wèi zhōng wèi jiāng jūn. bā yuè wù zǐ, shè tiān xià. wù xū, dà fēng zhé mù. jīng shī dà shuǐ, yīn tāo rù, jiā yù dào qī chǐ. jiǔ yuè, jiā hé yī jīng jiǔ suì, shēng jiāng líng xiàn. yǐ hài, gǎi yuè wǔ táng wèi dé yáng táng, tīng sòng táng wèi yí xián táng. bǐng xū, yǐ zuǒ wèi jiāng jūn lǚ sēng zhēn wèi píng běi jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ, yù zhāng nèi shǐ xiāo chāng wèi guǎng zhōu cì shǐ. dōng shí yuè rén yín, yǐ wǔ bīng shàng shū xú miǎn wèi lì bù shàng shū. rùn yuè yǐ chǒu, yǐ biāo qí jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī lín chuān wáng hóng wèi sī tú xíng tài zǐ tài fù, shàng shū zuǒ pú shè shěn yuē wèi shàng shū lìng xíng tài zǐ shǎo fù, lì bù shàng shū yuán áng wèi yòu pú shè. wù yín, píng xī jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ shǐ xìng wáng xin zhān jìn hào ān xī jiāng jūn. jiǎ shēn, yǐ yòu guāng lù dài fū xià hóu xiáng wèi shàng shū zuǒ pú shè. shí èr yuè bǐng chén, shàng shū zuǒ pú shè xià hóu xiáng zú. yǐ chǒu, wèi huái yáng zhèn dōu jūn zhǔ cháng yōng hé yǐ chéng nèi shǔ. fēn yù zhōu zhì huò zhōu.
六年春正月辛酉朔，詔曰：「徑寸之寶，或隱沙泥；以人廢言，君子斯戒。朕 聽朝晏罷，思闡政術，雖百辟卿士，有懷必聞，而蓄響邊遐，未臻魏闕。或屈以貧 陋，或間以山川，頓足延首，無因奏達。豈所以沉浮靡漏，遠邇兼得者乎？四方士 民，若有欲陳言刑政，益國利民，淪礙幽遠，不能自通者，可各詮條布懷於刺史二 千石。有可申采，大小以聞。」己卯，詔曰：「夫有天下者，義非為己。凶荒疾癧， 兵革水火，有一於此，責歸元首。今祝史請禱，繼諸不善，以朕身當之。永使災害 不及萬姓，俾茲下民稍蒙寧息。不得為朕祈福，以增其過。特班遠邇，咸令遵奉。」 二月甲辰，老人星見。三月庚申朔，隕霜殺草。是月，有三象入京師。夏四月壬辰， 置左右驍騎、左右游擊將軍官。癸巳，曹景宗、韋睿等破魏軍於邵陽洲，斬獲萬計。 癸卯，以右衛將軍曹景宗為領軍將軍、徐州刺史。己酉，以江州刺史王茂為尚書右 僕射，中書令安成王秀為平南將軍、江州刺史。分湘廣二州置衡州。丁巳，以中軍 將軍、揚州刺史臨川王宏為驃騎將軍、開府儀同三司，撫軍將軍建安王偉為揚州刺 史，右光祿大夫沈約為尚書左僕射，尚書左僕射王瑩為中軍將軍。五月己未，以新 除左驍騎將軍長沙王深業為中護軍。癸亥，以侍中袁昂為吏部尚書。己巳，置中衛、 中權將軍，改驍騎為雲騎，游擊為游騎。辛未，右將軍、揚州刺史建安王偉進號中 權將軍。六月庚戌，以車騎將軍、湘州刺史夏侯詳為右光祿大夫，新除金紫光祿大 夫柳惔為安南將軍、湘州刺史。新吳縣獲四目龜一。秋七月甲子，太白晝見。丙寅， 分廣州置桂州。丁亥，以新除尚書右僕射王茂為中衛將軍。八月戊子，赦天下。戊 戌，大風折木。京師大水，因濤入，加御道七尺。九月，嘉禾一莖九穗，生江陵縣。 乙亥，改閱武堂為德陽堂，聽訟堂為儀賢堂。丙戌，以左衛將軍呂僧珍為平北將軍、 南兗州刺史，豫章內史蕭昌為廣州刺史。冬十月壬寅，以五兵尚書徐勉為吏部尚書。 閏月乙丑，以驃騎將軍、開府儀同三司臨川王宏為司徒、行太子太傅，尚書左僕射 沈約為尚書令、行太子少傅，吏部尚書袁昂為右僕射。戊寅，平西將軍、荊州刺史 始興王忄詹進號安西將軍。甲申，以右光祿大夫夏侯詳為尚書左僕射。十二月丙辰， 尚書左僕射夏侯詳卒。乙丑，魏淮陽鎮都軍主常邕和以城內屬。分豫州置霍州。

qī nián chūn zhēng yuè yǐ yǒu shuò, zhào yuē: jiàn guó jūn mín, lì jiào wèi shǒu. bù xué jiāng luò, jiā zhí mí yóu. zhèn zhào jī míng mìng, guāng zhái qū yǔ, suī gēng yún yǎ yè, bàng chǎn yì wén, ér chéng qì wèi guǎng, zhì běn yóu què, fēi suǒ yǐ róng fàn guì yóu, nà zhū guǐ dù. sī yù shì dūn ràng chǐ, zì jiā xíng guó. jīn shēng xùn suǒ jiàn, róng xià tóng fēng, yí dà qǐ xiáng xiào, bó yán zhòu zǐ, wù bǐ shí lún, hóng cǐ sān dé, shǐ táo jūn yuǎn bèi, wēi yán zài biǎo. zhōng wèi jiāng jūn lǐng tài zi zhān shì wáng mào jìn hào chē qí jiāng jūn. wù xū, zuò shén lóng rén hǔ què yú duān mén dà sī mǎ mén wài. rén zǐ, yǐ lǐng jūn jiāng jūn cáo jǐng zōng wèi zhōng wèi jiāng jūn, wèi wèi xiāo jǐng jiān lǐng jūn jiāng jūn. èr yuè yǐ mǎo, lú jiāng qián xiàn huò tóng zhōng èr. xīn zuò guó mén yú yuè chéng nán. yǐ chǒu, zēng zhì zhèn wèi jiāng jūn yǐ xià gè yǒu chà. gēng wǔ, zhào yú zhōu jùn xiàn zhì zhōu wàng jùn zōng xiāng háo gè yī rén, zhuān zhǎng sōu jiàn. yǐ hài, yǐ chē qí dà jiāng jūn gāo lì wáng gāo yún wèi fǔ dōng dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, píng běi jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ lǚ sēng zhēn wèi lǐng jūn jiāng jūn. bǐng zǐ, yǐ zhōng hù jūn zhǎng shā wáng shēn yè wèi nán yǎn zhōu cì shǐ, jiān lǐng jūn jiāng jūn xiāo jǐng wèi yōng zhōu cì shǐ, yōng zhōu cì shǐ liǔ qìng yuǎn wèi hù jūn jiāng jūn. xià sì yuè yǐ mǎo, huáng tài zǐ nà fēi, shè dà pì yǐ xià, bān cì cháo chén jí jìn shì gè yǒu chà. xīn wèi, mò líng xiàn huò líng guī yī. wù yín, yú yáo xiàn huò gǔ tóng jiàn èr. wǔ yuè jǐ hài, zhào fù zhì zōng zhèng tài pú dà jiàng hóng lú, yòu zēng tài fǔ tài zhōu, réng xiān wèi shí èr qīng. guǐ mǎo, yǐ píng nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ ān chéng wáng xiù wèi píng xī jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ, ān xī jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ shǐ xìng wáng dàn wèi hù jūn jiāng jūn, zhōng wèi jiāng jūn cáo jǐng zōng wèi ān nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ. liù yuè xīn yǒu, fù jiàn xiū èr líng zhōu huí wǔ lǐ nèi jū mín, gǎi líng jiān wèi lìng. qiū qī yuè dīng hài, yuè fàn dī. bā yuè guǐ chǒu, ān nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ cáo jǐng zōng zú. dīng sì, shè dà pì yǐ xià wèi jié zhèng zhě. jiǎ xū, píng xī jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ ān chéng wáng xiù jìn hào ān xī jiāng jūn, yún huī jiāng jūn yǐng zhōu cì shǐ pó yáng wáng huī jìn hào píng xī jiāng jūn. lǎo rén xīng jiàn. jiǔ yuè dīng hài, zhào yuē: chú mù bì wǎng, jī wén chuí zé, zhì tù yǒu xíng, jiāng xuān zhì biǎn. sǒu zé shān lín, yù cái shì chū, fǔ jīn zhī yòng, bǐ wū suǒ zī. ér qǐng shì xiàng chéng, bìng jiā fēng gù, qǐ suǒ wèi yǔ mín tóng lì, huì zī qián shǒu? fán gōng jiā zhū tún shù jiàn fēng xì zhě, kě xī kāi cháng jìn. rén chén, zhì tóng zi fèng chē láng. guǐ sì, lì huáng zǐ jī wèi nán kāng jùn wáng. jǐ hài, yuè fàn dōng jǐng. dōng shí yuè bǐng yín, yǐ wú xìng tài shǒu zhāng jì wèi shàng shū zuǒ pú shè. bǐng zǐ, wèi yáng guān zhǔ xǔ jìng zhēn yǐ chéng nèi fù. zhào dà jǔ běi fá. yǐ hù jūn jiāng jūn shǐ xìng wáng dàn wèi píng běi jiāng jūn, lǜ zhòng rù qīng chē qí jiāng jūn wáng mào lǜ zhòng xiàng sù yù. dīng chǒu, wèi xuán hù zhèn jūn zhǔ bái zào shēng yù zhōu cì shǐ hú xùn yǐ chéng nèi shǔ. yǐ zào shēng wèi zhèn běi jiāng jūn sī zhōu cì shǐ, xùn wèi píng běi jiāng jūn yù zhōu cì shǐ. shí yī yuè xīn sì, yín xiàn yán gān lù jiàng.
七年春正月乙酉朔，詔曰：「建國君民，立教為首。不學將落，嘉植靡由。朕 肇基明命，光宅區宇，雖耕耘雅業，傍闡藝文，而成器未廣，志本猶闕，非所以熔 范貴游，納諸軌度。思欲式敦讓齒，自家刑國。今聲訓所漸，戎夏同風，宜大啟庠 斅，博延胄子，務彼十倫，弘此三德，使陶鈞遠被，微言載表。」中衛將軍、領太 子詹事王茂進號車騎將軍。戊戌，作神龍、仁虎闕於端門、大司馬門外。壬子，以 領軍將軍曹景宗為中衛將軍，衛尉蕭景兼領軍將軍。二月乙卯，廬江灊縣獲銅鐘二。 新作國門于越城南。乙丑，增置鎮衛將軍以下各有差。庚午，詔於州郡縣置州望、 郡宗、鄉豪各一人，專掌搜薦。乙亥，以車騎大將軍高麗王高云為撫東大將軍、開 府儀同三司，平北將軍、南兗州刺史呂僧珍為領軍將軍。丙子，以中護軍長沙王深 業為南兗州刺史，兼領軍將軍蕭景為雍州刺史，雍州刺史柳慶遠為護軍將軍。夏四 月乙卯，皇太子納妃，赦大辟以下，頒賜朝臣及近侍各有差。辛未，秣陵縣獲靈龜 一。戊寅，餘姚縣獲古銅劍二。五月己亥，詔復置宗正、太僕、大匠、鴻臚，又增 太府、太舟，仍先為十二卿。癸卯，以平南將軍、江州刺史安成王秀為平西將軍、 荊州刺史，安西將軍、荊州刺史始興王憺為護軍將軍，中衛將軍曹景宗為安南將軍、 江州刺史。六月辛酉，復建、修二陵周回五里內居民，改陵監為令。秋七月丁亥， 月犯氐。八月癸丑，安南將軍、江州刺史曹景宗卒。丁巳，赦大辟以下未結正者。 甲戌，平西將軍、荊州刺史安成王秀進號安西將軍，雲麾將軍、郢州刺史鄱陽王恢 進號平西將軍。老人星見。九月丁亥，詔曰：「芻牧必往，姬文垂則，雉兔有刑， 姜宣致貶。藪澤山林，毓材是出，斧斤之用，比屋所資。而頃世相承，並加封固， 豈所謂與民同利，惠茲黔首？凡公家諸屯戍見封熂者，可悉開常禁。」壬辰，置童 子奉車郎。癸巳，立皇子績為南康郡王。己亥，月犯東井。冬十月丙寅，以吳興太 守張稷為尚書左僕射。丙子，魏陽關主許敬珍以城內附。詔大舉北伐。以護軍將軍 始興王憺為平北將軍，率眾入清；車騎將軍王茂率眾向宿預。丁丑，魏懸瓠鎮軍主 白皁生、豫州刺史胡遜以城內屬。以皁生為鎮北將軍、司州刺史，遜為平北將軍、 豫州刺史。十一月辛巳，鄞縣言甘露降。

bā nián chūn zhēng yuè xīn sì, yú jià qīn cí nán jiāo, shè tiān xià, nèi wài wén wǔ gè cì láo yī nián. rén chén, wèi zhèn dōng cān jūn chéng jǐng jùn zhǎn sù yù chéng zhǔ yán zhòng bǎo, yǐ chéng nèi shǔ. èr yuè rén xū, lǎo rén xīng jiàn. xià sì yuè, yǐ běi bā xī jùn zhì nán liáng zhōu. wù shēn, yǐ hù jūn jiāng jūn shǐ xìng wáng dàn wèi zhōng wèi jiāng jūn, sī tú xíng tài zǐ tài fù lín chuān wáng hóng wèi sī kōng yáng zhōu cì shǐ, chē qí jiāng jūn lǐng tài zǐ zhān shì wáng mào jí běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī. dīng mǎo, wèi chǔ wáng chéng zhǔ lǐ guó xìng yǐ chéng nèi fù. bǐng zǐ, yǐ zhōng jūn jiāng jūn dān yáng yǐn wáng yíng wèi yòu guāng lù dài fū. wǔ yuè rén wǔ, zhào yuē: xué yǐ cóng zhèng, yīn qín wǎng zhé, lù zài qí zhōng, yì yì qián shì. zhèn sī chǎn zhì gāng, měi dūn rú shù, shì lǘ pì guǎn, zào cì yǐ zhī. gù fù zhì chéng fēng, jiǎ kē jiān chū, fāng dāng zhì zhū zhōu xíng, shì yǐ qīng zǐ. qí yǒu néng tōng yī jīng, shǐ mò wú juàn zhě, cè shí zhī hòu, xuǎn kě liàng jiā xù lù. suī fù niú jiān yáng sì, hán pǐn hòu mén, bìng suí cái shì lì, wù yǒu yí gé. qiū qī yuè guǐ sì, bā líng wáng xiāo bǎo yì hōng. bā yuè wù wǔ, lǎo rén xīng jiàn. dōng shí yuè yǐ sì, yǐ zhōng jūn jiāng jūn shǐ xìng wáng shèn wèi zhèn běi jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ, nán yǎn zhōu cì shǐ zhǎng shā wáng shēn yè wèi hù jūn jiāng jūn.
八年春正月辛巳，輿駕親祠南郊，赦天下，內外文武各賜勞一年。壬辰，魏鎮 東參軍成景俊斬宿預城主嚴仲寶，以城內屬。二月壬戌，老人星見。夏四月，以北 巴西郡置南梁州。戊申，以護軍將軍始興王憺為中衛將軍，司徒、行太子太傅臨川 王宏為司空、揚州刺史，車騎將軍、領太子詹事王茂即本號開府儀同三司。丁卯， 魏楚王城主李國興以城內附。丙子，以中軍將軍、丹陽尹王瑩為右光祿大夫。五月 壬午，詔曰：「學以從政，殷勤往哲，祿在其中，抑亦前事。朕思闡治綱，每敦儒 術，軾閭辟館，造次以之。故負帙成風，甲科間出，方當置諸周行，飾以青紫。其 有能通一經，始末無倦者，策實之後，選可量加敘錄。雖復牛監羊肆，寒品後門， 並隨才試吏，勿有遺隔。」秋七月癸巳，巴陵王蕭寶義薨。八月戊午，老人星見。 冬十月乙巳，以中軍將軍始興王慎為鎮北將軍、南兗州刺史，南兗州刺史長沙王深 業為護軍將軍。

jiǔ nián chūn zhēng yuè yǐ hài, yǐ shàng shū lìng xíng tài zǐ shǎo fù shěn yuē wèi zuǒ guāng lù dài fū, xíng shǎo fù rú gù, yòu guāng lù dài fū wáng yíng wèi shàng shū lìng, xíng zhōng fǔ jiāng jūn jiàn ān wáng wěi lǐng hù jūn jiāng jūn, zhèn běi jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ shǐ xìng wáng dàn wèi zhèn xī jiāng jūn yì zhōu cì shǐ, tài cháng qīng wáng liàng wèi zhōng shū jiān. bǐng zǐ, yǐ qīng chē jiāng jūn jìn ān wáng gāng wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. gēng yín, xīn zuò yuán huái táng, běi àn qǐ shí tóu qì dōng yě, nán àn qǐ hòu zhǔ lí mén qì sān qiáo. sān yuè jǐ chǒu, chē jià xìng guó zi xué, qīn lín jiǎng sì, cì guó zi jì jiǔ yǐ xià bó gè yǒu chà. yǐ wèi, zhào yuē: wáng zǐ cóng xué, zhe zì lǐ jīng, guì yóu xián zài, shí wéi qián gào, suǒ yǐ shì guǎng yì fāng, kè lóng jiào dào. jīn chéng jūn dà qǐ, yuán liáng chǐ ràng, zì sī yǐ jiàng, bìng yí yì yè. huáng tài zǐ jí wáng hóu zhī zǐ, nián zài cóng shī zhě, kě lìng rù xué. yú tián guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. xià sì yuè dīng sì, gé xuǎn shàng shū wǔ dōu lìng shǐ yòng hán liú. lín yì guó qiǎn shǐ xiàn bái hóu yī. wǔ yuè jǐ hài, zhào yuē: zhèn dá tīng sī zhì, wú wàng rì zè. ér bǎi sī qún wù, qí tú bù yī, suí shí shì yòng, gè yǒu yōu yí, ruò fēi zǒng huì zhòng yán, wú yǐ bèi zī qīn lǎn. zì jīn tái gé shěng fǔ zhōu jùn zhèn shù yīng yǒu zhí liáo zhī suǒ, shí gòng jí yì, gè chén sǔn yì, jù yǐ zòu wén. zhōng shū jiān wáng liàng zú. liù yuè guǐ chǒu, dào shā xuān chéng tài shǒu zhū sēng yǒng. guǐ yǒu, yǐ zhōng fǔ jiāng jūn lǐng hù jūn jiàn ān wáng wěi wèi zhèn nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ. rùn yuè jǐ chǒu, xuān chéng dào zhuǎn kòu wú xìng xiàn, tài shǒu cài zǔn tǎo píng zhī. qiū qī yuè jǐ sì, lǎo rén xīng jiàn. dōng shí èr yuè guǐ wèi, yú jià xìng guó zi xué, cè shì zhòu zǐ, cì xùn shòu zhī sī gè yǒu chà.
九年春正月乙亥，以尚書令、行太子少傅沈約為左光祿大夫，行少傅如故，右 光祿大夫王瑩為尚書令，行中撫將軍建安王偉領護軍將軍，鎮北將軍、南兗州刺史 始興王憺為鎮西將軍、益州刺史，太常卿王亮為中書監。丙子，以輕車將軍晉安王 綱為南兗州刺史。庚寅，新作緣淮塘，北岸起石頭迄東冶，南岸起後渚籬門迄三橋。 三月己丑，車駕幸國子學，親臨講肆，賜國子祭酒以下帛各有差。乙未，詔曰： 「王子從學，著自禮經，貴游咸在，實惟前誥，所以式廣義方，克隆教道。今成均 大啟，元良齒讓，自斯以降，並宜肄業。皇太子及王侯之子，年在從師者，可令入 學。」于闐國遣使獻方物。夏四月丁巳，革選尚書五都令史用寒流。林邑國遣使獻 白猴一。五月己亥，詔曰：「朕達聽思治，無忘日昃。而百司群務，其途不一，隨 時適用，各有攸宜，若非總會眾言，無以備茲親覽。自今台閣省府州郡鎮戍應有職 僚之所，時共集議，各陳損益，具以奏聞。」中書監王亮卒。六月癸丑，盜殺宣城 太守硃僧勇。癸酉，以中撫將軍、領護軍建安王偉為鎮南將軍、江州刺史。閏月己 丑，宣城盜轉寇吳興縣，太守蔡撙討平之。秋七月己巳，老人星見。冬十二月癸未， 輿駕幸國子學，策試胄子，賜訓授之司各有差。

shí nián chūn zhēng yuè xīn chǒu, yú jià qīn cí nán jiāo, dà shè tiān xià, jū jú zhì shì cì láo èr nián. guǐ mǎo, yǐ shàng shū zuǒ pú shè zhāng jì wèi ān běi jiāng jūn, qīng jì èr zhōu cì shǐ, yǐng zhōu cì shǐ pó yáng wáng huī wèi hù jūn jiāng jūn. jiǎ chén, yǐ nán xú zhōu cì shǐ yù zhāng wáng zōng wèi yǐng zhōu cì shǐ, qīng chē jiāng jūn nán kāng wáng jī wèi nán xú zhōu cì shǐ. wù shēn, zōu yú yī, jiàn jīng zhōu huá róng xiàn. yǐ zuǒ mín shàng shū wáng jiǎn wèi lì bù shàng shū. xīn yǒu, yú jià qīn cí míng táng. sān yuè xīn chǒu, dào shā dōng guǎn láng yá èr jùn tài shǒu dèng zhé, yǐ qú shān yǐn wèi jūn, qiǎn zhèn yuǎn jiāng jūn mǎ xiān pín tǎo zhī. shì yuè, wèi xú zhōu cì shǐ lú chǎng shuài zhòng fù qú shān. xià wǔ yuè guǐ yǒu, ān lǐ xiàn huò yī jiǎo xuán guī. dīng chǒu, lǐng jūn lǚ sēng zhēn zú. jǐ mǎo, yǐ guó zi jì jiǔ zhāng chōng wèi shàng shū zuǒ pú shè, tài zǐ zhān shì liǔ qìng yuǎn wèi lǐng jūn jiāng jūn. liù yuè yǐ yǒu, jiā lián yī jīng sān huā shēng lè yóu yuàn. qiū qī yuè bǐng chén, zhào yuē: xī gōng qīng miàn chén, zài zài qián shǐ, lìng pū bì zòu, liè dài míng wén, suǒ yǐ lí bǐ shù jī, chéng zī qún wù. jìn shì líng tì, xū dàn wèi fēng, zì cǐ xiāng yīn, qí shī mí yuǎn. suì shǐ wǔ zhàng kōng láo, wú jí gōng zhī zòu, dan chi tú pì, què zhèng shēng zhī lǚ. sān huái bā zuò, yīng yǒu wù zhī bǎi guān, yí yǒu suǒ lùn, kě rù chén qǐ, shù jí zhōu yuán, shǎo kuāng guǎ báo. jiǔ yuè bǐng shēn, tiān xī běi lóng lóng yǒu shēng, chì qì xià zhì dì. dōng shí èr yuè guǐ yǒu, shān chē jiàn yú lín chéng xiàn. gēng chén, mǎ xiān pín dà pò wèi jūn, zhǎn guó shí yú wàn, kè fù qú shān chéng. shì suì, chū zuò gōng chéng mén sān chóng lóu jí kāi èr dào. dàng chāng guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù.
十年春正月辛丑，輿駕親祠南郊，大赦天下，居局治事賜勞二年。癸卯，以尚 書左僕射張稷為安北將軍，青冀二州刺史，郢州刺史鄱陽王恢為護軍將軍。甲辰， 以南徐州刺史豫章王綜為郢州刺史，輕車將軍南康王績為南徐州刺史。戊申，騶虞 一，見荊州華容縣。以左民尚書王暕為吏部尚書。辛酉，輿駕親祠明堂。三月辛丑， 盜殺東莞、琅邪二郡太守鄧晣，以朐山引魏軍，遣振遠將軍馬仙琕討之。是月，魏 徐州刺史盧昶帥眾赴朐山。夏五月癸酉，安豊縣獲一角玄龜。丁丑，領軍呂僧珍卒。 己卯，以國子祭酒張充為尚書左僕射，太子詹事柳慶遠為領軍將軍。六月乙酉，嘉 蓮一莖三花生樂游苑。秋七月丙辰，詔曰：「昔公卿面陳，載在前史，令仆陛奏， 列代明文，所以厘彼庶績，成茲群務。晉氏陵替，虛誕為風，自此相因，其失彌遠。 遂使武帳空勞，無汲公之奏，丹墀徒辟，闕鄭生之履。三槐八座，應有務之百官， 宜有所論，可入陳啟，庶藉周爰，少匡寡薄。」九月丙申，天西北隆隆有聲，赤氣 下至地。冬十二月癸酉，山車見於臨城縣。庚辰，馬仙琕大破魏軍，斬馘十餘萬， 克復朐山城。是歲，初作宮城門三重樓及開二道。宕昌國遣使獻方物。

shí yī nián chūn zhēng yuè rén chén, zhào yuē: fū xíng fǎ dào mào, zuì bù shōu nú, lǐ zhe míng wén, shǐ zhāng qián shì, gài suǒ yǐ shēn qí āi jīn, gù fá yǒu fú jí. jìn dài xiāng yīn, jué wǎng mí jùn, tiáo nián huá fā, tóng zuò rù qiān. suī chéng è quàn shàn, yí qióng qí zhì, ér lǎo yòu liú lí, liáng yì kě mǐn. zì jīn bū zhé zhī jiā jí zuì yīng zhì zuò, ruò nián yǒu lǎo xiǎo, kě tíng jiāng sòng. jiā zuǒ guāng lù dài fū xíng tài zǐ shǎo fù shěn yuē tè jìn, zhèn nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ jiàn ān wáng wěi yí tóng sān sī, sī kōng yáng zhōu cì shǐ lín chuān wáng hóng jìn wèi wèi tài wèi, biāo qí jiāng jūn wáng mào wèi sī kōng, shàng shū lìng yún huī jiāng jūn wáng yíng jìn hào ān zuǒ jiāng jūn, ān běi jiāng jūn qīng jì èr zhōu cì shǐ zhāng jì jìn hào zhèn běi jiāng jūn. èr yuè wù chén, xīn chāng jì yáng èr jùn yě cán chéng jiǎn. sān yuè dīng sì, qū shè yáng xú èr zhōu. zhù xī jìng tán yú zhōng shān. gēng shēn, gāo lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. sì yuè wù zǐ, zhào yuē: qù suì qú shān dà jiān chǒu lèi, yí wèi jīng guān, yòng jīng wǔ gōng dàn fá zuì diào mín, huáng wáng shèng guǐ, yǎn gé mái zì, rén zhě yòng xīn. qí xià qīng zhōu xī shǐ shōu cáng. bǎi jì fú nán lín yì guó bìng qiǎn shǐ xiàn fāng wù. liù yuè xīn sì, yǐ sī kōng wáng mào lǐng zhōng quán jiāng jūn. jiǔ yuè xīn hài, dàng chāng guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. dōng shí yī yuè yǐ wèi, yǐ wú jùn tài shǒu yuán áng jiān shàng shū yòu pú shè. jǐ yǒu, jiàng tài wèi yáng zhōu cì shǐ lín chuān wáng hóng wèi biāo qí jiāng jūn kāi fǔ tóng sān sī zhī yí. guǐ chǒu, qí xuān dé tài fēi wáng shì hōng. shí èr yuè jǐ wèi, yǐ ān xī jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ ān chéng wáng xiù wèi zhōng wèi jiāng jūn, hù jūn jiāng jūn pó yáng wáng huī wèi píng xī jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ.
十一年春正月壬辰，詔曰：「夫刑法悼耄，罪不收孥，禮著明文，史彰前事， 蓋所以申其哀矜，故罰有弗及。近代相因，厥網彌峻，髫年華發，同坐入愆。雖懲 惡勸善，宜窮其制，而老幼流離，良亦可愍。自今逋謫之家及罪應質作，若年有老 小，可停將送。」加左光祿大夫、行太子少傅沈約特進，鎮南將軍、江州刺史建安 王偉儀同三司，司空、揚州刺史臨川王宏進位為太尉，驃騎將軍王茂為司空，尚書 令、雲麾將軍王瑩進號安左將軍，安北將軍、青冀二州刺史張稷進號鎮北將軍。二 月戊辰，新昌、濟陽二郡野蠶成繭。三月丁巳，曲赦揚、徐二州。筑西靜壇於鐘山。 庚申，高麗國遣使獻方物。四月戊子，詔曰：「去歲朐山大殲醜類，宜為京觀，用 旌武功；但伐罪弔民，皇王盛軌，掩骼埋胔，仁者用心。其下青州悉使收藏。」百 濟、扶南、林邑國並遣使獻方物。六月辛巳，以司空王茂領中權將軍。九月辛亥， 宕昌國遣使獻方物。冬十一月乙未，以吳郡太守袁昂兼尚書右僕射。己酉，降太尉、 揚州刺史臨川王宏為驃騎將軍、開府同三司之儀。癸丑，齊宣德太妃王氏薨。十二 月己未，以安西將軍、荊州刺史安成王秀為中衛將軍，護軍將軍鄱陽王恢為平西將 軍、荊州刺史。

shí èr nián chūn zhēng yuè xīn mǎo, yú jià qīn cí nán jiāo, shè dà pì yǐ xià. èr yuè xīn yǒu, yǐ jiān shàng shū yòu pú shè yuán áng wèi shàng shū yòu pú shè. bǐng yín, zhào yuē: yǎn gé mái zì, yì zhòng zhōu jīng, huì dú yǒu jiā, shì měi hàn cè. zhèn xiàng yú zài huái, měi qín zào cì, shōu cáng zhī mìng, jí xià āi jīn ér xǔ xiàn xiá shēn, zūn fèng wèi qià, xiāo rán lù yú, wǎng wǎng ér yǒu, yán mǐn chén kū, mí láo shāng cè. kě míng xià yuǎn jìn, gè xún jìng jiè, ruò wěi hái bù zàng, huò chú yī mò gǎi, jí jiù shōu liǎn, liàng gěi guān jù. shù yè kū zhī hún sī wèi, zhān shuāng zhī gǔ yǒu guī. xīn sì, xīn zuò tài jí diàn, gǎi wèi shí sān jiān. sān yuè guǐ mǎo, yǐ xiāng zhōu cì shǐ wáng zhēn guó wèi hù jūn jiāng jūn. rùn yuè yǐ chǒu, tè jìn zhōng jūn jiāng jūn shěn yuē zú. xià sì yuè, jīng yì dà shuǐ. liù yuè guǐ sì, xīn zuò tài miào, zēng jī jiǔ chǐ. gēng zǐ, tài jí diàn chéng. qiū jiǔ yuè wù wǔ, yǐ zhèn nán jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī jiāng zhōu cì shǐ jiàn ān wáng wěi wèi fǔ jūn jiāng jūn, yí tóng rú gù biāo qí jiāng jūn kāi fǔ tóng sān sī zhī yí yáng zhōu cì shǐ lín chuān wáng hóng wèi sī kōng lǐng zhōng quán jiāng jūn wáng mào wèi biāo qí jiāng jūn kāi fǔ tóng sān sī zhī yí jiāng zhōu cì shǐ. dōng shí yuè dīng hài, zhào yuē: míng táng dì shì bēi shī, wèi chēng nǎi xīn. wài kě liàng jiù pí qǐ, yǐ jǐn chéng jìng.
十二年春正月辛卯，輿駕親祠南郊，赦大辟以下。二月辛酉，以兼尚書右僕射 袁昂為尚書右僕射。丙寅，詔曰：「掩骼埋胔，義重周經，槥櫝有加，事美漢策。 朕向隅載懷，每勤造次，收藏之命，亟下哀矜；而珝縣遐深，遵奉未洽，髐然路隅， 往往而有，言愍沉枯，彌勞傷惻。可明下遠近，各巡境界，若委骸不葬，或蒢衣莫 改，即就收斂，量給棺具。庶夜哭之魂斯慰，沾霜之骨有歸。」辛巳，新作太極殿， 改為十三間。三月癸卯，以湘州刺史王珍國為護軍將軍。閏月乙丑，特進、中軍將 軍沈約卒。夏四月，京邑大水。六月癸巳，新作太廟，增基九尺。庚子，太極殿成。 秋九月戊午，以鎮南將軍、開府儀同三司、江州刺史建安王偉為撫軍將軍，儀同如 故；驃騎將軍、開府同三司之儀、揚州刺史臨川王宏為司空；領中權將軍王茂為驃 騎將軍、開府同三司之儀、江州刺史。冬十月丁亥，詔曰：「明堂地勢卑濕，未稱 乃心。外可量就埤起，以盡誠敬。」

shí sān nián chūn zhēng yuè rén xū, yǐ dān yáng yǐn jìn ān wáng gāng wèi jīng zhōu cì shǐ. guǐ hài, yǐ píng xī jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ pó yáng wáng huī wèi zhèn xī jiāng jūn yì zhōu cì shǐ. bǐng yín, yǐ yì yòu jiāng jūn ān chéng wáng xiù wèi ān xī jiāng jūn yǐng zhōu cì shǐ. èr yuè dīng hài, yú jià qīn gēng jí tián, shè tiān xià, xiào tì lì tián cì jué yī jí. lǎo rén xīng jiàn. sān yuè xīn hài, yǐ xīn chú zhōng fǔ jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī jiàn ān wáng wěi wèi zuǒ guāng lù dài fū. xià sì yuè xīn mǎo, lín yì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. rén chén, yǐ yǐng zhōu cì shǐ yù zhāng wáng zōng wèi ān yòu jiāng jūn. wǔ yuè xīn hài, yǐ tōng zhí sàn qí cháng shì wéi ruì wèi zhōng hù jūn. liù yuè jǐ hài, yǐ nán yǎn zhōu cì shǐ xiāo jǐng wèi lǐng jūn jiāng jūn, lǐng jūn jiāng jūn liǔ qìng yuǎn wèi ān běi jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ. qiū qī yuè yǐ hài, lì huáng zǐ lún wèi shào líng jùn wáng, yì wèi xiāng dōng jùn wáng, jì wèi wǔ líng jùn wáng. bā yuè guǐ mǎo, fú nán yú tián guó gè qiǎn shǐ xiàn fāng wù. shì suì zuò fú shān yàn.
十三年春正月壬戌，以丹陽尹晉安王綱為荊州刺史。癸亥，以平西將軍、荊州 刺史鄱陽王恢為鎮西將軍、益州刺史。丙寅，以翊右將軍安成王秀為安西將軍、郢 州刺史。二月丁亥，輿駕親耕籍田，赦天下，孝悌力田賜爵一級。老人星見。三月 辛亥，以新除中撫將軍、開府儀同三司建安王偉為左光祿大夫。夏四月辛卯，林邑 國遣使獻方物。壬辰，以郢州刺史豫章王綜為安右將軍。五月辛亥，以通直散騎常 侍韋睿為中護軍。六月己亥，以南兗州刺史蕭景為領軍將軍，領軍將軍柳慶遠為安 北將軍、雍州刺史。秋七月乙亥，立皇子綸為邵陵郡王，繹為湘東郡王，紀為武陵 郡王。八月癸卯，扶南、于闐國各遣使獻方物。是歲作浮山堰。

shí sì nián chūn zhēng yuè yǐ sì shuò, huáng tài zǐ guān, shè tiān xià, cì wèi fù hòu zhě jué yī jí, wáng gōng yǐ xià bān lài gè yǒu chà, tíng yuǎn jìn shàng qìng lǐ. bǐng wǔ, ān zuǒ jiāng jūn shàng shū lìng wáng yíng jìn hào zhōng quán jiāng jūn. yǐ zhèn xī jiāng jūn shǐ xìng wáng dàn wèi zhōng fǔ jiāng jūn. xīn hài, yú jià qīn cí nán jiāo. zhào yuē: zhèn gōng zhī míng sì, zhāo shì shàng líng, lín zhú gōng ér dēng tài tán, fú qiú miǎn ér fèng cāng bì, chái wàng jì shēng, chéng jìng kè zhǎn, sī suǒ yǐ duì yuè qián yuán, hóng xuān dé jiào ér quē yú zhì dào, zhèng fǎ duō mèi, shí zhù qún cái, yòng kāng shù jī. kě bān xià yuǎn jìn, bó cǎi yīng yì. ruò yǒu què rán xiāng dǎng, dú xíng zhōu lǘ, féi dùn qiū yuán, bù qiú wén dá, cáng qì dài shí, wèi jiā shōu cǎi huò xián liáng fāng zhèng, xiào tì lì tián, bìng jí téng zòu, jù yǐ míng shàng. dāng zhuó bǐ zhōu xíng, shì yǐ bāng yì, shù bǎi sī xián shì, zhào mín wú yǐn. yòu shì qīng shì zhòng, suí shí yuē fǎ, qián yǐ yì mò, yòng dài zhòng pì, yóu niàn gǎi huǐ, qí lù yǐ yōng, bìng kě shěng chú. bǐng yín, rǔ yīn wáng liú yìn hōng. èr yuè gēng yín, ruì ruì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. wù xū, lǎo rén xīng jiàn. xīn chǒu, yǐ zhōng hù jūn wéi ruì wèi píng běi jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ, xīn chú zhōng fǔ jiāng jūn shǐ xìng wáng dàn wèi jīng zhōu cì shǐ. xià sì yuè dīng chǒu, biāo qí jiāng jūn kāi fǔ tóng sān sī zhī yí jiāng zhōu cì shǐ wáng mào hōng. wǔ yuè dīng sì, yǐ jīng zhōu cì shǐ jìn ān wáng gāng wèi jiāng zhōu cì shǐ. qiū bā yuè yǐ wèi, lǎo rén xīng jiàn. jiǔ yuè guǐ hài, yǐ zhǎng shā wáng shēn yè wèi hù jūn jiāng jūn. láng yá xiū guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù.
十四年春正月乙巳朔，皇太子冠，赦天下，賜為父後者爵一級，王公以下班賚 各有差，停遠近上慶禮。丙午，安左將軍、尚書令王瑩進號中權將軍。以鎮西將軍 始興王憺為中撫將軍。辛亥，輿駕親祠南郊。詔曰：「朕恭祗明祀，昭事上靈，臨 竹宮而登泰壇，服裘冕而奉蒼璧，柴望既升，誠敬克展，思所以對越乾元，弘宣德 教；而缺於治道，政法多昧，實佇群才，用康庶績。可班下遠近，博採英異。若有 確然鄉黨，獨行州閭，肥遁丘園，不求聞達，藏器待時，未加收采；或賢良、方正， 孝悌、力田，並即騰奏，具以名上。當擢彼周行，試以邦邑，庶百司咸事，兆民無 隱。又世輕世重，隨時約法，前以劓墨，用代重辟，猶念改悔，其路已壅，並可省 除。」丙寅，汝陰王劉胤薨。二月庚寅，芮芮國遣使獻方物。戊戌，老人星見。辛 丑，以中護軍韋睿為平北將軍、雍州刺史，新除中撫將軍始興王憺為荊州刺史。夏 四月丁丑，驃騎將軍、開府同三司之儀、江州刺史王茂薨。五月丁巳，以荊州刺史 晉安王綱為江州刺史。秋八月乙未，老人星見。九月癸亥，以長沙王深業為護軍將 軍。狼牙修國遣使獻方物。

shí wǔ nián chūn zhēng yuè jǐ sì, zhào yuē: guān shí shè jiào, wáng zhèng suǒ xiān, jiān ér lì zhī, shí wéi wù běn, yí fēng zhì zhì, xián yóu cǐ zuò. qǐng yīn gé zhī lìng, suí shì bì xià, ér zhāng chí zhī yào, wèi zhēn jué yí, mín mò yóu fán, lián píng shàng guǎ, suǒ yǐ zhù liú kuàng ér zài huái, cháo yù bó ér xìng tàn. kě shēn xià sì fāng, zhèng yǒu bù biàn yú mín zhě, suǒ zài jù tiáo yǐ wén. shǒu zǎi ruò qīng jié kě chēng, huò qīn yú wèi dù, fēn bié zòu shàng, jiāng xíng chù zhì. zhǎng lì quàn kè, gōng lǚ dī fáng, wù yǒu bù xiū, zhì fáng nóng shì. guān shì zhī fù, huò yǒu wèi yǔn, wài shí cān liàng, yōu jiǎn jiù gé. sān yuè wù chén shuò, rì yǒu shí zhī. xià sì yuè dīng wèi, yǐ ān yòu jiāng jūn yù zhāng wáng zōng jiān hù jūn. gāo lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. wǔ yuè guǐ wèi, yǐ sī kōng yáng zhōu cì shǐ lín chuān wáng hóng wèi zhōng shū jiān, biāo qí dà jiāng jūn cì shǐ rú gù. liù yuè bǐng shēn, gǎi zuò xiǎo miào bì. gēng zǐ, yǐ shàng shū lìng wáng yíng wèi zuǒ guāng lù dài fū kāi fǔ yí tóng sān sī, shàng shū yòu pú shè yuán áng wèi shàng shū zuǒ pú shè, lì bù shàng shū wáng jiǎn wèi shàng shū yòu pú shè. qiū bā yuè, lǎo rén xīng jiàn. ruì ruì hé nán qiǎn shǐ xiàn fāng wù. jiǔ yuè xīn sì, zuǒ guāng lù dài fū kāi fǔ yí tóng sān sī wáng yíng hōng. rén chén, shè tiān xià. dōng shí yuè wù wǔ, yǐ dān yáng yǐn zhǎng shā wáng shēn yè wèi xiāng zhōu cì shǐ. shí yī yuè dīng mǎo, yǐ jiān hù jūn yù zhāng wáng zōng wèi ān qián jiāng jūn. jiāo zhōu cì shǐ lǐ cè zhǎn jiāo zhōu fǎn zhě ruǎn zōng xiào, chuán shǒu jīng shī. qū shè jiāo zhōu. rén wǔ, yǐ yōng zhōu cì shǐ wéi ruì wèi hù jūn jiāng jūn.
十五年春正月己巳，詔曰：「觀時設教，王政所先，兼而利之，實惟務本，移 風致治，咸由此作。頃因革之令，隨事必下，而張弛之要，未臻厥宜，民瘼猶繁， 廉平尚寡，所以佇旒纊而載懷，朝玉帛而興嘆。可申下四方，政有不便於民者，所 在具條以聞。守宰若清潔可稱，或侵漁為蠹，分別奏上，將行黜陟。長吏勸課，躬 履堤防，勿有不修，致妨農事。關市之賦，或有未允，外時參量，優減舊格。」三 月戊辰朔，日有蝕之。夏四月丁未，以安右將軍豫章王綜兼護軍。高麗國遣使獻方 物。五月癸未，以司空、揚州刺史臨川王宏為中書監，驃騎大將軍、刺史如故。六 月丙申，改作小廟畢。庚子，以尚書令王瑩為左光祿大夫、開府儀同三司，尚書右 僕射袁昂為尚書左僕射，吏部尚書王暕為尚書右僕射。秋八月，老人星見。芮芮、 河南遣使獻方物。九月辛巳，左光祿大夫、開府儀同三司王瑩薨。壬辰，赦天下。 冬十月戊午，以丹陽尹長沙王深業為湘州刺史。十一月丁卯，以兼護軍豫章王綜為 安前將軍。交州刺史李畟斬交州反者阮宗孝，傳首京師。曲赦交州。壬午，以雍州 刺史韋睿為護軍將軍。

shí liù nián chūn zhēng yuè xīn wèi, yú jià qīn cí nán jiāo, zhào yuē: zhèn dāng yǐ sī zhì, zhèng dào wèi míng, mèi dàn qú láo, jí yí xīng jì. jīn tài hào yù qì, gōu máng shǒu jié, shēng zhōng jiù yáng, yīn jìng kè zhǎn, wù chéng tiān xiū, bù zī hé zé. yóu pín zhī jiā, wù shōu jīn nián sān diào. qí wú tián yè zhě, suǒ zài liàng yí fù gěi. ruò mín yǒu chǎn zi, jí yī gé yōu juān. gū lǎo guān guǎ bù néng zì cún, xián jiā zhèn xù. bān xià sì fāng. zhū zhōu jùn xiàn, shí lǐ yù sòng, wù shǐ yuān zhì, bìng ruò qīn lǎn. èr yuè gēng xū, lǎo rén xīng jiàn, jiǎ yín, yǐ ān qián jiāng jūn yù zhāng wáng zōng wèi nán xú zhōu cì shǐ. sān yuè bǐng zǐ, hé nán wáng qiǎn shǐ xiàn fāng wù. xià sì yuè jiǎ zǐ, chū qù zōng miào shēng. cháo gōu huò bái què yī. liù yuè wù shēn, yǐ lú líng wáng jī wèi jiāng zhōu cì shǐ. qī yuè dīng chǒu, yǐ yǐng zhōu cì shǐ ān chéng wáng xiù wèi zhèn běi jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ. bā yuè xīn chǒu, lǎo rén xīng jiàn. fú nán pó lì guó gè qiǎn shǐ xiàn fāng wù. dōng shí yuè, qù zōng miào jiàn xiū, shǐ yòng shū guǒ.
十六年春正月辛未，輿駕親祠南郊，詔曰：「朕當扆思治，政道未明，昧旦劬 勞，亟移星紀。今太皞御氣，句芒首節，升中就陽，禋敬克展，務承天休，布茲和 澤。尤貧之家，勿收今年三調。其無田業者，所在量宜賦給。若民有產子，即依格 優蠲。孤老鰥寡不能自存，咸加賑恤。班下四方。諸州郡縣，時理獄訟，勿使冤滯， 並若親覽。」二月庚戌，老人星見，甲寅，以安前將軍豫章王綜為南徐州刺史。三 月丙子，河南王遣使獻方物。夏四月甲子，初去宗廟牲。潮溝獲白雀一。六月戊申， 以廬陵王績為江州刺史。七月丁丑，以郢州刺史安成王秀為鎮北將軍、雍州刺史。 八月辛丑，老人星見。扶南、婆利國各遣使獻方物。冬十月，去宗廟薦修，始用蔬 果。

shí qī nián chūn zhēng yuè dīng sì shuò, zhào yuē: fū lè suǒ zì shēng, hán shí zhī cháng xìng hòu xià ān zhái, yù shì zhī tōng guī. zhèn jīn cǐ shù máng, wú wàng dài dàn, jí hóng shēng jù zhī lüè, měi bù kuān xù zhī ēn ér biān hù wèi zī, qiān xǐ shàng yǒu, qīng qù gù xiāng, qǐ qí běn zhì? zī yè dài què, zì fǎn mò yóu, cháo nán zhī xīn, yì hé néng mǐ. jīn kāi yuán fā suì, pǐn wù wéi xīn, sī bǐ qián lí, gè ān jiù suǒ. jiāng shǐ jùn wú kuàng tǔ, yì mí yóu mín, jī quǎn xiāng wén, sāng zhè jiāo zhěn. fán tiān xià zhī mín, yǒu liú yí tā jìng, zài tiān jiān shí qī nián zhēng yuè yī rì yǐ qián, kě kāi ēn bàn suì, xī tīng hái běn, juān kè sān nián. qí liú yù guò yuǎn zhě, liàng jiā chéng rì. ruò yǒu bù lè hái zhě, jí shǐ zhe tǔ jí wèi mín, zhǔn jiù kè shū. ruò liú yí zhī hòu, běn xiāng wú fù jū zhái zhě, cūn sī sān lǎo jí yú qīn shǔ, jí wèi yì xiàn, zhàn qǐng cūn nèi guān dì guān zhái, lìng xiāng róng shòu, shǐ liàn běn zhě hái yǒu suǒ tuō. fán zuò wèi shì dài zhū zhí, gē dào shuāi miè, yīng bèi fēng jí zhě, qí tián zhái chē niú, shì mín shēng zhī jù, bù dé xī yǐ méi rù, jiē yōu liàng fēn liú, shǐ de zì zhǐ. qí shāng jiǎ fù shì, yì bù dé dùn xiāng jiān bìng. dùn pàn zhī shēn, zuì wú qīng zhòng, bìng xǔ shǒu chū, hái fù mín wǔ. ruò yǒu jū xiàn, zì hái běn yì. bìng wèi tiáo gé, xián shǐ zhī wén. èr yuè guǐ sì, zhèn běi jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ ān chéng wáng xiù hōng. jiǎ chén, dà shè tiān xià. yǐ mǎo, yǐ lǐng shí tóu shù shì nán kāng wáng jī wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. sān yuè jiǎ shēn, lǎo rén xīng jiàn. bǐng shēn, gǎi fēng jiàn ān wáng wěi wèi nán píng wáng. xià wǔ yuè wù yín, biāo qí dà jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ lín chuān wáng hóng miǎn. jǐ mǎo gàn lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. yǐ lǐng jūn jiāng jūn xiāo jǐng wèi ān yòu jiāng jūn, jiān yáng zhōu. xīn sì, yǐ lín chuān wáng hóng wèi zhōng jūn jiāng jūn zhōng shū jiān. liù yuè yǐ yǒu, yǐ yì zhōu cì shǐ pó yáng wáng huī wèi lǐng jūn jiāng jūn. zhōng jūn jiāng jūn, zhōng shū jiān lín chuān wáng hóng yǐ běn hào xíng sī tú. guǐ mǎo, yǐ guó zi jì jiǔ cài zǔn wèi lì bù shàng shū. qiū bā yuè rén yín, lǎo rén xīng jiàn. zhào yǐ bīng zōu nú bì, nán nián dēng liù shí, nǚ nián dēng wǔ shí, miǎn wèi píng mín. dōng shí yuè yǐ hài, yǐ zhōng jūn jiāng jūn xíng sī tú lín chuān wáng hóng wèi zhōng shū jiān sī tú. shí yī yuè xīn hài, yǐ nán píng wáng wěi wèi zuǒ guāng lù dài fū kāi fǔ yí tóng sān sī.
十七年春正月丁巳朔，詔曰：「夫樂所自生，含識之常性；厚下安宅，馭世之 通規。朕矜此庶氓，無忘待旦，亟弘生聚之略，每布寬恤之恩；而編戶未滋，遷徙 尚有，輕去故鄉，豈其本志？資業殆闕，自返莫由，巢南之心，亦何能弭。今開元 發歲，品物惟新，思俾黔黎，各安舊所。將使郡無曠土，邑靡遊民，雞犬相聞，桑 柘交畛。凡天下之民，有流移他境，在天監十七年正月一日以前，可開恩半歲，悉 聽還本，蠲課三年。其流寓過遠者，量加程日。若有不樂還者，即使著土籍為民， 准舊課輸。若流移之後，本鄉無復居宅者，村司三老及余親屬，即為詣縣，占請村 內官地官宅，令相容受，使戀本者還有所託。凡坐為市埭諸職，割盜衰滅，應被封 籍者，其田宅車牛，是民生之具，不得悉以沒入，皆優量分留，使得自止。其商賈 富室，亦不得頓相兼併。遁叛之身，罪無輕重，並許首出，還復民伍。若有拘限， 自還本役。並為條格，咸使知聞。」二月癸巳，鎮北將軍、雍州刺史安成王秀薨。 甲辰，大赦天下。乙卯，以領石頭戍事南康王績為南兗州刺史。三月甲申，老人星 見。丙申，改封建安王偉為南平王。夏五月戊寅，驃騎大將軍、揚州刺史臨川王宏 免。己卯、干利國遣使獻方物。以領軍將軍蕭景為安右將軍，監揚州。辛巳，以 臨川王宏為中軍將軍、中書監。六月乙酉，以益州刺史鄱陽王恢為領軍將軍。中軍 將軍，中書監臨川王宏以本號行司徒。癸卯，以國子祭酒蔡撙為吏部尚書。秋八月 壬寅，老人星見。詔以兵騶奴婢，男年登六十，女年登五十，免為平民。冬十月乙 亥，以中軍將軍、行司徒臨川王宏為中書監、司徒。十一月辛亥，以南平王偉為左 光祿大夫、開府儀同三司。

shí bā nián chūn zhēng yuè jiǎ shēn, yǐ lǐng jūn jiāng jūn pó yáng wáng huī wèi zhēng xī jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī jīng zhōu cì shǐ, jīng zhōu cì shǐ shǐ xìng wáng dàn wèi zhōng fǔ jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī lǐng jūn. yǐ shàng shū zuǒ pú shè yuán áng wèi shàng shū lìng, shàng shū yòu pú shè wáng jiǎn wèi shàng shū zuǒ pú shè, tài zǐ zhān shì xú miǎn wèi shàng shū yòu pú shè. xīn mǎo, yú jià qīn cí nán jiāo, xiào tì lì tián cì jué yī jí. èr yuè wù wǔ, lǎo rén xīng jiàn. sì yuè dīng sì, dà shè tiān xià. qiū qī yuè jiǎ shēn, lǎo rén xīng jiàn. yú tián fú nán guó gè qiǎn shǐ xiàn fāng wù.
十八年春正月甲申，以領軍將軍鄱陽王恢為征西將軍、開府儀同三司、荊州刺 史，荊州刺史始興王憺為中撫將軍、開府儀同三司、領軍。以尚書左僕射袁昂為尚 書令，尚書右僕射王暕為尚書左僕射，太子詹事徐勉為尚書右僕射。辛卯，輿駕親 祠南郊，孝悌力田賜爵一級。二月戊午，老人星見。四月丁巳，大赦天下。秋七月 甲申，老人星見。于闐、扶南國各遣使獻方物。