jìng dì
敬帝

jìng huáng dì, huì fāng zhì, zì huì xiāng, xiǎo zì fǎ zhēn, shì zǔ dì jiǔ zǐ yě. tài qīng sān nián, fēng xìng liáng hóu. chéng shèng yuán nián, fēng jìn ān wáng, yì èr qiān hù. èr nián, chū wèi píng nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ. sān nián shí yī yuè, jiāng líng xiàn, tài wèi yáng zhōu cì shǐ wáng sēng biàn sī kōng nán xú zhōu cì shǐ chén bà xiān dìng yì, yǐ dì wèi tài zǎi chéng zhì, fèng yíng hái jīng shī. sì nián èr yuè guǐ chǒu, zhì zì xún yáng, rù jū cháo táng. yǐ tài wèi wáng sēng biàn wèi zhōng shū jiān lù shàng shū biāo qí jiāng jūn dū du zhōng wài zhū jūn shì. jiā sī kōng chén bà xiān bān jiàn sān shí rén. yǐ yù zhōu cì shǐ hóu zhèn wèi jiāng zhōu cì shǐ, yí tóng sān sī xiāng zhōu cì shǐ xiāo xún wèi tài wèi, yí tóng sān sī guǎng zhōu cì shǐ xiāo bó wèi sī tú, zhèn dōng jiāng jūn zhāng biāo wèi yǐng zhōu cì shǐ. sān yuè, qí qiǎn qí shàng dǎng wáng gāo huàn sòng zhēn yáng hóu xiāo yuān míng lái zhǔ liáng sì, zhì dōng guān, qiǎn wú xìng tài shǒu péi zhī héng yǔ zhàn, bài jī, zhī héng sǐ. tài wèi wáng sēng biàn lǜ zhòng chū tún gū shú. sì yuè, sī tú lù fǎ hé yǐ yǐng zhōu fù yú qí, qiǎn jiāng zhōu cì shǐ hóu zhèn tǎo zhī. qī yuè xīn chǒu, wáng sēng biàn nà zhēn yáng hóu xiāo yuān míng, zì cǎi shí jì jiāng. jiǎ chén, rù yú jīng shī, yǐ dì wèi huáng tài zǐ. jiǔ yuè jiǎ chén, sī kōng chén bà xiān jǔ yì, xí shā wáng sēng biàn, chù xiāo yuān míng. bǐng wǔ, dì jí huáng dì wèi.
敬皇帝，諱方智，字慧相，小字法真，世祖第九子也。太清三年，封興梁侯。 承聖元年，封晉安王，邑二千戶。二年，出為平南將軍、江州刺史。三年十一月， 江陵陷，太尉揚州刺史王僧辯、司空南徐州刺史陳霸先定議，以帝為太宰、承制， 奉迎還京師。四年二月癸丑，至自尋陽，入居朝堂。以太尉王僧辯為中書監、錄尚 書、驃騎將軍、都督中外諸軍事。加司空陳霸先班劍三十人。以豫州刺史侯瑱為江 州刺史，儀同三司、湘州刺史蕭循為太尉，儀同三司、廣州刺史蕭勃為司徒，鎮東 將軍張彪為郢州刺史。三月，齊遣其上黨王高渙送貞陽侯蕭淵明來主梁嗣，至東關， 遣吳興太守裴之橫與戰，敗績，之橫死。太尉王僧辯率眾出屯姑孰。四月，司徒陸 法和以郢州附於齊，遣江州刺史侯瑱討之。七月辛丑，王僧辯納貞陽侯蕭淵明，自 採石濟江。甲辰，入於京師，以帝為皇太子。九月甲辰，司空陳霸先舉義，襲殺王 僧辯，黜蕭淵明。丙午，帝即皇帝位。

shào tài yuán nián dōng shí yuè jǐ sì, zhào yuē: wáng shì bù zào, yīng lí huò xìn, xī dōu shī shǒu, cháo tíng lún fù, xiān dì zǐ gōng, bō yuè fēi suǒ, wáng jī qīng chí, lǜ tǔ wǎng dài. zhèn yǐ huāng yòu, réng shǔ jiān nán, qì xuè zhěn gē, zhì fù chóu nì. dà chǐ wèi xuě, sù xiāo gěng fèn. qún gōng qīng yǐn, miǎn yǐ dà yì, yuè dēng guǎ àn, sì fèng hóng yè. gù wéi sù xīn, niàn bù zhì cǐ. shù yǎng píng xiān líng, bàng zī jiāng xiāng, kè qīng yuán è, xiè yuān líng qǐn. jīn zhuì mìng zài xīn, zōng bēng gèng sì, qìng liú yì zhào, qǐ yǔ yī rén. kě gǎi chéng shèng sì nián wèi shào tài yuán nián, dà shè tiān xià, nèi wài wén wǔ cì wèi yī děng. yǐ zhēn yáng hóu yuān míng wèi sī tú, fēng jiàn ān jùn gōng, shí yì sān qiān hù. rén zǐ, yǐ sī kōng chén bà xiān wèi shàng shū lìng dū du zhōng wài zhū jūn shì chē qí jiāng jūn yáng nán xú èr zhōu cì shǐ sī kōng rú gù. zhèn zhōu cì shǐ dù kān jǔ bīng, gōng xìn wǔ jiāng jūn chén qiàn yú zhǎng chéng, yì xìng tài shǒu wéi zài jù jùn yǐ yīng zhī. guǐ chǒu, jìn tài wèi xiāo xún wèi tài bǎo, xīn chú sī tú jiàn ān gōng yuān míng wèi tài fù, sī tú xiāo bó wèi tài wèi. yǐ zhèn nán jiāng jūn wáng lín wèi chē qí jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. wù wǔ, zūn suǒ shēng xià guì fēi wèi huáng tài hòu. lì fēi wáng shì wèi huáng hòu. zhèn dōng jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ zhāng biāo jìn hào zhēng dōng dà jiāng jūn. zhèn běi jiāng jūn qiào qín èr zhōu cì shǐ xú sì huī jìn hào zhēng běi dà jiāng jūn. zhēng nán jiāng jūn nán yù zhōu cì shǐ rèn yuē jìn hào zhēng nán dà jiāng jūn. xīn wèi, zhào sī kōng chén bà xiān dōng tǎo wéi zài. bǐng zǐ, rèn yuē xú sì huī jǔ bīng fǎn, chéng jīng shī wú bèi, qiè jù shí tóu. dīng chǒu, wéi zài jiàng, yì xìng píng. qiǎn jìn líng tài shǒu zhōu wén yù lǜ jūn yuán zhǎng chéng. shí yī yuè gēng chén, qí ān zhōu cì shǐ dí zi chóng chǔ zhōu cì shǐ liú shì róng huái zhōu cì shǐ liǔ dá mó lǜ zhòng fù rèn yuē, rù yú shí tóu. gēng yín, sī kōng chén bà xiān xuán yú jīng shī. shí èr yuè gēng xū, xú sì huī rèn yuē yòu xiāng shuài zhì cǎi shí, yíng qí yuán. bǐng chén, qiǎn měng liè jiāng jūn hóu ān dōu shuǐ jūn yú jiāng níng yāo zhī, zéi zhòng dà kuì, sì huī yuē děng bēn yú jiāng xī. gēng shēn, dí zi chóng děng qǐng jiàng, bìng fàng hái běi.
紹泰元年冬十月己巳，詔曰：「王室不造，嬰罹禍釁，西都失守，朝廷淪覆， 先帝梓宮，播越非所，王基傾弛，率土罔戴。朕以荒幼，仍屬艱難，泣血枕戈，志 復仇逆。大恥未雪，夙宵鯁憤。群公卿尹，勉以大義，越登寡暗，嗣奉洪業。顧惟 夙心，念不至此。庶仰憑先靈，傍資將相，克清元惡，謝冤陵寢。今墜命載新，宗 祊更祀，慶流億兆，豈予一人。可改承聖四年為紹泰元年，大赦天下，內外文武賜 位一等。」以貞陽侯淵明為司徒，封建安郡公，食邑三千戶。壬子，以司空陳霸先 為尚書令、都督中外諸軍事、車騎將軍、揚、南徐二州刺史司空如故。震州刺史杜 龕舉兵，攻信武將軍陳蒨於長城，義興太守韋載據郡以應之。癸丑，進太尉蕭循為 太保，新除司徒建安公淵明為太傅，司徒蕭勃為太尉。以鎮南將軍王琳為車騎將軍、 開府儀同三司。戊午，尊所生夏貴妃為皇太后。立妃王氏為皇后。鎮東將軍、揚州 刺史張彪進號征東大將軍。鎮北將軍、譙秦二州刺史徐嗣徽進號征北大將軍。征南 將軍、南豫州刺史任約進號征南大將軍。辛未，詔司空陳霸先東討韋載。丙子，任 約、徐嗣徽舉兵反，乘京師無備，竊據石頭。丁丑，韋載降，義興平。遣晉陵太守 周文育率軍援長城。十一月庚辰，齊安州刺史翟子崇、楚州刺史劉仕榮、淮州刺史 柳達摩率眾赴任約，入於石頭。庚寅，司空陳霸先旋於京師。十二月庚戌，徐嗣徽、 任約又相率至採石，迎齊援。丙辰，遣猛烈將軍侯安都水軍於江寧邀之，賊眾大潰， 嗣徽、約等奔於江西。庚申，翟子崇等請降，並放還北。

tài píng yuán nián chūn zhēng yuè wù yín, dà shè tiān xià, qí yǔ rèn yuē xú sì huī xié qì tóng móu, yī wú suǒ wèn. zhuī zèng jiǎn wén huáng dì zhū zi. yǐ gù yǒng ān hóu què zi hòu xí fēng shào líng wáng, fèng xié wáng hòu. guǐ wèi, zhèn dōng jiāng jūn zhèn zhōu cì shǐ dù kān jiàng, zhào cì sǐ, qū shè wú xìng jùn. jǐ hài, yǐ tài bǎo yí lǐ hóu xiāo xún xí fēng pó yáng wáng. dōng yáng zhōu cì shǐ zhāng biāo wéi lín hǎi tài shǒu wáng huái zhèn yú shàn yán. èr yuè gēng xū, qiǎn zhōu wén yù chén qiàn xí huì jī, tǎo biāo. guǐ chǒu, biāo zhǎng shǐ xiè qí sī mǎ shěn tài jūn zhǔ wú bǎo zhēn děng jǔ chéng jiàng, biāo bài zǒu. yǐ zhōng wèi jiāng jūn lín chuān wáng dà kuǎn jí běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī, zhōng hù jūn guì yáng wáng dà chéng wèi hù jūn jiāng jūn. bǐng chén, ruò yé cūn rén zhǎn zhāng biāo, chuán shǒu jīng shī, qū shè dōng yáng zhōu. jǐ wèi, bà zhèn zhōu, hái fù wú xìng jùn. guǐ hài, zéi xú sì huī rèn yuē xí cǎi shí shù, zhí shù zhǔ míng zhōu cì shǐ zhāng huái jūn, rù yú qí. jiǎ zǐ, yǐ dōng tǔ jīng dù kān zhāng biāo chāo bào, qiǎn dà shǐ xún shěng. sān yuè bǐng zǐ, bà dōng yáng zhōu, hái fù huì jī jùn. rén wǔ, bān xià yuǎn jìn bìng zá yòng gǔ jīn qián. wù xū, qí qiǎn dà jiāng xiāo guǐ chū shān kǒu, xiàng liáng shān, sī kōng chén bà xiān jūn zhǔ huáng cao qǔ nì jī, dà pò zhī. guǐ tuì bǎo wú hú. qiǎn zhōu wén yù hóu ān dōu zhòng jūn, jù liáng shān jù zhī. xià sì yuè dīng sì, sī kōng chén bà xiān biǎo yì liáng shān fǔ xún jiāng shuài. rén shēn, hóu ān dōu qīng bīng xí qí xíng tái sī mǎ gōng yú lì yáng, dà pò zhī, fú huò wàn jì. wǔ yuè guǐ wèi, tài fù jiàn ān gōng yuān míng hōng. gēng yín, qí jūn shuǐ bù rù dān yáng xiàn. bǐng shēn, zhì mò líng gù yě. chì zhōu wén yù hái dùn fāng qiū, xú dù dùn mǎ mù, dù léng dùn dà héng. guǐ mǎo, qí jūn jìn jù ér táng, yú jià chū dùn zhào jiàn gù lí mén, nèi wài zuǎn yán. liù yuè jiǎ chén, qí qián jūn zhì jiǎng shān lóng wěi, xié qū mò fǔ shān běi, zhì xuán wǔ miào xī běi. yǐ mǎo, sī kōng chén bà xiān shòu zhòng jūn jié dù, yǔ qí jūn jiāo zhàn, dà pò zhī, zhǎn qí běi yǎn zhōu cì shǐ dù fāng qìng jí xú sì huī dì sì zōng, shēng qín xú sì chǎn xiāo guǐ dōng fāng lǎo wáng jìng bǎo lǐ xī guāng péi yīng qǐ liú guī yì děng, jiē zhū zhī. wù wǔ, dà shè tiān xià, jūn shì shēn yǔn zhàn chǎng, xī qiǎn liǎn jì, qí wú jiā shǔ, jí wèi yì mái. xīn yǒu, jiě yán. qiū qī yuè bǐng zǐ, chē qí jiāng jūn sī kōng chén bà xiān jìn wèi sī tú, jiā zhōng shū jiān, yú rú gù. dīng hài, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī hóu zhèn wèi sī kōng. bā yuè jǐ yǒu, tài bǎo pó yáng wáng xún hōng. jiǔ yuè rén yín, gǎi yuán dà shè, xiào tì lì tián cì jué yī jí, shū cái yì xíng suǒ zài zòu wén, jī nán liú yí lēi guī běn tǔ. jìn xīn chú sī tú chén bà xiān wèi chéng xiàng lù shàng shū shì zhèn wèi dà jiāng jūn yáng zhōu mù, fēng yì xìng jùn gōng. zhōng quán jiāng jūn wáng chōng jí běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī. lì bù shàng shū wáng tōng wèi shàng shū yòu pú shè. dīng sì, yǐ yǐng zhōu cì shǐ xú dù wèi lǐng jūn jiāng jūn. dōng shí yī yuè yǐ mǎo, qǐ yún lóng shén hǔ mén. shí èr yuè rén shēn, jìn tài wèi zhèn nán jiāng jūn xiāo bó wèi tài bǎo biāo qí jiāng jūn. yǐ xīn chú zuǒ wèi jiāng jūn ōu yáng wěi wèi ān nán jiāng jūn héng zhōu cì shǐ. rén wǔ, píng nán jiāng jūn liú fǎ yú jìn hào ān nán jiāng jūn. jiǎ wǔ, yǐ qián shòu chāng lìng liú ruì wèi rǔ yīn wáng, qián zhèn xī fǎ cáo xíng cān jūn xiāo yuè wèi bā líng wáng, fèng sòng qí èr dài hòu.
太平元年春正月戊寅，大赦天下，其與任約、徐嗣徽協契同謀，一無所問。追 贈簡文皇帝諸子。以故永安侯確子後襲封邵陵王，奉攜王后。癸未，鎮東將軍、震 州刺史杜龕降，詔賜死，曲赦吳興郡。己亥，以太保、宜豊侯蕭循襲封鄱陽王。東 揚州刺史張彪圍臨海太守王懷振於剡岩。二月庚戌，遣周文育、陳茜襲會稽，討彪。 癸丑，彪長史謝岐、司馬沈泰、軍主吳寶真等舉城降，彪敗走。以中衛將軍臨川王 大款即本號開府儀同三司，中護軍桂陽王大成為護軍將軍。丙辰，若耶村人斬張彪， 傳首京師，曲赦東揚州。己未，罷震州，還復吳興郡。癸亥，賊徐嗣徽、任約襲采 石戍，執戍主明州刺史張懷鈞，入於齊。甲子，以東土經杜龕、張彪抄暴，遣大使 巡省。三月丙子，罷東揚州，還復會稽郡。壬午，班下遠近並雜用古今錢。戊戌， 齊遣大將蕭軌出柵口，向梁山，司空陳霸先、軍主黃{艹取}逆擊，大破之。軌退保 蕪湖。遣周文育、侯安都眾軍，據梁山拒之。夏四月丁巳，司空陳霸先表詣梁山撫 巡將帥。壬申，侯安都輕兵襲齊行台司馬恭於歷陽，大破之，俘獲萬計。五月癸未， 太傅建安公淵明薨。庚寅，齊軍水步入丹陽縣。丙申，至秣陵故冶。敕周文育還頓 方丘，徐度頓馬牧，杜棱頓大桁。癸卯，齊軍進據兒塘，輿駕出頓趙建故籬門，內 外纂嚴。六月甲辰，齊潛軍至蔣山龍尾，斜趨莫府山北，至玄武廟西北。乙卯，司 空陳霸先授眾軍節度，與齊軍交戰，大破之，斬齊北兗州刺史杜方慶及徐嗣徽弟嗣 宗，生擒徐嗣產、蕭軌、東方老、王敬寶、李希光、裴英起、劉歸義等，皆誅之。 戊午，大赦天下，軍士身殞戰場，悉遣斂祭，其無家屬，即為瘞埋。辛酉，解嚴。 秋七月丙子，車騎將軍、司空陳霸先進位司徒，加中書監，余如故。丁亥，以開府 儀同三司侯瑱為司空。八月己酉，太保鄱陽王循薨。九月壬寅，改元大赦，孝悌力 田賜爵一級，殊才異行所在奏聞，飢難流移勒歸本土。進新除司徒陳霸先為丞相、 錄尚書事、鎮衛大將軍、揚州牧，封義興郡公。中權將軍王沖即本號開府儀同三司。 吏部尚書王通為尚書右僕射。丁巳，以郢州刺史徐度為領軍將軍。冬十一月乙卯， 起雲龍、神虎門。十二月壬申，進太尉、鎮南將軍蕭勃為太保、驃騎將軍。以新除 左衛將軍歐陽頠為安南將軍、衡州刺史。壬午，平南將軍劉法瑜進號安南將軍。甲 午，以前壽昌令劉睿為汝陰王，前鎮西法曹、行參軍蕭鸑為巴陵王，奉宋、齊二代 後。

èr nián chūn zhēng yuè rén yín, zhào yuē: fū zǐ jiàng líng tǐ zhé, jīng rén wěi yì, yǔn guāng sù wáng, zài chǎn xuán gōng, yǎng zhī zhě mí gāo, huì zhī zhě bù juàn. lì zhōng lì xiào, dé bèi zhēng mín, zhì lǐ zuò lè, dào guān qún hòu. suī tài shān tuí jùn, yī kuì bù yí, ér sì shuǐ yú lán, qiān zài yóu zài. zì huáng tú tún zǔ, sì jiàn bù xiū, fèng shèng zhī mén, yìn sì jiān miè, jìng shén zhī qǐn, fǔ guǐ jì liáo. yǒng yán shēng liè, shí jiān qīn chuàng. wài kě sōu jǔ lǔ guó zhī zú, yǐ wèi fèng shèng hòu bìng shàn miào táng, gōng bèi sì diǎn, sì shí jiàn zhì, yī jiē zūn jiù. shì rì, yòu zhào zhū zhōu gè zhì zhōng zhèng, yī jiù fǎng jǔ. bù dé zhé chéng dān zhuàng xù guān, jiē xū zhōng zhèng yā shàng, rán hòu liàng shòu. xiáng yī pǐn zhì, wù shǐ jīng shí. qí jīng yōng qīng yǎn suī zàn wèi gé ài, yì guān duō yù huái hǎi, yóu yí bù fèi sī cún. huì jì bà zhōu, shàng wèi dà jùn, rén shì yīn kuàng, kě bié zhì yì jū. zhì rú fēn gē jùn xiàn, xīn hào zhōu mù, bìng xì běn yì, bù láo jiān zhì. qí xuǎn zhōng zhèng, měi qiú qí dé, gāi xī yǐ tā guān lǐng zhī. yǐ chē qí jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī wáng lín wèi sī kōng biāo qí dà jiāng jūn. fēn xún yáng tài yuán qí chāng gāo táng xīn cài wǔ jùn, zhì xī jiāng zhōu, jí yú xún yáng réng chōng zhōu zhèn. yòu zhào zōng shì zài cháo kāi guó chéng jiā zhě, jīn yóu chēng shì zǐ, kě xī tīng xí běn jué. yǐ shàng shū yòu pú shè wáng tōng wèi shàng shū zuǒ pú shè. dīng sì, zhèn xī jiāng jūn yì zhōu cì shǐ zhǎng shā wáng sháo jìn hào zhēng nán jiāng jūn. èr yuè gēng wǔ, lǐng jūn jiāng jūn xú dù rù dōng guān. tài bǎo guǎng zhōu cì shǐ xiāo bó jǔ bīng fǎn, qiǎn wěi shuài ōu yáng wěi fù tài bó cóng zi zī wèi qián jūn, nán jiāng zhōu cì shǐ yú xiào qǐng yǐ bīng huì zhī. zhào píng xī jiāng jūn zhōu wén yù píng nán jiāng jūn hóu ān dōu děng lǜ zhòng jūn nán tǎo. wù zǐ, xú dù zhì hé féi, shāo qí chuán sān qiān sōu. guǐ sì, zhōu wén yù jūn yú bā shān shēng huò ōu yáng wěi. sān yuè gēng zǐ, wén yù qián jūn dīng fǎ hóng yú zhí kǒu shēng fú fù tài. xiāo zī yú xiào qǐng jūn tuì zǒu. jiǎ chén, yǐ xīn chú sī kōng wáng lín wèi xiāng yǐng èr zhōu cì shǐ. jiǎ yín, dé zhōu cì shǐ chén fǎ wǔ qián héng zhōu cì shǐ tán shì yuǎn yú shǐ xìng gōng shā xiāo bó. xià sì yuè guǐ yǒu, qū shè jiāng guǎng héng sān zhōu bìng dū nèi wèi zéi suǒ jū bī zhě, bìng jiē bù wèn. jǐ mǎo, zhù sì zhù qián, yī zhǔn èr shí. qí qiǎn shǐ qǐng hé. rén chén, gǎi sì zhù qián yī zhǔn shí. bǐng shēn, fù bì xì qián. xiāo bó gù zhǔ shuài qián zhí gé lán ái xí shā tán shì yuǎn, ái réng wèi wáng mìng xià hóu míng chè suǒ shā. bó gù jì shì lǐ bǎo cáng fèng huái ān hóu xiāo rèn jù guǎng zhōu zuò luàn. wù xū, hóu ān dōu jìn jūn, yú xiào qǐng qì jūn zǒu, xiāo zī qǐng jiàng, yù zhāng píng. wǔ yuè yǐ sì, píng xī jiāng jūn zhōu wén yù jìn hào zhèn nán jiāng jūn, hóu ān dōu jìn hào zhèn běi jiāng jūn, bìng yǐ běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī. bǐng wǔ, yǐ zhèn jūn jiāng jūn xú dù wèi nán yù zhōu cì shǐ. wù chén, yú xiào qǐng qiǎn shǐ yì chéng xiàng fǔ qǐ xiáng. qiū bā yuè jiǎ wǔ, jiā chéng xiàng chén bà xiān huáng yuè, lǐng tài fù, jiàn lǚ shàng diàn, rù cháo bù qū, zàn bài bù míng, gěi yǔ bǎo gǔ chuī. jiǔ yuè xīn chǒu, chóng chéng xiàng wèi xiāng guó, zǒng bǎi kuí, fēng shí jùn wèi chén gōng, bèi jiǔ xī zhī lǐ, jiā xǐ fú yuǎn yóu guān, wèi zài wáng gōng shàng. jiā xiāng guó lǜ lì shòu. zhì chén guó bǎi sī. dōng shí yuè wù chén, jìn chén gōng jué wèi wáng, zēng fēng shí jùn, bìng qián wèi èr shí jùn. mìng chén wáng miǎn shí yǒu èr liú, jiàn tiān zǐ jīng qí, chū jǐng rù bì, chéng jīn gēn chē, jià liù mǎ, bèi wǔ shí fù chē, zhì máo tóu yún hǎn, lè wǔ bā yì, shè zhōng chán gōng xiàn. wáng hòu wáng zǐ nǚ jué mìng zhī diǎn, yī yī jiù yí. xīn wèi, zhào yuē:
二年春正月壬寅，詔曰：「夫子降靈體哲，經仁緯義，允光素王，載闡玄功， 仰之者彌高，誨之者不倦。立忠立孝，德被蒸民，制禮作樂，道冠群後。雖泰山頹 峻，一簣不遺，而泗水余瀾，千載猶在。自皇圖屯阻，祀薦不修，奉聖之門，胤嗣 殲滅，敬神之寢，簠簋寂寥。永言聲烈，實兼欽愴。外可搜舉魯國之族，以為奉聖 後；並繕廟堂，供備祀典，四時薦秩，一皆遵舊。」是日，又詔「諸州各置中正， 依舊訪舉。不得輒承單狀序官，皆須中正押上，然後量授。詳依品制，務使精實。 其荊、雍、青、兗雖暫為隔閡，衣冠多寓淮海，猶宜不廢司存。會計罷州，尚為大 郡，人士殷曠，可別置邑居。至如分割郡縣，新號州牧，並系本邑，不勞兼置。其 選中正，每求耆德，該悉以他官領之。」以車騎將軍、開府儀同三司王琳為司空、 驃騎大將軍。分尋陽、太原、齊昌、高唐、新蔡五郡，置西江州，即於尋陽仍充州 鎮。又詔「宗室在朝開國承家者，今猶稱世子，可悉聽襲本爵。」以尚書右僕射王 通為尚書左僕射。丁巳，鎮西將軍、益州刺史長沙王韶進號征南將軍。二月庚午， 領軍將軍徐度入東關。太保、廣州刺史蕭勃舉兵反，遣偽帥歐陽頠、傅泰、勃從子 孜為前軍，南江州刺史余孝頃以兵會之。詔平西將軍周文育、平南將軍侯安都等率 眾軍南討。戊子，徐度至合肥，燒齊船三千艘。癸巳，周文育軍於巴山生獲歐陽頠。 三月庚子，文育前軍丁法洪於蹠口生俘傅泰。蕭孜、余孝頃軍退走。甲辰，以新除 司空王琳為湘、郢二州刺史。甲寅，德州刺史陳法武、前衡州刺史譚世遠於始興攻 殺蕭勃。夏四月癸酉，曲赦江、廣、衡三州；並督內為賊所拘逼者，並皆不問。己 卯，鑄四柱錢，一準二十。齊遣使請和。壬辰，改四柱錢一準十。丙申，復閉細錢。 蕭勃故主帥前直閣蘭敱襲殺譚世遠，敱仍為亡命夏侯明徹所殺。勃故記室李寶藏奉 懷安侯蕭任據廣州作亂。戊戌，侯安都進軍，余孝頃棄軍走，蕭孜請降，豫章平。 五月乙巳，平西將軍周文育進號鎮南將軍，侯安都進號鎮北將軍，並以本號開府儀 同三司。丙午，以鎮軍將軍徐度為南豫州刺史。戊辰，余孝頃遣使詣丞相府乞降。 秋八月甲午，加丞相陳霸先黃鉞，領太傅，劍履上殿，入朝不趨，贊拜不名，給羽 葆、鼓吹。九月辛丑，崇丞相為相國，總百揆，封十郡為陳公，備九錫之禮，加璽 紱遠遊冠，位在王公上。加相國綠綟綬。置陳國百司。冬十月戊辰，進陳公爵為王， 增封十郡，並前為二十郡。命陳王冕十有二旒，建天子旌旂，出警入蹕，乘金根車， 駕六馬，備五時副車，置旄頭雲罕，樂舞八佾，設鍾鋋宮縣。王后王子女爵命之典， 一依舊儀。辛未，詔曰：

wǔ yùn gēng shǐ, sān zhèng dié dài, sī mù lí shù, shì shǔ shèng xián, yòng néng jīng wěi qián kūn, mí lún qū yǔ, dà bì qián shǒu, chǎn yáng hóng liè. gé huì yǐ míng, jī dài tóng guǐ, bǎi wáng zhǒng wǔ, xián yóu cǐ zé. liáng dé yān wēi, huò nán jiàn fā: tài qīng yún shǐ, yòng kùn zhǎng shé chéng shèng zhī nián, yòu lí fēng shǐ yuán zhì tiān chéng, zhòng qiè shén qì. sān guāng jí gǎi, qī miào fá sì, hán shēng yǐ mǐn, dǐng mìng sī zhuì, wǒ huáng zhī zuò, miǎo ruò zhuì liú, jìng wéi tún bō, xī tì zài huái. xiāng guó chén wáng, yǒu zòng zì tiān, jiàng shén wéi yuè, tiān dì hé dé, guǐ yào qí míng. zhěng shè jì zhī héng liú, tí yì zhào zhī tú tàn. dōng zhū pàn nì, běi jiān xūn chǒu, wēi jiā sì hǎi, rén jiàn wàn guó. fù zhāng bēng lè, zhòng jì jué lǐ, rú guǎn yù xiū, róng tíng xū hòu. suī dà gōng zài shùn, shèng jī wéi yǔ, wēi wēi dàng dàng, wú dé ér chēng. lái xiàn bái huán, qǐ zhí huáng yú zhī shì rù gòng sù zhì, fēi zhǐ lóng zhōu zhī rì. gù xiào zhēn chuān lù, biǎo ruì yān yún, yù lù lǐ quán, dàn xī níng yǒng, jiā hé ruì cǎo, zī zhí jiāo diān, dào zhāo yú yōu dài, xūn gé yú huáng qióng. míng míng shàng tiān, guāng huá rì yuè, gé gù zhe yú xuán xiàng, dài dé zhāng yú chèn tú, yù sòng yǒu wéi, ōu gē yuán shì, tiān zhī lì shù, shí yǒu yōu zài. zhèn suī yōng miǎo, àn yú gǔ xī, yǒng jī chóng tì, wèi rì yǐ jiǔ, gǎn wàng liè dài zhī yí diǎn, rén qí zhī zhì yuàn hū! jīn biàn xùn wèi bié gōng, jìng chán yú chén, yī yī táng yú sòng qí gù shì.
五運更始，三正迭代，司牧黎庶，是屬聖賢，用能經緯乾坤，彌綸區宇，大庇 黔首，闡揚洪烈。革晦以明，積代同軌，百王踵武，咸由此則。梁德湮微，禍難薦 發：太清雲始，用困長蛇；承聖之年，又罹封豕；爰至天成，重竊神器。三光亟改， 七廟乏祀，含生已泯，鼎命斯墜，我皇之祚，眇若綴旒，靜惟《屯》、《剝》，夕 惕載懷。相國陳王，有縱自天，降神惟岳，天地合德，晷曜齊明。拯社稷之橫流， 提億兆之塗炭。東誅叛逆，北殲獯丑，威加四海，仁漸萬國。復張崩樂，重紀絕禮， 儒館聿修，戎亭虛候。雖大功在舜，盛績維禹，巍巍蕩蕩，無得而稱。來獻白環， 豈直皇虞之世；入貢素雉，非止隆周之日。故效珍川陸，表瑞煙雲，玉露醴泉，旦 夕凝涌，嘉禾瑞草，孳植郊甸，道昭於悠代，勛格於皇穹。明明上天，光華日月， 革故著於玄象，代德彰於讖圖，獄訟有違，謳歌爰適，天之歷數，實有攸在。朕雖 庸藐，暗於古昔，永稽崇替，為日已久，敢忘列代之遺典，人祇之至願乎！今便遜 位別宮，敬禪於陳，一依唐虞、宋齊故事。

chén wáng jiàn zuò, fèng dì wèi jiāng yīn wáng, hōng yú wài dǐ, shí nián shí liù, zhuī shì jìng huáng dì.
陳王踐阼，奉帝為江陰王，薨於外邸，時年十六，追諡敬皇帝。

shǐ chén yuē: liáng jì héng kuì, sàng luàn lǚ zhēn, dāng cǐ zhī shí, tiān lì qù yǐ, jìng huáng gāo ràng, jiāng tóng shì fù yān.
史臣曰：梁季橫潰，喪亂屢臻，當此之時，天曆去矣，敬皇高讓，將同釋負焉。

shǐ chén shì zhōng zhèng guó gōng wèi zhēng yuē: gāo zǔ gù tiān yōu zòng, cōng míng jī gǔ, dào yà shēng zhī, xué wèi bó wù, yǔn wén yǔn wǔ, duō yì duō cái. yuán zì zhū shēng, yǒu bù jī zhī dù, shǔ hūn xiōng sì nüè, tiān lún jí huò, shōu hé yì lǚ, jiāng xuě jiā yuān. yuē zhòu kě fá, bù qí ér huì, lóng yuè fán hàn, diàn jī xiāng yǐng, jiǎn lí dé rú zhèn gǎo, qǔ dú fū rú shí yí. qí xióng cái dà lüè, gù wú dé ér chēng yǐ. jì xuán bái qí zhī shǒu, fāng yīng huáng tiān zhī juàn, bù dé shī huì, yuè jìn lái yuǎn, kāi dàng dàng zhī wáng dào, gé mǐ mǐ zhī shāng sú, dà xiū wén jiào, shèng shì lǐ róng, gǔ shàn xuán fēng, chǎn yáng rú yè, jiè zhòu rén yì, zhé chōng zūn zǔ, shēng zhèn huán yǔ, zé liú xiá yì, gān gē zài jí, fán shù shí nián. jì jì yān, yáng yáng yān, wèi jìn yǐ lái, wèi yǒu ruò sī zhī shèng. rán bù néng xī mò dūn běn, zhuó diāo wèi pǔ, mù míng hǎo shì, chóng shàng fú huá, yì yáng kǒng mò, liú lián shì lǎo. huò jīng yè bù qǐn, huò zhōng rì bù shí, fēi hóng dào yǐ lì wù, wéi shì zhì yǐ jīng yú. qiě xīn wèi yí róng, xū cè cāng tóu zhī wǔ gāo tán tuō xǐ, zhōng liàn huáng wū zhī zūn. fū rén zhī dà yù, zài hu yǐn shí nán nǚ, zhì yú xuān miǎn diàn táng, fēi yǒu qiè shēn zhī jí. gāo zǔ bǐng chú shì yù, juàn liàn xuān miǎn, dé qí suǒ nán ér zhì yú suǒ yì, kě wèi shén yǒu suǒ bù dá, zhì yǒu suǒ bù tōng yǐ. dǎi fū jīng huá shāo jié, fèng dé yǐ shuāi, huò yú tīng shòu, quán zài jiān nìng, chǔ hòu bǎi pì, mò de jǐn yán. xiǎn zào zhī xīn, mù nián yù shén. jiàn lì ér dòng, bì jiàn wéi bo, kāi mén yī dào, qì hǎo jí chóu, xìn qǐ xiāo qiáng, huò chéng róng jié, shēn yǔn fēi mìng, zāi bèi yì zhào, yì guān bì fēng dí zhī xià, lǎo yòu fěn róng mǎ zhī zú. zhān bǐ shǔ lí, tòng shēn zhōu miào yǒng yán mài xiù, bēi shén yīn xū. zì gǔ yǐ ān wèi wēi, jì chéng ér bài, diān fù zhī sù, shū qì suǒ wèi wén yě. yì yuē: tiān zhī suǒ zhù zhě xìn, rén zhī suǒ zhù zhě shùn. gāo zǔ zhī yù sī tún bō, bù dé qí sǐ, gài dòng ér zhī xiǎn, bù yóu xìn shùn, shī tiān rén zhī suǒ zhù, qí néng miǎn yú cǐ hū!
史臣侍中、鄭國公魏徵曰：「高祖固天攸縱，聰明稽古，道亞生知，學為博物， 允文允武，多藝多才。爰自諸生，有不羈之度，屬昏凶肆虐，天倫及禍，收合義旅， 將雪家冤。曰紂可伐，不其而會，龍躍樊、漢，電擊湘、郢，剪離德如振槁，取獨 夫如拾遺。其雄才大略，固無得而稱矣。既懸白旗之首，方應皇天之眷，布德施惠， 悅近來遠，開蕩蕩之王道，革靡靡之商俗，大修文教，盛飾禮容，鼓扇玄風，闡揚 儒業，介冑仁義，折衝樽俎，聲振寰宇，澤流遐裔，干戈載戢，凡數十年。濟濟焉， 洋洋焉，魏、晉已來，未有若斯之盛。然不能息末敦本，斫雕為樸，慕名好事，崇 尚浮華，抑揚孔、墨，流連釋、老。或經夜不寢，或終日不食，非弘道以利物，惟 飾智以驚愚。且心未遺榮，虛廁蒼頭之伍；高談脫屣，終戀黃屋之尊。夫人之大欲， 在乎飲食男女，至於軒冕殿堂，非有切身之急。高祖屏除嗜欲，眷戀軒冕，得其所 難而滯於所易，可謂神有所不達，智有所不通矣。逮夫精華稍竭，鳳德已衰，惑於 聽受，權在奸佞，儲後百辟，莫得盡言。險躁之心，暮年愈甚。見利而動，愎諫違 卜，開門揖盜，棄好即仇，釁起蕭牆，禍成戎羯，身殞非命，災被億兆，衣冠敝鋒 鏑之下，老幼粉戎馬之足。瞻彼《黍離》，痛深周廟；永言《麥秀》，悲甚殷墟。 自古以安為危，既成而敗，顛覆之速，書契所未聞也。《易》曰：『天之所助者信， 人之所助者順。』高祖之遇斯屯剝，不得其死，蓋動而之險，不由信順，失天人之 所助，其能免於此乎！

tài zōng cōng ruì guò rén, shén cǎi xiù fà, duō wén bó dá, fù shàn cí zǎo. rán wén yàn yòng guǎ, huá ér bù shí, tǐ qióng yín lì, yì hǎn shū tōng, āi sī zhī yīn, suì yí fēng sú, yǐ cǐ ér zhēn wàn guó, yì hū zhōu sòng hàn zhuāng yǐ. wǒ shēng bù chén, zài lí duō nán, jié nì gòu shàn, jù huá tāo tiān, shǐ zì yǒu lǐ zhī jū, zhōng lèi wàng yí zhī huò. yōu yōu cāng tiān, qí kě wèn zāi!
太宗聰睿過人，神彩秀髮，多聞博達，富贍詞藻。然文艷用寡，華而不實，體 窮淫麗，義罕疏通，哀思之音，遂移風俗，以此而貞萬國，異乎周誦、漢莊矣。我 生不辰，載離多難，桀逆構扇，巨猾滔天，始自牖里之拘，終類望夷之禍。悠悠蒼 天，其可問哉！

xī guó bù chū tún, bīng chán wèi què, qún hòu shì wèi, tóu mèi qín wáng. yuán dì yǐ pán shí zhī zōng, shòu fēn shǎn zhī rèn, shǔ jūn qīn zhī nán, jū lián lǜ zhī zhǎng, bù néng fǔ jiàn cháng dǎn, zhěn gē qì xuè, gōng xiān shì zú, zhì mìng qián qū suì nǎi yōng zhòng qūn xún, nèi huái jué wàng, zuò guān shí biàn, yǐ wèi shēn xìng. bù jí mǎng zhuō zhī zhū, xiān xíng kūn dì zhī lù. yòu chén cāi jì kù, duō xíng wú lǐ. chěng zhì biàn yǐ shì fēi, sì fèn lì yǐ hài wù. zhǎo yá zhòng jiāng, xīn lǚ móu chén, huò gù miǎn yǐ jiù jū qiú, huò yī yán ér jí zū hǎi. cháo zhī jūn zǐ, xiāng gù lǐn rán. zì wèi ān ruò tài shān, jǔ wú yí cè, chù yú xié shuō, jí ān jīng chǔ. suī yuán è kè jiǎn, shè jì wèi níng, ér xī lín zé yán, huò bài xuán jí. shàng tiān jiàng jiàn, cǐ yān jiǎ shǒu, tiān dào rén shì, qí kě wū hū! qí dǔ zhì yì wén, cǎi fú yín ér qì zhōng xìn róng zhāo guǒ yì, xiān gǔ ròu ér hòu kòu chóu. suī kǒu sòng liù jīng, xīn tōng bǎi shì, yǒu zhòng ní zhī xué, yǒu gōng dàn zhī cái, shì zú yǐ yì qí jiāo jīn, zēng qí huò huàn, hé bǔ jīn líng zhī fù méi, hé jiù jiāng líng zhī miè wáng zāi!
昔國步初屯，兵纏魏闕，群後釋位，投袂勤王。元帝以盤石之宗，受分陝之任， 屬君親之難，居連率之長，不能撫劍嘗膽，枕戈泣血，躬先士卒，致命前驅；遂乃 擁眾逡巡，內懷觖望，坐觀時變，以為身幸。不急莽、卓之誅，先行昆弟之戮。又 沉猜忌酷，多行無禮。騁智辯以飾非，肆忿戾以害物。爪牙重將，心膂謀臣，或顧 眄以就拘囚，或一言而及菹醢。朝之君子，相顧懍然。自謂安若泰山，舉無遺策， 怵於邪說，即安荊楚。雖元惡克剪，社稷未寧，而西鄰責言，禍敗旋及。上天降鑒， 此焉假手，天道人事，其可誣乎！其篤志藝文，采浮淫而棄忠信；戎昭果毅，先骨 肉而後寇讎。雖口誦《六經》，心通百氏，有仲尼之學，有公旦之才，適足以益其 驕矜，增其禍患，何補金陵之覆沒，何救江陵之滅亡哉！

jìng dì zāo jiā bù zào, shào zī tún yùn, zhēng fá yǒu suǒ zì chū, zhèng xíng bù yóu yú jǐ, shí wú yī huò zhī fǔ, yān dé bù wèi gāo ràng yú?
敬帝遭家不造，紹茲屯運，征伐有所自出，政刑不由於己，時無伊、霍之輔， 焉得不為高讓歟？」