wǔ dì shàng
武帝上

gāo zǔ wǔ huáng dì, huì yǎn, zì shū dá, xiǎo zì liàn ér, nán lán líng zhōng dōu lǐ rén, hàn xiāng guó hé zhī hòu yě. hé shēng zàn dìng hóu yán, yán shēng shì zhōng biāo, biāo shēng gōng fǔ yuàn zhāng, zhāng shēng hào, hào shēng yǎng, yǎng shēng tài zǐ tài fù wàng zhī, wàng zhī shēng guāng lù dài fū yù, yù shēng yù shǐ zhōng chéng shào, shào shēng guāng lù xūn hóng, hóng shēng jì yīn tài shǒu chǎn, chǎn shēng wú jùn tài shǒu bīng, bīng shēng zhōng shān xiāng bāo, bāo shēng bó shì zhōu, zhōu shēng shé qiū zhǎng jiǎo, jiǎo shēng zhōu cóng shì kuí, kuí shēng xiào lián xiū, xiū shēng guǎng líng jùn chéng bào, bào shēng tài zhōng dài fū yì, yì shēng huái yīn lìng zhěng, zhěng shēng jì yīn tài shǒu xiá, xiá shēng zhōu zhì zhōng fù zi, fù zi shēng nán tái zhì shū dào cì, dào cì shēng huáng kǎo huì shùn zhī, qí gāo dì zú dì yě. cān yù zuǒ mìng, fēng lín xiāng xiàn hóu. lì guān shì zhōng, wèi wèi, tài zǐ zhān shì, lǐng jūn jiāng jūn, dān yáng yǐn, zèng zhèn běi jiāng jūn. gāo zǔ yǐ sòng xiào wǔ dà míng bā nián jiǎ chén suì shēng yú mò líng xiàn tóng xià lǐ sān qiáo zhái. shēng ér yǒu qí yì, liǎng kuà pián gǔ, dǐng shàng lóng qǐ, yǒu wén zài yòu shǒu yuē wǔ. dì jí zhǎng, bó xué duō tōng, hǎo chóu lüè, yǒu wén wǔ cái gàn, shí liú míng bèi xián tuī xǔ yān. suǒ jū shì cháng ruò yún qì, rén huò guò zhě, tǐ zhé sù rán.
高祖武皇帝，諱衍，字叔達，小字練兒，南蘭陵中都里人，漢相國何之後也。 何生酇定侯延，延生侍中彪，彪生公府掾章，章生皓，皓生仰，仰生太子太傅望之， 望之生光祿大夫育，育生御史中丞紹，紹生光祿勛閎，閎生濟陰太守闡，闡生吳郡 太守冰，冰生中山相苞，苞生博士周，周生蛇丘長矯，矯生州從事逵，逵生孝廉休， 休生廣陵郡丞豹，豹生太中大夫裔，裔生淮陰令整，整生濟陰太守轄，轄生州治中 副子，副子生南台治書道賜，道賜生皇考諱順之，齊高帝族弟也。參預佐命，封臨 湘縣侯。歷官侍中，衛尉，太子詹事，領軍將軍，丹陽尹，贈鎮北將軍。高祖以宋 孝武大明八年甲辰歲生於秣陵縣同夏里三橋宅。生而有奇異，兩胯駢骨，頂上隆起， 有文在右手曰「武」。帝及長，博學多通，好籌略，有文武才幹，時流名輩咸推許 焉。所居室常若雲氣，人或過者，體輒肅然。

qǐ jiā bā líng wáng nán zhōng láng fǎ cáo xíng cān jūn, qiān wèi jiāng jūn wáng jiǎn dōng gé jì jiǔ. jiǎn yī jiàn, shēn xiāng qì yì, wèi lú jiāng hé xiàn yuē: cǐ xiāo láng sān shí nèi dāng zuò shì zhōng, chū cǐ zé guì bù kě yán. jìng líng wáng zǐ liáng kāi xī dǐ, zhāo wén xué, gāo zǔ yǔ shěn yuē xiè tiǎo wáng róng xiāo chēn fàn yún rèn fǎng lù chuí děng bìng yóu yān, hào yuē bā yǒu. róng jùn shuǎng, shí jiàn guò rén, yóu jìng yì gāo zǔ, měi wèi suǒ qīn yuē: zǎi zhì tiān xià, bì zài cǐ rén. lèi qiān suí wáng zhèn xī zī yì cān jūn, xún yǐ huáng kǎo jiān qù zhí.
起家巴陵王南中郎法曹行參軍，遷衛將軍王儉東閣祭酒。儉一見，深相器異， 謂廬江何憲曰：「此蕭郎三十內當作侍中，出此則貴不可言。」竟陵王子良開西邸， 招文學，高祖與沈約、謝朓、王融、蕭琛、范雲、任昉、陸倕等並游焉，號曰八友。 融俊爽，識鑒過人，尤敬異高祖，每謂所親曰：「宰制天下，必在此人。」累遷隋 王鎮西咨議參軍，尋以皇考艱去職。

lóng chāng chū, míng dì fǔ zhèng, qǐ gāo zǔ wèi níng shuò jiāng jūn, zhèn shòu chūn. fú què, chú tài zǐ shù zǐ gěi shì huáng mén shì láng, rù zhí diàn shěng. yù xiāo chén děng dìng cè xūn, fēng jiàn yáng xiàn nán, yì sān bǎi hù. jiàn wǔ èr nián, wèi qiǎn jiāng liú chǎng wáng sù shuài zhòng kòu sī zhōu, yǐ gāo zǔ wèi guān jūn jiāng jūn jūn zhǔ, lì jiāng zhōu cì shǐ wáng guǎng wèi yuán. jù yì yáng bǎi yú lǐ, zhòng yǐ wèi jūn shèng, zī jū mò gǎn qián. gāo zǔ qǐng wèi xiān qǐ, guǎng jí fēn huī xià jīng bīng pèi gāo zǔ. ěr yè biàn jìn, qù wèi jūn shù lǐ, jìng shàng xián shǒu shān. wèi jūn bù cè duō shǎo, wèi gǎn bī. lí míng, chéng nèi jiàn yuán zhì, yīn chū jūn gōng wèi shān. gāo zǔ shuài suǒ lǐng zì wài jìn zhàn. wèi jūn biǎo lǐ shòu dí, nǎi qì zhòng wéi tuì zǒu. jūn bà, yǐ gāo zǔ wèi yòu jūn jìn ān wáng sī mǎ huái líng tài shǒu. hái wèi tài zǐ zhōng shù zǐ, lǐng yǔ lín jiān. qǐng zhī, chū zhèn shí tóu.
隆昌初，明帝輔政，起高祖為寧朔將軍，鎮壽春。服闋，除太子庶子、給事黃 門侍郎，入直殿省。預蕭諶等定策勛，封建陽縣男，邑三百戶。建武二年，魏遣將 劉昶、王肅帥眾寇司州，以高祖為冠軍將軍、軍主，隸江州刺史王廣為援。距義陽 百餘里，眾以魏軍盛，趑趄莫敢前。高祖請為先啟，廣即分麾下精兵配高祖。爾夜 便進，去魏軍數里，逕上賢首山。魏軍不測多少，未敢逼。黎明，城內見援至，因 出軍攻魏柵。高祖帥所領自外進戰。魏軍表里受敵，乃棄重圍退走。軍罷，以高祖 為右軍晉安王司馬、淮陵太守。還為太子中庶子，領羽林監。頃之，出鎮石頭。

sì nián, wèi dì zì lǜ dà zhòng kòu yōng zhōu, míng dì lìng gāo zǔ fù yuán. shí yuè, zhì xiāng yáng. zhào yòu qiǎn zuǒ mín shàng shū cuī huì jǐng zǒng dū zhū jūn, gāo zǔ jí yōng zhōu cì shǐ cáo hǔ děng bìng shòu jié dù. míng nián sān yuè, huì jǐng yǔ gāo zǔ jìn xíng dèng chéng, wèi zhǔ shuài shí wàn yú qí yǎn zhì. huì jǐng shī sè, yù yǐn tuì, gāo zǔ gù zhǐ zhī, bù cóng, nǎi láng bèi zì bá. wèi qí chéng zhī, yú shì dà bài. gāo zǔ dú shuài zhòng jù zhàn, shā shù shí bǎi rén, wèi qí shāo què, yīn dé jié zhèn duàn hòu, zhì xī dé xià chuán. huì jǐng jūn sǐ shāng lüè jǐn, wéi gāo zǔ quán shī ér guī. é yǐ gāo zǔ xíng yōng zhōu fǔ shì.
四年，魏帝自率大眾寇雍州，明帝令高祖赴援。十月，至襄陽。詔又遣左民尚 書崔慧景總督諸軍，高祖及雍州刺史曹虎等並受節度。明年三月，慧景與高祖進行 鄧城，魏主帥十萬餘騎奄至。慧景失色，欲引退，高祖固止之，不從，乃狼狽自拔。 魏騎乘之，於是大敗。高祖獨帥眾距戰，殺數十百人，魏騎稍卻，因得結陣斷後， 至夕得下船。慧景軍死傷略盡，惟高祖全師而歸。俄以高祖行雍州府事。

qī yuè, réng shòu chí jié dū du yōng liáng nán běi qín sì zhōu yǐng zhōu zhī jìng líng sī zhōu zhī suí jùn zhū jūn shì fǔ guó jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ. qí yuè, míng dì bēng, dōng hūn jí wèi, yáng zhōu cì shǐ shǐ ān wáng yáo guāng shàng shū lìng xú xiào sì shàng shū yòu pú shè jiāng shí yòu jiāng jūn xiāo tǎn zhī shì zhōng jiāng sì wèi wèi liú xuān gèng zhí nèi shěng, fēn rì tiē chì. gāo zǔ wén zhī, wèi cóng jiù zhāng hóng cè yuē: zhèng chū duō mén, luàn qí jiē yǐ. shī yún: yī guó sān gōng, wú shuí shì cóng? kuàng jīn yǒu liù, ér kě dé hū! xián xì ruò chéng, fāng xiāng zhū miè, dāng jīn bì huò, wéi yǒu cǐ dì. qín xíng rén yì, kě zuò zuò xī bó. dàn zhū dì zài dōu, kǒng lí shì huàn, xū yǔ yì zhōu tú zhī ěr.
七月，仍授持節、都督雍梁南北秦四州郢州之竟陵司州之隨郡諸軍事、輔國將 軍、雍州刺史。其月，明帝崩，東昏即位，揚州刺史始安王遙光、尚書令徐孝嗣、 尚書右僕射江祏、右將軍蕭坦之、侍中江祀、衛尉劉暄更直內省，分日帖敕。高祖 聞之，謂從舅張弘策曰：「政出多門，亂其階矣。《詩》云：『一國三公，吾誰適 從？』況今有六，而可得乎！嫌隙若成，方相誅滅，當今避禍，惟有此地。勤行仁 義，可坐作西伯。但諸弟在都，恐罹世患，須與益州圖之耳。」

shí gāo zǔ zhǎng xiōng yì bà yì zhōu hái, réng xíng yǐng zhōu shì, nǎi shǐ hóng cè yì yǐng, chén jì yú yì yuē: xī jìn huì yōng zhǔ, zhū wáng zhēng quán, suì nèi nán jiǔ xìng, wài kòu sān zuò. jīn liù guì zhēng quán, rén wò wáng xiàn, zhì zhǔ huà chì, gè yù zhuān wēi, yá zì chéng hàn, lǐ xiāng tú miè. qiě sì zhǔ zài dōng gōng běn wú lìng yù, xiè jìn zuǒ yòu, fēng mù rěn rén, yī zǒng wàn jī, zì qí suǒ yù, qǐ kěn xū zuò zhǔ nuò, wěi zhèng cháo chén. jī xiāng xián èr, bì dà zhū lù. shǐ ān yù wèi zhào lún, xíng jī yǐ jiàn, jiǎn rén shàng tiān, xìn wú cǐ lǐ. qiě xìng shén cāi xiá, tú qǔ luàn jī. suǒ kě dāng zhóu, wéi yǒu jiāng liú ér yǐ. shí qiè ér wú duàn, xuān ruò ér bù cái, zhé dǐng fù sù, qiào zú kě dài. xiāo tǎn zhī xiōng huái cāi jì, dòng yán xiāng shāng, xú xiào sì cái fēi zhù shí, tīng rén chuān bí, ruò xì kāi xìn qǐ, bì zhōng wài tǔ bēng. jīn dé shǒu wài fān, xìng tú shēn jì, zhì zhě jiàn jī, bù qí zhōng rì. jí jīn cāi fáng wèi shēng, yí zhào zhū dì yǐ shí jù jí. hòu xiāng fáng yí, bá zú wú lù. yǐng zhōu kòng dài jīng xiāng, xī zhù hàn miǎn yōng zhōu shì mǎ, hū xī shù wàn, hǔ shì qí jiān, yǐ guān tiān xià. shì zhì zé jié chéng běn cháo, shí luàn zé wèi guó jiǎn bào, kě dé yǔ shí jìn tuì, cǐ gài wàn quán zhī cè. rú bù zǎo tú, huǐ wú jí yě. yì wén zhī biàn sè, xīn fú zhī xǔ. hóng cè hái, gāo zǔ nǎi qǐ yíng dì wěi jí dàn. shì suì zhì xiāng yáng. yú shì qián zào qì xiè, duō fá zhú mù, chén yú tán xī, mì wèi zhōu zhuāng zhī bèi. shí suǒ zhù zhāi cháng yǒu wǔ sè huí zhuǎn, zhuàng ruò pán lóng, qí shàng zǐ qì téng qǐ, xíng rú sǎn gài, wàng zhě mò bù yì yān.
時高祖長兄懿罷益州還，仍行郢州事，乃使弘策詣郢，陳計於懿曰：「昔晉惠 庸主，諸王爭權，遂內難九興，外寇三作。今六貴爭權，人握王憲，制主畫敕，各 欲專威，睚眥成憾，理相屠滅。且嗣主在東宮本無令譽，媟近左右，蜂目忍人，一 總萬機，恣其所欲，豈肯虛坐主諾，委政朝臣。積相嫌貳，必大誅戮。始安欲為趙 倫，形跡已見，蹇人上天，信無此理。且性甚猜狹，徒取亂機。所可當軸，惟有江、 劉而已。祏怯而無斷，暄弱而不才，折鼎覆餗，翹足可待。蕭坦之胸懷猜忌，動言 相傷，徐孝嗣才非柱石，聽人穿鼻，若隙開釁起，必中外土崩。今得守外籓，幸圖 身計，智者見機，不俟終日。及今猜防未生，宜召諸弟以時聚集。後相防疑，拔足 無路。郢州控帶荊、湘，西注漢、沔；雍州士馬，呼吸數萬，虎視其間，以觀天下。 世治則竭誠本朝，時亂則為國剪暴，可得與時進退，此蓋萬全之策。如不早圖，悔 無及也。」懿聞之變色，心弗之許。弘策還，高祖乃啟迎弟偉及憺。是歲至襄陽。 於是潛造器械，多伐竹木，沉於檀溪，密為舟裝之備。時所住齋常有五色迴轉，狀 若蟠龍，其上紫氣騰起，形如傘蓋，望者莫不異焉。

yǒng yuán èr nián dōng, yì bèi hài. xìn zhì, gāo zǔ mì zhào zhǎng shǐ wáng mào zhōng bīng lǚ sēng zhēn bié jià liǔ qìng yuǎn gōng cáo shǐ jí shì zhān děng móu zhī. jì dìng, yǐ shí yī yuè yǐ sì zhào liáo zuǒ jí yú tīng shì, wèi yuē: xī wǔ wáng huì mèng jīn, jiē yuē zhòu kě fá. jīn hūn zhǔ è rěn, qióng nüè jí bào, zhū lù cháo xián, hǎn yǒu yí yù, shēng mín tú tàn, tiān mìng jí zhī. qīng děng tóng xīn jí è, gòng xìng yì jǔ, gōng hóu jiāng xiāng, liáng zài zī rì, gè jǐn xūn xiào, wǒ bù shí yán. shì rì jiàn yá. yú shì shōu jí dé jiǎ shì wàn yú rén, mǎ qiān yú pǐ, chuán sān qiān sōu, chū tán xī zhú mù zhuāng jiàn.
永元二年冬，懿被害。信至，高祖密召長史王茂、中兵呂僧珍、別駕柳慶遠、 功曹史吉士瞻等謀之。既定，以十一月乙巳召僚佐集於廳事，謂曰：「昔武王會孟 津，皆曰『紂可伐』。今昏主惡稔，窮虐極暴，誅戮朝賢，罕有遺育，生民塗炭， 天命殛之。卿等同心疾惡，共興義舉，公侯將相，良在茲日，各盡勛效，我不食言。」 是日建牙。於是收集得甲士萬餘人，馬千餘匹，船三千艘，出檀溪竹木裝艦。

xiān shì, dōng hūn yǐ liú shān yáng wèi bā xī tài shǒu, pèi jīng bīng sān qiān, shǐ guò jīng zhōu jiù xíng shì xiāo yǐng zhòu yǐ xí xiāng yáng. gāo zǔ zhī qí móu, nǎi qiǎn cān jūn wáng tiān hǔ páng qìng guó yì jiāng líng, biàn yǔ zhōu fǔ shū. jí shān yáng xī shàng, gāo zǔ wèi zhū jiāng yuē: jīng zhōu běn wèi xiāng yáng rén, jiā chún wáng chǐ hán, zì yǒu shāng xián zhī jí, níng bù àn tóng xié? wǒ ruò zǒng jīng yōng zhī bīng, sǎo dìng dōng xià, hán bái chóng chū, bù néng wèi jì. kuàng yǐ wú suàn zhī hūn zhǔ, yì yù dāo yīng chì zhī tú zāi? wǒ néng shǐ shān yáng zhì jīng, biàn jí shòu shǒu, zhū jūn shì guān hé rú. jí shān yáng zhì bā líng, gāo zǔ fù lìng tiān hǔ jī shū yǔ yǐng zhòu xiōng dì. qù hòu, gāo zǔ wèi zhāng hóng cè yuē: fū yòng bīng zhī dào, gōng xīn wèi shàng, gōng chéng cì zhī, xīn zhàn wèi shàng, bīng zhàn cì zhī, jīn rì shì yě. jìn qiǎn tiān hǔ wǎng zhōu fǔ, rén jiē yǒu shū. jīn duàn chéng yì shén jí, zhǐ yǒu liǎng fēng yǔ xíng shì xiōng dì, yún tiān hǔ kǒu jù jí wèn tiān hǔ ér kǒu wú suǒ shuō, xíng shì bù dé xiāng wén, bù róng wàng yǒu suǒ dào. tiān hǔ shì xíng shì xīn lǚ, bǐ wén bì wèi xíng shì yǔ tiān hǔ gòng yǐn qí shì, zé rén rén shēng yí. shān yáng huò yú zhòng kǒu, pàn xiāng xián èr, zé xíng shì jìn tuì wú yǐ zì míng, bì lòu wú móu nèi. shì chí liǎng kōng hán dìng yī zhōu yǐ. shān yáng zhì jiāng ān, wén zhī, guǒ yí bù shàng. yǐng zhòu dà jù, nǎi zhǎn tiān hǔ, sòng shǒu shān yáng. shān yáng xìn zhī, jiāng shù shí rén chí rù, yǐng zhòu fú jiǎ zhǎn zhī, sòng shǒu gāo zǔ. réng yǐ nán kāng wáng zūn hào zhī yì lái gào, qiě yuē: shí yuè wèi lì, dāng xū lái nián èr yuè jù biàn jìn bīng, kǒng fēi miào suàn. gāo zǔ dá yuē: jīn zuò jiǎ shí wàn, liáng yòng zì jié, kuàng suǒ jí yì xīn, yī shí xiāo ruì, shì shì xiāng jiē, yóu kǒng yí dài ruò dùn bīng shí xún, bì shēng huǐ lìn. tóng ér lì yì, biàn dà shì bù chéng. jīn tài bái chū xī fāng, zhàng yì ér dòng, tiān shí rén móu, yǒu hé bù lì? chù fēn yǐ dìng, ān kě zhōng xī? xī wǔ wáng fá zhòu, xíng nì tài suì, fù xū dài nián yuè hū?
先是，東昏以劉山陽為巴西太守，配精兵三千，使過荊州就行事蕭穎胄以襲襄 陽。高祖知其謀，乃遣參軍王天虎、龐慶國詣江陵，遍與州府書。及山陽西上，高 祖謂諸將曰：「荊州本畏襄陽人，加脣亡齒寒，自有傷弦之急，寧不暗同邪？我若 總荊、雍之兵，掃定東夏，韓、白重出，不能為計。況以無算之昏主，役御刀應敕 之徒哉？我能使山陽至荊，便即授首，諸君試觀何如。」及山陽至巴陵，高祖復令 天虎齎書與穎胄兄弟。去後，高祖謂張弘策曰：「夫用兵之道，攻心為上，攻城次 之，心戰為上，兵戰次之，今日是也。近遣天虎往州府，人皆有書。今段乘驛甚急， 止有兩封與行事兄弟，雲「天虎口具」；及問天虎而口無所說，行事不得相聞，不 容妄有所道。天虎是行事心膂，彼聞必謂行事與天虎共隱其事，則人人生疑。山陽 惑於眾口，判相嫌貳，則行事進退無以自明，必漏吾謀內。是馳兩空函定一州矣。 山陽至江安，聞之，果疑不上。穎胄大懼，乃斬天虎，送首山陽。山陽信之，將數 十人馳入，穎胄伏甲斬之，送首高祖。仍以南康王尊號之議來告，且曰：「時月未 利，當須來年二月；遽便進兵，恐非廟算。」高祖答曰：「今坐甲十萬，糧用自竭， 況所藉義心，一時驍銳，事事相接，猶恐疑怠；若頓兵十旬，必生悔吝。童兒立異， 便大事不成。今太白出西方，仗義而動，天時人謀，有何不利？處分已定，安可中 息？昔武王伐紂，行逆太歲，復須待年月乎？」

jìng líng tài shǒu cáo jǐng zōng qiǎn dù sī chōng quàn gāo zǔ yíng nán kāng wáng dōu xiāng yáng, dài zhèng zūn hào, rán hòu jìn jūn. gāo zǔ bù cóng. wáng mào yòu sī yú zhāng hóng cè yuē: wǒ fèng shì jié xià, yì wú jìn tuì, rán jīn zhě yǐ nán kāng zhì rén shǒu zhōng, bǐ biàn xié tiān zǐ yǐ lìng zhū hóu, ér jié xià qián qù wèi rén suǒ shǐ, cǐ qǐ suì hán zhī jì? hóng cè yán zhī, gāo zǔ yuē: ruò shǐ qián tú dà shì bù jié, gù zì lán ài tóng fén ruò gōng yè kè jiàn, wēi shè sì hǎi, hào lìng tiān xià, shuí gǎn bù cóng! qǐ shì lù lù shòu rén chù fēn? dài zhì shí chéng, dāng miàn xiǎo wáng mào cáo jǐng zōng yě. yú miǎn nán lì xīn yě jùn, yǐ jí xīn fù.
竟陵太守曹景宗遣杜思沖勸高祖迎南康王都襄陽，待正尊號，然後進軍。高祖 不從。王茂又私於張弘策曰：「我奉事節下，義無進退，然今者以南康置人手中， 彼便挾天子以令諸侯，而節下前去為人所使，此豈歲寒之計？」弘策言之，高祖曰： 「若使前途大事不捷，故自蘭艾同焚；若功業克建，威懾四海，號令天下，誰敢不 從！豈是碌碌受人處分？待至石城，當面曉王茂、曹景宗也。」於沔南立新野郡， 以集新附。

sān nián èr yuè, nán kāng wáng wèi xiāng guó, yǐ gāo zǔ wèi zhēng dōng jiāng jūn, gěi gǔ chuī yī bù. wù shēn, gāo zǔ fā xiāng yáng. liú dì wěi shǒu xiāng yáng chéng, zǒng zhōu fǔ shì, dì dàn shǒu lěi chéng, fǔ sī mǎ zhuāng qiū hēi shǒu fán chéng, gōng cáo shǐ jí shì xún jiān zhǎng shǐ, bái mǎ shù zhǔ huáng sì zǔ jiān sī mǎ, ruò lìng dù yǒng jiān bié jià, xiǎo fǔ lù shì guō yǎn zhī zhuǎn cáo. yí xí jīng yì yuē:
三年二月，南康王為相國，以高祖為征東將軍，給鼓吹一部。戊申，高祖發襄 陽。留弟偉守襄陽城，總州府事，弟憺守壘城，府司馬莊丘黑守樊城，功曹史吉士 詢兼長史，白馬戍主黃嗣祖兼司馬，鄀令杜永兼別駕，小府錄事郭儼知轉漕。移檄 京邑曰：

fū dào bù cháng yí, shí wú yǒng huà, xiǎn tài xiāng yán, huì míng fēi yī, jiē tún kùn ér hòu hēng, zī duō nán yǐ qǐ shèng. gù chāng yì bèi dé, xiào xuān yù xìng, hǎi xī luàn zhèng, jiǎn wén shēng lì, bìng tà xù kāi jī, shào lóng bǎo mìng, lǐ yàn qián jīng, shì zhāo wǎng cè.
夫道不常夷，時無永化，險泰相沿，晦明非一，皆屯困而後亨，資多難以啟聖。 故昌邑悖德，孝宣聿興，海西亂政，簡文升歷，並拓緒開基，紹隆寶命，理驗前經， 事昭往策。

dú fū rǎo luàn tiān cháng, huǐ qì jūn dé, jiān huí yín zòng, suì yuè zī shén. tǐng nüè yú QQDE jiǎn zhī nián, zhí xiǎn yú tiáo guàn zhī rì. cāi jì xiōng dú, chù tú ér zhe, bào lì hūn huāng, yǔ shì ér fā. zì dà xíng gào jiàn, xǐ róng qián jiàn, zǐ gōng zài bìn, tiǎn wú āi sè, huān yú yóu yàn, yǒu guò píng cháng, qí fú yì yī, gèng jí kuā lì. zhì yú xuǎn cǎi fēi pín, zǐ mèi wú bié, zhāo shì jīn zhì, gū zhí mò biàn, yè tíng yǒu bài fàn zhī míng, jī jiāng bèi gàn shū zhī fú. zhì nǎi xíng tǐ xuān lù, xiè yī diān dào, zhǎn zhuó qí jiān, yǐ wèi huān xiào. chěng sì yín fàng, qū píng jiāo yì. lǎo ruò bō liú, shì nǚ tú tàn. xíng chǎn yíng lù, yú shī jìng dào, mǔ bù jí bào, zi bù huáng kū. jié lüè piāo lǔ, yǐ rì jì yè. zhòu fú xiāo yóu, céng wú xiū xī. yín xù chuāng sì, hān gē lú dǐ. chǒng zì yú shù, luàn huò yāo yǎn. méi chóng ér rú fǎ zhēn zāng huò sī xiǎo, zhuān zhì wēi bǐng, zhū jiǎn zhōng liáng, tú miè qīng zǎi. liú zhèn jūn jiù shì zhī zūn, jǐn zhōng fèng guó jiāng pú shè wài qī zhī zhòng, jié chéng shì shàng xiāo lǐng jūn jiā fú zhī zōng, zhì cún zhù shí xú sī kōng shěn pú shè jìn shēn guān miǎn, rén wàng yōu guī. huò wèi yáng yú gǎn, huò xūn yōng yǔn mù, huò chéng zhe jiān nán, huò qú láo wáng shì, bìng shòu yí tuō, tóng cān gù mìng, sòng wǎng shì jū, jù jié xīn lì. yí qí qìng yì dāng nián, zuò lóng hòu yì ér yī zhāo jī fěn, hái zhì wú yí. rén shén yuàn jié, xíng lù jiē fèn.
獨夫擾亂天常，毀棄君德，奸回淫縱，歲月滋甚。挺虐於[QQDE]剪之年，植險 於髫丱之日。猜忌凶毒，觸途而著，暴戾昏荒，與事而發。自大行告漸，喜容前見， 梓宮在殯，靦無哀色，歡娛游宴，有過平常，奇服異衣，更極誇麗。至於選采妃嬪， 姊妹無別，招侍巾櫛，姑侄莫辨，掖庭有稗販之名，姬姜被干殳之服。至乃形體宣 露，褻衣顛倒，斬斫其間，以為歡笑。騁肆淫放，驅屏郊邑。老弱波流，士女塗炭。 行產盈路，輿屍竟道，母不及抱，子不遑哭。劫掠剽虜，以日繼夜。晝伏宵游，曾 無休息。淫酗摐肆，酣歌壚邸。寵恣愚豎，亂惑妖甗。梅蟲兒、茹法珍臧獲斯小， 專制威柄，誅剪忠良，屠滅卿宰。劉鎮軍舅氏之尊，盡忠奉國；江僕射外戚之重， 竭誠事上；蕭領軍葭莩之宗，志存柱石；徐司空、沈僕射搢紳冠冕，人望攸歸。或 《渭陽》余感，或勛庸允穆，或誠著艱難，或劬勞王室，並受遺托，同參顧命，送 往事居，俱竭心力。宜其慶溢當年，祚隆後裔；而一朝齏粉，孩稚無遺。人神怨結， 行路嗟憤。

xiāo lìng jūn zhōng gōng gàn fá, chéng guàn yōu xiǎn. wǎng nián kòu zéi yóu hún, nán zhèng wēi bī, bá rèn fēi quán, gū chéng dú zhèn. jí zhōng liú nì mìng, píng líng jīng yì, móu yóu jìn shěng, zhǐ shòu qún shuài, kè jiǎn jīng ní, qīng wǒ wáng dù. cuī huì jǐng qí fēng xùn hài, bīng jiāo xiàng wèi, wǔ lì sàng hún, yì fū duó dǎn, tóu míng sòng kuǎn, bǐ wū jiāo chí, fù liáng yǐng cóng, yú zhì jìng fù. fù shì lǚ jiāng diān, fèn bù gù shēn, jiǎng lì yì tú, diàn yǎn qiáng dí, kè jiān dà duì, yǐ gù huáng jī. gōng chū huán wén, xūn chāo yī lǚ ér láo qiān shěng jǐ, shì zhāo xīn jī, gōng suí shēn tuì, bù qí róng mǎn. dūn shǎng wèi wén, huò kù chuán jí, yù bǐng jīng líng, shú bù yuān tòng! ér qún niè fàng mìng, fēng chài huái dú, nǎi qiǎn liú shān yáng qū shàn bū táo, zhāo bī wáng mìng, qián tú mì gòu, guī jiàn yǎn xí. xiāo yòu jūn xià hóu zhēng lǔ zhōng duàn sù jǔ, yì xíng yú sè, qí móu hóng zhèn, yīng shǒu xiāo xuán, tiān dào huò yín, zuì bù róng lù. zhì yú bèi lǐ wéi jiào, shāng huà nüè rén, shè tiān dàn lù, bǐ zhī yóu shàn, kū tāi zhuó jìng, fāng zhī fēi kù, jǐn xǔ xiàn zhī zhú, wèi zú jì qí guò, qióng shān zé zhī tù, bù néng shū qí zuì. zì cǎo mèi yǐ lái, tú dié suǒ jì, hūn jūn bào hòu, wèi yǒu ruò sī zhī shèn zhě yě.
蕭令君忠公幹伐，誠貫幽顯。往年寇賊遊魂，南鄭危逼，拔刃飛泉，孤城獨振。 及中流逆命，憑陵京邑，謀猷禁省，指授群帥，克剪鯨鯢，清我王度。崔慧景奇鋒 迅駭，兵交象魏，武力喪魂，義夫奪膽，投名送款，比屋交馳，負糧影從，愚智競 赴。復誓旅江甸，奮不顧身，獎厲義徒，電掩強敵，克殲大憝，以固皇基。功出桓、 文，勛超伊、呂；而勞謙省己，事昭心跡，功遂身退，不祈榮滿。敦賞未聞，禍酷 遄及，預稟精靈，孰不冤痛！而群孽放命，蜂蠆懷毒，乃遣劉山陽驅扇逋逃，招逼 亡命，潛圖密構，規見掩襲。蕭右軍、夏侯征虜忠斷夙舉，義形於色，奇謀宏振， 應手梟懸，天道禍淫，罪不容戮。至於悖禮違教，傷化虐人，射天彈路，比之猶善， 刳胎斫脛，方之非酷，盡珝縣之竹，未足紀其過，窮山澤之兔，不能書其罪。自草 昧以來，圖牒所記，昏君暴後，未有若斯之甚者也。

jì rén shén fá zhǔ, zōng jì diàn wēi, hǎi nèi fèi téng, máng shù bǎn dàng, bǎi xìng lǐn lǐn, rú bēng jué jiǎo, cāng shēng yóng yóng, tóu zú wú dì. mù fǔ hé juàn qián cháo, yì jūn xiū qī, shàng huái wěi fù zhī zhòng, xià wéi zài yuán zhī tòng, qǐ kě wò xīn yǐn huǒ, zuò guān qīng fù! zhì zūn tǐ zì gāo zōng, tè zhōng cí chǒng, míng bìng rì yuè, cuì zhāo líng shén, xiáng qǐ yuán guī, fú yàn dāng bì, zuò zhèn shǎn fān, huà liú xī xià, ōu gē yōu fèng, wàn yǒu lè tuī. yòu jūn xiāo yǐng zhòu zhēng lǔ jiāng jūn xià hóu xiáng bìng tóng xīn yì dài, jí gōng jiù chǔ, sān líng zài lǎng, jiǔ xiàn gēng xīn, shēng píng zhī yùn, cǐ yān fù shǐ, kāng zāi zhī shèng, zài hu zī rì. rán dì dé suī zhāng, qū yǔ wèi dìng, yuán è wèi chù, tiān yì yóu gěng. yǎng bǐng chén guī, lǜ qián qǐ lù. jí rì qiǎn guān jūn jìng líng nèi shǐ cáo jǐng zōng děng èr shí jūn zhǔ, zhǎng shuò wǔ wàn, jì lù wèi qún, è shì zhēng xiān, lóng xiāng bìng qū, bù chū héng jiāng, zhí zhǐ zhū què. zhǎng shǐ guān jūn jiāng jūn xiāng yáng tài shǒu wáng mào děng sān shí jūn zhǔ, gē chuán qī wàn, chéng liú diàn jī, tuī fēng è xiǎn, xié qù bái chéng. nán zhōng láng zī yì cān jūn jūn zhǔ xiāo wěi děng sān shí jiǔ jūn zhǔ, jù jiàn xùn jí, chōng bō yē shuǐ, qí gǔ bā wàn, yàn jí shí tóu. nán zhōng láng zī yì cān jūn jūn zhǔ xiāo dàn děng sì shí èr jūn zhǔ, xióng pí zhī shì, jiǎ dùn shí wàn, yán bō chí dié, yǎn jù xīn tíng. yì zhōu cì shǐ liú jì lián liáng zhōu cì shǐ liǔ tán sī zhōu cì shǐ wáng sēng jǐng wèi xìng tài shǒu péi shuài rén shàng yōng tài shǒu wéi ruì xīn chéng tài shǒu cuī sēng jì, bìng sù fèng míng zhào, gōng xíng tiān fá. shǔ hàn guǒ ruì, yán liú ér xià huái rǔ jìn yǒng, wàng bō chuán wù. mù fǔ zǒng lǜ pí xiū, xiāo yǒng bǎi wàn, shàn jiǎ yàn hú, tún bīng jì mǎ, chuāng jīn fèi dì, míng bǐng guā tiān, shuāng fēng yào rì, zhū qí jiàng xǔ, fāng zhōu qiān lǐ, luò yì xì jìn. xiāo yòu jūn xū mó shàng cái, jiān zī wén wǔ, yīng lüè jùn yuǎn, zhí jūn kuāng shì. yōng jīng nán zhī zhòng, dū sì fāng zhī shī, xuān zàn zhōng quán, fèng wèi yú niǎn. jīng huī suǒ zhǐ, wēi léng wú wài, lóng xiāng hǔ bù, bìng jí jiàn yè. chù fàng yú jiǎo, jūn lǐ hǎi hūn, kuò qīng shén diān, sǎo dìng jīng yǔ. pì yóu bēng tài shān ér yā yǐ rǎng, jué xuán hé ér zhù biāo jìn, qǐ yǒu bù tiǎn miè zhě zāi!
既人神乏主，宗稷阽危，海內沸騰，氓庶板蕩，百姓懍懍，如崩厥角，蒼生喁 喁，投足無地。幕府荷眷前朝，義均休戚，上懷委付之重，下惟在原之痛，豈可臥 薪引火，坐觀傾覆！至尊體自高宗，特鍾慈寵，明並日月，粹昭靈神，祥啟元龜， 符驗當璧，作鎮陝籓，化流西夏，謳歌攸奉，萬有樂推。右軍蕭穎胄、征虜將軍夏 侯詳並同心翼戴，即宮舊楚，三靈再朗，九縣更新，昇平之運，此焉復始，康哉之 盛，在乎茲日。然帝德雖彰，區宇未定，元惡未黜，天邑猶梗。仰稟宸規，率前啟 路。即日遣冠軍、竟陵內史曹景宗等二十軍主，長槊五萬，驥騄為群，鶚視爭先， 龍驤並驅，步出橫江，直指硃雀。長史、冠軍將軍、襄陽太守王茂等三十軍主，戈 船七萬，乘流電激，推鋒扼險，斜趣白城。南中郎諮議參軍、軍主蕭偉等三十九軍 主，巨艦迅楫，衝波噎水，旗鼓八萬，焱集石頭。南中郎諮議參軍、軍主蕭憺等四 十二軍主，熊羆之士，甲楯十萬，沿波馳艓，掩據新亭。益州刺史劉季連、梁州刺 史柳惔、司州刺史王僧景、魏興太守裴帥仁、上庸太守韋睿、新城太守崔僧季，並 肅奉明詔，龔行天罰。蜀、漢果銳，沿流而下；淮、汝勁勇，望波遄騖。幕府總率 貔貅，驍勇百萬，繕甲燕弧，屯兵冀馬，摐金沸地，鳴鞞聒天，霜鋒曜日，硃旗絳 珝，方舟千里，駱驛系進。蕭右軍訏謨上才，兼資文武，英略峻遠，執鈞匡世。擁 荊南之眾，督四方之師，宣贊中權，奉衛輿輦。旍麾所指，威稜無外，龍驤虎步， 並集建業。黜放愚狡，均禮海昏，廓清神甸，掃定京宇。譬猶崩泰山而壓蟻壤，決 懸河而注熛燼，豈有不殄滅者哉！

jīn zī fǔ suǒ jiā, zhǐ méi chóng ér rú fǎ zhēn ér yǐ. zhū jūn xián shì zhòu yǔ yí, shū xūn wáng fǔ, jiē fǔ méi jiān dǎng, shòu zhì xiōng wēi. ruò néng yīn biàn lì gōng, zhuǎn huò wèi fú, bìng shì hé yuè, yǒng yū qīng zǐ. ruò zhí mí bù wù, jù nì wáng shī, dà zhòng yī lín, xíng zī wǎng shè, suǒ wèi huǒ liè gāo yuán, zhī lán tóng mǐn. miǎn qiú duō fú, wú yí hòu huǐ. shǎng fá zhī kē, yǒu rú bái shuǐ.
今資斧所加，止梅蟲兒、茹法珍而已。諸君咸世胄羽儀，書勛王府，皆俯眉奸 黨，受制凶威。若能因變立功，轉禍為福，並誓河、岳，永紆青紫。若執迷不悟， 距逆王師，大眾一臨，刑茲罔赦，所謂火烈高原，芝蘭同泯。勉求多福，無貽後悔。 賞罰之科，有如白水。

gāo zǔ zhì jìng líng, mìng zhǎng shǐ wáng mào yǔ tài shǒu cáo jǐng zōng wèi qián jūn, zhōng bīng cān jūn zhāng fǎ ān shǒu jìng líng chéng. mào děng zhì hàn kǒu, qīng bīng jì jiāng, bī yǐng chéng. qí cì shǐ zhāng chōng zhì zhèn jù shí qiáo pǔ, yì shī yǔ zhàn bù lì, jūn zhǔ zhū sēng qǐ sǐ zhī. zhū jiāng yì yù bìng jūn wéi yǐng, fēn bīng yǐ xí xī yáng wǔ chāng. gāo zǔ yuē: hàn kǒu bù kuò yī lǐ, jiàn dào jiāo zhì, fáng sēng jì yǐ zhòng bīng gù shǒu, wèi yǐng chéng rén jǐ jiǎo. ruò xī zhòng qián jìn, zéi bì jué wǒ jūn hòu, yī zhāo wèi zǔ, zé huǐ wú suǒ jí. jīn yù qiǎn wáng cáo zhū jūn jì jiāng, yǔ jīng zhōu jūn xiāng huì, yǐ bī zéi lěi. wú zì hòu wéi lǔ shān, yǐ tōng miǎn hàn. yún chéng jìng líng jiān sù, fāng zhōu ér xià jiāng líng xiāng zhōng zhī bīng, lián qí jì zhì. liáng shí jì zú, shì zhòng shāo duō, wéi shǒu liǎng chéng, bù gōng zì bá, tiān xià zhī shì, wò qǔ zhī ěr. zhū jiāng jiē yuē shàn. nǎi mìng wáng mào cáo jǐng zōng shuài zhòng jì àn, jìn dùn jiǔ lǐ. qí rì, zhāng chōng chū jūn yíng zhàn, mào děng yāo jī, dà pò zhī, jiē qì jiǎ bēn zǒu. jīng zhōu qiǎn guān jūn jiāng jūn dèng yuán qǐ jūn zhǔ wáng shì xìng tián ān děng shù qiān rén, huì dà jūn yú xià shǒu. gāo zǔ zhú hàn kǒu chéng yǐ shǒu lǔ shān, mìng shuǐ jūn zhǔ zhāng huì shào zhū sī yuǎn děng yóu è jiāng zhōng, jué yǐng lǔ èr chéng xìn shǐ.
高祖至竟陵，命長史王茂與太守曹景宗為前軍，中兵參軍張法安守竟陵城。茂 等至漢口，輕兵濟江，逼郢城。其刺史張沖置陣據石橋浦，義師與戰不利，軍主硃 僧起死之。諸將議欲並軍圍郢，分兵以襲西陽、武昌。高祖曰：「漢口不闊一里， 箭道交至，房僧寄以重兵固守，為郢城人掎角。若悉眾前進，賊必絕我軍後，一朝 為阻，則悔無所及。今欲遣王、曹諸軍濟江，與荊州軍相會，以逼賊壘。吾自後圍 魯山，以通沔、漢。鄖城、竟陵間粟，方舟而下；江陵、湘中之兵，連旗繼至。糧 食既足，士眾稍多，圍守兩城，不攻自拔，天下之事，臥取之耳。」諸將皆曰「善」。 乃命王茂、曹景宗帥眾濟岸，進頓九里。其日，張衝出軍迎戰，茂等邀擊，大破之， 皆棄甲奔走。荊州遣冠軍將軍鄧元起、軍主王世興、田安等數千人，會大軍於夏首。 高祖築漢口城以守魯山，命水軍主張惠紹、硃思遠等游遏江中，絕郢、魯二城信使。

sān yuè, nǎi mìng yuán qǐ jìn jù nán táng xī zhǔ, tián ān zhī dùn chéng běi, wáng shì xìng dùn qǔ shuǐ gù chéng. shì shí zhāng chōng sǐ, qí zhòng fù tuī jūn zhǔ xuē yuán sì jí chōng zhǎng shǐ chéng mào wèi zhǔ. yǐ sì, nán kāng wáng jí dì wèi yú jiāng líng, gǎi yǒng yuán sān nián wèi zhōng xìng yuán nián, yáo fèi dōng hūn wèi fú líng wáng. yǐ gāo zǔ wèi shàng shū zuǒ pú shè, jiā zhēng dōng dà jiāng jūn dū du zhēng tǎo zhū jūn shì, jiǎ huáng yuè. xī tái yòu qiǎn guān jūn jiāng jūn xiāo yǐng dá lǐng bīng huì yú jūn. shì rì, yuán sì jūn zhǔ shěn nán dāng lǜ qīng gě shù qiān, luàn liú lái zhàn, zhāng huì shào děng jī pò, jǐn qín zhī. sì yuè, gāo zǔ chū miǎn, mìng wáng mào xiāo yǐng dá děng jìn jūn bī yǐng chéng. yuán sì zhàn pō pí, yīn bù gǎn chū. zhū jiāng yù gōng zhī, gāo zǔ bù xǔ. wǔ yuè, dōng hūn qiǎn níng shuò jiāng jūn wú zi yáng jūn zhǔ guāng zǐ jīn děng shí sān jūn jiù yǐng zhōu, jìn jù bā kǒu.
三月，乃命元起進據南堂西陼，田安之頓城北，王世興頓曲水故城。是時張沖 死，其眾復推軍主薛元嗣及沖長史程茂為主。乙巳，南康王即帝位於江陵，改永元 三年為中興元年，遙廢東昏為涪陵王。以高祖為尚書左僕射，加征東大將軍、都督 征討諸軍事，假黃鉞。西台又遣冠軍將軍蕭穎達領兵會於軍。是日，元嗣軍主沈難 當率輕舸數千，亂流來戰，張惠紹等擊破，盡擒之。四月，高祖出沔，命王茂、蕭 穎達等進軍逼郢城。元嗣戰頗疲，因不敢出。諸將欲攻之，高祖不許。五月，東昏 遣寧朔將軍吳子陽、軍主光子衿等十三軍救郢州，進據巴口。

liù yuè, xī tái qiǎn wèi wèi xí chǎn wén láo jūn, jī xiāo yǐng zhòu děng yì, wèi gāo zǔ yuē: jīn dùn bīng liǎng àn, bù bìng jūn wéi yǐng, dìng xī yáng wǔ chāng, qǔ jiāng zhōu, cǐ jī yǐ shī mò ruò qǐng jiù yú wèi, yǔ běi lián hé, yóu wèi shàng cè. gāo zǔ wèi chǎn wén yuē: hàn kǒu lù tōng jīng yōng, kòng yǐn qín liáng, liáng yùn zī chǔ, tīng cǐ qì xī, suǒ yǐ bīng yā hàn kǒu, lián luò shù zhōu. jīn ruò bìng jūn wéi chéng, yòu fēn bīng qián jìn, lǔ shān bì zǔ miǎn lù, suǒ wèi è hóu. ruò liáng yùn bù tōng, zì rán lí sàn, hé wèi chí jiǔ? dèng yuán qǐ jìn yù yǐ sān qiān bīng wǎng dìng xún yáng, bǐ ruò huān rán wù jī, yī lì shēng yì zú tuō jù wáng shī, gù fēi sān qiān néng xià. jìn tuì wú jù, wèi jiàn qí kě. xī yáng wǔ chāng, qǔ biàn dé ěr, dé biàn yīng zhèn shǒu. shǒu liǎng chéng bù jiǎn wàn rén, liáng chǔ chēng shì, zú wú suǒ chū. tuō zéi jūn yǒu shàng zhě, wàn rén gōng yī chéng, liǎng chéng shì bù dé xiāng jiù. ruò wǒ fēn jūn yīng yuán, zé shǒu wěi jù ruò rú qí bù qiǎn, gū chéng bì xiàn. yī chéng jì méi, zhū chéng xiāng cì tǔ bēng, tiān xià dà shì yú shì qù yǐ. ruò yǐng zhōu jì bá, xí juǎn yán liú, xī yáng wǔ chāng, zì rán fēng mí, hé jù fēn bīng sàn zhòng, zì yí qí yōu! qiě zhàng fū jǔ dòng, yán jìng tiān bù kuàng yōng shù zhōu zhī bīng yǐ zhū qún shù, xuán hé zhù huǒ, xī yǒu bù miè? qǐ róng běi miàn qǐng jiù, yǐ zì shì ruò! bǐ wèi bì néng xìn, tú yí wǒ chǒu shēng. cǐ zhī xià jì, hé wèi shàng cè? qīng wèi wǒ bái zhèn jūn: qián tú gōng qǔ, dàn yǐ jiàn fù, shì zài mù zhōng, wú huàn bù jié, shì zhèn jūn jìng zhèn zhī ěr.
六月，西台遣衛尉席闡文勞軍，齎蕭穎胄等議，謂高祖曰：「今頓兵兩岸，不 並軍圍郢，定西陽、武昌，取江州，此機已失；莫若請救於魏，與北連和，猶為上 策。」高祖謂闡文曰：「漢口路通荊、雍，控引秦、梁，糧運資儲，聽此氣息，所 以兵壓漢口，連絡數州。今若並軍圍城，又分兵前進，魯山必阻沔路，所謂扼喉。 若糧運不通，自然離散，何謂持久？鄧元起近欲以三千兵往定尋陽，彼若歡然悟機， 一酈生亦足；脫距王師，故非三千能下。進退無據，未見其可。西陽、武昌，取便 得耳，得便應鎮守。守兩城不減萬人，糧儲稱是，卒無所出。脫賊軍有上者，萬人 攻一城，兩城勢不得相救。若我分軍應援，則首尾俱弱；如其不遣，孤城必陷。一 城既沒，諸城相次土崩，天下大事於是去矣。若郢州既拔，席捲沿流，西陽、武昌， 自然風靡，何遽分兵散眾，自貽其憂！且丈夫舉動，言靜天步；況擁數州之兵以誅 群豎，懸河注火，奚有不滅？豈容北面請救，以自示弱！彼未必能信，徒貽我醜聲。 此之下計，何謂上策？卿為我白鎮軍：前途攻取，但以見付，事在目中，無患不捷， 恃鎮軍靖鎮之耳。」

wú zi yáng děng jìn jūn wǔ kǒu, gāo zǔ nǎi mìng jūn zhǔ liáng tiān huì cài dào yòu jù yú hú chéng, táng xiū qī liú dào màn tún bái yáng lěi, jiā liǎng àn ér dài zhī. zi yáng yòu jìn jù jiā hú, qù yǐng sān shí lǐ, bàng shān dài shuǐ, zhú lěi shān yǐ zì gù. lǔ shān chéng zhǔ fáng sēng jì sǐ, zhòng fù tuī zhù fáng sūn lè zǔ dài zhī. qī yuè, gāo zǔ mìng wáng mào shuài jūn zhǔ cáo zhòng zōng kāng xuàn wǔ huì chāo děng qián shī xí jiā hú, jiāng bī zi yáng. shuǐ hé bù tōng jiàn, qí yè bào zhǎng, zhòng jūn chéng liú qí jìn, gǔ zào gōng zhī, zéi é ér dà kuì, zi yáng děng cuàn zǒu, zhòng jǐn nì yú jiāng. wáng mào lǔ qí yú ér xuán. yú shì yǐng lǔ èr chéng xiāng shì duó qì.
吳子陽等進軍武口，高祖乃命軍主梁天惠、蔡道祐據漁湖城，唐修期、劉道曼 屯白陽壘，夾兩岸而待之。子陽又進據加湖，去郢三十里，傍山帶水，築壘柵以自 固。魯山城主房僧寄死，眾復推助防孫樂祖代之。七月，高祖命王茂帥軍主曹仲宗、 康絢、武會超等潛師襲加湖，將逼子陽。水涸不通艦，其夜暴長，眾軍乘流齊進， 鼓譟攻之，賊俄而大潰，子陽等竄走，眾盡溺於江。王茂虜其餘而旋。於是郢、魯 二城相視奪氣。

xiān shì, dōng hūn qiǎn guān jūn jiāng jūn chén bó zhī zhèn jiāng zhōu, wèi zi yáng děng shēng yuán. gāo zǔ nǎi wèi zhū jiāng yuē: fū zhēng tǎo wèi bì xū shí lì, suǒ tīng wēi shēng ěr. jīn jiā hú zhī bài, shuí bù mǐ fú. chén hǔ yá jí bó zhī zǐ, láng bèi bēn guī, bǐ jiān rén qíng, lǐ dāng xiōng jù, wǒ wèi jiǔ jiāng chuán xí kě dìng yě. yīn mìng sōu suǒ huò fú qiú, dé bó zhī chuáng zhǔ sū lóng zhī, hòu jiā shǎng cì, shǐ zhì mìng yān. lǔ shān chéng zhǔ sūn lè zǔ yǐng chéng zhǔ chéng mào xuē yuán sì xiāng jì qǐng jiàng. chū, yǐng chéng zhī bì, jiāng zuǒ wén wǔ nán nǚ kǒu shí yú wàn rén, jí yì liú zhǒng sǐ zhě shí qī bā, jí chéng kāi, gāo zǔ bìng jiā yǐn xù, qí sǐ zhě mìng gěi guān huì.
先是，東昏遣冠軍將軍陳伯之鎮江州，為子陽等聲援。高祖乃謂諸將曰：「夫 征討未必須實力，所聽威聲耳。今加湖之敗，誰不弭服。陳虎牙即伯之子，狼狽奔 歸，彼間人情，理當忷懼，我謂九江傳檄可定也。」因命搜所獲俘囚，得伯之幢主 蘇隆之，厚加賞賜，使致命焉。魯山城主孫樂祖、郢城主程茂、薛元嗣相繼請降。 初，郢城之閉，將佐文武男女口十餘萬人，疾疫流腫死者十七八，及城開，高祖並 加隱恤，其死者命給棺槥。

xiān shì, rǔ nán rén hú wén chāo qǐ yì yú shè yáng, qiú tǎo yì yáng ān lù děng jùn yǐ zì xiào, gāo zǔ yòu qiǎn jūn zhǔ táng xiū qī gōng suí jùn, bìng kè zhī. sī zhōu cì shǐ wáng sēng jǐng qiǎn zi zhēn sūn rù zhì. sī bù xī píng.
先是，汝南人胡文超起義於灄陽，求討義陽、安陸等郡以自效，高祖又遣軍主 唐修期攻隨郡，並克之。司州刺史王僧景遣子貞孫入質。司部悉平。

chén bó zhī qiǎn sū lóng zhī fǎn mìng, qiú wèi biàn jìn jūn. gāo zǔ yuē: bó zhī cǐ yán, yì huái shǒu shǔ, jí qí yóu yù, jí wǎng bī zhī, jì wú suǒ chū, shì bù dé bào. nǎi mìng dèng yuán qǐ lǜ zhòng, jí rì yán liú. bā yuè, tiān zǐ qiǎn huáng mén láng sū huí láo jūn. gāo zǔ dēng zhōu, mìng zhū jiāng yǐ cì jìn lù, liú shàng yōng tài shǒu wéi ruì shǒu yǐng chéng, xíng zhōu shì. dèng yuán qǐ jiāng zhì xún yáng, chén bó zhī yóu cāi jù, nǎi shōu bīng tuì bǎo hú kǒu, liú qí zi hǔ yá shǒu pén chéng. jí gāo zǔ zhì, nǎi shù jiǎ qǐng zuì. jiǔ yuè, tiān zǐ zhào gāo zǔ píng dìng dōng xià, bìng yǐ pián yí cóng shì. shì yuè, liú shào fǔ zhǎng shǐ zhèng shào shū shǒu jiāng zhōu chéng. qián jūn cì wú hú, nán yù zhōu cì shǐ shēn zhòu qì gū shú zǒu, zhì shì shí dà jūn jìn jù zhī, réng qiǎn cáo jǐng zōng xiāo yǐng dá lǐng mǎ bù jìn dùn jiāng níng. dōng hūn qiǎn zhēng lǔ jiāng jūn lǐ jū shì lǜ bù jūn yíng zhàn, jǐng zōng jī zǒu zhī. yú shì wáng mào dèng yuán qǐ lǚ sēng zhēn jìn jù chì bí luó, cáo jǐng zōng chén bó zhī wèi yóu bīng. shì rì, xīn tíng chéng zhǔ jiāng dào lín lǜ bīng chū zhàn, zhòng jūn qín zhī yú zhèn. dà jūn cì xīn lín, mìng wáng mào jìn jù yuè chéng, cáo jǐng zōng jù zào jiá qiáo, dèng yuán qǐ jù dào shì dūn, chén bó zhī jù lí mén. dào lín yú zhòng tuì tún háng nán, yì jūn pò zhī, yīn fù sàn zǒu, tuì bǎo zhū jué, píng huái yǐ zì gù. shí lǐ jū shì yóu jù xīn tíng lěi, qǐng dōng hūn shāo nán àn yì wū yǐ kāi zhàn chǎng. zì dà háng yǐ xī xīn tíng yǐ běi, dàng rán yǐ.
陳伯之遣蘇隆之反命，求未便進軍。高祖曰：「伯之此言，意懷首鼠，及其猶 豫，急往逼之，計無所出，勢不得暴。」乃命鄧元起率眾，即日沿流。八月，天子 遣黃門郎蘇回勞軍。高祖登舟，命諸將以次進路，留上庸太守韋睿守郢城，行州事。 鄧元起將至尋陽，陳伯之猶猜懼，乃收兵退保湖口，留其子虎牙守盆城。及高祖至， 乃束甲請罪。九月，天子詔高祖平定東夏，並以便宜從事。是月，留少府、長史鄭 紹叔守江州城。前軍次蕪湖，南豫州刺史申胄棄姑孰走，至是時大軍進據之，仍遣 曹景宗、蕭穎達領馬步進頓江寧。東昏遣征虜將軍李居士率步軍迎戰，景宗擊走之。 於是王茂、鄧元起、呂僧珍進據赤鼻邏，曹景宗、陳伯之為游兵。是日，新亭城主 江道林率兵出戰，眾軍擒之於陣。大軍次新林，命王茂進據越城，曹景宗據皁莢橋， 鄧元起據道士墩，陳伯之據籬門。道林餘眾退屯航南，義軍迫之，因復散走，退保 硃爵，憑淮以自固。時李居士猶據新亭壘，請東昏燒南岸邑屋以開戰場。自大航以 西、新亭以北，蕩然矣。

shí yuè, dōng hūn shí tóu jūn zhǔ zhū sēng yǒng lǜ shuǐ jūn èr qiān rén guī jiàng. dōng hūn yòu qiǎn zhēng lǔ jiāng jūn wáng zhēn guó lǜ jūn zhǔ hú hǔ yá děng liè zhèn yú háng nán dà lù, xī pèi jīng shǒu lì qì, shàng shí yú wàn rén. yān rén wáng chāng zi chí bái hǔ fān dū lǜ zhū jūn, yòu kāi háng bèi shuǐ, yǐ jué guī lù. wáng mào cáo jǐng zōng děng jǐ jiǎo bēn zhī, jiāng shì jiē shū sǐ zhàn, wú bù yī dāng bǎi, gǔ zào zhèn tiān dì. zhēn guó zhī zhòng, yī shí tǔ bēng, tóu huái sǐ zhě, jī shī yǔ háng děng, hòu zhì zhě chéng zhī yǐ jì, yú shì zhū jué zhū jūn wàng zhī jiē kuì. yì jūn zhuī zhì xuān yáng mén, lǐ jū shì yǐ xīn tíng lěi xú yuán yú yǐ dōng fǔ chéng jiàng, shí tóu bái xià zhū jūn bìng xiāo kuì. rén wǔ, gāo zǔ zhèn shí tóu, mìng zhòng jūn wéi liù mén, dōng hūn xī fén shāo mén nèi, qū bī yíng shǔ guān fǔ bìng rù chéng, yǒu zhòng èr shí wàn. qīng zhōu cì shǐ huán hé dài dōng hūn chū zhàn, yīn yǐ qí zhòng lái jiàng. gāo zǔ mìng zhū jūn zhú zhǎng wéi.
十月，東昏石頭軍主硃僧勇率水軍二千人歸降。東昏又遣征虜將軍王珍國率軍 主胡虎牙等列陣於航南大路，悉配精手利器，尚十餘萬人。閹人王倀子持白虎幡督 率諸軍，又開航背水，以絕歸路。王茂、曹景宗等掎角奔之，將士皆殊死戰，無不 一當百，鼓譟震天地。珍國之眾，一時土崩，投淮死者，積屍與航等，後至者乘之 以濟，於是硃爵諸軍望之皆潰。義軍追至宣陽門，李居士以新亭壘、徐元瑜以東府 城降，石頭、白下諸軍並宵潰。壬午，高祖鎮石頭，命眾軍圍六門，東昏悉焚燒門 內，驅逼營署、官府併入城，有眾二十萬。青州刺史桓和紿東昏出戰，因以其眾來 降。高祖命諸軍築長圍。

chū, yì shī zhī bī, dōng hūn qiǎn jūn zhǔ zuǒ sēng qìng zhèn jīng kǒu, cháng sēng jǐng zhèn guǎng líng, lǐ shū xiàn tún guā bù, jí shēn zhòu zì gū shú bēn guī, yòu shǐ tún pò dūn yǐ wèi dōng běi shēng yuán. zhì shì, gāo zǔ qiǎn shǐ xiǎo yù, bìng lǜ zhòng jiàng. nǎi qiǎn dì fǔ guó jiāng jūn xiù zhèn jīng kǒu, fǔ guó jiāng jūn huī tún pò dūn, cóng dì níng shuò jiāng jūn jǐng zhèn guǎng líng. wú jùn tài shǒu cài yín qì jùn fù yì shī.
初，義師之逼，東昏遣軍主左僧慶鎮京口，常僧景鎮廣陵，李叔獻屯瓜步，及 申胄自姑孰奔歸，又使屯破墩以為東北聲援。至是，高祖遣使曉喻，並率眾降。乃 遣弟輔國將軍秀鎮京口，輔國將軍恢屯破墩，從弟寧朔將軍景鎮廣陵。吳郡太守蔡 夤棄郡赴義師。

shí èr yuè bǐng yín dàn, jiān wèi wèi zhāng jì běi xú zhōu cì shǐ wáng zhēn guó zhǎn dōng hūn, sòng shǒu yì shī. gāo zǔ mìng lǚ sēng zhēn lè bīng fēng fǔ kù jí tú jí, shōu yǎn qiè pān fēi jí xiōng dǎng wáng xuǎn zhī yǐ xià sì shí yī rén shǔ lì zhū zhī. xuān dé huáng hòu lìng fèi fú líng wáng wèi dōng hūn hóu, yī hàn hǎi hūn hóu gù shì. shòu gāo zǔ zhōng shū jiān dū du yáng nán xú èr zhōu zhū jūn shì dà sī mǎ lù shàng shū biāo qí dà jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ, fēng jiàn ān jùn gōng, shí yì wàn hù, gěi bān jiàn sì shí rén, huáng yuè shì zhōng zhēng tǎo zhū jūn shì bìng rú gù yī jìn wǔ líng wáng zūn chéng zhì gù shì.
十二月丙寅旦，兼衛尉張稷、北徐州刺史王珍國斬東昏，送首義師。高祖命呂 僧珍勒兵封府庫及圖籍，收甗妾潘妃及凶黨王咺之以下四十一人屬吏誅之。宣德皇 後令廢涪陵王為東昏侯，依漢海昏侯故事。授高祖中書監、都督揚、南徐二州諸軍 事、大司馬、錄尚書、驃騎大將軍、揚州刺史，封建安郡公，食邑萬戶，給班劍四 十人，黃鉞、侍中、征討諸軍事並如故；依晉武陵王遵承制故事。

jǐ mǎo, gāo zǔ rù tún yuè wǔ táng. xià lìng yuē: huáng jiā bù zào, gòu cǐ hūn xiōng, huò shān dòng zhí, nüè bèi rén guǐ, shè miào zhī wēi, chǔn yān rú zhuì. wú shēn jí huáng zōng, qū hé xiān gù, shòu rèn biān jiāng, tuī gǔ wàn lǐ, juàn yán zhān wū, tòng xīn zài mù, gù lǜ qí zūn zhǔ zhī qíng, lì qí wàng shēng zhī zhì. suī bǎo lì zhòng shēng, míng mìng yǒu shào, ér dú fū chǒu zòng, fāng shān jīng yì. tóu mèi yuán gē, kè mǐ duō nán. nüè zhèng héng liú, wèi rì jì jiǔ, tóng è xiāng jì, liàng fēi yī zú. yǎng bǐng cháo mìng, rèn zài zhuān zhēng, sī bō huáng zé, bèi zhī lǜ tǔ. fán jué fù xìn, xián yǔ wéi xīn. kě dà shè tiān xià wéi wáng xuǎn zhī děng sì shí yī rén bù zài shè lì.
己卯，高祖入屯閱武堂。下令曰：「皇家不造，遘此昏凶，禍挻動植，虐被人 鬼，社廟之危，蠢焉如綴。吾身籍皇宗，曲荷先顧，受任邊疆，推轂萬里，眷言瞻 烏，痛心在目，故率其尊主之情，厲其忘生之志。雖寶曆重升，明命有紹，而獨夫 丑縱，方煽京邑。投袂援戈，克弭多難。虐政橫流，為日既久，同惡相濟，諒非一 族。仰稟朝命，任在專征，思播皇澤，被之率土。凡厥負釁，咸與惟新。可大赦天 下；唯王咺之等四十一人不在赦例。」

yòu lìng yuē: fū shù yǐ sī mù, fēi yì wù yǐ yǎng shēng shì mín rú shāng, qǐ sì shàng yǐ zòng nüè. fèi zhǔ qì cháng, zì jué zōng miào. qióng xiōng jí bèi, shū qì wèi yǒu. zhēng fù bù yī, kē kù zī zhāng. tí xiù tǔ mù, shū sù quǎn mǎ, zhēng fā lǘ zuǒ, yǐ chōng shàn zhú. liú lí hán shǔ, jì yǐ yì lì, zhuǎn sǐ gōu qú, céng mò jiù xù, xiǔ ròu kū hái, wū yuān shì yàn. jiā yǐ tiān zāi rén huǒ, lǚ fén gōng yē, guān fǔ tái sì, chǐ chuán wú yí, bēi shén shǔ lí, tòng jiān mài xiù. suì shǐ yì zhào lí xīn, jiāng jiǎo qīn ruò, sī rén hé gū, lí cǐ tú tàn! jīn míng hūn dì yùn, dà dào gōng xíng, sī zhì zhī máng, lái sū zī rì. wěi yǐ guǎ báo, shǔ dāng dà chǒng, suī yùn jù zhōng xìng, jiān tóng cǎo mèi, sī chǎn huáng xiū, yǔ zhī gēng shǐ. fán hūn zhì miù fù yín xíng làn yì, wài kě xiáng jiǎn qián yuán, xī jiē chú dàng. qí zhǔ shǒu sàn shī, zhū suǒ sǔn hào, jīng lì kē tiáo, xián cóng yuán lì.
又令曰：「夫樹以司牧，非役物以養生；視民如傷，豈肆上以縱虐。廢主棄常， 自絕宗廟。窮凶極悖，書契未有。征賦不一，苛酷滋章。緹繡土木，菽粟犬馬，征 發閭左，以充繕築。流離寒暑，繼以疫癧，轉死溝渠，曾莫救恤，朽肉枯骸，烏鳶 是厭。加以天災人火，屢焚宮掖，官府台寺，尺椽無遺，悲甚《黍離》，痛兼《麥 秀》。遂使億兆離心，疆徼侵弱，斯人何辜，離此塗炭！今明昏遞運，大道公行， 思治之氓，來蘇茲日。猥以寡薄，屬當大寵，雖運距中興，艱同草昧，思闡皇休， 與之更始。凡昏制、謬賦、淫刑、濫役，外可詳檢前源，悉皆除盪。其主守散失， 諸所損耗，精立科條，咸從原例。」

yòu yuē: yǒng yuán zhī jì, gān wéi luò niǔ. zhèng shí duō mén, yǒu shū wèi wén zhī dài quán yí yú xià, shì děng cáo gōng zhī shí. suì shǐ yān yǐn yǒu wēng ǎo zhī chēng, gāo ān yǒu fǎ yáo zhī zhǐ. yù yù fàn guān, gù shān hù zé, kāi sāi zhī jī, zòu chéng xiǎo chǒu. zhí dào zhèng yì, yōng yì mí nián, huái yuān bào lǐ, mò zhī shuí sù. jiān lì yīn zhī, bǐ xuē zì jǐ. qǐ zhí jiǎ shēng liú tì, xǔ bó kū shí ér yǐ zāi! jīn lǐ yùn wéi xīn, zhèng xíng dé suǒ, jiǎo gé liú bì, shí zài zī rì. kě tōng jiǎn shàng shū zhòng cáo, dōng hūn shí zhū zhèng sòng shī lǐ jí zhǔ zhě yān tíng bù shí shī xíng zhě, jīng jiā xùn biàn, yī shì yì zòu.
又曰：「永元之季，乾維落紐。政實多門，有殊衛文之代；權移於下，事等曹 恭之時。遂使閹尹有翁媼之稱，高安有法堯之旨。鬻獄販官，錮山護澤，開塞之機， 奏成小丑。直道正義，擁抑彌年，懷冤抱理，莫知誰訴。奸吏因之，筆削自己。豈 直賈生流涕，許伯哭時而已哉！今理運惟新，政刑得所，矯革流弊，實在茲日。可 通檢尚書眾曹，東昏時諸諍訟失理及主者淹停不時施行者，精加訊辨，依事議奏。」

yòu xià lìng, yǐ yì shī lín zhèn zhì mìng jí jí bìng sǐ wáng zhě, bìng jiā zàng liǎn, shōu xù yí gū. yòu lìng yuē: zhū jué zhī jié, nì tú sòng sǐ zhě, tè xǔ jiā rén bìn zàng ruò wú qīn shǔ, huò yǒu pín kǔ, èr xiàn zhǎng wèi jí wèi mái yǎn. jiàn kāng chéng nèi, bù dá tiān mìng, zì qǔ lún miè, yì tóng cǐ kē.
又下令，以義師臨陣致命及疾病死亡者，並加葬斂，收恤遺孤。又令曰：「硃 爵之捷，逆徒送死者，特許家人殯葬；若無親屬，或有貧苦，二縣長尉即為埋掩。 建康城內，不達天命，自取淪滅，亦同此科。」

èr nián zhēng yuè, tiān zǐ qiǎn jiān shì zhōng xí chǎn wén jiān huáng mén shì láng lè fǎ cái wèi láo jīng yì. zhuī zèng gāo zǔ zǔ sàn qí cháng shì zuǒ guāng lù dài fū, kǎo shì zhōng chéng xiàng.
二年正月，天子遣兼侍中席闡文、兼黃門侍郎樂法才慰勞京邑。追贈高祖祖散 騎常侍左光祿大夫，考侍中丞相。

gāo zǔ xià lìng yuē: fū zài shàng huà xià, cǎo yǎn fēng cóng, shì zhī jiāo chún, héng yóu cǐ zuò. zì yǒng yuán shī dé, shū qì wèi jì, qióng xiōng jí bèi, yān kě shèng yán. jì ér hào shì wài gòu, qīng gōng nèi jī, qí jì yì fú, dān suǒ wèi jiàn. shàng màn xià bào, yín chǐ jìng chí. guó mìng cháo quán, jǐn yí jìn xí. fàn guān yù jué, huì huò gōng xíng. bìng jiǎ dì kāng qú, jiàn tái guǎng shì. zhǎng xiù dī áng, děng hé róng zhī cì zhēn xiū bǎi pǐn, tóng fá bīng zhī jiā. yú mín yīn zhī, jìn yǐ chéng sú. jiāo yàn jìng shuǎng, kuā lì xiāng gāo. zhì nǎi shì jǐng zhī jiā, diāo hú zài yù gōng shāng zhī zǐ, tí xiù shì xí. rì rù zhī cì, yè fēn wèi fǎn, mèi shuǎng zhī cháo, qī zhī qīng dàn. shèng míng zhào yùn, lì jīng wéi shǐ, suī yuē zuǎn róng, dài tóng chuàng gé. qiě yín fèi zhī hòu, jì yǐ xìng shī, jù qiáo lù tái, diāo qìng bù yī. gū tiǎn hé dà chǒng, wù zài chéng qīng, sī suǒ yǐ yǎng shù huáng cháo dà bó zhī zhǐ, fǔ lì wēi gōng lù qiú zhī yì, jiě ér gèng zhāng, zhuó diāo wèi pǔ. zì fēi kě yǐ fèng zī shèng, xiū fú miǎn, xí lǐ lè zhī róng, shàn jiǎ bīng zhī bèi, cǐ wài zhòng fèi, yī jiē jìn jué. yù fǔ zhōng shǔ, liàng yí bà shěng. yē tíng bèi yù qiè zhī shù, dà yǔ jué zhèng wèi zhī yīn. qí zhōng yǒu kě yǐ shuài xiān qīng shì, zhǔn de shù, fěi shí bó yī, qǐng zì gū shǐ. jiā qún cái bìng guǐ, jiǔ guān xián shì, ruò néng rén wù tuì shí, jìng cún yuē jǐ, yí fēng yì sú, shù qī yuè yǒu chéng. xī máo jiè zài cháo, shì dài fū bù gǎn mǐ yī tōu shí. wèi wǔ tàn yuē: gū zhī fǎ bù rú máo shàng shū. gū suī dé xiè wǎng xián, rèn zhòng xiān dá, shí wàng duō shì dé qí cǐ xīn. wài kě xiáng wèi tiáo gé.
高祖下令曰：「夫在上化下，草偃風從，世之澆淳，恆由此作。自永元失德， 書契未紀，窮凶極悖，焉可勝言。既而皞室外構，傾宮內積，奇技異服，殫所未見。 上慢下暴，淫侈競馳。國命朝權，盡移近習。販官鬻爵，賄貨公行。並甲第康衢， 漸台廣室。長袖低昂，等和戎之賜；珍羞百品，同伐冰之家。愚民因之，浸以成俗。 驕艷競爽，誇麗相高。至乃市井之家，貂狐在御；工商之子，緹繡是襲。日入之次， 夜分未反，昧爽之朝，期之清旦。聖明肇運，厲精惟始，雖曰纘戎，殆同創革。且 淫費之後，繼以興師，巨橋、鹿台，凋罄不一。孤忝荷大寵，務在澄清，思所以仰 述皇朝大帛之旨，俯厲微躬鹿裘之義，解而更張，斫雕為樸。自非可以奉粢盛，修 紱冕，習禮樂之容，繕甲兵之備，此外眾費，一皆禁絕。御府中署，量宜罷省。掖 庭備御妾之數，大予絕鄭衛之音。其中有可以率先卿士，準的庶，菲食薄衣，請 自孤始。加群才並軌，九官咸事，若能人務退食，競存約己，移風易俗，庶期月有 成。昔毛玠在朝，士大夫不敢靡衣偷食。魏武嘆曰：「孤之法不如毛尚書。」孤雖 德謝往賢，任重先達，實望多士得其此心。外可詳為條格。」

wù xū, xuān dé huáng hòu lín cháo, rù jū nèi diàn. bài dì dà sī mǎ, jiě chéng zhì, bǎi liáo zhì jìng rú qián. zhào jìn gāo zǔ dū du zhōng wài zhū jūn shì, jiàn lǚ shàng diàn, rù cháo bù qū, zàn bài bù míng. jiā qián hòu bù yǔ bǎo gǔ chuī. zhì zuǒ yòu zhǎng shǐ sī mǎ cóng shì zhōng láng yuàn shǔ gè sì rén, bìng yī jiù pì shì, yú bìng rú gù.
戊戌，宣德皇后臨朝，入居內殿。拜帝大司馬，解承制，百僚致敬如前。詔進 高祖都督中外諸軍事，劍履上殿，入朝不趨，贊拜不名。加前後部羽葆鼓吹。置左 右長史、司馬、從事中郎、掾、屬各四人，並依舊辟士，余並如故。

zhào yuē: fū rì yuè lì tiān, gāo míng suǒ yǐ biǎo dé shān yuè tí dì, róu bó suǒ yǐ chéng gōng. gù néng shù wù chū ér zī shǐ, hé hǎi zhèn ér bù xiè. èr xiàng zhēn guān, dài zhī zhě rén. shì yǐ qī fǔ sì shū, zhì wú wèi yú xuān hào wéi péng qí jìn, jìng shuāi luàn yú yīn zhōu.
詔曰：夫日月麗天，高明所以表德；山嶽題地，柔博所以成功。故能庶物出而 資始，河海振而不泄。二象貞觀，代之者人。是以七輔、四叔，致無為於軒、昊； 韋、彭、齊、晉，靖衰亂於殷、周。

dà sī mǎ yōu zòng zì tiān, tǐ zī qí shèng, wén qià jiǔ gōng, wǔ bāo qī dé. qīn wéi jué shǐ, huī yóu zǎo shù, chéng zhe jiān nán, gōng cān wéi mù. xī fù kāi rǎng, shì biǎo jué yōng. jiàn wǔ shēng lì, biān xì lǚ qǐ, gōng shì shū chuò jiǎng, jīng yíng sì fāng. sī yù xuán qiè, fán hàn wēi dài, fù qiáng kòu yú miǎn bīn, jiāng hú mǎ yú dèng ruì. yǒng yuán zhào hào, nán jié qún chǒu, zhuān wēi shàn nüè, dú bèi hán líng, pǔ tiān zhuì zhuì, mìng xuán guǐ kè. fǒu zhōng yǒu qī, shén mó zài tǐng, shǒu jiàn dà cè, wéi xīn dǐng zuò. tóu mèi qín wáng, yán liú diàn jǔ, lǔ chéng yún chè, xià ruì wù pī, jiā hú qún dào, yī gǔ tiǎn bá, gū shú lián jīng, shū yān bīng pàn. qǔ xīn lěi qí rú shí jiè, pū zhū jué qí yóu sǎo chén. tíng diàn wài hài, shěng tà nèi qīng, yú chǒu xiān dù, chí yuán bì jǐn. yuán bǐ yǐ nì, jiě cǐ dào xuán, tú huān lǐ biàn, zì jìn jí yuǎn. jī diān yí mù, fāng wài sù níng, jiě zī nüè wǎng, bèi yǐ kuān zhèng. jī bì qióng hūn, yī zhāo zài kuò, shēng jiào xiá jiàn, wú sī bù bèi. suī yī yǐn zhī zhí zī yī dé, jī dàn zhī guāng yú sì hǎi, fāng sī miè rú yě.
大司馬攸縱自天，體茲齊聖，文洽九功，武苞七德。欽惟厥始，徽猷早樹，誠 著艱難，功參帷幙。錫賦開壤，式表厥庸。建武升歷，邊隙屢啟，公釋書輟講，經 營四方。司、豫懸切，樊、漢危殆，覆強寇於沔濱，僵胡馬於鄧汭。永元肇號，難 結群醜，專威擅虐，毒被含靈，溥天惴惴，命懸晷刻。否終有期，神謨載挺，首建 大策，惟新鼎祚。投袂勤王，沿流電舉，魯城雲撤，夏汭霧披，加湖群盜，一鼓殄 拔，姑孰連旍，倏焉冰泮。取新壘其如拾芥，撲硃爵其猶掃塵。霆電外駭，省闥內 傾，余丑纖蠹，蚳蝝必盡。援彼已溺，解此倒懸，塗歡里抃，自近及遠。畿甸夷穆， 方外肅寧，解茲虐網，被以寬政。積弊窮昏，一朝載廓，聲教遐漸，無思不被。雖 伊尹之執茲壹德，姬旦之光於四海，方斯蔑如也。

xī lǚ wàng yì zuǒ shèng jūn, yóu xiǎng sì lǚ zhī mìng wén hóu lì gōng píng hòu, shàng hé èr gōng zhī xī, kuàng yú shèng dé yuán xūn, chāo mài zì gǔ. qián shǒu dié dié, dài yǐ wèi mìng, jiù qí yǐ rán, zhěng qí fāng zhuó, shì lǘ biǎo mù, wèi huò néng bǐ ér dà hé qú mén, chuò ér mò shòu, juàn yán qián xùn, wú wàng zhōng shí. pián yí jìng shēng dà diǎn, shì yǔn qún wàng. qí jìn wèi xiāng guó, zǒng bǎi kuí, yáng zhōu cì shǐ fēng shí jùn wèi liáng gōng, bèi jiǔ xī zhī lǐ, jiā xǐ fú yuǎn yóu guān, wèi zài zhū wáng shàng, jiā xiāng guó lǜ lì shòu. qí biāo qí dà jiāng jūn rú gù. yī jiù zhì liáng bǎi sī.
昔呂望翼佐聖君，猶享四履之命；文侯立功平後，尚荷二弓之錫，況於盛德元 勛，超邁自古。黔首惵惵，待以為命，救其已然，拯其方斫，式閭表墓，未或能比； 而大輅渠門，輟而莫授，眷言前訓，無忘終食。便宜敬升大典，式允群望。其進位 相國，總百揆，揚州刺史；封十郡為梁公，備九錫之禮，加璽紱遠遊冠，位在諸王 上，加相國綠綟綬。其驃騎大將軍如故。依舊置梁百司。

cè yuē: èr yí jì mò, yóu hán shǔ ér dài xíng, sān cái bìng yòng, zī lì rén yǐ wèi bǎo, gù néng liú xíng pǐn wù, yǎng dài tiān gōng. yǔn zī yuán fǔ, yīng qī tǐng xiù, cái chéng tiān dì zhī gōng, yōu xié shén míng zhī dé. bō luàn fǎn zhèng, jì shì níng mín, shèng liè guāng yú yǒu dào, dà xūn zhèn yú wú wài, suī yī zhì zhī bǎo yì wáng jiā, jī gōng zhī yǒu cǐ pī xùn, fāng zhī miè rú yě. jīn jiāng shòu gōng diǎn cè, qí jìng tīng zhèn mìng:
策曰：二儀寂寞，由寒暑而代行，三才並用，資立人以為寶，故能流形品物， 仰代天工。允茲元輔，應期挺秀，裁成天地之功，幽協神明之德。撥亂反正，濟世 寧民，盛烈光於有道，大勛振於無外，雖伊陟之保乂王家，姬公之有此丕訓，方之 蔑如也。今將授公典策，其敬聽朕命：

shàng tiān bù zào, nán zhōng huáng shì, shì zǔ yǐ xiū míng zǎo bēng, shì zōng yǐ rén dé bù sì, gāo zōng xí tǒng, chén jū fú yǒng, suī sù yè qú láo, ér lóng píng bù qià. sì jūn hūn bào, shū qì fú dǔ. cháo quán guó bǐng, wěi zhī qún yǎn. jiǎo lù zhōng xián, zhū cán tái fǔ, hán yuān bào tòng, jiào lèi mí yú. shí fán fēi yī, bìng zhuān guó mìng. pín xiào zhì zāi, yá zì jí huò. yán kē dú fù, zài lí bǐ wū, pǔ tiān áo áo, zhì shēn wú suǒ. yuān jǐng yǐn jué, dào shù xiāng wàng, wú jìn wú yuǎn, hào tiān mí gào. gōng jí hūn míng zhī qī, yīn zhào mín zhī yuàn, yuán shuài qún hòu, yì chéng zhōng xìng. zōng shè zhī wēi yǐ gù, tiān rén zhī wàng yǔn sāi, cǐ shí gōng niǔ wǒ jué gāng, dà zào huáng jiā zhě yě.
上天不造，難鍾皇室，世祖以休明早崩，世宗以仁德不嗣，高宗襲統，宸居弗 永，雖夙夜劬勞，而隆平不洽。嗣君昏暴，書契弗睹。朝權國柄，委之群甗。剿戮 忠賢，誅殘台輔，含冤抱痛，噍類靡余。實繁非一，並專國命。嚬笑致災，睚眥及 禍。嚴科毒賦，載離比屋，溥天熬熬，置身無所。冤頸引決，道樹相望，無近無遠， 號天靡告。公藉昏明之期，因兆民之願，援帥群後，翊成中興。宗社之危已固，天 人之望允塞，此實公紐我絕綱，大造皇家者也。

yǒng míng jì nián, biān xì dà qǐ, jīng hé lián lǜ, zhāo yǐn róng huāng, jiāng huái rǎo bī, shì tóng lǚ hǔ. gōng shòu yán běn cháo, qīng bīng fù xí, mí yǐ zhǎng suàn, zhì zhī huán zhōng. pái wēi mào xiǎn, qiáng róu dì yòng, tǎn rán yī fāng, hái chéng fān fú. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. zài xī lóng chāng, hóng jī yǐ xiè, gāo zōng lǜ shēn shè jì, jiāng xíng quán dào. gōng dìng cè wéi zhàng, jī yáng dà jié, fèi dì lì wáng, móu yóu shēn zhe. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. jiàn wǔ chǎn yè, jué yóu suī yuǎn, róng dí nèi qīn, píng líng guān sāi, sī bù wēi bī, lún xiàn zhǐ qī. gōng zhì bīng wài tǎo, juǎn jiǎ zhǎng wù, jiē jù jiāo suī, diàn jī fēng sǎo, cuī jiān fù ruì, yàn shuǐ tú yuán, zhí fú xiàng wèi, xiàn guó hǎi zhǔ, fén lú huǐ zhàng, hào kū yán guī. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. fán hàn diàn qiè, yǔ shū xù zhì. gōng xīng yán jū lǚ, bǐng mìng cú zhēng, ér jūn jī róng tǒng, shì fēi jǐ chū, shàn cè jiā móu, yì ér mò yǔn. dèng chéng zhī yì, hú mǎ zú zhì, yuán shuài qián jí, bù xiāng gào bào, qì jiǎ juān shī, ěr zhī hǔ kǒu. gōng nán shōu sàn zú, běi yù diāo qí, quán zhòng fāng guǐ, àn lù xú guī, zhěng wǒ biān wēi, zhòng huò ān dǔ. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. hàn nán jiǒng ruò, zhǐ chǐ qíng kòu, bīng liáng gài què, qì jiǎ mí yí. gōng zuò fān yuán shǐ, yīn zī mí tuō, zhěng bīng xùn zú, sōu shòu yǒu xù, bǐ wǒ wēi chéng, fān wèi qiáng zhèn. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. yǒng yuán jì hào, zhān wū yǐ jí, suī fèi hūn yǒu diǎn, ér yī huò chēng nán. gōng shǒu jiàn dà cè, yuán lì míng shèng, yì yú yì lún, xūn gāo dài rén, yì luàn yǐ huà, bǐ hūn zuò míng. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. wén wáng zhī fēng, suī bèi jiāng hàn, jīng yì chǔn dòng, yān wèi hóng liú, jù wú yú yuè, cháo mù fěi yù. gōng tóu mèi wàn lǐ, shì wéi zhěng nì, yì shēng suǒ tán, wú sī bù wěi. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. lǔ chéng xià ruì, gěng jù zhōng liú, chéng shān zhì lěi, yíng chuān zì gù. gōng yù cǐ wū jí, líng zī dì xiǎn, dùn bīng zuò jiǎ, hán wǎng shǔ yí, wǒ xíng yǒng jiǔ, shì wàng guī yuàn, jīng yǐ yuǎn tú, yù yǐ zhǎng cè, fèi wú yí shǐ, zhàn wèi qióng bīng, jiàn huá zhī gù, xiāng wàng jù bá. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. wéi cǐ qún xiōng, tóng è xiāng jì, yuán jiāng fù xiǎn, yǐ jù jiā hú. shuǐ lù pán jù, guī yuán xià shǒu, fú zhī yī lín, yīng shí chǐ kuì. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. jiān yǎn zhèn huáng, fù huái jǔ fǔ, xù bīng jiǔ pài, yòng nǐ qín wáng. gōng léng wēi zhí zhǐ, shì yú fēng diàn, jīng pèi xiǎo lín, quán zhōu jī fú. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. gū shú chōng yào, mì ěr jīng jī, xiōng tú chì jù, duàn sāi jīn lù. gōng piān shī qǐ tú, pái fāng jì jí, bīng wēi suǒ zhèn, wàng qí zì hài, fén zhōu wěi bì, juǎn jiǎ xiāo dùn. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. qún shù chāng kuáng, zhì zài jiè yī, shǐ tū huái sì, wǔ qí rú yún. gōng yuán mìng yīng yǒng, yīn jī chěng ruì, qì guān bǎn quán, shì yú huán shuǐ, zhuī bēn zhú běi, yǎn yǒu tōng jīn, xióng ěr bǐ jùn, wèi zú yún nǐ, suī shuǐ bù liú, hé qí néng jí. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. láng yá shí shǒu, jīn dài qū gù, xīn lěi dōng yōng, jīn tāng shì liè. píng xiǎn zuò shǒu, bīng shí jiān zī, fēng jī diàn hài, mò bù zhèn dié, chéng fù yú huáng, yú shì hū zài. cǐ yòu gōng zhī gōng yě. dú fū hūn hěn, píng chéng mí jù, gǔ zhōng tāng tà, ào ruò yǒu yú. xiá shì xié yǎn, jì sī guān miǎn, xiōng jiǎo yīn zhī, jiāng chěng nú lù. gōng qí mó mì yùn, shèng lüè qián tōng, zhōng yǒng zhī tú, dé shēn jué xiào, bái qí xuān shì, wèi zhī huò bǐ. cǐ yòu gōng zhī gōng yě.
永明季年，邊隙大啟，荊河連率，招引戎荒，江、淮擾逼，勢同履虎。公受言 本朝，輕兵赴襲，縻以長算，制之環中。排危冒險，強柔遞用，坦然一方，還成籓 服。此又公之功也。在昔隆昌，洪基已謝，高宗慮深社稷，將行權道。公定策帷帳， 激揚大節，廢帝立王，謀猷深著。此又公之功也。建武闡業，厥猷雖遠，戎狄內侵， 憑陵關塞，司部危逼，淪陷指期。公治兵外討，卷甲長騖，接距交綏，電激風掃， 摧堅覆銳，咽水塗原，執俘象魏，獻馘海渚，焚廬毀帳，號哭言歸。此又公之功也。 樊、漢阽切，羽書續至。公星言鞠旅，稟命徂征，而軍機戎統，事非己出，善策嘉 謀，抑而莫允。鄧城之役，胡馬卒至，元帥潛及，不相告報，棄甲捐師，餌之虎口。 公南收散卒，北御雕騎，全眾方軌，案路徐歸，拯我邊危，重獲安堵。此又公之功 也。漢南迥弱，咫尺勍寇，兵糧蓋闕，器甲靡遺。公作籓爰始，因資靡托，整兵訓 卒，蒐狩有序，俾我危城，翻為強鎮。此又公之功也。永元紀號，瞻烏已及，雖廢 昏有典，而伊、霍稱難。公首建大策，爰立明聖，義逾邑綸，勛高代人，易亂以化， 俾昏作明。此又公之功也。文王之風，雖被江、漢，京邑蠢動，湮為洪流，句吳、 於越，巢幕匪喻。公投袂萬里，事惟拯溺，義聲所覃，無思不韙。此又公之功也。 魯城、夏汭，梗據中流，乘山置壘，縈川自固。公御此烏集，陵茲地險，頓兵坐甲， 寒往暑移，我行永久，士忘歸願，經以遠圖，御以長策，費無遺矢，戰未窮兵，踐 華之固，相望俱拔。此又公之功也。惟此群凶，同惡相濟，緣江負險，蟻聚加湖。 水陸盤據，規援夏首，桴鳷一臨，應時褫潰。此又公之功也。奸甗震皇，復懷舉斧， 蓄兵九派，用擬勤王。公棱威直指，勢逾風電，旌旆小臨，全州稽服。此又公之功 也。姑孰衝要，密邇京畿，兇徒熾聚，斷塞津路。公偏師啟塗，排方繼及，兵威所 震，望旗自駭，焚舟委壁，卷甲宵遁。此又公之功也。群豎猖狂，志在借一，豕突 淮涘，武騎如雲。公爰命英勇，因機騁銳，氣冠版泉，勢逾洹水，追奔逐北，奄有 通津，熊耳比峻，未足雲擬，睢水不流，曷其能及。此又公之功也。琅邪、石首， 襟帶岨固，新壘、東墉，金湯是埒。憑險作守，兵食兼資，風激電駭，莫不震疊， 城復於隍，於是乎在。此又公之功也。獨夫昏很，憑城靡懼，鼓鍾鞺鞜，慠若有餘。 狎是邪甗，忌斯冠冕，凶狡因之，將逞孥戮。公奇謨密運，盛略潛通，忠勇之徒， 得申厥效，白旗宣室，未之或比。此又公之功也。

gōng yǒu zhěng yì zhào zhī xūn, zhòng zhī yǐ míng dé, yuán chū lì zhì, fú dào rú mén, zhuó yīng lái shì, qīng yóu yìng dài. shí yùn jiān nán, zōng shè wēi dài, kūn gǎng yǐ liáo, yù shí tóng fén. qū lǜ pí xiū, yì yáng tíng diàn, yì děng nán cháo, gōng qí mù yě. ruò fú yǔ gōng jì mò, wēi guǎn shuí sì, zhěng qí jiāng yú, qū qí bèi fā, jiě zī luàn wǎng, lǐ cǐ fén sī, fù lǐ rèn xí, fǎn lè hé hǎi. yǒng píng gù shì, wén zhī zhě tàn xī sī lì jiù zhāng, jiàn zhī zhě yǔn tì. qǐng wǒ mín mìng, hái zhī dòu jí. mǐn mǐn jìn shēn, zhòng hè dài tiān zhī qìng āi āi qián shǒu, fù méng lǚ dì zhī ēn. dé yú sōng dài, gōng lín zào wù, chāo zāi miǎo yǐ, yuè wú dé ér yán yān.
公有拯億兆之勛，重之以明德，爰初厲志，服道儒門，濯纓來仕，清猷映代。 時運艱難，宗社危殆，昆崗已燎，玉石同焚。驅率貔貅，抑揚霆電，義等南巢，功 齊牧野。若夫禹功寂漠，微管誰嗣，拯其將魚，驅其被發，解茲亂網，理此棼絲， 復禮衽席，反樂河海。永平故事，聞之者嘆息；司隸舊章，見之者隕涕。請我民命， 還之斗極。憫憫搢紳，重荷戴天之慶；哀哀黔首，復蒙履地之恩。德逾嵩、岱，功 鄰造物，超哉邈矣，越無得而言焉。

zhèn yòu wén zhī: chóu yōng mìng dé, jiàn hóu zuò píng, xián yòng kè gù sì wéi, yǒng lóng wàn yè. shì yǐ èr nán liú huà, jiǔ bó sī zhēng, wáng dào chún qià, xíng cuò wǎng yòng. fù zhèng fú xìng, lì zī yǒng jiǔ, rú huǐ jì jí, jìn zhèng mí yī. wéi gōng jīng lún tiān dì, níng jì qū xià, dào guān hū yī jì, shǎng báo yú huán wén, qǐ suǒ yǐ xiàn zhāng qí lǔ, zhǎng pèi yǔ zhòu. jìng wéi qián liè, zhèn shén jù yān. jīn jìn shòu xiāng guó, gǎi yáng zhōu cì shǐ wèi mù, yǐ yù zhōu zhī liáng jùn lì yáng nán xú zhōu zhī yì xìng yáng zhōu zhī huái nán xuān chéng wú wú xìng huì jī xīn ān dōng yáng shí jùn, fēng gōng wèi liáng gōng. xī zī bái tǔ, jū yǐ bái máo, yuán dìng ěr bāng, yòng jiàn zhǒng shè. zài xī dàn shì, rù jū bǎo yòu, dǎi yú bì máo, yì zuò qīng shì, rèn jiān nèi wài, lǐ shí yí zhī. jīn mìng shǐ chí jié jiān tài wèi wáng liàng shòu xiāng guó yáng zhōu mù yìn shòu, liáng gōng xǐ fú shǐ chí jié jiān sī kōng wáng zhì shòu liáng gōng máo tǔ, jīn hǔ fú dì yī zhì dì wǔ zuǒ, zhú shǐ fú dì yī zhì dì shí zuǒ. xiāng guó wèi guān qún hòu, rèn zǒng bǎi sī, héng diǎn yí shù, yí yǔ shì gé. qí yǐ xiāng guó zǒng bǎi kuí, qù lù shàng shū zhī hào, shàng suǒ jiǎ jié shì zhōng diāo chán zhōng shū jiān yìn zhōng wài dū du dà sī mǎ yìn shòu, jiàn ān gōng yìn cè, biāo qí dà jiāng jūn rú gù. yòu jiā gōng jiǔ xī, qí jìng tīng hòu mìng: yǐ gōng lǐ lǜ jiān xiū, xíng dé bèi jǔ, āi jīn zhé yù, wǎng bù yòng qíng, shì yòng xī gōng dà hé róng hé gè yī, xuán mǔ èr sì. gōng láo xīn jià sè, niàn zài mín tiān, pī chóng běn wù, wéi gǔ shì bǎo, shì yòng xī gōng gǔn miǎn zhī fú, chì xì fù yān. gōng róng jūn suǒ bèi, biàn fēng yǐ yǎ, yì sú táo mín, zài hé bāng guó, shì yòng xī gōng xuān xuán zhī lè, liù yì zhī wǔ. gōng wén dé guǎng tán, yì shēng yuǎn qià, chuí jì zhuā shǒu, yí gē qǐng lì, shì yòng xī gōng zhū hù yǐ jū. gōng yáng qīng yì zhuó, guān fāng yǒu xù, duō shì yù xìng, yù shēn pǔ liú yǒng, shì yòng xī gōng nà bì yǐ dēng. gōng zhèng sè yù xià, yǐ shēn guǐ wù, shì è bù yú, zhé chōng wéi yuǎn, shì yòng xī gōng hǔ bì zhī shì sān bǎi rén. gōng wēi tóng xià rì, zhì qīng jiān guǐ, fàng mìng pǐ zú, xíng zī wǎng shè, shì yòng xī gōng fū yuè gè yī. gōng kuà niè sōng míng, líng lì qū yǔ, pì zhū rì yuè, róng guāng bì zhì, shì yòng xī gōng tóng gōng yī, tóng shǐ bǎi lú gōng shí, lú shǐ qiān. gōng yǒng yán wéi xiào, zhì gǎn tōng shén, gōng yán sì diǎn, jì yǒu yú jìng, shì yòng xī gōng jù chàng yī yǒu, guī zàn fù yān. liáng guó zhì chéng xiàng yǐ xià, yī zūn jiù shì. qīn zāi! qí jìng xún wǎng cè, zhī fú dà lǐ, duì yáng tiān juàn, yòng yīng duō fú, yǐ hóng wǒ tài zǔ zhī xiū mìng!
朕又聞之：疇庸命德，建侯作屏，咸用克固四維，永隆萬葉。是以《二南》流 化，九伯斯征，王道淳洽，刑措罔用。覆政弗興，歷茲永久，如毀既及，晉、鄭靡 依。惟公經綸天地，寧濟區夏，道冠乎伊、稷，賞薄於桓、文，豈所以憲章齊、魯， 長轡宇宙。敬惟前烈，朕甚懼焉。今進授相國，改揚州刺史為牧，以豫州之梁郡歷 陽、南徐州之義興、揚州之淮南宣城吳吳興會稽新安東陽十郡，封公為梁公。錫茲 白土，苴以白茅，爰定爾邦，用建冢社。在昔旦、奭，入居保佑，逮於畢、毛，亦 作卿士，任兼內外，禮實宜之。今命使持節兼太尉王亮授相國揚州牧印綬，梁公璽 紱；使持節兼司空王志授梁公茅土，金虎符第一至第五左，竹使符第一至第十左。 相國位冠群後，任總百司，恆典彝數，宜與事革。其以相國總百揆，去錄尚書之號， 上所假節、侍中貂蟬、中書監印、中外都督大司馬印綬，建安公印策，驃騎大將軍 如故。又加公九錫，其敬聽後命：以公禮律兼修，刑德備舉，哀矜折獄，罔不用情， 是用錫公大輅、戎輅各一，玄牡二駟。公勞心稼穡，念在民天，丕崇本務，惟谷是 寶，是用錫公袞冕之服，赤舄副焉。公熔鈞所被，變風以雅，易俗陶民，載和邦國， 是用錫公軒懸之樂，六佾之舞。公文德廣覃，義聲遠洽，椎髻髽首，夷歌請吏，是 用錫公硃戶以居。公揚清抑濁，官方有序，多士聿興，《棫呻朴》流詠，是用錫公 納陛以登。公正色御下，以身軌物，式遏不虞，折衝惟遠，是用錫公虎賁之士三百 人。公威同夏日，志清奸宄，放命圮族，刑茲罔赦，是用錫公鈇、鉞各一。公跨躡 嵩溟，陵厲區宇，譬諸日月，容光必至，是用錫公彤弓一，彤矢百；盧弓十，盧矢 千。公永言惟孝，至感通神，恭嚴祀典，祭有餘敬，是用錫公秬鬯一卣，圭瓚副焉。 梁國置丞相以下，一遵舊式。欽哉！其敬循往策，祗服大禮，對揚天眷，用膺多福， 以弘我太祖之休命！

gāo zǔ gù cí. fǔ liáo quàn jìn yuē: fú chéng jiā mìng, xiǎn zhì zhù cè. míng gōng qūn xún shèng lǐ, sī shí qiān zūn zhī zhǐ, wèi qióng yuǎn dà zhī zhì. hé zhě? sì jūn qì cháng, zì jué zōng shè, guó mìng mín zhǔ, jiǎn wèi chóu chóu, zhé dòng bēng cuī, yā yān zì jí, qīng shì huái pú zhuó zhī tòng, qián shǒu jù bǐ wū zhī zhū. míng gōng liàng gé tiān zhī gōng, zhěng shuǐ huǒ zhī qiè, zài chán rì yuè, zhòng zhuì cān chén, fǎn guī yù yú tú ní, jì sī mín yú kēng àn, shǐ fū pǐ fù tóng ér, xiū yán yī lǚ, xiāng xiào lǐ shú, chǐ tán wǔ bà. ér wèi bēi hū ā héng, dì xiá yú qū fù, qìng shǎng zhī dào, shàng qí wèi qià. fū dà bǎo gōng qì, fēi yào fēi jù, zhì gōng zhì píng, dāng rén shuí ràng? míng gōng yí zhī fèng tiān rén, yǔn yīng dà lǐ. wú shǐ hòu yǔ zhī gē, tóng bǐ xū yuàn, jiān jì zhī rén, fān wèi dú shàn. gōng bù xǔ.
高祖固辭。府僚勸進曰：「伏承嘉命，顯至佇策。明公逡巡盛禮，斯實謙尊之 旨，未窮遠大之致。何者？嗣君棄常，自絕宗社，國命民主，剪為仇仇，折棟崩榱， 壓焉自及，卿士懷脯斫之痛，黔首懼比屋之誅。明公亮格天之功，拯水火之切，再 躔日月，重綴參辰，反龜玉於塗泥，濟斯民於坑岸，使夫匹婦童兒，羞言伊、呂， 鄉校里塾，恥談五霸。而位卑乎阿衡，地狹於曲阜，慶賞之道，尚其未洽。夫大寶 公器，非要非距，至公至平，當仁誰讓？明公宜祗奉天人，允膺大禮。無使後予之 歌，同彼胥怨，兼濟之人，翻為獨善。」公不許。

èr yuè xīn yǒu, fǔ liáo zhòng qǐng yuē: jìn yǐ cháo mìng yùn cè, mào zòu dān chéng, fèng bèi hái lìng, wèi méng xū shòu, jìn shēn yóng yóng, shēn suǒ wèi dá. gài wén shòu jīn yú fǔ, tōng rén hóng zhì, gāo dǎo hǎi yú, pǐ fū xiǎo jié, shì yǐ lǚ chéng shí ér zhōu gōng bù yǐ wèi yí, zèng yù huáng ér tài gōng bù yǐ wèi ràng. kuàng shì zhé jì guǐ, xiān dé zài mín, jīng lún cǎo mèi, tàn shēn wēi guǎn. jiā yǐ zhū fāng zhī yì, jīng hé shì yī, bān shī zhèn lǚ, dà zào wáng shì. suī fù lèi jiǎn jiù sòng, zhòng zhī cún chǔ, jū jīn guān gǔ, céng hé zú yún. ér huò shén dào zhōng, gōng yí bù shǎng, huáng tiān hòu tǔ, bù shèng qí kù. shì yǐ yù mǎ jùn bēn, biǎo wēi zǐ zhī qù jīn bǎn chū dì, gào lóng féng zhī yuān. míng gōng jù ān chuò kū, lì sān jūn zhī zhì, dú jū yǎn tì, jī yì shì zhī xīn, gù néng shǐ hǎi ruò dēng zhī, qìng tú xiào zhǐ, shān róng gū zhú, shù mǎ yǐng cóng, fá zuì diào mín, yī kuāng jìng luàn. fěi dāo tiān gōng, shí qín rú zú. qiě míng gōng běn zì zhū shēng, qǔ lè míng jiào, dào fēng sù lùn, zuò zhèn yǎ sú, bù xí sūn wú, gòu zī shén wǔ. qū jǐn zhū zhī máng, jì bì fēng zhī gǔ, guī yù bù huǐ, shuí zhī gōng yǔ? dú wèi jūn zǐ, jiāng shǐ yī zhōu hé dì? yú shì shǐ shòu xiāng guó liáng gōng zhī mìng.
二月辛酉，府僚重請曰：「近以朝命蘊策，冒奏丹誠，奉被還令，未蒙虛受， 搢紳顒顒，深所未達。蓋聞受金於府，通人弘致，高蹈海隅，匹夫小節，是以履乘 石而周公不以為疑，贈玉璜而太公不以為讓。況世哲繼軌，先德在民，經綸草昧， 嘆深微管。加以硃方之役，荊河是依，班師振旅，大造王室。雖復累繭救宋，重胝 存楚，居今觀古，曾何足雲。而惑甚盜鐘，功疑不賞，皇天后土，不勝其酷。是以 玉馬駿奔，表微子之去；金板出地，告龍逢之冤。明公據鞍輟哭，厲三軍之志，獨 居掩涕，激義士之心，故能使海若登祗，罄圖效祉，山戎、孤竹，束馬影從，伐罪 弔民，一匡靜亂。匪叨天功，實勤濡足。且明公本自諸生，取樂名教，道風素論， 坐鎮雅俗，不習孫、吳，遘茲神武。驅盡誅之氓，濟必封之谷，龜玉不毀，誰之功 與？獨為君子，將使伊、周何地？」於是始受相國梁公之命。

shì rì, fén dōng hūn yín shē yì fú liù shí èr zhǒng yú dōu jiē. xiāng dōng wáng bǎo zhì móu fǎn, cì sǐ. zhào zhuī zèng liáng gōng gù fū rén wèi liáng fēi.
是日，焚東昏淫奢異服六十二種於都街。湘東王寶晊謀反，賜死。詔追贈梁公 故夫人為梁妃。

yǐ chǒu, nán yǎn zhōu duì zhǔ chén wén xìng yú huán chéng nèi záo jǐng, dé yù lòu qí lín jīn lòu yù bì shuǐ jīng huán gè èr méi. yòu jiàn kāng lìng yáng zhān jiě chēng fèng huáng jiàn xiàn zhī tóng xià lǐ. xuān dé huáng hòu chēng měi fú ruì, guī yú xiāng guó fǔ.
乙丑，南兗州隊主陳文興於桓城內鑿井，得玉鏤騏驎、金鏤玉璧、水精環各二 枚。又建康令羊瞻解稱鳳皇見縣之桐下里。宣德皇后稱美符瑞，歸於相國府。

bǐng yín, zhào: liáng guó chū jiàn, yí xū zōng lǐ, kě yī jiù xuǎn zhū yào zhí, xī yī tiān cháo zhī zhì.
丙寅，詔：「梁國初建，宜須綜理，可依舊選諸要職，悉依天朝之制。」

gāo zǔ shàng biǎo yuē: chén wén yǐ yán qǔ shì, shì shì qí yán, yǐ xíng qǔ rén, rén jié qí xíng. suǒ wèi cái shēng yú shì, qióng dá wéi shí ér fēng liú suì wǎng, chí wù chéng sú, méi niè kuā xuàn, lì jǐn zhuī dāo, suì shǐ guān rén zhī mén, jiān mó gǔ jī. qǐ zhí bào gài lù guān, bù bì hán shǔ, suì nǎi jí jù zhàng cè, fēng yǔ bì zhì. liáng yóu xiāng jǔ lǐ xuǎn, bù shī gǔ shǐ, chēng ròu dù gǔ, yí zhī guǎn kù. jiā yǐ shān hé liáng bì, què yú zhēng zhī ēn jīn zhāng xǔ shǐ, wàng jiù yè zhī tì. xū, kě shāng zāi! qiě fú pǔ dié é wù, zhà wěi duō xù, rén wù yǎ sú, mò kěn liú xīn. shì yǐ mào xí liáng jiā, jí chéng guān zú wàng xiū biān fú, biàn wèi yǎ shì fù sú shēn lèi, jù zāo chǒng zhuó mù mù yǐ gǒng, fāng bèi huī róng. gù qián dài xuǎn guān, jiē lì xuǎn bù, yīng zài guàn yú, zì yǒu quán cì. zhòu jí shēng jiàng, xíng néng zāng pǐ, huò sù dìng huái bào, huò dé zhī yú lùn, gù dé jiǎn tōng bīn kè, wú shì sǎo mén. qǐng dài líng yí, jiǔ liú guāi shī. qí yǒu yǒng tuì wàng jìn, huái zhì bào zhēn zhě, xuǎn bù huò yǐ wèi jīng cháo yè, nán yú jìn yòng. huò yǒu huì shàn cáng shēng, zì mái héng bì, yòu yǐ míng bù sù zhe, jué qí jiē xù. bì xū huà cì tóu zhuàng, rán hòu dàn guān, zé shì qū pò lián zǒng, jiǎng chéng jiāo jìng. yú wèi zì jīn xuǎn cáo yí jīng yǐn kuò, yī jiù lì bù, shǐ guān jù wú shuǎng, míng shí bù wéi, shù rén shí yá sì, zào qǐng zì xī.
高祖上表曰：臣聞以言取士，士飾其言，以行取人，人竭其行。所謂才生於世， 窮達惟時；而風流遂往，馳騖成俗，媒孽夸炫，利盡錐刀，遂使官人之門，肩摩轂 擊。豈直暴蓋露冠，不避寒暑，遂乃戢屨杖策，風雨必至。良由鄉舉里選，不師古 始，稱肉度骨，遺之管庫。加以山河梁畢，闕輿征之恩；金、張、許、史，忘舊業 之替。吁，可傷哉！且夫譜牒訛誤，詐偽多緒，人物雅俗，莫肯留心。是以冒襲良 家，即成冠族；妄修邊幅，便為雅士；負俗深累，遽遭寵擢；墓木已拱，方被徽榮。 故前代選官，皆立選簿，應在貫魚，自有銓次。胄籍升降，行能臧否，或素定懷抱， 或得之餘論，故得簡通賓客，無事掃門。頃代陵夷，九流乖失。其有勇退忘進，懷 質抱真者，選部或以未經朝謁，難於進用。或有晦善藏聲，自埋衡蓽，又以名不素 著，絕其階緒。必須畫刺投狀，然後彈冠，則是驅迫廉捴，獎成澆競。愚謂自今選 曹宜精隱括，依舊立簿，使冠屨無爽，名實不違，庶人識崖涘，造請自息。

qiě wén zhōng jiān lì gé, jiǎ zú yǐ èr shí dēng shì, hòu mén yǐ guò lì shì lì, qiú zhī yú huái, yì yǒu wèi dá. hé zhě? shè guān fēn zhí, wéi cái shì wù. ruò bā yuán lì nián, jū zào lì ér jiàn yì sì xiōng ruò guàn, chù dǐng zú ér yí zhēn. shì zé shì lù zhī jiā, wú yì wèi shàn bù yī zhī shì, sì xīn wèi è. qǐ suǒ yǐ hóng jiǎng fēng liú, xī xiàng hòu jìn? cǐ shí jù dù, yóu yí kān gé. bù rán, jiāng shǐ zhōu rén yǒu lù bàng zhī qì, jìn chén xìng yú liè zhī tàn. qiě sú zhǎng fú jìng, rén guǎ tuì qíng, ruò xiàn suì dēng cháo, bì zēng nián jiù huàn, gù mào shí hūn tóng, jí yǐ yú lì, zǐ huì míng jiào, yú sī wèi shén.
且聞中間立格，甲族以二十登仕，後門以過立試吏，求之愚懷，抑有未達。何 者？設官分職，惟才是務。若八元立年，居皁隸而見抑；四凶弱冠，處鼎族而宜甄。 是則世祿之家，無意為善；布衣之士，肆心為惡。豈所以弘獎風流，希向後進？此 實巨蠹，尤宜刊革。不然，將使周人有路傍之泣，晉臣興漁獵之嘆。且俗長浮競， 人寡退情，若限歲登朝，必增年就宦，故貌實昏童，籍已逾立，滓穢名教，於斯為 甚。

chén zǒng sī nèi wài, yōu zé shì rèn, cháo zhèng dé shī, yì bù róng yǐn. fú yuàn bì xià chuí shèng shū zhī zī, jiàng tīng lǎn zhī mò, zé yí lún zì mù, xiàn zhāng wéi yǔn.
臣總司內外，憂責是任，朝政得失，義不容隱。伏願陛下垂聖淑之姿，降聽覽 之末，則彝倫自穆，憲章惟允。

zhào yī gāo zǔ biǎo shī xíng.
詔依高祖表施行。

bǐng xū, zhào yuē:
丙戌，詔曰：

sōng gāo wéi yuè, pèi tiān suǒ yǐ liú chēng dà qǐ nán yáng, bà dé suǒ yǐ guāng chǎn. zhōng chéng jiǎn dì, fān jūn yīng shàng jué zhī zūn qín láo wáng shì, jī gōng zēng fù yōng zhī dì. qián wáng lìng diǎn, bù zhū fāng cè, zhǎng zuò zì, wǎng bù yóu cǐ.
嵩高惟岳，配天所以流稱；大啟南陽，霸德所以光闡。忠誠簡帝，番君膺上爵 之尊；勤勞王室，姬公增附庸之地。前王令典，布諸方策，長祚字，罔不由此。

xiāng guó liáng gōng, tǐ zī shàng zhé, qí shèng guǎng yuān. wén jiào nèi qià, wǔ gōng wài chàng. tuī gǔ zuò fān, zé wēi huái bèi yú shū sú zhì bīng jiào zhàn, zé tíng léi hè yú wàn lǐ. dào sàng shí hūn, chán xié kǒng chì. qǐ tú zōng shè rú zhuì, shén qì mò zhǔ ér yǐ zāi! zhì yú zhào shù jiān wáng, yì guān tiǎn miè, yú lèi cán chuǎn, zhǐ mìng chóng cháo, hán shēng yè yè, tóu zú wú suǒ, suì nǎi shān chuān fǎn fù, cǎo mù tú dì. yǔ fū rén bèi xíng wěi zhī shí, xìn jí tún yú zhī rì, hé qí liáo xiòng xiāng qù zhī yuǎn yú! gōng mìng shī jū lǚ, zhǐ jǐng zhǎng wù. ér běn cháo wēi qiè, fán dèng xiá yuǎn, xiōng tú pán jù, shuǐ lù xiāng wàng, yuán zì gū shú, qū yú xià shǒu, yán chéng jìn zú, píng chuān wèi gù. gōng yán hàn fú jiāng, diàn jī fēng sǎo, zhōu tú shuǐ fù, dì xiǎn yún qīng, jí zī yì yǒng, qián wú qiáng zhèn, zhěng wēi jīng yì, qīng wǒ dì jī, pū jì liáo yú yuán huǒ, miǎn jiāng zhū yú bǐ wū. yōu yōu zhào shù, mìng bù zài tiān máng máng liù hé, xián shòu qí cì. kuāng sú zhèng běn, mín bù shī zhí. rén xìn bìng xíng, lǐ lè tóng chàng. yī zhōu wèi zú fāng guǐ, huán wén yuǎn yǒu cán dé. ér jué hòu fān mù, dì zhōng qín chǔ, fēi suǒ yǐ shì chóu guāng liè, yǔn dá yuán xūn. shí yóu gōng lǚ qiān wèi běn, xíng yú zào cì, jiā shù wèi shēn, huì shuò zēng zhù. biàn yí chóng sī lǐ zhì, yǔn fù xiá ěr zhī wàng. kě jìn liáng gōng jué wèi wáng. yǐ yù zhōu zhī nán qiào lú jiāng jiāng zhōu zhī xún yáng yǐng zhōu zhī wǔ chāng xī yáng nán xú zhōu zhī nán láng yá nán dōng hǎi jìn líng yáng zhōu zhī lín hǎi yǒng jiā shí jùn, yì liáng guó, bìng qián wèi èr shí jùn. qí xiāng guó yáng zhōu mù biāo qí dà jiāng jūn rú gù.
相國梁公，體茲上哲，齊聖廣淵。文教內洽，武功外暢。推轂作籓，則威懷被 於殊俗；治兵教戰，則霆雷赫於萬里。道喪時昏，讒邪孔熾。豈徒宗社如綴，神器 莫主而已哉！至於兆庶殲亡，衣冠殄滅，余類殘喘，指命崇朝，含生業業，投足無 所，遂乃山川反覆，草木塗地。與夫仁被行葦之時，信及豚魚之日，何其遼夐相去 之遠歟！公命師鞠旅，指景長騖。而本朝危切，樊、鄧遐遠，兇徒盤據，水陸相望， 爰自姑孰，屈於夏首，嚴城勁卒，憑川為固。公沿漢浮江，電激風掃，舟徒水覆， 地險雲傾，藉茲義勇，前無強陣，拯危京邑，清我帝畿，撲既燎於原火，免將誅於 比屋。悠悠兆庶，命不在天；茫茫六合，咸受其賜。匡俗正本，民不失職。仁信並 行，禮樂同暢。伊、周未足方軌，桓、文遠有慚德。而爵後籓牧，地終秦、楚，非 所以式酬光烈，允答元勛。實由公履謙為本，形於造次，嘉數未申，晦朔增佇。便 宜崇斯禮秩，允副遐邇之望。可進梁公爵為王。以豫州之南譙、盧江、江州之尋陽、 郢州之武昌、西陽、南徐州之南琅邪、南東海、晉陵、揚州之臨海、永嘉十郡，益 梁國，並前為二十郡。其相國、揚州牧、驃騎大將軍如故。

gōng gù cí. yǒu zhào duàn biǎo. xiāng guó zuǒ zhǎng shǐ wáng yíng děng lǜ bǎi liáo dūn qǐng.
公固辭。有詔斷表。相國左長史王瑩等率百僚敦請。

sān yuè xīn mǎo, yán líng xiàn huá yáng luó zhǔ dài chē dié chēng yún: shí èr yuè yǐ yǒu, gān lù jiàng máo shān, mí màn shù lǐ. zhēng yuè jǐ yǒu, luó jiāng pān dào gài yú shān shí xué zhōng de máo guī yī. èr yuè xīn yǒu, luó jiāng xú líng fú yòu yú shān dōng jiàn bái zhāng yī. bǐng yín píng dàn, shān shàng yún wù sì hé, xū yú yǒu xuán huáng zhī sè, zhuàng rú lóng xíng, zhǎng shí yú zhàng, zhà yǐn zhà xiǎn, jiǔ nǎi cóng xī běi shēng tiān. dīng mǎo, yǎn zhōu cì shǐ mǎ yuán hé qiān: suǒ lǐng dōng píng jùn shòu zhāng xiàn jiàn zōu yú yī.
三月辛卯，延陵縣華陽邏主戴車牒稱云：「十二月乙酉，甘露降茅山，瀰漫數 里。正月己酉，邏將潘道蓋於山石穴中得毛龜一。二月辛酉，邏將徐靈符又於山東 見白麞一。丙寅平旦，山上雲霧四合，須臾有玄黃之色，狀如龍形，長十餘丈，乍 隱乍顯，久乃從西北升天。」丁卯，兗州刺史馬元和簽：「所領東平郡壽張縣見騶 虞一。」

guǐ sì, shòu liáng wáng zhī mìng. lìng yuē: gū yǐ xū mèi, rèn zhí guó jūn, suī sù yè qín zhǐ, niàn zài xìng zhì, ér yù dé zhèn mín, miǎo rán shàng yuǎn. shèng cháo yǒng yán jiù shì, lóng cǐ juàn mìng. hóu bó shèng diǎn, fāng guǐ qián liè, jiā xī lóng bèi, lǐ shù zhāo chóng. tú shǒu yuàn jié, zhōng gé tǐ liàng. qún hòu bǎi sī, zhòng zī dūn jiǎng, miǎn zī hòu yán, dāng cǐ xiū zuò. wàng kūn péng yǐ zhǎng xiǎng, qīn huán wén ér tàn xī, sī hóng zhèng tú, mò zhī jīn jì. bāng diān chū qǐ, fān yǔ wéi xīn, sī tán jiā qìng, bèi zhī xià guó. guó nèi shū sǐ yǐ xià, jīn yuè shí wǔ rì mèi shuǎng yǐ qián, yī jiē yuán shè. guān guǎ gū dú bù néng zì cún zhě, cì gǔ wǔ hú. fǔ zhōu suǒ tǒng, yì tóng juān dàng.
癸巳，受梁王之命。令曰：「孤以虛昧，任執國鈞，雖夙夜勤止，念在興治， 而育德振民，邈然尚遠。聖朝永言舊式，隆此眷命。侯伯盛典，方軌前烈，嘉錫隆 被，禮數昭崇。徒守願節，終隔體諒。群後百司，重茲敦獎，勉茲厚顏，當此休祚。 望昆、彭以長想，欽桓、文而嘆息，思弘政塗，莫知津濟。邦甸初啟，籓宇惟新， 思覃嘉慶，被之下國。國內殊死以下，今月十五日昧爽以前，一皆原赦。鰥寡孤獨 不能自存者，賜谷五斛。府州所統，亦同蠲盪。」

bǐng wǔ, mìng wáng miǎn shí yǒu èr liú, jiàn tiān zǐ jīng qí, chū jǐng rù bì, chéng jīn gēn chē, jià liù mǎ, bèi wǔ shí fù chē, zhì máo tóu yún hǎn, lè wǔ bā yì, shè zhōng chán gōng xiàn. wáng fēi wáng zǐ wáng nǚ jué mìng zhī hào, yī yī jiù yí.
丙午，命王冕十有二旒，建天子旌旗，出警入蹕，乘金根車，駕六馬，備五時 副車，置旄頭雲罕，樂舞八佾，設鍾鋋宮縣。王妃王子王女爵命之號，一依舊儀。

bǐng chén, qí dì chán wèi yú liáng wáng. zhào yuē:
丙辰，齊帝禪位於梁王。詔曰：

fū wǔ dé gēng shǐ, sān zhèng dié xìng, yù wù zī xián, dēng yōng qǐ shèng, gù dì jī suǒ yǐ dài chāng, wáng dù suǒ yǐ gǎi yào, gé huì yǐ míng, yóu lái shàng yǐ. qí dé lún wēi, wēi wáng jiàn xí. lóng chāng xiōng nüè, shí wéi tiān dì yǒng yuán hūn bào, qǔ wěn rén shén. sān guāng zài chén, qī miào rú zhuì. dǐng yè jǐ yí, hán shí zhī mǐn. wǒ gāo míng zhī zuò, miǎo yān jiāng zhuì. yǒng wéi tún nán, bīng gǔ zài huái.
夫五德更始，三正迭興，馭物資賢，登庸啟聖，故帝跡所以代昌，王度所以改 耀，革晦以明，由來尚矣。齊德淪微，危亡薦襲。隆昌凶虐，實違天地；永元昏暴， 取紊人神。三光再沉，七廟如綴。鼎業幾移，含識知泯。我高、明之祚，眇焉將墜。 永惟屯難，冰谷載懷。

xiāng guó liáng wáng, tiān dàn ruì zhé, shén zòng líng wǔ, dé gé xuán qí, gōng jūn zào wù. zhǐ zōng shè zhī héng liú, fǎn shēng mín zhī tú tàn. fú qīng tuí gòu zhī xià, zhěng nì shì chuān zhī zhōng. jiǔ qū zhòng jī, sì wéi gèng niǔ. jué lǐ hái jì, bēng lè fù zhāng. wén guǎn yíng shēn, róng tíng xī jǐng. jiā hǎi yǔ yǐ chí fēng, qìng lún shang ér bǐng shuò. bā biǎo chéng xiáng, wǔ líng xiào zhǐ. qǐ zhǐ lín yǔ zhēn qí, yún xīng ruì sè ér yǐ zāi! xūn mào yú bǎi wáng, dào zhāo hū wàn dài, gù yǐ míng pèi shàng tiān, guāng huá rì yuè zhě yě. hé yù biǎo gé mìng zhī fú, tú chèn jì dài zhōng zhī yùn. lè tuī zhī xīn, yōu xiǎn gòng jī gē sòng zhī chéng, huá yì tóng zhe. xī shuǐ zhèng jì wēi, mù dé shēng xù, tiān zhī lì shù, shí yǒu suǒ guī, wò jìng xuán shū, yǔn jí míng zhé.
相國梁王，天誕睿哲，神縱靈武，德格玄祇，功均造物。止宗社之橫流，反生 民之塗炭。扶傾頹構之下，拯溺逝川之中。九區重緝，四維更紐。絕禮還紀，崩樂 復張。文館盈紳，戎亭息警。浹海宇以馳風，罄輪裳而稟朔。八表呈祥，五靈效祉。 豈止鱗羽禎奇，雲星瑞色而已哉！勛茂於百王，道昭乎萬代，固以明配上天，光華 日月者也。河獄表革命之符，圖讖紀代終之運。樂推之心，幽顯共積；歌頌之誠， 華裔同著。昔水政既微，木德升緒，天之歷數，實有所歸，握鏡璇樞，允集明哲。

zhèn suī yōng bì, àn yú dà dào, yǒng jiàn chóng tì, wèi rì yǐ jiǔ, gǎn wàng liè dài zhī gāo yì, rén qí zhī zhì yuàn hū! jīn biàn jìng chán yú liáng, jí ān gū shú, yī táng yú jìn sòng gù shì.
朕雖庸蔽，暗於大道，永鑒崇替，為日已久，敢忘列代之高義，人祇之至願乎！ 今便敬禪於梁，即安姑孰，依唐虞、晉宋故事。

sì yuè xīn yǒu, xuān dé huáng hòu lìng yuē:
四月辛酉，宣德皇后令曰：

xī zhào zhì, dì xiàn zhāng qián dài, jìng chán shén qì yú liáng. míng kě lín xuān qiǎn shǐ, gōng shòu xǐ fú, wèi wáng rén biàn guī yú bié gōng. rén xū, cè yuē:
「西詔至，帝憲章前代，敬禪神器於梁。明可臨軒遣使，恭授璽紱，未亡人便 歸於別宮。」壬戌，策曰：

zī ěr liáng wáng: wéi xī suì gǔ zhī zài, zhào yǒu shēng mín, huáng xióng dà tíng zhī pì, hè xū zūn lú zhī hòu, sī bìng lóng tú niǎo jī yǐ qián, huāng hū yǎo míng zhī shì, gù wú dé ér xiáng yān. jì hū nóng xuān yán hào zhī dài, fàng xūn zhòng huá zhī zhǔ, mò bù yǐ dà dào jūn wàn xìng, gōng qì yù bā niè. jū zhī rú zhí xiǔ suǒ, qù zhī ruò juān zhòng fù. yī jià fén yáng, biàn yǒu yǎo rán zhī zhì zàn shì jī lǐng, jí dòng ràng wáng zhī xīn. gù zhī dài huáng wū, fú yù xǐ, fēi suǒ yǐ shì guì chēng zūn chéng dà hé, jiàn qí jīng, gài yù lìng guī qù yǒu dì. shì gù wàng jǐ ér zì zhào mín, xùn wù ér jūn sì hǎi. jí yú jīng huá nèi jié, běn qiāo wài láo, zé fǔ zī guī yùn, wéi néng shì yǔ. kuàng jiān hū shēng guǎn gé wén, wēi tú qǐ ruì, shè tí yè lǎng, yíng guāng zhòu fā zhě zāi! sì bǎi gào zhōng, yǒu hàn suǒ yǐ gāo yī huáng dé jì xiè, wèi shì suǒ yǐ lè tuī. yuán jí jìn sòng, yì hóng sī diǎn. wǒ tài zǔ wò hé shòu lì, yīng fú qǐ yùn, èr yè chóng guāng, sān shèng xì guǐ. sì jūn sàng dé, hūn qì jì dù, huǐ wěn tiān gāng, diāo jué dì niǔ. máng máng jiǔ yù, jiǎn wèi chóu chóu, pǔ tiān xiàng gù, mìng xiàn guǐ kè. zhuó shè kū yùn, yú shì yǐ qīng qiú jī zhēng zhàng, céng hé zú pì. shì yǐ gǔ mǎn chuān kū, shān fēi guǐ kū, qī miào yǐ wēi, rén shén wú zhǔ.
咨爾梁王：惟昔邃古之載，肇有生民，皇雄、大庭之辟，赫胥、尊盧之後，斯 並龍圖鳥跡以前，慌忽杳冥之世，固無得而詳焉。洎乎農、軒、炎、皞之代，放勛、 重華之主，莫不以大道君萬姓，公器御八枿。居之如執朽索，去之若捐重負。一駕 汾陽，便有窅然之志；暫適箕嶺，即動讓王之心。故知戴黃屋，服玉璽，非所以示 貴稱尊；乘大輅，建旗旌，蓋欲令歸趣有地。是故忘己而字兆民，殉物而君四海。 及於精華內竭，畚橇外勞，則撫茲歸運，惟能是與。況兼乎笙管革文，威圖啟瑞， 攝提夜朗，熒光晝發者哉！四百告終，有漢所以高揖；黃德既謝，魏氏所以樂推。 爰及晉、宋，亦弘斯典。我太祖握《河》受歷，應符啟運，二葉重光，三聖系軌。 嗣君喪德，昏棄紀度，毀紊天綱，凋絕地紐。茫茫九域，剪為仇仇，溥天相顧，命 縣晷刻。斫涉刳孕，於事已輕；求雞徵杖，曾何足譬。是以谷滿川枯，山飛鬼哭， 七廟已危，人神無主。

wéi wáng tǐ zī shàng zhé, míng shèng zài gōng, bǐng líng wǔ wěi, míng bìng rì yuè. yí lún yōu xù, zé duān miǎn ér xié yōng xī shí nán kǒng jí, zé tuī fēng ér zhěng tú tàn. gōng yú zào wù, dé jì cāng shēng, zé wú bù jiàn, rén wú bù bèi, shàng dá cāng hào, xià jí chuān quán. wén jiào yǔ péng yì qí jǔ, wǔ gōng yǔ rì chē bìng yùn. gù yǐ yōu xiǎn zhái xīn, ōu sòng sī shǔ qǐ tú fú gǔ bō dì, qīng yún cóng tiān ér yǐ zāi! zhì rú zhòu dǔ zhēng míng, yè fēi wǎng shǐ, tǔ lún huì cì, rì jì xīng wáng, chú jiù zhī zhēng bì xiǎn, gèng xìng zhī fú yǔn jí. shì yǐ yì shī chū jiàn, fāng lù níng gān, rén fēng jì bèi, sù wén zì rǎo, běi què gǎo jiē zhī shǐ, fēng chē huǒ jiǎo zhī mín, mó bài qǐ shǒu, yuàn wèi chén qiè. zhōng shí bì biàn, shì biǎo yú qiān yú jiāo yú bìng chū, yì zhāng yú shì xià. ruò fú zhǎng mín yù zhòng, wèi zhī sī mù, běn tóng jǐ yú wàn wù, nǎi yīn xīn yú bǎi xìng. bǎo mìng wú cháng zhǔ, dì wáng fēi yī zú. jīn yǎng zhī gān xiàng, fǔ jí rén yuàn, jìng chán shén qì, shòu dì wèi yú ěr gōng. dà zuò gào qióng, tiān lù yǒng zhōng. yú xì! wáng yǔn zhí qí zhōng, shì zūn qián diǎn, yǐ fù hào tiān zhī wàng. yīn shàng dì ér lín yì zhào, gé wén zǔ ér yīng dà yè, yǐ chuán wú jiāng zhī zuò, qǐ bù shèng yú!
惟王體茲上哲，明聖在躬，稟靈五緯，明並日月。彝倫攸序，則端冕而協邕熙； 時難孔棘，則推鋒而拯塗炭。功逾造物，德濟蒼生，澤無不漸，仁無不被，上達蒼 昊，下及川泉。文教與鵬翼齊舉，武功與日車並運。固以幽顯宅心，謳訟斯屬；豈 徒桴鼓播地，卿雲叢天而已哉！至如晝睹爭明，夜飛枉矢，土淪彗刺，日既星亡， 除舊之徵必顯，更姓之符允集。是以義師初踐，芳露凝甘，仁風既被，素文自擾， 北闕藁街之使，風車火徼之民，膜拜稽首，願為臣妾。鍾石畢變，事表於遷虞；蛟 魚並出，義彰於事夏。若夫長民御眾，為之司牧，本同己於萬物，乃因心於百姓。 寶命無常主，帝王非一族。今仰祗乾象，俯藉人願，敬禪神器，授帝位於爾躬。大 祚告窮，天祿永終。於戲！王允執其中，式遵前典，以副昊天之望。禋上帝而臨億 兆，格文祖而膺大業，以傳無疆之祚，豈不盛歟！

yòu xǐ shū yuē:
又璽書曰：

fū shēng zhě tiān dì zhī dà dé, rén zhě hán shēng zhī tōng chēng, bìng shǒu tóng běn, wèi zhī suǒ yǐ yì yě. ér bǐng líng zào huà, xián yú zhī qíng bù yī tuō xìng wǔ cháng, qiáng róu zhī fēn huò chuǎn. qún hòu mí yī, zhēng fàn jiāo xìng, shì gù jiàn jūn lì zhǎng, yòng xiāng sī mù. fēi wèi zūn jiāo zài shàng, yǐ tiān xià wèi sī zhě yě. jiān yǐ sān zhèng dié gǎi, wǔ yùn xiāng qiān, lǜ wén chì zì, zhēng hé biǎo luò. zài xī xūn huá, shēn dá zī yì, juàn qiú míng zhé, shòu yǐ zhēng mín. qiān yú shì xià, běn yīn xīn yú bǎi xìng huà yīn wèi zhōu, shí shòu mìng yú cāng hào. yuán zì hàn wèi, wǎng bù lǜ yóu jiàng jí jìn sòng, yì zūn sī diǎn. wǒ gāo huáng suǒ yǐ gé wén zǔ ér fǔ guī yùn, wèi shàng tiān ér gōng bǎo lì zhě yě. zhì yú jì shì, huò luàn jiàn zhēn, wáng dù fēn jiū, jiān huí chì jī. yì zhào yí rén, dāo zǔ wèi mìng, yǐ rán zhī bī, ruò xiàn zhī wēi, jú tiān jí dì, táo xíng wú suǒ. qún xiōng xié shān, zhì chěng cán lù, jiāng yù xiān tiǎn yì guān, cì yí guī dǐng. héng bǎo zhōu zhào, bìng liè xiāo rén. cháo mù léi luǎn, fāng cǐ fēi qiè. zì fēi yīng shèng yuǎn tú, rén wèi jǐ rèn, zé chī xiāo lì wěn, jiǎn yān yǐ jí.
夫生者天地之大德，人者含生之通稱，並首同本，未知所以異也。而稟靈造化， 賢愚之情不一；托性五常，強柔之分或舛。群後靡一，爭犯交興，是故建君立長， 用相司牧。非謂尊驕在上，以天下為私者也。兼以三正迭改，五運相遷，綠文赤字， 徵《河》表《洛》。在昔勛、華，深達茲義，眷求明哲，授以蒸民。遷虞事夏，本 因心於百姓；化殷為周，實受命於蒼昊。爰自漢、魏，罔不率由；降及晉、宋，亦 遵斯典。我高皇所以格文祖而撫歸運，畏上天而恭寶曆者也。至於季世，禍亂荐臻， 王度紛糾，奸回熾積。億兆夷人，刀俎為命，已然之逼，若線之危，跼天蹐地，逃 形無所。群凶挾煽，志逞殘戮，將欲先殄衣冠，次移龜鼎。衡、保、周、召，並列 宵人。巢幕累卵，方此非切。自非英聖遠圖，仁為己任，則鴟梟厲吻，剪焉已及。

wéi wáng chóng gāo zé tiān, bó hòu yí dì, róng zhù liù hé, táo zhēn wàn yǒu. fēng rì jiāo chí, zhèn líng wǔ yǐ xiá lüè yún léi fāng shàn, jū yì lǚ yǐ qín wáng. yáng jīng pèi yú yuǎn lù, lù jiān guǐ yú wèi què. dé guān wǎng chū, gōng wú yǔ èr. hóng jì jiān nán, jī xī wáng dào. huái róu wàn xìng, jīng yíng sì fāng. jǔ zhí cuò wǎng, jiào rú huà yī. dài dàn tóng hū yīn hòu, rì zè guò yú zhōu wén. fēng huà sù mù, lǐ lè jiāo chàng. jiā yǐ shè guò yòu zuì, shén wǔ bù shā, shèng dé zhāo yú jǐng wěi, zhì yì gǎn yú guǐ shén. ruò fú nà bǐ dà lù, yīng cǐ guī yùn, liè fēng bù mí, lè tuī yōu zài. zhì wǔ wěi yú yǐ luàn, chóng jiǔ dǐng yú jì qīng. zì shēng jiào suǒ jí, chē shū suǒ zhì, gé miàn huí shǒu, ōu yín dé zé. jiǔ shān miè jìn, sì dú ān liú. xiáng fēng shàn qǐ, yín yǔ jìng xī. xuán jiǎ yóu yú fāng quán, sù wén xún yú jiāo yuàn. yuè jiǔ chuān yú qīng hàn, míng liù xiàng yú gāo gǎng. líng ruì zá dá, xuán fú zhāo zhù. zhì yú xīng bèi zǐ gōng, shuǐ xiào mèng yuè, fēi hóng mǎn yě, zhǎng huì héng tiān, qǔ xīn zhī yīng jì zhāo, gé gù zhī zhēng bì xiǎn. jiā yǐ tiān biǎo xiù tè, xuān zhuàng yáo zī jūn lín zhī fú, liàng fēi yī kuí. shū yún: tiān jiàn jué dé, yòng jí dà mìng. shī yún: wén wáng zài shàng, yú zhāo yú tiān. suǒ yǐ èr yí nǎi juàn, yōu míng yǔn yè, qǐ wéi zhái shì wàn bāng, jī zī ōu sòng ér yǐ zāi!
惟王崇高則天，博厚儀地，熔鑄六合，陶甄萬有。鋒馹交馳，振靈武以遐略； 雲雷方扇，鞠義旅以勤王。揚旍旆於遠路，戮奸宄於魏闕。德冠往初，功無與二。 弘濟艱難，緝熙王道。懷柔萬姓，經營四方。舉直措枉，較如畫一。待旦同乎殷後， 日昃過於周文。風化肅穆，禮樂交暢。加以赦過宥罪，神武不殺，盛德昭於景緯， 至義感於鬼神。若夫納彼大麓，膺此歸運，烈風不迷，樂推攸在。治五韙於已亂， 重九鼎於既輕。自聲教所及，車書所至，革面回首，謳吟德澤。九山滅祲，四瀆安 流。祥風扇起，淫雨靜息。玄甲游於芳荃，素文馴於郊苑。躍九川於清漢，鳴六象 於高崗。靈瑞雜沓，玄符昭著。至於星孛紫宮，水效孟月，飛鴻滿野，長彗橫天， 取新之應既昭，革故之徵必顯。加以天表秀特，軒狀堯姿；君臨之符，諒非一揆。 《書》云：「天鑒厥德，用集大命。」《詩》云：「文王在上，於昭於天。」所以 二儀乃眷，幽明允葉，豈惟宅是萬邦，緝茲謳訟而已哉！

zhèn shì yòng yōng xuán chén shǒu, shǔ huái shèng zhé. xī shuǐ xíng gào yàn, wǒ tài zǔ jì shòu mìng dài zhōng zài rì tiān lù yún xiè, yì yǐ mù dé ér chuán yú liáng. yuǎn xún qián diǎn, jiàng wéi jìn dài, bǎi pì xiá ěr, mò wéi zhèn xīn. jīn qiǎn shǐ chí jié jiān tài bǎo shì zhōng zhōng shū jiān jiān shàng shū lìng rǔ nán xiàn kāi guó hóu liàng, jiān tài wèi sàn qí cháng shì zhōng shū lìng xīn wú xiàn kāi guó hóu zhì, fèng huáng dì xǐ fú. shòu zhōng zhī lǐ, yī yī táng yú gù shì. wáng qí zhì zī yuán hòu, jūn lín wàn fāng, shì chuán hóng liè, yǐ dá shàng tiān zhī xiū mìng!
朕是用擁璇沉首，屬懷聖哲。昔水行告厭，我太祖既受命代終；在日天祿雲謝， 亦以木德而傳於梁。遠尋前典，降惟近代，百辟遐邇，莫違朕心。今遣使持節、兼 太保、侍中、中書監、兼尚書令汝南縣開國侯亮，兼太尉、散騎常侍、中書令新吳 縣開國侯志，奉皇帝璽紱。受終之禮，一依唐虞故事。王其陟茲元後，君臨萬方， 式傳洪烈，以答上天之休命！

gāo zǔ kàng biǎo chén ràng, biǎo bù huò tōng. yú shì, qí bǎi guān yù zhāng wáng yuán lín děng bā bǎi yī shí jiǔ rén, jí liáng tái shì zhōng chén yún děng yī bǎi yī shí qī rén, bìng shàng biǎo quàn jìn, gāo zǔ qiān ràng bù shòu. shì rì, tài shǐ lìng jiǎng dào xiù chén tiān wén fú chèn liù shí sì tiáo, shì bìng míng zhe. qún chén zhòng biǎo gù qǐng, nǎi cóng zhī.
高祖抗表陳讓，表不獲通。於是，齊百官豫章王元琳等八百一十九人，及梁台 侍中臣雲等一百一十七人，並上表勸進，高祖謙讓不受。是日，太史令蔣道秀陳天 文符讖六十四條，事並明著。群臣重表固請，乃從之。