hǎi zhōu liú zi gù, shí wǔ suì shí, zhì gài shěng qí jiù. jiàn zá huò sì zhōng yī nǚ zǐ, jiāo lì wú shuāng, xīn ài hǎo zhī. qián zhì qí sì, tuō yán mǎi shàn. nǚ zǐ biàn hū fù, fù chū, liú yì jǔ, gù zhé yuè zhī ér tuì. yáo dǔ qí fù tā wǎng, yòu yì zhī, nǚ jiāng mì fù, liú zhǐ zhī yuē: wú xū, dàn yán qí jià, wǒ bù jìn zhí ěr. nǚ rú yán gù áng zhī, liú bù rěn zhēng, tuō guàn jìng qù. míng rì fù wǎng yòu rú zhī. xíng shù wǔ, nǚ zhuī hū yuē: fǎn lái! shì wěi yán ěr, jià shē guò dāng. yīn yǐ bàn jià fǎn zhī. liú yì gǎn qí chéng, dǎo xì zhé wǎng, yóu shì rì shú. nǚ wèn: láng jū hé suǒ? yǐ shí duì. zhuǎn jié zhī, zì yán: yáo shì. lín xíng, suǒ shì wù, nǚ yǐ zhǐ dài guǒ wán hǎo, yǐ ér yǐ shé shì zhān zhī. liú huái guī bù gǎn fù dòng, kǒng luàn qí shé hén yě. jī bàn yuè wèi pū suǒ kuī, yīn yǔ jiù lì yào zhī guī. yì quán quán bù zì dé. yǐ suǒ shì xiāng pà zhī fěn děng lèi, mì zhì yī qiè, wú rén shí, zhé hé hù zì jiǎn yī guò, chù lèi níng xiǎng.
海州劉子固,十五歲時,至蓋省其舅。見雜貨肆中一女子,姣麗無雙,心愛好之。潛至其肆,託言買扇。女子便呼父,父出,劉意沮,故折閱之而退。遙睹其父他往,又詣之,女將覓父,劉止之曰:「無須,但言其價,我不靳直耳。」女如言固昂之,劉不忍爭,脫貫竟去。明日復往又如之。行數武,女追呼曰:「返來!適偽言耳,價奢過當。」因以半價返之。劉益感其誠,蹈隙輒往,由是日熟。女問:「郎居何所?」以實對。轉詰之,自言:「姚氏。」臨行,所市物,女以紙代裹完好,已而以舌舐粘之。劉懷歸不敢復動,恐亂其舌痕也。積半月為仆所窺,陰與舅力要之歸。意惓惓不自得。以所市香帕脂粉等類,密置一篋,無人時,輒闔戶自撿一過,觸類凝想。
cì nián fù zhì gài, zhuāng fǔ jiě jí qū nǚ suǒ, zhì zé sì yǔ hé yān, shī wàng ér fǎn. yóu yì ǒu chū wèi fǎn, zǎo yòu yì zhī, hé rú gù. wèn zhū lín, shǐ zhī yáo yuán guǎng níng rén, yǐ mào yì wú zhòng xī, gù zàn guī qù, yòu bù shěn hé shí kě fù lái. shén zhì guāi sàng. jū shù rì yàng yàng ér guī. mǔ wèi yì hūn, lǚ gěng zhī, mǔ guài qiě nù. pū sī yǐ nǎng shì gào mǔ, mǔ yì fáng xián zhī, gài zhī tú yóu shì jué. liú hū hū suì jiǎn mián shí. mǔ yōu sī wú jì, niàn bù rú cóng qí zhì. yú shì kè rì bàn zhuāng shǐ rú gài, zhuǎn jì yǔ yǒng, méi hé zhī. jiù jí chéng mìng yì yáo. yú shí ér fǎn, wèi liú yuē: shì bù xié yǐ! ā xiù yǐ zì guǎng níng rén. liú dī tóu sàng qì, xīn huī jué wàng. jì guī, pěng qiè chuò qì, ér pái huái gù niàn, jì tiān xià yǒu shì zhī zhě.
次年復至蓋,裝甫解即趨女所,至則肆宇闔焉,失望而返。猶意偶出未返,早又詣之,闔如故。問諸鄰,始知姚原廣寧人,以貿易無重息,故暫歸去,又不審何時可復來。神志乖喪。居數日怏怏而歸。母為議婚,屢梗之,母怪且怒。仆私以曩事告母,母益防閒之,蓋之途由是絕。劉忽忽遂減眠食。母憂思無計,念不如從其志。於是刻日辦裝使如蓋,轉寄語勇,媒合之。舅即承命詣姚。逾時而返,謂劉曰:「事不諧矣!阿繡已字廣寧人。」劉低頭喪氣,心灰絕望。既歸,捧篋啜泣,而徘徊顧念,冀天下有似之者。
shì méi lái, yàn chēng fù zhōu huáng shì nǚ. liú kǒng bù què, mìng jià zhì fù. rù xī mén, jiàn běi xiàng yī jiā, liǎng fēi bàn kāi, nèi yī nǚ láng guài shì ā xiù. zài shǔ mù zhī, qiě xíng qiě pàn ér rù, zhēn shì wú é. liú dà dòng, yīn jiù qí dōng lín jū, xì jié zhī wèi lǐ shì. fǎn fù yí niàn, tiān xià níng yǒu cǐ kù xiāo zhě yé? jū shù rì mò kě yín yuán, wéi mù dān dān hòu qí mén, yǐ jì nǚ huò fù chū. yī rì rì fāng xī, nǚ guǒ chū, hū jiàn liú, jí fǎn shēn zǒu, yǐ shǒu zhǐ qí hòu yòu fù zhǎng jí é, ér rù. liú xǐ jí, dàn bù néng jiě. níng sī yí shí, xìn bù yì shě hòu, jiàn huāng yuán liáo kuò, xī yǒu duǎn yuán, lüè kě jí jiān. huò rán dùn wù, suì dūn fú lù cǎo zhōng. jiǔ zhī, yǒu rén zì qiáng shàng lù qí shǒu, xiǎo yǔ yuē: lái hū? liú nuò ér qǐ, xì shì zhēn ā xiù yě. yīn dà dòng, tì duò rú gěng. nǚ gé dǔ tàn shēn, yǐ jīn shì qí lèi, shēn wèi zhī. liú yuē: bǎi jì bù suí, zì wèi jīn shēng yǐ yǐ, hé qī fù yǒu jīn xī? gù qīng hé yǐ zhì cǐ? yuē: lǐ shì, qiè biǎo shū yě. liú qǐng yú yuán. nǚ yuē: jūn xiān guī, qiǎn cóng rén tā sù, qiè dāng zì zhì. liú rú yán, zuò cì zhī. shǎo jiān nǚ qiǎo rán rù, zhuāng shì bù shèn xuàn lì, páo kù yóu xī. liú wǎn zuò, bèi dào jiān kǔ, yīn wèn: qīng yǐ zì, hé wèi jiào yě? nǚ yuē: yán qiè shòu pìn zhě, wàng yě. jiā jūn yǐ dào lǐ shē yuǎn, bù yuàn fù gōng zǐ hūn, cǐ huò tuō jiù shì guǐ cí yǐ jué jūn wàng ěr. jì jiù zhěn xí, wǎn zhuǎn wàn tài, kuǎn jiē zhī huān bù kě yán yù. sì gēng jù qǐ, guò qiáng ér qù. liú zì shì bù fù cuò yì huáng shì yǐ. lǚ jū wàng fǎn, jīng yuè bù guī.
適媒來,艷稱復州黃氏女。劉恐不確,命駕至復。入西門,見北向一家,兩扉半開,內一女郎怪似阿繡。再屬目之,且行且盼而入,真是無訛。劉大動,因僦其東鄰居,細詰知為李氏。反覆疑念,天下寧有此酷肖者耶?居數日莫可夤緣,惟目眈眈候其門,以冀女或復出。一日日方西,女果出,忽見劉,即返身走,以手指其後;又復掌及額,而入。劉喜極,但不能解。凝思移時,信步詣舍後,見荒園寥廓,西有短垣,略可及肩。豁然頓悟,遂蹲伏露草中。久之,有人自牆上露其首,小語曰:「來乎?」劉諾而起,細視真阿繡也。因大恫,涕墮如綆。女隔堵探身,以巾拭其淚,深慰之。劉曰:「百計不遂,自謂今生已矣,何期復有今夕?顧卿何以至此?」曰:「李氏,妾表叔也。」劉請逾垣。女曰:「君先歸,遣從人他宿,妾當自至。」劉如言,坐伺之。少間女悄然入,妝飾不甚炫麗,袍褲猶昔。劉挽坐,備道艱苦,因問:「卿已字,何未醮也?」女曰:「言妾受聘者,妄也。家君以道里賒遠,不願附公子婚,此或托舅氏詭詞以絕君望耳。」既就枕席,宛轉萬態,款接之歡不可言喻。四更遽起,過牆而去。劉自是不復措意黃氏矣。旅居忘返,經月不歸。
yī yè pū qǐ sì mǎ, jiàn shì zhōng dēng yóu míng, kuī zhī, jiàn ā xiù, dà hài. gù bù gǎn yán zhǔ rén, dàn qǐ fǎng shì sì, shǐ fǎn ér jié liú yuē: yè yǔ hái wǎng zhě, hé rén yě? liú chū huì zhī, pū yuē: cǐ dì cén jì, hú guǐ zhī sǒu, gōng zǐ yí zì ài. bǐ yáo jiā nǚ láng, hé wèi ér zhì cǐ? liú shǐ tiǎn rán yuē: xī lín shì qí biǎo shū, yǒu hé yí jǔ? pū yán: wǒ yǐ fǎng zhī shěn: dōng lín zhǐ yī gū ǎo, xī jiā yī zi shàng yòu, bié wú mì qī. suǒ yù dāng shì guǐ mèi bù rán, yān yǒu shù nián zhī yī shàng wèi yì zhě? qiě qí miàn sè guò bái, liǎng jiá shǎo shòu, xiào chù wú wēi wō, bù rú ā xiù měi. liú fǎn fù sī, nǎi dà jù yuē: rán qiě nài hé? pū móu cì qí lái, cāo bīng rù gòng jī zhī. zhì mù nǚ zhì, wèi liú yuē: zhī jūn jiàn yí, rán qiè yì wú tā, bù guò le sù fēn ěr. yán wèi yǐ, pū pái tà rù. nǚ ā zhī yuē: kě qì bīng! sù jù jiǔ lái, dāng yǔ ruò zhǔ bié. pū biàn zì tóu, ruò huò duó yān. liú yì kǒng, qiáng shè jiǔ zhuàn. nǚ tán xiào rú cháng, jǔ shǒu xiàng liú yuē: jūn xīn shì, fāng jiāng tú xiào mián báo, hé jìng fú róng? qiè suī fēi ā xiù, pō zì wèi bù yà, jūn shì zhī yóu xī fǒu yé? liú máo fà jù shù, jìn bù yǔ. nǚ tīng lòu sān xià, bǎ zhǎn yī gā, qǐ lì yuē: wǒ qiě qù, dài huā zhú hòu, zài yǔ xīn fù jiào yōu liè yě. zhuǎn shēn suì yǎo.
一夜仆起飼馬,見室中燈猶明,窺之,見阿繡,大駭。顧不敢言主人,旦起訪市肆,始返而詰劉曰:「夜與還往者,何人也?」劉初諱之,仆曰:「此第岑寂,狐鬼之藪,公子宜自愛。彼姚家女郎,何為而至此?」劉始腆然曰:「西鄰是其表叔,有何疑沮?」仆言:「我已訪之審:東鄰止一孤媼,西家一子尚幼,別無密戚。所遇當是鬼魅;不然,焉有數年之衣尚未易者?且其面色過白,兩頰少瘦,笑處無微渦,不如阿繡美。」劉反覆思,乃大懼曰:「然且奈何?」仆謀伺其來,操兵入共擊之。至暮女至,謂劉曰:「知君見疑,然妾亦無他,不過了夙分耳。」言未已,仆排闥入。女呵之曰:「可棄兵!速具酒來,當與若主別。」仆便自投,若或奪焉。劉益恐,強設酒饌。女談笑如常,舉手向劉曰:「君心事,方將圖效綿薄,何竟伏戎?妾雖非阿繡,頗自謂不亞,君視之猶昔否耶?」劉毛髮俱豎,噤不語。女聽漏三下,把盞一呷,起立曰:「我且去,待花燭後,再與新婦較優劣也。」轉身遂杳。
liú xìn hú yán, jìng rú gài. yuàn jiù zhī kuáng jǐ yě, bù shě qí jiā yù jìn yáo shì, tuō méi zì tōng, dàn yǐ zhòng lù. yáo qī nǎi yán: xiǎo láng wèi mì xù guǎng níng, ruò wēng yǐ shì gù qù, jiù fǒu wèi kě zhī. xū xuán rì fāng kě jì xiào. liú wén zhī, páng huáng wú yǐ zì zhǔ, wéi jiān shǒu yǐ cì qí guī. yú shí yú rì, hū wén bīng jǐng, yóu yí é chuán jiǔ zhī xìn yì jí, nǎi qù zhuāng xíng. zhōng tú yù luàn, zhǔ pú xiāng shī, wèi zhēn zhě suǒ lüè. yǐ liú wén ruò shū qí fáng, dào mǎ wáng qù. zhì hǎi zhōu jiè jiàn yī nǚ zǐ, péng bìn gòu ěr, chū lǚ cuō diē, bù kě kān. liú chí guò zhī, nǚ jù hū yuē: mǎ shàng rén fēi liú láng hū? liú tíng biān shěn gù, zé ā xiù yě. xīn réng yà qí wèi hú, yuē: rǔ zhēn ā xiù yé? nǚ wèn: hé wèi chū cǐ yán? liú shù suǒ yù. nǚ yuē: qiè zhēn ā xiù yě. fù xié qiè zì guǎng níng guī, yù bīng bèi fú, shòu mǎ lǚ duò. hū yī nǚ zǐ wò wàn qù dùn, huāng cuàn jūn zhōng, yì wú jié zhě. nǚ zǐ jiàn bù ruò fēi sǔn, kǔ bù néng cóng, bǎi bù ér jù lǚ tuì yān. jiǔ zhī, wén hào sī jiàn yuǎn, nǎi shì shǒu yuē: bié yǐ! qián jiē tǎn tú kě huǎn xíng, ài rǔ zhě jiāng zhì, yí yǔ tóng guī. liú zhī qí hú, gǎn zhī. yīn shù qí liú gài zhī gù. nǚ yán qí shū wèi zé xù yú fāng shì, wèi wěi qín ér luàn shǐ zuò. liú shǐ zhī jiù yán fēi wàng. xié nǚ mǎ shàng, dié qí guī. rù mén zé lǎo mǔ wú yàng, dà xǐ. xì mǎ rù, jù dào suǒ yǐ. mǔ yì xǐ, wèi nǚ guàn zhuó, jìng zhuāng, róng guāng huàn fā. mǔ fǔ zhǎng yuē: wú guài chī ér hún mèng bù zhì yě! suì shè yīn rù, shǐ cóng jǐ sù. yòu qiǎn rén fù gài, yù shū yú yáo. bù shù rì yáo fū fù jù zhì, bo jí chéng lǐ nǎi qù.
劉信狐言,竟如蓋。怨舅之誑己也,不舍其家;寓近姚氏,托媒自通,啖以重賂。姚妻乃言:「小郎為覓婿廣寧,若翁以是故去,就否未可知。須旋日方可計校。」劉聞之,彷徨無以自主,惟堅守以伺其歸。逾十餘日,忽聞兵警,猶疑訛傳;久之信益急,乃趣裝行。中途遇亂,主僕相失,為偵者所掠。以劉文弱疏其防,盜馬亡去。至海州界見一女子,蓬鬢垢耳,出履蹉跌,不可堪。劉馳過之,女遽呼曰:「馬上人非劉郎乎?」劉停鞭審顧,則阿繡也。心仍訝其為狐,曰:「汝真阿繡耶?」女問:「何為出此言?」劉述所遇。女曰:「妾真阿繡也。父攜妾自廣寧歸,遇兵被俘,授馬屢墮。忽一女子握腕趣遁,荒竄軍中,亦無詰者。女子健步若飛隼,苦不能從,百步而屨屢褪焉。久之,聞號嘶漸遠,乃釋手曰:『別矣!前皆坦途可緩行,愛汝者將至,宜與同歸。』」劉知其狐,感之。因述其留蓋之故。女言其叔為擇婿於方氏,未委禽而亂始作。劉始知舅言非妄。攜女馬上,疊騎歸。入門則老母無恙,大喜。系馬入,俱道所以。母亦喜,為女盥濯,竟妝,容光煥發。母撫掌曰:「無怪痴兒魂夢不置也!」遂設裀褥,使從己宿。又遣人赴蓋,寓書於姚。不數日姚夫婦俱至,卜吉成禮乃去。
liú chū cáng qiè, fēng shí yǎn rán. yǒu fěn yī hán, qǐ zhī, huà wèi chì tǔ. liú yì zhī. nǚ yǎn kǒu yuē: shù nián zhī dào, jīn shǐ fā jué yǐ. ěr rì jiàn láng rèn qiè bāo guǒ, gèng bù jí shěn zhēn wěi, gù yǐ cǐ xiāng xì ěr. fāng xī xiào jiān, yī rén qiān lián rù yuē: kuài yì rú cǐ, dāng xiè jiǎn xiū fǒu? liú shì zhī, yòu yī ā xiù yě, jí hū mǔ. mǔ jí jiā rén xī jí, wú yǒu néng biàn shí zhě. liú huí móu yì mí, zhù mù yí shí, shǐ yī ér xiè zhī. nǚ zǐ suǒ jìng zì zhào, nǎn rán qū chū, xún zhī yǐ yǎo. fū fù gǎn qí yì, wèi wèi yú shì ér sì zhī. yī xī liú zuì guī, shì àn wú rén, fāng zì tiāo dēng, ér ā xiù zhì. liú wǎn wèn: hé zhī? xiào yuē: zuì chòu xūn rén, shǐ rén bù nài! rú cǐ pán jié, shuí zuò sāng zhōng táo yé? liú xiào pěng qí jiá, nǚ yuē: láng shì qiè yǔ hú zǐ shú shèng? liú yuē: qīng guò zhī. rán pí xiàng zhě bù biàn yě. yǐ ér hé fēi xiāng xiá. é yǒu kòu mén zhě, nǚ qǐ xiào yuē: jūn yì pí xiàng zhě yě. liú bù jiě, qū qǐ mén, zé ā xiù rù, dà è. shǐ wù shì yǔ yǔ zhě, hú yě. àn zhōng yòu wén xiào shēng. fū qī wàng kōng ér dǎo, qí qiú xiàn xiàng. hú yuē: wǒ bù yuàn jiàn ā xiù. wèn: hé bù lìng huà yī mào? yuē: wǒ bù néng. wèn: hé gù bù néng? yuē: ā xiù, wú mèi yě, qián shì bù xìng yāo cú. shēng shí, yǔ yú cóng mǔ zhì tiān gōng jiàn xī wáng mǔ, xīn qiè ài mù, guī zé kè yì xiào zhī. mèi jiào wǒ huì, yī yuè shén sì wǒ xué sān yuè ér hòu chéng, rán zhōng bù jí mèi. jīn yǐ gé shì. zì wèi guò zhī, bù yì yóu xī ěr. wǒ gǎn rǔ liǎng rén chéng, gù shí fù yī zhì, jīn qù yǐ. suì bù fù yán. zì cǐ sān wǔ rì zhé yī lái, yī qiè yí nán xī jué zhī. zhí ā xiù guī níng, lái cháng shù rì zhù, jiā rén jiē jù bì zhī. měi yǒu wáng shī, zé huá zhuāng duān zuò, chā dài mào zān zhǎng shù cùn, cháo jiā rén ér zhuāng yǔ zhī: suǒ qiè wù, yè dāng sòng zhì mǒu suǒ bù rán, tóu tòng dà zuò, huǐ wú jí! tiān míng, guǒ yú mǒu suǒ huò zhī. sān nián hòu, jué bù fù lái. ǒu shī jīn bó, ā xiù xiào qí zhuāng xià jiā rén, yì lǚ xiào yān.
劉出藏篋,封識儼然。有粉一函,啟之,化為赤土。劉異之。女掩口曰:「數年之盜,今始發覺矣。爾日見郎任妾包裹,更不及審真偽,故以此相戲耳。」方嬉笑間,一人搴簾入曰:「快意如此,當謝蹇修否?」劉視之,又一阿繡也,急呼母。母及家人悉集,無有能辨識者。劉回眸亦迷,注目移時,始揖而謝之。女子索鏡自照,赧然趨出,尋之已杳。夫婦感其義,為位於室而祀之。一夕劉醉歸,室暗無人,方自挑燈,而阿繡至。劉挽問:「何之?」笑曰:「醉臭熏人,使人不耐!如此盤詰,誰作桑中逃耶?」劉笑捧其頰,女曰:「郎視妾與狐姊孰勝?」劉曰:「卿過之。然皮相者不辨也。」已而合扉相狎。俄有叩門者,女起笑曰:「君亦皮相者也。」劉不解,趨啟門,則阿繡入,大愕。始悟適與語者,狐也。暗中又聞笑聲。夫妻望空而禱,祈求現像。狐曰:「我不願見阿繡。」問:「何不另化一貌?」曰:「我不能。」問:「何故不能?」曰:「阿繡,吾妹也,前世不幸夭殂。生時,與余從母至天宮見西王母,心竊愛慕,歸則刻意效之。妹較我慧,一月神似;我學三月而後成,然終不及妹。今已隔世。自謂過之,不意猶昔耳。我感汝兩人誠,故時復一至,今去矣。」遂不復言。自此三五日輒一來,一切疑難悉決之。值阿繡歸寧,來常數日住,家人皆懼避之。每有亡失,則華妝端坐,插玳瑁簪長數寸,朝家人而莊語之:「所竊物,夜當送至某所;不然,頭痛大作,悔無及!」天明,果於某所獲之。三年後,絕不復來。偶失金帛,阿繡效其裝嚇家人,亦屢效焉。