fàn shí yī niáng, chéng jì jiǔ zhī nǚ, shǎo yàn měi, sāo yǎ yóu jué. fù mǔ zhōng ài zhī, qiú pìn zhě zhé lìng zì zé, nǚ héng shǎo suǒ kě. huì shàng yuán rì, shuǐ yuè sì zhōng zhū ní zuò yú lán pén huì. shì rì, yóu nǚ rú yún, nǚ yì yì zhī. fāng suí xǐ jiān, yī nǚ zǐ bù qū xiāng cóng, lǚ wàng yán sè, shì yù yǒu yán. shěn shì zhī, èr bā jué dài shū yě. yuè ér hǎo zhī, zhuǎn yòng pàn zhù. nǚ zǐ wēi xiào yuē: zǐ fēi fàn shí yī niáng hū? dá yuē: rán. nǚ zǐ yuē: jiǔ wén fāng míng, rén yán guǒ bù xū miù. shí yī niáng yì shěn lǐ jū, nǚ xiào yuē: qiè fēng shì, dì sān, jìn zài lín cūn. bǎ bì huān xiào, cí zhì wēn wǎn, yú shì dà xiāng ài yuè, yī liàn bù shě. shí yī niáng wèn: hé wú bàn lǚ? yuē: fù mǔ zǎo shì, jiā zhōng zhǐ yī lǎo yù liú shǒu mén hù, gù bù dé lái. shí yī niáng jiāng guī, fēng níng móu yù tì, shí yī niáng yì wǎng rán, suì yāo guò cóng. fēng yuē: niáng zǐ zhū mén xiù hù, qiè sù wú jiā fú qīn, lǜ zhì jī xián. shí yī niáng gù yāo zhī. dá: qí yì rì. shí yī niáng nǎi tuō jīn chāi yī gǔ zèng zhī, fēng yì zhāi jì shàng lǜ zān wèi bào. shí yī niáng jì guī, qīng xiǎng shū qiè. chū suǒ zèng zān, fēi jīn fēi yù, jiā rén dōu bù zhī shí, shén yì zhī. rì wàng qí lái, chàng rán suì bìng. fù mǔ xùn dé gù, shǐ rén yú jìn cūn zī fǎng, bìng wú zhī zhě. shí zhí chóng jiǔ, shí yī niáng léi dùn wú liáo. qiàn shì ér qiáng fú kuī yuán, shè rù dōng lí xià. hū yī nǚ zǐ pān yuán lái kuī, chān zhī, zé fēng nǚ yě. hū yuē: jiē wǒ yǐ lì? shì ér cóng zhī, mò rán suì xià. shí yī niáng jīng xǐ, dùn qǐ, yè zuò rù jiān, zé qí fù yuē, qiě wèn suǒ lái. dá yún: qiè jiā qù cǐ shàng yuǎn, shí lái jiù jiā zuò shuǎ. qián yán jìn cūn zhě, yuán jiù jiā ěr. bié hòu xuán sī pō kǔ, rán pín jiàn zhě yǔ guì rén jiāo, zú wèi dēng mén, xiān huái cán zuò, kǒng wèi bì pú xià yǎn qù, shì yǐ bù guǒ lái. shì jīng qiáng wài guò, wén nǚ zǐ yǔ, biàn yī pān wàng, jì shì xiǎo jiě, jīn guǒ rú yuàn. shí yī niáng yīn shù bìng yuán, fēng qì xià rú yǔ, yīn yuē: qiè lái dāng xū mì mì. zào yán shēng shì zhě, fēi duǎn liú zhǎng, suǒ bù kān shòu. shí yī niáng nuò. xié guī tóng tà, kuài yǔ qīng huái, bìng xún yù. dìng wèi zǐ mèi, yī fú lǚ xì, zhé hù yì zhe. jiàn rén lái, zé yǐn nì jiā mù jiān.
范十一娘,城祭酒之女,少艷美,騷雅尤絕。父母鍾愛之,求聘者輒令自擇,女恆少所可。會上元日,水月寺中諸尼作「盂蘭盆會」。是日,游女如雲,女亦詣之。方隨喜間,一女子步趨相從,屢望顏色,似欲有言。審視之,二八絕代姝也。悅而好之,轉用盼注。女子微笑曰:「姊非范十一娘乎?」答曰:「然。」女子曰:「久聞芳名,人言果不虛謬。」十一娘亦審里居,女笑曰:「妾封氏,第三,近在鄰村。」把臂歡笑,詞致溫婉,於是大相愛悅,依戀不舍。十一娘問:「何無伴侶?」曰:「父母早逝,家中止一老嫗留守門戶,故不得來。」十一娘將歸,封凝眸欲涕,十一娘亦惘然,遂邀過從。封曰:「娘子朱門繡戶,妾素無葭莩親,慮致譏嫌。」十一娘固邀之。答:「俟異日。」十一娘乃脫金釵一股贈之,封亦摘髻上綠簪為報。十一娘既歸,傾想殊切。出所贈簪,非金非玉,家人都不之識,甚異之。日望其來,悵然遂病。父母訊得故,使人於近村諮訪,並無知者。時值重九,十一娘羸頓無聊。倩侍兒強扶窺園,設褥東籬下。忽一女子攀垣來窺,覘之,則封女也。呼曰:「接我以力?」侍兒從之,驀然遂下。十一娘驚喜,頓起,曳坐褥間,責其負約,且問所來。答云:「妾家去此尚遠,時來舅家作耍。前言近村者,緣舅家耳。別後懸思頗苦,然貧賤者與貴人交,足未登門,先懷慚怍,恐為婢僕下眼覷,是以不果來。適經牆外過,聞女子語,便一攀望,冀是小姐,今果如願。」十一娘因述病源,封泣下如雨,因曰:「妾來當須秘密。造言生事者,飛短流長,所不堪受。」十一娘諾。偕歸同榻,快與傾懷,病尋愈。訂為姊妹,衣服履舄,輒互易着。見人來,則隱匿夾幕間。
jī wǔ liù yuè, gōng jí fū rén pō wén zhī. yī rì, liǎng rén fāng duì yì, fū rén yǎn rù. dì shì, jīng yuē: zhēn wú ér yǒu yě! yīn wèi shí yī niáng: guī zhōng yǒu liáng yǒu, wǒ liǎng rén suǒ huān, hú bù zǎo yán? shí yī niáng yīn dá fēng yì. fū rén gù wèi sān niáng yuē: bàn wú ér, jí suǒ xīn wèi, hé mèi zhī? fēng xiū yūn mǎn jiá, mò rán niān dài ér yǐ. fū rén qù, fēng nǎi gào bié, shí yī niáng kǔ liú zhī, nǎi zhǐ. yī xī, zì mén wài cōng máng bēn rù, qì yuē: wǒ gù wèi bù kě liú, jīn guǒ zāo cǐ dà rǔ! jīng wèn zhī. yuē: shì chū gēng yī, yī shào nián zhàng fū, héng lái xiāng gān, xìng ér dé táo. rú cǐ, fù hé miàn mù! shí yī niáng xì jié xíng mào, xiè yuē: wù xū guài, cǐ qiè chī xiōng. huì gào fū rén, zhàng zé zhī. fēng jiān cí yù qù. shí yī niáng qǐng dài tiān shǔ. fēng yuē: jiù jiā zhǐ chǐ, dàn xū yī tī dù wǒ guò qiáng ěr. shí yī niáng zhī bù kě liú, shǐ liǎng bì yú qiáng sòng zhī. xíng bàn lǐ xǔ, cí xiè zì qù. bì fǎn, shí yī niáng fú chuáng bēi wǎn, rú shī kàng lì.
積五六月,公及夫人頗聞之。一日,兩人方對弈,夫人掩入。諦視,驚曰:「真吾兒友也!」因謂十一娘:「閨中有良友,我兩人所歡,胡不早言?」十一娘因達封意。夫人顧謂三娘曰:「伴吾兒,極所忻慰,何昧之?」封羞暈滿頰,默然拈帶而已。夫人去,封乃告別,十一娘苦留之,乃止。一夕,自門外匆忙奔入,泣曰:「我固謂不可留,今果遭此大辱!」驚問之。曰:「適出更衣,一少年丈夫,橫來相干,幸而得逃。如此,復何面目!」十一娘細詰形貌,謝曰:「勿須怪,此妾痴兄。會告夫人,杖責之。」封堅辭欲去。十一娘請待天曙。封曰:「舅家咫尺,但須一梯度我過牆耳。」十一娘知不可留,使兩婢逾牆送之。行半里許,辭謝自去。婢返,十一娘扶床悲惋,如失伉儷。
hòu shù yuè, bì yǐ gù zhì dōng cūn, mù guī, yù fēng nǚ cóng lǎo yù lái. bì xǐ, bài wèn, fēng yì cè cè, xùn shí yī niáng xìng jū. bì zhuō mèi yuē: sān gū guò wǒ. wǒ jiā gū gū pàn yù sǐ! fēng yuē: wǒ yì sī zhī, dàn bù lè shǐ jiā rén zhī. guī qǐ yuán mén, wǒ zì zhì. bì guī gào shí yī niáng, shí yī niáng xǐ, cóng qí yán, zé fēng yǐ zài yuán zhōng yǐ. xiāng jiàn, gè dào jiān kuò, mián mián bù mèi. shì bì zǐ mián shú, nǎi qǐ, yí yǔ shí yī niáng tóng zhěn, sī yǔ yuē: qiè gù zhī niáng zǐ wèi zì. yǐ cái sè mén dì, hé huàn wú guì jiè xù, rán wán kù ér áo bù zú shù, rú yù de jiā ǒu, qǐng wú yǐ pín fù lùn. shí yī niáng rán zhī. fēng yuē: jiù nián xiè hòu chù, jīn fù zuò dào chǎng, míng rì zài fán yī wǎng, dāng lìng jiàn yī rú yì láng jūn. qiè shǎo dú xiāng rén shū, pō bù cān chà. mèi shuǎng fēng jí qù, yuē qí lán ruò, shí yī niáng guǒ wǎng, fēng yǐ xiān zài. tiào lǎn yī zhōu, shí yī niáng biàn yāo tóng chē. xié shǒu chū mén, jiàn yī xiù cái, nián kě shí qī bā, bù páo bù shì, ér róng yí jùn wěi. fēng qián zhǐ yuē: cǐ hàn yuàn cái yě. shí yī niáng lüè nì zhī, fēng bié yuē: niáng zǐ xiān guī, wǒ jí jì zhì. rù mù guǒ zhì, yuē: wǒ shì wù sè shén xiáng, qí rén jí tóng lǐ mèng ān rén yě. shí yī niáng zhī qí pín, bù yǐ wèi kě. fēng yuē: niáng zǐ hé duò shì qíng zāi! cǐ rén gǒu zhǎng pín jiàn zhě, yǔ dāng jué móu zǐ, bù fù xiāng tiān xià shì yǐ. shí yī niáng yuē: qiě wèi nài hé? yuē: yuàn dé yī wù, chí yǔ dìng méng. shí yī niáng yuē: zǐ hé cǎo cǎo? fù mǔ zài, bù suí rú hé? fēng yuē: qiè cǐ wèi, zhèng kǒng qí bù suí ěr. zhì ruò jiān, shēng sǐ hé kě duó yě? shí yī niáng bì bù kě. fēng yuē: niáng zǐ yīn yuán yǐ dòng, ér mó jié wèi xiāo. suǒ yǐ gù, lái bào qián hǎo ěr. qǐng jí bié, jí yǐ suǒ zèng jīn fèng chāi, jiǎo mìng zèng zhī. shí yī niáng fāng móu gèng shāng, fēng yǐ chū mén qù.
後數月,婢以故至東村,暮歸,遇封女從老嫗來。婢喜,拜問,封亦惻惻,訊十一娘興居。婢捉袂曰:「三姑過我。我家姑姑盼欲死!」封曰:「我亦思之,但不樂使家人知。歸啟園門,我自至。」婢歸告十一娘,十一娘喜,從其言,則封已在園中矣。相見,各道間闊,綿綿不寐。視婢子眠熟,乃起,移與十一娘同枕,私語曰:「妾固知娘子未字。以才色門第,何患無貴介婿,然紈袴兒敖不足數,如欲得佳偶,請無以貧富論。」十一娘然之。封曰:「舊年邂逅處,今復作道場,明日再煩一往,當令見一如意郎君。妾少讀相人書,頗不參差。」昧爽封即去,約俟蘭若,十一娘果往,封已先在。眺覽一周,十一娘便邀同車。攜手出門,見一秀才,年可十七八,布袍不飾,而容儀俊偉。封潛指曰:「此翰苑才也。」十一娘略睨之,封別曰:「娘子先歸,我即繼至。」入暮果至,曰:「我適物色甚詳,其人即同里孟安仁也。」十一娘知其貧,不以為可。封曰:「娘子何墮世情哉!此人苟長貧賤者,予當抉眸子,不復相天下士矣。」十一娘曰:「且為奈何?」曰:「願得一物,持與訂盟。」十一娘曰:「姊何草草?父母在,不遂如何?」封曰:「妾此為,正恐其不遂耳。志若堅,生死何可奪也?」十一娘必不可。封曰:「娘子姻緣已動,而魔劫未消。所以故,來報前好耳。請即別,即以所贈金鳳釵,矯命贈之。」十一娘方謀更商,封已出門去。
shí mèng shēng pín ér duō cái, yì jiāng zé ǒu, gù shí bā yóu wèi pìn yě. shì rì, hū dǔ liǎng yàn, guī shè míng xiǎng. yī gēng xiàng jǐn, fēng sān niáng kuǎn mén ér rù. zhú zhī, shí wèi rì zhōng suǒ jiàn, xǐ zhì jié wèn. yuē: qiè fēng shì, fàn shí yī niáng zhī nǚ bàn yě. shēng dà yuè, bù xiá xì shěn, jù qián yōng bào. fēng jù yuē: qiè fēi máo suì, nǎi cáo qiū shēng. shí yī niáng yuàn dì yǒng hǎo, qǐng qiàn bīng yě. shēng è rán bù xìn, fēng nǎi yǐ chāi shì shēng. shēng xǐ bù zì yǐ, shǐ yuē: láo juàn zhù rú cǐ, pū bù dé shí yī niáng, níng zhōng guān ěr. fēng suì qù. shēng jié dàn, měi lín ǎo yì fàn fū rén. fū rén pín zhī, jìng bù shāng nǚ, lì biàn què qù. shí yī niáng zhī zhī, xīn shī suǒ wàng, shēn hèn fēng zhī wù jǐ yě, ér jīn chāi nán fǎn, zhǐ xū yǐ sǐ shǐ zhī.
時孟生貧而多才,意將擇耦,故十八猶未聘也。是日,忽睹兩艷,歸涉冥想。一更向盡,封三娘款門而入。燭之,識為日中所見,喜致詰問。曰:「妾封氏,范十一娘之女伴也。」生大悅,不暇細審,遽前擁抱。封拒曰:「妾非毛遂,乃曹丘生。十一娘願締永好,請倩冰也。」生愕然不信,封乃以釵示生。生喜不自已,矢曰:「勞眷注如此,仆不得十一娘,寧終鰥耳。」封遂去。生詰旦,浼鄰媼詣范夫人。夫人貧之,竟不商女,立便卻去。十一娘知之,心失所望,深恨封之誤己也,而金釵難返,只須以死矢之。
yòu shù rì, yǒu mǒu shēn wèi zi qiú hūn, kǒng bù xié, měi yì zǎi zuò fá. shí mǒu fāng jū quán yào, fàn gōng xīn wèi zhī. yǐ wèn shí yī niáng, shí yī niáng bù lè, mǔ jié zhī, mò mò bù yán, dàn yǒu tì lèi. shǐ rén qián gào fū rén, fēi mèng shēng bù jià. gōng wén yì nù, jìng xǔ mǒu shēn jiā qiě yí shí yī niáng yǒu sī yì yú shēng, suì juān jí sù chéng lǐ. shí yī niáng fèn bù shí, rì wéi dān wò. zhì qīn yíng zhī qián xī, hū qǐ, lǎn jìng zì zhuāng, fū rén qiè xǐ. é shì nǚ bēn yuē: xiǎo jiě zì yì sǐ! jǔ jiā jīng tì, tòng huǐ wú suǒ fù jí. sān rì suì zàng.
又數日,有某紳為子求婚,恐不諧,浼邑宰作伐。時某方居權要,范公心畏之。以問十一娘,十一娘不樂,母詰之,默默不言,但有涕淚。使人潛告夫人,非孟生不嫁。公聞益怒,竟許某紳家;且疑十一娘有私意於生,遂涓吉速成禮。十一娘忿不食,日惟耽臥。至親迎之前夕,忽起,攬鏡自妝,夫人竊喜。俄侍女奔曰:「小姐自縊死!」舉家驚涕,痛悔無所復及。三日遂葬。
mèng shēng zì lín ǎo fǎn mìng, fèn hèn yù jué. rán yáo yáo tàn fǎng, wàng jì fù wǎn. chá zhī jiā rén yǒu zhǔ, fèn huǒ zhōng shāo, wàn lǜ jù duàn yǐ. wèi jǐ, wén yù zàng xiāng mái, sè rán bēi sàng, hèn bù cóng lì rén jù sǐ. xiàng wǎn chū mén, yì jiāng chéng hūn yè yī kū shí yī niáng zhī mù. chuā yǒu yī rén lái, jìn zhī, zé fēng sān niáng. xiàng shēng dào xǐ yuē: xǐ yīn hǎo kě jiù yǐ. shēng xuàn rán yuē: qīng bù zhī shí yī niáng wáng yé? fēng yuē: wǒ suǒ wèi jiù zhě, zhèng yǐ qí wáng. kě jí huàn jiā rén fā zhǒng, wǒ yǒu yì yào néng lìng sū. shēng cóng zhī, fā mù pò guān, fù yǎn qí xué. shēng zì fù shī, yǔ sān niáng jù guī, zhì tà shàng, tóu yǐ yào, yú shí ér sū. gù jiàn sān niáng, wèn: cǐ hé suǒ? fēng zhǐ shēng yuē: cǐ mèng ān rén yě. yīn gào yǐ gù, shǐ zhī fù shēng. fēng jù lòu xiè, xiāng jiāng qù wǔ shí lǐ, bì nì shān cūn.
孟生自鄰媼反命,憤恨欲絕。然遙遙探訪,妄冀復挽。察知佳人有主,忿火中燒,萬慮俱斷矣。未幾,聞玉葬香埋,懎然悲喪,恨不從麗人俱死。向晚出門,意將乘昏夜一哭十一娘之墓。欻有一人來,近之,則封三娘。向生道喜曰:「喜姻好可就矣。」生泫然曰:「卿不知十一娘亡耶?」封曰:「我所謂就者,正以其亡。可急喚家人發冢,我有異藥能令蘇。」生從之,發墓破棺,復掩其穴。生自負屍,與三娘俱歸,置榻上,投以藥,逾時而蘇。顧見三娘,問:「此何所?」封指生曰:「此孟安仁也。」因告以故,始知復生。封懼漏泄,相將去五十里,避匿山村。
fēng yù cí qù, shí yī niáng qǐ liú zuò bàn, shǐ bié yuàn jū. yīn huò xùn zàng zhī shì, yòng wèi zī dù, yì chēng xiǎo yǒu. fēng měi yù shēng lái zhé bì qù, shí yī niáng cóng róng yuē: wú zǐ mèi gǔ ròu bù chì yě, rán zhōng wú bǎi nián jù. jì bù rú xiào yīng huáng. fēng yuē: qiè shǎo dé yì jué, tǔ nà kě yǐ zhǎng shēng, gù bù yuàn jià ěr. shí yī niáng xiào yuē: shì chuán yǎng shēng shù, hàn niú chōng dòng, xíng ér xiào zhě shuí yě? fēng yuē: qiè suǒ de fēi rén shì suǒ zhī. shì suǒ chuán bìng fēi zhēn jué, wéi huá tuó wǔ qín tú chà wèi bù wàng. fán xiū liàn jiā, wú fēi yù xuè qì liú tōng ěr, ruò dé è nì zhèng, zuò hǔ xíng lì zhǐ, fēi qí yàn yé? shí yī niáng yīn yǔ shēng móu, shǐ wěi wèi chū zhě. rù yè, qiáng quàn yǐ jiǔ, jì zuì, shēng qián rù wū zhī. sān niáng xǐng yuē: mèi zǐ hài wǒ yǐ! tǎng sè jiè bù pò, dào chéng dāng shēng dì yì tiān. jīn duò jiān móu, mìng ěr! nǎi qǐ gào cí. shí yī niáng gào yǐ chéng yì ér āi xiè zhī. fēng yuē: shí xiāng gào: wǒ nǎi hú yě. yuán zhān lì róng, hū shēng ài mù, rú jiǎn zì chán, suì yǒu jīn rì. cǐ nǎi qíng mó zhī jié, fēi guān rén lì. zài liú zé mó gēng shēng, wú dǐ zhǐ yǐ. niáng zǐ fú zé zhèng yuǎn, zhēn zhòng zì ài. yán yǐ ér shì. fū qī jīng tàn jiǔ zhī.
封欲辭去,十一娘乞留作伴,使別院居。因貨殉葬之飾,用為資度,亦稱小有。封每遇生來輒避去,十一娘從容曰:「吾姊妹骨肉不啻也,然終無百年聚。計不如效英、皇。」封曰:「妾少得異訣,吐納可以長生,故不願嫁耳。」十一娘笑曰:「世傳養生術,汗牛充棟,行而效者誰也?」封曰:「妾所得非人世所知。世所傳並非真訣,惟華陀五禽圖差為不妄。凡修煉家,無非欲血氣流通耳,若得厄逆症,作虎形立止,非其驗耶?」十一娘陰與生謀,使偽為出者。入夜,強勸以酒,既醉,生潛入污之。三娘醒曰:「妹子害我矣!倘色戒不破,道成當升第一天。今墮奸謀,命耳!」乃起告辭。十一娘告以誠意而哀謝之。封曰:「實相告:我乃狐也。緣瞻麗容,忽生愛慕,如繭自纏,遂有今日。此乃情魔之劫,非關人力。再留則魔更生,無底止矣。娘子福澤正遠,珍重自愛。」言已而逝。夫妻驚嘆久之。
yú nián, shēng xiāng huì guǒ jié, guān hàn lín. tóu cì yè fàn gōng, gōng kuì huǐ bù jiàn gù qǐng zhī, nǎi jiàn. shēng rù, zhí zǐ xù lǐ, fú bài shén gōng. gōng dà nù, yí shēng xuān báo. shēng qǐng jiān, jù dào qíng shì. gōng bù shēn xìn, shǐ rén tàn zhū qí jiā, fāng dà jīng xǐ. yīn jiè wù xuān, jù yǒu huò biàn. yòu èr nián, mǒu shēn yǐ guān jié fā jué, fù zǐ chōng liáo hǎi jūn. shí yī niáng shǐ guī níng yān.
逾年,生鄉、會果捷,官翰林。投刺謁范公,公愧悔不見;固請之,乃見。生入,執子婿禮,伏拜甚恭。公大怒,疑生儇薄。生請間,具道情事。公不深信,使人探諸其家,方大驚喜。陰戒勿宣,懼有禍變。又二年,某紳以關節發覺,父子充遼海軍。十一娘始歸寧焉。