lái wú zhāng xū yī zhě, xué shǐ zhāng dào yī zhī zhòng xiōng yě, xìng háo fàng zì zòng. wén yì zhōng mǒu zhái wèi hú lí suǒ jū, jìng huái cì wǎng yè, jì yī jiàn zhī. tóu cì xì zhōng, yí shí fēi zì pì, pū dà è què zǒu, zhāng sù yī jìng rù, jiàn táng zhōng jǐ tà wǎn rán, ér qù jì wú rén, yī ér zhù yuē: xiǎo shēng zhāi sù ér lái, xiān rén jì bù yǐ mén wài jiàn chì, hé bù jìng cì guāng jì? hū wén kōng zhōng yǒu rén yán yuē: láo jūn wǎng jià, kě wèi qióng rán zú yīn yǐ. qǐng zuò cì jiào. jí jiàn liǎng zuò zì yí xiāng xiàng. fǔ zuò, jí yǒu lòu qī zhū pán zhù shuāng míng zhǎn, xuán mù qián. gè qǔ duì yǐn, xī lì yǒu shēng, ér zhōng bù jiàn qí rén. chá yǐ, jì zhī yǐ jiǔ. xì shěn guān fá, yuē: dì xìng hú, xíng sì, yuē xiàng gōng, cóng rén suǒ hū yě. yú shì chóu zuò yì lùn, yì qì pō qià. biē xiū lù pú, zá yǐ xiāng liǎo. jìn jiǔ xíng zhì zhě, shì xiǎo bèi shén huǒ. jiǔ hòu sī chá, yì cái dòng, xiāng míng yǐ zhì jǐ shàng. fán yǒu suǒ sī, yīng niàn jí zhì. zhāng dà yuè, jǐn zuì ér guī. zì shì sān shù rì bì yī wǎng, hú yì shí zhì zhāng jiā, jù rú zhǔ kè wǎng lái lǐ.
萊蕪張虛一者,學使張道一之仲兄也,性豪放自縱。聞邑中某宅為狐狸所居,敬懷刺往謁,冀一見之。投刺隙中,移時扉自辟,仆大愕卻走,張肅衣敬入,見堂中几榻宛然,而闃寂無人,揖而祝曰:「小生齋宿而來,仙人既不以門外見斥,何不竟賜光霽?」忽聞空中有人言曰:「勞君枉駕,可謂跫然足音矣。請坐賜教。」即見兩坐自移相向。甫坐,即有鏤漆朱盤貯雙茗盞,懸目前。各取對飲,吸嚦有聲,而終不見其人。茶已,繼之以酒。細審官閥,曰:「弟姓胡,行四,曰相公,從人所呼也。」於是酬酢議論,意氣頗洽。鱉羞鹿脯,雜以薌蓼。進酒行炙者,似小輩甚夥。酒後思茶,意才動,香茗已置几上。凡有所思,應念即至。張大悅,盡醉而歸。自是三數日必一往,胡亦時至張家,俱如主客往來禮。
yī rì, zhāng wèn hú yuē: nán chéng zhōng wū ǎo, rì tuō hú shén yú lì. bù zhī qí jiā hú jūn shí zhī fǒu? yuē: wàng ěr, shí wú hú. shǎo jiān, zhāng qǐ sōu nì, wén xiǎo yǔ yuē: shì suǒ yán nán chéng hú wū, wèi zhī hé rú rén. xiǎo rén yù cóng xiān shēng wǎng guān zhī, fán yī yán qǐng yú zhǔ rén. zhāng zhī wèi xiǎo hú, nǎi yīng yuē: nuò. jí xí qǐng yú hú yuē: wǒ yù de zú xià fú yì zhě yī èr bèi, wǎng tàn hú wū, jìng qǐng jūn mìng. hú gù yán bù bì, zhāng yán zhī zài sān, nǎi xǔ zhī. jì ér zhāng chū, mǎ zì zhì, rú yǒu kòng zhě. jì qí ér xíng, hú xiāng yǔ yú tú, yuē: jīn hòu xiān shēng yú dào tú jiān, jué yǒu xì shā sàn luò yī jīn shàng, biàn shì wú bèi cóng yě. yǔ cì rù chéng, zhì wū jiā. wū jiàn zhāng shēng, xiào nì yuē: guì rén hé hū jiàng lín? zhāng yuē: wén ěr jiā hú zi dà líng yīng, guǒ fǒu? wū zhèng róng yuē: ruò gè dié xiè yǔ, bù yí guì rén chū dé! hé biàn yán hú zi? kǒng wú jiā huā zǐ bù huān! yán wèi yǐ, kōng zhōng fā bàn zhuān lái, zhōng wū bì, liàng qiāng yù diē. jīng wèi zhāng yuē: guān rén hé dé pāo jī lǎo shēn yě? zhāng xiào yuē: pó zǐ máng yě! jǐ céng jiàn zì jǐ é lú pò, yuān wū xiù shǒu zhě? wū cuò è bù zhī suǒ chū. zhèng huí huò jiān, yòu yī shí zǐ luò, zhōng wū, diān jué, huì ní luàn zhuì, tú wū miàn rú guǐ. wéi āi hào qǐ mìng. zhāng qǐng shù zhī, nǎi zhǐ. wū jí qǐ bēn dùn fáng zhōng, hé hù bù gǎn chū. zhāng hū yǔ yǔ yuē: ěr hú rú wǒ hú fǒu? wū wéi xiè guò. zhāng zhāo zhī, qiě yǎng shǒu wàng kōng zhōng, jiè wù shāng wū, wū shǐ tì tì ér chū. zhāng xiào yù zhī, nǎi hái.
一日,張問胡曰:「南城中巫媼,日托狐神漁利。不知其家狐君識之否?」曰:「妄耳,實無狐。」少間,張起溲溺,聞小語曰:「適所言南城狐巫,未知何如人。小人慾從先生往觀之,煩一言請於主人。」張知為小狐,乃應曰:「諾。」即席請於狐曰:「我欲得足下服役者一二輩,往探狐巫,敬請君命。」狐固言不必,張言之再三,乃許之。既而張出,馬自至,如有控者。既騎而行,狐相語於途,曰:「今後先生於道途間,覺有細沙散落衣襟上,便是吾輩從也。」語次入城,至巫家。巫見張生,笑逆曰:「貴人何忽降臨?」張曰:「聞爾家狐子大靈應,果否?」巫正容曰:「若個蹀躞語,不宜貴人出得!何便言狐子?恐吾家花姊不歡!」言未已,空中發半磚來,中巫臂,踉蹡欲跌。驚謂張曰:「官人何得拋擊老身也?」張笑曰:「婆子盲也!幾曾見自己額顱破,冤誣袖手者?」巫錯愕不知所出。正回惑間,又一石子落,中巫,顛蹶,穢泥亂墜,塗巫面如鬼。惟哀號乞命。張請恕之,乃止。巫急起奔遁房中,闔戶不敢出。張呼與語曰:「爾狐如我狐否?」巫惟謝過。張招之,且仰首望空中,戒勿傷巫,巫始惕惕而出。張笑諭之,乃還。
zì cǐ dú xíng yú tú, jué chén shā xī xī rán, zé hū hú yǔ, zhé yīng bù é. hǔ láng bào kè, shì yǐ wú kǒng. rú shì nián yú, yù yǔ mò nì. cháng wèn qí jiǎ zǐ, shū bù zì jì yì, dàn yán: jiàn huáng cháo fǎn, yóu rú zuó rì. yī xī gòng huà, hū qiáng tóu sū rán zuò xiǎng, qí shēng shén lì. zhāng yì zhī, hú yuē: cǐ bì jiā xiōng. zhāng yún: hé bù yāo lái gòng zuò? yuē: yī dào pō qiǎn, zhǐ hǎo jué dé liǎng tóu jī dàn, biàn liǎo zú ěr. zhāng wèi hú yuē: jiāo qíng zhī hǎo rú wú liǎng rén, kě yún wú hàn zhōng wèi yī jiàn yán sè, dà shì hèn shì. hú yuē: dàn dé jiāo hǎo zú yǐ, jiàn miàn hé wèi? yī rì, zhì jiǔ yāo zhāng, qiě gào bié. wèn: jiāng hé wǎng? yuē: dì shǎn zhōng chǎn, jiāng guī qù yǐ. jūn měi yǐ duì miàn bù dí wèi hàn, jīn qǐng yī shí shù zài zhī jiāo, tā rì kě xiāng rèn ěr. zhāng sì gù dōu wú suǒ jiàn. hú yuē: jūn shì kāi qǐn shì mén, zé dì zài yān. zhāng jí tuī fēi yī qù, zé nèi yǒu měi shào nián, xiāng shì ér xiào. yī shang chǔ chǔ, méi mù rú huà, zhuǎn shùn zhī jiān, bù fù dǔ yǐ. zhāng fǎn shēn ér xíng, jí yǒu lǚ shēng jí jí suí qí hòu, yuē: jīn rì shì jūn hàn yǐ. zhāng yī liàn bù rěn bié. hú yuē: lí hé zì yǒu shù, hé róng jiè jiè. nǎi yǐ jù gōng quàn jiǔ. yǐn zhì zhōng yè, shǐ yǐ shā zhú dǎo zhāng guī. míng rì wǎng tàn, zé kōng wū lěng luò ér yǐ.
自此獨行於途,覺塵沙淅淅然,則呼狐語,輒應不訛。虎狼暴客,恃以無恐。如是年余,愈與莫逆。嘗問其甲子,殊不自記憶,但言:「見黃巢反,猶如昨日。」一夕共話,忽牆頭蘇然作響,其聲甚厲。張異之,胡曰:「此必家兄。」張云:「何不邀來共坐?」曰:「伊道頗淺,只好攫得兩頭雞啖,便了足耳。」張謂狐曰:「交情之好如吾兩人,可雲無憾;終未一見顏色,大是恨事。」胡曰:「但得交好足矣,見面何為?」一日,置酒邀張,且告別。問:「將何往?」曰:「弟陝中產,將歸去矣。君每以對面不覿為憾,今請一識數載之交,他日可相認耳。」張四顧都無所見。胡曰:「君試開寢室門,則弟在焉。」張即推扉一覷,則內有美少年,相視而笑。衣裳楚楚,眉目如畫,轉瞬之間,不復睹矣。張反身而行,即有履聲藉藉隨其後,曰:「今日釋君憾矣。」張依戀不忍別。狐曰:「離合自有數,何容介介。」乃以巨觥勸酒。飲至中夜,始以紗燭導張歸。明日往探,則空屋冷落而已。
hòu dào yī xiān shēng wèi xī zhōu xué shǐ, zhāng qǐng rú jìn. yīn wǎng shì dì, yuàn wàng pō shē. bǐ guī, shén wéi chū yì, zī jiē mǎ shàng, dā sàng ruò ǒu. hū yī shào nián qí qīng lǘ, niè qí hòu. zhāng huí gù, jiàn qiú mǎ shén lì, yì yì sāo yǎ, suì yǔ xián huà. shào nián chá zhāng bù yù, jié zhī. zhāng gào yǐ gù. shào nián yì wèi wèi jiè. tóng háng lǐ xǔ, zhì qí lù zhōng, shào nián gǒng shǒu ér bié, qiě yuē: qián tú yǒu yī rén, jì jūn gù rén yī wù, qǐ xiào nà zhī. fù yù xún zhī, chí mǎ yáo qù. zhāng mò jiě suǒ yóu. yòu èr sān lǐ xǔ, jiàn yī cāng tóu chí xiǎo lù zi, xiàn yú mǎ qián, yuē: hú sì xiàng gōng jìng zhì xiān shēng. zhāng huò rán dùn wù. qǐ shì, zé bái qiǎng mǎn zhōng. jí gù cāng tóu, bù zhī suǒ wǎng.
後道一先生為西州學使,張請如晉。因往視弟,願望頗奢。比歸,甚違初意,咨嗟馬上,嗒喪若偶。忽一少年騎青驢,躡其後。張回顧,見裘馬甚麗,意亦騷雅,遂與閒話。少年察張不豫,詰之。張告以故。少年亦為慰藉。同行里許,至歧路中,少年拱手而別,且曰:「前途有一人,寄君故人一物,乞笑納之。」復欲詢之,馳馬遙去。張莫解所由。又二三里許,見一蒼頭持小簏子,獻於馬前,曰:「胡四相公敬致先生。」張豁然頓悟。啟視,則白鏹滿中。及顧蒼頭,不知所往。