jiāo zhōu liǔ xī chuān, fǎ nèi shǐ zhī zhǔ jì pū yě. nián sì shí yú, shēng yī zi, nì ài shèn zhì. zòng rèn zhī, wéi kǒng fú. jì zhǎng, dàng chǐ yú jiǎn, wēng náng jī wèi kōng. wú hé, zi bìng, wēng gù xù shàn luó, zǐ yuē: luó féi kě dàn. shā dàn wǒ, wǒ bìng kě yù. liǔ móu shā jiǎn liè zhě. zi wén zhī, dà nù mà, jí yì shén. liǔ jù, shā luó yǐ jìn, zi nǎi xǐ. rán cháng yī luán, biàn qì qù. bìng zú bù jiǎn, xún sǐ, liǔ dào tàn yù jué.
膠州柳西川,法內史之主計仆也。年四十餘,生一子,溺愛甚至。縱任之,惟恐拂。既長,盪侈逾檢,翁囊積為空。無何,子病,翁故蓄善騾,子曰:「騾肥可啖。殺啖我,我病可愈。」柳謀殺蹇劣者。子聞之,大怒罵,疾益甚。柳懼,殺騾以進,子乃喜。然嘗一臠,便棄去。病卒不減,尋死,柳悼嘆欲絕。
hòu sān sì nián, cūn rén yǐ xiāng shè dēng dài. zhì shān bàn, jiàn yī rén chéng luó shǐ xíng ér lái, guài shì liǔ zi. bǐ zhì, guǒ shì. xià luó biàn yī, gè dào hán xuān. cūn rén gòng hài, yì bù gǎn jié qí sǐ. dàn wèn: zài cǐ hé zuò? dá yún: yì wú shén shì, dōng xī bēn chí ér yǐ. biàn wèn nì lǚ zhǔ rén xìng míng, zhòng jù gào zhī. liǔ zi gǒng shǒu yuē: shì yǒu xiǎo gù, bù xiá xù jiān kuò, míng rì dāng xiāng yè. shàng luó suì qù. zhòng jì guī yù, yì wèi qí wèi bì jí lái. yàn dàn qí zhī, zi guǒ zhì, xì luó jiù zhù, qū jìn xiào yán. zhòng yuē: zūn dà rén rì qiè sī mù, hé bù yī guī shěng shì? zi yà wèn: yán zhě hé rén? zhòng yǐ liǔ duì. zi shén sè jù biàn, jiǔ zhī yuē: bǐ jì jiàn sī, qǐng guī chuán yǔ: wǒ yú sì yuè qī rì, zài cǐ xiāng hòu. yán qì, bié qù.
後三四年,村人以香社登岱。至山半,見一人乘騾駛行而來,怪似柳子。比至,果是。下騾遍揖,各道寒暄。村人共駭,亦不敢詰其死。但問:「在此何作?」答云:「亦無甚事,東西奔馳而已。」便問逆旅主人姓名,眾具告之。柳子拱手曰:「適有小故,不暇敘間闊,明日當相謁。」上騾遂去。眾既歸寓,亦謂其未必即來。厭旦俟之,子果至,系騾廄柱,趨進笑言。眾曰:「尊大人日切思慕,何不一歸省侍?」子訝問:「言者何人?」眾以柳對。子神色俱變,久之曰:「彼既見思,請歸傳語:我於四月七日,在此相候。」言訖,別去。
zhòng guī, yǐ qíng zhì wēng. wēng dà kū, rú qī ér wǎng, zì yǐ qí gù gào zhǔ rén. zhǔ rén zhǐ zhī, yuē: nǎng jiàn gōng zǐ, qíng shén lěng luò, shì wèi bì yǒu jiā yì. yǐ wǒ bo zhī, dài bù kě jiàn. liǔ tí qì bù xìn. zhǔ rén yuē: wǒ fēi zǔ jūn, shén guǐ wú cháng, kǒng zāo bù shàn. rú bì yù jiàn, qǐng fú dú zhōng, chá qí cí sè, kě jiàn zé chū. liǔ rú qí yán. jì ér zi lái, wèn yuē: liǔ mǒu lái fǒu? zhǔ rén yuē: wú. zi shèng qì mà yuē: lǎo chù chǎn nà biàn bù lái! zhǔ rén jīng yuē: hé mà fù? dá yuē: bǐ shì wǒ hé fù! chū yǔ yì wèi kè lǚ, bù yì bāo cáng huò xīn, yǐn wǒ xuè zī, hàn bù hái. jīn yuàn dé ér gān xīn, hé fù zhī yǒu! yán yǐ chū mén, yuē: pián yí tā! liǔ zài dú zhōng, lì lì wén zhī, hàn liú jiē zhǒng, bù gǎn chū qì. zhǔ rén hū zhī chū, láng bèi ér guī.
眾歸,以情致翁。翁大哭,如期而往,自以其故告主人。主人止之,曰:「曩見公子,情神冷落,似未必有嘉意。以我卜之,殆不可見。」柳啼泣不信。主人曰:「我非阻君,神鬼無常,恐遭不善。如必欲見,請伏櫝中,察其詞色,可見則出。」柳如其言。既而子來,問曰:「柳某來否?」主人曰:「無。」子盛氣罵曰:「老畜產那便不來!」主人驚曰:「何罵父?」答曰:「彼是我何父!初與義為客侶,不意包藏禍心,隱我血資,悍不還。今願得而甘心,何父之有!」言已出門,曰:「便宜他!」柳在櫝中,歷歷聞之,汗流接踵,不敢出氣。主人呼之出,狼狽而歸。
yì shǐ shì yuē: bào dé duō jīn, hé rú qí lè? suǒ nán kān zhě cháng ěr. dàng fèi dài jǐn, shàng bù wàng yú yè tái, yuàn dú zhī yú rén shén yǐ!
異史氏曰:「暴得多金,何如其樂?所難堪者償耳。盪費殆盡,尚不忘於夜台,怨毒之於人甚矣!」