gōng shēng, mín zhōu rén. fù shì xī ān, qì yú lǚ shè, gū jiǔ zì zhuó. yī wěi zhàng fū rù, zuò yǔ yǔ. shēng jǔ zhī quàn yǐn, kè yì bù cí. zì yán miáo xìng, yán jué cū háo. shēng yǐ qí bù wén, yǎn jiǎn yù zhī. jiǔ jǐn bù fù gū. miáo shēng yuē: cuò dà yǐn jiǔ, shǐ rén mèn sǔn! qǐ xiàng lú tóu gū, tí jù chī ér rù. shēng cí bù yǐn, miáo zhuō bì quàn jiào, bì tòng yù zhé. shēng bù dé yǐ, wèi jǐn shù shāng. miáo yǐ gēng wǎn zì xī, xiào yuē: pū bù shàn quàn kè, xíng zhǐ wéi jūn suǒ biàn. shēng jí zhì zhuāng xíng.
龔生,岷州人。赴試西安,憩於旅舍,沽酒自酌。一偉丈夫入,坐與語。生舉卮勸飲,客亦不辭。自言苗姓,言噱粗豪。生以其不文,偃蹇遇之。酒盡不復沽。苗生曰:「措大飲酒,使人悶損!」起向壚頭沽,提巨瓻而入。生辭不飲,苗捉臂勸釂,臂痛欲折。生不得已,為盡數觴。苗以羹碗自吸,笑曰:「仆不善勸客,行止惟君所便。」生即治裝行。
yuē shù lǐ, mǎ bìng wò yú tú, zuò dài lù cè. xíng lǐ zhòng lèi, zhèng wú fāng jì, miáo xún zhì. jié zhī qí gù, suì xiè zhuāng fù pū, jǐ nǎi yǐ jiān chéng mǎ fù ér hé zhī, qū èr shí yú lǐ, shǐ zhì nì lǚ, shì mǎ jiù lì. yí shí shēng zhǔ pú fāng zhì. shēng nǎi jīng wèi shén, xiāng dài yōu wò, gū jiǔ shì fàn, yǔ gòng cān yǐn. miáo yuē: pū shàn fàn, fēi jūn suǒ néng bǎo, yù yǐn kě yě. yǐn jǐn yī chī, nǎi qǐ ér bié yuē: jūn yī mǎ shàng xū shí rì, yú bù néng dài, xíng yǐ. suì qù,
約數里,馬病臥於途,坐待路側。行李重累,正無方計,苗尋至。詰知其故,遂謝裝付仆,己乃以肩承馬腹而荷之,趨二十餘里,始至逆旅,釋馬就櫪。移時生主僕方至。生乃驚為神,相待優渥,沽酒市飯,與共餐飲。苗曰:「仆善飯,非君所能飽,飫飲可也。」引盡一瓻,乃起而別曰:「君醫馬尚須時日,余不能待,行矣。」遂去,
hòu shēng chǎng shì bì, sān sì yǒu rén yāo dēng huá shān, jí dì zuò yán. fāng gòng yàn xiào, miáo hū zhì, zuǒ xié jù zūn, yòu tí tún zhǒu zhì dì yuē: wén zhū jūn dēng lín, jìng fù jì wěi. zhòng qǐ wèi lǐ, xiāng bìng zá zuò, háo yǐn shén huān. zhòng yù lián jù, miáo zhēng yuē: zòng yǐn shén lè, hé kǔ chóu sī. zhòng bù tīng, shè jīn gǔ zhī fá. miáo yuē: bù jiā zhě, dāng yǐ jūn fǎ cóng shì! zhòng xiào yuē: zuì bù zhì cǐ. miáo yuē: rú bù jiàn zhū, pū wǔ fū yì néng zhī yě. shǒu zuò jìn shēng yuē: jué yǎn píng lín yǎn jiè kōng. miáo xìn kǒu xù yuē: tuò kǔn jī quē jiàn guāng hóng. xià zuò chén yín jì jiǔ, miáo suì yǐn hú zì qīng. yí shí, yǐ cì shǔ jù, jiàn shè bǐ lǐ. miáo hū yuē: zhī cǐ yǐ zú, rú shè wǒ zhě, wù zuò yǐ! zhòng fú tīng. miáo bù kě fù rěn, jù xiào zuò lóng yín, shān gǔ xiǎng yīng yòu qǐ fǔ yǎng zuò shī zi wǔ. shī sī jì luàn, zhòng nǎi bà yín, yīn ér fēi shāng zài zhuó. shí yǐ bàn hān, kè yòu hù sòng wéi zhōng zuò, dié xiāng zàn shǎng. miáo bù yù tīng, qiān shēng huō quán. shèng fù lǚ fēn, ér zhū kè sòng zàn wèi yǐ. miáo lì shēng yuē: pū tīng zhī yǐ xī. cǐ děng wén zhǐ yí xiàng chuáng tóu duì pó zǐ dú ěr, guǎng zhòng zhōng cì cì zhě kě yàn yě! zhòng yǒu cán sè, gèng è qí cū mǎng, suì yì gāo yín. miáo nù shén, fú dì dà hǒu, lì huà wèi hǔ, pū shā zhū kè, páo xiào ér qù. suǒ cún zhě, wéi shēng jí jìn. jìn shì kē lǐng jiàn.
後生場事畢,三四友人邀登華山,藉地作筵。方共宴笑,苗忽至,左攜巨尊,右提豚肘擲地曰:「聞諸君登臨,敬附驥尾。」眾起為禮,相併雜坐,豪飲甚歡。眾欲聯句,苗爭曰:「縱飲甚樂,何苦愁思。」眾不聽,設「金谷之罰」。苗曰:「不佳者,當以軍法從事!」眾笑曰:「罪不至此。」苗曰:「如不見誅,仆武夫亦能之也。」首座靳生曰:「絕巘憑臨眼界空。」苗信口續曰:「唾壼擊缺劍光紅。」下座沉吟既久,苗遂引壺自傾。移時,以次屬句,漸涉鄙俚。苗呼曰:「只此已足,如赦我者,勿作矣!」眾弗聽。苗不可復忍,遽效作龍吟,山谷響應;又起俯仰作獅子舞。詩思既亂,眾乃罷吟,因而飛觴再酌。時已半酣,客又互誦闈中作,迭相讚賞。苗不欲聽,牽生豁拳。勝負屢分,而諸客誦贊未已。苗厲聲曰:「仆聽之已悉。此等文只宜向床頭對婆子讀耳,廣眾中刺刺者可厭也!」眾有慚色,更惡其粗莽,遂益高吟。苗怒甚,伏地大吼,立化為虎,撲殺諸客,咆哮而去。所存者,惟生及靳。靳是科領薦。
hòu sān nián zài jīng huá yīn, hū jiàn jī shēng, yì shān shàng bèi shì zhě. dà kǒng yù chí, jìn zhuō kòng shǐ bù de xíng. jìn nǎi xià mǎ, wèn qí hé wèi. dá yuē: wǒ jīn wèi miáo shì zhī chāng, cóng yì liáng kǔ. bì zài shā yī shì rén, shǐ kě xiāng dài. sān rì hòu, yīng yǒu rú fú rú guān zhě jiàn shì yú hǔ, rán bì zài cāng lóng lǐng xià, shǐ shì dài mǒu zhě. jūn yú shì rì, duō yāo wén shì yú cǐ, jí wèi gù rén móu yě. jìn bù gǎn biàn, jìng nuò ér bié. zhì yù chóu sī zhōng yè, mò zhī wèi móu, zì pàn bèi yuē, yǐ tīng guǐ zé. shì yǒu biǎo qī jiǎng shēng lái, jìn shù qí yì. jiǎng míng xià shì, yì yóu shēng kǎo jū qí shàng, qiè huái jì jí. wén jìn yán, yīn yù xiàn zhī. zhé jiǎn yāo yóu yǔ gòng dēng lín, zì nǎi zhe bái yī ér wǎng, yóu yì bù jiě qí yì. zhì lǐng bàn, yáo jiǔ bìng chén, jìng lǐ zhēn zhì. huì jùn shǒu dēng lǐng shàng, yǔ jiǎng wèi tōng jiā, wén jiǎng zài xià, qiǎn rén zhào zhī. jiǎng bù gǎn yǐ bái yī wǎng, suì yǔ yóu yì guān fú. jiāo zhe wèi wán, hǔ zhòu zhì, xián jiǎng ér qù.
後三年再經華陰,忽見嵇生,亦山上被噬者。大恐欲馳,靳捉鞚使不得行。靳乃下馬,問其何為。答曰:「我今為苗氏之倀,從役良苦。必再殺一士人,始可相代。三日後,應有儒服儒冠者見噬於虎,然必在蒼龍嶺下,始是代某者。君於是日,多邀文士於此,即為故人謀也。」靳不敢辨,敬諾而別。至寓籌思終夜,莫知為謀,自拚背約,以聽鬼責。適有表戚蔣生來,靳述其異。蔣名下士,邑尤生考居其上,竊懷忌嫉。聞靳言,陰欲陷之。折簡邀尤與共登臨,自乃着白衣而往,尤亦不解其意。至嶺半,餚酒並陳,敬禮臻至。會郡守登嶺上,與蔣為通家,聞蔣在下,遣人召之。蔣不敢以白衣往,遂與尤易冠服。交着未完,虎驟至,銜蔣而去。
yì shǐ shì yuē: dé yì jīn jīn zhě, zhuō jīn xiù, qiáng rén tīng wén wén zhě qiàn shēn lǚ zuò, yù shuì yù dùn, ér sòng zhě zú dǎo shǒu wǔ, máng bù zì jué. zhī jiāo zhě yì dāng cóng páng zhǒu zhī niè zhī, kǒng zuò zhōng yǒu bù nài shì zhī miáo shēng zài yě. rán jí jì zhě yì fú ér bì, zé zhī miáo yì wú xīn zhě ěr. gù yàn nù zhě miáo yě fēi miáo yě.
異史氏曰:「得意津津者,捉衿袖,強人聽聞;聞者欠伸屢作,欲睡欲遁,而誦者足蹈手舞,茫不自覺。知交者亦當從旁肘之躡之,恐座中有不耐事之苗生在也。然嫉忌者易服而斃,則知苗亦無心者耳。故厭怒者苗也——非苗也。」