luó zi fú, bīn rén, fù mǔ jù zǎo shì, bā jiǔ suì yī shū dà yè. yè wèi guó zi zuǒ xiāng, fù yǒu jīn zēng ér wú zi, ài zi fú ruò jǐ chū. shí sì suì wèi fěi rén yòu qù, zuò xiá xié yóu, huì yǒu jīn líng chāng qiáo yù jùn zhōng, shēng yuè ér huò zhī. chāng fǎn jīn líng, shēng qiè cóng dùn qù. jū chāng jiā bàn nián, chuáng tóu jīn jǐn, dà wèi zǐ mèi xíng chǐ lěng, rán yóu wèi jù jué zhī. wú hé, guǎng chuāng kuì chòu, zhān rǎn chuáng xí, zhú ér chū. gài yú shì, shì rén jiàn zhé yáo bì. zì kǒng sǐ yì yù, qǐ shí xī xíng, rì sān sì shí lǐ, jiàn zhì bīn jiè. yòu niàn bài xù nóng huì, wú yán rù lǐ mén, shàng zī jū jìn yì jiān.
羅子浮,邠人,父母俱早世,八九歲依叔大業。業為國子左廂,富有金繒而無子,愛子浮若己出。十四歲為匪人誘去,作狹邪游,會有金陵娼僑寓郡中,生悅而惑之。娼返金陵,生竊從遁去。居娼家半年,床頭金盡,大為姊妹行齒冷,然猶未遽絕之。無何,廣瘡潰臭,沾染床蓆,逐而出。丐於市,市人見輒遙避。自恐死異域,乞食西行,日三四十里,漸至邠界。又念敗絮膿穢,無顏入里門,尚趑趄近邑間。
rì jiù mù, yù qū shān sì sù, yù yī nǚ zǐ, róng mào ruò xiān, jìn wèn: hé shì? shēng yǐ shí gào. nǚ yuē: wǒ chū jiā rén, jū yǒu shān dòng, kě yǐ xià tà, pō bù wèi hǔ láng. shēng xǐ cóng qù. rù shēn shān zhōng, jiàn yī dòng fǔ, rù zé mén héng xī shuǐ, shí liáng jià zhī. yòu shù wǔ, yǒu shí shì èr, guāng míng chè zhào, wú xū dēng zhú. mìng shēng jiě xuán chún, yù yú xī liú, yuē: zhuó zhī, chuāng dāng yù. yòu kāi zhàng fú rù cù qǐn, yuē: qǐng jí mián, dāng wèi láng zuò kù. nǎi qǔ dà yè lèi bā jiāo, jiǎn zhuì zuò yī, shēng wò shì zhī. zhì wú jǐ shí, zhé dié chuáng tóu, yuē: xiǎo qǔ zhe zhī. nǎi yǔ duì tà qǐn. shēng yù hòu, jué chuāng yáng wú kǔ, jì xǐng mō zhī, zé jiā hòu jié yǐ. jié dàn jiāng xìng, xīn yí jiāo yè bù kě zhe, qǔ ér shěn shì, zé lǜ jǐn huá jué. shǎo jiān jù cān, nǚ qǔ shān yè hū zuò bǐng, shí zhī guǒ bǐng yòu jiǎn zuò jī yú pēng zhī, jiē rú zhēn zhě. shì yú yī yīng zhù jiā yùn, zhé fù qǔ yǐn, shǎo jiǎn, zé yǐ xī shuǐ guàn yì zhī. shù rì chuāng jiā jǐn tuō, jiù nǚ qiú sù. nǚ yuē: qīng báo ér! fǔ néng ān shēn, biàn shēng wàng xiǎng! shēng yún: liáo yǐ bào dé. suì tóng wò chù, dà xiāng huān ài.
日就暮,欲趨山寺宿,遇一女子,容貌若仙,近問:「何適?」生以實告。女曰:「我出家人,居有山洞,可以下榻,頗不畏虎狼。」生喜從去。入深山中,見一洞府,入則門橫溪水,石樑駕之。又數武,有石室二,光明徹照,無須燈燭。命生解懸鶉,浴於溪流,曰:「濯之,瘡當愈。」又開幛拂褥促寢,曰:「請即眠,當為郎作褲。」乃取大葉類芭蕉,剪綴作衣,生臥視之。制無幾時,折迭床頭,曰:「曉取着之。」乃與對榻寢。生浴後,覺瘡瘍無苦,既醒摸之,則痂厚結矣。詰旦將興,心疑蕉葉不可着,取而審視,則綠錦滑絕。少間具餐,女取山葉呼作餅,食之果餅;又剪作雞、魚烹之,皆如真者。室隅一罌貯佳醞,輒復取飲,少減,則以溪水灌益之。數日瘡痂盡脫,就女求宿。女曰:「輕薄兒!甫能安身,便生妄想!」生云:「聊以報德。」遂同臥處,大相歡愛。
yī rì yǒu shǎo fù xiào rù yuē: piān piān xiǎo guǐ tóu kuài huó sǐ! xuē gū zǐ hǎo mèng jǐ shí zuò dé? nǚ yíng xiào yuē: huā chéng niáng zǐ, guì zhǐ jiǔ fú shè, jīn rì xī nán fēng jǐn, chuī sòng yě! xiǎo gē zǐ bào dé wèi? yuē: yòu yī xiǎo bì zǐ. nǚ xiào yuē: huā niáng zǐ wǎ jiào zāi! nà fú jiāng lái? yuē: fāng wū zhī, shuì què yǐ. yú shì zuò yǐ kuǎn yǐn. yòu gù shēng yuē: xiǎo láng jūn fén hǎo xiāng yě. shēng shì zhī, nián èr shí yǒu sān sì, chuò yǒu yú yán, xīn hǎo zhī. bō guǒ wù luò àn xià, fǔ dì jiǎ shí guǒ, yīn niǎn qiào fèng. huā chéng tā gù ér xiào, ruò bù zhī zhě. shēng fāng huǎng rán shén duó, dùn jué páo kù wú wēn, zì gù suǒ fú xī chéng qiū yè, jǐ hài jué. wēi zuò yí shí, jiàn biàn rú gù. qiè xìng èr nǚ zhī fú jiàn yě. shǎo qǐng chóu zuò jiān, yòu yǐ zhǐ sāo xiān zhǎng. huā chéng tǎn rán xiào xuè, shū bù jué zhī. tū tū zhēng chōng jiān, yī yǐ huà yè, yí shí shǐ fù biàn. yóu shì jiàn yán xī lǜ, bù gǎn wàng xiǎng. huā chéng xiào yuē: ér jiā xiǎo láng zi, dà bù duān hǎo! ruò fú shì cù hú lú niáng zǐ, kǒng tiào jī rù yún xiāo qù. nǚ yì shěn yuē: báo xìng ér, biàn zhí de hán dòng shā! xiāng yǔ gǔ zhǎng. huā chéng lí xí yuē: xiǎo bì xǐng, kǒng tí cháng duàn yǐ. nǚ yì qǐ yuē: tān yǐn tā jiā nán ér, bù yì dé xiǎo jiāng chéng tí jué yǐ. huā chéng jì qù, jù yí qiào zé, nǚ zú wù duì rú píng shí. jū wú hé, qiū lǎo fēng hán, shuāng líng mù tuō, nǚ nǎi shōu luò yè, xù zhǐ yù dōng. gù shēng sù suō, nǎi chí fú duō shí dòng kǒu bái yún wèi xù fù yī, zhe zhī wēn nuǎn rú rú, qiě qīng sōng cháng rú xīn mián.
一日有少婦笑入曰:「翩翩小鬼頭快活死!薛姑子好夢幾時做得?」女迎笑曰:「花城娘子,貴趾久弗涉,今日西南風緊,吹送也!小哥子抱得未?」曰:「又一小婢子。」女笑曰:「花娘子瓦窖哉!那弗將來?」曰:「方嗚之,睡卻矣。」於是坐以款飲。又顧生曰:「小郎君焚好香也。」生視之,年二十有三四,綽有餘妍,心好之。剝果誤落案下,俯地假拾果,陰捻翹鳳。花城他顧而笑,若不知者。生方恍然神奪,頓覺袍褲無溫,自顧所服悉成秋葉,幾駭絕。危坐移時,漸變如故。竊幸二女之弗見也。少頃酬酢間,又以指搔纖掌。花城坦然笑謔,殊不覺知。突突怔忡間,衣已化葉,移時始復變。由是漸顏息慮,不敢妄想。花城笑曰:「而家小郎子,大不端好!若弗是醋葫蘆娘子,恐跳跡入雲霄去。」女亦哂曰:「薄倖兒,便值得寒凍殺!」相與鼓掌。花城離席曰:「小婢醒,恐啼腸斷矣。」女亦起曰:「貪引他家男兒,不憶得小江城啼絕矣。花城既去,懼貽誚責,女卒晤對如平時。居無何,秋老風寒,霜零木脫,女乃收落葉,蓄旨御冬。顧生肅縮,乃持襆掇拾洞口白云為絮復衣,着之溫暖如襦,且輕鬆常如新綿。
yú nián shēng yī zi, jí huì měi, rì zài dòng zhōng nòng ér wèi lè. rán měi niàn gù lǐ, qǐ yǔ tóng guī. nǚ yuē: qiè bù néng cóng. bù rán, jūn zì qù. yīn xún èr sān nián, ér jiàn zhǎng, suì yǔ huā chéng dìng wèi yīn hǎo. shēng měi yǐ shū lǎo wèi niàn. nǚ yuē: ā shū là gù dà gāo, xìng fù qiáng jiàn, wú láo xuán gěng. dài bǎo ér hūn hòu, qù zhù yóu jūn. nǚ zài dòng zhōng, zhé qǔ yè xiě shū, jiào ér dú, ér guò mù jí le. nǚ yuē: cǐ ér fú xiàng, fàng jiào rù chén huán, wú yōu zhì tái gé. wèi jǐ ér nián shí sì, huā chéng qīn yì sòng nǚ, nǚ huá zhuāng zhì, róng guāng zhào rén. fū qī dà yuè. jǔ jiā yàn jí. piān piān kòu chāi ér gē yuē: wǒ yǒu jiā ér, bù xiàn guì guān. wǒ yǒu jiā fù, bù xiàn qǐ kù. jīn xī jù shǒu, jiē dāng xǐ huān. wèi jūn xíng jiǔ, quàn jūn jiā cān. jì ér huā chéng qù, yǔ ér fū fù duì shì jū. xīn fù xiào, yī yī xī xià, wǎn rú suǒ shēng. shēng yòu yán guī, nǚ yuē: zi yǒu sú gǔ, zhōng fēi xiān pǐn. ér yì fù guì zhōng rén kě xié qù, wǒ bù wù ér shēng píng. xīn fù sī bié qí mǔ, huā chéng yǐ zhì. ér nǚ liàn liàn, tì gè mǎn kuàng. liǎng mǔ wèi zhī yuē: zàn qù, kě fù lái. piān piān nǎi jiǎn yè wèi lǘ, lìng sān rén kuà zhī yǐ guī.
逾年生一子,極惠美,日在洞中弄兒為樂。然每念故里,乞與同歸。女曰:「妾不能從。不然,君自去。」因循二三年,兒漸長,遂與花城訂為姻好。生每以叔老為念。女曰:「阿叔臘故大高,幸復強健,無勞懸耿。待保兒婚後,去住由君。」女在洞中,輒取葉寫書,教兒讀,兒過目即了。女曰:「此兒福相,放教入塵寰,無憂至台閣。」未幾兒年十四,花城親詣送女,女華妝至,容光照人。夫妻大悅。舉家宴集。翩翩扣釵而歌曰:「我有佳兒,不羨貴官。我有佳婦,不羨綺絝。今夕聚首,皆當喜歡。為君行酒,勸君加餐。」既而花城去,與兒夫婦對室居。新婦孝,依依膝下,宛如所生。生又言歸,女曰:「子有俗骨,終非仙品。兒亦富貴中人可攜去,我不誤兒生平。」新婦思別其母,花城已至。兒女戀戀,涕各滿眶。兩母慰之曰:「暫去,可復來。」翩翩乃剪葉為驢,令三人跨之以歸。
dà yè yǐ guī lǎo lín xià, yì zhí yǐ sǐ, hū xié jiā sūn měi fù guī, xǐ rú huò bǎo. rù mén, gè shì suǒ yī xī jiāo yè, pò zhī, xù zhēng zhēng téng qù, nǎi bìng yì zhī. hòu shēng sī piān piān, xié ér wǎng tàn zhī, zé huáng yè mǎn jìng, dòng kǒu lù mí, líng tì ér fǎn.
大業已歸老林下,意侄已死,忽攜佳孫美婦歸,喜如獲寶。入門,各視所衣悉蕉葉,破之,絮蒸蒸騰去,乃並易之。後生思翩翩,偕兒往探之,則黃葉滿徑,洞口路迷,零涕而返。
yì shǐ shì yuē: piān piān huā chéng, dài xiān zhě yé? cān yè yī yún hé qí guài yě! rán wéi wò fěi xuè, xiá qǐn shēng chú, yì fù hé shū yú rén shì? shān zhōng shí wǔ zài, suī wú rén mín chéng guō zhī yì, ér yún mí dòng kǒu, wú jī kě xún, dǔ qí jǐng kuàng, zhēn liú ruǎn fǎn zhào shí yǐ.
異史氏曰:「翩翩、花城,殆仙者耶?餐葉衣云何其怪也!然幃幄誹謔,狎寢生雛,亦復何殊於人世?山中十五載,雖無『人民城郭』之異,而雲迷洞口,無跡可尋,睹其景況,真劉、阮返棹時矣。」