shuǐ mǎng, dú cǎo yě. màn shēng shì gé, huā zǐ lèi biǎn dòu, wù shí zhī lì sǐ, jí wèi shuǐ mǎng guǐ. sú chuán cǐ guǐ bù dé lún huí, bì zài yǒu dú sǐ zhě shǐ dài zhī. yǐ gù chǔ zhōng táo huā jiāng yī dài, cǐ guǐ yóu duō yún.
水莽,毒草也。蔓生似葛,花紫類扁豆,誤食之立死,即為水莽鬼。俗傳此鬼不得輪迴,必再有毒死者始代之。以故楚中桃花江一帶,此鬼尤多雲。
chǔ rén yǐ tóng suì shēng zhě wèi tóng nián, tóu cì xiāng yè, hū gēng xiōng gēng dì, zǐ zhí hū gēng bó, xí sú rán yě. yǒu zhù shēng zào qí tóng nián mǒu, zhōng tú zào kě sī yǐn. é jiàn dào páng yī ǎo, zhāng péng shī yǐn, qū zhī. ǎo chéng yíng rù péng, gěi fèng shén yīn. xiù zhī yǒu yì wèi, bù lèi chá míng, zhì bù yǐn, qǐ ér chū. ǎo zhǐ kè, jí huàn: sān niáng, kě jiāng hǎo chá yī bēi lái. é yǒu shào nǚ, pěng chá zì péng hòu chū. nián yuē shí sì wǔ, zī róng yàn jué, zhǐ huán bì chuàn, jīng yíng jiàn yǐng. shēng shòu zhǎn shén chí, xiù qí chá, fāng liè wú lún, xī jǐn fù suǒ. qù ǎo chū, xì zhuō xiān wàn, tuō zhǐ huán yī méi. nǚ chēng jiá wēi xiào, shēng yì huò. lüè jié mén hù. nǚ yún: láng mù lái, qiè yóu zài cǐ yě. shēng qiú chá yè yī zuǒ, bìng cáng zhǐ huán ér qù. zhì tóng nián jiā, jué xīn tóu zuò è, yí chá wèi huàn, yǐ qíng gào mǒu. mǒu hài yuē: dài yǐ! cǐ shuǐ mǎng guǐ yě! xiān jūn sǐ yú shì. shì bù kě jiù, nài hé? shēng dà jù, chū chá yè yàn zhī, zhēn shuǐ mǎng cǎo yě. yòu chū zhǐ huán, jiān shù nǚ zǐ qíng zhuàng. mǒu xuán xiǎng yuē: cǐ bì kòu sān niáng yě! shēng yǐ qí míng què fú, wèn hé gù zhī. yuē: nán cūn fù shì kòu shì nǚ sù yǒu yàn míng, shù nián qián wù shí shuǐ mǎng ér sǐ, bì cǐ wèi mèi. huò yán shòu mèi zhě ruò zhī guǐ zhī xìng shì, qiú qí gù dāng zhǔ fú kě quán. mǒu jí yì kòu suǒ, shí gào yǐ gù, zhǎng guì āi kěn. kòu yǐ qí jiāng dài nǚ sǐ gù, jìn bù yǔ. mǒu fèn ér fǎn. yǐ gào shēng, shēng yì qiè chǐ hèn zhī, yuē: wǒ sǐ, bì bù lìng bǐ nǚ tuō shēng! mǒu yú zhī guī, jiāng zhì jiā mén ér zú. mǔ hào tí, zàng zhī. yí yī zi fǔ zhōu suì. qī bù néng shǒu, bàn nián gǎi jiào qù. mǔ liú gū zì bǔ, qú cuì bù kān, zhāo xī bēi tí. yī rì fāng bào ér kū shì zhōng, shēng qiǎo rán hū rù. mǔ dà hài, huī tì wèn zhī. dá yún: ér dì xià wén mǔ kū, shén chuàng yú huái, gù lái fèng chén hūn ěr. ér suī sǐ, yǐ yǒu jiā shì, jí tóng lái fēn mǔ láo, mǔ qí wù bēi. mǔ wèn: ér fù hé rén? yuē: kòu shì zuò tīng ér sǐ, ér shēn hèn zhī. sǐ hòu yù xún sān niáng, ér bù zhī qí chù, jìn yù gēng bó, shǐ xiāng zhǐ shì. ér wǎng, zé sān niáng yǐ tóu shēng rèn shì láng jiā, ér chí qù, qiáng zhuō zhī lái. jīn wèi ér fù, yì xiāng de, pō wú kǔ. yí shí mén wài yī nǚ zǐ rù, huá zhuāng yàn lì, fú dì bài mǔ. shēng yuē: cǐ kòu sān niáng yě. suī fēi shēng rén, mǔ shì zhī, qíng huái chà wèi. shēng biàn qiǎn sān niáng cāo zuò, sān niáng yǎ bù xí guàn, rán chéng shùn shū lián rén. yóu cǐ jū gù shì, suì liú bù qù. nǚ qǐng mǔ gào zhū jiā. shēng yì yù wù gào, ér mǔ chéng nǚ yì, zú gào zhī. kòu jiā ǎo wēng, wén ér dà hài, mìng chē jí zhì, shì zhī guǒ sān niáng, xiāng xiàng kū shī shēng. nǚ quàn zhǐ zhī. ǎo shì shēng jiā liáng pín, yì shén dào. nǚ yuē: rén yǐ guǐ, yòu hé yàn pín? zhù láng mǔ zǐ, qíng yì quán quán, ér gù yǐ ān zhī yǐ. yīn wèn: chá ǎo shuí yě? yuē: bǐ ní xìng. zì cán bù néng huò xíng rén, gù qiú ér zhù zhī ěr. jīn yǐ shēng yú jùn chéng mài jiāng zhě zhī jiā. yīn gù shēng yuē: jì xù yǐ, ér bù bài yuè, qiè fù hé xīn? shēng nǎi tóu bài. nǚ biàn rù chú xià, dài mǔ zhí chuī gōng kè. wēng ǎo shì zhī chuàng xīn, jì guī, jí qiǎn liǎng bì lái, wèi zhī fú yì jīn bǎi jīn bù bó shù shí pǐ, jiǔ zì bù shí kuì sòng, xiǎo fù zhù mǔ yǐ. kòu yì shí zhāo guī níng. jū shù rì, zhé yuē: jiā zhōng wú rén, yí zǎo sòng ér hái. huò gù jī zhī, zé piāo rán zì guī. wēng nǎi dài shēng qǐ xià wū, yíng bèi zhēn zhì. rán shēng zhōng wèi cháng zhì wēng jiā.
楚人以同歲生者為同年,投刺相謁,呼庚兄庚弟,子侄呼庚伯,習俗然也。有祝生造其同年某,中途燥渴思飲。俄見道旁一媼,張棚施飲,趨之。媼承迎入棚,給奉甚殷。嗅之有異味,不類茶茗,置不飲,起而出。媼止客,急喚:「三娘,可將好茶一杯來。」俄有少女,捧茶自棚後出。年約十四五,姿容艷絕,指環臂釧,晶瑩鑒影。生受盞神馳,嗅其茶,芳烈無倫,吸盡復索。覷媼出,戲捉纖腕,脫指環一枚。女赬頰微笑,生益惑。略詰門戶。女云:「郎暮來,妾猶在此也。」生求茶葉一撮,並藏指環而去。至同年家,覺心頭作惡,疑茶為患,以情告某。某駭曰:「殆矣!此水莽鬼也!先君死於是。是不可救,奈何?」生大懼,出茶葉驗之,真水莽草也。又出指環,兼述女子情狀。某懸想曰:「此必寇三娘也!」生以其名確符,問何故知。曰:「南村富室寇氏女夙有艷名,數年前誤食水莽而死,必此為魅。」或言受魅者若知鬼之姓氏,求其故襠煮服可痊。某急詣寇所,實告以故,長跪哀懇。寇以其將代女死故,靳不與。某忿而返。以告生,生亦切齒恨之,曰:「我死,必不令彼女脫生!」某舁之歸,將至家門而卒。母號啼,葬之。遺一子甫周歲。妻不能守,半年改醮去。母留孤自哺,劬瘁不堪,朝夕悲啼。一日方抱兒哭室中,生悄然忽入。母大駭,揮涕問之。答云:「兒地下聞母哭,甚愴於懷,故來奉晨昏耳。兒雖死,已有家室,即同來分母勞,母其勿悲。」母問:「兒婦何人?」曰:「寇氏坐聽兒死,兒深恨之。死後欲尋三娘,而不知其處,近遇庚伯,始相指示。兒往,則三娘已投生任侍郎家,兒馳去,強捉之來。今為兒婦,亦相得,頗無苦。」移時門外一女子入,華妝艷麗,伏地拜母。生曰:「此寇三娘也。」雖非生人,母視之,情懷差慰。生便遣三娘操作,三娘雅不習慣,然承順殊憐人。由此居故室,遂留不去。女請母告諸家。生意欲勿告,而母承女意,卒告之。寇家媼翁,聞而大駭,命車疾至,視之果三娘,相向哭失聲。女勸止之。媼視生家良貧,意甚悼。女曰:「人已鬼,又何厭貧?祝郎母子,情意拳拳,兒固已安之矣。」因問:「茶媼誰也?」曰:「彼倪姓。自慚不能惑行人,故求兒助之耳。今已生於郡城賣漿者之家。」因顧生曰:「既婿矣,而不拜岳,妾復何心?」生乃投拜。女便入廚下,代母執炊供客。翁媼視之愴心,既歸,即遣兩婢來,為之服役;金百斤、布帛數十匹,酒胾不時饋送,小阜祝母矣。寇亦時招歸寧。居數日,輒曰:「家中無人,宜早送兒還。」或故稽之,則飄然自歸。翁乃代生起夏屋,營備臻至。然生終未嘗至翁家。
yī rì cūn zhōng yǒu zhōng shuǐ mǎng cǎo dú zhě, sǐ ér fù sū, jìng chuán wèi yì. shēng yuē: shì wǒ huó zhī yě. bǐ wèi lǐ jiǔ suǒ hài, wǒ wèi zhī qū qí guǐ ér qù zhī. mǔ yuē: rǔ hé bù qǔ rén yǐ zì dài? yuē: ér shēn hèn cǐ děng bèi, fāng jiāng jǐn qū chú zhī, hé xiè wèi cǐ? qiě ér shì mǔ zuì lè, bù yuàn shēng yě. yóu shì zhòng dú zhě, wǎng wǎng jù fēng yán dǎo zhù qí tíng, zhé yǒu xiào.
一日村中有中水莽草毒者,死而復甦,競傳為異。生曰:「是我活之也。彼為李九所害,我為之驅其鬼而去之。」母曰:「汝何不取人以自代?」曰:「兒深恨此等輩,方將盡驅除之,何屑為此?且兒事母最樂,不願生也。」由是中毒者,往往具豐筵禱祝其庭,輒有效。
jī shí yú nián mǔ sǐ. shēng fū fù āi huǐ, dàn bù duì kè, wéi mìng ér cuī má pǐ yǒng, jiào yǐ lǐ yì ér yǐ. zàng mǔ hòu yòu èr nián yú, wèi ér qǔ fù. fù, rèn shì láng zhī sūn nǚ yě. xiān shì, rèn gōng qiè shēng nǚ shù yuè ér shāng. hòu wén zhù shēng zhī yì, suì mìng jià qí jiā, dìng wēng xù yān. zhì shì, suì yǐ sūn nǚ qī qí zi, wǎng lái bù jué yǐ. yī rì wèi zǐ yuē: shàng dì yǐ wǒ yǒu gōng rén shì, cè wèi sì dú mù lóng jūn. jīn xíng yǐ. é jiàn tíng xià yǒu sì mǎ, jià huáng chān chē, mǎ sì gǔ jiē lín jiǎ. fū qī shèng zhuāng chū, tóng dēng yī yú. zi jí fù jiē qì bài, shùn xī ér miǎo. shì rì, kòu jiā jiàn nǚ lái, bài bié wēng ǎo, yì rú shēng yán. ǎo qì wǎn liú. nǚ yuē: zhù láng xiān qù yǐ. chū mén suì bù fù jiàn. qí zi míng è, zì lí chén, qǐng kòu wēng, yǐ sān niáng hái gǔ yǔ shēng hé zàng yān.
積十餘年母死。生夫婦哀毀,但不對客,惟命兒縗麻擗踴,教以禮義而已。葬母后又二年余,為兒娶婦。婦,任侍郎之孫女也。先是,任公妾生女數月而殤。後聞祝生之異,遂命駕其家,訂翁婿焉。至是,遂以孫女妻其子,往來不絕矣。一日謂子曰:「上帝以我有功人世,策為『四瀆牧龍君』。今行矣。」俄見庭下有四馬,駕黃幨車,馬四股皆鱗甲。夫妻盛裝出,同登一輿。子及婦皆泣拜,瞬息而渺。是日,寇家見女來,拜別翁媼,亦如生言。媼泣挽留。女曰:「祝郎先去矣。」出門遂不復見。其子名鶚,字離塵,請寇翁,以三娘骸骨與生合葬焉。