wǔ yuè wǔ rì, wú yuè yǒu dòu lóng zhōu zhī xì: kū mù wèi lóng, huì lín jiǎ, shì yǐ jīn bì shàng wèi diāo méng zhū kǎn, fān jīng jiē yǐ jǐn xiù. zhōu mò wèi lóng wěi gāo zhàng yú, yǐ bù suǒ yǐn mù bǎn xià chuí. yǒu tóng zuò bǎn shàng, diān dào gǔn diē, zuò zhū qiǎo jù. xià lín jiāng shuǐ, xiǎn wēi yù duò. gù qí gòu shì tóng yě, xiān yǐ jīn dàn qí fù mǔ, yù diào xún zhī, duò shuǐ ér sǐ wù huǐ yě. wú mén zé zài měi jī, jiào bù tóng ěr.
五月五日,吳越有鬥龍舟之戲:刳木為龍,繪鱗甲,飾以金碧;上為雕甍朱檻,帆旌皆以錦繡。舟末為龍尾高丈余,以布索引木板下垂。有童坐板上,顛倒滾跌,作諸巧劇。下臨江水,險危欲墮。故其購是童也,先以金啖其父母,預調馴之,墮水而死勿悔也。吳門則載美姬,較不同耳。
zhèn jiāng yǒu jiǎng shì tóng ā duān, fāng qī suì. biàn jié qí qiǎo mò néng guò, shēng jià yì qǐ, shí liù suì yóu yòng zhī. zhì jīn shān xià duò shuǐ sǐ. jiǎng ǎo zhǐ cǐ zi, āi míng ér yǐ. ā duān bù zì zhī sǐ, yǒu liǎng rén dǎo qù, jiàn shuǐ zhōng bié yǒu tiān dì huí shì zé liú bō sì rào, yì rú bì lì. é rù gōng diàn, jiàn yī rén dōu móu zuò. liǎng rén yuē: cǐ lóng wō jūn yě. biàn shǐ bài fú, lóng wō jūn yán sè hé jì, yuē: ā duān jì qiǎo kě rù liǔ tiáo bù. suì yǐn zhì yī suǒ, guǎng diàn sì hé. qū shàng dōng láng, yǒu zhū shào nián chū yǔ wèi lǐ, lǜ shí sān sì suì. jí yǒu lǎo yù lái, zhòng hū jiě lǎo. zuò lìng xiàn jì. yǐ, nǎi jiào yǐ qián táng fēi tíng zhī wǔ, dòng tíng hé fēng zhī lè. dàn wén gǔ zhēng huáng guā, zhū yuàn jiē xiǎng jì ér zhū yuàn jiē xī. lǎo kǒng ā duān bù néng jí xián, dú xù xù diào bō zhī ér ā duān yī guò shū yǐ liǎo liǎo. lǎo xǐ yuē: dé cǐ ér, bù ràng wǎn xiá yǐ!
鎮江有蔣氏童阿端,方七歲。便捷奇巧莫能過,聲價益起,十六歲猶用之。至金山下墮水死。蔣媼止此子,哀鳴而已。阿端不自知死,有兩人導去,見水中別有天地;回視則流波四繞,屹如壁立。俄入宮殿,見一人兜牟坐。兩人曰:「此龍窩君也。」便使拜伏,龍窩君顏色和霽,曰:「阿端伎巧可入柳條部。」遂引至一所,廣殿四合。趨上東廊,有諸少年出與為禮,率十三四歲。即有老嫗來,眾呼解姥。坐令獻技。已,乃教以「錢塘飛霆」之舞,「洞庭和風」之樂。但聞鼓鉦喤聒,諸院皆響;既而諸院皆息。姥恐阿端不能即嫻,獨絮絮調撥之;而阿端一過殊已了了。姥喜曰:「得此兒,不讓晚霞矣!」
míng rì lóng wō jūn àn bù, zhū bù bì jí. shǒu àn yè chā bù, guǐ miàn yú fú, míng dà zhēng, wéi sì chǐ xǔ, gǔ kě sì rén hé bào zhī, shēng rú jù tíng, jiào zào bù fù kě wén. wǔ qǐ zé jù tāo xiōng yǒng, héng liú kōng jì, shí duò yī diǎn dà rú pén, zháo dì xiāo miè. lóng wō jūn jí zhǐ zhī, mìng jìn rǔ yīng bù, jiē èr bā shū lì, shēng lè xì zuò, yī shí qīng fēng xí xí, bō shēng jù jìng, shuǐ jiàn níng rú shuǐ jīng shì jiè, shàng xià tōng míng. àn bì, jù tuì lì xī chí xià. cì àn yàn zǐ bù, jiē chuí tiáo rén. nèi yī nǚ láng, nián shí sì wǔ yǐ lái, zhèn xiù qīng huán, zuò sàn huā wǔ piān piān xiáng qǐ, jīn xiù wà lǚ jiān, jiē chū wǔ sè huā duǒ, suí fēng yáng xià, piāo pō mǎn tíng. wǔ bì, suí qí bù yì xià xī chí. ā duān páng nì, yǎ ài hǎo zhī, wèn zhī tóng bù, jí wǎn xiá yě. wú hé, huàn liǔ tiáo bù. lóng wō jūn tè shì ā duān. duān zuò qián wǔ, xǐ nù suí qiāng, fǔ yǎng zhōng jié. lóng wō jūn jiā qí huì wù, cì wǔ wén kù zhě, yú xū jīn shù fà, shàng qiàn yè guāng zhū. ā duān bài cì xià, yì qū xī chí, gè shǒu qí wǔ. duān yú zhòng zhōng yáo zhù wǎn xiá, wǎn xiá yì yáo zhù zhī. shǎo jiān, duān qūn xún chū bù ér běi, wǎn xiá yì jiàn chū bù ér nán, xiāng qù shù wǔ, ér fǎ yán bù gǎn luàn bù, xiāng shì shén chí ér yǐ. jì àn jiá dié bù, tóng nán nǚ jiē shuāng wǔ, shēn zhǎng duǎn nián dà xiǎo fú sè huáng bái, jiē qǔ zhū tóng. zhū bù àn bì, yú guàn ér chū. liǔ tiáo zài yàn zǐ bù hòu, duān jí chū bù qián, ér wǎn xiá yǐ huǎn zhì zài hòu. huí shǒu jiàn duān, gù yí shān hú chāi, duān jí nèi xiù zhōng.
明日龍窩君按部,諸部畢集。首按「夜叉部」,鬼面魚服,鳴大鉦,圍四尺許,鼓可四人合抱之,聲如巨霆,叫噪不復可聞。舞起則巨濤洶湧,橫流空際,時墮一點大如盆,着地消滅。龍窩君急止之,命進「乳鶯部」,皆二八姝麗,笙樂細作,一時清風習習,波聲俱靜,水漸凝如水晶世界,上下通明。按畢,俱退立西墀下。次按「燕子部」,皆垂髫人。內一女郎,年十四五已來,振袖傾鬟,作「散花舞」;翩翩翔起,衿袖襪履間,皆出五色花朵,隨風颺下,飄泊滿庭。舞畢,隨其部亦下西墀。阿端旁睨,雅愛好之,問之同部,即晚霞也。無何,喚「柳條部」。龍窩君特試阿端。端作前舞,喜怒隨腔,俯仰中節。龍窩君嘉其惠悟,賜五文褲褶,魚須金束髮,上嵌夜光珠。阿端拜賜下,亦趨西墀,各守其伍。端於眾中遙注晚霞,晚霞亦遙注之。少間,端逡巡出部而北,晚霞亦漸出部而南,相去數武,而法嚴不敢亂部,相視神馳而已。既按「蛺蝶部」,童男女皆雙舞,身長短、年大小、服色黃白,皆取諸同。諸部按畢,魚貫而出。「柳條」在「燕子部」後,端疾出部前,而晚霞已緩滯在後。回首見端,故遺珊瑚釵,端急內袖中。
jì guī, níng sī chéng jí, mián cān dùn fèi. jiě lǎo zhé jìn gān zhǐ, rì sān sì shěng, fǔ mó yīn qiè, bìng bù shǎo chài. lǎo yōu zhī, wǎng suǒ wèi jì, yuē: wú jiāng wáng shòu qī yǐ cù, qiě wèi nài hé! bó mù yī tóng zǐ lái, zuò tà shàng yǔ yǔ, zì yán: lì jiá dié bù. cóng róng wèn yuē: jūn bìng wèi wǎn xiá fǒu? duān jīng wèn: hé zhī? xiào yuē: wǎn xiá yì rú jūn ěr. duān qī rán qǐ zuò, biàn qiú fāng jì. tóng wèn: shàng néng bù fǒu? dá yún: miǎn qiáng shàng néng zì lì. tóng wǎn chū, nán qǐ yī hù, zhé ér xī, yòu pì shuāng fēi. jiàn lián huā shù shí mǔ, jiē shēng píng dì shàng, yè dà rú xí, huā dà rú gài, luò bàn duī gěng xià yíng chǐ. tóng yǐn rù qí zhōng, yuē: gū zuò cǐ. suì qù. shǎo shí, yī měi rén bō lián huā ér rù, zé wǎn xiá yě. xiāng jiàn jīng xǐ, gè dào xiāng sī, lüè shù shēng píng. suì yǐ shí yā hé gài lìng cè, yǎ kě zhàng bì yòu yún pù lián bàn ér jí zhī, xīn yǔ xiá qǐn. jì dìng hòu yuē, rì yǐ xī yáng wèi hòu, nǎi bié. duān guī, bìng yì xún yù. yóu cǐ liǎng rén rì yǐ huì yú lián mǔ.
既歸,凝思成疾,眠餐頓廢。解姥輒進甘旨,日三四省,撫摩殷切,病不少瘥。姥憂之,罔所為計,曰:「吳江王壽期已促,且為奈何!」薄暮一童子來,坐榻上與語,自言:「隸蛺蝶部。」從容問曰:「君病為晚霞否?」端驚問:「何知?」笑曰:「晚霞亦如君耳。」端悽然起坐,便求方計。童問:「尚能步否?」答云:「勉強尚能自力。」童挽出,南啟一戶,折而西,又辟雙扉。見蓮花數十畝,皆生平地上,葉大如席,花大如蓋,落瓣堆梗下盈尺。童引入其中,曰:「姑坐此。」遂去。少時,一美人撥蓮花而入,則晚霞也。相見驚喜,各道相思,略述生平。遂以石壓荷蓋令側,雅可幛蔽;又勻鋪蓮瓣而藉之,忻與狎寢。既訂後約,日以夕陽為候,乃別。端歸,病亦尋愈。由此兩人日以會於蓮畝。
guò shù rì, suí lóng wō jūn wǎng shòu wú jiāng wáng. chēng shòu yǐ, zhū bù xī guī, dú liú wǎn xiá jí rǔ yīng bù yī rén zài gōng zhōng jiào wǔ. shù yuè gèng wú yīn hào, duān chàng wàng ruò shī. wéi jiě lǎo rì wǎng lái wú jiāng fǔ, duān tuō wǎn xiá wèi wài mèi, qiú xié qù, jì yī jiàn zhī. liú wú jiāng mén xià shù rì, gōng jìn yán sēn, wǎn xiá kǔ bù dé chū, yàng yàng ér fǎn. jī yuè yú, chī xiǎng yù jué. yī rì jiě lǎo rù, qī rán xiāng diào yuē: xī hū! wǎn xiá tóu jiāng yǐ! duān dà hài, tì xià bù néng zì zhǐ. yīn huǐ guān liè fú, cáng jīn zhū ér chū, yì yù xiāng cóng jù sǐ. dàn jiàn jiāng shuǐ ruò bì, yǐ shǒu lì chù bù dé rù. niàn yù fù hái, jù wèn guān fú, zuì jiāng zēng zhòng. yì jì qióng jiǎn, hàn liú jiā zhǒng. hū dǔ bì xià yǒu dà shù yī zhāng, nǎi náo pān ér shàng, jiàn zhì duān miǎo, měng lì yuè duò, xìng bù zhān rú, ér jìng yǐ fú shuǐ shàng. bù yì zhī zhōng, huǎng dǔ rén shì, suì piāo rán qiú qù. yí shí dé àn, shǎo zuò jiāng bīn, dùn sī lǎo mǔ, suì chèn zhōu ér qù.
過數日,隨龍窩君往壽吳江王。稱壽已,諸部悉歸,獨留晚霞及乳鶯部一人在宮中教舞。數月更無音耗,端悵望若失。惟解姥日往來吳江府,端托晚霞為外妹,求攜去,冀一見之。留吳江門下數日,宮禁嚴森,晚霞苦不得出,怏怏而返。積月余,痴想欲絕。一日解姥入,戚然相吊曰:「惜乎!晚霞投江矣!」端大駭,涕下不能自止。因毀冠裂服,藏金珠而出,意欲相從俱死。但見江水若壁,以首力觸不得入。念欲復還,懼問冠服,罪將增重。意計窮蹇,汗流浹踵。忽睹壁下有大樹一章,乃猱攀而上,漸至端杪,猛力躍墮,幸不沾濡,而竟已浮水上。不意之中,恍睹人世,遂飄然泅去。移時得岸,少坐江濱,頓思老母,遂趁舟而去。
dǐ lǐ, sì gù jū lú, hū rú gé shì. cì qiě zhì jiā, hū wén chuāng zhōng yǒu nǚ zǐ yuē: rǔ zi lái yǐ. yīn shēng shén shì wǎn xiá. é, yǔ mǔ jù chū, guǒ xiá. sī shí liǎng rén xǐ shèng yú bēi ér ǎo zé bēi yí jīng xǐ, wàn zhuàng jù zuò yǐ. chū, wǎn xiá zài wú jiāng, jué fù zhōng zhèn dòng, lóng gōng fǎ jìn yán, kǒng dàn xī shēn miǎn, héng zāo tà chǔ, yòu bù dé yī jiàn ā duān, dàn yù qiú sǐ, suì qián tóu jiāng shuǐ. shēn fàn qǐ, chén fú bō zhōng, yǒu kè zhōu zhěng zhī, wèn qí jū lǐ. wǎn xiá gù wú míng jì, nì shuǐ bù dé qí shī, zì niàn yuàn yuàn bù kě fù tóu, suì yuē: zhèn jiāng jiǎng shì, wú xù yě. kè yīn dài guàn piān zhōu, sòng zhū qí jiā. jiǎng ǎo yí qí cuò wù, nǚ zì yán bù wù, yīn yǐ qí qíng xiáng gào ǎo. ǎo yǐ qí fēng gé wǎn miào, pō ài yuè zhī. dì lǜ nián tài shǎo, bì fēi kěn zhōng guǎ yě zhě. ér nǚ xiào jǐn, gù jiā zhōng pín, biàn tuō zhēn shì shòu shù wàn. ǎo chá qí zhì wú tā, liáng xǐ. rán wú zi, kǒng yī dàn lín rù, bù jiàn xìn yú qī lǐ, yǐ móu nǚ. nǚ yuē: mǔ dàn dé zhēn sūn, hé bì qiú rén zhī. ǎo yì ān zhī.
抵里,四顧居廬,忽如隔世。次且至家,忽聞窗中有女子曰:「汝子來矣。」音聲甚似晚霞。俄,與母俱出,果霞。斯時兩人喜勝於悲;而媼則悲疑驚喜,萬狀俱作矣。初,晚霞在吳江,覺腹中震動,龍宮法禁嚴,恐旦夕身娩,橫遭撻楚,又不得一見阿端,但欲求死,遂潛投江水。身泛起,沉浮波中,有客舟拯之,問其居里。晚霞故吳名妓,溺水不得其屍,自念衏院不可復投,遂曰:「鎮江蔣氏,吾婿也。」客因代貫扁舟,送諸其家。蔣媼疑其錯誤,女自言不誤,因以其情詳告媼。媼以其風格婉妙,頗愛悅之。第慮年太少,必非肯終寡也者。而女孝謹,顧家中貧,便脫珍飾售數萬。媼察其志無他,良喜。然無子,恐一旦臨蓐,不見信於戚里,以謀女。女曰:「母但得真孫,何必求人知。」媼亦安之。
huì duān zhì, nǚ xǐ bù zì yǐ. ǎo yì yí ér bù sǐ yīn fā ér zhǒng, hái gǔ jù cún, yīn yǐ cǐ jié duān. duān shǐ shuǎng rán zì wù rán kǒng wǎn xiá è qí fēi rén, zhǔ mǔ wù fù yán. mǔ rán zhī. suì gào tóng lǐ, yǐ wèi dāng rì suǒ de fēi ér shī, rán zhōng lǜ qí bù néng shēng zǐ. wèi jǐ jìng jǔ yī nán, zhuō zhī wú yì cháng ér, shǐ yuè. jiǔ zhī, nǚ jiàn jué ā duān fēi rén, nǎi yuē: hú bù zǎo yán! fán guǐ yī lóng gōng yī, qī qī hún pò jiān níng, shēng rén bù shū yǐ. ruò dé gōng zhōng lóng jiǎo jiāo, kě yǐ xù gǔ jié ér shēng jī fū, xī bù zǎo gòu zhī yě.
會端至,女喜不自已。媼亦疑兒不死;陰發兒冢,骸骨俱存,因以此詰端。端始爽然自悟;然恐晚霞惡其非人,囑母勿復言。母然之。遂告同里,以為當日所得非兒屍,然終慮其不能生子。未幾竟舉一男,捉之無異常兒,始悅。久之,女漸覺阿端非人,乃曰:「胡不早言!凡鬼衣龍宮衣,七七魂魄堅凝,生人不殊矣。若得宮中龍角膠,可以續骨節而生肌膚,惜不早購之也。」
duān huò qí zhū, yǒu jiǎ hú chū zī bǎi wàn, jiā yóu cǐ jù fù. zhí mǔ shòu, fū qī gē wǔ chēng shāng, suì chuán wén wáng dǐ. wáng yù qiáng duó wǎn xiá. duān jù, jiàn wáng zì chén: fū fù jiē guǐ. yàn zhī wú yǐng ér xìn, suì bù zhī duó. dàn qiǎn gōng rén jiù bié yuàn chuán qí jì. nǚ yǐ guī nì huǐ róng, ér hòu jiàn zhī. jiào sān yuè, zhōng bù néng jǐn qí jì ér qù.
端貨其珠,有賈胡出資百萬,家由此巨富。值母壽,夫妻歌舞稱觴,遂傳聞王邸。王欲強奪晚霞。端懼,見王自陳:「夫婦皆鬼。」驗之無影而信,遂不之奪。但遣宮人就別院傳其技。女以龜溺毀容,而後見之。教三月,終不能盡其技而去。