wéi gōng zǐ, xián yáng shì jiā. fàng zòng hǎo yín, bì fù yǒu sè, wú bù sī zhě. cháng zài jīn shù qiān, yù jǐn mì tiān xià míng jì, fán fán lì zhī qū wú bù zhì. qí bù shèn jiā zhě xìn sù jí qù, dāng yì zé zuò bǎi rì liú, shū yì míng huàn, xiū zhì guī, nù qí xíng, yán míng shī zhì bié yè, shǐ yǔ zhū gōng zǐ jiàn hù dú. gōng zǐ yè cì shī qǐn, yú yuán guī, chí míng ér fǎn. yī yè shī zú zhé gōng, shī shǐ zhī zhī. gào gōng, gōng yì shī xià chǔ, bǐ bù néng qǐ ér shǐ yào zhī. jí yù, gōng yǔ zhī yuē: néng dú bèi zhū dì, wén zì jiā, chū wù jìn ruò sī yì, tà rú qián. rán gōng zǐ zuì huì, dú cháng guò chéng. shù nián zhōng xiāng bǎng. yù zì bài yuē, gōng qián zhì zhī. fù dōu, yǐ lǎo pú cóng, shòu rì jì jí, shǐ zhì qí yán dòng. gù shù nián wú guò xíng. hòu chéng jìn shì, gōng nǎi shāo chí qí jìn.
韋公子,咸陽世家。放縱好淫,婢婦有色,無不私者。嘗載金數千,欲盡覓天下名妓,凡繁麗之區無不至。其不甚佳者信宿即去,當意則作百日留,叔亦名宦,休致歸,怒其行,延明師置別業,使與諸公子鍵戶讀。公子夜伺師寢,逾垣歸,遲明而返。一夜失足折肱,師始知之。告公,公益施夏楚,俾不能起而始藥之。及愈,公與之約:能讀倍諸弟,文字佳,出勿禁;若私逸,撻如前。然公子最慧,讀常過程。數年中鄉榜。欲自敗約,公鉗制之。赴都,以老僕從,授日記籍,使志其言動。故數年無過行。後成進士,公乃稍弛其禁。
gōng zǐ huò jiāng yǒu zuò, wéi kǒng gōng wén, rù qū xiàng zhōng zhé tuō xìng wèi. yī rì guò xī ān, jiàn yōu tóng luó huì qīng, nián shí liù qī, xiù lì rú hǎo nǚ, yuè zhī. yè liú qiǎn quǎn, zèng yí fēng lóng. wén qí xīn qǔ fù yóu yùn miào, sī shì yì huì qīng. huì qīng wú nán sè, yè guǒ xié fù zhì, sān rén gòng yī tà. liú shù rì juàn ài zhēn zhì. móu yǔ jù guī. wèn qí jiā kǒu, dá yún: mǔ zǎo sàng, fù cún. mǒu yuán fēi luó xìng. mǔ shǎo fú yì yú xián yáng wéi shì, mài zhì luó jiā, sì yuè jí shēng yú. tǎng dé cóng gōng zǐ qù, yì kě chá qí yīn hào. gōng zǐ jīng wèn mǔ xìng, yuē: xìng lǚ. shēng hài jí, hàn xià jiā tǐ, gài qí mǔ jí shēng jiā bì yě. shēng wú yán. shí tiān yǐ míng, hòu zèng zhī, quàn lìng gǎi yè. wěi tuō tā shì, yuē guī shí zhào zhì zhī, suì bié qù.
公子或將有作,惟恐公聞,入曲巷中輒托姓魏。一日過西安,見優僮羅惠卿,年十六七,秀麗如好女,悅之。夜留繾綣,贈貽豐隆。聞其新娶婦尤韻妙,私示意惠卿。惠卿無難色,夜果攜婦至,三人共一榻。留數日眷愛臻至。謀與俱歸。問其家口,答云:『母早喪,父存。某原非羅姓。母少服役於咸陽韋氏,賣至羅家,四月即生余。倘得從公子去,亦可察其音耗。」公子驚問母姓,曰:「姓呂。」生駭極,汗下浹體,蓋其母即生家婢也。生無言。時天已明,厚贈之,勸令改業。偽托他適,約歸時召致之,遂別去。
hòu lìng sū zhōu, yǒu lè jì shěn wéi niáng, yǎ lì jué lún, ài liú yǔ xiá. xì yuē: qīng xiǎo zì qǔ chūn fēng yī qǔ dù wéi niáng yé? dá yuē: fēi yě. qiè mǔ shí qī wèi míng jì, yǒu xián yáng gōng zǐ yǔ gōng tóng xìng, liú sān yuè, dìng méng hūn qǔ. gōng zǐ qù, bā yuè shēng qiè, yīn míng wéi, shí qiè xìng yě. gōng zǐ lín bié shí, zèng huáng jīn yuān yāng jīn shàng zài. yī qù jìng wú yīn hào, qiè mǔ yǐ shì fèn yì sǐ. qiè sān suì, shòu fǔ yú shěn ǎo, gù cóng qí xìng. gōng zǐ wén yán, kuì hèn wú yǐ zì róng. mò yí shí, dùn shēng yī cè. hū qǐ tiāo dēng, huàn wéi niáng yǐn, àn zhì zhèn dú bēi zhōng. wéi niáng cái xià yàn, kuì luàn shēn sī. zhòng jí shì zé yǐ bì yǐ. hū yōu rén zhì, fù yǐ shī, zhòng lù zhī. ér wéi niáng suǒ yǔ jiāo hǎo zhě jǐn shì jiā, wén zhī jiē bù píng, huì jī yōu rén sòng yú shàng guān. shēng jù, xiè tuó mí fèng, zú yǐ fú zào miǎn guān.
後令蘇州,有樂伎沈韋娘,雅麗絕倫,愛留與狎。戲曰:「卿小字取『春風一曲杜韋娘』耶?」答曰:「非也。妾母十七為名妓,有咸陽公子與公同姓,留三月,訂盟婚娶。公子去,八月生妾,因名韋,實妾姓也。公子臨別時,贈黃金鴛鴦今尚在。一去竟無音耗,妾母以是憤悒死。妾三歲,受撫於沈媼,故從其姓。」公子聞言,愧恨無以自容。默移時,頓生一策。忽起挑燈,喚韋娘飲,暗置鴆毒杯中。韋娘才下咽,潰亂呻嘶。眾集視則已斃矣。呼優人至,付以屍,重賂之。而韋娘所與交好者盡勢家,聞之皆不平,賄激優人訟於上官。生懼,瀉橐彌縫,卒以浮躁免官。
guī jiā nián cái sān shí bā, pō huǐ qián xíng. ér qī qiè wǔ liù rén, jiē wú zi. yù jì gōng sūn gōng yǐ mén wú nèi xíng, kǒng ér rǎn xí qì, suī xǔ guò sì, bì dài qí lǎo ér hòu guī zhī. gōng zǐ fèn yù zhāo huì qīng, jiā rén jiē yǐ wèi bù kě, nǎi zhǐ. yòu shù nián hū bìng, zhé wō xīn yuē: yín bì sù jì zhě fēi rén yě! gōng wén ér tàn yuē: shì dài jiāng sǐ yǐ! nǎi yǐ cì zǐ zhī zǐ, sòng yì qí jiā, shǐ dìng shěng zhī. yuè yú guǒ sǐ. yì shǐ shì yuē: dào bì sī chāng, qí liú bì dài bù kě wèn. rán yǐ jǐ zhī gǔ xuè, ér wèi tā rén fù, yì yǐ xiū yǐ. nǎi guǐ shén yòu wǔ nòng zhī, yòu shǐ zì shí biàn yè. shàng bù zì pōu qí xīn, zì duàn qí shǒu, ér tú liú hàn tóu zhèn, fēi rén tóu ér chù míng zhě yé! suī rán, fēng liú gōng zǐ suǒ shēng zǐ nǚ, jí zài fēng chén zhōng yì jiē shàn chǎng.
歸家年才三十八,頗悔前行。而妻妾五六人,皆無子。欲繼公孫;公以門無內行,恐兒染習氣,雖許過嗣,必待其老而後歸之。公子憤欲招惠卿,家人皆以為不可,乃止。又數年忽病,輒撾心曰:「淫婢宿妓者非人也!」公聞而嘆曰:「是殆將死矣!」乃以次子之子,送詣其家,使定省之。月余果死。異史氏曰:「盜婢私娼,其流弊殆不可問。然以己之骨血,而謂他人父,亦已羞矣。乃鬼神又侮弄之,誘使自食便液。尚不自剖其心,自斷其首,而徒流汗投鴆,非人頭而畜鳴者耶!雖然,風流公子所生子女,即在風塵中亦皆擅場。」