qín yóu wáng dǐng zì xiān hú, wèi rén kāng kǎi yǒu lì, guǎng jiāo yóu. nián shí bā, wèi qǔ, qī yǔn. měi yuǎn yóu, héng jīng suì bù fǎn. xiōng nài, jiāng běi míng shì, yǒu yú shén dǔ. quàn dì wù yóu, jiāng wèi zé ǒu. shēng bù tīng, mìng zhōu dǐ zhèn jiāng fǎng yǒu, yǒu tā chū, yīn shuì jū yú nì lǚ gé shàng. jiāng shuǐ chéng bō, jīn shān zài mù, xīn shén kuài zhī. cì rì, yǒu rén lái, qǐng shēng yí jū, cí bù qù. jū bàn yuè yú, yè mèng nǚ láng, nián kě shí sì wǔ, róng huá duān miào, shàng chuáng yǔ hé, jì wù ér yí. pō guài zhī, yì yǐ wèi ǒu rán. rù yè, yòu mèng zhī rú shì sān sì yè. xīn dà yì, bù gǎn xī zhú, shēn suī yǎn wò, tì rán zì jǐng. cái jiāo jié, mèng nǚ fù lái, fāng xiá, hū zì jīng wù, jí kāi mù, zé shào nǚ rú xiān, yǎn rán yóu zài bào yě. jiàn shēng xǐng, dùn zì kuì qiè. shēng suī zhī fēi rén, yì yì shén dé, wú xiá wèn xùn, zhí yǔ chí zhòu. nǚ ruò bù kān, yuē: kuáng bào rú cǐ, wú guài rén bù gǎn míng gào yě. shēng shǐ jié zhī, dá yún: qiè wǔ shì qiū yuè. xiān fù míng rú, suì yú yì shù. cháng zhēn ài qiè, dàn yán bù yǒng shòu, gù bù xǔ zì rén. hòu shí wǔ suì guǒ yāo mò, jí zǎn yì gé dōng, lìng yǔ dì píng, yì wú zhǒng zhì, wéi lì piàn shí yú guān cè, yuē: nǚ qiū yuè, zàng wú zhǒng, sān shí nián, jià wáng dǐng. jīn yǐ sān shí nián, jūn shì zhì. xīn xǐ, jí yù zì jiàn, cùn xīn xiū qiè, gù jiǎ zhī mèng mèi ěr. wáng yì xǐ, fù qiú qì shì. yuē: qiè shǎo xū yáng qì, yù qiú fù shēng, shí bù jīn cǐ fēng yǔ. hòu rì hǎo hé wú xiàn, hé bì jīn xiāo. suì qǐ ér qù. cì rì fù zhì, zuò duì xiào xuè, huān ruò píng shēng. miè zhú dēng chuáng, kāi yì shēng rén, dàn nǚ jì qǐ, zé yí xiè liú lí, zhān rǎn yīn rù.
秦郵王鼎字仙湖,為人慷慨有力,廣交遊。年十八,未娶,妻殞。每遠遊,恆經歲不返。兄鼐,江北名士,友於甚篤。勸弟勿游,將為擇偶。生不聽,命舟抵鎮江訪友,友他出,因稅居於逆旅閣上。江水澄波,金山在目,心甚快之。次日,友人來,請生移居,辭不去。居半月余,夜夢女郎,年可十四五,容華端妙,上床與合,既寤而遺。頗怪之,亦以為偶然。入夜,又夢之;如是三四夜。心大異,不敢息燭,身雖偃臥,惕然自警。才交睫,夢女復來,方狎,忽自驚寤,急開目,則少女如仙,儼然猶在抱也。見生醒,頓自愧怯。生雖知非人,意亦甚得,無暇問訊,直與馳驟。女若不堪,曰:「狂暴如此,無怪人不敢明告也。」生始詰之,答云:「妾伍氏秋月。先父名儒,邃於《易》數。常珍愛妾,但言不永壽,故不許字人。後十五歲果夭歿,即攢瘞閣東,令與地平,亦無冢志,惟立片石於棺側,曰:『女秋月,葬無冢,三十年,嫁王鼎。』今已三十年,君適至。心喜,亟欲自薦,寸心羞怯,故假之夢寐耳。」王亦喜,復求訖事。曰:「妾少須陽氣,欲求復生,實不禁此風雨。後日好合無限,何必今宵。」遂起而去。次日復至,坐對笑謔,歡若平生。滅燭登床,開異生人,但女既起,則遺泄流離,沾染茵褥。
yī xī, míng yuè yíng chè, xiǎo bù tíng zhōng, wèn nǚ: míng zhōng yì yǒu chéng guō fǒu? dá yuē: děng ěr. míng jiān chéng fǔ, bù zài cǐ chù, qù cǐ kě sān sì lǐ. dàn yǐ yè wèi zhòu. wèn: shēng rén néng jiàn zhī fǒu? dá yún: yì kě. shēng qǐng wǎng guān, nǚ nuò zhī. chéng yuè qù, nǚ piāo hū ruò fēng, wáng jí lì zhuī suí, chuā zhì yī chù, nǚ yán: bù yuǎn yǐ. shēng zhān wàng shū wú suǒ jiàn. nǚ yǐ tuò tú qí liǎng zì, qǐ zhī, míng bèi yú cháng, shì yè sè bù shū bái zhòu. dùn jiàn zhì dié zài yǎo ǎi zhōng. lù shàng xíng rén, qū rú xū shì. é èr zào zhí sān sì rén guò, mò yī rén guài lèi qí xiōng qū jìn shì zhī, guǒ xiōng, hài wèn: xiōng nà de lái? xiōng jiàn shēng, shān rán líng tì, yán: zì bù zhī hé shì, qiáng bèi jū qiú. wáng nù yuē: wǒ xiōng bǐng lǐ jūn zǐ, hé zhì léi xiè rú cǐ! biàn qǐng èr zào, xìng qiě kuān shì. zào bù kěn, shū dà ào nì, shēng huì, yù yǔ zhēng, xiōng zhǐ zhī yuē: cǐ shì guān mìng, yì hé fèng fǎ. dàn yú fá yòng dù, suǒ huì liáng kǔ. dì guī, yí cuò zhì. shēng bǎ xiōng bì, kū shī shēng. zào nù, měng chè xiàng suǒ, xiōng dùn diān jué. shēng jiàn zhī, fèn huǒ tián xiōng, bù néng zhì zhǐ, jí jiě pèi dāo, lì jué zào shǒu. yī zào hǎn sī, shēng yòu jué zhī. nǚ dà jīng yuē: shā guān shǐ, zuì bù yòu! chí zé huò jí! qǐng jí mì zhōu běi fā, guī jiā wù zhāi tí fān, dù mén jué chū rù, qī rì bǎo wú lǜ yě. wáng nǎi wǎn xiōng yè mǎi xiǎo zhōu, huǒ jí běi dù. guī jiàn diào kè zài mén, zhī xiōng guǒ
一夕,明月瑩澈,小步庭中,問女:「冥中亦有城郭否?」答曰:「等耳。冥間城府,不在此處,去此可三四里。但以夜為晝。」問:「生人能見之否?」答云:「亦可。」生請往觀,女諾之。乘月去,女飄忽若風,王極力追隨,欻至一處,女言:「不遠矣。」生瞻望殊無所見。女以唾塗其兩眥,啟之,明倍於常,視夜色不殊白晝。頓見雉堞在杳靄中。路上行人,趨如墟市。俄二皂縶三四人過,末一人怪類其兄;趨近視之,果兄,駭問:「兄那得來?」兄見生,潸然零涕,言:「自不知何事,強被拘囚。」王怒曰:「我兄秉禮君子,何至縲紲如此!」便請二皂,幸且寬釋。皂不肯,殊大傲睨,生恚,欲與爭,兄止之曰:「此是官命,亦合奉法。但余乏用度,索賄良苦。弟歸,宜措置。」生把兄臂,哭失聲。皂怒,猛掣項索,兄頓顛蹶。生見之,忿火填胸,不能制止,即解佩刀,立決皂首。一皂喊嘶,生又決之。女大驚曰:「殺官使,罪不宥!遲則禍及!請即覓舟北發,歸家勿摘提幡,杜門絕出入,七日保無慮也。」王乃挽兄夜買小舟,火急北渡。歸見弔客在門,知兄果
sǐ. bì mén xià yào, shǐ rù, shì xiōng yǐ miǎo, rù shì, zé wáng zhě yǐ sū, biàn hū: è sǐ yǐ! kě jí bèi tāng bǐng. shí sǐ yǐ èr rì, jiā rén jǐn hài, shēng nǎi bèi yán qí gù. qī rì qǐ guān, qù sàng fān, rén shǐ zhī qí fù sū. qīn yǒu jí wèn, dàn wěi duì zhī.
死。閉門下鑰,始入,視兄已渺,入室,則亡者已蘇,便呼:「餓死矣!可急備湯餅。」時死已二日,家人盡駭,生乃備言其故。七日啟關,去喪幡,人始知其復甦。親友集問,但偽對之。
zhuǎn sī qiū yuè, xiǎng niàn pō fán, suì fù nán xià zhì jiù gé, bǐng zhú jiǔ dài, nǚ jìng bù zhì. méng lóng yù qǐn, jiàn yī fù rén lái, yuē: qiū yuè xiǎo niáng zǐ zhì yì láng jūn: qián yǐ gōng yì bèi shā, xiōng fàn táo wáng, zhuō dé niáng zǐ qù, jiàn zài jiān yā, yā yì yù zhī nüè. rì rì pàn láng jūn, dāng móu zuò jīng jì. wáng bēi fèn, biàn cóng fù qù. zhì yī chéng dōu, rù xī guō, zhǐ yī mén yuē: xiǎo niáng zǐ zàn jì cǐ jiān. wáng rù, jiàn fáng shè pō fán, jì dùn qiú fàn shén duō, bìng wú qiū yuè. yòu jìn yī xiǎo fēi, dǒu shì zhōng yǒu dēng huǒ. wáng jìn chuāng yǐ kuī, zé qiū yuè zài tà shàng, yǎn xiù wū qì. èr yì zài cè, cuō yí zhuō lǚ, yǐn yǐ cháo xì, nǚ tí yì jí. yī yì wǎn jǐng yuē: jì wèi zuì fàn, shàng shǒu zhēn yé? wáng nù, bù xiá yǔ, chí dāo zhí rù, yī yì yī dāo, cuī zhǎn rú má, cuàn qǔ nǚ láng ér chū, xìng wú jué zhě. cái zhì lǚ shè, mò rán jí xǐng. fāng guài huàn mèng zhī xiōng, jiàn qiū yuè hán dì ér lì. shēng jīng qǐ yè zuò, gào zhī yǐ mèng. nǚ yuē: zhēn yě, fēi mèng yě. shēng jīng yuē: qiě wèi nài hé! nǚ tàn yuē: cǐ yǒu dìng shù. qiè dài yuè jǐn, shǐ shì shēng qī. jīn yǐ rú cǐ, jí hé néng dài! dāng sù fā yì chù, zài qiè tóng guī, rì pín huàn qiè míng, sān rì kě huó. dàn wèi mǎn shí rì, gǔ ruǎn zú ruò, bù néng wèi jūn rèn jǐng jiù ěr. yán yǐ, cǎo cǎo yù chū. yòu fǎn shēn yuē: qiè jǐ wàng zhī, míng zhuī ruò hé? shēng shí, fù chuán wǒ fú shū, yán sān shí nián hòu kě pèi fū fù. nǎi suǒ bǐ jí shū liǎng fú, yuē: yī jūn zì pèi, yī zhān qiè bèi.
轉思秋月,想念頗煩,遂復南下至舊閣,秉燭久待,女竟不至。朦朧欲寢,見一婦人來,曰:「秋月小娘子致意郎君:前以公役被殺,兇犯逃亡,捉得娘子去,見在監押,押役遇之虐。日日盼郎君,當謀作經紀。」王悲憤,便從婦去。至一城都,入西郭,指一門曰:「小娘子暫寄此間。」王入,見房舍頗繁,寄頓囚犯甚多,並無秋月。又進一小扉,斗室中有燈火。王近窗以窺,則秋月在榻上,掩袖嗚泣。二役在側,撮頤捉履,引以嘲戲,女啼益急。一役挽頸曰:「既為罪犯,尚守貞耶?」王怒,不暇語,持刀直入,一役一刀,摧斬如麻,篡取女郎而出,幸無覺者。裁至旅舍,驀然即醒。方怪幻夢之凶,見秋月含睇而立。生驚起曳坐,告之以夢。女曰:「真也,非夢也。」生驚曰:「且為奈何!」女嘆曰:「此有定數。妾待月盡,始是生期。今已如此,急何能待!當速發瘞處,載妾同歸,日頻喚妾名,三日可活。但未滿時日,骨軟足弱,不能為君任井臼耳。」言已,草草欲出。又返身曰:「妾幾忘之,冥追若何?生時,父傳我符書,言三十年後可佩夫婦。」乃索筆疾書兩符,曰:「一君自佩,一粘妾背。」
sòng zhī chū, zhì qí méi chù, jué chǐ xǔ jí jiàn guān mù, yì yǐ bài fǔ. cè yǒu xiǎo bēi, guǒ rú nǚ yán. fā guān shì zhī, nǚ yán sè rú shēng. bào rù fáng zhōng, yī shang suí fēng jǐn huà. zhān fú yǐ, yǐ bèi rù yán guǒ, fù zhì jiāng bīn, hū lǒng pō zhōu, wěi yán mèi jí bìng, jiāng sòng guī qí jiā. xìng nán fēng dà jìng, fǔ xiǎo yǐ dá lǐ mén. bào nǚ ān zhì, shǐ gào xiōng sǎo. yī jiā jīng gù, yì mò gǎn zhí yán qí huò. shēng qǐ qīn, zhǎng hū qiū yuè, yè zhé yōng shī ér qǐn. rì jiàn wēn nuǎn, sān rì jìng sū, qī rì néng bù. gēng yī bài sǎo, yíng yíng rán shén xiān bù shū. dàn shí bù zhī wài, xū rén ér xíng, bù zé suí fēng yáo yè, lǚ yù qīng cè. jiàn zhě yǐ wèi shēn yǒu cǐ bìng, zhuǎn gèng zēng mèi. měi quàn shēng yuē: jūn zuì niè tài shēn, yí jī dé sòng jīng yǐ chàn zhī. bù rán, shòu kǒng bù yǒng yě. shēng sù bù nìng fú, zhì cǐ guī yī shén qián. hòu yì wú yàng.
送之出,志其沒處,掘尺許即見棺木,亦已敗腐。側有小碑,果如女言。發棺視之,女顏色如生。抱入房中,衣裳隨風盡化。粘符已,以被褥嚴裹,負至江濱,呼攏泊舟,偽言妹急病,將送歸其家。幸南風大競,甫曉已達里門。抱女安置,始告兄嫂。一家驚顧,亦莫敢直言其惑。生啟衾,長呼秋月,夜輒擁屍而寢。日漸溫暖,三日竟蘇,七日能步。更衣拜嫂,盈盈然神仙不殊。但十步之外,須人而行,不則隨風搖曳,屢欲傾側。見者以為身有此病,轉更增媚。每勸生曰:「君罪孽太深,宜積德誦經以懺之。不然,壽恐不永也。」生素不佞佛,至此皈依甚虔。後亦無恙。
yì shǐ shì yuē: yú yù shàng yán dìng lǜ, fán shā gōng yì zhě, zuì jiǎn píng rén sān děng. gài cǐ bèi wú yǒu bù kě shā zhě yě. gù néng zhū chú dù yì zhě, jí wèi xún liáng jí shāo kē zhī, bù kě wèi nüè. kuàng míng zhōng yuán wú dìng fǎ, tǎng yǒu è rén, dāo jù dǐng huò, bù yǐ wèi kù. ruò rén xīn zhī suǒ kuài, jí míng wáng zhī suǒ shàn yě. qǐ zuì zhì míng zhuī, suì kě xìng ér táo zāi!
異史氏曰:「余欲上言定律,『凡殺公役者,罪減平人三等。』蓋此輩無有不可殺者也。故能誅鋤蠹役者,即為循良;即稍苛之,不可謂虐。況冥中原無定法,倘有惡人,刀鋸鼎鑊,不以為酷。若人心之所快,即冥王之所善也。豈罪致冥追,遂可幸而逃哉!」