wáng tài cháng, yuè rén. zǒng jiǎo shí, zhòu wò tà shàng. hū yīn huì, jù tíng bào zuò, yī wù dà yú māo, lái fú shēn xià, zhǎn zhuǎn bù lí. yí shí qíng jì, wù jí jìng chū. shì zhī fēi māo, shǐ bù, gé fáng hū xiōng. xiōng wén, xǐ yuē: dì bì dà guì, cǐ hú lái bì léi tíng jié yě. hòu guǒ shào nián dēng jìn shì, yǐ xiàn lìng rù wèi shì yù.
王太常,越人。總角時,晝臥榻上。忽陰晦,巨霆暴作,一物大於貓,來伏身下,展轉不離。移時晴霽,物即徑出。視之非貓,始怖,隔房呼兄。兄聞,喜曰:「弟必大貴,此狐來避雷霆劫也。」後果少年登進士,以縣令入為侍御。
shēng yī zi míng yuán fēng, jué chī, shí liù suì bù néng zhī pìn mǔ, yīn ér xiāng dǎng wú yú wèi hūn. wáng yōu zhī. shì yǒu fù rén lǜ shào nǚ dēng mén, zì qǐng wèi fù. shì qí nǚ, yān rán zhǎn xiào, zhēn xiān pǐn yě. xǐ wèn xìng míng. zì yán: yú shì. nǚ xiǎo cuì, nián èr bā yǐ. yǔ yì pìn jīn. yuē: shì cóng wǒ kāng hé bù dé bǎo, yī dàn zhì shēn guǎng shà, yì bì pú, yàn gāo liáng, bǐ yì shì, wǒ yuàn wèi yǐ, qǐ mài cài yě ér suǒ zhí hū! fū rén dà yuè, yōu hòu zhī. fù jí mìng nǚ bài wáng jí fū rén, zhǔ yuē: cǐ ěr wēng gū, fèng shì yí jǐn. wǒ dà máng, qiě qù, sān shù rì dāng fù lái. wáng mìng pū mǎ sòng zhī, fù yán: lǐ xiàng bù yuǎn, wú fán duō shì. suì chū mén qù.
生一子名元豐,絕痴,十六歲不能知牝牡,因而鄉黨無於為婚。王憂之。適有婦人率少女登門,自請為婦。視其女,嫣然展笑,真仙品也。喜問姓名。自言:「虞氏。女小翠,年二八矣。」與議聘金。曰:「是從我糠覈不得飽,一旦置身廣廈,役婢僕,厭膏梁,彼意適,我願慰矣,豈賣菜也而索直乎!」夫人大悅,優厚之。婦即命女拜王及夫人,囑曰:「此爾翁姑,奉侍宜謹。我大忙,且去,三數日當復來。」王命仆馬送之,婦言:「里巷不遠,無煩多事。」遂出門去。
xiǎo cuì shū bù bēi liàn, biàn jí lián zhōng fān qǔ huā yàng. fū rén yì ài lè zhī. shù rì fù bù zhì, yǐ jū lǐ wèn nǚ, nǚ yì hān rán bù néng yán qí dào lù. suì zhì bié yuàn, shǐ fū fù chéng lǐ. zhū qī wén shí dé pín jiā ér zuò xīn fù, gòng xiào shān zhī jiàn nǚ jiē jīng, qún yì shǐ xī. nǚ yòu shén huì, néng kuī wēng gū xǐ nù. wáng gōng fū fù, chǒng xī guò yú cháng qíng, rán tì tì yān wéi kǒng qí zēng zi chī, ér nǚ shū huān xiào bù wèi xián. dì shàn xuè, cì bù zuò yuán, tà cù wèi xiào. zhe xiǎo pí xuē, cù qù shù shí bù, gěi gōng zǐ bēn shí zhī, gōng zǐ jí bì héng liú hàn xiāng shǔ. yī rì wáng ǒu guò, yuán rán lái zhí zhōng miàn mù. nǚ yǔ bì jù liǎn jī qù, gōng zǐ yóu yǒng yuè bēn zhú zhī. wáng nù, tóu zhī yǐ shí, shǐ fú ér tí. wáng yǐ gào fū rén, fū rén wǎng zé nǚ, nǚ fǔ shǒu wēi xiào, yǐ shǒu kēng bìng rèn shuǎ quǎn shèng zāi biàn kàng yòu tóu ài quǎn duì líng jiàn zhī nù shén, hū nǚ gòu mà. nǚ yǐ jǐ nòng dài, bù jù yì bù yán. fū rén wú nài zhī, yīn zhàng qí zi. yuán fēng dà hào, nǚ shǐ sè biàn, qū xī qǐ yòu. fū rén nù dùn jiě, shì zhàng qù. nǚ xiào lā gōng zǐ rù shì, dài pū yī shàng chén, shì yǎn lèi, mā sā zhàng hén, ěr yǐ zǎo lì. gōng zǐ nǎi shōu tì yǐ xīn. nǚ hé tíng hù, fù zhuāng gōng zǐ zuò bà wáng, zuò shā mò rén jǐ nǎi yàn fú, shù xì yāo, pó suō zuò zhàng xià wǔ huò jì chā zhì wěi, bō pí pá, dīng dīng lǚ lǚ rán, xuān xiào yī shì, rì yǐ wèi cháng. wáng gōng yǐ zi chī, bù rěn guò zé fù, jí wēi wén yān, yì ruò zhì zhī.
小翠殊不悲戀,便即奩中翻取花樣。夫人亦愛樂之。數日婦不至,以居里問女,女亦憨然不能言其道路。遂治別院,使夫婦成禮。諸戚聞拾得貧家兒作新婦,共笑姍之;見女皆驚,群議始息。女又甚慧,能窺翁姑喜怒。王公夫婦,寵惜過於常情,然惕惕焉惟恐其憎子痴,而女殊歡笑不為嫌。第善謔,刺布作圓,蹋蹴為笑。着小皮靴,蹴去數十步,給公子奔拾之,公子及婢恆流汗相屬。一日王偶過,圓然來直中面目。女與婢俱斂跡去,公子猶踴躍奔逐之。王怒,投之以石,始伏而啼。王以告夫人,夫人往責女,女俯首微笑,以手劥病<韌耍┨綣剩災弁抗幼骰嬡綣懟7蛉*見之怒甚,呼女詬罵。女倚幾弄帶,不懼亦不言。夫人無奈之,因杖其子。元豐大號,女始色變,屈膝乞宥。夫人怒頓解,釋杖去。女笑拉公子入室,代撲衣上塵,拭眼淚,摩挲杖痕,餌以棗栗。公子乃收涕以忻。女闔庭戶,復裝公子作霸王,作沙漠人;己乃艷服,束細腰,婆娑作帳下舞;或髻插雉尾,撥琵琶,丁丁縷縷然,喧笑一室,日以為常。王公以子痴,不忍過責婦,即微聞焉,亦若置之。
tóng xiàng yǒu wáng gěi jiàn zhě, xiāng gé shí yú hù, rán sù bù xiāng néng shí zhí sān nián dà jì lì, jì gōng wò hé nán dào zhuàn, sī zhōng shāng zhī. gōng zhī qí móu, yōu lǜ wú suǒ wèi jì. yī xī zǎo qǐn, nǚ guān dài shì zhǒng zǎi zhuàng, jiǎn sù sī zuò nóng zī, yòu yǐ qīng yī shì liǎng bì wèi yú hòu, qiè kuà jiù mǎ ér chū, xì yún: jiāng yè wáng xiān shēng. chí zhì gěi jiàn zhī mén, jí yòu biān wō cóng rén, dà yán yuē: wǒ yè shì yù wáng, níng yè gěi jiàn wáng yé! huí pèi ér guī. bǐ zhì jiā mén, mén zhě wù yǐ wèi zhēn, bēn bái wáng gōng. gōng jí qǐ chéng yíng, fāng zhī wèi zi fù zhī xì. nù shén, wèi fū rén yuē: rén fāng dǎo wǒ zhī xiá, fǎn yǐ guī gé zhī chǒu dēng mén ér gào zhī, yú huò bù yuǎn yǐ! fū rén nù, bēn nǚ shì, gòu ràng zhī. nǚ wéi hān xiào, bìng bù yī zhì cí. tà zhī bù rěn, chū zhī zé wú jiā, fū qī ào yuàn, zhōng yè bù qǐn. shí zhǒng zǎi mǒu gōng hè shén, qí yí cǎi fú cóng, yǔ nǚ wěi zhuāng wú shǎo shū bié, wáng gěi jiàn yì wù wèi zhēn. lǚ zhēn gōng mén, zhōng yè ér kè wèi chū, yí zhǒng zǎi yǔ gōng yǒu yīn móu. cì rì zǎo qī, jiàn ér wèn yuē: yè xiàng gōng zhì jūn jiā yé? gōng yí qí xiāng jī, cán yán wěi wěi, bù shèn xiǎng dá. gěi jiàn yù yí, móu suì qǐn, yóu cǐ yì jiāo huān gōng. gōng tàn zhī qí qíng qiè xǐ, ér yīn zhǔ fū rén quàn nǚ gǎi háng, nǚ xiào yīng zhī.
同巷有王給諫者,相隔十餘戶,然素不相能;時值三年大計吏,忌公握河南道篆,思中傷之。公知其謀,憂慮無所為計。一夕早寢,女冠帶飾冢宰狀,剪素絲作濃髭,又以青衣飾兩婢為虞候,竊跨廄馬而出,戲云:「將謁王先生。」馳至給諫之門,即又鞭撾從人,大言曰:「我謁侍御王,寧謁給諫王耶!」回轡而歸。比至家門,門者誤以為真,奔白王公。公急起承迎,方知為子婦之戲。怒甚,謂夫人曰:「人方蹈我之瑕,反以閨閣之丑登門而告之,余禍不遠矣!」夫人怒,奔女室,詬讓之。女惟憨笑,並不一置詞。撻之不忍,出之則無家,夫妻懊怨,終夜不寢。時冢宰某公赫甚,其儀采服從,與女偽裝無少殊別,王給諫亦誤為真。屢偵公門,中夜而客未出,疑冢宰與公有陰謀。次日早期,見而問曰:「夜相公至君家耶?」公疑其相譏,慚言唯唯,不甚響答。給諫愈疑,謀遂寢,由此益交歡公。公探知其情竊喜,而陰囑夫人勸女改行,女笑應之。
yú suì, shǒu xiàng miǎn, shì yǒu yǐ sī hán zhì gōng zhě wù tóu gěi jiàn. gěi jiàn dà xǐ, xiān tuō shàn gōng zhě wǎng jiǎ wàn jīn, gōng jù zhī. gěi jiàn zì yì gōng suǒ. gōng mì jīn páo bìng bù kě dé gěi jiàn cì hou jiǔ, nù gōng màn, fèn jiāng xíng. hū jiàn gōng zǐ gǔn yī liú miǎn, yǒu nǚ zǐ zì mén nèi tuī zhī yǐ chū, dà hài yǐ ér xiào fǔ zhī, tuō qí fú miǎn ér qù. gōng jí chū, zé kè qù yuǎn. wén qí gù, jīng yán rú tǔ, dà kū yuē: cǐ huò shuǐ yě! zhǐ rì chì wú zú yǐ! yǔ fū rén cāo zhàng wǎng. nǚ yǐ zhī zhī, hé fēi rèn qí gòu lì. gōng nù, fǔ qí mén, nǚ zài nèi hán xiào ér gào zhī yuē: wēng wú fán nù. yǒu xīn fù zài, dāo jù fǔ yuè fù zì shòu zhī, bì bù lìng yí hài shuāng qīn. wēng ruò cǐ, shì yù shā fù yǐ miè kǒu yé? gōng nǎi zhǐ. gěi jiàn guī, guǒ kàng shū jiē wáng bù guǐ, gǔn miǎn zuò jù. shàng jīng yàn zhī, qí liú miǎn nǎi liáng xiá xīn suǒ zhì, páo zé bài bù huáng fú yě. shàng nù qí wū. yòu zhào yuán fēng zhì, jiàn qí hān zhuàng kě jū, xiào yuē: cǐ kě yǐ zuò tiān zǐ yé? nǎi xià zhī fǎ sī. gěi jiàn yòu sòng gōng jiā yǒu yāo rén, fǎ sī yán jié zāng huò, bìng yán wú tā, wéi diān fù chī ér rì shì xì xiào, lín lǐ yì wú yì cí. àn nǎi dìng, yǐ gěi jiàn chōng yún nán jūn.
逾歲,首相免,適有以私函致公者誤投給諫。給諫大喜,先托善公者往假萬金,公拒之。給諫自詣公所。公覓巾袍並不可得;給諫伺候久,怒公慢,憤將行。忽見公子袞衣旒冕,有女子自門內推之以出,大駭;已而笑撫之,脫其服冕而去。公急出,則客去遠。聞其故,驚顏如土,大哭曰:「此禍水也!指日赤吾族矣!」與夫人操杖往。女已知之,闔扉任其詬厲。公怒,斧其門,女在內含笑而告之曰:「翁無煩怒。有新婦在,刀鋸斧鉞婦自受之,必不令貽害雙親。翁若此,是欲殺婦以滅口耶?」公乃止。給諫歸,果抗疏揭王不軌,袞冕作據。上驚驗之,其旒冕乃梁黠心所制,袍則敗布黃袱也。上怒其誣。又召元豐至,見其憨狀可掬,笑曰:「此可以作天子耶?」乃下之法司。給諫又訟公家有妖人,法司嚴詰臧獲,並言無他,惟顛婦痴兒日事戲笑,鄰里亦無異詞。案乃定,以給諫充雲南軍。
wáng yóu shì qí nǚ. yòu yǐ mǔ jiǔ bù zhì, yì qí fēi rén, shǐ fū rén tàn jié zhī, nǚ dàn xiào bù yán. zài fù qióng wèn, zé yǎn kǒu yuē: ér yù huáng nǚ, mǔ bù zhī yé? wú hé, gōng zhuó jīng qīng. wǔ shí yú měi huàn wú sūn. nǚ jū sān nián, yè yè yǔ gōng zǐ yì qǐn, shì wèi cháng yǒu suǒ sī. fū rén yì tà qù, zhǔ gōng zǐ yǔ fù tóng qǐn. guò shù rì, gōng zǐ gào mǔ yuē: jiè tà qù, hàn bù hái! xiǎo cuì yè yè yǐ zú gǔ jiā fù shàng, chuǎn qì bù dé yòu guàn qiā rén gǔ lǐ. bì yù wú bù càn rán. fū rén ā pāi lìng qù. yī rì nǚ yù yú shì, gōng zǐ jiàn zhī, yù yǔ xié nǚ xiào zhǐ zhī, yù shǐ gū dài. jì qù, nǎi gèng xiè rè tāng yú wèng, jiě qí páo kù, yǔ bì fú zhī rù. gōng zǐ jué zhēng mèn, dà hū yù chū. nǚ bù tīng, yǐ qīn méng zhī. shǎo shí wú shēng, qǐ shì yǐ jué. nǚ tǎn xiào bù jīng, yè zhì chuáng shàng, shì tǐ gàn jié, jiā fù bèi yān. fū rén wén zhī, kū ér rù, mà yuē: kuáng bì hé shā wú ér! nǚ chǎn rán yuē: rú cǐ chī ér, bù rú wù yǒu. fū rén yì huì, yǐ shǒu chù nǚ bì bèi zhēng yè quàn zhī. fāng fēn zào jiān, yī bì gào yuē: gōng zǐ shēn yǐ! chuò tì fǔ zhī, zé qì xī xiū xiū, ér dà hàn jìn yín, zhān jiā yīn rù. shí qǐng hàn yǐ, hū kāi mù sì gù biàn shì jiā rén, shì bù xiāng shí, yuē: wǒ jīn huí yì wǎng xī, dōu rú mèng mèi, hé yě? fū rén yǐ qí yán yǔ bù chī, dà yì zhī. xié cān qí fù, lǚ shì zhī guǒ bù chī, dà xǐ, rú huò yì bǎo. zhì wǎn, hái tà gù chù, gèng shè qīn zhěn yǐ chān zhī. gōng zǐ rù shì, jǐn qiǎn bì qù. zǎo kuī zhī, zé tà xū shè. zì cǐ chī diān jiē bù fù zuò, ér qín sè jìng hǎo rú xíng yǐng yān.
王由是奇女。又以母久不至,意其非人,使夫人探詰之,女但笑不言。再復窮問,則掩口曰:「兒玉皇女,母不知耶?」無何,公擢京卿。五十餘每患無孫。女居三年,夜夜與公子異寢,似未嘗有所私。夫人異榻去,囑公子與婦同寢。過數日,公子告母曰:「借榻去,悍不還!小翠夜夜以足股加腹上,喘氣不得;又慣掐人股里。」婢嫗無不粲然。夫人呵拍令去。一日女浴於室,公子見之,欲與偕;女笑止之,諭使姑待。既去,乃更瀉熱湯於瓮,解其袍褲,與婢扶之入。公子覺蒸悶,大呼欲出。女不聽,以衾蒙之。少時無聲,啟視已絕。女坦笑不驚,曳置床上,拭體干潔,加復被焉。夫人聞之,哭而入,罵曰:「狂婢何殺吾兒!」女囅然曰:「如此痴兒,不如勿有。」夫人益恚,以首觸女;婢輩爭曳勸之。方紛噪間,一婢告曰:「公子呻矣!」輟涕撫之,則氣息休休,而大汗浸淫,沾浹裀褥。食頃汗已,忽開目四顧遍視家人,似不相識,曰:「我今回憶往昔,都如夢寐,何也?」夫人以其言語不痴,大異之。攜參其父,屢試之果不痴,大喜,如獲異寶。至晚,還榻故處,更設衾枕以覘之。公子入室,盡遣婢去。早窺之,則榻虛設。自此痴顛皆不復作,而琴瑟靜好如形影焉。
nián yú, gōng wèi gěi jiàn zhī dǎng zòu hé miǎn guān, xiǎo yǒu guà wù. jiù yǒu guǎng xī zhōng chéng suǒ zèng yù píng, jià lèi qiān jīn, jiāng chū yǐ huì dāng lù. nǚ ài ér bǎ wán zhī, shī shǒu duò suì, cán ér zì tóu. gōng fū fù fāng yǐ miǎn guān bù kuài, wén zhī, nù, jiāo kǒu ā mà. nǚ fèn ér chū, wèi gōng zǐ yuē: wǒ zài rǔ jiā, suǒ bǎo quán zhě bù zhǐ yī píng, hé suì bù shǎo cún miàn mù? shí yǔ jūn yán: wǒ fēi rén yě. yǐ mǔ zāo léi tíng zhī jié, shēn shòu ér wēng bì yì yòu yǐ wǒ liǎng rén yǒu wǔ nián sù fēn, gù yǐ wǒ lái bào nǎng ēn le sù yuàn ěr. shēn shòu tuò mà zhuó fà bù zú yǐ shù, suǒ yǐ bù jí xíng zhě, wǔ nián zhī ài wèi yíng. jīn hé kě yǐ zàn zhǐ hū! shèng qì ér chū, zhuī zhī yǐ yǎo. gōng shuǎng rán zì shī, ér huǐ wú jí yǐ. gōng zǐ rù shì, dǔ qí shèng fěn yí gōu, tòng kū yù sǐ qǐn shí bù gān, rì jiù léi cuì. gōng dà yōu, jí wèi jiāo xù yǐ jiě zhī, ér gōng zǐ bù lè. wéi qiú liáng gōng huà xiǎo cuì xiàng, rì yè jiāo dǎo qí xià, jǐ èr nián.
年余,公為給諫之黨奏劾免官,小有掛誤。舊有廣西中丞所贈玉瓶,價累千金,將出以賄當路。女愛而把玩之,失手墮碎,慚而自投。公夫婦方以免官不快,聞之,怒,交口呵罵。女奮而出,謂公子曰:「我在汝家,所保全者不止一瓶,何遂不少存面目?實與君言:我非人也。以母遭雷霆之劫,深受而翁庇翼;又以我兩人有五年夙分,故以我來報曩恩、了夙願耳。身受唾罵、擢髮不足以數,所以不即行者,五年之愛未盈。今何可以暫止乎!」盛氣而出,追之已杳。公爽然自失,而悔無及矣。公子入室,睹其剩粉遺鈎,慟哭欲死;寢食不甘,日就羸瘁。公大憂,急為膠續以解之,而公子不樂。惟求良工畫小翠像,日夜澆禱其下,幾二年。
ǒu yǐ gù zì tā lǐ guī, míng yuè yǐ jiǎo, cūn wài yǒu gōng jiā tíng yuán, qí mǎ qiáng wài guò, wén xiào yǔ shēng, tíng pèi, shǐ jiù zú zhuō kòng, dēng ān yī wàng, zé èr nǚ láng yóu xì qí zhōng. yún yuè hūn mēng, bù shèn kě biàn, dàn wén yī cuì yī zhě yuē: bì zǐ dāng zhú chū mén! yī hóng yī zhě yuē: rǔ zài wú jiā yuán tíng, fǎn zhú ā shuí? cuì yī rén yuē: bì zǐ bù xiū! bù néng zuò fù, bèi rén qū qiǎn, yóu mào rèn wù chǎn yě? hóng yī zhě yuē: suǒ shèng lǎo dà bì wú zhǔ gù zhě! tīng qí yīn kù lèi xiǎo cuì, jí hū zhī. cuì yī rén qù yuē: gū bù yǔ ruò zhēng, rǔ hàn zi lái yǐ. jì ér hóng yī rén lái, guǒ xiǎo cuì. xǐ jí. nǚ lìng dēng yuán chéng jiē ér xià zhī, yuē: èr nián bù jiàn, gǔ shòu yī bǎ yǐ! gōng zǐ wò shǒu qì xià, jù dào xiāng sī. nǚ yán: qiè yì zhī zhī, dàn wú yán fù jiàn jiā rén. jīn yǔ dà zǐ yóu xì, yòu xiāng xiè hòu, zú zhī qián yīn bù kě táo yě. qǐng yǔ tóng guī, bù kě qǐng zhǐ yuán zhōng, xǔ zhī. gōng zǐ qiǎn pū bēn bái fū rén. fū rén jīng qǐ, jià jiān yú ér wǎng, qǐ yào rù tíng. nǚ jí qū xià yíng bài fū rén zhuō bì liú tì, lì bái qián guò, jǐ bù zì róng, yuē: ruò bù shǎo jì zhēn gěng, qǐng xié guī wèi wǒ chí mù. nǚ jùn cí bù kě. fū rén lǜ yě tíng huāng jì, móu yǐ duō rén fú yì. nǚ yuē: wǒ zhū rén xī bù yuàn jiàn, wéi qián liǎng bì zhāo xī xiāng cóng, bù néng wú juàn zhù ěr wài wéi yī lǎo pú yīng mén, yú dōu wú suǒ fù xū. fū rén xī rú qí yán. tuō gōng zǐ yǎng kē yuán zhōng, rì gōng shí yòng ér yǐ.
偶以故自他里歸,明月已皎,村外有公家亭園,騎馬牆外過,聞笑語聲,停轡,使廄卒捉鞚,登鞍一望,則二女郎遊戲其中。雲月昏蒙,不甚可辨,但聞一翠衣者曰:「婢子當逐出門!」一紅衣者曰:「汝在吾家園亭,反逐阿誰?」翠衣人曰:「婢子不羞!不能作婦,被人驅遣,猶冒認物產也?」紅衣者曰:「索勝老大婢無主顧者!」聽其音酷類小翠,疾呼之。翠衣人去曰:「姑不與若爭,汝漢子來矣。」既而紅衣人來,果小翠。喜極。女令登垣承接而下之,曰:「二年不見,骨瘦一把矣!」公子握手泣下,具道相思。女言:「妾亦知之,但無顏復見家人。今與大姊遊戲,又相邂逅,足知前因不可逃也。」請與同歸,不可;請止園中,許之。公子遣仆奔白夫人。夫人驚起,駕肩輿而往,啟鑰入亭。女即趨下迎拜;夫人捉臂流涕,力白前過,幾不自容,曰:「若不少記榛梗,請偕歸慰我遲暮。」女峻辭不可。夫人慮野亭荒寂,謀以多人服役。女曰:「我諸人悉不願見,惟前兩婢朝夕相從,不能無眷注耳;外惟一老僕應門,余都無所復須。」夫人悉如其言。托公子養疴園中,日供食用而已。
nǚ měi quàn gōng zǐ bié hūn, gōng zǐ bù cóng. hòu nián yú, nǚ méi mù yīn shēng jiàn yǔ nǎng yì, chū xiàng zhì zhī, jiǒng ruò liǎng rén. dà guài zhī. nǚ yuē: shì qiè jīn rì hé rú chóu xī měi? gōng zǐ yuē: jīn rì měi zé měi yǐ, rán jiào chóu xī zé shì bù rú. nǚ yuē: yì qiè lǎo yǐ! gōng zǐ yuē: èr shí yú suì hé dé sù lǎo! nǚ xiào ér fén tú, jiù zhī yǐ jìn. yī rì wèi gōng zǐ yuē: xī zài jiā shí, ā wēng wèi qiè dǐ sǐ bù zuò jiǎn, jīn qīn lǎo jūn gū, qiè shí bù néng chǎn, kǒng wù jūn zōng sì. qǐng qǔ fù yú jiā, dàn wǎn shì fèng gōng gū, jūn wǎng lái yú liǎng jiān, yì wú suǒ bù biàn. gōng zǐ rán zhī, nà bì yú zhōng tài shǐ zhī jiā. jí qī jiāng jìn, nǚ wèi xīn rén zhì yī lǚ, jī sòng mǔ suǒ. jí xīn rén rù mén, zé yán mào jǔ zhǐ, yǔ xiǎo cuì wú háo fà zhī yì. dà qí zhī. wǎng zhì yuán tíng, zé nǚ yì bù zhī suǒ zài. wèn bì, bì chū hóng jīn yuē: niáng zǐ zàn guī níng, liú cǐ yí gōng zǐ. zhǎn jīn, zé jié yù jué yī méi, xīn zhī qí bù fǎn, suì xié bì jù guī. suī qǐng kè bù wàng xiǎo cuì, xìng ér duì xīn rén rú dí jiù hǎo yān. shǐ wù zhōng shì zhī yīn, nǚ yù zhī zhī, gù xiān huà qí mào, yǐ wèi tā rì zhī sī yún.
女每勸公子別婚,公子不從。後年余,女眉目音聲漸與曩異,出像質之,迥若兩人。大怪之。女曰:「視妾今日何如疇昔美?」公子曰:「今日美則美矣,然較疇昔則似不如。」女曰:「意妾老矣!」公子曰:「二十餘歲何得速老!」女笑而焚圖,救之已燼。一日謂公子曰:「昔在家時,阿翁謂妾抵死不作繭,今親老君孤,妾實不能產,恐誤君宗嗣。請娶婦於家,旦晚侍奉公姑,君往來於兩間,亦無所不便。」公子然之,納幣於鍾太史之家。吉期將近,女為新人製衣履,齎送母所。及新人入門,則言貌舉止,與小翠無毫髮之異。大奇之。往至園亭,則女亦不知所在。問婢,婢出紅巾曰:「娘子暫歸寧,留此貽公子。」展巾,則結玉玦一枚,心知其不返,遂攜婢俱歸。雖頃刻不忘小翠,幸而對新人如覿舊好焉。始悟鍾氏之姻,女預知之,故先化其貌,以慰他日之思雲。
yì shǐ shì yuē: yī hú yě, yǐ wú xīn zhī dé, ér yóu sī suǒ bào ér shēn shòu zài zào zhī fú zhě, gù shī shēng yú pò zèng, hé qí bǐ zāi! yuè quē zhòng yuán, cóng róng ér qù, shǐ zhī xiān rén zhī qíng yì gēng shēn yú liú sú yě!
異史氏曰:「一狐也,以無心之德,而猶思所報;而身受再造之福者,顧失聲於破甑,何其鄙哉!月缺重圓,從容而去,始知仙人之情亦更深於流俗也!」