guǎng píng féng shēng, shǎo qīng tuō, zòng jiǔ. mèi shuǎng ǒu xíng, yù yī shào nǚ, zhe hóng pèi, róng sè juān hǎo. cóng xiǎo xī nú, niè lù bēn bō, lǚ wà zhān rú. xīn qiè hǎo zhī. bó mù zuì guī, dào cè gù yǒu lán ruò, jiǔ wú fèi, yǒu nǚ zǐ zì nèi chū, zé xiàng lì rén yě, hū jiàn shēng lái, jí zhuǎn shēn rù. yīn sī: lì zhě hé dé zài chán yuàn zhōng? zhí lǘ yú mén, wǎng chān qí yì. rù zé duàn yuán líng luò, jiē shàng xì cǎo rú tǎn. páng huáng jiān, yī bān bái sǒu chū, yī mào zhěng jié, wèn: kè hé lái? shēng yuē: ǒu guò gǔ shā, yù yī zhān yǎng. yīn wèn: wēng hé zhì cǐ? sǒu yuē: lǎo fū liú yù wú suǒ, zàn jí cǐ ān dùn xì xiǎo. jì chéng chǒng jiàng, shān chá kě yǐ dāng jiǔ. nǎi sù bīn rù. jiàn diàn hòu yī yuàn, shí lù guāng míng, wú fù zhēn mǎng. rù qí shì, zé lián huǎng chuáng mù, xiāng wù pēn rén. zuò zhǎn xìng zì, yún: méng sǒu xìng xīn. shēng chéng zuì jù wèn yuē: wén yǒu nǚ gōng zǐ wèi shì liáng pǐ, qiè bù zì chuāi yuàn yǐ jìng tái zì xiàn. xīn xiào yuē: róng móu zhī jīng rén. shēng jí suǒ bǐ wèi shī yuē: qiān jīn mì yù chǔ, yīn qín shǒu zì jiāng. yún yīng rú yǒu yì, qīn wèi dǎo xuán shuāng. zhǔ rén xiào fù zuǒ yòu. shǎo jiān, yǒu bì yǔ xīn ěr yǔ. xīn qǐ wèi kè nài zuò, qiān mù rù, yǐn yuē shù yǔ jí qū chū. shēng yì bì yǒu jiā bào, ér xīn nǎi zuò yǔ wà jué, bù fù yǒu tā yán. shēng bù néng rěn, wèn yuē: wèi shěn yì zhǐ, xìng shì yí bào. xīn yuē: jūn zhuō luò shì, qīng fēng yǐ jiǔ, dàn yǒu sī zhōng suǒ bù gǎn yán ěr. shēng gù qǐng, xīn yuē: ruò xī shí jiǔ rén, jià zhě shí yǒu èr. jiào mìng rèn zhī jīng rén, lǎo fū bù yǔ yān. shēng yuē: xiǎo shēng zhǐ yào de jīn zhāo lǐng xiǎo xī nú dài lù xíng zhě. xīn bù yīng, xiāng duì mò rán. wén fáng nèi yīng yīng nì yǔ, shēng chéng zuì qiān lián yuē: kàng lì jì bù kě dé, dāng yī jiàn yán sè, yǐ xiāo wú hàn. nèi wén gōu dòng, qún lì è gù. guǒ yǒu hóng yī rén, zhèn xiù qīng huán, tíng tíng niān dài. wàng jiàn shēng rù, biàn shì zhāng huáng. xīn nù, mìng shù rén zuó shēng chū. jiǔ yù yǒng shàng, dào zhēn wú zhōng, wǎ shí luàn luò rú yǔ, xìng bù zháo tǐ.
廣平馮生,少輕脫,縱酒。昧爽偶行,遇一少女,着紅帔,容色娟好。從小奚奴,躡露奔波,履襪沾濡。心竊好之。薄暮醉歸,道側故有蘭若,久蕪廢,有女子自內出,則向麗人也,忽見生來,即轉身入。陰思:麗者何得在禪院中?縶驢於門,往覘其異。入則斷垣零落,階上細草如毯。彷徨間,一斑白叟出,衣帽整潔,問:「客何來?」生曰:「偶過古剎,欲一瞻仰。」因問:「翁何至此?」叟曰:「老夫流寓無所,暫藉此安頓細小。既承寵降,山茶可以當酒。」乃肅賓入。見殿後一院,石路光明,無復榛莽。入其室,則簾幌床幕,香霧噴人。坐展姓字,云:「蒙叟姓辛。」生乘醉遽問曰:「聞有女公子未適良匹,竊不自揣願以鏡台自獻。」辛笑曰:「容謀之荊人。」生即索筆為詩曰:「千金覓玉杵,殷勤手自將。雲英如有意,親為搗玄霜。」主人笑付左右。少間,有婢與辛耳語。辛起慰客耐坐,牽幕入,隱約數語即趨出。生意必有佳報,而辛乃坐與嗢噱,不復有他言。生不能忍,問曰:「未審意旨,幸釋疑抱。」辛曰:「君卓犖士,傾風已久,但有私衷所不敢言耳。」生固請,辛曰:「弱息十九人,嫁者十有二。醮命任之荊人,老夫不與焉。」生曰:「小生只要得今朝領小奚奴帶露行者。」辛不應,相對默然。聞房內嚶嚶膩語,生乘醉搴簾曰:「伉儷既不可得,當一見顏色,以消吾憾。」內聞鈎動,群立愕顧。果有紅衣人,振袖傾鬟,亭亭拈帶。望見生入,遍室張皇。辛怒,命數人捽生出。酒愈湧上,倒榛蕪中,瓦石亂落如雨,幸不着體。
wò yí shí, tīng lǘ zi yóu hé cǎo lù cè, nǎi qǐ kuà lǘ, liáng qiāng ér xíng. yè sè mí mèn, wù rù jiàn gǔ, láng bēn chī jiào, shù máo hán xīn. chí chú sì gù, bìng bù zhī qí hé suǒ. yáo wàng cāng lín zhōng dēng huǒ míng miè, yí bì cūn luò, jìng chí tóu zhī. yǎng jiàn gāo hóng, yǐ cè wō mén, nèi wèn yuē: hé rén bàn yè lái cǐ? shēng yǐ shī lù gào, nèi yuē: dài dá zhǔ rén. shēng lèi zú hú qí. hū wén zhèn guǎn pì fēi, yī jiàn pū chū, dài kè zhuō lǘ. shēng rù, jiàn shì shén huá hǎo, táng shàng zhāng dēng huǒ. shǎo zuò, yǒu fù rén chū, wèn kè xìng shì, shēng yǐ gào. yú kè, qīng yī shù rén fú yī lǎo yù chū, yuē: jùn jūn zhì. shēng qǐ lì, sù shēn yù bài. yù zhǐ zhī zuò, wèi shēng yuē: ěr fēi féng yún zi zhī sūn yé? yuē: rán. yù yuē: zi dāng shì wǒ mí shēng. lǎo shēn zhōng lòu bìng xiē, cán nián xiàng jǐn, gǔ ròu zhī jiān, shū duō guāi kuò. shēng yuē: ér shǎo shī hù, yǔ wǒ zǔ fù chù zhě, shí bù shí yī yān. sù wèi bài shěng, qǐ biàn zhǐ shì. yù yuē: zi zì zhī zhī. shēng bù gǎn fù wèn, zuò duì xuán xiǎng.
臥移時,聽驢子猶齕草路側,乃起跨驢,踉蹌而行。夜色迷悶,誤入澗谷,狼奔鴟叫,豎毛寒心。踟躕四顧,並不知其何所。遙望蒼林中燈火明滅,疑必村落,竟馳投之。仰見高閎,以策撾門,內問曰:「何人半夜來此?」生以失路告,內曰:「待達主人。」生累足鵠俟。忽聞振管辟扉,一健仆出,代客捉驢。生入,見室甚華好,堂上張燈火。少坐,有婦人出,問客姓氏,生以告。逾刻,青衣數人扶一老嫗出,曰:「郡君至。」生起立,肅身欲拜。嫗止之坐,謂生曰:「爾非馮雲子之孫耶?」曰:「然。」嫗曰:「子當是我彌甥。老身鐘漏並歇,殘年向盡,骨肉之間,殊多乖闊。」生曰:「兒少失怙,與我祖父處者,十不識一焉。素未拜省,乞便指示。」嫗曰:「子自知之。」生不敢復問,坐對懸想。
yù yuē: shēng shēn yè hé dé lái cǐ? shēng yǐ dǎn lì zì jīn xǔ, suì lì chén suǒ yù. yù xiào yuē: cǐ dà hǎo shì. kuàng shēng míng shì, shū bù diàn yú yīn yà, yě hú jīng hé dé qiáng zì gāo? shēng wù lǜ, wǒ néng wèi ruò zhì zhī. shēng xiè wěi wěi. yù gù zuǒ yòu yuē: wǒ bù zhī xīn jiā nǚ ér suì rú cǐ duān hǎo. qīng yī rén yuē: qú yǒu shí jiǔ nǚ, dōu piān piān yǒu fēng gé, bù zhī guān rén suǒ pìn xíng jǐ? shēng yuē: nián yuē shí wǔ yú yǐ. qīng yī yuē: cǐ shì shí sì niáng. sān yuè jiān, céng cóng ā mǔ shòu jùn jūn, hé wàng què? yù xiào yuē: shì fēi kè lián bàn wèi gāo lǚ, shí yǐ xiāng xiè, méng shā ér bù zhě hū? qīng yī yuē: shì yě. yù yuē: cǐ bì dà huì zuò yì, nòng mèi qiǎo. rán guǒ yǎo tiǎo, ā shēng shǎng jiàn bù miù. jí wèi qīng yī yuē: kě qiǎn xiǎo lí nú huàn zhī lái. qīng yī yīng nuò qù.
嫗曰:「甥深夜何得來此?」生以膽力自矜詡,遂歷陳所遇。嫗笑曰:「此大好事。況甥名士,殊不玷於姻婭,野狐精何得強自高?甥勿慮,我能為若致之。」生謝唯唯。嫗顧左右曰:「我不知辛家女兒遂如此端好。」青衣人曰:「渠有十九女,都翩翩有風格,不知官人所聘行幾?」生曰:「年約十五餘矣。」青衣曰:「此是十四娘。三月間,曾從阿母壽郡君,何忘卻?」嫗笑曰:「是非刻蓮瓣為高履,實以香屑,蒙紗而步者乎?」青衣曰:「是也。」嫗曰:「此婢大會作意,弄媚巧。然果窈窕,阿甥賞鑒不謬。」即謂青衣曰:「可遣小狸奴喚之來。」青衣應諾去。
yí shí, rù bái: hū dé xīn jiā shí sì niáng zhì yǐ. xuán jiàn hóng yī nǚ zǐ, wàng yù fǔ bài. yù yuē: hòu wèi wǒ jiā shēng fù, wù dé xiū bì zǐ lǐ. nǚ zǐ qǐ, pīng pīng ér lì, hóng xiù dī chuí. yù lǐ qí bìn fà, niǎn qí ěr huán, yuē: shí sì niáng jìn zài guī zhōng zuò me shēng? nǚ dī yīng yuē: xián lái zhǐ tiāo xiù. huí shǒu jiàn shēng, xiū suō bù ān. yù yuē: cǐ wú shēng yě. shèng yì yǔ ér zuò yīn hǎo, hé biàn jiào mí tú, zhōng yè cuàn xī gǔ? nǚ fǔ shǒu wú yǔ. yù yuē: wǒ huàn rǔ fēi tā, yù wèi wú shēng zuò fá ěr. nǚ mò mò ér yǐ. yù mìng sǎo tà zhǎn yīn rù, jí wèi hé jǐn. nǚ tiǎn rán yuē: hái yǐ gào zhī fù mǔ. yù yuē: wǒ wèi rǔ zuò bīng, yǒu hé chuǎn miù? nǚ yuē: jùn jūn zhī mìng, fù mǔ dāng bù gǎn wéi, rán rú cǐ cǎo cǎo, bì zǐ jí sǐ, bù gǎn fèng mìng! yù xiào yuē: xiǎo nǚ zǐ zhì bù kě duó, zhēn wú shēng fù yě! nǎi bá nǚ tóu shàng jīn huā yī duǒ, fù shēng shōu zhī. mìng guī jiā jiǎn lì, yǐ liáng chén wèi dìng. nǎi shǐ qīng yī sòng nǚ qù. tīng yuǎn jī yǐ chàng, qiǎn rén chí lǘ sòng shēng chū. shù bù wài, chuā yī huí gù, zé cūn shè yǐ shī, dàn jiàn sōng qiū nóng hēi, péng kē bì zhǒng ér yǐ. dìng xiǎng yí shí, nǎi wù qí chù wèi xuē shàng shū mù.
移時,入白:「呼得辛家十四娘至矣。」旋見紅衣女子,望嫗俯拜。嫗曰:「後為我家甥婦,勿得修婢子禮。」女子起,娉娉而立,紅袖低垂。嫗理其鬢髮,捻其耳環,曰:「十四娘近在閨中作麼生?」女低應曰:「閒來只挑繡。」回首見生,羞縮不安。嫗曰:「此吾甥也。盛意與兒作姻好,何便教迷途,終夜竄溪谷?」女俯首無語。嫗曰:「我喚汝非他,欲為吾甥作伐耳。」女默默而已。嫗命掃榻展裀褥,即為合卺。女腆然曰:「還以告之父母。」嫗曰:「我為汝作冰,有何舛謬?」女曰:「郡君之命,父母當不敢違,然如此草草,婢子即死,不敢奉命!」嫗笑曰:「小女子志不可奪,真吾甥婦也!」乃拔女頭上金花一朵,付生收之。命歸家檢歷,以良辰為定。乃使青衣送女去。聽遠雞已唱,遣人持驢送生出。數步外,欻一回顧,則村舍已失,但見松楸濃黑,蓬顆蔽冢而已。定想移時,乃悟其處為薛尚書墓。
xuē nǎi shēng gù zǔ mǔ dì, gù xiāng hū yǐ shēng. xīn zhī yù guǐ, rán yì bù zhī shí sì niáng hé rén. zī jiē ér guī, màn jiǎn lì yǐ dài zhī, ér xīn kǒng guǐ yuē nán shì. zài wǎng lán ruò, zé diàn yǔ huāng liáng, wèn zhī jū rén, zé sì zhōng wǎng wǎng jiàn hú lí yún. yīn niàn: ruò dé lì rén, hú yì zì jiā. zhì rì chú shě sǎo tú, gèng pū tiào wàng, yè bàn yóu jì, shēng yǐ wú wàng. qǐng zhī mén wài huá rán, xǐ chū kuī, zé xiù xiǎn yǐ zhù yú tíng, shuāng huán fú nǚ zuò qīng lú zhōng. zhuāng lián yì wú zhǎng wù, wéi liǎng zhǎng liè nú káng yī pū mǎn, dà rú wèng, xī jiān zhì táng yú. shēng xǐ de jiā lì ǒu, bìng bù yí qí yì lèi. wèn nǚ yuē: yī sǐ guǐ, qīng jiā hé tiē fú zhī shén? nǚ yuē: xuē shàng shū, jīn zuò wǔ dōu xún huán shǐ, shù bǎi lǐ guǐ hú jiē bèi hù cóng, gù guī mù shí cháng shǎo. shēng bù wàng jiǎn xiū, yì rì wǎng jì qí mù. guī jiàn èr qīng yī, chí bèi jǐn wèi hè, jìng wěi jǐ shàng ér qù. shēng yǐ gào nǚ, nǚ yuē: cǐ jùn jūn wù yě.
薛乃生故祖母弟,故相呼以甥。心知遇鬼,然亦不知十四娘何人。咨嗟而歸,漫檢歷以待之,而心恐鬼約難恃。再往蘭若,則殿宇荒涼,問之居人,則寺中往往見狐狸雲。陰念:若得麗人,狐亦自佳。至日除舍掃途,更仆眺望,夜半猶寂,生已無望。頃之門外譁然,屣出窺,則繡幰已駐於庭,雙鬟扶女坐青廬中。妝奩亦無長物,惟兩長鬣奴扛一撲滿,大如瓮,息肩置堂隅。生喜得佳麗偶,並不疑其異類。問女曰:「一死鬼,卿家何帖服之甚?」女曰:「薛尚書,今作五都巡環使,數百里鬼狐皆備扈從,故歸墓時常少。」生不忘蹇修,翼日往祭其墓。歸見二青衣,持貝錦為賀,竟委几上而去。生以告女,女曰:「此郡君物也。」
yì yǒu chǔ yín tái zhī gōng zǐ, shǎo yǔ shēng gòng bǐ yàn, pō xiāng xiá. wén shēng de hú fù, kuì yí wèi nuǎn, jí dēng táng chēng shāng. yuè shù rì, yòu zhé jiǎn lái zhāo yǐn. nǚ wén, wèi shēng yuē: nǎng gōng zǐ lái, wǒ xué bì kuī zhī, qí rén yuán jīng yīng zhǔn, bù kě yǔ jiǔ jū yě. yí wù wǎng. shēng nuò zhī. yì rì gōng zǐ zào mén, wèn fù yuē zhī zuì, qiě xiàn xīn shén. shēng píng shè cháo xiào, gōng zǐ dà cán, bù huān ér sàn. shēng guī xiào shù yú fáng, nǚ cǎn rán yuē: gōng zǐ chái láng, bù kě xiá yě! zi bù tīng wú yán, jiāng jí yú nán! shēng xiào xiè zhī. hòu yǔ gōng zǐ zhé xiāng yú jué, qián xì jiàn shì. huì tí xué shì, gōng zǐ dì yī, shēng dì èr. gōng zǐ zhān zhān zì xǐ, zǒu bēng lái yāo shēng yǐn, shēng cí pín zhāo nǎi wǎng. zhì zé zhī wèi gōng zǐ chū dù, kè cóng mǎn táng, liè yán shén shèng. gōng zǐ chū shì juǎn shì shēng, qīn yǒu dié jiān tàn shǎng. jiǔ shù xíng, lè zòu yú táng, gǔ chuī cāng zhù, bīn zhǔ shén lè. gōng zǐ hū wèi shēng yuē: yàn yún: chǎng zhōng mò lùn wén. cǐ yán jīn zhī qí miù. xiǎo shēng suǒ yǐ tiǎn chū jūn shàng zhě, yǐ qǐ chù shù yǔ lüè gāo yī chóu ěr. gōng zǐ yán yǐ, yī zuò jǐn zàn. shēng zuì bù néng rěn, dà xiào yuē: jūn dào yú jīn, shàng yǐ wèi wén zhāng zhì shì yé! shēng yán yǐ, yī zuò shī sè. gōng zǐ cán fèn qì jié. kè jiàn qù, shēng yì dùn. xǐng ér huǐ zhī, yīn yǐ gào nǚ. nǚ bù lè yuē: jūn chéng xiāng qū zhī xuān zi yě! qīng báo zhī tài, shī zhī jūn zǐ, zé sàng wú dé shī zhī xiǎo rén, zé shā wú shēn. jūn huò bù yuǎn yǐ! wǒ bù rěn jiàn jūn liú luò, qǐng cóng cǐ cí. shēng jù ér tì, qiě gào zhī huǐ. nǚ yuē: rú yù wǒ liú, yǔ jūn yuē: cóng jīn bì hù jué jiāo yóu, wù làng yǐn. shēng jǐn shòu jiào.
邑有楚銀台之公子,少與生共筆硯,頗相狎。聞生得狐婦,饋遺為餪,即登堂稱觴。越數日,又折簡來招飲。女聞,謂生曰:「曩公子來,我穴壁窺之,其人猿睛鷹准,不可與久居也。宜勿往。」生諾之。翼日公子造門,問負約之罪,且獻新什。生評涉嘲笑,公子大慚,不歡而散。生歸笑述於房,女慘然曰:「公子豺狼,不可狎也!子不聽吾言,將及於難!」生笑謝之。後與公子輒相諛噱,前隙漸釋。會提學試,公子第一,生第二。公子沾沾自喜,走伻來邀生飲,生辭;頻招乃往。至則知為公子初度,客從滿堂,列筵甚盛。公子出試卷示生,親友疊肩嘆賞。酒數行,樂奏於堂,鼓吹傖佇,賓主甚樂。公子忽謂生曰:「諺云:『場中莫論文。』此言今知其謬。小生所以忝出君上者,以起處數語略高一籌耳。」公子言已,一座盡贊。生醉不能忍,大笑曰:「君到於今,尚以為文章至是耶!」生言已,一座失色。公子慚忿氣結。客漸去,生亦遁。醒而悔之,因以告女。女不樂曰:「君誠鄉曲之儇子也!輕薄之態,施之君子,則喪吾德;施之小人,則殺吾身。君禍不遠矣!我不忍見君流落,請從此辭。」生懼而涕,且告之悔。女曰:「如欲我留,與君約:從今閉戶絕交遊,勿浪飲。」生謹受教。
shí sì niáng wèi rén qín jiǎn sǎ tuō, rì yǐ rèn zhī wèi shì. shí zì guī níng, wèi cháng yú yè. yòu shí chū jīn bó zuò shēng jì, rì yǒu yíng yú, zhé tóu pū mǎn. rì dù mén hù, yǒu zào fǎng zhě zhé zhǔ cāng tóu xiè qù.
十四娘為人勤儉灑脫,日以紝織為事。時自歸寧,未嘗逾夜。又時出金帛作生計,日有贏餘,輒投撲滿。日杜門戶,有造訪者輒囑蒼頭謝去。
yī rì, chǔ gōng zǐ chí hán lái, nǚ fén ruò bù yǐ wén. yì rì, chū diào yú chéng, yù gōng zǐ yú sàng zhě zhī jiā, zhuō bì kǔ yuē, shēng cí yǐ gù. gōng zǐ shǐ yǔ rén wǎn pèi, yōng zuó yǐ xíng. zhì jiā, lì mìng xǐ tiǎn. jì cí sù tuì. gōng zǐ yào zhē wú yǐ, chū jiā jī dàn zhēng wèi lè. shēng sù bù jī, xiàng bì zhì tíng zhōng, pō jué mèn sǔn, hū féng jù yǐn, xìng dùn háo, wú fù yíng niàn. yīn ér zuì hān, tuí wò xí jiān. gōng zǐ qī ruǎn shì, zuì hàn dù, bì qiè bù gǎn shī zhī zé. rì qián, bì rù zhāi zhōng, wèi ruǎn yǎn zhí, yǐ zhàng jī shǒu, nǎo liè lì bì. gōng zǐ yǐ shēng cháo màn gù, xián shēng, rì sī suǒ bào, suì móu zuì yǐ jiǔ ér wū zhī. chéng shēng zuì mèi, káng shī chuáng jiān, hé fēi jìng qù. shēng wǔ gēng chéng jiě, shǐ jué shēn wò jǐ shàng, qǐ xún zhěn tà, zé yǒu wù nì rán, xiè bàn bù lǚ. mō zhī, rén yě. yì zhǔ rén qiǎn tóng bàn shuì. yòu cù zhī bù dòng, jǔ zhī ér jiāng, dà hài, chū mén guài hū. sī yì jǐn qǐ, ruò zhī, jiàn shī, zhí shēng nù nào. gōng zǐ chū yàn zhī, wū shēng bī jiān shā bì, zhí sòng guǎng píng. gé rì, shí sì niáng shǐ zhī, shān qì yuē: zǎo zhī jīn rì yǐ! yīn àn rì yǐ jīn qián yí shēng. shēng jiàn fǔ yǐn, wú lǐ kě shēn, zhāo xī bàng lüè, pí ròu jǐn tuō. nǚ zì yì wèn, shēng jiàn zhī, bēi qì sāi xīn, bù néng yán shuō. nǚ zhī xiàn jǐng yǐ shēn, quàn lìng wū fú, yǐ miǎn xíng xiàn. shēng qì tīng mìng.
一日,楚公子馳函來,女焚爇不以聞。翼日,出吊於城,遇公子於喪者之家,捉臂苦約,生辭以故。公子使圉人挽轡,擁捽以行。至家,立命洗腆。繼辭夙退。公子要遮無已,出家姬彈箏為樂。生素不羈,向閉置庭中,頗覺悶損,忽逢劇飲,興頓豪,無復縈念。因而醉酣,頹臥席間。公子妻阮氏,最悍妒,婢妾不敢施脂澤。日前,婢入齋中,為阮掩執,以杖擊首,腦裂立斃。公子以生嘲慢故,銜生,日思所報,遂謀醉以酒而誣之。乘生醉寐,扛屍床間,合扉徑去。生五更酲解,始覺身臥几上,起尋枕榻,則有物膩然,紲絆步履。摸之,人也。意主人遣僮伴睡。又蹴之不動,舉之而僵,大駭,出門怪呼。廝役盡起,爇之,見屍,執生怒鬧。公子出驗之,誣生逼姦殺婢,執送廣平。隔日,十四娘始知,潸泣曰:「早知今日矣!」因按日以金錢遺生。生見府尹,無理可伸,朝夕搒掠,皮肉盡脫。女自詣問,生見之,悲氣塞心,不能言說。女知陷阱已深,勸令誣服,以免刑憲。生泣聽命。
nǚ hái wǎng zhī jiān, rén zhǐ chǐ bù xiāng kuī. guī jiā zī wǎn, jù qiǎn bì zǐ qù. dú jū shù rì, yòu tuō méi ǎo gòu liáng jiā nǚ, míng lù ér, nián jí jī, róng huá pō lì, yǔ tóng qǐn shí, fǔ ài yì yú qún xiǎo. shēng rèn wù shā nǐ jiǎo. cāng tóu dé xìn guī, tòng shù bù chéng shēng. nǚ wén, tǎn rán ruò bù jiè yì. jì ér qiū jué yǒu rì, nǚ shǐ huáng huáng zào dòng, zhòu qù xī lái, wú tíng lǚ. měi yú jì suǒ, yú yì bēi āi, zhì sǔn mián shí. yī rì, rì bū, hú bì hū lái. nǚ dùn qǐ, xiāng yǐn píng yǔ. chū zé xiào sè mǎn róng, liào lǐ mén hù rú píng shí. yì rì, cāng tóu zhì yù, shēng jì yǔ niáng zǐ yī wǎng yǒng jué. cāng tóu fù mìng, nǚ màn yīng zhī, yì bù chuàng cè, shū luò luò zhì zhī jiā rén qiè yì qí rěn. hū dào lù fèi chuán: chǔ yín tái gé zhí, píng yáng guān chá fèng tè zhǐ zhì féng shēng àn. cāng tóu wén zhī, xǐ gào zhǔ mǔ. nǚ yì xǐ, jí qiǎn rù fǔ tàn shì, zé shēng yǐ chū yù, xiāng jiàn bēi xǐ. é bǔ gōng zǐ zhì, yī jū, jǐn dé qí qíng. shēng lì shì níng jiā. guī jiàn nǚ, xuàn rán liú tì, nǚ yì xiāng duì chuàng chǔ, bēi yǐ ér xǐ, rán zhōng bù zhī hé yǐ dé dá shàng tīng. nǚ xiào zhǐ bì yuē: cǐ jūn zhī gōng chén yě. shēng è wèn gù.
女還往之間,人咫尺不相窺。歸家咨惋,遽遣婢子去。獨居數日,又托媒媼購良家女,名祿兒,年及笄,容華頗麗,與同寢食,撫愛異於群小。生認誤殺擬絞。蒼頭得信歸,慟述不成聲。女聞,坦然若不介意。既而秋決有日,女始皇皇躁動,晝去夕來,無停履。每於寂所,於邑悲哀,至損眠食。一日,日晡,狐婢忽來。女頓起,相引屏語。出則笑色滿容,料理門戶如平時。翼日,蒼頭至獄,生寄語娘子一往永訣。蒼頭復命,女漫應之,亦不愴惻,殊落落置之;家人竊議其忍。忽道路沸傳:楚銀台革職,平陽觀察奉特旨治馮生案。蒼頭聞之,喜告主母。女亦喜,即遣入府探視,則生已出獄,相見悲喜。俄捕公子至,一鞫,盡得其情。生立釋寧家。歸見女,泫然流涕,女亦相對愴楚,悲已而喜,然終不知何以得達上聽。女笑指婢曰:「此君之功臣也。」生愕問故。
xiān shì, nǚ qiǎn bì fù yàn dōu, yù dá gōng wéi, wèi shēng chén yuān yì. bì zhì, zé gōng zhōng yǒu shén shǒu hù, pái huái yù gōu jiān, shù yuè bù dé rù. bì jù wù shì, fāng yù guī móu, hū wén jīn shàng jiāng xìng dà tóng, bì nǎi yù wǎng, wěi zuò liú jì. shàng zhì gōu lán, jí méng chǒng juàn. yí bì bù shì fēng chén rén, bì nǎi chuí qì. shàng wèn: yǒu hé yuān kǔ? bì duì yuē: qiè yuán jí zhí lì guǎng píng, shēng yuán féng mǒu zhī nǚ. fù yǐ yuān yù jiāng sǐ, suì yù qiè gōu lán zhōng. shàng cǎn rán, cì jīn bǎi liǎng. lín xíng, xì wèn diān mò, yǐ zhǐ bǐ jì xìng míng qiě yán yù yǔ gòng fù guì. bì yán: dàn dé fù zǐ tuán jù, bù yuàn huá hū yě. shàng hàn zhī, nǎi qù. bì yǐ cǐ qíng gào shēng. shēng jí qǐ bài, lèi zì shuāng yíng. jū wú jǐ hé, nǚ hū wèi shēng yuē: qiè bù wèi qíng yuán, hé chù dé fán nǎo? jūn bèi dǎi shí, qiè bēn zǒu qī juàn jiān, bìng wú yī rén dài yī móu zhě. ěr shí suān zhōng, chéng bù kě yǐ gào sù. jīn shì chén sú yì yàn kǔ. wǒ yǐ wèi jūn xù liáng ǒu, kě cóng cǐ bié. shēng wén, qì fú bù qǐ, nǚ nǎi zhǐ. yè qiǎn lù ér shì shēng qǐn, shēng jù bù nà. cháo shì shí sì niáng, róng guāng dùn jiǎn yòu yuè yú, jiàn yǐ shuāi lǎo bàn zài, àn hēi rú cūn yù: shēng jìng zhī, zhōng bù tì. nǚ hū fù yán bié, qiě yuē: jūn zì yǒu jiā lǚ, ān yòng cǐ jiū pán wèi? shēng āi qì rú qián rì. yòu yú yuè, nǚ bào jí, jué yǐn shí, léi wò guī tà. shēng shì tāng yào, rú fèng fù mǔ. wū yī wú líng, jìng yǐ kè shì. shēng bēi dá yù jué. jí yǐ bì cì jīn, wèi yíng zhāi zàng. shù rì, bì yì qù, suì yǐ lù ér wèi shì. yú nián, shēng yī zi. rán bǐ suì bù dēng, jiā yì luò. fū qī wú jì, duì yǐng zhǎng chóu. hū yì táng zōu pū mǎn, cháng jiàn shí sì niáng tóu qián yú zhōng, bù zhī shàng zài fǒu. jìn lín zhī, zé shì jù yán àng, luó liè dài mǎn. tóu tóu zhì qù, zhù tàn qí zhōng, jiān bù kě rù. pū ér suì zhī, jīn qián yì chū. yóu cǐ dùn dà chōng yù.
先是,女遣婢赴燕都,欲達宮闈,為生陳冤抑。婢至,則宮中有神守護,徘徊御溝間,數月不得入。婢懼誤事,方欲歸謀,忽聞今上將幸大同,婢乃預往,偽作流妓。上至勾欄,極蒙寵眷。疑婢不似風塵人,婢乃垂泣。上問:「有何冤苦?」婢對曰:「妾原籍直隸廣平,生員馮某之女。父以冤獄將死,遂鬻妾勾欄中。」上慘然,賜金百兩。臨行,細問顛末,以紙筆記姓名;且言欲與共富貴。婢言:「但得父子團聚,不願華膴也。」上頷之,乃去。婢以此情告生。生急起拜,淚眥雙熒。居無幾何,女忽謂生曰:「妾不為情緣,何處得煩惱?君被逮時,妾奔走戚眷間,並無一人代一謀者。爾時酸衷,誠不可以告訴。今視塵俗益厭苦。我已為君蓄良偶,可從此別。」生聞,泣伏不起,女乃止。夜遣祿兒侍生寢,生拒不納。朝視十四娘,容光頓減;又月余,漸以衰老;半載,黯黑如村嫗:生敬之,終不替。女忽復言別,且曰:「君自有佳侶,安用此鳩盤為?」生哀泣如前日。又逾月,女暴疾,絕飲食,羸臥閨闥。生侍湯藥,如奉父母。巫醫無靈,竟以溘逝。生悲怛欲絕。即以婢賜金,為營齋葬。數日,婢亦去,遂以祿兒為室。逾年,生一子。然比歲不登,家益落。夫妻無計,對影長愁。忽憶堂陬撲滿,常見十四娘投錢於中,不知尚在否。近臨之,則豉具鹽盎,羅列殆滿。頭頭置去,箸探其中,堅不可入。撲而碎之,金錢溢出。由此頓大充裕。
hòu cāng tóu zhì tài huá yù shí sì niáng, chéng qīng luó, bì zǐ kuà jiǎn yǐ cóng, wèn: féng láng ān fǒu? qiě yán: zhì yì zhǔ rén, wǒ yǐ míng liè xiān jí yǐ. yán qì bù jiàn.
后蒼頭至太華、遇十四娘,乘青騾,婢子跨蹇以從,問:「馮郎安否?」且言:「致意主人,我已名列仙籍矣。」言訖不見。
yì shǐ shì yuē: qīng báo zhī cí, duō chū yú shì lèi, cǐ jūn zǐ suǒ dào xī yě. yú cháng mào bù wěi zhī míng, yán yuān zé yǐ yū, rán wèi cháng bù kè kǔ zì lì, yǐ miǎn fù yú jūn zǐ zhī lín, ér huò fú zhī shuō bù yǔ yān. ruò féng shēng zhě, yī yán zhī wēi, jǐ zhì shā shēn, gǒu fēi shì yǒu xiān rén, yì hé néng jiě tuō líng yǔ, yǐ zài shēng yú dāng shì yé? kě jù zāi?
異史氏曰:「輕薄之詞,多出於士類,此君子所悼惜也。余嘗冒不韙之名,言冤則已迂,然未嘗不刻苦自勵,以勉附於君子之林,而禍福之說不與焉。若馮生者,一言之微,幾至殺身,苟非室有仙人,亦何能解脫囹圄,以再生於當世耶?可懼哉?」