zhāng hóng jiàn, shuǐ píng rén. nián shí bā wèi jùn míng shì. shí lú lóng lìng zhào mǒu tān bào, rén mín gòng kǔ zhī. yǒu fàn shēng bèi zhàng bì, tóng xué fèn qí yuān, jiāng míng bù yuàn, qiú zhāng wèi dāo bǐ zhī cí, yuē qí gòng shì. zhāng xǔ zhī. qī fāng shì měi ér xián, wén qí móu, jiàn yuē: dà fán xiù cái zuò shì, kě yǐ gòng shèng, ér bù kě yǐ gòng bài: shèng zé rén rén tān tiān gōng, yī bài zé fēn rán wǎ jiě, bù néng chéng jù. jīn shì lì shì jiè, qū zhí nán yǐ lǐ dìng jūn yòu gū, tuō yǒu fān fù, jí nán zhě shuí yě! zhāng fú qí yán, huǐ zhī, nǎi wǎn xiè zhū shēng, dàn wèi chuàng cí ér qù.
張鴻漸,水平人。年十八為郡名士。時盧龍令趙某貪暴,人民共苦之。有范生被杖斃,同學忿其冤,將鳴部院,求張為刀筆之詞,約其共事。張許之。妻方氏美而賢,聞其謀,諫曰:「大凡秀才作事,可以共勝,而不可以共敗:勝則人人貪天功,一敗則紛然瓦解,不能成聚。今勢力世界,曲直難以理定;君又孤,脫有翻覆,急難者誰也!」張服其言,悔之,乃宛謝諸生,但為創詞而去。
zhì shěn yī guò, wú suǒ kě fǒu. zhào yǐ jù jīn nà dà liáo, zhū shēng zuò jié dǎng bèi shōu, yòu zhuī zhuō dāo rén. zhāng jù wáng qù, zhì fèng xiáng jiè, zī fǔ duàn jué. rì jì mù, chí chú kuàng yě, wú suǒ guī sù. chuā dǔ xiǎo cūn, qū zhī. lǎo yù fāng chū hé fēi, jiàn shēng, wèn suǒ yù wèi. zhāng yǐ shí gào, yù yuē: yǐn shí chuáng tà, cǐ dōu xì shì dàn jiā wú nán zǐ, bù biàn liú kè. zhāng yuē: pū yì bù gǎn guò wàng, dàn róng jì sù mén nèi, dé bì hǔ láng zú yǐ. yù nǎi lìng rù, bì mén, shòu yǐ cǎo jiàn, zhǔ yuē: wǒ lián kè wú guī, sī róng zhǐ sù, wèi míng yí zǎo qù, kǒng wú jiā xiǎo niáng zǐ wén zhī, jiāng biàn guài zuì.
質審一過,無所可否。趙以巨金納大僚,諸生坐結黨被收,又追捉刀人。張懼亡去,至鳳翔界,資斧斷絕。日既暮,踟躇曠野,無所歸宿。欻睹小村,趨之。老嫗方出闔扉,見生,問所欲為。張以實告,嫗曰:「飲食床榻,此都細事;但家無男子,不便留客。」張曰:「仆亦不敢過望,但容寄宿門內,得避虎狼足矣。」嫗乃令入,閉門,授以草荐,囑曰:「我憐客無歸,私容止宿,未明宜早去,恐吾家小娘子聞知,將便怪罪。」
yù qù, zhāng yǐ bì jiǎ mèi. hū yǒu lóng dēng huǎng yào, jiàn yù dǎo yī nǚ láng chū. zhāng jí bì àn chù, wēi kuī zhī, èr shí xǔ lì rén yě. jí mén jiàn cǎo jiàn, jié yù. yù shí gào zhī, nǚ nù yuē: yī mén xì ruò, hé dé róng nà zuì rén! jí wèn: qí rén yān wǎng? zhāng jù chū fú jiē xià. nǚ shěn jié bāng zú, sè shāo jì, yuē: xìng shì fēng yǎ shì, bù fáng xiāng liú. rán lǎo nú jìng bù guān bái, cǐ děng cǎo cǎo, qǐ suǒ yǐ dài jūn zǐ. mìng yù yǐn kè rù shě. é qǐng luó jiǔ jiāng, pǐn wù jīng jié jì ér shè jǐn yīn yú tà. zhāng shén dé zhī. yīn sī xún qí xìng shì. yù yuē: wú jiā shī shì, tài wēng fū rén jù xiè shì, zhǐ yí sān nǚ. shì suǒ jiàn zhǎng gū shùn huá yě. yù qù. zhāng shì jǐ shàng yǒu nán huá jīng zhù, yīn qǔ jiù zhěn shàng fú tà fān yuè, hū shùn huá tuī fēi rù. zhāng shì juǎn, sōu mì guān lǚ. nǚ jí tà jié zuò yuē: wú xū, wú xū! yīn jìn tà zuò, tiǎn rán yuē: qiè yǐ jūn fēng liú cái shì, yù yǐ mén hù xiāng tuō, suì fàn guā lǐ zhī xián. dé bù xiāng xiá qì fǒu? zhāng huáng rán bù zhī suǒ duì, dàn yún: bù xiāng kuáng, xiǎo shēng jiā zhōng gù yǒu qī ěr. nǚ xiào yuē: cǐ yì jiàn jūn chéng dǔ, gù yì bù fáng. jì bù xián zēng, míng rì dāng fán méi shuò. yán yǐ yù qù. zhāng tàn shēn wǎn zhī, nǚ yì suì liú. wèi shǔ jí qǐ, yǐ jīn zèng zhāng yuē: jūn chí zuò lín tiào zhī zī xiàng mù yí wǎn lái. kǒng páng rén suǒ kuī. zhāng rú qí yán, zǎo chū yàn guī, bàn nián yǐ wèi cháng.
嫗去,張倚壁假寐。忽有籠燈晃耀,見嫗導一女郎出。張急避暗處,微窺之,二十許麗人也。及門見草荐,詰嫗。嫗實告之,女怒曰:「一門細弱,何得容納罪人!」即問:「其人焉往?」張懼出伏階下。女審詰邦族,色稍霽,曰:「幸是風雅士,不妨相留。然老奴竟不關白,此等草草,豈所以待君子。」命嫗引客入舍。俄頃羅酒漿,品物精潔;既而設錦裀於榻。張甚德之。因私詢其姓氏。嫗曰:「吾家施氏,太翁夫人俱謝世,止遺三女。適所見長姑舜華也。」嫗去。張視几上有《南華經注》,因取就枕上伏榻翻閱,忽舜華推扉入。張釋卷,搜覓冠履。女即榻捷坐曰:「無須,無須!」因近榻坐,腆然曰:「妾以君風流才士,欲以門戶相托,遂犯瓜李之嫌。得不相遐棄否?」張皇然不知所對,但云:「不相誑,小生家中固有妻耳。」女笑曰:「此亦見君誠篤,顧亦不妨。既不嫌憎,明日當煩媒妁。」言已欲去。張探身挽之,女亦遂留。未曙即起,以金贈張曰:「君持作臨眺之資;向暮宜晚來。恐旁人所窺。」張如其言,早出晏歸,半年以為常。
yī rì guī pō zǎo, zhì qí chù, cūn shè quán wú, bù shèng jīng guài. fāng pái huái jiān, wén yù yún: lái hé zǎo yě! yī zhuǎn pàn jiān, zé yuàn luò rú gù, shēn gù yǐ zài shì zhōng yǐ, yì yì zhī. shùn huá zì nèi chū, xiào yuē: jūn yí qiè yé? shí duì jūn yán: qiè, hú xiān yě, yǔ jūn gù yǒu sù yuán. rú bì jiàn guài, qǐng jí bié. zhāng liàn qí měi, yì ān zhī. yè wèi nǚ yuē: qīng jì xiān rén, dāng qiān lǐ yī xī ěr. xiǎo shēng lí jiā sān nián, niàn qī nú bù qù xīn, néng xié wǒ yī guī hū? nǚ shì bù yuè, yuē: qín sè zhī qíng, qiè zì fēn yú jūn wèi dǔ jūn shǒu cǐ niàn bǐ, shì xiāng duì chóu móu zhě jiē wàng yě! zhāng xiè yuē: qīng hé chū cǐ yán. yàn yún: yī rì fū qī, bǎi rì ēn yì. hòu rì guī niàn qīng shí, yì yóu jīn rì zhī niàn bǐ yě. shè dé xīn wàng gù, qīng hé qǔ yān? nǚ nǎi xiào yuē: qiè yǒu biǎn xīn, yú qiè yuàn jūn zhī bù wàng, yú rén yuàn jūn zhī wàng zhī yě. rán yù zàn guī, cǐ fù hé nán? jūn jiā zhǐ chǐ ěr! suì bǎ mèi chū mén, jiàn dào lù hūn àn, zhāng qūn xún bù qián. nǚ yè zhī zǒu, wú jǐ shí, yuē: zhì yǐ. jūn guī, qiè qiě qù. zhāng tíng zú xì rèn, guǒ jiàn jiā mén. yú guǐ yuán rù, jiàn shì zhōng dēng huǒ yóu yíng, jìn yǐ liǎng zhǐ dàn fēi, nèi wèn wèi shuí, zhāng jù dào suǒ lái. nèi bǐng zhú qǐ guān, zhēn fāng shì yě. liǎng xiāng jīng xǐ. wò shǒu rù wéi. jiàn ér wò chuáng shàng, kǎi rán yuē: wǒ qù shí ér cái jí xī, jīn shēn zhǎng rú xǔ yǐ! fū fù yī yǐ, huǎng rú mèng mèi. zhāng lì shù suǒ zāo. wèn jí sòng yù, shǐ zhī zhū shēng yǒu yǔ sǐ zhě, yǒu yuǎn xǐ zhě, yì fú qī zhī yuǎn jiàn. fāng zòng tǐ rù huái, yuē: jūn yǒu jiā ǒu, xiǎng bù fù niàn gū qīn zhōng yǒu líng tì rén yǐ! zhāng yuē: bù niàn, hú yǐ lái yě? wǒ yǔ bǐ suī yún qíng hǎo, zhōng fēi tóng lèi dú qí ēn yì nán wàng ěr. fāng yuē: jūn yǐ wǒ hé rén yě! zhāng shěn shì jìng fēi fāng shì, nǎi shùn huá yě. yǐ shǒu tàn ér, yī zhú fū rén ěr. dà cán wú yǔ. nǚ yuē: jūn xīn kě zhī yǐ! fēn dāng zì cǐ jué yǐ, yóu xìng wèi wàng ēn yì, chà zú zì shú.
一日歸頗早,至其處,村舍全無,不勝驚怪。方徘徊間,聞嫗云:「來何早也!」一轉盼間,則院落如故,身固已在室中矣,益異之。舜華自內出,笑曰:「君疑妾耶?實對君言:妾,狐仙也,與君固有夙緣。如必見怪,請即別。」張戀其美,亦安之。夜謂女曰:「卿既仙人,當千里一息耳。小生離家三年,念妻孥不去心,能攜我一歸乎?」女似不悅,曰:「琴瑟之情,妾自分於君為篤;君守此念彼,是相對綢繆者皆妄也!」張謝曰:「卿何出此言。諺云:『一日夫妻,百日恩義。』後日歸念卿時,亦猶今日之念彼也。設得新忘故,卿何取焉?」女乃笑曰:「妾有褊心,於妾願君之不忘,於人願君之忘之也。然欲暫歸,此復何難?君家咫尺耳!」遂把袂出門,見道路昏暗,張逡巡不前。女曳之走,無幾時,曰:「至矣。君歸,妾且去。」張停足細認,果見家門。逾垝垣入,見室中燈火猶熒,近以兩指彈扉,內問為誰,張具道所來。內秉燭啟關,真方氏也。兩相驚喜。握手入帷。見兒臥床上,慨然曰:「我去時兒才及膝,今身長如許矣!」夫婦依倚,恍如夢寐。張歷述所遭。問及訟獄,始知諸生有瘐死者,有遠徙者,益服妻之遠見。方縱體入懷,曰:「君有佳偶,想不復念孤衾中有零涕人矣!」張曰:「不念,胡以來也?我與彼雖雲情好,終非同類;獨其恩義難忘耳。」方曰:「君以我何人也!」張審視竟非方氏,乃舜華也。以手探兒,一竹夫人耳。大慚無語。女曰:「君心可知矣!分當自此絕矣,猶幸未忘恩義,差足自贖。」
guò èr sān rì, hū yuē: qiè sī chī qíng liàn rén, zhōng wú yì wèi. jūn rì yuàn wǒ bù xiāng sòng, jīn shì yù zhì dōu, biàn dào kě yǐ tóng qù. nǎi xiàng chuáng tóu qǔ zhú fū rén gòng kuà zhī, lìng bì liǎng móu, jué lí dì bù yuǎn, fēng shēng sōu sōu. yí shí xún luò, nǚ yuē: cóng cǐ bié yǐ. fāng jiāng dìng zhǔ, nǚ qù yǐ miǎo. chàng lì shǎo shí, wén cūn quǎn míng fèi, cāng máng zhōng jiàn shù mù wū lú, jiē gù lǐ jǐng wù, xún tú ér guī. yú yuán kòu hù, wǎn ruò qián zhuàng. fāng shì jīng qǐ, bù xìn fū guī jié zhèng què shí, shǐ tiāo dēng wū yàn ér chū. jì xiāng jiàn, tì bù kě yǎng. zhāng yóu yí shùn huá zhī huàn nòng yě yòu jiàn chuáng wò yī ér rú zuó xī, yīn xiào yuē: zhú fū rén yòu xié rù yé? fāng shì bù jiě, biàn sè yuē: qiè wàng jūn rú suì, zhěn shàng tí hén gù zài yě. fǔ néng xiāng jiàn, quán wú bēi liàn zhī qíng, hé yǐ wèi xīn yǐ! zhāng chá qí qíng zhēn, shǐ zhí bì xī xū, jù yán qí xiáng. wèn sòng àn suǒ jié, bìng rú shùn huá yán. fāng xiāng gǎn kǎi, wén mén wài yǒu lǚ shēng, wèn zhī bù yīng. gài lǐ zhōng yǒu è shǎo jiǎ, jiǔ kuī fāng yàn, shì yè zì bié cūn guī, yáo jiàn yī rén yú yuán qù, wèi bì fù yín yuē zhě, wěi zhī rù. jiǎ gù bù shèn shí zhāng, dàn fú tīng zhī. jí fāng shì jí wèn, nǎi yuē: shì zhōng hé rén yě? fāng huì yán: wú zhī. jiǎ yán: qiè tīng yǐ jiǔ, jìng jiāng yǐ zhí jiān yě. fāng bù dé yǐ yǐ shí gào, jiǎ yuē: zhāng hóng jiàn dà àn wèi xiāo, jí shǐ guī jiā, yì dāng fù sòng guān fǔ. fāng kǔ āi zhī, jiǎ cí yì xiá bī. zhāng fèn huǒ zhōng shāo, bǎ dāo zhí chū, duò jiǎ zhōng lú. jiǎ bó yóu hào, yòu lián duò zhī, suì sǐ. fāng yuē: shì yǐ zhì cǐ, zuì yì jiā zhòng. jūn sù táo, qiè qǐng rèn qí gū. zhāng yuē: zhàng fū sǐ zé sǐ ěr, yān kěn rǔ qī lèi yǔ yǐ qiú huó yé! qīng wú gù lǜ, dàn lìng cǐ zi wù duàn shū xiāng, mù jí míng yǐ.
過二三日,忽曰:「妾思痴情戀人,終無意味。君日怨我不相送,今適欲至都,便道可以同去。」乃向床頭取竹夫人共跨之,令閉兩眸,覺離地不遠,風聲颼颼。移時尋落,女曰:「從此別矣。」方將訂囑,女去已渺。悵立少時,聞村犬鳴吠,蒼茫中見樹木屋廬,皆故里景物,循途而歸。逾垣叩戶,宛若前狀。方氏驚起,不信夫歸;詰證確實,始挑燈嗚咽而出。既相見,涕不可仰。張猶疑舜華之幻弄也;又見床臥一兒如昨夕,因笑曰:「竹夫人又攜入耶?」方氏不解,變色曰:「妾望君如歲,枕上啼痕固在也。甫能相見,全無悲戀之情,何以為心矣!」張察其情真,始執臂欷歔,具言其詳。問訟案所結,並如舜華言。方相感慨,聞門外有履聲,問之不應。蓋里中有惡少甲,久窺方艷,是夜自別村歸,遙見一人逾垣去,謂必赴淫約者,尾之入。甲故不甚識張,但伏聽之。及方氏亟問,乃曰:「室中何人也?」方諱言:「無之。」甲言:「竊聽已久,敬將以執奸也。」方不得已以實告,甲曰:「張鴻漸大案未消,即使歸家,亦當縛送官府。」方苦哀之,甲詞益狎逼。張忿火中燒,把刀直出,剁甲中顱。甲踣猶號,又連剁之,遂死。方曰:「事已至此,罪益加重。君速逃,妾請任其辜。」張曰:「丈夫死則死耳,焉肯辱妻累予以求活耶!卿無顧慮,但令此子勿斷書香,目即瞑矣。」
tiān míng, fù xiàn zì shǒu. zhào yǐ qīn àn zhōng rén, gū báo chéng zhī. xún yóu jùn jiě dōu, xiè jìn pō kǔ. tú zhōng yù nǚ zǐ kuà mǎ guò, yī lǎo yù zhuō kòng, gài shùn huá yě. zhāng hū yù yù yǔ, lèi suí shēng duò. nǚ fǎn pèi, shǒu qǐ zhàng shā, yà yuē: biǎo xiōng yě, hé zhì cǐ? zhāng lüè shù zhī. nǚ yuē: yī xiōng píng xī, biàn dāng diào tóu bù gù, rán yǔ bù rěn yě. hán shè bù yuǎn, jí yāo gōng yì tóng lín, yì kě shǎo zhù zī fǔ. cóng qù èr èr lǐ, jiàn yī shān cūn, lóu gé gāo zhěng. nǚ xià mǎ rù, lìng yù qǐ shě yán kè. jì ér jiǔ zhì fēng měi, shì suǒ sù bèi. yòu shǐ yù chū yuē: jiā zhōng shì wú nán zǐ, zhāng guān rén jí xiàng gōng yì duō quàn shù shāng, qián tú yǐ lài duō yǐ. qiǎn rén cuò bàn shù shí jīn wèi guān rén zuò fèi, jiān chóu liǎng kè, shàng wèi zhì yě. èr yì qiè xǐ, zòng yǐn, bù fù yán xíng. rì jiàn mù, èr yì jìng zuì yǐ. nǚ chū yǐ shǒu zhǐ xiè, xiè lì tuō. yè zhāng gòng kuà yī mǎ, shǐ rú lóng. shǎo shí cù xià, yuē: jūn zhǐ cǐ. qiè yǔ mèi yǒu qīng hǎi zhī yuē, yòu wèi jūn dòu liú yī shǎng, jiǔ láo pàn zhù yǐ. zhāng wèn: hòu huì hé shí? nǚ bù dá, zài wèn zhī, tuī duò mǎ xià ér qù.
天明,赴縣自首。趙以欽案中人,姑薄懲之。尋由郡解都,械禁頗苦。途中遇女子跨馬過,一老嫗捉鞚,蓋舜華也。張呼嫗欲語,淚隨聲墮。女返轡,手啟障紗,訝曰:「表兄也,何至此?」張略述之。女曰:「依兄平昔,便當掉頭不顧,然予不忍也。寒舍不遠,即邀公役同臨,亦可少助資斧。」從去二二里,見一山村,樓閣高整。女下馬入,令嫗啟舍延客。既而酒炙豐美,似所夙備。又使嫗出曰:「家中適無男子,張官人即向公役多勸數觴,前途倚賴多矣。遣人措辦數十金為官人作費,兼酬兩客,尚未至也。」二役竊喜,縱飲,不復言行。日漸暮,二役徑醉矣。女出以手指械,械立脫。曳張共跨一馬,駛如龍。少時促下,曰:「君止此。妾與妹有青海之約,又為君逗留一晌,久勞盼注矣。」張問:「後會何時?」女不答,再問之,推墮馬下而去。
jì xiǎo wèn qí dì, tài yuán yě. suì zhì jùn, lìn wū shòu tú yān. tuō míng gōng zi qiān. jū shí nián, fǎng zhī bǔ wáng qǐn dài, nǎi fù qūn xún dōng xiàng. jì jìn lǐ mén, bù gǎn jù rù, qí yè shēn ér hòu rù. jí mén, zé qiáng yuán gāo gù, bù fù kě yuè, zhǐ de yǐ biān wō mén. jiǔ zhī qī shǐ chū wèn, zhāng dī yǔ zhī. xǐ jí nà rù, zuò hē chì shēng, yuē: dōu zhōng shǎo yòng dù, jí dāng zǎo guī, hé dé qiǎn rǔ bàn yè lái? rù shì, gè dào qíng shì, shǐ zhī èr yì táo wáng wèi fǎn. yán cì, lián wài yī shǎo fù pín lái, zhāng wèn yī shuí, yuē: ér fù ěr. wèn: ér ān zài? yuē: fù jùn dà bǐ wèi guī. zhāng tì xià yuē: liú lí shù nián, ér yǐ chéng lì, bù wèi néng jì shū xiāng, qīng xīn xuè dài jǐn yǐ! huà mò yǐ, zi fù yǐ wēn jiǔ chuī fàn, luó liè mǎn ér. zhāng xǐ wèi guò wàng. jū shù rì, yǐn nì wū tà, wéi kǒng rén zhī. yè fāng wò, hū wén rén yǔ téng fèi, chuí mén shén lì. dà jù, bìng qǐ. wén rén yán yuē: yǒu hòu mén fǒu? yì jù, jí yǐ mén shàn dài tī, sòng zhāng yè dù tǎn ér chū, rán hòu yì mén wèn gù, nǎi bào xīn guì zhě yě. fāng dà xǐ, shēn huǐ zhāng dùn, bù kě zhuī wǎn.
既曉問其地,太原也。遂至郡,賃屋授徒焉。託名宮子遷。居十年,訪知捕亡寢怠,乃復逡巡東向。既近里門,不敢遽入,俟夜深而後入。及門,則牆垣高固,不復可越,只得以鞭撾門。久之妻始出問,張低語之。喜極納入,作呵叱聲,曰:「都中少用度,即當早歸,何得遣汝半夜來?」入室,各道情事,始知二役逃亡未返。言次,簾外一少婦頻來,張問伊誰,曰:「兒婦耳。」問:「兒安在?」曰:「赴郡大比未歸。」張涕下曰:「流離數年,兒已成立,不謂能繼書香,卿心血殆盡矣!」話末已,子婦已溫酒炊飯,羅列滿兒。張喜慰過望。居數日,隱匿屋榻,惟恐人知。夜方臥,忽聞人語騰沸,捶門甚厲。大懼,並起。聞人言曰:「有後門否?」益懼,急以門扇代梯,送張夜度坦而出,然後詣門問故,乃報新貴者也。方大喜,深悔張遁,不可追挽。
zhāng shì yè yuè mǎng chuān zhēn, jí bù zé tú, jí míng kùn dài yǐ jí. chū niàn běn yù xiàng xī, wèn zhī tú rén, zé qù jīng dū tōng qú bù yuǎn yǐ. suì rù xiāng cūn, yì jiāng zhì yī ér shí. jiàn yī gāo mén, yǒu bào tiáo zhān bì shàng, jìn shì zhī wèi xǔ xìng, xīn xiào lián yě. qǐng zhī, yī wēng zì nèi chū, zhāng yíng yī ér gào yǐ qíng. wēng jiàn yí róng dōu yǎ, zhī fēi zhuàn shí zhě, yán rù xiàng kuǎn. yīn jié suǒ wǎng, zhāng tuō yán: shè zhàng dōu mén, guī tú yù kòu. wēng liú huì qí shǎo zǐ. zhāng lüè wèn guān fá, nǎi jīng táng lín xià zhě xiào lián qí yóu zi yě. yuè yú, xiào lián xié yī tóng bǎng guī, yún shì yǒng píng zhāng xìng, shí bā jiǔ shào nián yě. zhāng yǐ xiāng pǔ jù tóng, àn zhōng yí shì qí zi rán yì zhōng cǐ xìng liáng duō, gū mò zhī. zhì wǎn jiě zhuāng, chū chǐ lù, jí jiè pī dú, zhēn zǐ yě. bù jué lèi xià. gòng jīng wèn zhī, nǎi zhǐ míng yuē: zhāng hóng jiàn, jí wǒ shì yě. bèi yán qí yóu. zhāng xiào lián bào fù dà kū. xǔ shū zhí wèi quàn, shǐ shōu bēi yǐ xǐ. xǔ jí yǐ jīn bó hán zì, zhì gào xiàn tái, fù zǐ nǎi tóng guī.
張是夜越莽穿榛,急不擇途,及明困殆已極。初念本欲向西,問之途人,則去京都通衢不遠矣。遂入鄉村,意將質衣而食。見一高門,有報條粘壁上,近視知為許姓,新孝廉也。頃之,一翁自內出,張迎揖而告以情。翁見儀容都雅,知非賺食者,延入相款。因詰所往,張託言:「設帳都門,歸途遇寇。」翁留誨其少子。張略問官閥,乃京堂林下者;孝廉其猶子也。月余,孝廉偕一同榜歸,雲是永平張姓,十八九少年也。張以鄉譜俱同,暗中疑是其子;然邑中此姓良多,姑默之。至晚解裝,出「齒錄」,急借披讀,真子也。不覺淚下。共驚問之,乃指名曰:「張鴻漸,即我是也。」備言其由。張孝廉抱父大哭。許叔侄慰勸,始收悲以喜。許即以金帛函字,致告憲台,父子乃同歸。
fāng zì wén bào, rì yǐ zhāng zài wáng wèi bēi hū bái xiào lián guī, gǎn shāng yì tòng. shǎo shí fù zǐ bìng rù, hài rú tiān jiàng, xún zhī qí gù, shǐ gòng bēi xǐ. jiǎ fù jiàn qí zi guì, huò xīn bù gǎn fù méng. zhāng yì hòu yù zhī, yòu lì shù dāng nián qíng zhuàng, jiǎ fù gǎn kuì, suì xiāng jiāo hǎo.
方自聞報,日以張在亡為悲;忽白孝廉歸,感傷益痛。少時父子併入,駭如天降,詢知其故,始共悲喜。甲父見其子貴,禍心不敢復萌。張益厚遇之,又歷述當年情狀,甲父感愧,遂相交好。