strong jiā shàn lù chū cì dēng chéng tiān hé guǎn yī rén dú zhuó strong
嘉善路初次登程 天河館一人獨酌
qián huí shuō tóng chuí lǐ, lǐ dà rén, yuán běn shì liáo dōng rén shì, shuāng huì chí jūn, biǎo zì jìng xuān. yīn yǒu yī shēn jué hǎo de wǔ yì, guàn shǐ liǎng bǐng shú tóng liú xīng chuí, suǒ xiàng wú dí, yīn cǐ rén gěi tā shàng gè huī hào, jiào zuò tóng chuí lǐ. nián qīng de shí hòu, yīn lǎo dà rén zài jiāng sū zuò guān, biàn suí rèn dú shū, suǒ yǐ, suī zé zǔ jū běi dì, què shì shēng zhǎng nán fāng. qì yǔ xuān áng, rén cái biǎo biǎo fāng miàn dà ěr, hǔ bèi xióng yāo. lùn wén, xià bǐ qiān yán shuō wǔ, chuān yáng bǎi bù. zì yòu biàn yǒu dà zhì, bù kěn yǐ yī bǐ yī mò jiàn zhǎng. yīn cǐ, lǎo dà rén jiù bù kěn ǎo tā de xìng ér, biàn tì tā yuán lì bào juān zhī xiàn, yǐ chéng quán tā rén mín lì wù de zhì xiàng.
前回說銅錘李,李大人,原本是遼東人氏,雙諱持鈞,表字鏡軒。因有一身絕好的武藝,慣使兩柄熟銅流星錘,所向無敵,因此人給他上個徽號,叫做「銅錘李」。年輕的時候,因老大人在江蘇做官,便隨任讀書,所以,雖則祖居北地,卻是生長南方。氣宇軒昂,人才表表;方面大耳,虎背熊腰。論文,下筆千言;說武,穿楊百步。自幼便有大志,不肯以一筆一墨見長。因此,老大人就不肯拗他的性兒,便替他援例報捐知縣,以成全他仁民利物的志向。
zhè shì xián fù mǔ yīn cái shī jiào de dào lǐ, shì tiān xià zuò lǎo jiā ér de suǒ dāng xiào fǎ de. wǎng wǎng rén jiā zǐ dì cōng míng líng lì, gǎn zuò gǎn wèi, jiù shì bù néng mái tóu fú àn zuò lǎo xué jiū de gōng kè, wú nài zhè wèi fù mǔ de piān piān zhǐ wàng tā dú shū, xiǎng yào zhōng jǔ zhōng jìn shì, diǎn hàn lín, pàn gè zhèng tú chū shēn. què yě bù néng shuō tā bú shì zhèng jīng dào lǐ, nǎ zhī dào zhèng yǔ tā ér zi de pí qì bù duì, yī nián dān wù yī nián, fǎn nòng dé yī shì wú chéng, qīng chūn wǎng dù, dào hòu lái yào lìng gǎi páng de zhǔ yì yě lái bù jí le. suǒ yǐ, jiào zǐ dì dú shū, zhǐ yào tā míng bái dào lǐ biàn shì zhēn shí shòu yòng, tǎng gù zhí chéng jiàn, wàng xiǎng fā kē fā jiǎ, què shì wù rén bù qiǎn. jí rú lǐ gōng de fù mǔ, ruò rán bú shì míng bái, dìng guī yào tā niàn shū, bā jié zhèng tú gōng míng, zé gōng yè chéng jiù fǎn wèi kě zhī.
這是賢父母因材施教的道理,是天下做老家兒的所當效法的。往往人家子弟聰明伶俐,敢作敢為,就是不能埋頭伏案做老學究的功課,無奈這為父母的偏偏指望他讀書,想要中舉中進士,點翰林,盼個正途出身。卻也不能說他不是正經道理,哪知道正與他兒子的脾氣不對,一年耽誤一年,反弄得一事無成,青春枉度,到後來要另改旁的主意也來不及了。所以,教子弟讀書,只要他明白道理便是真實受用,倘固執成見,妄想發科發甲,卻是誤人不淺。即如李公的父母,若然不是明白,定規要他念書,巴結正途功名,則功業成就反未可知。
xián yán shǎo xù, qiě shuō tā zuò zhōu xiàn de gōng àn.
閒言少敘,且說他做州縣的公案。
zhè gōng àn cóng nǎ lǐ shuō qǐ? tǎng píng pù zhí xù, wèi bì chù chù dōu yǒu qí wén, àn àn jiē wèi yì shì, wú fēi shì xíng xiāng bài miào lán jiào hū yuān jiā zhàng fā luò jí qū zhú liú chāng zhuō ná dǔ bó fǎng chá sòng shī yán bàn dì gùn. zhè xiē xún cháng àn jiàn, chù chù jiē rán, nián nián duō yǒu, yǎn shuō xiē lǎo shēng cháng tán, qǐ bù lìng kàn cǐ shū de tǎo yàn? jīn zhǐ de jiāng xī qí de àn juàn, jiǎn nà jǐn yào de biān chū, qí yú xún cháng gōng dú, yī qiè gài bù dēng lù. shù jǐ mǎi cǐ shū de bù wǎng fèi qián wén, kàn cǐ shū de bù xū hào mù lì, nǎi biān shū de yī piàn kǔ xīn, bìng fēi tōu gōng jiǎn liào. tǎng bì shuō dào: lǐ gōng zuò guò mǒu xiàn, wèi hé bù biān? lǐ gōng shǔ guò mǒu zhōu, yīn hé lòu zài? mǒu shì zài qián, yīn hé luò hòu? mǒu shì zài dōng, wèi hé shuō xī? zhè shí shì biān shū de xiàn yú cái lì, pò yú piān fú, shàng qǐ kàn shū zhū gōng bāo hán. zhè guò jié ér bù dé bù yù xiān jiāo dài míng bái.
這公案從哪裡說起?倘平鋪直敘,未必處處都有奇聞,案案皆為異事,無非是行香拜廟、攔轎呼冤、枷杖發落及驅逐流娼、捉拿賭博、訪察訟師、嚴辦地棍。這些尋常案件,處處皆然,年年多有,演說些老生常談,豈不令看此書的討厭?今只得將稀奇的案卷,揀那緊要的編出,其餘尋常公牘,一切概不登錄。庶幾買此書的不枉費錢文,看此書的不虛耗目力,乃編書的一片苦心,並非偷工減料。倘必說道:李公做過某縣,為何不編?李公署過某州,因何漏載?某事在前,因何落後?某事在東,為何說西?這實是編書的限於才力,迫於篇幅,尚乞看書諸公包涵。這過節兒不得不預先交代明白。
jīn xiān shuō tā wèi zuò guān yǐ qián yī duàn qí wén: lǐ gōng suí rèn de shí hòu, yóu jiāng sū dào zhè jiāng gōng gàn, bǐng míng táng shàng, dú zì chū mén. jiē yīn lǐ gōng sù xìng bù ài pái chǎng, zuì bù xǐ de shì gēn bān jiā dīng qián hū hòu yōng, suǒ yǐ jiāng zhè xiāng qù shù bǎi lǐ zhī yuǎn, jìng bú yào rén gēn suí. wèi de shì yuè lì chéng tú, cāo liàn jīn gǔ. zhèng shì yǒu xīn rén de shēn móu yuǎn lǜ, fēi shào nián gē ér pà jū shù de kě bǐ. yīn cǐ, jiā zhōng shàng rén yě néng fàng xīn.
今先說他未做官以前一段奇聞:李公隨任的時候,由江蘇到浙江公幹,稟明堂上,獨自出門。皆因李公素性不愛排場,最不喜的是跟班、家丁前呼後擁,所以江浙相去數百里之遠,竟不要人跟隨。為的是閱歷程途,操練筋骨。正是有心人的深謀遠慮,非少年哥兒怕拘束的可比。因此,家中上人也能放心。
bù rán, huàn jiā gōng zǐ qǐ yǒu dú zì chū mén de lǐ?
不然,宦家公子豈有獨自出門的理?
què shuō lǐ gōng zì cóng chū dé jiā mén, shǒu xié xíng lǐ, yě bù zuò jiào, yě bù qí mǎ, zǒu jǐn dà jiē, biàn jiāng xíng lǐ káng qǐ, jiāng yǔ sǎn bǐng tiāo zài jiān shàng, dà tà bù wàng guān táng dà lù xíng lái. jī cān kě yǐn, bù yī rì dào le jiā shàn dì fāng.
卻說李公自從出得家門,手攜行李,也不坐轎,也不騎馬,走盡大街,便將行李扛起,將雨傘柄挑在肩上,大踏步望官塘大路行來。飢餐渴飲,不一日到了嘉善地方。
zhè jiā shàn shì gè rè nào qù chù, suī fēi liù jiē sān xiàng, fù lì fán huá, què yě shì yī tiáo wǔ lǐ zhǎng de dà jiē, liǎng biān gè xíng diàn pù shōu shí dé shí fēn qí zhěng. lǐ gōng yī miàn xíng lù yī miàn kàn nà jiē shàng mǎi mài. bù jué yíng miàn héng zhe yī tiáo jí gāo dà de shí qiáo, qiáo shàng yǒu yī jiǔ fàn miàn diàn, shàng xiě zhe tiān hé guǎn sān gè dà zì, liǎng biān guà zhe sān xiān dà miàn shí jǐn xiǎo wǎn de zhāo pái. lǐ gōng zǒu shàng qiáo lái, wàng lǐ kàn qù, zhuāng xiū zuò luò dào yě qīng yōu jié jìng. biàn zhuǎn guò shēn lái, duó jìn diàn mén, dào lǐ jiān kào chuāng de yī fù zuò shàng là xià, jiāng xíng lǐ fàng zài shēn biān de bǎn dèng shàng, yǔ sǎn jiù héng zài páng biān. pǎo táng de biàn dài xiào guò lái, shuō: kè rén yòng jiǔ? yòng fàn? jīn tiān yǒu xīn xiān de dà huó lǐ yú, hái yǒu xīn chū shuǐ de huó bō xiā rén. yào jiǔ yǒu niú zhuāng gāo liáng chén chén shào xìng méi guī fó shǒu lù, qǐng kè rén suí biàn diǎn yòng. yī miàn shuō, yī miàn jiāng yī shuāng wū mù kuài liǎng dié xiǎo cài yī zhī wǔ cǎi huā jiǔ bēi fàng zài zhuō shàng. lǐ gōng zhèng zài sī xiǎng, táng guān yòu shuō dào: jìn lái běn guǎn xīn tiān yú chì bā yā. kè rén ài chī, yě kě líng chāi.
這嘉善是個熱鬧去處,雖非六街三巷,富麗繁華,卻也是一條五里長的大街,兩邊各行店鋪收拾得十分齊整。李公一面行路一面看那街上買賣。不覺迎面橫着一條極高大的石橋,橋上有一酒飯麵店,上寫着「天河館」三個大字,兩邊掛着「三鮮大面、十錦小碗」的招牌。李公走上橋來,望里看去,裝修座落倒也清幽潔淨。便轉過身來,踱進店門,到裡間靠窗的一副座上落下,將行李放在身邊的板凳上,雨傘就橫在旁邊。跑堂的便帶笑過來,說:「客人用酒?用飯?今天有新鮮的大活鯉魚,還有新出水的活剝蝦仁。要酒有牛莊高粱、陳陳紹興、玫瑰佛手露,請客人隨便點用。」一面說,一面將一雙烏木筷、兩碟小菜、一隻五彩花酒杯放在桌上。李公正在思想,堂倌又說道:「近來本館新添魚翅、扒鴨。客人愛吃,也可零拆。」
lǐ gōng shuō dào: nǐ shuō zhè xǔ duō, wǒ yī gài bù yòng. nǐ gěi wǒ lái èr liǎng shāo jiǔ, yī dà wǎn qīng tāng miàn. táng guān shuō: cài ne? lǐ gōng shēn shǒu zhǐ zhuō miàn shàng huà dào: zhè liǎng dié xiǎo cài jiù zú gòu wǒ chī de le. táng xìn xīn zhī méi dà yì sī, jiāng zuǐ yī piě, shǒu ná dài shǒu, huí tóu gāo shēng de jiào dào: shāo dāo èr liǎng, qīng shuǐ miàn yī wǎn.
李公說道:「你說這許多,我一概不用。你給我來二兩燒酒,一大碗清湯麵。」堂倌說:「菜呢?」李公伸手指桌面上話道:「這兩碟小菜就足夠我吃的了。」堂信心知沒大意思,將嘴一撇,手拿帶手,回頭高聲的叫道:「燒刀二兩,清水面一碗。」
shǎo tíng, jiǔ yǐ tàng rè, biàn ná lái fàng zài zhuō shàng, huí shēn jiù zǒu. lǐ gōng yě bù qù lǐ tā, yī biān zhēn jiǔ màn màn de yǐn, yī biān wàng chuāng xià hé biān shàng guān wàng.
少停,酒已燙熱,便拿來放在桌上,回身就走。李公也不去理他,一邊斟酒慢慢的飲,一邊望窗下河邊上觀望。
cǐ shí zhèng zài èr yuè jìn sān yuè chū tiān qì, liǔ lǜ táo hóng, fēng hé rì nuǎn, hé yán shàng yǒu táo mǐ de, yǒu xǐ cài de, yǒu jìng yī fú de, jǐn shì fù nǚ, què lǎo shào bù yī. àn shàng yǒu shí jǐ gè xiǎo hái fàng fēng zhēng. yǒu yī gè xiǎo fēng zhēng gōu zhù liǔ shāo shàng, zǎ yě xià bù lái. yī zhōng nián qīng rén tì tā ná zhú gān qù tiāo bō, zhú gān duǎn shù zhū gāo, yòu gòu bù zháo. lǐ gōng zhèng kàn de chū shén, hū tīng dé yī bàng luó shēng, huáng huáng zhèn ěr, lǐ gōng tū dì de xià le yī tiào. zhèng shì: chūn fēng sān yuè táo huā làng, jīng qǐ yuān yāng pāi àn fēi.
此時正在二月勁三月初天氣,柳綠桃紅,風和日暖,河沿上有淘米的,有洗菜的,有淨衣服的,儘是婦女,卻老少不一。岸上有十幾個小孩放風箏。有一個小風箏鈎住柳梢上,咋也下不來。一中年輕人替他拿竹竿去挑撥,竹竿短樹株高,又夠不着。李公正看得出神,忽聽得一棒鑼聲,喤喤震耳,李公突地的嚇了一跳。正是:春風三月桃花浪,驚起鴛鴦拍岸飛。
yù zhī hòu shì rú hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
欲知後事如何,且聽下回分解。