guò zhě, yuàn zhī tī yě yuàn zhě, huò zhī fǔ yě. huò zhī suǒ shēng, bì yóu jī yuàn guò zhī suǒ shǐ, duō yīn hū xiǎo. xiǎo guò zhī lái, chū yú yì biǎo jī yuàn zhī chéng, zài yú lǜ wài. gù qí lái yě, bù zì huǐ qí chéng yě, yuàn bù kě fáng. fáng yuàn bù mì, ér huò hài zhēn yān!
过者,怨之梯也;怨者,祸之府也。祸之所生,必由积怨;过之所始,多因忽小。小过之来,出于意表;积怨之成,在于虑外。故其来也,不自悔;其成也,怨不可防。防怨不密,而祸害臻焉!
gù dēng qiào bǎn ér bù diē zhuì zhě, shèn yú dà yě kuà fù dié ér hǎo diān jué zhě, qīng yú xiǎo yě. gǒu jīng qí bù, suī lǚ xiǎn néng ān qīng yì qí zú, suī yí lù yì zhì. zhì zhě shí qīng xiǎo zhī wéi hài, gù shèn wēi xì zhī wēi huàn, měi wèi qīng wēi, lǐn lǐn yān ruò xiǔ suǒ zhī yù liù mǎ yě.
故登峭坂而不跌坠者,慎于大也;跨阜垤而好颠蹶者,轻于小也。苟兢其步,虽履险能安;轻易其足,虽夷路亦踬。智者识轻小之为害,故慎微细之危患,每畏轻微,懔懔焉若朽索之驭六马也。
hóng cuì xìng qīng, jī zhī chén zhōu lǔ gǎo zhì báo, dié zhī zhé zhóu. yǐ cuì gǎo zhī qīng wēi, néng bài zhōu chē zhě, jī duō zhī suǒ zhì yě. gù qiáng zhī bēng tuí, bì yīn qí xì jiàn zhī huǐ zhé, jiē yóu yú wèn. chǐ yǐn chuān dī, néng piào yī yì cùn yān xiè tū, zhì huī qiān shì. yuàn zhī shǐ yě, zhēng yú xì wén, jí qí wēi hài, dà yú qiáng jiàn. huò zhī suǒ shāng, shèn yú yì shì, jiāng fáng qí méng, jí yú shuǐ huǒ.
鸿毳性轻,积之沉舟;鲁缟质薄,叠之折轴。以毳缟之轻微,能败舟车者,积多之所致也。故墙之崩隤,必因其隙;剑之毁折,皆由于璺。尺蚓穿堤,能漂一邑;寸烟泄突,致灰千室。怨之始也,征于隙纹,及其危害,大于墙剑。祸之所伤,甚于邑室,将防其萌,急于水火。
xià shū yuē:" yuàn qǐ zài míng, bú jiàn shì tú." gù yuàn bù zài dà, yì bù zài xiǎo. yíng yíng bù miè, néng fén kūn shān juān juān bù jué, néng chéng jiāng hé. yuàn zhī suǒ shēng, bù kě lèi tuī huò zhī suǒ yán, fēi kě qíng cè. huò yuàn dà ér chéng xiǎo, huò hàn qīng ér zhì zhòng, shēn chóu bù bì wēi, ér yá zì wèi kě yì yě. pì rú fēng yān, pī yún fēi shí, juǎn shuǐ jué mù, ér rù xuè mài bù wéi zhī shāng xì xué zhī fēng, qīng chén bù dòng, máo fà bù yáo, jí zhōng jī fū, yǐ wéi shēn jí. dà bù wéi hài, xiǎo ér chéng huàn zhě, dà fēng sǎn màn, xiǎo fēng jī shè yě.
《夏书》曰:“怨岂在明,不见是图。”故怨不在大,亦不在小。荧荧不灭,能焚昆山;涓涓不绝,能成江河。怨之所生,不可类推;祸之所言,非可情测。或怨大而成小,或憾轻而至重,深仇不必危,而睚眦未可易也。譬如风焉,披云飞石,卷水蹶木,而入血脉不为之伤;隙穴之风,轻尘不动,毛发不摇,及中肌肤,以为深疾。大不为害,小而成患者,大风散漫,小风激射也。
gù hàn zǔ miǎn guàn gāo zhī nì, wèi hòu cáo cāo xiè zhāng xiù zhī chóu, hán xìn xuē shào nián zhī rǔ, ān guó shì tián jiǎ zhī màn. cǐ jiē yù yīng dá zhī zhǔ, kuān kuò zhī jīn, dé yǐ shēn yuàn ér bù wéi chóu yě. lǔ jiǔ báo ér hán zhàn wéi, yáng gēng piān ér sòng shī bài, hòu sūn yǐ dòu jī wáng shēn, qí hóu yǐ xiào pín pò guó. jiē yǐ qīng miè xì yuàn, wàng shù huò duān, yǐ jiǔ shí xì xiào zhī gù, bài guó miè shēn wéi tiān xià xiào, bù shèn gù yě.
故汉祖免贯高之逆,魏后(曹操)泄张绣之仇,韩信削少年之辱,安国释田甲之慢。此皆遇英达之主,宽廓之衿,得以深怨而不为仇也。鲁酒薄而邯战围,羊羹偏而宋师败,郈孙以斗鸡亡身,齐侯以笑嫔破国。皆以轻蔑细怨,忘树祸端,以酒食戏笑之故,败国灭身为天下笑,不慎故也。
shí zhī àn zhě, jiē yǐ xiǎo hài yì wēi zhī shì, yǐ zhì yú dà huàn. huò zhī zhì yě, rén zì shēng zhī fú zhī lái yě, rén zì chéng zhī. huò yǔ fú tóng mén, hài yǔ lì tóng lín, ruò fēi zhì jīng, mò néng fēn yǐ. shì yǐ zhì huàn zhě, huò fú zhī mén hù, dòng jìng zhě, lì hài zhī shū jī, bù kě bù shèn yě.
识之暗者,皆以小害易微之事,以至于大患。祸之至也,人自生之;福之来也,人自成之。祸与福同门,害与利同邻,若非至精,莫能分矣。是以智患者,祸福之门户,动静者,利害之枢机,不可不慎也。