strong yè tǐ rén xí jiān jiàn nèi dì　 zhōu xiǎo guān chuāng xià xì jiāo niáng strong
葉體仁席間薦內弟　周小官窗下戲嬌娘

cí yuē:
詞曰：

tóng yún sàn jǐn jiāng tāo xiǎo, fēng làng yú jīn xī le. qiàn tā chuī xū liáo zì bǎo, sī huì zhī duō shǎo.
彤雲散盡江濤小，風浪於今息了。倩他吹噓聊自保，私惠知多少。

láng cái nǚ mào jiē jiāo hǎo, méi yǎn chuán qíng niǎo niǎo. gé chuāng xián yī guī qù zǎo, xiǎng niàn hé shí le?
郎才女貌皆嬌好，眉眼傳情裊裊。隔窗嫌伊歸去早，想念何時了？

yòu diào táo yuán yì gù rén.
——右調《桃園憶故人》。

huà shuō shěn xiāng zì cóng jīn bù huàn yú yùn hé nèi jiù le tā de xìng mìng, yòu zài dé zhōu diàn zhōng sòng le tā bǎi shí duō liǎng yín zi hé lǘ ér yī tóu, yí lù gǎn niàn jīn bù huàn bù jǐn. xiǎo xíng yè sù, nà rì dào le jiāng xī wàn nián xiàn dì jiè, xiān xún lǚ diàn ān xiē.
話說沈襄自從金不換於運河內救了他的性命，又在德州店中送了他百十多兩銀子和驢兒一頭，一路感念金不換不盡。曉行夜宿，那日到了江西萬年縣地界，先尋旅店安歇。

cì rì, biàn wèn běn xiàn rú xué yè tǐ rén xià luò. zǎo yǒu rén shuō yǔ tā, zài xiàn dōng wén miào nèi xī shǒu, yī gè hēi dà mén biàn shì. shěn xiāng zhǎo dào xué mén qián, jiàn liǎng gè mén dòu zuò zhe shuō huà. shěn xiāng dào: fán èr wèi tōng bǐng yī shēng, jiù shuō shì yè shī yé de zhì qīn, cóng běi zhí lì lái xiāng fǎng.
次日，便問本縣儒學葉體仁下落。早有人說與他，在縣東文廟內西首，一個黑大門便是。沈襄找到學門前，見兩個門斗坐着說話。沈襄道：「煩二位通稟一聲，就說是葉師爺的至親，從北直隸來相訪。」

mén dòu dào: xiān shēng guì xìng?
門斗道：「先生貴姓？」

shěn xiāng dào: nǐ bù bì wèn wǒ míng xìng, nǐ zhī rú cǐ shuō qù, jiù shì le.
沈襄道：「你不必問我名姓，你只如此說去，就是了。」

nà mén dòu bì yào wèn míng, fāng kěn chuán shuō.
那門斗必要問明，方肯傳說。

zhèng yán jiān, zǎo jiàn tǐ rén yī lǎo jiā rén zhū qīng, cóng lǐ biān zǒu chū, kàn jiàn shěn xiāng, dà jīng dào: jiù yé cóng hé chù lái?
正言間，早見體仁一老家人朱清，從裡邊走出，看見沈襄，大驚道：「舅爺從何處來？」

shěn xiāng shǐ le gè yǎn sè, zhū qīng huì yì, jiāng shěn xiāng lǐng rù kè fáng nèi, jí rù nèi yuàn, xiàng tǐ rén fū fù shuō zhī. shěn xiǎo jiě tīng dé tā xiōng dì dào le, yòu jīng yòu xǐ. yè tǐ rén shì gè jí xiǎo dǎn de rén, shěn liàn wèn chéng pàn nì zhèng fǎ, tā jiǔ yǐ zhī dào yòu xiàn fèng bù wén, dào chù jī ná shěn xiāng, tīng le zhè jù huà, bù yóu de miàn shàng gǎi le yán sè, xīn shàng tiān le jīng pà, kǒu lǐ shuō bù chū huà lái. shěn xiǎo jiě zǎo míng bái tā zhàng fū de yì sī, shuō dào: nǐ bù yòng hú yí, wǒ xiōng dì shì nǐ zhì qīn, nǐ biàn bù shōu liú tā, tā chū wài bèi rén ná zhù, yě huì bān lā nǐ, bù pà nǐ bù chéng gè pàn dǎng! dào nà shí, rén yě zuò bù chéng, guǐ dào yào biàn lī!
沈襄使了個眼色，朱清會意，將沈襄領入客房內，急入內院，向體仁夫婦說知。沈小姐聽得他兄弟到了，又驚又喜。葉體仁是個極小膽的人，沈練問成叛逆正法，他久已知道；又現奉部文，到處緝拿沈襄，聽了這句話，不由的面上改了顏色，心上添了驚怕，口裡說不出話來。沈小姐早明白他丈夫的意思，說道：「你不用狐疑，我兄弟是你至親，你便不收留他，他出外被人拿住，也會扳拉你，不怕你不成個叛黨！到那時，人也做不成，鬼到要變哩！」

tǐ rén wú kě rú hé, wèn zhū qīng dào: kě yǒu rén kàn jiàn jiù yé méi yǒu?
體仁無可如何，問朱清道：「可有人看見舅爺沒有？」

zhū qīng dào: zhǐ yǒu liǎng gè mén dòu zài wài biān wèn jiù yé míng xìng, jiù yé bù kěn shuō, hái shì xiǎo rén jiāng jiù yé lǐng rù lái, xiàn zài shū fáng nèi.
朱清道：「只有兩個門斗在外邊問舅爺名姓，舅爺不肯說，還是小人將舅爺領入來，現在書房內。」

tǐ rén dào: cǐ hòu yǒu rén wèn jí, jiù shuō shì wǒ de cóng táng xiōng dì. nǐ qù qǐng rén lái bà!
體仁道：「此後有人問及，就說是我的從堂兄弟。你去請人來罷！」

shǎo kè, shěn xiāng rù lái, kàn jiàn tā jiě jie zǎo kū de yǔ lèi qiān xíng, xiān yǔ tǐ rén kòu bài, cì yǔ shěn xiǎo jiě kòu bài. shěn xiǎo jiě lā zhù, dà kū qǐ lái. huāng de tǐ rén luàn rǎng dào: kū bù dé, kū bù dé! xiū yào yǔ wǒ kū chū luàn ér lái, bú shì wán de!
少刻，沈襄入來，看見他姐姐早哭的雨淚千行，先與體仁叩拜，次與沈小姐叩拜。沈小姐拉住，大哭起來。慌的體仁亂嚷道：「哭不得，哭不得！休要與我哭出亂兒來，不是頑的！」

lā shěn xiāng dào fáng nèi zuò xià, jiě dì èr rén kāi shì le lèi hén. shěn xiǎo jiě wèn tā fù qīn shěn liàn bèi hài yuán yóu, shěn xiāng xì xì sù shuō. shuō dào shāng xīn chù, liǎng rén yòu dà kū qǐ lái.
拉沈襄到房內坐下，姐弟二人揩拭了淚痕。沈小姐問他父親沈練被害原由，沈襄細細訴說。說到傷心處，兩人又大哭起來。

jí de tǐ rén zhè biān yī lā, nà biān yī tuī, hèn bù dé jiāng èr rén kǒu chún gē xià, zhí nào luàn de bù kū le fāng xiū. cì hòu shuō dào jīn bù huàn jiù mìng zèng yín huà, shěn xiǎo jiě dào: tiān xià yuán yǒu kāng kǎi yì qì bù bì huò huàn jiù rén de hǎo nán zǐ! ruò shì nǐ tóu hé shí yù zhe nǐ jiě fū, shí gè dìng yān sǐ jiǔ gè le!
急的體仁這邊一拉，那邊一推，恨不得將二人口唇割下，直鬧亂的不哭了方休。次後說到金不換救命贈銀話，沈小姐道：「天下原有慷慨義氣、不避禍患、救人的好男子！若是你投河時遇着你姐夫，十個定淹死九個了！」

tǐ rén dào: wǒ shì wèi dà jiā bǎo quán shēn jiā jì, dàn yuàn bù nòng pò wèi miào. jù nǐ zhè yàng shuō, wǒ bú shì xián yàn lìng dì lái me?
體仁道：「我是為大家保全身家計，但願不弄破為妙。據你這樣說，我不是嫌厭令弟來麼？」

yī biān zhe shōu shí fàn, yī biān zǒu zhì wài miàn, jiāng mén dòu bìng xīn mǎi de yī gè xiǎo sī, hé chú fáng zuò fàn tiāo shuǐ de èr rén dōu jiào lái, tè tè de biǎo bái le yī fān, shuō: shì cái lái de shì yī cóng táng xiōng dì, bìng bú shì qīn qī, nǐ men dōu yào míng bái.
一邊着收拾飯，一邊走至外面，將門斗並新買的一個小廝，和廚房做飯、挑水的二人都叫來，特特的表白了一番，說：「適才來的是一從堂兄弟，並不是親戚，你們都要明白。」

shuō bà, rù nèi shì, yòu dīng zhǔ shěn xiāng gǎi xìng wèi yè, zhe jiào tā dà gē, jiào shěn xiǎo jiě sǎo zi. jiàn liǎng rén dōu yīng yǔn, fāng cái lüè fàng kuān le xiē huái bào.
說罷，入內室，又叮囑沈襄改姓為葉，着叫他大哥，叫沈小姐嫂子。見兩人都應允，方才略放寬了些懷抱。

shěn xiǎo jiě wèi xiōng dì chū dào, wèi miǎn rì rì yào mǎi diǎn ròu chī. tǐ rén zuì shì jiǎn shěng, yì nián sì jì, zhǐ yǒu jì dīng hòu fāng jiàn ròu fēi chū yī shí wǔ, ruò mǎi le dòu fǔ yě yào shēng qì. shěn xiāng yī lián zhù le wǔ tiān, dào chī le èr jīn bàn ròu, bái cài dòu fǔ yòu dā le hǎo jǐ jīn. tǐ rén zuǐ lǐ suī bù hǎo shuō, xīn shàng zhe shí shòu bù dé, rì yè tuó zhòu zhe méi tóu, hé jiā zhōng sǐ xià rén de yì bān. xiǎng suàn gè ān dùn shěn xiāng de dì fāng, yòu bù zhī tā yǒu hé cái néng, qiě kǒng pà dào rén jiā lòu chū mǎ jiǎo, yú jǐ bù biàn. yòu xiǎng jí shěn xiāng céng jiào guò xué, biàn xīn xǐ dào: rì qián běn dì shēn jīn zhōu tōng, tuō wǒ yǔ tā liú xīn yī xué wèn yuān bó xiān shēng, jiào dú tā ér zi zhōu liǎn. nà zhōu tōng liù qī shí wàn liǎng jiā sī, qiě shì gè hòu bǔ láng zhōng. shěn xiāng yǒu le pò lù, tā de shēn jiā shén zhòng, zhǐ yòng tā chū qián liào lǐ, lián wǒ yě wú shì le.
沈小姐為兄弟初到，未免日日要買點肉吃。體仁最是儉省，一年四季，只有祭丁後方見肉；非初一、十五，若買了豆腐也要生氣。沈襄一連住了五天，到吃了二斤半肉，白菜、豆腐又搭了好幾斤。體仁嘴裡雖不好說，心上着實受不得，日夜砣縐着眉頭，和家中死下人的一般。想算個安頓沈襄的地方，又不知他有何才能，且恐怕到人家露出馬腳，於己不便。又想及沈襄曾教過學，便欣喜道：「日前本地紳衿周通，托我與他留心一學問淵博先生，教讀他兒子周璉。那周通六七十萬兩家私，且是個候補郎中。沈襄有了破露，他的身家甚重，只用他出錢料理，連我也無事了。」

xiǎng dào cǐ chù, jí jí rù lái, wèn shěn xiāng dào: nǐ rì qián shuō jiào guò xué, kě jiào de shì dà xué shēng xiǎo xué shēng?
想到此處，急急入來，問沈襄道：「你日前說教過學，可教的是大學生、小學生？」

shěn xiāng dào: dà xiǎo xué shēng dōu jiào guò.
沈襄道：「大小學生都教過。」

tǐ rén dào: xiǎng lái nǐ de bā gǔ shì hǎo de le?
體仁道：「想來你的八股是好的了？」

shěn xiāng dào: yě hú luàn zuò jǐ jù, zhǐ shì bù tōng tuǒ.
沈襄道：「也胡亂做幾句，只是不通妥。」

tǐ rén dào: wǒ cǐ kè yǔ nǐ chū gè tí mù, nǐ zuò yī piān.
體仁道：「我此刻與你出個題目，你做一篇。」

shěn xiāng dào: ruò bì dìng zhe wǒ chū chǒu, wǒ jiù zuò.
沈襄道：「若必定着我出醜，我就做。」

tǐ rén jiàn bù tuī cí, shén xǐ, kǒu zhōng biàn niàn chū hào hào qí tiān yī jù lái. bù yì shěn xiāng fù nèi róng jīng guàn shǐ, yòu shì jí dà cái qíng, cǐ děng tí sù cháng dōu shì dǎ zhào guò de, suí yào guò zhǐ bǐ lái, méi yǒu yī dùn fàn shí, jí xiě zhēn sòng tǐ rén guò mù. tǐ rén shì zhōng guò xiāng shì dì sān míng jīng kuí de rén, yú bā gǔ èr zì qí zhèng xiāng shēng, dà xiǎo wú bù hé pāi zhǐ yīn tā lǚ xià huì chǎng, jiàn ér bù zhōng, yòu jiān jiā pín, cái jiù le jiào zhí. zì zhī mìng lǐ méi jìn shì, yīn cǐ lián huì chǎng yě bù xià, kǒng fèi pán chán. tā dào shì jiāng xī tōng shěng yǒu shù de míng tǔ, jīn jiàn shěn xiāng xià bǐ mǐn jié, yòu dǎ suàn zhe cǐ tí nán zuò jiāng shěn xiāng de wén zì jiē zài shǒu zhōng, kǒu zhōng bù yán, xīn nèi shuō dào: zhè xiǎo zi wán dé zhè bān kuài, bù zhī hú shuō xiē shén me zài nèi.
體仁見不推辭，甚喜，口中便念出「浩浩其天」一句來。不意沈襄腹內融經貫史，又是極大才情，此等題素常都是打照過的，隨要過紙筆來，沒有一頓飯時，即寫真送體仁過目。體仁是中過鄉試第三名經魁的人，於八股二字奇正相生，大小無不合拍；只因他屢下會場，薦而不中，又兼家貧，才就了教職。自知命里沒進士，因此連會場也不下，恐費盤纏。他到是江西通省有數的名土，今見沈襄下筆敏捷，又打算着此題難做；將沈襄的文字接在手中，口中不言，心內說道：「這小子完得這般快，不知胡說些什麼在內。」

zhǐ kàn le gè pò chéng qǐ jiǎng, biàn dào hǎo bù jué, zài kàn dào hòu miàn, bú zhù de diǎn tóu huǎng nǎo, dà wèi zàn yáng. jiāng tōng piān kàn wán, xiào shuō dào: chāng míng bó dà, shèng shì yuán yīn yě. dāng rì yuè zhàng de wén zì, wǒ jiàn guò xǔ duō, lǐ lù shì zhèng de, bù jí nǐ dāng xíng duō yǐ. zhǐ kě xī nǐ zài huàn nán zhōng, zhǐ suǒ jiāng jiě zhuàng èr yuán ràng rén jiā bà le.
只看了個破承起講，便道好不絕，再看到後面，不住的點頭晃腦，大為讚揚。將通篇看完，笑說道：「昌明博大，盛世元音也。當日岳丈的文字，我見過許多，理路是正的，不及你當行多矣。只可惜你在患難中，只索將解狀二元讓人家罷了。」

yòu pà shěn xiāng yú cǐ děng tí mù, sù rì zuò guò, yòu suí kǒu niàn chū yī tí dào: suī bù dé yú zhe shěn xiāng zuò.
又怕沈襄於此等題目，素日做過，又隨口念出一題道：「雖不得魚」着沈襄做。

shěn xiǎo jiě dào: zuò le yī piān, hǎo jiù bà le, zěn me yòu chū tí kǎo qǐ lái?
沈小姐道：「做了一篇，好就罷了，怎麼又出題考起來？」

tǐ rén dào: nǐ mò guǎn.
體仁道：「你莫管。」

shěn xiāng zuò cǐ děng tí, yuè fā bù yòng fèi lì, qǐng kè jí jiù. tǐ rén kàn le, xǐ huān de shǒu wǔ zú dǎo, xiàng shěn xiǎo jiě dào: lìng dì dà shì chéng yǐ!
沈襄做此等題，越發不用費力，頃刻即就。體仁看了，喜歡的手舞足蹈，向沈小姐道：「令弟大事成矣！」

shěn xiǎo jiě dào: shén me dà shì kě chéng?
沈小姐道：「什麼大事可成？」

tǐ rén biàn jiāng zhōu tōng rì qián suǒ tuō xiáng shuō, yòu dào: zhǐ shì tā ér zi de wén zì, sù cháng dōu shì wǒ kàn, měi nián zǒng yǒu wǔ liù shí liǎng sòng wǒ, hái yǒu yī fú xuē mào zhī lèi. wǒ ruò jiāng lìng dì jiàn qù, tā jiù bù yòng wǒ le. wèi zì jǐ qīn qī, yě shuō bù dé.
體仁便將周通日前所託詳說，又道：「只是他兒子的文字，素常都是我看，每年總有五六十兩送我，還有衣服、靴帽之類。我若將令弟薦去，他就不用我了。為自己親戚，也說不得。」

shěn xiǎo jiě dào: cǐ jǔ jí hǎo! zhǐ pà tā yǐ qǐng le rén, biàn bǎ jī huì shī qù.
沈小姐道：「此舉極好！只怕他已請了人，便把機會失去。」

tǐ rén dào: mù jīn tā ér zi de wén zhāng, hái dōu shì wǒ kàn, nà lǐ biàn qǐng le rén? jiù qǐng rén, yě yào qǐng jiào wǒ kàn gè hǎo dǎi.
體仁道：「目今他兒子的文章，還都是我看，那裡便請了人？就請人，也要請教我看個好歹。」

shěn xiāng dào: zhè zhōu tōng pèi fú zǐ zhàng, xiǎng lái tā yě shì gè dà yǒu xué wèn rén.
沈襄道：「這周通佩服姊丈，想來他也是個大有學問人。」

tǐ rén xiào dào: tā yǒu shén me xué wèn? bù guò yǐ ěr zuò mù bà le. kè xià tā ér zi bù guò wán piān ér yǐ, měi zuò wén zì, hái shì yù yī cì yǒu diǎn míng jī, yī cì biàn hú shuō qǐ lái. rén wù dào shēng de qīng jùn bù guò, ruò rèn zhēn dú shū, bù chóu bú shì kē jiǎ zhōng rén. zhǐ yào qǐng hǎo xiān shēng jiào tā.
體仁笑道：「他有什麼學問？不過以耳作目罷了。刻下他兒子不過完篇而已，每做文字，還是遇一次有點明機，一次便胡說起來。人物到生的清俊不過，若認真讀書，不愁不是科甲中人。只要請好先生教他。」

shěn xiǎo jiě dào: jì rán tā fù zǐ dōu bù tōng, hái rèn dé shén me hǎo chǒu? nǐ wèi hé liǎng sān fān kǎo wǒ xiōng dì?
沈小姐道：「既然他父子都不通，還認得什麼好醜？你為何兩三番考我兄弟？」

tǐ rén dào: tā fù zǐ suī bù tōng, tā jiā zhōng lái wǎng de mén kè què yǒu tōng de. chéng kǒng lìng dì bǐ xià qiàn tuǒ, zhe tā men bān bó chū lái, jiāng lìng dì cí huí, lián wǒ de liǎn yě wán le.
體仁道：「他父子雖不通，他家中來往的門客卻有通的。誠恐令弟筆下欠妥，着他們搬駁出來，將令弟辭回，連我的臉也完了。」

shěn xiǎo jiě dào: shì bù yí chí, nǐ cǐ kè jiù qù.
沈小姐道：「事不宜遲，你此刻就去。」

tǐ rén dào: jīn rì tiān sè hái zǎo, wǒ jiù qù zāo bà.
體仁道：「今日天色還早，我就去遭罷。」

suí jí dào zhōu tōng jiā qù. zhì rì luò shí, hái bù jiàn huí lái. shěn xiǎo jiě shèn shì xuán jié, zhǐ pà shì tǐ bù chéng. zhǐ děng dào dìng gēng hòu, tǐ rén bàn zuì huí lái. yī rù mén, xiān xiàng shěn xiāng jǔ shǒu dào: gōng xǐ le!
隨即到周通家去。至日落時，還不見回來。沈小姐甚是懸結，只怕事體不成。只等到定更後，體仁半醉回來。一入門，先向沈襄舉手道：「恭喜了！」

shěn xiǎo jiě dào: yǒu chéng me?
沈小姐道：「有成麼？」

tǐ rén dào: wǒ yí dào tā jiā, biàn liú wǒ chī biàn fàn, què shì jí fēng shèng de jiǔ xí. xí jiān, wǒ jiāng lìng dì xué wèn zàn yáng de yǒu yī wú liǎng, pà tā bù chéng me? yǐ miàn dìng zài xià yuè chū èr rì shàng guǎn, xué jīn měi nián yī bǎi liù shí liǎng, wài sòng liǎng jì yī fú. jīn rì jiù xiān yǔ le wǔ shí liǎng, zuò tiān bǔ líng yòng zhī fèi.
體仁道：「我一到他家，便留我吃便飯，卻是極豐盛的酒席。席間，我將令弟學問讚揚的有一無兩，怕他不成麼？已面訂在下月初二日上館，學金每年一百六十兩，外送兩季衣服。今日就先與了五十兩，作添補零用之費。」

shuō zhe, jiāng yín cóng huái zhōng tāo chū, fàng zài zhuō shàng. yòu xiàng shěn xiāng dào: nǐ dào tā jiā, chī chuān jù zú, yào zhè xiē xiū jīn hé yòng? bù rú dōu zhī chū lái, ràng qióng jiě fū mǎi diǎn mǐ chī chī, qǐ bú shì hǎo?
說着，將銀從懷中掏出，放在桌上。又向沈襄道：「你到他家，吃穿俱足，要這些修金何用？不如都支出來，讓窮姐夫買點米吃吃，豈不是好？」

shěn xiāng dào: wǒ yuán shì gǒu yán suì yuè rén, zhǐ bù jī bù hán, dé yǒu ān shēn chù zú yǐ! yào nà xiū jīn hé yòng? wǒ shēn biān hái yǒu jīn ēn gōng sòng wǒ de jǐ shí liǎng yín zi, yě yī zǒng yǔ jiě fū liú xià bà.
沈襄道：「我原是苟延歲月人，只不飢不寒，得有安身處足矣！要那修金何用？我身邊還有金恩公送我的幾十兩銀子，也一總與姐夫留下罷。」

yè tǐ rén tīng le, xǐ huān de xīn huā jù kāi, suí jí chū qù shuō yǔ zhū qīng: cǐ hòu rì rì jiā liù liǎng ròu yǔ jiù yé chī ruò shèng yǒu wèi chī jǐn de ròu, zhǐ yòng tiān mǎi sì liǎng yì kě. xiàng cǐ děng diào dù, quán yào nǐ liú xīn. zhǔ fù bà, rù lái xiàng shěn xiāng dào: hái yǒu yī jù yào jǐn huà, xiū yào dào lín qī wàng jì le. wǒ yǐ xiàng nǐ dōng jiā shuō guò, nǐ shì wǒ cóng táng xiōng dì, míng zì jiào zuò xiàng rén, nǐ xū qiè jì zài xīn!
葉體仁聽了，喜歡的心花俱開，隨即出去說與朱清：「此後日日加六兩肉與舅爺吃；若剩有未吃盡的肉，只用添買四兩亦可。像此等調度，全要你留心。」囑咐罷，入來向沈襄道：「還有一句要緊話，休要到臨期忘記了。我已向你東家說過，你是我從堂兄弟，名字叫做向仁，你須切記在心！」

shěn xiāng wěi wěi.
沈襄唯唯。

cì rì, shěn xiāng cóng xíng lǐ nèi, jiāng bù huàn sòng de yín zi, qǔ chū liù shí sì liǎng, sòng le tǐ rén, bǎ qí lái de nà lǘ ér, yě sòng le tā. tǐ rén dà xǐ shōu shòu, shuō dào: nǐ jīn rì jiāng lǘ ér sòng wǒ, jiù shì wǒ de le. wǒ shuō yě bù fáng: jǐ tiān cǎo liào, chī de le wǒ xīn shàng shén huāng! wǒ shí yòng tā bù zháo, zǎo wǎn mài le, dé jǐ liǎng lǘ jià, tiē bǔ tiē bǔ yě hǎo.
次日，沈襄從行李內，將不換送的銀子，取出六十四兩，送了體仁，把騎來的那驢兒，也送了他。體仁大喜收受，說道：「你今日將驢兒送我，就是我的了。我說也不妨：幾天草料，吃的了我心上甚慌！我實用他不着，早晚賣了，得幾兩驢價，貼補貼補也好。」

shěn xiāng xiào le. shěn xiǎo jiě dào: kuī nǐ shì gè dú shū rén, zěn ài qián dào zhè bù tián dì? yòu dào: zhōu jiā shì gè dà fù wēng, wǒ xiōng dì dào tā jiā, yī fú bèi rù píng cháng le, tā biàn yào xiǎo kàn wǒ xiōng dì. fāng cái sòng nǐ zhè liù shí liǎng yín zi, nǐ shōu bù dé, yǔ wǒ xiōng dì zhì mǎi le yī fú bèi rù bà!
沈襄笑了。沈小姐道：「虧你是個讀書人，怎愛錢到這步田地？」又道：「周家是個大富翁，我兄弟到他家，衣服、被褥平常了，他便要小看我兄弟。方才送你這六十兩銀子，你收不得，與我兄弟治買了衣服、被褥罷！」

tǐ rén luàn rǎng dào: bù chéng huà le! shuí jiā hán shì, hái jiǎng jiū yī fú bèi rù? yuè qióng rén yuè jìng zhòng.
體仁亂嚷道：「不成話了！誰家寒士，還講究衣服、被褥？越窮人越敬重。」

fū qī liǎng gè wèi zhè liù shí liǎng yín zi, rǎng le liǎng tiān, zhōng bèi shěn xiǎo jiě zuò zhǔ, zhe zhū qīng ná bàn mǎi yī qiè, yòu jiào le liǎng gè cái fèng zuò tuǒ. jiāng tǐ rén jǐ hū téng sǐ, ráo hái shì shěn xiāng de yín zi.
夫妻兩個為這六十兩銀子，嚷了兩天，終被沈小姐作主，着朱清拿辦買一切，又叫了兩個裁縫做妥。將體仁幾乎疼死，饒還是沈襄的銀子。

dào le chū yī rì, zhōu tōng jiā xiān xià le liǎng fù qǐng tiē, chū èr rì qīn lái bài qǐng tǐ rén sòng shěn xiāng rù guǎn. zhōu tōng lǐng ér zi zhōu liǎn bài cóng, shè shèng xí xiāng dài. tǐ rén zhì dēng hòu huí jiā. zì cǐ shěn xiāng biàn jiào dú zhōu liǎn, yī jiā shàng xià tōng chēng shěn xiāng wèi yè shī yé.
到了初一日，周通家先下了兩副請帖，初二日親來拜請體仁送沈襄入館。周通領兒子周璉拜從，設盛席相待。體仁至燈後回家。自此沈襄便教讀周璉，一家上下通稱沈襄為葉師爺。

wàn nián xiàn suī shì gè xiǎo xiàn fēn, cǐ shí fēng qì què bù shèn guì zhòng fù hù, zhòng de shì kē jiǎ rén jiā měi tí qǐ zhōu tōng, biàn shuō tā shì chòu tóng láng zhōng. zhǐ shì jiàn le zhōu tōng, hé fèng chéng kē jiǎ rén yì bān. zhōu tōng tīng zài ěr zhōng, xīn shàng shén hèn zhè chòu tóng láng zhōng sì zì yīn jiàn tā ér zi zhōu liǎn shēng de cōng huì jùn yǎ, biàn dǎ suàn tā shì kē jiǎ hàn yuàn zhōng rén, xiǎng tā zhōng huì, chū zhè chòu tóng láng zhōng zhī qì. suī yī nián chū yī qiān liǎng yín zi qǐng xiān shēng, tā yě yuàn yì, zhǐ pà bǎ tā ér zi jiào bù tōng. xiān shí qǐng le gè jǔ rén, jiào zhāng sì kù, dào yě shì gè yǒu xué wèn de rén. jiào dú zhōu liǎn, zhǐ jiào dú le yī nián duō, xué yuàn dào guǎng xìn, zhōu liǎn bǐ shí cái shí bā suì, bù zhī zěn me biàn jìn le xué, zhāng sì kù dào de le sì wǔ bǎi liǎng xiè yí. zhōu tōng dé yì dào jí chù. shuí xiǎng zhāng sì kù biàn zhōng le jìn shì, zuò hàn lín. zhōu tōng dà shī suǒ wàng.
萬年縣雖是個小縣分，此時風氣卻不甚貴重富戶，重的是科甲人家；每題起周通，便說他是臭銅郎中。止是見了周通，和奉承科甲人一般。周通聽在耳中，心上甚恨這「臭銅郎中」四字；因見他兒子周璉生得聰慧俊雅，便打算他是科甲翰院中人，想他中會，出這「臭銅郎中」之氣。雖一年出一千兩銀子請先生，他也願意，只怕把他兒子教不通。先時請了個舉人，叫張四庫，到也是個有學問的人。教讀周璉，只教讀了一年多，學院到廣信，周璉彼時才十八歲，不知怎麼便進了學，張四庫到得了四五百兩謝儀。周通得意到極處。誰想張四庫便中了進士，做翰林。周通大失所望。

tā jiǔ zhī rú xué yè tǐ rén shì gè míng shì, yīn cǐ lián xiān shēng yě bù qǐng, kǒng pà jiào huài tā ér zi. zhǐ jiào tǐ rén kàn wén zì. jīn qǐng le shěn xiāng, dǎ suàn zhe tǐ rén suǒ jiàn, bì bù cuò yòu wèn míng shì gè xiù cái, xīn shàng yǒu xiē xìn bù guò qǐ lái, chéng kǒng xué wèn qiǎn báo, jiào huài le ér zi, xū jí zhòng rén kǎo yàn. suí fán péng yǒu men qiān yǐn běn xiàn shēng tóng, qǐ le gè wén huì, měi yī yuè huì wén liù cì, lún liú guǎn fàn, jiā dào pín hán de, huò sì wǔ rén guǎn yī huì, qī bā rén guǎn yī huì bù děng wéi zhōu tōng jiā bù lún liú, měi yuè dú guǎn sān huì. huì wén yě bù jū dì fāng, suī ān guān sì yuàn, yì qù zuò wén zì. huì le liǎng sān cì, tōng shì shěn xiāng píng yuè. rén jiàn shěn xiāng pī mǒ jiǎng jiě shèn shì tōng tuǒ, kuàng yòu shì běn xué yè shī yé xiōng dì, yuè fā rù huì de rén duō le.
他久知儒學葉體仁是個名士，因此連先生也不請，恐怕教壞他兒子。只教體仁看文字。今請了沈襄，打算着體仁所薦，必不錯；又問明是個秀才，心上有些信不過起來，誠恐學問淺薄，教壞了兒子，須藉眾人考驗。隨煩朋友們牽引本縣生童，起了個文會，每一月會文六次，輪流管飯，家道貧寒的，或四五人管一會，七八人管一會不等；惟周通家不輪流，每月獨管三會。會文也不拘地方，雖庵觀寺院，亦去做文字。會了兩三次，通是沈襄評閱。人見沈襄批抹講解甚是通妥，況又是本學葉師爺兄弟，越發入會的人多了。

zhè rì gāi běn chéng wén chāng gé xī lǎo gòng shēng qí qí jiā guǎn huì. tā jiā dào yě hái yǒu fàn chī, zhǐ yīn tā yī shēng zhǐ zhī dú shū, bù zhī yíng yùn, jiāng gè jiā dào jiàn cì bù zú qǐ lái què wèi rén fāng zhèng, bù dàn fēi lǐ zhī shì bù xíng, jí fēi lǐ zhī yán yì cóng bù chū kǒu. shēng le liǎng gè ér zi, dà ér zi jiào qí kě dà, wèi rén xīn dì hú tú, nián yǐ èr shí sì suì, shàng wèi jìn xué cì zǐ cái bā jiǔ suì, jiào qí kě jiǔ, tā hái yǒu gè nǚ ér, míng huàn huì niáng, nián yǐ èr shí suì, shàng wú fū jiā, shēng de fēng liú jùn qiào, qí rén cái hái bù zhǐ shí fēn quán měi, jìng yú shí fēn zhī wài yào jiā chū jǐ fēn, yì qiě shèn shì cōng míng, yǎn lǐ dōu huì shuō huà. zhè qí kě dà yě zài huì zhōng, zhū shēng tóng yī zǎo dōu dào qí jiā tíng shàng. qí qí jiā chū le liǎng gè tí mù, dà jiā gè fēn zhuō jiù zuò, yī gè gè tí bǐ mó mò, yín é qǐ lái.
這日該本城文昌閣西老貢生齊其家管會。他家道也還有飯吃，只因他一生止知讀書，不知營運，將個家道漸次不足起來；卻為人方正，不但非禮之事不行，即非禮之言亦從不出口。生了兩個兒子，大兒子叫齊可大，為人心地糊塗，年已二十四歲，尚未進學；次子才八九歲，叫齊可久，他還有個女兒，名喚蕙娘，年已二十歲，尚無夫家，生的風流俊俏，其人才還不止十分全美，竟於十分之外要加出幾分，亦且甚是聰明，眼裡都會說話。這齊可大也在會中，諸生童一早都到齊家庭上。齊其家出了兩個題目，大家各分桌就坐，一個個提筆磨墨，吟哦起來。

zhè qí qí jiā tíng fáng qián hòu dōu yǒu yuàn zi, qián hòu jù yǒu chuāng gé. tíng fáng qián miàn dí chuāng gé jù jiē gāo diào, tíng fáng hòu miàn dí chuāng gé dōu guān bì zhe, wèi qí tōng nèi yuàn yě. zhōu liǎn zhè rì cí guò shěn xiāng rù huì, zài hòu miàn chuāng gé nèi xī běi jiǎo xià, miàn cháo zhe chuāng gé zuò wén zì.
這齊其家庭房前後都有院子，前後俱有窗槅。庭房前面的窗槅俱皆高吊，庭房後面的窗槅都關閉着，為其通內院也。周璉這日辭過沈襄入會，在後面窗槅內西北角下，面朝着窗槅做文字。

qí gòng shēng jiā guī nǚ huì niáng, tīng dé zhū shēng tóng jù dào, biàn dòng le gè shè píng kuī zuì de niàn tóu. chèn lǎo gòng shēng zài wài zhōu xuán, tā mǔ qīn páng shì chú xià shōu shí fàn cài, biàn qiāo qiāo de zǒu chū nèi yuàn. dào tíng fáng běi chuāng wài, xiān qù zhōng jiān yòng zhǐ jiān wā pò chuāng zhǐ, fàng yǎn yī qù: jiàn qī dà bā xiǎo, dào yǒu wǔ liù shí gè, suī rán shào nián rén duō, què méi mù kǒu bí dū ān dùn de bú shì bù wèi. jí yǒu jǐ gè miàn pí bái jìng de, gǔ gé dōu bù jùn qiào, qiě tóu liǎn shàng máo bìng jí duō. yòu zǒu dào dōng běi jiǎo chuāng wài, yě wā pò chuāng zhǐ, kàn le kàn, zǒng shì yì bān, xīn shàng wěi jué bù xià. huí shēn dào xī běi jiǎo chuāng wài, yě wā kāi chuāng zhǐ yī qù: zhè yī yǎn, biàn qù zài zhōu liǎn liǎn shàng, bù yóu de mù dàng shén yí, xīn shàng luàn tiào qǐ lái. nà lǐ hái kěn bà xiū? cóng xīn bǎ chuāng zhǐ wā le gè dà kū lóng. yòng zuǒ yòu yǎn lún liú zhe xì kàn. zhōu liǎn zhèng wò zhe bǐ, níng zhe móu, xiǎng suàn wén lǐ, měng rán huí guò yǎn lái, jiàn chuāng wài yī gè xuě bái de miàn kǒng, shǎn le yī xià, jiù bù jiàn le. xīn lǐ xiǎng dào: zhè bì dìng shì qí gòng shēng nèi juàn tōu kàn wǒ men.
齊貢生家閨女蕙娘，聽得諸生童俱到，便動了個射屏窺醉的念頭。趁老貢生在外周旋，他母親龐氏廚下收拾飯菜，便悄悄的走出內院。到庭房北窗外，先去中間用指尖挖破窗紙，放眼一覷：見七大八小，到有五六十個，雖然少年人多，卻眉目口鼻都安頓的不是步位。即有幾個麵皮白淨的，骨格都不俊俏，且頭臉上毛病極多。又走到東北角窗外，也挖破窗紙，看了看，總是一般，心上委決不下。回身到西北角窗外，也挖開窗紙一覷：這一眼，便覷在周璉臉上，不由的目盪神移，心上亂跳起來。那裡還肯罷休？從新把窗紙挖了個大窟窿。用左右眼輪流着細看。周璉正握着筆，凝着眸，想算文理，猛然回過眼來，見窗外一個雪白的面孔，閃了一下，就不見了。心裡想道：「這必定是齊貢生內眷偷看我們。」

yě jiù diū kāi le. zěn dāng nà huì niáng bù rěn gē shě, yòu lái tōu shì. shuí xiǎng zhōu liǎn liǎng zhī yǎn jīng, yě zhù yì zài nà kū lóng shàng, sì mù yī zhào, nà huì niáng yòu suō le huí qù. zhōu liǎn xiǎng suàn dào: tā jǐn zhe kàn wǒ, nán dào bù xǔ wǒ kàn kàn tā?
也就丟開了。怎當那蕙娘不忍割捨，又來偷視。誰想周璉兩隻眼睛，也注意在那窟窿上，四目一照，那蕙娘又縮了回去。周璉想算道：「他盡着看我，難道不許我看看他？」

jiāng shēn zi zhàn qǐ, gé zhe zhuō zi, wǎng chuāng wài yī qù: jiàn yī bù féi bù shòu bù gāo bù dī rú huā sì yù de gè dà guī nǚ, zhàn zài bàn miàn chuāng wài. zài kàn xiāng qún xià miàn, piān yòu pèi zhe zhōu zhōu zhēng zhèng shòu shòu xiǎo xiǎo zhuī hún duó mìng yī duì xiǎo jīn lián, zhēn shì luò shén lín fán, xī shī chū shì. zhōu liǎn bù kàn zé yǐ, yī kàn zhī hòu, zhǐ jué dé ěr duǒ nèi xiǎng le yī shēng, xīn yǎn ér shàng dōu shì má yǎng shǒu lǐ nà zhī bǐ, bù zhī zěn me diào zài zhuō shàng.
將身子站起，隔着桌子，往窗外一覷：見一不肥不瘦、不高不低、如花似玉的個大閨女，站在半面窗外。再看香裙下面，偏又配着周周正正、瘦瘦小小追魂奪命一對小金蓮，真是洛神臨凡，西施出世。周璉不看則已，一看之後，只覺得耳朵內響了一聲，心眼兒上都是麻癢；手裡那枝筆，不知怎麼吊在桌上。

zhèng zài chū shén zhī jì, yī gè tóng shēng zǒu lái, zài jiān shàng yī pāi dào: kàn shén me?
正在出神之際，一個童生走來，在肩上一拍道：「看什麼？」

zhōu liǎn jí máng huí tóu, xiào yīng dào: wǒ kàn tā zhè hòu miàn hái yǒu jǐ jìn yuàn?
周璉即忙回頭，笑應道：「我看他這後面還有幾進院？」

tóng shēng dào: yì jīng shàng yǒu bá máo lián rú, rú zì zěn me xiě?
童生道：「《易經》上有『拔茅連茹』，『茹』字怎麼寫？」

zhōu liǎn dào: cǎo tóu xià zhe yī rú zì biàn shì.
周璉道：「草頭下着一如字便是。」

nà tóng shēng qù le, zhōu liǎn jí máng xiàng chuāng wài yī kàn, jì rán wú rén. zuò zài yǐ shàng, jiāng zhuō zi yī pāi dào: zhè gè yī wàn nián jìn bù liǎo xué de nú cái, bǎ rén hài sǐ!
那童生去了，周璉急忙向窗外一看，寂然無人。坐在椅上，將桌子一拍道：「這個一萬年進不了學的奴才，把人害死！」

zhèng zài yuàn hèn jiān, nà chuāng wài de yī shuāng jùn yǎn yòu lái le, zhōu liǎn yě biàn yǐ yǎn xiāng yíng. zhǐ jiàn nà bái miàn kǒng yī shǎn, hū jiàn xiān xiān èr zhǐ shēn rù, jiāng chuāng zhǐ chě qù yī dà piàn, bǎ nà jùn qiào liǎn ér, duān duān zhèng zhèng fàng zài chuāng kōng qián, liǎng gè rén sì zhī yǎn, hù xiāng hěn kàn.
正在怨恨間，那窗外的一雙俊眼又來了，周璉也便以眼相迎。只見那白面孔一閃，忽見纖纖二指伸入，將窗紙扯去一大片，把那俊俏臉兒，端端正正放在窗空前，兩個人四隻眼，互相狠看。

zhèng zài chū shén yì huì, bǐ cǐ wàng xíng zhī jì, zhǐ tīng dé yǒu rén jiào dào: zhōu dà xiōng! zhōu dà xiōng!
正在出神意會，彼此忘形之際，只聽得有人叫道：「周大兄！周大兄！」

zhōu liǎn jí máng diào tóu yī kàn, jiàn dì sān zhuō zi qián, yǔ tā tóng àn jìn xué de wáng yuē xù, xiào wèn dào: tóu piān wán le me? wǒ kàn kàn!
周璉即忙掉頭一看，見第三桌子前，與他同案進學的王曰緒，笑問道：「頭篇完了麼？我看看！」

zhōu liǎn dào: cái wán le liǎng gè tí bǐ, yě kàn bù dé!
周璉道：「才完了兩個題比，也看不得！」

yòu jiàn wáng yuē xù xiào shuō dào: nǐ bì yǒu miào yì jīng jù, bù kěn cì jiào. wǒ piān yào kàn kàn!
又見王曰緒笑說道：「你必有妙意精句，不肯賜教。我偏要看看！」

shuō zhe, cóng rén cóng zhōng jǐ le lái. zhōu liǎn cǐ shí, hèn rù qiè gǔ! zhǐ jiàn tā zǒu lái, jiāng zhōu liǎn wén gǎo ná qǐ, yī biān kàn, yī biān diǎn tóu huǎng nǎo, kǒu zhōng yín yǒng shēng huàn bù jué. kàn bà, shuō dào: nǐ bǐ xià zǒng líng tòu, wǒ yě shì zhè yì sī, wú rú zì jù bù shèn guāng jié.
說着，從人叢中擠了來。周璉此時，恨入切骨！只見他走來，將周璉文稿拿起，一邊看，一邊點頭晃腦，口中吟詠聲喚不絕。看罷，說道：「你筆下總靈透，我也是這意思，無如字句不甚光潔。」

shuō zhe, cóng xiù zhōng tāo chū lái, zhe zhōu liǎn kàn. zhōu liǎn zhǐ de jiē guò lái, jiàn yī piān yǐ wán le, nà lǐ yǒu xīn cháng kàn? tā dà gài qiáo le qiáo, lián jù dú yě méi kàn qīng chǔ, biàn mǎn kǒu yù yáng: zhēn shì jué miào de wén zì! hǎo jí, hǎo jí!
說着，從袖中掏出來，着周璉看。周璉只得接過來，見一篇已完了，那裡有心腸看？他大概瞧了瞧，連句讀也沒看清楚，便滿口譽揚：「真是絕妙的文字！好極，好極！」

wáng yuē xù yòu zhǐ zhe hòu gǔ dào: zhè jǐ jù, wǒ kàn lái bù hǎo, yì sī yào gǎi huàn tā.
王曰緒又指着後股道：「這幾句，我看來不好，意思要改換他。」

zhōu liǎn suí kǒu yīng dào: gǎi huàn hǎo.
周璉隨口應道：「改換好。」

wáng yuē xù dào: dài wǒ gǎi huàn le, nǐ zài kàn.
王曰緒道：「待我改換了，你再看。」

shuō bà, yòu āi jiān cā bì de zǒu chū qù le.
說罷，又挨肩擦臂的走出去了。

zhōu liǎn jí jí de wǎng chuāng wài sì xià yī kàn, nà jùn qiào nǚ niáng bù zhī nà lǐ qù le.
周璉急急的往窗外四下一看，那俊俏女娘不知那裡去了。

bǎ shēn qū wǎng yǐ zi shàng yī dào, kǒu lǐ mà dào: zhè yàn wù nú cái shā le wǒ! zhè shì yī shēng zài nán dé de jī huì, bèi tā jīng kāi, shí kān tòng hèn!
把身軀往椅子上一倒，口裡罵道：「這厭物奴才殺了我！這是一生再難得的機會，被他驚開，實堪痛恨！」

jí máng yòu xiàng chuāng wài yī kàn, nà lǐ yǒu? hái yǒu shén me xīn cháng zuò wén zì? bù yóu de hú sī luàn xiǎng dào: cǐ rén bú shì qí gòng shēng de guī nǚ, biàn shì tā de mèi zǐ. zěn me nà yàng yī gè shū dāi zi, tā jiā lǐ yǒu zhè yàng yào rén mìng de huó tiān xiān? qǐ fēi dà qí shì!
急忙又向窗外一看，那裡有？還有什麼心腸做文字？不由的胡思亂想道：「此人不是齊貢生的閨女，便是他的妹子。怎麼那樣一個書呆子，他家裡有這樣要人命的活天仙？豈非大奇事！」

xiǎng suàn zhe, yòu zhàn qǐ lái xiàng chuāng wài zài kàn, lián gè rén yǐng ér yě wú. fù xíng zuò xià, guǐ jué dào: nán dào jìng bù chū lái le?
想算着，又站起來向窗外再看，連個人影兒也無。復行坐下，鬼嚼道：「難道竟不出來了？」

yòu xiǎng dào: zì jǐ fáng xià yě hái suàn fù rén zhōng hǎo xiē de, ruò hé zhè gè nǚ ér bǐ jiào, tā biàn chéng le huó guǐ le!
又想到：「自己房下也還算婦人中好些的，若和這個女兒比較，他便成了活鬼了！」

yòu xiǎng dào: wǒ fù mǔ zhǐ shēng wǒ yī gè, jiā zhōng xiàn yǒu jǐ shí wàn zī cái, wǒ biàn shě shàng shí wàn liǎng yín zi, yě bù chóu zhè nǚ ér bú dào wǒ shǒu!
又想道：「我父母止生我一個，家中現有幾十萬資財，我便舍上十萬兩銀子，也不愁這女兒不到我手！」

zhèng hú xiǎng suàn zhe, jiàn chuāng wài yī yǐng, què dài zhàn qǐ lái kàn shì, nà nǚ niáng miàn kǒng yòu dào. liǎng gè hù kàn jiān, hū jiàn nà nǚ niáng méi shū liǔ yè, chún zhàn yīng táo, wēi wēi de yī xiào. zhè yī xiào, bǎ zhōu liǎn xiào de shén hún jù shī. què dài jiāng shǒu dài de jīn zhuó, yào gé chuāng ér sòng yǔ, zhǐ tīng dé hòu chuāng wài yī xiǎo wá zǐ jiào dào: jiě jie, mā yī dì lǐ xún nǐ, bù xiǎng nǐ zài zhè lǐ!
正胡想算着，見窗外一影，卻待站起來看視，那女娘面孔又到。兩個互看間，忽見那女娘眉抒柳葉，唇綻纓桃，微微的一笑。這一笑，把周璉笑的神魂俱失。卻待將手帶的金鐲，要隔窗兒送與，只聽得後窗外一小娃子叫道：「姐姐，媽一地裡尋你，不想你在這裡！」

nà nǚ niáng jí jiāng qiào páng ér shōu qù. zhōu lián lián máng zhàn qǐ, jiāng liǎng zhī yǎn zhe zài chuāng kōng nèi kàn qù, zhǐ jiàn nà nǚ niáng lián bù rú fēi, nà lǐ shì rén, jìng xiàng yī duǒ dài lù xiān huā, bèi fēng chuī rù nèi yuàn qù le. zhōu liǎn zài tíng fáng nèi, zǒng kàn de shì cǐ nǚ qián miàn, cǐ kè cái kàn jiàn hòu miàn, zhèng hé le luò shén fù sì jù: jiān ruò xuē chéng, yāo ruò yuē sù líng bō wēi bù, luó wà shēng chén. zhèng cǐ nǚ zhī wèi yě.
那女娘急將俏龐兒收去。周連連忙站起，將兩隻眼着在窗空內看去，只見那女娘蓮步如飛，那裡是人，竟像一朵帶露鮮花，被風吹入內院去了。周璉在庭房內，總看的是此女前面，此刻才看見後面，正合了《洛神賦》四句：「肩若削成，腰若約素；凌波微步，羅襪生塵。」——正此女之謂也。

zhōu liǎn kàn bà, fù zuò dào yǐ shàng, yǒu qì wú lì de shuō dào: wǒ cóng jīn hòu, huó bù chéng le!
周璉看罷，復坐到椅上，有氣無力的說道：「我從今後，活不成了！」

dìng xǐng le yī huì, kàn zì jǐ de wén zì zhǐ yǒu le shǎo bàn piān zài kàn zhòng rén, yǐ yǒu jiāng dì èr tí xiě zhēn bàn piān duō le, bù yóu de xīn xià zháo jí qǐ lái, yě wú xiá sī suǒ, zhǐ hé jiù tí fū yǎn. yī biān zuò zhe wén zì, yī biān yòu xiàng chuāng wài tōu kàn, zhǐ pà dān wù le. měng tīng dé lǎo gòng shēng gāo shuō dào: wǔ fàn tíng tuǒ, zhū wèi yòng guò fàn zài zuò bà.
定醒了一會，看自己的文字止有了少半篇；再看眾人，已有將第二題寫真半篇多了，不由的心下着急起來，也無暇思索，只合就題敷演。一邊做着文字，一邊又向窗外偷看，只怕耽誤了。猛聽得老貢生高說道：「午飯停妥，諸位用過飯再做罷。」

zhòng shēng tóng jù gè zhàn qǐ, lā kāi zhuō yǐ bǎn dèng, zuò le bā jiǔ zhuō. fàn bì, yòu zuò qǐ lái. zhōu liǎn cǐ shí zhēn zhèng máng huài, yòu yào zuò wén zì, yòu yào zhào guǎn nà chuāng gé shàng kū lóng. zhǐ dào rì luò shí, zǒng bù jiàn nà nǚ ér zài lái. yuán lái qián bàn rì, huì niáng de mǔ qīn páng shì zhǐ gù yǔ gè shēng tóng shōu shí chá fàn, huì niáng biàn kě tōu kòng chū lái wǔ fàn hòu tā mǔ qīn wú shì, tā nà lǐ hái gǎn luàn pǎo? kuàng lǎo gòng shēng jiā jiào zuì yán, wài miàn liǎng gè gù gōng rén, shì zú jī bù xǔ rù nèi yuàn de. huì niáng hé tā ér xí, shì zú jī bù xǔ chū wài yuàn de. cǐ kè bǎ gè huì niáng jí de yào sǐ, wéi yǒu pàn xià cì guǎn huì ér yǐ.
眾生童俱各站起，拉開桌椅板凳，坐了八九桌。飯畢，又做起來。周璉此時真正忙壞，又要做文字，又要照管那窗槅上窟窿。只到日落時，總不見那女兒再來。原來前半日，蕙娘的母親龐氏只顧與各生童收拾茶飯，蕙娘便可偷空出來；午飯後他母親無事，他那裡還敢亂跑？況老貢生家教最嚴，外面兩個僱工人，是足跡不許入內院的。蕙娘和他兒媳，是足跡不許出外院的。此刻把個蕙娘急的要死，惟有盼下次管會而已。

zhōu liǎn gǒu qiě wán le liǎng piān, yǐ diǎn dēng shí fēn, dà jiā gè sàn huí jiā. sù cháng yǔ tā qī zǐ zuì shì hé měi, jīn wǎn guī lái yī kàn, jué dé tóu liǎn jiǎo shǒu dōu bù hǎo qǐ lái, biàn yī jù huà yě bù shuō. hé shì wèn tā, yě bù huí dá, hái dāng tā yǔ huì zhōng rén nào le kǒu jué, yóu tā shuì qù. nǎ zhī zhōu liǎn yī yè bù céng hé yǎn, fān lái fù qù, xiǎng suàn dào lù.
周璉苟且完了兩篇，已點燈時分，大家各散回家。素常與他妻子最是和美，今晚歸來一看，覺得頭臉腳手都不好起來，便一句話也不說。何氏問他，也不回答，還當他與會中人鬧了口角，由他睡去。那知周璉一夜不曾合眼，翻來覆去，想算道路。

zhèng shì:
正是：

rén gè yǒu qíng sī, xǐ tā wú suǒ xì
人各有情絲，喜他無所系；

suǒ xì yǒu qí rén, cǐ sī wú duàn jì.
所系有其人，此絲無斷際。