shàng qīn jiāo jiāo miào, cè wén jiē yuē" gōng jiàn suì shì". xiān jǐng líng gōng, wèi zhī" cháo xiàn" cì tài miào, wèi zhī" cháo xiǎng" mò nǎi yǒu shì yú nán jiāo. yǔ jí jiāo shì shí, céng yù tǎo lùn, cháng yí qí cì xù, ruò xiān wèi zūn, zé jiāo bù yīng zài miào hòu ruò hòu wèi zūn, zé jǐng líng gōng bù yīng zài tài miào zhī xiān. qiú gòng suǒ cóng lái, gài yǒu suǒ yīn. àn táng gù shì, fán yǒu shì dì shàng dì, zé bǎi shén jiē yù qiǎn shǐ jì gào, wéi tài qīng gōng tài miào zé huáng dì qīn xíng. qí cè zhù jiē yuē" qǔ mǒu yuè mǒu rì yǒu shì yú mǒu suǒ, bù gǎn bù gào." gōng miào wèi zhī" zòu gào", yú jiē wèi zhī" jì gào". wéi yǒu shì yú nán jiāo, fāng wèi" zhèng cí". zhì tiān bǎo jiǔ zài, nǎi xià zhào yuē:"' gào' zhě, shàng gào xià zhī cí. jīn hòu tài qīng gōng yí chēng' cháo xiàn', tài miào chēng' cháo xiǎng'." zì cǐ suì shī" zòu gào" zhī míng, cè wén jiē wèi" zhèng cí".
上亲郊郊庙,册文皆曰“恭荐歳事”。先景灵宫,谓之“朝献”;次太庙,谓之“朝飨”;末乃有事于南郊。予集《郊式》时,曾预讨论,常疑其次序,若先为尊,则郊不应在庙后;若后为尊,则景灵宫不应在太庙之先。求共所从来,盖有所因。按唐故事,凡有事地上帝,则百神皆预遣使祭告,唯太清宫、太庙则皇帝亲行。其册祝皆曰“取某月某日有事于某所,不敢不告。”宫、庙谓之“奏告”,余皆谓之“祭告”。唯有事于南郊,方为“正祠”。至天宝九载,乃下诏曰:“‘告’者,上告下之词。今后太清宫宜称‘朝献’,太庙称‘朝飨’。”自此遂失“奏告”之名,册文皆为“正祠”。
zhèng yá fǎ zuò, xiāng mù wèi zhī, jiā jīn shì, sì zú, duò jiǎo, qí qián xiǎo yǎn, zhī téng mào zhī. měi chē jià chū xìng, zé shǐ lǎo nèi chén mǎ shàng bào zhī, yuē" jià tóu". niǎn hòu qū gài wèi zhī" láng". liǎng shàn jiā xīn, tōng wèi zhī" shàn láng". jiē xiù, yì yǒu xiāo jīn zhě, jí gǔ zhī huá gài yě.
正衙法座,香木为之,加金饰,四足,堕角,其前小偃,织藤冒之。每车驾出幸,则使老内臣马上抱之,曰“驾头”。辇后曲盖谓之“筤”。两扇夹心,通谓之“扇筤”。皆绣,亦有销金者,即古之华盖也。
táng hàn lín yuàn zài jìn zhōng, nǎi rén zhǔ yàn jū zhī suǒ, yù táng chéng míng jīn luán diàn jiē zài qí jiān. yìng gòng fèng zhī rén, zì xué shì yǐ xià, gōng jì qún guān sī lì jí qí jiān zhě, jiē chēng hàn lín, rú jīn zhī hàn lín yī guān hàn lín dài zhào zhī lèi shì yě. wéi hàn lín chá jiǔ sī zhǐ chēng" hàn lín sī", gài xiāng chéng quē wén. táng zhì, zì zǎi xiàng ér xià, chū mìng jiē wú xuān zhào zhī lǐ, wéi xué shì xuān zhào. gài xué shì yuàn zài jìn zhōng, fēi nèi chén xuān zhào, wú yīn dé rù, gù yuàn mén bié shè fù mén, yì yǐ qí tōng jìn tíng yě. yòu xué shì yuàn běi fēi zhě, wèi qí zài yù táng zhī nán, biàn yú yìng zhào. jīn xué shì chū bài, zì dōng huá mén rù, zhì zuǒ chéng tiān mén xià mǎ dài zhào yuàn lì zì zuǒ chéng tiān mén shuāng yǐn zhì mén. cǐ yì yòng táng gù shì yě. táng xuān zhào xué shì, zì dōng mén rù zhě, bǐ shí xué shì yuàn zài xī yē, gù zì hàn lín yuàn dōng mén fù zhào, fēi ruò jīn zhī dōng huá mén yě. zhì rú wǎn líng gù shì, yì yuán qí zài jìn zhōng, suī xué shì yuàn lì, yì zhǐ yú yù táng mén wài, zé qí yán mì kě zhī. rú jīn xué shì yuàn zài wài, yǔ zhū sī wú yì, yì shè líng suǒ, xī jiē wén jù gù shì ér yǐ.
唐翰林院在禁中,乃人主燕居之所,玉堂、承明、金銮殿皆在其间。应供奉之人,自学士已下,工伎群官司隶籍其间者,皆称翰林,如今之翰林医官、翰林待诏之类是也。唯翰林茶酒司止称“翰林司”,盖相承阙文。唐制,自宰相而下,初命皆无宣召之礼,惟学士宣召。盖学士院在禁中,非内臣宣召,无因得入,故院门别设復门,亦以其通禁庭也。又学士院北扉者,为其在浴堂之南,便于应召。今学士初拜,自东华门入,至左承天门下马;待诏、院吏自左承天门双引至门。此亦用唐故事也。唐宣召学士,自东门入者,彼时学士院在西掖,故自翰林院东门赴召,非若今之东华门也。至如挽铃故事,亦缘其在禁中,虽学士院吏,亦止于玉堂门外,则其严密可知。如今学士院在外,与诸司无异,亦设铃索,悉皆文具故事而已。
xué shì yuàn yù táng, tài zōng huáng dì céng qīn xìng. zhì jīn wéi xué shì shàng rì xǔ zhèng zuò, tā rì jiē bù gǎn dú zuò. gù shì: táng zhōng shè shì cǎo tái, měi cǎo zhì, zé jù yì guān jù tái ér zuò. jīn bù fù rú cǐ, dàn cún kōng tái ér yǐ. yù táng dōng chéng zhǐ zi chuāng gé shàng yǒu huǒ rán chù. tài zōng cháng yè xìng yù táng, sū yì jiǎn wéi xué shì, yǐ qǐn, jù qǐ, wú zhú jù yì guān, gōng pín zì chuāng gé yǐn zhú rù zhào zhī. zhì jīn bù yù gēng yì, yǐ wéi yù táng yī shèng shì.
学士院玉堂,太宗皇帝曾亲幸。至今唯学士上日许正坐,他日皆不敢独坐。故事:堂中设视草台,每草制,则具衣冠据台而坐。今不復如此,但存空台而已。玉堂东承旨子窗格上有火然处。太宗尝夜幸玉堂,苏易简为学士,已寝,遽起,无烛具衣冠,宫嫔自窗格引烛入照之。至今不欲更易,以为玉堂一盛事。
dōng xī tóu gòng fèng guān, běn táng cóng guān zhī míng. zì yǒng wēi yǐ hòu, rén zhǔ duō jū dà míng gōng, bié zhì cóng guān, wèi zhī" dōng tóu gòng fèng guān". xī nèi jù yuán bù fèi, zé wèi zhī" xī tóu gòng fèng guān".
东西头供奉官,本唐从官之名。自永微以后,人主多居大明宫,别置从官,谓之“东头供奉官”。西内具员不废,则谓之“西头供奉官”。
táng zhì, liǎng shěng gòng fèng guān dōng xī duì lì, wèi zhī" é méi bān". guó chū, gòng fèng bān yú bǎi guān qián héng liè. wáng pǔ bà xiāng wèi dōng gōng, yī pǐn bān zài gòng fèng bān zhī hòu, suì lìng gòng fèng bān yī jiù fēn lì. qìng lì jiǎ ān gōng wèi zhōng chéng, yǐ dōng xī bān duì bài wèi fēi lǐ, fù lìng héng xíng. zhì jīn chū xù bān fēn lì bǎi guān bān dìng, nǎi zhuǎn bān héng xíng cān bà, fù fēn lì bǎi guān bān tuì, nǎi chū. cān yòng jiù zhì yě.
唐制,两省供奉官东西对立,谓之“蛾眉班”。国初,供奉班于百官前横列。王溥罢相为东宫,一品班在供奉班之后,遂令供奉班依旧分立。庆历贾安公为中丞,以东西班对拜为非礼,復令横行。至今初叙班分立;百官班定,乃转班横行;参罢,復分立;百官班退,乃出。参用旧制也。
zhōng guó yì guān, zì běi qí yǐ lái, nǎi quán yòng hú fú. zhǎi xiù fēi lǜ duǎn yī zhǎng yào xuē yǒu xiè dài, jiē hú fú yě. zhǎi xiù lì yú chí shè, duǎn yī zhǎng yào jiē biàn yú shè cǎo. hú rén lè mào cǎo, cháng qǐn chù qí jiān, yǔ shǐ běi shí jiē jiàn zhī. suī wáng tíng yì zài shēn jiàn zhōng. yǔ zhì hú tíng rì, xīn yǔ guò, shè cǎo, yī kù jiē rú, wéi hú rén dōu wú suǒ zhān. dài yī suǒ chuí dié xiè, gài yù pèi dài gōng jiàn fēn shuì suàn náng dāo lì zhī lèi. zì hòu suī qù dié xiè, ér yóu cún qí huán, huán suǒ yǐ xián dié xiè, rú mǎ zhī qiū gēn, jí jīn zhī dài kuǎ yě. tiān zǐ bì yǐ shí sān huán wèi jié, táng wǔ dé zhēn guān shí yóu ěr. kāi yuán zhī hòu, suī réng jiù sú, ér shāo bāo bó yǐ. rán dài gōu shàng chuān dài běn wèi kǒng, běn cháo jiā shùn zhé, mào rén wén yě. fú tóu yī wèi zhī sì jiǎo, nǎi sì dài yě. èr dài xì nǎo hòu chuí zhī, èr dài fǎn xì tóu shàng, lìng qū zhé fù dǐng, gù yì wèi zhī" zhé shàng jīn". táng zhì, wéi rén zhǔ de yòng yìng jiǎo. wǎn táng fāng zhèn shàn mìng, shǐ jiàn yòng yìng jiǎo. běn cháo fú tóu yǒu zhí jiǎo jú jiǎo jiāo jiǎo cháo tiān shùn fēng, fán wǔ děng. wéi zhí jiǎo guì jiàn tōng fú zhī. yòu shù rén suǒ dài tóu jīn, táng rén yì wèi zhī" sì jiǎo", gài liǎng jiǎo xì nǎo hòu, liǎng jiǎo xì hàn xià, qǔ qí fú láo bù tuō yě. wú shì zé fǎn xì yú dǐng shàng. jīn rén bù fù xì hàn xià, liǎng dài suì wèi xū shè.
中国衣冠,自北齐以来,乃全用胡服。窄袖、绯绿短衣、长靿靴、有鞢带,皆胡服也。窄袖利于驰射,短衣、长靿皆便于涉草。胡人乐茂草,常寝处其间,予使北时皆见之。虽王庭亦在深荐中。予至胡庭日,新雨过,涉草,衣裤皆濡,唯胡人都无所沾。带衣所垂蹀躞,盖欲佩带弓剑、帉帨、算囊、刀砺之类。自后虽去蹀躞,而犹存其环,环所以衔蹀躞,如马之鞧根,即今之带銙也。天子必以十三环为节,唐武德贞观时犹尔。开元之后,虽仍旧俗,而稍褒博矣。然带钩尚穿带本为孔,本朝加顺折,茂人文也。幞头一谓之四脚,乃四带也。二带系脑后垂之,二带反系头上,令曲折附顶,故亦谓之“折上巾”。唐制,唯人主得用硬脚。晚唐方镇擅命,始僭用硬脚。本朝幞头有直脚、局脚、交脚、朝天、顺风,凡五等。唯直脚贵贱通服之。又庶人所戴头巾,唐人亦谓之“四脚”,盖两脚系脑后,两脚系颔下,取其服劳不脱也。无事则反系于顶上。今人不復系颔下,两带遂为虚设。
yǔ jí shǐ guǎn jiǎn tǎo shí, yì shū mì yuàn zhā zi wèn xuān tóu suǒ qǐ. yú àn táng gù shì, zhōng shū shè rén zhí táng yǔ zhào, jiē xiě sì běn: yī běn wéi dǐ, yī běn wèi xuān. cǐ" xuān" wèi xíng chū ěr, wèi yǐ míng shū yě. wǎn táng shū mì shǐ zì jìn zhōng shòu zhǐ, chū fù zhōng shū, jí wèi zhī" xuān". zhōng shū chéng shòu, lù zhī yú jí, wèi zhī" xuān dǐ". jīn shǐ guǎn zhōng shàng yǒu gù xuān dǐ èr juǎn, rú jīn zhī shèng yǔ bù yě. liáng cháo chū zhì chóng rén yuàn, zhuān xíng mì mìng. zhì hòu táng zhuāng zōng fù shū mì shǐ, shǐ guō chóng tāo ān zhòng huì wèi zhī, shǐ fēn lǐng zhèng shì, bù guān yóu zhōng shū zhí xíng xià zhě wèi zhī" xuān", rú zhōng shū zhī" chì". xiǎo shì zé fā tóu zi, nǐ táng tiē yě. zhì jīn shū mì yuàn yòng xuān jí tóu zi, běn cháo shū mì yuàn yì yòng zhā zi. dàn zhōng shū zhā zi, zǎi xiàng yā zì zài shàng, cì xiāng jí cān zhèng yǐ cì xiàng xià shū mì yuàn zhā zi, shū zhǎng yā zì zài xià, fù èr yǐ cì xiàng shàng: yǐ cǐ wéi bié. tóu zi wéi gěi yì mǎ zhī lèi yòng zhī.
予及史馆检讨时,议枢密院劄子问宣头所起。余按唐故事,中书舍人职堂语诏,皆写四本:一本为底,一本为宣。此“宣”谓行出耳,未以名书也。晚唐枢密使自禁中受旨,出付中书,即谓之“宣”。中书承受,录之于籍,谓之“宣底”。今史馆中尚有故《宣底》二卷,如今之《圣语簿》也。梁朝初置崇仁院,专行密命。至后唐庄宗復枢密使,使郭崇韬、安重诲为之,始分领政事,不关由中书直行下者谓之“宣”,如中书之“敕”。小事则发头子,拟堂贴也。至今枢密院用宣及头子,本朝枢密院亦用劄子。但中书劄子,宰相押字在上,次相及参政以次向下;枢密院劄子,枢长押字在下,副贰以次向上:以此为别。头子唯给驿马之类用之。
bǎi guān yú zhōng shū jiàn zǎi xiàng, jiǔ qīng ér xià, jí shěng lì gāo shēng chàng yī shēng" qū", zé qū ér rù. zǎi xiàng yī jí jìn chá, jiē kàng shēng zàn hē, wèi zhī" qū yī". dài zhì yǐ shàng jiàn, zé yán" qǐng mǒu guān", gèng bù qū yī, lín tuì réng jìn tāng, jiē yú xí nán héng shè bǎi guān zhī wèi, shēng cháo zé zuò, jīng guān yǐ xià jiē lì. hòu diàn yǐn chén liáo, zé dài zhì yǐ shàng xuān míng bài wǔ shù guān dàn zàn bài, bù xuān míng, bù wǔ dǎo. zhōng shū lüè guì zhě, shì yǔ zhī kàng yě. shàng qián zé lüè wēi zhě, shā lǐ yě.
百官于中书见宰相,九卿而下,即省吏高声唱一声“屈”,则趋而入。宰相揖及进茶,皆抗声赞喝,谓之“屈揖”。待制以上见,则言“请某官”,更不屈揖,临退仍进汤,皆于席南横设百官之位,升朝则坐,京官已下皆立。后殿引臣寮,则待制已上宣名拜舞;庶官但赞拜,不宣名,不舞蹈。中书略贵者,示与之抗也。上前则略微者,杀礼也。
táng zhì, chéng láng bài guān, jí lóng mén xiè. jīn sān sī fù shǐ yǐ shàng bài guān, zé bài wǔ yú zi jiē shàng bǎi guān bài yú jiē xià, ér bù wǔ dǎo. cǐ yì lóng mén gù shì yě.
唐制,丞郎拜官,即笼门谢。今三司副使已上拜官,则拜舞于子阶上;百官拜于阶下,而不舞蹈。此亦笼门故事也。
xué shì yuàn dì sān tīng xué shì zǐ, dāng qián yǒu yī jù huái, sù hào" huái tīng". jiù chuán jū cǐ zhě, duō zhì rù xiàng. xué shì zhēng huái tīng, zhì yǒu dǐ chè qián rén xíng lǐ ér qiáng jù zhī zhě. yú wéi xué shì shí, mù guān cǐ shì.
学士院第三厅学士子,当前有一巨槐,素号“槐厅”。旧传居此者,多至入相。学士争槐厅,至有抵彻前人行李而强据之者。余为学士时,目观此事。
jí xián yuàn jì:" kāi yuán gù shì, jiào shū guān xǔ chēng xué shì". jīn sān guǎn zhí shì, jiē chēng" xué shì", yòng kāi yuán gù shì yě.
《集贤院记》:“开元故事,校书官许称学士”。今三馆职事,皆称“学士”,用开元故事也。
guǎn gé xīn shū jìng běn yǒu wù shū chù, yǐ cí huáng tú zhī. cháng jiào gǎi zì zhī fǎ: guā xǐ zé shāng zhǐ, zhǐ tiē zhī yòu yì tuō, fěn tú zé zì bù méi, tú shù biàn fāng néng màn miè. wéi cí huáng yī màn zé miè, réng jiǔ ér bù tuō. gǔ rén wèi zhī qiān huáng, gài yòng zhī yǒu sù yǐ.
馆阁新书净本有误书处,以雌黄涂之。尝校改字之法:刮洗则伤纸,纸贴之又易脱,粉涂则字不没,涂数遍方能漫灭。唯雌黄一漫则灭,仍久而不脱。古人谓之铅黄,盖用之有素矣。
yú wèi fū yán jīng lüè shǐ rì, xīn yī tīng, wèi zhī wǔ sī tīng. yán zhōu zhèng tīng nǎi dū du tīng, zhì yán zhōu shì wǔ sī tīng zhì fū yán lù jūn shì, rú táng zhī shǐ yuàn yě. wǔ sī zhě, jīng lüè ān fǔ zǒng guǎn jié dù guān chá yě. táng zhì fāng zhèn mián dài jié dù guān chá chǔ zhì sān shǐ. jīn jié dù zhī zhí, duō guī zǒng guǎn sī guān chá guī ān fǔ sī chǔ zhì guī jīng lüè sī. qí jié dù guān chá liǎng àn, bìng zhī zhǎng tuī guān pàn guān, jīn jiē zhì zhōu shì ér yǐ. jīng lüè ān fǔ sī bù zhì zuǒ guān, yǐ shuài quán bù kě gèng bù zhuān yě. dōu zǒng guǎn fù zǒng guǎn qián xiá dōu jiān tóng qiān shū, ér jiē shòu jīng lüè shǐ jié zhì.
余为鄜延经略使日,新一厅,谓之五司厅。延州正厅乃都督厅,治延州事;五司厅治鄜延路军事,如唐之使院也。五司者,经略、安抚、总管、节度、观察也。唐制、方镇绵带节度、观察、处置三使。今节度之职,多归总管司;观察归安抚司;处置归经略司。其节度、观察两案,并支掌推官、判官,今皆治州事而已。经略、安抚司不置佐官,以帅权不可更不专也。都总管、副总管、钤辖、都监同签书,而皆受经略使节制。
yín tái sī jiān mén xià fēng bó, nǎi jǐ shì zhōng zhī zhí, dāng lì mén xià shěng, gù shì nǎi lì shū mì yuàn. xià sì jiān jiē xíng zhā zi sì jiān jù shēn zhuàng, suī sān sī, yì yán" shàng yín tái". zhǔ pàn bù yǐ guān pǐn, chū dōng dú cì cuì máo jǐn páo. xué shì yǐ shàng, zì cóng běn pǐn. xíng àn yòng shū mì yuàn zá sī rén lì, zhǔ pàn shí shū mì chú, gài shū mì yuàn zi sī yě.
银台司兼门下封驳,乃给事中之职,当隶门下省,故事乃隶枢密院。下寺监皆行劄子;寺监具申状,虽三司,亦言“上银台”。主判不以官品,初冬独赐翠毛锦袍。学士以上,自从本品。行案用枢密院杂司人吏,主判食枢密厨,盖枢密院子司也。
qián shì cáng shū, fēn lì shù chù, gài fáng shuǐ huǒ sàn wáng yě. jīn sān guǎn mì gé, fán sì chù cáng shū, rán tóng zài chóng wén yuàn. qí jiān guān shū, duō wéi rén dào qiè, shì dài fū jiā wǎng wǎng dé zhī. jiā yòu zhōng, zhì biān xiào guān bā yuán, zá chóu sì guǎn shū. gěi lì bǎi rén, xī yǐ huáng zhǐ wèi dà cè xiě zhī. zì cǐ sī jiā bù gǎn zhé cáng. jiào chóu lěi nián, jǐn néng zhōng zhāo wén yī guǎn zhī shū ér bà.
前世藏书,分隶数处,盖防水火散亡也。今三馆、秘阁,凡四处藏书,然同在崇文院。其间官书,多为人盗窃,士大夫家往往得之。嘉祐中,置编校官八员,杂雠四馆书。给吏百人,悉以黄纸为大册写之。自此私家不敢辄藏。校雠累年,仅能终昭文一馆之书而罢。
jiù hàn lín xué shì dì shì qīng qiē, jiē bù jiān tā wù. wén guǎn zhí rèn, zì xiào lǐ yǐ shàng, jiē yǒu zhí qián, wéi nèi wài zhì bù gěi. yáng dà nián jiǔ wéi xué shì, jiā pín, qǐng wài, biǎo cí qiān yú yán, qí jiān liǎng lián yuē:" xū tiǎn gān quán zhī cóng chén, zhōng zuò mò áo zhī něi guǐ."" cóng zhě zhī bìng mò xìng, fāng shuò zhī jī yù sǐ." jīng shī bǎi guān shàng rì, wéi hàn lín xué shì chì shè yòng lè, tā suī zǎi xiàng, yì wú cǐ lǐ. yōu líng bìng kāi fēng fǔ diǎn jí. chén hé shū chú xué shì shí, hé shū zhī kāi fēng fǔ, suì bù yòng nǚ yōu. xué shì yuàn chì shè bù yòng nǚ yōu, zì hé shū shǐ. lǐ bù gòng yuàn shì jìn shì rì, shè xiāng àn yú jiē qián, zhǔ sī yǔ jǔ rén duì bài, cǐ táng gù shì yě. suǒ zuò shè wèi gōng zhāng shén shèng, yǒu sī jù chá tāng yǐn jiāng. zhì shì xué jiū, zé xī chè zhàng mù zhān xí zhī lèi, yì wú chá tāng, kě zé yǐn yàn shuǐ, rén rén jiē qián qí wěn. fēi gù yù kùn zhī, nǎi fáng zhān mù jí gōng yìng rén sī chuán suǒ shì jīng yì. gài cháng yǒu bài zhě, gù shì wèi zhī fáng. ōu wén zhōng yǒu shī:" fén xiāng lǐ jìn shì, chè mù dài jīng shēng." yǐ wéi lǐ shù zhòng qīng rú cǐ, qí shí zì yǒu wèi yě.
旧翰林学士地势清切,皆不兼他务。文馆职任,自校理以上,皆有职钱,唯内外制不给。杨大年久为学士,家贫,请外,表词千余言,其间两联曰:“虚忝甘泉之从臣,终作莫敖之馁鬼。”“从者之病莫兴,方朔之饥欲死。”京师百官上日,唯翰林学士敕设用乐,他虽宰相,亦无此礼。优伶并开封府点集。陈和叔除学士时,和叔知开封府,遂不用女优。学士院敕设不用女优,自和叔始。礼部贡院试进士日,设香案于阶前,主司与举人对拜,此唐故事也。所坐设位供张甚盛,有司具茶汤饮浆。至试学究,则悉彻帐幕毡席之类,亦无茶汤,渴则饮砚水,人人皆黔其吻。非故欲困之,乃防毡幕及供应人私传所试经义。盖尝有败者,故事为之防。欧文忠有诗:“焚香礼进士,彻幕待经生。”以为礼数重轻如此,其实自有谓也。
jiā yòu zhōng, jìn shì zòu míng qì, wèi yù shì, jīng shī wàng chuán" wáng jùn mín wèi zhuàng yuán", bù zhī yán zhī suǒ qǐ, rén yì mò zhī jùn mín wèi hé rén. jí yù shì, wáng jīng gōng shí wéi zhī zhì gào, yǔ tiān zhāng gé dài zhì yáng lè dào èr rén wéi xiáng dìng guān. jiù zhì, yù shì jǔ rén, shè chū kǎo guān, xiān dìng děng dì fù mí zhī yǐ sòng fù kǎo guān, zài dìng děng dì nǎi fù xiáng dìng guān, fā chū kǎo guān suǒ dìng děng, yǐ duì fù kǎo zhī děng: rú tóng jí yǐ bù tóng, zé xiáng qí chéng wén, dāng cóng chū kǎo huò cóng fù kǎo wèi dìng, jí bù dé bié lì děng. shì shí, wáng jīng gōng yǐ chū fù kǎo suǒ dìng dì yī rén jiē wèi yǔn dàng, yú háng jiān bié qǔ yī rén wéi zhuàng shǒu. yáng lè dào shǒu fǎ, yǐ wéi bù kě. yì lùn wèi jué, tài cháng shǎo qīng zhū cóng dào shí wéi fēng mí guān, wén zhī, wèi tóng shě yuē:" èr gōng hé yòng lì zhēng, cóng dào shí rì qián yǐ wén wáng jùn mín wèi zhuàng yuán, shì bì qián dìng. èr gōng hèn zì kǔ ěr." jì ér èr rén gè yǐ yǐ yì jìn bǐng, ér zhào cóng jīng gōng zhī qǐng. jí fā fēng, nǎi wáng jùn mín yě. xiáng dìng guān dé bié lì děng, zì cǐ shǐ, suì wèi dìng zhì.
嘉祐中,进士奏名讫,未御试,京师妄传“王俊民为状元”,不知言之所起,人亦莫知俊民为何人。及御试,王荆公时为知制诰,与天章阁待制杨乐道二人为详定官。旧制,御试举人,设初考官,先定等第;復弥之以送覆考官,再定等第;乃付详定官,发初考官所定等,以对覆考之等:如同即已;不同,则详其程文,当从初考或从覆考为定,即不得别立等。是时,王荆公以初、覆考所定第一人皆未允当,于行间别取一人为状首。杨乐道守法,以为不可。议论未决,太常少卿朱从道时为封弥官,闻之,谓同舍曰:“二公何用力争,从道十日前已闻王俊民为状元,事必前定。二公恨自苦耳。”既而二人各以已意进禀,而诏从荆公之请。及发封,乃王俊民也。详定官得别立等,自此始,遂为定制。
xuǎn rén bù dé chéng mǎ rù gōng mén. tiān shèng zhōng, xuǎn rén wéi guǎn zhí, shǐ ōu yáng yǒng shū huáng jiàn bèi, jiē zì zuǒ yè mén xià mǎ rù guǎn, dāng shí wèi zhī" bù xíng xué shì". jiā yòu zhōng, yú chóng wén yuàn zhì biān xiào jú, xiào guān jiē xǔ chéng mǎ zhì yuàn mén. qí hòu zhōng shū wǔ fáng zhì xí xué gōng shì guān, yì yuán lì chéng mǎ fù jú.
选人不得乘马入宫门。天圣中,选人为馆职,始欧阳永叔、黄鉴辈,皆自左掖门下马入馆,当时谓之“步行学士”。嘉祐中,于崇文院置编校局,校官皆许乘马至院门。其后中书五房置习学公事官,亦缘例乘马赴局。
chē jià xíng jìng, qián qū wèi zhī duì, zé gǔ zhī qīng dào yě. qí cì wèi zhàng, wèi zhàng zhě, shì lán rù gōng mén fǎ, zé gǔ zhī wài zhàng yě. qí zhōng wèi zhī jìn wéi, rú diàn zhōng zhàng. tiān guān:" zhǎng shě, wú gōng, zé gōng rén mén." jīn wèi zhī" diàn mén tiān wǔ guān", jí tiān xià zhǎng rén zhī xuǎn bā rén. shàng yù qián diàn, zé zhí yuè lì yú zǐ chén mén xià xíng xìng zé wèi jìn wéi mén, xíng yú zhàng mǎ zhī qián. yòu yǒu héng mén shí rén, duì zhǎng yī rén, xuǎn zhū wǔ lì jué lún zhě wèi zhī. shàng yù hòu diàn, zé zhí zhuā dōng xī duì lì yú diàn qián, yì gǔ zhī hǔ bēn rén mén zhī lèi yě.
车驾行境,前驱谓之队,则古之清道也。其次卫仗,卫仗者,视阑入宫门法,则古之外仗也。其中谓之禁围,如殿中仗。《天官》:“掌舍,无宫,则供人门。”今谓之“殿门天武官”,极天下长人之选八人。上御前殿,则执钺立于紫宸门下;行幸则为禁围门,行于仗马之前。又有衡门十人,队长一人,选诸武力绝伦者为之。上御后殿,则执檛东西对立于殿前,亦古之虎贲、人门之类也。
yú cháng gòu de hòu táng mǐn dì yīng shùn yuán nián àn jiǎn yī tòng, nǎi chú zǎi xiàng liú xù jiān pàn sān sī táng jiǎn. qián yǒu nǐ zhuàng yún:" jù guān liú xù. yòu, fú yǐ liú xù jīng guó cái gāo, zhèng jūn zhì qiè, fāng shǔ tǐ yuán zhī yùn, shí zī móu shǐ zhī guī. yí zhù chén zhōng, wěi sī pàn jì, jiàn qī fù shù, yǒng zàn shèng míng. chén děng shāng liáng, wàng shòu yī qián zhōng shū shì láng, jiān lì bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, chōng jí xián diàn dà xué shì, jiān pàn sān sī, sàn guān xūn fēng rú gù, wèi shěn kě fǒu? rú méng yǔn xǔ, wàng fù hàn lín jiàng zhì chǔ fèn, jǐn lù zòu wén." qí hòu yǒu zhì shū yuē:" zǎi chén liú xù, yòu, kě jiān pàn sān sī gōng shì, yí lìng zhōng shū mén xià yī cǐ shī xíng. fù zhōng shū mén xià, zhǔn cǐ. sì yuè shí rì." yòng yù qián xīn zhù zhī yìn. yǔ jīn zhèng fǔ xíng qiǎn shāo yì.
余尝购得后唐闵帝应顺元年案检一通,乃除宰相刘昫兼判三丝堂检。前有拟状云:“具官刘昫。右,伏以刘昫经国才高,正君志切,方属体元之运,实资谋始之规。宜注宸衷,委司判计,渐期富庶,永赞圣明。臣等商量,望授依前中书侍郎,兼吏部尚书、同中书门下平章事,充集贤殿大学士,兼判三司,散官勋封如故,未审可否?如蒙允许,望付翰林降制处分,谨录奏闻。”其后有制书曰:“宰臣刘昫,右,可兼判三司公事,宜令中书门下依此施行。付中书门下,準此。四月十日。”用御前新铸之印。与今政府行遣稍异。
běn cháo yào shì duì bǐng, cháng shì nǐ jìn rù, huà kě rán hòu shī xíng, wèi zhī" shú zhuàng". shì sù bù jí dài bào, zé xiān xíng xià, jù zhì cǎo zòu zhī, wèi zhī" jìn cǎo". shú zhuàng bái zhǐ shū, zǎi xiàng yā zì, tā zhí zhèng jù xìng míng. jìn cǎo jí huáng zhǐ shū, zǎi chén zhí zhèng jiē yú zhuàng bèi yā zì. táng jiǎn, zǎi zhí jiē bù yā, wéi zǎi shǔ yú jiǎn bèi shū rì, táng lì shū míng yòng yìn. cǐ nǐ zhuàng yǒu cí, zǎi xiàng yā jiǎn bù yìn, cǐ qí wèi yì yě. dà shuài táng rén fēng sú, zì cháo tíng xià zhì jùn xiàn, jué shì jiē yǒu cí, wèi zhī pàn, zé shū pàn kē shì yě. yā jiǎn èr rén, nǎi féng dào lǐ yú yě. zhuàng jiǎn yíng wáng qīn bǐ, shén yǒu gǎi cuàn gōu mǒ chù. àn jiù wǔ dài shǐ:" yīng shùn yuán nián sì yuè jiǔ rì yǐ mǎo, è wáng hōng. gēng chén, yǐ zǎi xiàng liú xù pàn sān sī." zhèng shì shí rì, yǔ cǐ jiǎn wú chà. sòng cì dào jì kāi yuán zǎi xiàng zòu qǐng zhèng tián fèng chí gǎo cǎo nǐ zhuàng zhù zhì jí xī duō yòng sì liù, jiē zǎi xiàng zì cǎo. jīn cǐ nǐ zhuàng, féng dào qīn bǐ, gài gù shì yě.
本朝要事对禀,常事拟进入,画可然后施行,谓之“熟状”。事速不及待报,则先行下,具制草奏知,谓之“进草”。熟状白纸书,宰相押字,他执政具姓名。进草即黄纸书,宰臣、执政皆于状背押字。堂检,宰、执皆不押,唯宰属于检背书日,堂吏书名用印。此拟状有词,宰相押检不印,此其为异也。大率唐人风俗,自朝廷下至郡县,决事皆有词,谓之判,则书判科是也。押检二人,乃冯道、李愚也。状检瀛王亲笔,甚有改窜勾抹处。按《旧五代史》:“应顺元年四月九日已卯,鄂王薨。庚辰,以宰相刘昫判三司。”正是十日,与此检无差。宋次道记《开元宰相奏请》、郑畋《凤池稿草》、《拟状注制集》悉多用四六,皆宰相自草。今此拟状,冯道亲笔,盖故事也。