juǎn wǔ　 chóng zhēn èr nián jǐ sì
卷五　崇禎二年己巳

liú mào qǐng cái yì dì mào, bīng kē zuǒ gěi shì
劉懋請裁驛遞（懋，兵科左給事）

chū shàng jí wèi, lì jīng tú zhì, zhěn xù mín jiān, yōu guó yòng bù zú, wù zài jié shěng. gěi shì zhōng liú mào shàng shū, qǐng cái yì dì, kě suì shěng jīn qián shù shí yú wàn. shàng xǐ, zhe wèi lìng, yǒu làn yǔ zhě, zuì bù shè. bù kē jiān sī, duō yǐ cǐ huò qiǎn qù. tiān xià zhuì zhuì fèng fǎ. gù qín jìn shì jí, wú tián kě gēng, qí mín ráo lǚ lì, pín wú lài zhě, jí shuǐ lù zhōu chē bēn zǒu zì gěi, zhì shì suì wú suǒ de shí, wèi jǐ, qín zhōng dié jī, dòu mǐ qiān qián, mín bù liáo shēng, cǎo gēn shù pí, bō xuē dài jǐn. shàng mìng yù shǐ wú shēng lài yín shí wàn liǎng wǎng zhèn, rán bù néng jiù. yòu shī yì zhàn shēng jì, suǒ zài kuì bīng shān zhī, suì xiāng jù wèi dào, ér quán shǎn wú níng tǔ yǐ. gěi shì zhōng xǔ guó róng yù shǐ jiāng sī ruì děng zhī qí gù, jù yán yì zhàn bù dāng bà, shàng jiē bù yǔn, zhòng gòng qiè chǐ yú mào, hū qí míng ér zǔ zhòu zhī, tú qí xíng ér cóng shè zhī, mào yǐ shì zì hèn sǐ. guān zhì shān dōng, mò kěn wèi niǎn fù zhě, zhì wěi guān lǚ shè, jīng nián bù dé guī.
初上即位，勵精圖治，軫恤民艱，憂國用不足，務在節省。給事中劉懋上疏，請裁驛遞，可歲省金錢數十餘萬。上喜，着為令，有濫予者，罪不赦。部科監司，多以此獲遣去。天下惴惴奉法。顧秦、晉士瘠，無田可耕，其民饒膂力，貧無賴者，藉水陸舟車奔走自給，至是遂無所得食，未幾，秦中疊飢，斗米千錢，民不聊生，草根樹皮，剝削殆盡。上命御史吳牲賚銀十萬兩往賑，然不能救。又失驛站生計，所在潰兵煽之，遂相聚為盜，而全陝無寧土矣。給事中許國榮、御史姜思睿等知其故，具言驛站不當罷，上皆不允，眾共切齒於懋，呼其名而詛咒之，圖其形而叢射之，懋以是自恨死。棺至山東，莫肯為輦負者，至委棺旅舍，經年不得歸。

zǔ zōng shè lì yì zhàn, suǒ yǐ lóng luò qiáng yǒu lì zhī rén, shǐ zhī jiān tiāo bèi fù, hào qí jīng lì, xiāo qí suì yuè, hú qí kǒu fù, shǐ bù gǎn wèi fēi, yuán yǒu miào yòng zhǐ xū tài qí mào làn zú yǐ. hé zhì kè yì cái xuē, qū pín mín ér wèi dào hū!
祖宗設立驛站，所以籠絡強有力之人，使之肩挑背負，耗其精力，銷其歲月，糊其口腹，使不敢為非，原有妙用；只須汰其冒濫足矣。何至刻意裁削，驅貧民而為盜乎！

àn hóng wǔ èr shí liù nián, shǐ dìng shuǐ mǎ yì yīng fù mǎ luó chuán zhī rén fū é shù, yǐ gōng chāi yì chuán bào. tōng tiān xià xuè mài, jiǔ zhī bì shēng, jiā jìng sān shí sān nián, shǐ fēn wēn liáng gōng jiǎn ràng wǔ zì, wēn zì wǔ tiáo, gōng shèng yì zhēn rén, bìng chāi qiǎn xiào líng zhī wǎng lái liáng zì èr shí jiǔ tiáo, gōng wén wǔ gè guān gōng chāi zhī nèi chū zhě gōng zì jiǔ tiáo, gōng wén wǔ gè guān gōng chāi zhī wài rù zhě jiǎn zì èr tiáo, gōng yōu xù ràng zì liù tiáo, gōng róu yuǎn. ér huǒ pái zhuān gōng bīng bù zǒu tàn jūn qíng yǔ biān zhèn fēi bào, yì fēn nèi wài huàn sān zì, yǐ qīng chǔ zhī, chú fèng zhǐ chí yì zhě, bù wèi xiàn zhì wài, yú gè lín shí cái zhuó, dì yǒu zēng jiǎn. zhì wàn lì sān nián, gèng fēn wèi dà xiǎo kān hé, réng yǐ wǔ zì biān hào. qí zhōng wáng yì wén wǔ guān yuán yòng dà kān hé, jiān shēng lì shě děng yòng xiǎo kān hé. dà kān hé lì yòng mǎ èr pǐ, fū shí míng, chuán èr zhī, zhào pǐn chóng bēi dìng lì zhī yīng. huò yī zhī liù, huò yī zhī bā, jí zhī yī zhī shí ér zhǐ. xiǎo kān hé shí tián shù mù, bù xǔ zēng jiǎn, huò sì mǎ shí èr fū, huò liù mǎ shí liù fū, jí zhī bā mǎ èr shí fū ér zhǐ. dài tiān qǐ mò nián, yuán liáo yuán qián, zhēng bīng zhēng xiǎng, qǐ fèi cì huán, wǔ tái nèi guān, hǎi nèi yì sāo, jiā yǐ mào làn, yì kùn shí shǐ yú cǐ. kē chén liú mào suì jìn cái zhī yī shū, zǒng wǔ zì zhī wǔ shí yī tiáo, zhuó wèi yī shí èr kuǎn.
按洪武二十六年，始定水馬驛應付馬騾船隻人夫額數，以供差役傳報。通天下血脈，久之弊生，嘉靖三十三年，始分溫良恭儉讓五字，溫字五條，供聖裔真人，並差遣孝陵之往來；良字二十九條，供文武各官公差之內出者；恭字九條，供文武各官公差之外入者；儉字二條，供優恤；讓字六條，供柔遠。而火牌專供兵部走探軍情與邊鎮飛報，亦分內外換三字，以清楚之，除奉旨馳驛者，不為限制外，余各臨時裁酌，遞有增減。至萬曆三年，更分為大小勘合，仍以五字編號。其中王裔文武官員用大勘合，監生吏舍等用小勘合。大勘合例用馬二匹，夫十名，船二隻，照品崇卑定例支應。或一支六，或一支八，極之一支十而止。小勘合實填數目，不許增減，或四馬十二夫，或六馬十六夫，極之八馬二十夫而止。迨天啟末年，援遼援黔，徵兵征餉，起廢賜環，武台內官，海內驛騷，加以冒濫，驛困實始於此。科臣劉懋遂進裁之一疏，總五字之五十一條，酌為一十二款。

yī yǎn shèng gōng cái dìng fū liù shí míng, mǎ shí liù pǐ, chuán èr zhī, rú dài diǎn jí zhǎng shū miào dīng yī shòu děng shì chà yǒu fán jiǎn, lín shí zhuó gěi.
一、衍聖公裁定夫六十名，馬十六匹，船二隻，如帶典籍掌書廟丁醫獸等事差有煩簡，臨時酌給。

yī zhāng zhēn rén cái dìng fū wǔ shí míng, mǎ shí pǐ, chuán èr zhī, rú dài fǎ shī èr rén, zhǎng shì yī rén, lǘ gè yī tóu.
一、張真人裁定夫五十名，馬十匹，船二隻，如帶法師二人，掌事一人，驢各一頭。

yī yán zēng sī mèng jiā wǔ jīng bó shì, cái dìng fū èr shí sì míng, mǎ liù pǐ, chuán yī zhī cǐ chóng zhēn èr nián wǔ yuè chū sān rì cái dìng, qí yú wén wǔ zhū chén bù jí xī zài.
一、顏、曾、思、孟加五經博士，裁定夫二十四名，馬六匹，船一隻（此崇禎二年五月初三日裁定，其餘文武諸臣不及悉載）。