mǎ yǒng liáng zhèn zhù xióng wáng xiào liú wén zhōu shàng wén zhào guó zhōng mǎ fāng zi lín sūn jiǒng kuàng biāo hé qīng shěn xī yí shí bāng xiàn
馬永 梁震(祝雄) 王效(劉文) 周尚文(趙國忠) 馬芳(子林孫炯 爌 飈) 何卿 沈希儀 石邦憲
mǎ yǒng, zì tiān xī, qiān ān rén. shēng ér kuí àn, xiāo guǒ yǒu móu. xí bīng fǎ, hǎo zuǒ shì chūn qiū. sì shì zhí wèi jīn wú zuǒ wèi zhǐ huī shǐ. zhèng dé shí, cóng lù wán jī zéi yǒu gōng, jìn dōu zhǐ huī tóng zhī. jiāng bīn liàn bīng xī nèi, yǒng dāng lì bīn, chēng jí bì zhī. shǒu bèi zūn huà, kòu rù mǎ lán yù, cān jiāng chén gān bèi hé, zhuó yǒng dài. zhàn bǎi yá bái yáng yù, jiē yǒu gōng.
馬永,字天錫,遷安人。生而魁岸,驍果有謀。習兵法,好《左氏春秋》。嗣世職為金吾左衛指揮使。正德時,從陸完擊賊有功,進都指揮同知。江彬練兵西內,永當隸彬,稱疾避之。守備遵化,寇入馬蘭峪,參將陳乾被劾,擢永代。戰柏崖、白羊峪,皆有功。
shí sān nián jìn dū du qiān shì, chōng zǒng bīng guān, zhèn shǒu sū zhōu. jǐn tài zhū yíng lǎo ruò, tīng qí nóng jiǎ, qǔ bèi zhí gěi jiàn zú, yóu shì yǒng suǒ jiāng dú xióng yú zhū zhèn. wǔ zōng zhì xǐ fēng kǒu, yù chū sài, yǒng kòu mǎ jiàn. dì zhù shì jiǔ zhī, xiào ér zhǐ. zhōng lù cā yá dāng dí chōng, wú chéng bǎo, gēng mù zhě zhé bèi lüè. yǒng lìng rén chí yī yuè liáng, yíng yá biǎo, bǎn zhú qí nèi. chéng xiè rú qī lì, nǎi qiān jūn shǒu zhī. lù gōng, jìn shǔ dū du tóng zhī.
十三年進都督僉事,充總兵官,鎮守蘇州。盡汰諸營老弱,聽其農賈,取備直給健卒,由是永所將獨雄於諸鎮。武宗至喜峰口,欲出塞,永叩馬諫。帝注視久之,笑而止。中路擦崖當敵沖,無城堡,耕牧者輒被掠。永令人持一月糧,營崖表,版築其內。城廨如期立,乃遷軍守之。錄功,進署都督同知。
jiā jìng yuán nián, jīn shān kuàng dào zuò luàn. qiǎn zhǐ huī kāng xióng tǎo píng zhī, sāi qí kuàng. duǒ yán bǎ ér sūn jié zhū bù yāo shǎng bù dé, dào biān. yǒng yíng jī hóng shān kǒu, ér fú bīng duàn qí hòu, zhǎn huò guò dāng, jìn yòu dū du. yǐ, fù guó qí xiāo jiāng, bǎ ér sūn bù gǎn fù rǎo biān. dà tóng bīng biàn, shā xún fǔ zhāng wén jǐn, mìng guì yǒng wèi zǒng bīng guān wǎng zhèn, ér yì jiāng fǔ zhī. yǒng yán: nì zéi gàn jì, cháo tíng shè qí xié cóng, ēn zhì wò yě, gù yóu kàng mìng. jīn bù jiǎo, chūn hé běi kòu nán mù, pàn zú gōu lián, huò zī dà. yí jí diào lín zhèn bīng, kè qī gōng chéng, xiǎo pì lì hài, xuán pò gé zhī shǎng, lìng zéi zì xiāng zhǎn wèi gōng, yuán xiōng bù nán tiǎn yě. nǎi mìng yǒng dū zhū jūn yǔ shì láng hú zàn wǎng. huì luàn píng, nǎi hái zhèn.
嘉靖元年,金山礦盜作亂。遣指揮康雄討平之,塞其礦。朵顏把兒孫結諸部邀賞不得,盜邊。永迎擊洪山口,而伏兵斷其後,斬獲過當,進右都督。已,復馘其驍將,把兒孫不敢復擾邊。大同兵變,殺巡撫張文錦,命桂勇為總兵官往鎮,而議將撫之。永言:「逆賊干紀,朝廷赦其脅從,恩至渥也,顧猶抗命。今不剿,春和北寇南牧,叛卒勾連,禍滋大。宜亟調鄰鎮兵,剋期攻城,曉譬利害,懸破格之賞,令賊自相斬為功,元兇不難殄也。」乃命永督諸軍與侍郎胡瓚往。會亂平,乃還鎮。
yǒng shàng shū wèi lù wán qǐng xù diǎn, qiě qǐ yòu yì lǐ huò zuì zhū chén. dì dà nù, duó yǒng guān, jì lù nán jīng hòu fǔ. xún àn yù shǐ qiū yǎng hào yán: yǒng rén yǐ xù jūn, lián yǐ lǜ yǐ, gù biān fáng, què qiáng dí, jūn mín ān dǔ, zī bǐ zhǎng chéng. wén yǒng qù, zhē dào qǐ liú, qiě xié zǐ nǚ yù suì táo yí. fū lù wán jiǔ sǐ yán zhàng, fēi yǒu quán shì kě tuō. yǒng tú gǎn guó shì zhī, yù jiù qū qū zhī bào. bù fù zhī jǐ, níng fù guó jiā? qí qū cì yōu róng, bǐ hái zhèn. shùn tiān xún fǔ liú zé jí gěi shì yù shǐ jiāo zhāng jiù zhī, jù bèi qiǎn. yǒng jìng fèi bù yòng. yǒng dù mén dú shū, qīng yuē rú hán shì. jiǔ zhī, yòng jiàn qiān shū nán jīng qián fǔ. dà tóng jūn zài luàn, tíng chén jiāo jiàn. zhào zhì, yǐ jiù fǔ, fù hái nán jīng.
永上書為陸完請恤典,且乞宥議禮獲罪諸臣。帝大怒,奪永官,寄祿南京後府。巡按御史丘養浩言:「永仁以恤軍,廉以律已,固邊防,卻強敵,軍民安堵,資彼長城。聞永去,遮道乞留,且攜子女欲遂逃移。夫陸完久死炎瘴,非有權勢可托。永徒感國士知,欲救區區之報。不負知己,寧負國家?祈曲賜優容,俾還鎮。」順天巡撫劉澤及給事、御史交章救之,俱被譴。永竟廢不用。永杜門讀書,清約如寒士。久之,用薦僉書南京前府。大同軍再亂,廷臣交薦。召至,已就撫,復還南京。
shí sì nián, liáo dōng bīng biàn. bà zǒng bīng guān liú huái, yǐ yǒng dài zhī. dà qīng bǎo shǒu jiāng xú hào yòu shā tài níng wèi jiǔ rén. bù zhǎng bǎ dāng hái nù, kòu biān, yǒng jī zhǎn zhī. qí zú shǔ bǎ sūn jiè duǒ yán bīng bào chóu, fù wèi yǒng suǒ què. yǐ, fù rù fàn. zhōng guān wáng yǒng zhàn bài, yǒng zuò dài zuì.
十四年,遼東兵變。罷總兵官劉淮,以永代之。大清堡守將徐顥誘殺泰寧衛九人。部長把當孩怒,寇邊,永擊斬之。其族屬把孫借朵顏兵報讎,復為永所卻。已,復入犯。中官王永戰敗,永坐戴罪。
liáo dōng zì jūn biàn hòu, shǒu è suī zhū, lòu gāng zhě zhòng. hàn zú wú suǒ dàn, jié dǎng jiào hū, dòng huái bù chěng. guǎng níng zú tóng fú zhāng jiàn děng chéng hàn jī, chàng zhòng wèi luàn, zhū yíng jūn dàn yǒng wú yīng zhě. fú děng dēng qiào lóu, míng gǔ dà zào, yǒng lǜ jiā zhòng yǎng gōng. qiān hù zhāng bīn bèi shā, yǒng zhàn yì lì, jǐn jiān zhī. shì wén, jìn zuǒ dū du.
遼東自軍變後,首惡雖誅,漏綱者眾。悍卒無所憚,結黨叫呼,動懷不逞。廣寧卒佟伏、張鑒等乘旱飢,倡眾為亂,諸營軍憚永無應者。伏等登譙樓,鳴鼓大噪,永率家眾仰攻。千戶張斌被殺,永戰益力,盡殲之。事聞,進左都督。
yǒng chù shì bǎi yú rén, jiē xī běi jiàn ér, xiāo yǒng gǎn zhàn. liáo dōng biàn chū dìng, dì wèn jiāng yú lǐ shí. shí jiàn yǒng, qiě yuē: qí jiā zhòng zú yòng yě. dì yuē: jiāng xū wén wǔ jiān, níng zhuān shì yǒng hū? shí yuē: liáo tǔ xīn dìng, xū yǒu wēi lì zhě zhèn zhī. zhì shì, jìng dé qí lì. dōu yù shǐ wáng tíng xiāng yán: yǒng shàn yòng bīng, qiě lián jié, yí réng yòng zhī sū zhèn, zuò jīng shī fān píng. wèi jí diào, zú. liáo rén wèi bà shì. sàng guò sū zhōu, zhōu rén yì sǎ qì. liǎng zhèn bìng lì cí.
永畜士百餘人,皆西北健兒,驍勇敢戰。遼東變初定,帝問將於李時。時薦永,且曰:「其家眾足用也。」帝曰:「將須文武兼,寧專恃勇乎?」時曰:「遼土新定,須有威力者鎮之。」至是,竟得其力。都御史王廷相言:「永善用兵,且廉潔,宜仍用之蘇鎮,作京師藩屏。」未及調,卒。遼人為罷市。喪過蘇州,州人亦灑泣。兩鎮並立祠。
yǒng wèi jiāng, hòu fǔ jiān dié, dé dí rén qíng wěi, gù zhàn zhé shèng. yǎ zhī rén, suǒ bá zú xiào, hòu duō zhì dà shuài. shàng shū zhèng xiǎo chēng yǒng yǔ liáng zhèn yǒu gǔ liáng jiāng fēng.
永為將,厚撫間諜,得敵人情偽,故戰輒勝。雅知人,所拔卒校,後多至大帥。尚書鄭曉稱永與梁震有古良將風。
liáng zhèn, xīn yě rén. xí yú lín wèi zhǐ huī shǐ. jiā jìng qī nián jìn shǔ dōu zhǐ huī qiān shì, xié shǒu níng xià xìng wǔ yíng. xún chōng yán suī yóu jī jiāng jūn. lián yǒng, hǎo dú bīng shū, shàn xùn shì, lì wǎn qiáng mìng zhòng, shù xiān dēng. zhuó yán suī fù zǒng bīng. yǔ zǒng bīng guān wáng xiào què dí zhèn yuǎn guān, jìn dū du qiān shì.
梁震,新野人。襲榆林衛指揮使。嘉靖七年進署都指揮僉事,協守寧夏興武營。尋充延綏游擊將軍。廉勇,好讀兵書,善訓士,力挽強命中,數先登。擢延綏副總兵。與總兵官王效卻敵鎮遠關,進都督僉事。
jí náng ǎn dá fàn yán suī, zhèn bài zhī huáng fǔ chuān. xún fàn xiǎng shuǐ bō luó, cān jiāng rèn jié dà bài zhī. jí náng fù yǐ shí wàn qí rù kòu, zhèn dà pò zhī gān gōu, huò shǒu gōng bǎi yú. xiān hòu bèi jiǎng lài. yǐ, zēng fèng yī děng. gān gōu fán sān shí lǐ, dāng dí chōng. zhèn jùn shǐ shēn guǎng, zhú tǔ qiáng qí shàng, kòu bù fù qīng fàn.
吉囊、俺答犯延綏,震敗之黃甫川。尋犯響水、波羅,參將任傑大敗之。吉囊復以十萬騎入寇,震大破之乾溝,獲首功百餘。先後被獎賚。已,增俸一等。乾溝凡三十里,當敵沖。震浚使深廣,築土牆其上,寇不復輕犯。
shí sì nián jìn dū du tóng zhī, chōng shǎn xī zǒng bīng guān. xún lùn huáng fǔ chuān gōng, jìn yòu dū du. míng nián yí zhèn dà tóng. dà tóng luàn bīng lián shā xún fǔ zhāng wén jǐn zǒng bīng guān lǐ jǐn. jì jǐn zhě lǔ gāng, wēi bù zhèn, bīng yì jiāo, wén wǔ dà lì bù gǎn yào shù. tíng yì yǐ wèi yōu, yí zhèn wǎng. zhèn sù chù jiàn ér wǔ bǎi rén, zhì zé xià lìng jūn zhōng, shēn yuē shù. zhèn bīng sù dàn zhèn, yóu shì tiē fú. kòu rù fàn, zhèn pò zhī niú xīn shān, zhǎn jí bǎi yú. kòu shèn, zhù jìn biān sì xì. shí chē jià sì shān líng, zhèn fú jiāng shì yú zhū lù. kòu guǒ rù, dà pò zhī xuān níng wān, yòu pò zhī hóng yá ér, zhǎn huò shén zhòng. jìn zuǒ dū du, yīn yī zi bǎi hù. zhèn fù dòng, qián zhèn wáng. zhèn cí yīn zi, qǐ fù jì zàng, dì xǐ ér xǔ zhī. máo bó wēn dū shī, yǔ zhèn xiū zhèn biān zhū bǎo, bù shù yuè gōng chéng. zú, zèng tài zǐ tài bǎo, cì qí jiā yín bì, jiā zèng tài bǎo, shì wǔ zhuàng.
十四年進都督同知,充陝西總兵官。尋論黃甫川功,進右都督。明年移鎮大同。大同亂兵連殺巡撫張文錦、總兵官李瑾。繼瑾者魯綱,威不振,兵益驕,文武大吏不敢要束。廷議以為憂,移震往。震素畜健兒五百人,至則下令軍中,申約束。鎮兵素憚震,由是帖服。寇入犯,震破之牛心山,斬級百餘。寇慎,駐近邊伺隙。時車駕祀山陵,震伏將士於諸路。寇果入,大破之宣寧灣,又破之紅崖兒,斬獲甚眾。進左都督,蔭一子百戶。震父棟,前陣亡。震辭蔭子,乞父祭葬,帝喜而許之。毛伯溫督師,與震修鎮邊諸堡,不數月工成。卒,贈太子太保,賜其家銀幣,加贈太保,諡武壯。
zhèn yǒu jī lüè, hào lìng míng shěn. qián hòu bǎi shí zhàn, wèi cháng shǎo cuò. shí lǜ jiàn ér chū sài jié dí yíng, huò yì qí qǐ xìn. zhèn yuē: fán qǐ xìn zhě, wèi kòu bù rǎo biān, wǒ héng tiāo yāo gōng yě. jīn shù shēn rù, nǎi bù sī yī cuò zhī yé? zhèn mò, jiàn ér wú suǒ guī. shǒu chén yǐ wén, biān zhī wǔ, biān jiāng yóu pō dé qí lì.
震有機略,號令明審。前後百十戰,未嘗少挫。時率健兒出塞劫敵營,或議其啟釁。震曰:「凡啟釁者,謂寇不擾邊,我橫挑邀功也。今數深入,乃不思一挫之耶?」震歿,健兒無所歸。守臣以聞,編之伍,邊將猶頗得其力。
dài zhèn zhě liáo dōng zhù xióng, qǐ jiā shì yīn. lì dū du qiān shì. zì shān xī fù zǒng bīng qiān zhèn dà tóng. bèi hé jiě zhí, qǐ zhèn jì zhōu. shàn fǔ shì, zhì jūn sù. kòu rù sāi, lǜ zǐ dì wèi shì zú xiān. zi shǎo què, xíng fǎ bù dài. shì zōng shū qí míng yù píng. wèi jiāng sān shí nián, bù páo zhān lì, bù yì zú wǔ. jì mò, yí zī jǐn gōng liàn jù. jì rén cí sì zhī.
代震者遼東祝雄,起家世蔭。歷都督僉事。自山西副總兵遷鎮大同。被劾解職,起鎮薊州。善撫士,治軍肅。寇入塞,率子弟為士卒先。子少卻,行法不貸。世宗書其名御屏。為將三十年,布袍氈笠,不異卒伍。既歿,遺貲僅供殮具。薊人祠祀之。
wáng xiào, yán suī rén. dú shū néng wén cí, xián tāo lüè. qí shè jué rén, zhōng wǔ huì shì. jiā jìng zhōng, lèi guān dōu zhǐ huī qiān shì, chōng yán suī yòu cān jiāng. chū shén mù sāi, dǎo kòu shuāng nǎi shān, zhǎn huò duō. xún zhuó yán suī fù zǒng bīng. shí yī nián dōng, jìn shǔ dū du qiān shì, chōng zǒng bīng guān, dài zhōu shàng wén zhèn níng xià. jí náng fàn zhèn yuǎn guān, xiào yǔ liáng zhèn bài zhī liǔ mén. zhuī běi fēng wō shān, cù nì zhī hé, zhǎn shǒu bǎi sì shí yǒu qí. xǐ shū jiǎng lài.
王效,延綏人。讀書能文辭,嫻韜略。騎射絕人,中武會試。嘉靖中,累官都指揮僉事,充延綏右參將。出神木塞,搗寇雙乃山,斬獲多。尋擢延綏副總兵。十一年冬,進署都督僉事,充總兵官,代周尚文鎮寧夏。吉囊犯鎮遠關,效與梁震敗之柳門。追北蜂窩山,蹙溺之河,斬首百四十有奇。璽書獎賚。
jí náng shí wàn qí fù kuī huā mǎ chí, xiào zhèn jù zhī bù dé rù, zhuǎn fàn gān gōu. zhèn fēn bīng jī, suì qū gù yuán. zǒng bīng guān liú wén lì zhàn, kòu qū qīng shān xiàn, dà lüè ān dìng huì níng. xiào fāng bài bié bù yú shǔ hú, zhuī zhì shā hú, jí yí shī wǎng yuán, pò zhī ān dìng, zài pò zhī líng zhōu, xiān hòu zhǎn shǒu bǎi wǔ shí yú jí. zǒng zhì sān biān shàng shū táng lóng yǐ dà jié wén, ér xún àn yù shǐ zòu zhū jiāng shī shì zuì. gěi shì zhōng qī xián wǎng kān, zòu: ān huì èr xiàn duō shā lüè, wén dāng zuì. rán huī xià zú jǐn bā qiān, bèi dào méng xiǎn, yīng bā jiǔ wàn fāng zhāng zhī kòu, shū sǐ zhàn, yí yǐ gōng shú. zhèn gān gōu, xiào shǔ hú shā hú ān dìng líng zhōu zhī zhàn, yǐ gū jūn bā bǎi, dāng kòu wàn yú, gōng jù zú lù. lóng yì shàn diào dù. zhào wén duó zhí, zhèn xiào lài yín bì, lóng yī zi rù jiān. shì yì yě gōng duō, zhí zhèng ní zhī, gù shǎng báo. yù shǐ zhōu fū yǐ wèi yán, lóng xiào zhèn gè jiā yī jí, xiào jìn dū du tóng zhī. xún yǐ qīng shuǐ yíng gōng, jìn yòu dū du. kòu yǐ qīng qí fàn níng xià, xiào fú bīng dǎ kǎi kǒu, qí qí bàn rù héng jī, bài zhī, ér fáng hé zú fù yǐ zhàn sōu yāo zhǎn qí bēn dù zhě. jié wén, jìn zuǒ dū du. kòu fèn, shè fú yòu bài zhī, biǎn yòu dū du. shí liù nián yí zhèn xuān fǔ. yú nián zú, shì wǔ xiāng.
吉囊十萬騎復窺花馬池,效、震拒之不得入,轉犯乾溝。震分兵擊,遂趨固原。總兵官劉文力戰,寇趨青山峴,大掠安定、會寧。效方敗別部於鼠湖,追至沙湖,疾移師往援,破之安定,再破之靈州,先後斬首百五十餘級。總制三邊尚書唐龍以大捷聞,而巡按御史奏諸將失事罪。給事中戚賢往勘,奏:「安、會二縣多殺掠,文當罪。然麾下卒僅八千,倍道蒙險,攖八九萬方張之寇,殊死戰,宜以功贖。震乾溝,效鼠湖、沙湖、安定、靈州之戰,以孤軍八百,當寇萬餘,功俱足錄。龍亦善調度。」詔文奪職,震、效賚銀幣,龍一子入監。是役也功多,執政尼之,故賞薄。御史周鈇以為言,龍、效、震各加一級,效進都督同知。尋以清水營功,進右都督。寇以輕騎犯寧夏,效伏兵打鎧口,俟其半入橫擊,敗之,而防河卒復以戰艘邀斬其奔渡者。捷聞,進左都督。寇憤,設伏誘敗之,貶右都督。十六年移鎮宣府。逾年卒,諡武襄。
xiào yán xíng jǐn chì, yòng bīng jiān móu yǒng, wēi míng zhù xī chuí. yǔ mǎ yǒng liáng zhèn zhōu shàng wén bìng wèi míng jiāng.
效言行謹飭,用兵兼謀勇,威名著西陲。與馬永、梁震、周尚文並為名將。
liú wén zhě, yáng hé wèi rén. xí zhǐ huī tóng zhī. lǚ qiān shǔ dū du qiān shì, liáng zhōu yòu fù zǒng bīng. jiā jìng bā nián yǐ zǒng bīng guān zhèn shǎn xī. dà pò táo mín pàn fān ruò lóng bǎn ěr zhū zú, zhǎn shǒu sān bǎi liù shí yǒu qí. shí yī nián, kòu xī lüè hái, jiāng fàn níng xià hé dōng, wén jī pò zhī. jī qián gōng, jìn dū du tóng zhī. hòu luò zhí, qǐ zhèn yán suī, gǎi gān sù. zú, yì shì wǔ xiāng.
劉文者,陽和衛人。襲指揮同知。屢遷署都督僉事,涼州右副總兵。嘉靖八年以總兵官鎮陝西。大破洮、岷叛番若籠、板爾諸族,斬首三百六十有奇。十一年,寇西掠還,將犯寧夏河東,文擊破之。積前功,進都督同知。後落職,起鎮延綏,改甘肅。卒,亦諡武襄。
zhōu shàng wén, zì yàn zhāng, xī ān hòu wèi rén. yòu dú shū, cū xiǎo dà yì. duō móu lüè, jīng qí shè. nián shí liù, xí zhǐ huī tóng zhī. lǚ chū sài yǒu gōng, jìn zhǐ huī shǐ. zhì shuò fǎn, è huáng hé dù kǒu, huò pàn zéi dīng guǎng děng, tuī zhǎng wèi shì. guān nèi huí zéi sì qǐ, yǐ nán shān, shàng wén cì dì píng zhī. yù shǐ liú tiān hé hé zhōng guì liào táng xì zhào yù, shì lián shàng wén. kǎo lüè lìng yǐn tiān hé, zhōng bù chéng, jiǔ zhī shǐ shì. yǐ, shǒu bèi jiē zhōu. jì qín pàn fān, jìn shǔ dōu zhǐ huī qiān shì, chōng gān sù yóu jī jiāng jūn. jiā jìng yuán nián gǎi níng xià cān jiāng. xún jìn dōu zhǐ huī tóng zhī, wèi liáng zhōu fù zǒng bīng. yù shǐ àn bù zhuāng làng, cù yù kòu. shàng wén jí fēn jūn yōng yù shǐ, ér zì yǐn huī xià shè zhī, kòu nǎi dùn. cháng zhuī kòu chū sài, kòu lái yì zhòng. shàng wén jūn bàn zhì, huī xià jiē kǒng. nǎi cóng róng xià mǎ, jiě ān bèi yá lì zhàn, suǒ shā shāng xiāng dāng. bù jiāng dīng gǎo lái yuán, kòu shǐ tuì. shàng wén bèi chuàng shén, nǎi gào guī. xún qǐ gù guān. jí náng shù tà bīng rù. shàng wén zhú qiáng bǎi èr shí lǐ, jiāo yǐ shuǐ, bīng huá bù kě shàng. bīng pàn zé lìng lì shì chí zhǎng gān tiě gōu, gōu shā dù zhě. jiǔ nián, zhuó shǔ dū du qiān shì, chōng níng xià zǒng bīng guān. wáng qióng zhú biān qiáng, shàng wén dū qí yì. qiě jùn qú kāi tún, jūn mín lì zhī. kòu lüè xī hǎi, guò níng xià, xún fǔ yáng zhì xué yì fā bīng yāo. shàng wén bù cóng, hé jiě zhí. jiǔ zhī, qǐ shān xī fù zǒng bīng. kòu yóu piān tóu guān qū kě lán, shàng wén zhuǎn zhàn sān bǎi lǐ, pò zhī, yǔ zi jūn zuǒ jù shāng, lài yín bì. xún yǐ zǒng bīng guān zhèn yán suī. kòu fàn hóng shān dūn, lì zhàn bài zhī, bèi lài. jí náng fù dà lüè qīng píng bǎo, zuò duó fèng.
周尚文,字彥章,西安後衛人。幼讀書,粗曉大義。多謀略,精騎射。年十六,襲指揮同知。屢出塞有功,進指揮使。寘鑠反,遏黃河渡口,獲叛賊丁廣等,推掌衛事。關內回賊四起,倚南山,尚文次第平之。御史劉天和劾中貴廖堂系詔獄,事連尚文。拷掠令引天和,終不承,久之始釋。已,守備階州。計擒叛番,進署都指揮僉事,充甘肅游擊將軍。嘉靖元年改寧夏參將。尋進都指揮同知,為涼州副總兵。御史按部莊浪,猝遇寇。尚文亟分軍擁御史,而自引麾下射之,寇乃遁。嘗追寇出塞,寇來益眾。尚文軍半至,麾下皆恐。乃從容下馬,解鞍背崖力戰,所殺傷相當。部將丁杲來援,寇始退。尚文被創甚,乃告歸。尋起故官。吉囊數踏冰入。尚文築牆百二十里,澆以水,冰滑不可上。冰泮則令力士持長竿鐵鈎,鈎殺渡者。九年,擢署都督僉事,充寧夏總兵官。王瓊築邊牆,尚文督其役。且浚渠開屯,軍民利之。寇掠西海,過寧夏,巡撫楊志學議發兵邀。尚文不從,劾解職。久之,起山西副總兵。寇由偏頭關趨岢嵐,尚文轉戰三百里,破之,與子君佐俱傷,賚銀幣。尋以總兵官鎮延綏。寇犯紅山墩,力戰敗之,被賚。吉囊復大掠清平堡,坐奪俸。
shàng wén yōu jiāng cái, fù qì jié ào, suǒ zhì yǔ wén lì jìng. wén lì yòu wǎng wǎng cuò zhé zhī, yǐ gù mí bù xiāng de. xún fǔ jiǎ qǐ hé shàng wén lǎo bèi, bīng bù qǐng diào zhī gān sù. dì bù cóng, gè duó qí fèng. xún àn zhāng guāng zǔ yán liǎng rén bì bù kě gòng chù, nǎi gé shàng wén rèn, yì biǎn qǐ zhì. jí náng dà rù, dǐ gù yuán. tiān hé shí yǐ wèi zǒng dū, jī shàng wén lì gōng. fèn jī zhī hēi shuǐ yuàn, shā qí zi hào xiǎo shí wáng zhě, huò shǒu gōng bǎi sān shí yú. nǎi yǐ wèi dū du tóng zhī.
尚文優將才,負氣桀傲,所至與文吏競。文吏又往往挫折之,以故彌不相得。巡撫賈啟劾尚文老誖,兵部請調之甘肅。帝不從,各奪其俸。巡按張光祖言兩人必不可共處,乃革尚文任,亦貶啟秩。吉囊大入,抵固原。天和時已為總督,激尚文立功。奮擊之黑水苑,殺其子號小十王者,獲首功百三十餘。乃以為都督同知。
èr shí yī nián, yòng jiàn wèi dōng guān tīng tīng zhēng zǒng bīng guān jiān qiān hòu fǔ shì. yán sōng wèi lǐ bù shàng shū, zi shì fān guān hòu fǔ dōu shì, jiāo jiǎn. shàng wén miàn chì, jiāng hé zòu zhī, sōng xiè dé miǎn. diào shì fān zhì zhōng, yǐ bì shàng wén, xián cì gǔ. qí qiū yǐ zǒng bīng guān zhèn dà tóng, qǐng zēng xiǎng jí mǎ. bīng bù yán shàng wén chén qǐng guò dāng, fāng bèi zhào qiè zé, ér shàng wén yǔ xún fǔ zhào jǐn bù xié, qǐ xiū, fú yǔn, rì xiāng gòu. yù shǐ wáng sān pìn qǐ yí zhī tā zhèn. tíng yì: dà tóng dí chōng, shàng wén jiǎ cǐ bì, bù yí duò qí jiān móu. nǎi yǐ jǐn wèi gān sù xún fǔ. jí náng shù wàn qí fàn qián wèi. shàng wén yǔ zhàn hēi shān, shā qí zi mǎn hǎn dǎi, zhuī zhì liáng chéng. zhǎn huò duō, jìn yòu dū du. yǐ, kòu yóu xuān fǔ bī jī diān, chū dà tóng sāi ér běi. shàng wén yāo zhī, shāo yǒu fú huò. hòu kòu fù dà jǔ, fàn bó gē gǔ, jiāng nán xià. shàng wén bèi yáng hé, qiǎn qí sì chū yāo kòu. kòu dùn, cì chì jiǎng láo zhī.
二十一年,用薦為東官廳聽征總兵官兼僉後府事。嚴嵩為禮部尚書,子世蕃官後府都事,驕蹇。尚文面叱,將劾奏之,嵩謝得免。調世蕃治中,以避尚文,銜次骨。其秋以總兵官鎮大同,請增餉及馬。兵部言尚文陳請過當,方被詔切責,而尚文與巡撫趙錦不協,乞休,弗允,日相構。御史王三聘乞移之他鎮。廷議:大同敵沖,尚文假此避,不宜墮其奸謀。乃以錦為甘肅巡撫。吉囊數萬騎犯前衛。尚文與戰黑山,殺其子滿罕歹,追至涼城。斬獲多,進右都督。已,寇由宣府逼畿甸,出大同塞而北。尚文邀之,稍有俘獲。後寇復大舉,犯鵓鴿谷,將南下。尚文備陽和,遣騎四出邀寇。寇遁,賜敕獎勞之。
zǒng dū wēng wàn dá yì zhú biān qiáng, zì xuān fǔ xī yáng hé zhì dà tóng kāi shān kǒu, yán mào èr bǎi yú lǐ, yǐ shǔ shàng wén. nǎi yì zhù yáng hé yǐ xī zhì shān xī yā jiǎo shān, fán sì bǎi yú lǐ, dí tái qiān yú. chì tún tián sì wàn yú qǐng, yì jūn wàn sān qiān yǒu qí. dì jiā qí gōng, jìn zuǒ dū du, jiā tài zǐ tài bǎo, yǒng chú tún shuì. pàn rén chōng zhuó zhào xiǎo wáng zǐ kòu biān, shàng wén zhēn dé qí shǐ zhě, jiā tài bǎo, yīn zi jǐn yī shì qiān hù. zhōng míng zhī shì, zǒng bīng guān jiā sān gōng zhě, shàng wén yī rén ér yǐ.
總督翁萬達議築邊牆,自宣府西陽和至大同開山口,延袤二百餘里,以屬尚文。乃益筑陽和以西至山西丫角山,凡四百餘里,敵台千餘。斥屯田四萬餘頃,益軍萬三千有奇。帝嘉其功,進左都督,加太子太保,永除屯稅。叛人充灼召小王子寇邊,尚文偵得其使者,加太保,蔭子錦衣世千戶。終明之世,總兵官加三公者,尚文一人而已。
chū, ǎn dá jí jí náng zhū zi shèng qiáng, zhū biān suì shòu qí huàn, dà tóng yóu shén. zì shàng wén lì zhèn, yǔ zǒng dū wàn dá xún fǔ zhān róng guī huà zhàn shǒu bèi biān, mín xī jiān zhě shù nián. shàng wén yì zhāo pàn rén, gū dí shì, guī zhě xiāng shǔ. èr shí qī nián bā yuè, ǎn dá fú bīng wǔ bǎo páng, yòu zhǐ huī gù xiāng děng chū, wéi zhī mí tuó shān. shàng wén jí dū fù zǒng bīng lín chūn cān jiāng lǚ yǒng yóu jī lǐ méi jí èr zi jūn zuǒ jūn rén chū sài yuán, wéi shǐ jiě. xiāng jí zhǐ huī zhōu fèng, qiān hù lǚ kǎi hǎo jīng děng yǐ zhèn mò. shàng wén zhuǎn zhàn, cì yě kǒu, fú tū qǐ. shū sǐ zhàn, zhǎn qí zhǎng yī rén. xiāng chí yuè yú nǎi yǐn qù. shàng wén shè fú, shā qí diàn zú ér hái. shàng wén sān zi jù zuì shù, zhì shì yǐ fù gōng dé shì. ǎn dá shù wàn qí fàn xuān fǔ, wàn dá xí shàng wén dà pò zhī cáo jiā chuáng. lù gōng jiān tài zǐ tài fù, cì lài yǒu jiā. qí nián zú, nián qī shí wǔ.
初,俺答及吉囊諸子盛強,諸邊歲受其患,大同尤甚。自尚文蒞鎮,與總督萬達、巡撫詹榮規畫戰守備邊,民息肩者數年。尚文益招叛人,孤敵勢,歸者相屬。二十七年八月,俺答伏兵五堡旁,誘指揮顧相等出,圍之彌陀山。尚文急督副總兵林椿、參將呂勇、游擊李梅及二子君佐、君仁出塞援,圍始解。相及指揮周奉,千戶呂愷、郝經等已陣歿。尚文轉戰,次野口,伏突起。殊死戰,斬其長一人。相持月余乃引去。尚文設伏,殺其殿卒而還。尚文三子俱罪戍,至是以父功得釋。俺答數萬騎犯宣府,萬達檄尚文大破之曹家床。錄功兼太子太傅,賜賚有加。其年卒,年七十五。
shàng wén qīng yuē ài shì, dé shì sǐ lì. shàn yòng jiān, zhī dí zhōng qū zhé, gù zhàn zhé yǒu gōng. zì èr shí nián hòu, ǎn dá pín rǎo biān. sù jiāng wáng xiào mǎ yǒng liáng zhèn jiē qián sǐ, wéi shàng wén cún, wēi míng zuì shèng. yán sōng fù zǐ móu qīng xiàn. gōng gāo, dì fāng jí yǐ kàng qiáng dí, chán bù dé rù. jì zú, gé xù diǎn bù yǔ, gěi shì zhōng shěn shù yǐ wèi yán. sōng jī dì nù, gù shù zhào yù. mù zōng lì, shǐ zèng tài fù, shì wǔ xiāng.
尚文清約愛士,得士死力。善用間,知敵中曲折,故戰輒有功。自二十年後,俺答頻擾邊。宿將王效、馬永、梁震皆前死,惟尚文存,威名最盛。嚴嵩父子謀傾陷。功高,帝方籍以抗強敵,讒不得入。暨卒,格恤典不予,給事中沈束以為言。嵩激帝怒,錮束詔獄。穆宗立,始贈太傅,諡武襄。
zhào guó zhōng, zì bó jìn, jǐn zhōu wèi rén, sì zhǐ huī zhí. jiā jìng bā nián jǔ wǔ huì shì, jìn dōu zhǐ huī qiān shì, shǒu bèi ài yáng. zhuó jǐn yì yòu cān jiāng. lián pò dí, zēng zhì, cì jīn bì, jìn shǔ dū du qiān shì, wèi liáo dōng zǒng bīng guān. yù dí yǒu gōng, zhǎn jí bǎi qī shí yǒu qí. jìn dū du tóng zhī, cì lài yú děng. dí yǐ bā bǎi qí cóng yā gú guān rù. dōu zhǐ huī kāng yún zhàn mò, bì jiāng sān rén yì sǐ, zhào guó zhōng dài zuì lì gōng. yǐ, zuò shì bèi hé, mìng bái yī shì shì. shǒu bèi zhāng wén hàn yù dí sǐ, guó zhōng zuò jiě rèn. xún qǐ xī guān tīng yòu cān jiāng, shòu dū du qiān shì, tí dū dōng guān tīng. ǎn dá dà jǔ fàn xuān fǔ, zǒng bīng guān zhào qīng bù rèn zhàn, mìng guó zhōng dài zhī. zhì chà dào, kòu yǐ wèi zhōu shàng wén suǒ bài, dōng zǒu. guó zhōng mìng cān jiāng sūn yǒng lǜ jīng zú nì jī yú dà hū tuó, bài zhī. yǔ shàng wén fēn dào jī, kòu jǐn zǒu, yǐ gōng shòu lài. fù zuò kòu rù, jiàng fèng èr děng. ǎn dá báo jīng shī, guó zhōng qū rù wèi, bì shā hé běi. yǐ, yí hù zhū líng. kòu qí zhì tiān shòu shān, jiàn guó zhōng zhèn hóng mén qián, bù gǎn rù. sān shí yī nián, zài zhèn liáo dōng. xiǎo wáng zǐ dǎ lái sūn yǐ shù wàn qí kòu jǐn zhōu, guó zhōng yù què zhī. míng nián rù shī zǐ kǒu, dū cān jiāng lǐ guǎng děng zhú chū sài, zhǎn qín wǔ shí rén. kòu lǚ rù yú lín bǎo gāo tái há lì hé. xiān hòu yǎn jī, huò shǒu gōng bǎi wǔ shí yǒu qí, jìn zhì yī děng. xún bèi lùn bà.
趙國忠,字伯進,錦州衛人,嗣指揮職。嘉靖八年舉武會試,進都指揮僉事,守備靉陽。擢錦義右參將。連破敵,增秩,賜金幣,進署都督僉事,為遼東總兵官。禦敵有功,斬級百七十有奇。進都督同知,賜賚逾等。敵以八百騎從鴉鶻關入。都指揮康雲戰歿,裨將三人亦死,詔國忠戴罪立功。已,坐事被劾,命白衣視事。守備張文瀚禦敵死,國忠坐解任。尋起西官廳右參將,授都督僉事,提督東官廳。俺答大舉犯宣府,總兵官趙卿不任戰,命國忠代之。至岔道,寇已為周尚文所敗,東走。國忠命參將孫勇率精卒逆擊於大滹沱,敗之。與尚文分道擊,寇盡走,以功受賚。復坐寇入,降俸二等。俺答薄京師,國忠趨入衛,壁沙河北。已,移護諸陵。寇騎至天壽山,見國忠陣紅門前,不敢入。三十一年,再鎮遼東。小王子打來孫以數萬騎寇錦州,國忠御卻之。明年入獅子口,督參將李廣等逐出塞,斬擒五十人。寇屢入榆林堡、高台、蛤利河。先後掩擊,獲首功百五十有奇,進秩一等。尋被論罷。
guó zhōng shàn zhàn, shè chuān zhá, wèi jiāng yǒu wēi yán. lì liǎng zhèn, shàn tíng zhàng, liàn shì mǎ, biān fáng lài zhī.
國忠善戰,射穿札,為將有威嚴。歷兩鎮,繕亭障,練士馬,邊防賴之。
mǎ fāng, zì dé xīn, wèi zhōu rén. shí suì wèi běi kòu suǒ lüè, shǐ zhī mù. fāng sī yǐ qū mù wèi gōng, shàn shǐ shè, ǎn dá liè, hǔ xiāo qí qián, fāng yī fā bì zhī. nǎi shòu yǐ liáng gōng shǐ shàn mǎ, shì zuǒ yòu. fāng yáng wèi zhī yòng, ér qián zì jiān dào wáng guī. zhōu shàng wén zhèn dà tóng, qí zhī, shǔ wèi duì zhǎng. shù yù kòu yǒu gōng, dāng dé guān, yǐ fù pín, xī shòu shǎng yǐ yǎng.
馬芳,字德馨,蔚州人。十歲為北寇所掠,使之牧。芳私以曲木為弓,剡矢射,俺答獵,虎虓其前,芳一發斃之。乃授以良弓矢、善馬,侍左右。芳陽為之用,而潛自間道亡歸。周尚文鎮大同,奇之,署為隊長。數禦寇有功,當得官,以父貧,悉受賞以養。
jiā jìng èr shí jiǔ nián qiū, kòu fàn huái róu shùn yì. fāng chí zhǎn qí jiāng, shòu yáng hé wèi zǒng qí. kòu cháng rù wēi yuǎn, fú xiāo qí yán chǎng, ér yǐ èr shí qí tiāo zhàn. fāng zhī qí zhà, yòng bǎi qí báo fú suǒ, sān fēn qí jūn ruì, yǐ cì jī zhī. fèn yǒng tiào dàng, dí qí pì yì shí lǐ, zhǎn shǒu fán jiǔ shí jí. yǐ, fù yù zhī xīn píng. kòu yíng yě mǎ chuān, kè rì zhàn. fāng dù kòu qiě dùn, jí chéng zhī, zhǎn jí yì duō. zhòng fāng hè, fāng jù cè mǎ yuē: zéi zhì yǐ. qù shǒu xiǎn, ér shēn duàn hòu. qǐng zhī, kòu guǒ jūn zhì. fāng zhàn yì lì, kòu nǎi qù. wáng hé, zhàn ní hé, fù dà pò zhī. lèi qiān zhǐ huī qiān shì. yǐ gōng, jìn dōu zhǐ huī qiān shì, chōng xuān fǔ yóu jī jiāng jūn. fù yǐ gōng, chāo qiān dū du qiān shì, lì zǒng dū wèi cān jiāng. zhàn zhèn shān dūn bù lì, duó fèng. yǐ, xí kòu yǒu gōng, jìn èr zhì, wèi yòu dū du. xún yǐ gōng jìn zuǒ, cì mǎng páo. piān bì jiā zuǒ dū du, zì fāng shǐ yě.
嘉靖二十九年秋,寇犯懷柔、順義。芳馳斬其將,授陽和衛總旗。寇嘗入威遠,伏驍騎鹽場,而以二十騎挑戰。芳知其詐,用百騎薄伏所,三分其軍銳,以次擊之。奮勇跳蕩,敵騎辟易十里,斬首凡九十級。已,復御之新平。寇營野馬川,克日戰。芳度寇且遁,急乘之,斬級益多。眾方賀,芳遽策馬曰:「賊至矣。」趣守險,而身斷後。頃之,寇果麕至。芳戰益力,寇乃去。亡何,戰泥河,復大破之。累遷指揮僉事。以功,進都指揮僉事,充宣府游擊將軍。復以功,超遷都督僉事,隸總督為參將。戰鎮山墩不利,奪俸。已,襲寇有功,進二秩,為右都督。尋以功進左,賜蟒袍。偏裨加左都督,自芳始也。
sān shí liù nián, qiān jì zhèn fù zǒng bīng, fēn shǒu jiàn chāng. tǔ mán shí wàn qí báo jiè lǐng kǒu, fāng yǔ zǒng bīng guān ōu yáng ān zhǎn shǒu shù shí, huò xiāo qí měng kè tù děng liù rén. kòu bù zhī fāng zài, fāng miǎn zhòu shì zhī, jīng yuē: mǎ tài shī yě! suì què. jié wén, yīn shì zǒng qí. wèi jǐ, xīn ài bǎ dōu ér dà rù, lìn zūn huà yù tián. fāng zhuī zhàn jīn shān sì yǒu gōng, ér zhōu xiàn pò cán duō, zǒng dū wáng yù yǐ xià jù huò zuì, fāng yì biǎn dū du qiān shì. xún yí shǒu xuān fǔ. kòu dà rù shān xī, fāng yī rì yè chí wǔ bǎi lǐ jí zhī, qī zhàn jiē jié. yǐ, fù wèi zuǒ dū du, jiù zhuó zǒng bīng guān, yǐ gōng jìn èr zhì. kòu báo tōng zhōu, fāng rù wèi, lìng zhuān hù jīng shī. kòu tuì, zài jìn yī zhì. xún yǔ gù zǒng bīng liú hàn chū běi shā tān, dǎo kòu cháo. yǐ, zuò kòu rù, lìng dài zuì.
三十六年,遷薊鎮副總兵,分守建昌。土蠻十萬騎薄界嶺口,芳與總兵官歐陽安斬首數十,獲驍騎猛克兔等六人。寇不知芳在,芳免胄示之,驚曰:「馬太師也!」遂卻。捷聞,蔭世總旗。未幾,辛愛、把都兒大入,躪遵化、玉田。芳追戰金山寺有功,而州縣破殘多,總督王忬以下俱獲罪,芳亦貶都督僉事。尋移守宣府。寇大入山西,芳一日夜馳五百里及之,七戰皆捷。已,復為左都督,就擢總兵官,以功進二秩。寇薄通州,芳入衛,令專護京師。寇退,再進一秩。尋與故總兵劉漢出北沙灘,搗寇巢。已,坐寇入,令戴罪。
sì shí wǔ nián qī yuè, xīn ài yǐ shí wàn qí rù xī lù, fāng yíng zhī mǎ lián bǎo. bǎo pǐ, zhòng qǐng sāi zhī, bù kě. qǐng dēng tái, yì bù kě. kāi bǎo sì mén, yǎn qí gǔ, jì ruò wú rén. bǐ mù, yě shāo zhú tiān, xiāo hū dá dàn. fāng wò, rì zhōng bù qǐ, dí qí kuī zhě xiāng shǔ, mò cè suǒ wèi. míng rì, fāng jué rán qǐ, chéng chéng, zhǐ shì zhòng yuē: bǐ jūn duō fǎn gù, qiě zǒu. lè bīng zhuī jī, dà pò zhī. lóng qìng chū, huò wèi xīn ài móu, yǐ wǔ wàn qí fàn wèi zhōu, yòu fāng chū, ér yǐ wǔ wàn qí xí xuān fǔ chéng, kě dé zhì. fāng yù fá mù huán chéng, kòu zhì bù kě shàng, suì jiě qù. qǐng zhī, lǜ cān jiāng liú tán děng chū dú shí sài wài èr bǎi lǐ, xí qí zhàng yú zhǎng shuǐ hǎi. hái zhì sāi, zhuī zhě jí ān zǐ shān. yíng zhàn, yòu dà bài zhī. zi qiān hù.
四十五年七月,辛愛以十萬騎入西路,芳迎之馬蓮堡。堡圮,眾請塞之,不可。請登台,亦不可。開堡四門,偃旗鼓,寂若無人。比暮,野燒燭天,囂呼達旦。芳臥,日中不起,敵騎窺者相屬,莫測所為。明日,芳蹶然起,乘城,指示眾曰:「彼軍多反顧,且走。」勒兵追擊,大破之。隆慶初,或為辛愛謀,以五萬騎犯蔚州,誘芳出,而以五萬騎襲宣府城,可得志。芳豫伐木環城,寇至不可上,遂解去。頃之,率參將劉潭等出獨石塞外二百里,襲其帳於長水海。還至塞,追者及鞍子山。迎戰,又大敗之。子千戶。
fāng yǒu dǎn zhì, ān dí qíng, suǒ zhì xiān shì zú. yī suì shù chū shī dǎo cháo, huò gōng dū zhàn, huò qiǎn bì jiāng. jiā xù jiàn ér, dé qí sǐ lì. cháng mìng sān shí rén chū sài sì bǎi lǐ, duō suǒ zhǎn huò, kòu dà zhèn. fāng nǎi shuài shī zhì dà sōng lín, dùn jiù xìng hé wèi, dēng gāo sì wàng, yào bīng ér hái.
芳有膽智,諳敵情,所至先士卒。一歲數出師搗巢,或躬督戰,或遣裨將。家蓄健兒,得其死力。嘗命三十人出塞四百里,多所斬獲,寇大震。芳乃帥師至大松林,頓舊興和衛,登高四望,耀兵而還。
shí dà tóng bèi kòu, shì xuān fǔ yóu shén. zǒng dū chén qí xué kǒng rǎo jī fǔ, lìng zǒng bīng guān zhào kě è zǐ jīng guān. kòu nǎi zòng lüè huái rén shān yīn jiān, kě zuò biǎn sān zhì, suì diào fāng yǔ yì zhèn. ǎn dá zhuǎn fàn wēi yuǎn jǐ pò, huì qí xué lǜ hú zhèn děng jiù, ér fāng jūn yì zhì, xiāng jù shí yú rì, nǎi zǒu. fāng wèi zhū jiāng yuē: dà tóng fēi xuān fǔ bǐ, yǔ wǒ jiān yī qiáng ěr. kòu bù shí zhì, fēi dà chuàng zhī bù kě. nǎi jiāng bīng chū yòu wèi, zhàn wēi níng hǎi zǐ, pò zhī. qí nián, ǎn dá jiù fǔ, sāi shàng suì wú shì.
時大同被寇,視宣府尤甚。總督陳其學恐擾畿輔,令總兵官趙岢扼紫荊關。寇乃縱掠懷仁、山陰間,岢坐貶三秩,遂調芳與易鎮。俺答轉犯威遠幾破,會其學率胡鎮等救,而芳軍亦至,相拒十餘日,乃走。芳謂諸將曰:「大同非宣府比,與我間一牆耳。寇不時至,非大創之不可。」乃將兵出右衛,戰威寧海子,破之。其年,俺答就撫,塞上遂無事。
wàn lì yuán nián, yuè shì shì láng wú bǎi péng fā fāng xíng huì shì, lēi xián zhù. yǐ, qǐ qiān shū qián jūn dū du fǔ. shùn yì wáng yào shǎng, shēng yán yú méng, fù yòng fāng zhèn xuān fǔ. qī nián yǐ jí qǐ guī. yòu èr nián zú.
萬曆元年,閱視侍郎吳百朋發芳行賄事,勒閒住。已,起僉書前軍都督府。順義王要賞,聲言渝盟,復用芳鎮宣府。七年以疾乞歸。又二年卒。
fāng qǐ háng wǔ, shí yú nián wèi dà shuài. zhàn shàn fáng bǎo shuò zhōu dēng yīng cháo gē zi táng lóng mén wàn quán yòu wèi dōng lǐng gū shān tǔ mù gān zhuāng chà dào zhāng jiā bǎo dé shèng bǎo dà shā tān, dà xiǎo bǎi shí jiē, shēn bèi shù shí chuàng, yǐ shǎo jī zhòng, wèi cháng bù dà jié. qín bù zhǎng shù shí rén, zhǎn guó wú suàn, wēi míng zhèn biān chuí, wèi yī shí jiāng shuài guān. shí zhōu chéng xiàn, fù jiāng tián shì wēi cān jiāng liú bǎo lùn sǐ, fāng qǐ qǐn jǐ yīn zi, shú èr jiāng zuì, wèi yù shǐ suǒ hé, chì jiè yù. hòu shì wēi fù wèi jiāng, yù fāng báo, fāng bù yǔ xiào, shí zhě duō zhī.
芳起行伍,十餘年為大帥。戰膳房堡、朔州、登鷹巢、鴿子堂、龍門、萬全右衛、東嶺、孤山、土木、乾莊、岔道、張家堡、得勝堡、大沙灘,大小百十接,身被數十創,以少擊眾,未嘗不大捷。擒部長數十人,斬馘無算,威名震邊陲,為一時將帥冠。石州城陷,副將田世威、參將劉寶論死,芳乞寢己蔭子,贖二將罪,為御史所劾,敕戒諭。後世威復為將,遇芳薄,芳不與校,識者多之。
èr zi, dòng lín. dòng guān zhì dū du, wú suǒ jiàn. lín, yóu fù yīn lèi guān dà tóng cān jiāng. wàn lì èr shí nián, shùn yì wáng chě lì kè zhí xiàn shǐ chē èr bù zhǎng, lín yǐ zhì dí gōng, jìn fù zǒng bīng. èr shí qī nián zhuó shǔ dū du qiān shì, wèi liáo dōng zǒng bīng guān. lín yǎ hǎo wén xué, néng shī, gōng shū, jiāo yóu duō míng shì, shí yù jí shén, zì xǔ yì shén gāo. cháng chén biān wù shí cè, yǔ duō chù wén lì, qǐn bù xíng. shuì shǐ gāo huái héng zì, lín lì yǔ kàng. huái hé zòu zhī, zuò duó zhí. gěi shì zhōng hóu xiān chūn lùn jiù, gǎi lín shù yān zhàng, xiān chūn yì zuǒ qiān èr guān. jiǔ zhī, yù shè miǎn.
二子,棟、林。棟官至都督,無所見。林,由父蔭累官大同參將。萬曆二十年,順義王撦力克縶獻史、車二部長,林以制敵功,進副總兵。二十七年擢署都督僉事,為遼東總兵官。林雅好文學,能詩,工書,交遊多名士,時譽籍甚,自許亦甚高。嘗陳邊務十策,語多觸文吏,寢不行。稅使高淮橫恣,林力與抗。淮劾奏之,坐奪職。給事中侯先春論救,改林戍煙瘴,先春亦左遷二官。久之,遇赦免。
liáo zuǒ yòng bīng, zhào lín yǐ gù guān cóng zhēng. yáng hào zhī sì lù chū shī yě, lìng lín jiāng yī jūn yóu kāi yuán chū sān chà kǒu, ér yǐ yóu jī dòu yǒng chéng jiān běi guān jūn bìng jìn. lín jūn zhì shàng jiān yá jié yíng jùn háo, yán chì hòu zì wèi. jí wén dù sōng jūn bài, fāng yí yíng, ér dà qīng bīng yǐ bī. nǎi hái bīng, bié lì yíng, jùn háo sān zhōu, liè huǒ qì háo wài, gèng bù qí bīng yú huǒ qì wài, tā shì zú jiē xià mǎ, jié fāng zhèn háo nèi. yòu yī jūn xī yíng fēi fēn shān. dù sōng jūn jì fù, dà qīng bīng chéng ruì báo lín jūn. jiàn lín háo nèi jūn yǐ yǔ háo wài hé ér chén, zòng jīng qí zhí qián chōng zhī. lín jūn bù néng zhī, suì dà bài. fù jiāng má yán zhàn sǐ, lín jǐn yǐ shù qí miǎn. sǐ zhě mí shān gǔ, xuè liú shàng jiān yá xià, shuǐ wèi zhī chì. dà qīng suì yí bīng jī fēi fēn shān. qiān shì pān zōng yán děng yī jūn yì fù. běi guān bīng wén zhī, suì bù gǎn jìn. lín jì sàng shī, zhé chōng wèi shì guān, bǐ shǒu kāi yuán. shí méng gǔ zǎi sài yuán tù xǔ zhù lín bīng, lín yǔ jié yuē, shì cǐ bù shè bèi. qí nián liù yuè, dà qīng bīng hū lín chéng. lín liè zhòng chéng wài, fēn shǎo bīng dēng pí. dà qīng bīng shè dùn tī jìn gōng, ér bié yǐ jīng qí jī pò lín jūn zhī yíng dōng mén wài zhě. jūn shì zhēng mén rù, suì chéng shì duó mén, gōng chéng bīng yì yú chéng rù. lín chéng wài jūn wàng jiàn jǐn bēn. dà qīng bīng jù chéng yāo jī, háo bù dé dù, xī jiān zhī. lín jí fù jiāng yú huà lóng cān jiāng gāo zhēn yóu jī yú shǒu zhì shǒu bèi hé mào guān děng, jiē sǐ yān. xún zèng dū du tóng zhī, jìn shì yīn èr zhì. lín suī gèng lì biān zhèn, rán wèi jīng qiáng dí, wú dà jiāng cái. dāng shì yǐ xū míng yòng zhī, gù bài.
遼左用兵,詔林以故官從征。楊鎬之四路出師也,令林將一軍由開原出三岔口,而以游擊竇永澄監北關軍並進。林軍至尚間崖結營浚壕,嚴斥堠自衛。及聞杜松軍敗,方移營,而大清兵已逼。乃還兵,別立營,浚壕三周,列火器壕外,更布騎兵於火器外,他士卒皆下馬,結方陣壕內。又一軍西營飛芬山。杜松軍既覆,大清兵乘銳薄林軍。見林壕內軍已與壕外合而陳,縱精騎直前沖之。林軍不能支,遂大敗。副將麻岩戰死,林僅以數騎免。死者彌山谷,血流尚間崖下,水為之赤。大清遂移兵擊飛芬山。僉事潘宗顏等一軍亦覆。北關兵聞之,遂不敢進。林既喪師,謫充為事官,俾守開原。時蒙古宰賽、爰兔許助林兵,林與結約,恃此不設備。其年六月,大清兵忽臨城。林列眾城外,分少兵登陴。大清兵設盾梯進攻,而別以精騎擊破林軍之營東門外者。軍士爭門入,遂乘勢奪門,攻城兵亦逾城入。林城外軍望見盡奔。大清兵據城邀擊,壕不得渡,悉殲之。林及副將於化龍、參將高貞、游擊於守志、守備何懋官等,皆死焉。尋贈都督同知,進世蔭二秩。林雖更歷邊鎮,然未經強敵,無大將才。當事以虛名用之,故敗。
lín wǔ zǐ, rán yì jiǒng kuàng, biāo. rán yì, zhàn sǐ shàng jiān yá. jiǒng, tiān qǐ zhōng hú guǎng zǒng bīng guān. xié tǎo guì zhōu pàn zéi, cóng wáng sān shàn zhì dà fāng, shù zhàn jiē jié. yǐ, dà bài, sān shàn zì shā. jiǒng kuì guī. dé jí ér zú.
林五子,燃、熠、炯、爌,飈。燃、熠,戰死尚間崖。炯,天啟中湖廣總兵官。協討貴州叛賊,從王三善至大方,數戰皆捷。已,大敗,三善自殺。炯潰歸。得疾而卒。
kuàng yòu xí bīng lüè, tiān qǐ zhōng wèi liáo dōng yóu jī. dū shī gé bù sūn chéng zōng yǐ qí fù sǐ wáng shì, jiǎng yòng zhī, mìng dài wáng yíng shǒu zhōng yòu suǒ. jí xún fǔ yuán chóng huàn gèng yíng zhì, yǐ gù guān zhǎng qián fēng zuǒ yíng. shù yǒu gōng, lǚ qiān zhì fù zǒng bīng, shǒu xú zhōu. chóng zhēn bā nián zhēng yuè, zéi xiàn fèng yáng, dà lüè ér qù. kuàng jí shǒu bèi luò jǔ lǜ bīng rù, yǐ huī fù gào, suì liú shù qí dì. bā yuè, zéi rǎo hé nán. zǒng dū zhū dà diǎn mìng yí zhù yǐng háo. shì dìng, hái xú zhōu. shí nián, zéi fàn tóng chéng, kuàng fù jiù, pò zhī luó chàng hé. xún yǐ hù líng gōng, zēng zhì yī jí. guī dé xú zhōu jiān yǒu dì yuē zhū jiā chǎng, tǔ kòu jù zhī, shí chū lüè. kuàng jiǎo miè zhī. zéi fàn gù shǐ, dà diǎn xí kuàng jí yóu jī zhāng shì yí děng fēn shù huò bīng xī nán, è zéi dōng xià, zéi suì zǒu lù ān. dà diǎn yòu yí kuàng děng zhù shòu zhōu dōng, jiān hù èr líng. dāng shì shí, zhǎng huái nán běi, zhuān yǐ líng qǐn wèi zhòng. kuàng chí qū shù nián, xìng wú shī shì.
爌幼習兵略,天啟中為遼東遊擊。督師閣部孫承宗以其父死王事,獎用之,命代王楹守中右所。及巡撫袁崇煥更營制,以故官掌前鋒左營。數有功,屢遷至副總兵,守徐州。崇禎八年正月,賊陷鳳陽,大掠而去。爌及守備駱舉率兵入,以恢復告,遂留戍其地。八月,賊擾河南。總督朱大典命移駐穎、毫。事定,還徐州。十年,賊犯桐城,爌赴救,破之羅唱河。尋以護陵功,增秩一級。歸德、徐州間有地曰朱家廠,土寇據之,時出掠。爌剿滅之。賊犯固始,大典檄爌及游擊張士儀等分戍霍兵西南,扼賊東下,賊遂走六安。大典又移爌等駐壽州東,兼護二陵。當是時,長、淮南北,專以陵寢為重。爌馳驅數年,幸無失事。
shí èr nián liù yuè zhuó zǒng bīng guān, zhèn shǒu tiān jīn. jiǔ zhī, yí zhèn gān sù. shí wǔ nián dū sān xié fù jiāng wáng shì chǒng wáng jiā chūn lǔ yìn chāng děng tǎo pò pàn fān, zhǎn shǒu qī bǎi yú jí, fǔ ān sān shí bā zú ér hái. qí dōng, dū shī sūn chuán tíng xí zhào bù zhì, shū hé zhī. dì lìng chá kuàng kān bàn zéi, xǔ dài zuì tú gōng, fǒu jí yǐ cì jiàn cóng shì. jí kuàng zhì jūn, chuán tíng dài qí zuì. yǐ, fù yǐ dòu liú yín lüè bèi hé, dì réng lìng zài zuì zì xiào. míng nián qiū, chuán tíng jiāng chū guān. yǒu chuán zéi zì nèi xiāng kuī shāng luò zhě, xí kuàng yí shāng zhōu è qí běi fàn. yǐ ér chuán tíng shī fù, kuàng suì hái zhèn. wèi jǐ, zéi xiàn yán suī níng xià, suì xiàn lán zhōu, dù hé dǐ gān zhōu hái gōng zhī. kuàng yǔ xún fǔ lín rì ruì jié lì gù shǒu. zéi chéng xuě yè kǎn ér dēng. shì zú hán shén, bù néng zhàn, chéng suì xiàn. kuàng rì ruì jí zhōng jūn hā wéi xīn yáo shì rú jiē sǐ yān. dì biāo wèi miǎn yáng zhōu tóng zhī, chéng xiàn, yì sǐ zhī. kuàng fù zǐ xiōng dì bìng sǐ guó nán.
十二年六月擢總兵官,鎮守天津。久之,移鎮甘肅。十五年督三協副將王世寵、王加春、魯胤昌等討破叛番,斬首七百餘級,撫安三十八族而還。其冬,督師孫傳庭檄召不至,疏劾之。帝令察爌堪辦賊,許戴罪圖功,否即以賜劍從事。及爌至軍,傳庭貸其罪。已,復以逗留淫掠被劾,帝仍令載罪自效。明年秋,傳庭將出關。有傳賊自內鄉窺商、雒者,檄爌移商州扼其北犯。已而傳庭師覆,爌遂還鎮。未幾,賊陷延綏、寧夏,遂陷蘭州,渡河抵甘州還攻之。爌與巡撫林日瑞竭力固守。賊乘雪夜坎而登。士卒寒甚,不能戰,城遂陷。爌、日瑞及中軍哈維新、姚世儒皆死焉。弟飈為沔陽州同知,城陷,亦死之。爌父子兄弟並死國難。
hé qīng, chéng dū wèi rén. yǒu zhì cāo, xí wǔ shì. zhèng dé zhōng, sì shì zhí wèi zhǐ huī qiān shì. yǐ néng, zhuó yún lián shǒu bèi. cóng xún fǔ shèng yīng qī jī zhǎn pàn zéi xiè wén lǐ wén yì. shì zōng lì, lùn gōng, jìn shǔ dōu zhǐ huī qiān shì, chōng zuǒ cān jiāng, xié shǒu sōng pān.
何卿,成都衛人。有志操,習武事。正德中,嗣世職為指揮僉事。以能,擢筠連守備。從巡撫盛應期擊斬叛賊謝文禮、文義。世宗立,論功,進署都指揮僉事,充左參將,協守松潘。
jiā jìng chū, máng bù tǔ shě lǒng zhèng tǔ fù zhī lù děng pàn. qīng tǎo zhī, zhǎn shǒu èr bǎi yú jí, jiàng qí zhòng shù bǎi rén. zhèng bēn wū sā, qīng xí tǔ guān ān níng qín yǐ xiàn. níng yáng nuò, ér nì zhèng bù chū. xún fǔ tāng mù yán zhuàng, dì duó qīng guān dài. chuān guì bīng hé tǎo, zéi shǐ miè, hái guān dài rú chū. wǔ nián chūn zhuó qīng fù zǒng bīng, réng zhèn sōng pān. lǒng shì yǐ jué, gǎi máng bù wèi zhèn xióng fǔ, shè liú guān. wèi jǐ, zhèng yí dǎng shā bǎo fù pàn. qīng xié cān jiāng wèi wǔ cān yì yáo rǔ gāo děng bìng jìn, zhǎn bǎo děng zéi shǒu qī rén, yú jǐn tiǎn. lù gōng, wǔ zuì, qīng cì zhī, cì lài yǒu chà. hēi hǔ wǔ zhài fān fǎn, wéi zhǎng ān zhū bǎo, wū dōu bó gē zhū fān yì jì pàn. qīng jiē pò píng zhī, jiù jìn dū du qiān shì. wēi mào fān shí yú zhài lián bīng jié jūn xiǎng, qiě gōng mào zhōu jí zhǎng níng zhū bǎo, yào fǔ shǎng. qīng yǔ fù shǐ zhū wán zhú mào zhōu wài chéng yǐ kùn zhī. xuán yǐ jì cán qí zhòng, zhàn lǚ jié, suì gōng shēn gōu, fén qí diāo zhài. zhū fān jiǒng, qǐng shú zuì. qīng zé xiàn shǒu è, fān bù yīng. fù fēn jiǎo qiǎn gōu hún shuǐ èr zhài jiān zhī. zhū fān nǎi zhēng xiàn shǒu è, chā xuè duàn zhǐ ěr, shì bù fù pàn. qīng nǎi yǔ kè mù wèi yuē, fēn chù qí cáo, huà jiāng shǒu, sōng pān lù fù tōng. xún fǔ pān jiàn děng shàng èr rén gōng, zhào lài yín bì, jìn shǔ dū du tóng zhī, zhèn shǒu rú gù. jiǔ zhī, yǐ jí zhì shì.
嘉靖初,芒部土舍隴政、土婦支祿等叛。卿討之,斬首二百餘級,降其眾數百人。政奔烏撒,卿檄土官安寧擒以獻。寧佯諾,而匿政不出。巡撫湯沐言狀,帝奪卿冠帶。川、貴兵合討,賊始滅,還冠帶如初。五年春擢卿副總兵,仍鎮松潘。隴氏已絕,改芒部為鎮雄府,設流官。未幾,政遺黨沙保復叛。卿偕參將魏武、參議姚汝皋等並進,斬保等賊首七人,余盡殄。錄功,武最,卿次之,賜賚有差。黑虎五砦番反,圍長安諸堡,烏都、鵓鴿諸番亦繼叛。卿皆破平之,就進都督僉事。威茂番十餘砦連兵劫軍饟,且攻茂州及長寧諸堡,要撫賞。卿與副使朱紈築茂州外城以困之。旋以計殘其眾,戰屢捷,遂攻深溝,焚其碉砦。諸番窘,請贖罪。卿責獻首惡,番不應。復分剿淺溝、渾水二砦殲之。諸番乃爭獻首惡,插血斷指耳,誓不復叛。卿乃與刻木為約,分處其曹,畫疆守,松潘路復通。巡撫潘鑒等上二人功,詔賚銀幣,進署都督同知,鎮守如故。久之,以疾致仕。
èr shí sān nián, sāi shàng duō jǐng. zhào qīng, yǐ jí cí. dì nù, duó qí dū du, mìng yǐ dōu zhǐ huī shǐ yì bù tīng diào. wèi jǐ, kòu bī jī fǔ, mìng yíng lú gōu qiáo. sōng pān fù zǒng bīng lǐ jué wèi xún fǔ qiū yǎng hào hé bà, zhào yǐ qīng dài. gěi shì zhōng xǔ tiān lún yán qīng huì yǎng hào hé jué, zì wèi dì. dì nù, chǐ qīng jí yǎng hào guān, lìng xún àn rǎn chóng lǐ hé shí. shí bīng shì jí, wēng wàn dá fù jiàn qīng, hái qí dū du qiān shì, dōu dōng guān tīng jūn mǎ. yǐ ér chóng lǐ jù yán jué tān wū, qīng zhèn sōng pān shí qī nián, wèi shǔ bǎo zhàng, jūn mín sòng dé, qiě pín, ān suǒ de huì? dì yì nǎi jiě. sì chuān bái cǎo fān wèi luàn, fù zǒng bīng gāo gāng fèng bèi hé. bīng bù shàng shū lù yíng zòu qīng dài zhī. qīng zài lì sōng pān, jiāng shì xián xǐ. nǎi huì xún fǔ zhāng shí chè tǎo qín qú è shù rén, fú zhǎn jiǔ bǎi qī shí yǒu qí, kè yíng zhài sì shí qī, huǐ diāo fáng sì qiān bā bǎi, huò mǎ niú qì xiè chǔ jī gè wàn jì. jìn shǔ dū du tóng zhī. qīng sù yǒu wēi wàng, wèi fān rén suǒ dàn. zì wēi mào qì sōng pān lóng ān jiā dào zhú qiáng shù bǎi lǐ, xíng jīng wǎng lái, wú piāo duó huàn. xiān hòu lì zhèn èr shí sì nián, jūn mín dài zhī ruò cí mǔ. zài yǐ jí guī.
二十三年,塞上多警。召卿,以疾辭。帝怒,奪其都督,命以都指揮使詣部聽調。未幾,寇逼畿輔,命營盧溝橋。松潘副總兵李爵為巡撫丘養浩劾罷,詔以卿代。給事中許天倫言卿賄養浩劾爵,自為地。帝怒,褫卿及養浩官,令巡按冉崇禮核實。時兵事棘,翁萬達復薦卿,還其都督僉事,都東官廳軍馬。已而崇禮具言爵貪污,「卿鎮松潘十七年,為蜀保障,軍民頌德,且貧,安所得賄?」帝意乃解。四川白草番為亂,副總兵高岡鳳被劾。兵部尚書路迎奏卿代之。卿再蒞松潘,將士咸喜。乃會巡撫張時徹討擒渠惡數人,俘斬九百七十有奇,克營砦四十七,毀碉房四千八百,獲馬牛器械儲積各萬計。進署都督同知。卿素有威望,為番人所憚。自威茂迄松潘、龍安夾道築牆數百里,行旌往來,無剽奪患。先後蒞鎮二十四年,軍民戴之若慈母。再以疾歸。
sān shí sān nián, wō kòu hǎi shàng. zhào qīng yǔ shěn xī yí gè lǜ jiā zhòng fù sū sōng jūn mén. míng nián chōng fù zǒng bīng, zǒng lǐ zhè jiāng jí sū sōng hǎi fáng. qīng, shǔ zhōng míng jiāng, bù ān hǎi dào, nián yǐ lǎo, bīng yǔ jiāng bù xí, jìng bù néng yǒu suǒ wèi. wèi xún àn yù shǐ zhōu rú dòu hé bà, zú.
三十三年,倭寇海上。詔卿與沈希儀各率家眾赴蘇、松軍門。明年充副總兵,總理浙江及蘇、松海防。卿,蜀中名將,不諳海道,年已老,兵與將不習,竟不能有所為。為巡按御史周如斗劾罷,卒。
shěn xī yí, zì táng zuǒ, guì xiàn rén. sì shì zhí wèi fèng yì wèi zhǐ huī shǐ. jī jǐng yǒu dǎn yǒng, zhì jì guò jué yú rén. zhèng dé shí èr nián, diào zhēng yǒng ān. yǐ shù bǎi rén dǎo chén cūn zhài, mǎ xiàn nào zhōng, téng ér shàng, lián guó sān qiú, pò qí yú zhòng. jìn shǔ dōu zhǐ huī qiān shì. yì níng zéi kòu lín guì, hái cháo, xī yí zhuī zhī. cháo yǒu liǎng ài, zéi fú bīng qí yī, shǐ shú yáo dài guān bīng rù. xī yí cè qí zhà, jí cóng bié ài zhí dǐ zéi cháo. zéi cāng zú hái jiù, suì dà pò zhī. lì pǔ zéi bā qiān dù jiāng dōng lüè, xī yí lǜ wǔ bǎi rén zhù bái miàn zhài, dài qí guī. zhài qù jiāo lóng huá shí liǎng tān gè shù lǐ. xī yí yǐ huá shí tān xiá, suī zhòng kě báo, jiāo lóng tān guǎng, jì zé nán tú, yù yòu zhì zhī huá shí. nǎi shù qí bǎi jiāo lóng tān, shǒu yǐ léi zú, rán chái yǐ yí zhī. zéi guǒ qū huá shí. xī yí yù yǐ xiǎo jiàn zài jìn zú fú jiā wěi zhōng. zéi dù qiě bàn, chéng lóng jí chōng zhī, liǎng àn jūn zào ér qián, zéi zhòng duō zhuì shuǐ sǐ, shōu suǒ lüè ér hái. cóng fù zǒng bīng zhāng yòu lián pò lín guì guàn yáng gǔ tián zéi. jìn shǔ dōu zhǐ huī tóng zhī, zhǎng dū sī shì.
沈希儀,字唐佐,貴縣人。嗣世職為奉議衛指揮使。機警有膽勇,智計過絕於人。正德十二年,調征永安。以數百人搗陳村砦,馬陷淖中,騰而上,連馘三酋,破其餘眾。進署都指揮僉事。義寧賊寇臨桂,還巢,希儀追之。巢有兩隘,賊伏兵其一,使熟瑤紿官兵入。希儀策其詐,急從別隘直抵賊巢。賊倉卒還救,遂大破之。荔浦賊八千渡江東掠,希儀率五百人駐白面砦,待其歸。砦去蛟龍、滑石兩灘各數里。希儀以滑石灘狹,雖眾可薄,蛟龍灘廣,濟則難圖,欲誘致之滑石。乃樹旗百蛟龍灘,守以羸卒,然柴以疑之。賊果趨滑石。希儀預以小艦載勁卒伏葭葦中。賊渡且半,乘瀧急沖之,兩岸軍噪而前,賊眾多墜水死,收所掠而還。從副總兵張祐連破臨桂、灌陽、古田賊。進署都指揮同知,掌都司事。
jiā jìng wǔ nián, zǒng dū yáo mò jiāng tǎo tián zhōu cén měng. yòng xī yí jì, jiān měng fù wēng guī shùn tǔ qiú cén zhāng, shǐ tú měng, ér fēn bīng wǔ shào jìn. xī yí jiāng zhōng shào, dāng gōng yáo. gōng yáo, zéi yào dì, jù zhòng shǒu zhī. xī yí yè qiǎn jūn sān bǎi rén, yuán shān shàng, rào chū qí bèi. bǐ míng hé zhàn, zé suǒ qiǎn jūn yǐ lì zhì shān diān, zéi dà kuì bài. měng zǒu guī shùn, wèi zhāng suǒ zhí, tián zhōu píng. xī yí gōng zuì, mò yì zhī, zhǐ shòu lài. mò yì shè liú guān, xī yí yuē: sī ēn yǐ liú guān gù, luàn zhì jīn wèi yǐ. tián zhōu fù rán, liǎng zéi qiě hé cóng qǐ. mò bù cóng. yǐ xī yí wèi yòu cān jiāng, fēn shǒu sī tián. xī yí qǐng hái xiāng zhì zhuāng. yǐ cān jiāng zhāng jīng dài shǒu. fǔ yī yuè, tián zhōu fù pàn, mò bà guī. wáng shǒu rén dài, duō yòng xī yí jì, sī tián fù dìng.
嘉靖五年,總督姚鏌將討田州岑猛。用希儀計,間猛婦翁歸順土酋岑璋,使圖猛,而分兵五哨進。希儀將中哨,當工堯。工堯,賊要地,聚眾守之。希儀夜遣軍三百人,緣山上,繞出其背。比明合戰,則所遣軍已立幟山巔,賊大潰敗。猛走歸順,為璋所執,田州平。希儀功最,鏌抑之,止受賚。鏌議設流官,希儀曰:「思恩以流官故,亂至今未已。田州復然,兩賊且合從起。」鏌不從。以希儀為右參將,分守思、田。希儀請還鄉治裝。以參將張經代守。甫一月,田州復叛,鏌罷歸。王守仁代,多用希儀計,思、田復定。
gǎi yòu jiāng liǔ qìng cān jiāng, zhù liǔ zhōu. xiàng zhōu wǔ xuān róng xiàn yáo fǎn, tǎo pò zhī. xiè bìng guī, qǐng zhī hái gù rèn. liǔ zài wàn shān zhōng, chéng wài wǔ lǐ jí zéi cháo, jūn mín zhì wú dì kě tián, ér guān jūn sù bà bù rèn zhàn. yòu zéi ěr mù biàn guān fǔ, guī tà dòng jìng wú bù zhī. xī yí wèi yù dà pò zéi, fēi láng bīng bù kě, qǐng yú zhì fǔ. diào nà dì láng bīng èr qiān lái, shù bīng shāo zhèn. nǎi qiú dé yǔ yáo tōng fàn yì zhě shù shí rén, chí qí zuì ér hòu fǔ zhī, shǐ xiòng zéi. zéi dòng jìng, xī yí yì wú bù zhī. xī yí měi chū bīng, suī zhǒu yè qīn jìn bù dé wén. zhì qī míng hào, zé zhū jūn xián jí. lìng yī rén xié qí yǐn zhū jūn xíng, bù cè suǒ wǎng. jí zhù jūn shè fú, zéi bì zhì, yù fú zhé bēn. guān jūn jī zhī, wú bù rú zhì. yǐ, zéi kòu tā suǒ, guān jūn yòu xiān zhì. yuǎn cūn pì jù, zéi dù guān jūn suǒ bù dǎi zhě, wǎng kòu zhī, guān jūn yòu wèi cháng bù zài, zéi jīng yǐ wèi shén. xī yí dé zéi cháo fù nǚ chù chǎn, guǒ lín cháo zhě xī hái zhī, wéi qǔ yīn zhù zéi zhě. zhū yáo jǐn zhé fú, wú gǎn xiàng zéi.
改右江柳慶參將,駐柳州。象州、武宣、融縣瑤反,討破之。謝病歸,頃之還故任。柳在萬山中,城外五里即賊巢,軍民至無地可田,而官軍素罷不任戰。又賊耳目遍官府,閨闥動靜無不知。希儀謂欲大破賊,非狼兵不可,請於制府。調那地狼兵二千來,戍兵稍振。乃求得與瑤通販易者數十人,持其罪而厚撫之,使詗賊。賊動靜,希儀亦無不知。希儀每出兵,雖肘腋親近不得聞。至期鳴號,則諸軍咸集。令一人挾旗引諸軍行,不測所往。及駐軍設伏,賊必至,遇伏輒奔。官軍擊之,無不如志。已,賊寇他所,官軍又先至。遠村僻聚,賊度官軍所不逮者,往寇之,官軍又未嘗不在,賊驚以為神。希儀得賊巢婦女畜產,果鄰巢者悉還之,惟取陰助賊者。諸瑤盡讋伏,無敢向賊。
xī yí chū zhì, lìng shú yáo dé chū rù chéng zhōng, wú suǒ jìn. yīn hòu shǎng qí xiá zhě, shǐ wèi dié. hòu jiàn lìng yáo fù rù jiàn qí qī, lài yǐ jiǔ shí zēng bó. qí fū cháng yǐ zéi qíng gào zhě, zé yīn hòu zhī. zhū yáo fù lì shǎng, zhēng quàn qí fū shū zéi qíng, huò zì rù fǔ yán zhī. yǐ gù, zéi yì wú suǒ nì xíng. xī yí měi yú fēng yǔ huì míng yè, zhēn zéi suǒ zhǐ sù, fēn qiǎn rén jī chòng qián fú shě páng. zhōng yè chòng jǔ, zéi dà hài yuē: lǎo shěn lái yǐ! xián qiè qī zǐ pú fú shàng shān. ér tí nǚ hào, huò hán dòng chù yá shí sǐ, zhēng yuàn huǐ zuò zéi fēi jì. zhì xiǎo xià shān, zé jì wú rén shēng. tā cháo yì rán, zhòng yù yì jīng. qián qiǎn rén rù chéng zhēn zhī, zé xī yí gù jū chéng zhōng bù chū yě. zéi dǎn luò, duō yì miàn wèi shú yáo.
希儀初至,令熟瑤得出入城中,無所禁。因厚賞其黠者,使為諜。後漸令瑤婦入見其妻,賚以酒食繒帛。其夫常以賊情告者,則陰厚之。諸瑤婦利賞,爭勸其夫輸賊情,或自入府言之。以故,賊益無所匿形。希儀每於風雨晦冥夜,偵賊所止宿,分遣人齎銃潛伏舍旁。中夜銃舉,賊大駭曰:「老沈來矣!」咸挈妻子匍匐上山。兒啼女號,或寒凍觸厓石死,爭怨悔作賊非計。至曉下山,則寂無人聲。他巢亦然,眾愈益驚。潛遣人入城偵之,則希儀故居城中不出也。賊膽落,多易面為熟瑤。
wéi fú jiàn zhě, mǎ píng yáo kuí yě, lèi bǔ bù dé. yǒu bào fú jiàn táo lín zéi sān céng cháo zhě, xī yí qián lǜ bīng jiǎo zhī, zé yòu yǔ sān céng zéi wǎng jié tā suǒ. xī yí jǐn fú sān céng cháo qī zǐ guī, xī yí fú zéi qī zǐ jǐn yǐ bì láng bīng, zhì shì dú bì zhī kōng shě, yǐn shí zhī. shǐ shú yáo wǎng yǔ qí fū yuē: dé wéi fú jiàn, hái yǐ. zhū yáo wén, xī lái yè xī yí. jīn rù shì shì zhī, qī zǐ gù wú yàng. nǎi gòng yòu fú jiàn chū cháo, fù yǐ xiàn, yì qī zǐ hái. xī yí wān fú jiàn mù, zhī jiě zhī, xuán zhū chéng mén. zhū yáo fú xī yí wēi xìn, yì bù gǎn wèi dào. zì shì, liǔ chéng sì páng shù bǎi lǐ, wú gǎn rǎng duó zhě.
韋扶諫者,馬平瑤魁也,累捕不得。有報扶諫逃鄰賊三層巢者,希儀潛率兵剿之,則又與三層賊往劫他所。希儀盡俘三層巢妻子歸,希儀俘賊妻子盡以畀狼兵,至是獨閉之空舍,飲食之。使熟瑤往語其夫曰:「得韋扶諫,還矣。」諸瑤聞,悉來謁希儀。今入室視之,妻子固無恙。乃共誘扶諫出巢,縛以獻,易妻子還。希儀剜扶諫目,支解之,懸諸城門。諸瑤服希儀威信,益不敢為盜。自是,柳城四旁數百里,無敢攘奪者。
xī yí cháng shàng shū yú cháo, yán láng bīng yì yáo tóng ěr. yáo tóng suǒ zài wèi zéi, ér láng bīng sǐ bù gǎn wèi fēi, fēi láng bīng shùn, ér yáo tóng nì yě. láng bīng lì tǔ guān, yáo tóng lì liú guān. tǔ guān lìng yán zú yǐ zhì láng bīng, liú guān shì qīng bù néng zhì yáo tóng. ruò gē yáo tóng fēn lì zhī páng jìn tǔ guān, tǔ guān shì shì fù guì, bù gǎn yǒu tā wàng. yǐ guó jiā zhī lì zhì tǔ guān, yǐ tǔ guān zhī lì zhì yáo tóng, jiē wèi láng bīng, liǎng guǎng shì shì wú huàn yǐ. shí bù néng yòng. zhì shí liù nián ér yǒu sī ēn cén jīn zhī biàn.
希儀嘗上書於朝,言狼兵亦瑤、僮耳。瑤、僮所在為賊,而狼兵死不敢為非,非狼兵順,而瑤、僮逆也。狼兵隸土官,瑤、僮隸流官。土官令嚴足以制狼兵,流官勢輕不能制瑤、僮。若割瑤、僮分隸之旁近土官,土官世世富貴,不敢有他望。以國家之力制土官,以土官之力制瑤、僮,皆為狼兵,兩廣世世無患矣。時不能用。至十六年而有思恩岑金之變。
chū, sī ēn tǔ guān cén jùn jì zhū, gǎi shè liú guān, yǐ qí qiú èr rén wéi guì xú wǔ wèi tǔ xún jiǎn, fēn zhǎng qí bīng gè wàn yú. yí mín bù lè hàn fǎ, fán shù pàn. zhèn ān yǒu nán zǐ míng jīn, zì yán jùn zi. zhèn ān tǔ guān nǎi qián zhào qí jiù bù qiú zhǎng, chū jīn ér yǔ zhī méng yuē: ruò xiǎo zhǔ yě. zhū qiú luó bài, yōng jīn guī, jù bīng wǔ qiān, jiāng gōng chéng, fù gù dì, yuǎn jìn xiōng xiōng. jùn zhū shí, qí qiú yáng liú zhě wú suǒ guī, lǜ dǎng qiān yú rén yì bīn zhōu, yīng mù wèi dǎ shǒu. xī yí zài bīn, liú rù yán, yù wǎng jiàn xiǎo zhǔ rén. xī yí gù huàn jīn, jí wén liú yán, yì dà hài. yīn hǎo wèi liú yuē: shì cén jùn dì jiǔ zǐ yé? wǒ xiàng zhēng tián zhōu gù wén zhī. yīn zì yǔ: cén shì qí fù hū? yù yǐ shēn dòng liú, liú guǒ xǐ. yǐ, zhào liú mì shì, yán: yǔ wǒ zhòng lù, jí wèi jīn fù guān. qiě chū, fù hū rù yuē: wéi guì xú wǔ jīn fēn jiāng sī ēn bīng, bì chóu jīn, shàn fáng zhī. liú yì dà xìn. jīn suì cóng wǔ qiān rén yīn liú yǐ jiàn. mén zhě bēn gào, qǐng wú nà. xī yí mà yuē: jīn, tǔ guān zǐ, fēi zéi, nài hé bù nà? yǐn rù, hòu jié zhī, yòu yǐn yǐ yì bīng bèi fù shǐ, suí yǐ jì jiàn sàn qí wǔ qiān rén. zú fù jīn, liú yì zì hèn sǐ, sī ēn fù níng. yǐ, cóng zǒng dū zhāng jīng dà pò duàn téng xiá nǔ tān zéi, shòu lài guī.
初,思恩土官岑浚既誅,改設流官,以其酋二人韋貴、徐五為土巡檢,分掌其兵各萬餘。夷民不樂漢法,凡數叛。鎮安有男子名金,自言浚子。鎮安土官乃潛召其舊部酋長,出金而與之盟曰:「若小主也。」諸酋羅拜,擁金歸,聚兵五千,將攻城,復故地,遠近洶洶。浚誅時,其酋楊留者無所歸,率黨千餘人詣賓州,應募為打手。希儀在賓,留入言,欲往見小主人。希儀故患金,及聞留言,益大駭。因好謂留曰:「是岑浚第九子耶?我向征田州固聞之。」因自語:「岑氏其復乎?」欲以深動留,留果喜。已,召留密室,言:「予我重賂,即為金復官。」且出,復呼入曰:「韋貴、徐五今分將思恩兵,必讎金,善防之。」留益大信。金遂從五千人因留以見。門者奔告,請無納。希儀罵曰:「金,土官子,非賊,奈何不納?」引入,厚結之,又引以詣兵備副使,隨以計漸散其五千人。卒縛金,留亦自恨死,思恩復寧。已,從總督張經大破斷藤峽、弩灘賊,受賚歸。
xī yí zhèn liǔ qìng jiǔ, qú kuí sù huá bǔ zhū dài jǐn. xiān hòu dǎo cháo, zhǎn guó jī wǔ qiān yú jí, wèi cháng xī zòu gōng, gù duō bù xù. shí jiǔ nián fù xiè bìng, liǔ rén sì zhī shān yún cí. xuán qǐ sì chuān zuǒ cān jiāng, fēn shǒu xù hù jí guì zhōu yí xī zhū chù. qí dōng, zhuó shǔ dū du qiān shì, chōng zǒng bīng guān, zhèn guì zhōu. fù xiè bìng guī. sāi shàng duō jǐng, zhào tiān xià míng jiāng zhì jīng shī, xī yí zài zhào zhōng. xī yí zhèn liǔ qìng, měi zhàn bì xiān dēng, shēn shù bèi chuàng, yīn yǔ zhé tòng jù, gù shù xiè bìng. zhì jīng, yì yǐ bìng cí. dì yí qí guī bì, chǐ dū du guān, lìng fù bù hòu yòng. wēng wàn dá jiàn qí cái. huì jiāng huái duō dào, yì shè dū bǔ zǒng bīng guān, nǎi fù xī yí shǔ dū du qiān shì yǐ wǎng.
希儀鎮柳、慶久,渠魁宿猾捕誅殆盡。先後搗巢,斬馘積五千餘級,未嘗悉奏功,故多不敘。十九年復謝病,柳人祀之山雲祠。旋起四川左參將,分守敘、滬及貴州迤西諸處。其冬,擢署都督僉事,充總兵官,鎮貴州。復謝病歸。塞上多警,召天下名將至京師,希儀在召中。希儀鎮柳、慶,每戰必先登,身數被創,陰雨輒痛劇,故數謝病。至京,亦以病辭。帝疑其規避,褫都督官,令赴部候用。翁萬達薦其才。會江、淮多盜,議設督捕總兵官,乃復希儀署都督僉事以往。
èr shí liù nián yǐ wèi guǎng dōng fù zǒng bīng. mìng zì jīn jiāng lǐng zhì zì chuān guǎng yún guì zhě, wú tuī jīng yíng jí xī běi biān, zhe wèi lìng. cóng zǒng dū zhāng yuè dà pò hè xiàn zéi ní zhòng liàng děng, yǔ shí shòu, réng lài yín bì. qióng zhōu wǔ zhǐ shān shú lí sù wèi fǎ, gōng yáo fù, zhī zhōu shào jùn nüè qǔ zhī. qí qiú nà yàn suì jié yá zhōu gǎn ēn chāng huà zhū lí wèi luàn. zǒng dū ōu yáng bì jìn yì bìng wàn zhōu líng shuǐ lí tǎo zhī, fēn bīng wǔ dào. xī yí shì bìng, zuì hòu zhì, wèi bì jìn yuē: wàn zhōu líng shuǐ lí wèi yǒu dǎng è zhī shí, nài hé bìng zhū, yì shù dí? mò ruò zhǐ sān dào. bì jìn cóng zhī. xī yí nǎi xié cān jiāng wǔ luán yú dà yóu děng zhí rù wǔ zhǐ shān xià, zhǎn nà yàn jí qí dǎng wǔ qiān sì bǎi yǒu qí, fú huò zhě wǔ zhī yī, zhāo xiáng sān qiān qī bǎi rén. jié wén, jìn dū du tóng zhī, gǎi guì zhōu zǒng bīng guān. fù cóng yuè píng tóng rén pàn miáo lóng xǔ bǎo wú hēi miáo. yòu yǐ bìng guī. wō kòu hǎi shàng, mìng dū chuān guǎng bīng fù jiǎo. wú gōng, wèi zhōu rú dòu hé bà.
二十六年以為廣東副總兵。命自今將領至自川、廣、雲、貴者,毋推京營及西北邊,著為令。從總督張岳大破賀縣賊倪仲亮等,予實授,仍賚銀幣。瓊州五指山熟黎素畏法,供徭賦,知州邵浚虐取之。其酋那燕遂結崖州、感恩、昌化諸黎為亂。總督歐陽必進議並萬州、陵水黎討之,分兵五道。希儀適病,最後至,謂必進曰:「萬州、陵水黎未有黨惡之實,奈何並誅,益樹敵?莫若止三道。」必進從之。希儀乃偕參將武鸞、俞大猷等直入五指山下,斬那燕及其黨五千四百有奇,俘獲者五之一,招降三千七百人。捷聞,進都督同知,改貴州總兵官。復從岳平銅仁叛苗龍許保、吳黑苗。又以病歸。倭寇海上,命督川、廣兵赴剿。無功,為周如斗劾罷。
xī yí wèi rén tǎn shuài, jū héng xuè xiào, dòng jiàn fèi fǔ. jí lín dí, yīng biàn chū qí, rén mò cè. yóu shàn fǔ shì zú. cháng rǎn wēi bìng, zú duō zì qiāng yǐ dǎo yú shén. zuì hòu yī rén, zhì yǐ jiàn chuān qí hóu. qí dé shì xīn rú cǐ.
希儀為人坦率,居恆謔笑,洞見肺腑。及臨敵,應變出奇,人莫測。尤善撫士卒。常染危病,卒多自戕以禱於神。最後一人,至以箭穿其喉。其得士心如此。
shí bāng xiàn, zì xī yǐn, guì zhōu qīng píng wèi rén. jiā jìng qī nián sì shì zhí wèi zhǐ huī shǐ. lèi gōng, jìn shǔ dōu zhǐ huī qiān shì, chōng tóng rén cān jiāng. miáo lóng xǔ bǎo wú hēi miáo pàn, zǒng dū zhāng yuè yì zhēng zhī, ér zéi xiàn yìn jiāng shí qiān, bāng xiàn zuò dǎi wèn. yuè yǐ tóng rén zéi cháo xué, ér bāng xiàn yǒu móu yǒng, nǎi zòu liú zhī. bāng xiàn suì yǔ chuān hú bīng jìn guì zhōu, pò miáo zhài shí yǒu wǔ. cuàn shān qìng zhě, sōu lù dài jǐn. shàng gōng, bāng xiàn dì yī. wèi jí xù, ér xǔ bǎo děng tū rù sī zhōu, zhí zhī fǔ lǐ yǔn jiǎn yǐ qù. bāng xiàn jí yāo, duó zhī guī. zuò shì tíng fèng dài zuì. zéi jì pò sī zhōu, fù jiū yú dǎng, yǔ hú guǎng là ěr shān miáo hé, yù gōng shí qiān. bù kè, hái guò shěng xī. qiān hù ān dà cháo děng yāo zhī, zhǎn huò dà bàn, jǐn duó qí zī zhòng, zéi bù néng jūn. bāng xiàn nǎi shǐ shǐ gòu lǎo gǔ lǎo quǎn gé děng zhí xǔ bǎo sòng jūn mén, ér hēi miáo cuàn rú gù. fù yǐ jì gòu wū lǎng tǔ guān tián xìng bāng děng zhǎn hēi miáo, zéi jǐn píng. suì jìn shǔ dū du qiān shì, chōng zǒng bīng guān, dài shěn xī yí zhèn guì zhōu.
石邦憲,字希尹,貴州清平衛人。嘉靖七年嗣世職為指揮使。累功,進署都指揮僉事,充銅仁參將。苗龍許保、吳黑苗叛,總督張岳議征之,而賊陷印江、石阡,邦憲坐逮問。岳以銅仁賊巢穴,而邦憲有謀勇,乃奏留之。邦憲遂與川、湖兵進貴州,破苗砦十有五。竄山箐者,搜戮殆盡。上功,邦憲第一。未及敘,而許保等突入思州,執知府李允簡以去。邦憲急邀,奪之歸。坐是停俸戴罪。賊既破思州,復糾餘黨,與湖廣蠟爾山苗合,欲攻石阡。不克,還過省溪。千戶安大朝等邀之,斬獲大半,盡奪其輜重,賊不能軍。邦憲乃使使購老穀、老犭革等執許保送軍門,而黑苗竄如故。復以計購烏朗土官田興邦等斬黑苗,賊盡平。遂進署都督僉事,充總兵官,代沈希儀鎮貴州。
tái lí zhài miáo guān bǎo chàng luàn, sì chuān róng shān guǎng xī hóng jiāng zhū miáo yīng zhī. yuǎn jìn sāo rán, fǔ jiǎo mò néng dìng. bāng xiàn yǔ hú guǎng bīng fēn dào tǎo pò zhī, chuán xí shí bā zhài, xǔ zhí shǒu è shú zuì. zhū miáo tīng fǔ, shè méng shòu yuē ér hái.
台黎砦苗關保倡亂,四川容山、廣西洪江諸苗應之。遠近騷然,撫剿莫能定。邦憲與湖廣兵分道討破之,傳檄十八砦,許執首惡贖罪。諸苗聽撫,設盟受約而還。
bō zhōu xuān wèi yáng liè shā zhǎng guān wáng fǔ, fǔ dǎng lǐ bǎo děng zhì bīng xiāng gōng qiě shí nián, zǒng dū féng yuè yǔ bāng xiàn tǎo píng zhī. zhēn zhōu miáo lú ā xiàng wèi luàn, bāng xiàn yǐ bīng qī qiān biān fá dù jiāng, zhí dǐ mò zǐ yá. cè zéi bì yè xí, xiān shè bèi. zéi zhì, jī bài zhī. zéi qiú yuán yú bō zhōu wú kūn. zhū jiāng jù, bāng xiàn yuē: shuǐ xī xuān wèi ān wàn quán, bō zhōu suǒ wèi yě. wú diào shuǐ xī bīng gōng wū jiāng, shēng yáng liè zòng kūn zhù nì zuì, liè xī xiá jiù rén hū? yǐ, shuǐ xī bīng zhì. bāng xiàn jìn bī qí cháo, chéng fēng zòng huǒ, zhǎn guān ér dēng, zéi dà bēn kuì, qín zéi shǒu fù zǐ, zhǎn huò sì bǎi qī shí yú rén. jìn shǔ dū du tóng zhī.
播州宣慰楊烈殺長官王黼,黼黨李保等治兵相攻且十年,總督馮岳與邦憲討平之。真州苗盧阿項為亂,邦憲以兵七千編筏渡江,直抵磨子崖。策賊必夜襲,先設備。賊至,擊敗之。賊求援於播州吳鯤。諸將懼,邦憲曰:「水西宣慰安萬銓,播州所畏也。吾調水西兵攻烏江,聲楊烈縱鯤助逆罪,烈奚暇救人乎?」已,水西兵至。邦憲進逼其巢,乘風縱火,斬關而登,賊大奔潰,擒賊首父子,斬獲四百七十餘人。進署都督同知。
pò dì lóng qiān pàn miáo sì zhài, yòu pò dá qiān zhū zhài, qín qí qú kuí. dì lóng qiān yí zéi lóng lǎo sān lóng dé kuí jié lóng tíng miáo lǎo yāo bān dèng miáo shí zhāng bǎo děng zòng bīng lüè, zhí shí yé dòng tǔ guān qī rǎn shì yǐ guī, gōng méi píng zhài. guān jūn yào qín lǎo sān. dé kuí zǒu miǎn, fù yǔ lǎo yāo děng gōng pò píng nán yíng dùn. bāng xiàn zhēn rǎn shì zài lǎo yāo suǒ, yáng yì shú, ér qián jī shā lǎo yāo. guān jūn suì rù lóng tíng zhài, bìng zhí bān dèng zhài miáo lóng lǎo nèi, lìng zhí xiàn zhāng bǎo. yú shì zhū miáo xī jiàng. bái xǐ yǎng é zhū miáo pàn, tǎo qín qí kuí, jiàng bǎi yú zhài.
破地隆阡叛苗四砦,又破答千諸砦,擒其渠魁。地隆阡遺賊龍老三、龍得奎結龍停苗老夭、扳凳苗石章保等縱兵掠,執石耶洞土官妻冉氏以歸,攻梅平砦。官軍要擒老三。得奎走免,復與老夭等攻破平南營囤。邦憲偵冉氏在老夭所,陽議贖,而潛擊殺老夭。官軍遂入龍停砦,並執扳凳砦苗龍老內,令執獻章保。於是諸苗悉降。白洗、養鵝諸苗叛,討擒其魁,降百餘砦。
hú guǎng xù pǔ yáo shěn yà dāng děng wèi luàn, zǒng dū shí yǒng xí bāng xiàn tǎo zhī, shēng qín yà dāng, zhǎn huò èr bǎi yǒu qí. xù pǔ fǔ píng, tóng rén dōu yún miáo xiāng shān pàn. bāng xiàn jí chí hái, lǜ shǒu bèi ān dà cháo jìn jiǎo. xiān pò biāo shān zhài zéi, chéng shèng lüè dìng zhū zhài. huò zéi shǒu lóng lǎo luó wáng sān děng, yú dǎng jǐn píng. yòu yǔ zǒng dū huáng guāng shēng, xiū hú běi dūn tái fēng hòu bǎi shí suǒ, zhāo xiáng lěng shuǐ xī zhū dòng miáo èr shí bā zhài.
湖廣漵浦瑤沈亞當等為亂,總督石勇檄邦憲討之,生擒亞當,斬獲二百有奇。漵浦甫平,銅仁、都勻苗相煽叛。邦憲亟馳還,率守備安大朝進剿。先破彪山砦賊,乘勝略定諸砦。獲賊首龍老羅、王三等,餘黨盡平。又與總督黃光升,修湖北墩台、烽堠百十所,招降冷水溪諸洞苗二十八砦。
bō zhōu róng shān fù zhǎng guān tǔ shě hán diān yǔ zhèng zhǎng guān tǔ shě zhāng wèn xiāng gōng, diān lǚ shèng, suì jiū shēng miáo piāo hú guì jìng, chuí èr shí nián. wèn yì jiū dǎng zì zhù. bāng xiàn tǎo zhī, zhǎn bǎi yú rén. wèn qián chū, bèi huò. guān jūn chéng shèng rù diān cháo. huì mù, dà yǔ, mí shī dào. shǒu bèi yè xūn bǎi hù wèi guó xiāng děng xiàn fú zhōng, sǐ yān. bāng xiàn duó wéi chū, hái jūn zhèn yuǎn. zài zhēng zhī, zéi yán jiāng shǒu. bāng xiàn yáng yǔ zhēng, ér bié zì shàng liú sān shí lǐ biān zhú yǐ dù. shuǐ lù bìng jìn, dà pò zhī. zhǎn diān, róng shān píng. jìn yòu dū du.
播州容山副長官土舍韓甸與正長官土舍張問相攻,甸屢勝,遂糾生苗剽湖、貴境,垂二十年。問亦糾黨自助。邦憲討之,斬百餘人。問潛出,被獲。官軍乘勝入甸巢。會暮,大雨,迷失道。守備葉勛、百戶魏國相等陷伏中,死焉。邦憲奪圍出,還軍鎮遠。再征之,賊沿江守。邦憲佯與爭,而別自上流三十里編竹以渡。水陸並進,大破之。斬甸,容山平。進右都督。
xún yǔ xún fǔ wú wéi yuè zhāo xiáng píng zhōu pàn qiú yáng kē, jiǎo píng lóng lǐ wèi zéi ā lì děng. dāng shì shí, shuǐ xī xuān wèi ān guó hēng shì zhòng bá hù, yè shàng guān, cí sè bù shàn, zhé gǔ zhòng huān zào ér chū. bāng xiàn zhào zé zhī yuē: ěr yù fǎn yé? wú shì ěr fǔ zhōng yú ěr. ěr bīng shú yǔ yún guì chuān hú duō? ěr sì shí bā qiú zhǎng, wú zhù sì shí bā yìn bì zhī. cháo xià lìng, xī miè ěr yǐ. guó hēng kòu tóu xiè, wèi liǎn jí. lóng qìng yuán nián jiǎo píng zhèn yuǎn miáo. yǐ, yòu pò zhū bái ní tǔ guān yáng yūn jí miáo qiú lóng lì shuǐ děng. bù nèi tiē rán.
尋與巡撫吳維岳招降平州叛酋楊珂,剿平龍里衛賊阿利等。當是時,水西宣慰安國亨恃眾跋扈,謁上官,辭色不善,輒鼓眾讙噪而出。邦憲召責之曰:「爾欲反耶?吾視爾釜中魚爾。爾兵孰與雲、貴、川、湖多?爾四十八酋長,吾鑄四十八印畀之。朝下令,夕滅爾矣。」國亨叩頭謝,為斂戢。隆慶元年剿平鎮遠苗。已,又破誅白泥土官楊贇及苗酋龍力水等。部內帖然。
bāng xiàn shēng zhǎng qián tǔ, shú miáo qíng. shàn yòng bīng, dà xiǎo shù shí bǎi zhàn, wú bù cuī pò. qián hòu jìn zhì zhě sì, lài yín bì shí yǒu sān. suǒ de fèng cì, xī yǐ xiǎng shì, jiā wú yíng zī. wèi zǒng bīng guān shí qī nián, wēi zhèn mán zhōng. yǔ sì chuān hé qīng guǎng xī shěn xī yí bìng chēng yī shí míng jiāng. míng nián zú guān. zèng zuǒ dū du.
邦憲生長黔土,熟苗情。善用兵,大小數十百戰,無不摧破。前後進秩者四,賚銀幣十有三。所得俸賜,悉以饗士,家無贏資。為總兵官十七年,威鎮蠻中。與四川何卿、廣西沈希儀並稱一時名將。明年卒官。贈左都督。
zàn yuē: wū hū, míng zhì zhōng yè, hé cháng wú biān cái zāi! rú mǎ yǒng liáng zhèn zhōu shàng wén shěn xī yí zhī tú, chū qí zhì shèng, dé shì zú sǐ lì, suī gǔ míng jiāng hé yǐ jiā yān? rán gōng gāo shǎng báo, qǐ jué mí cháng. cǐ wú yì gù, qí kàng huái fèn jī, wú yǐ jié huān zài cháo bǐng zhèng zhòng rén, yí qí jǔ yǔ bù xiāng rù yě. mǎ fāng sān dài wèi jiāng, fù zǐ xiōng dì xiān hòu xùn guó, wěi yǐ zāi!
贊曰:嗚呼,明至中葉,曷嘗無邊材哉!如馬永、梁震、周尚文、沈希儀之徒,出奇制勝,得士卒死力,雖古名將何以加焉?然功高賞薄,起蹶靡常。此無異故,其抗懷奮激,無以結歡在朝柄政重人,宜其齟齬不相入也。馬芳三代為將,父子兄弟先後殉國,偉矣哉!