wǔ zōng
◎武宗
wǔ zōng chéng tiān dá dào yīng sù ruì zhé zhāo dé xiǎn gōng hóng wén sī xiào yì huáng dì, huì hòu zhào, xiào zōng zhǎng zi yě. mǔ xiào kāng jìng huáng hòu. hóng zhì wǔ nián, lì wèi huáng tài zǐ. xìng cōng yǐng, hǎo qí shè.
武宗承天達道英肅睿哲昭德顯功弘文思孝毅皇帝,諱厚照,孝宗長子也。母孝康敬皇后。弘治五年,立為皇太子。性聰穎,好騎射。
shí bā nián wǔ yuè, xiào zōng bēng. rén yín, jí huáng dì wèi. yǐ míng nián wèi zhèng dé yuán nián, dà shè tiān xià, chú hóng zhì shí liù nián yǐ qián bū fù. wù shēn, xiǎo wáng zǐ fàn xuān fǔ, zǒng bīng guān zhāng jùn bài jī. gēng xū, tài jiān miáo kuí jiān dū jūn wù, bǎo guó gōng zhū huī wèi zhēng lǔ jiāng jūn, chōng zǒng bīng guān, yòu dōu yù shǐ shǐ lín tí dū jūn wù, yù zhī. qiū bā yuè jiǎ yín, zūn huáng tài hòu wèi tài huáng tài hòu, huáng hòu wèi huáng tài hòu. bǐng zǐ, zhào zhū huī děng hái. jiǔ yuè jiǎ wǔ, nán jīng dì zhèn. dīng yǒu, zhèn shǎn xī jī. dōng shí yuè bǐng chén, xiǎo wáng zǐ fàn gān sù. gēng wǔ, zàng jìng huáng dì yú tài líng. shí yī yuè jiǎ shēn, yù wén huá diàn rì jiǎng. shì nián, zhàn chéng ān nán rù gòng.
十八年五月,孝宗崩。壬寅,即皇帝位。以明年為正德元年,大赦天下,除弘治十六年以前逋賦。戊申,小王子犯宣府,總兵官張俊敗績。庚戌,太監苗逵監督軍務,保國公朱暉為征虜將軍,充總兵官,右都御史史琳提督軍務,御之。秋八月甲寅,尊皇太后為太皇太后,皇后為皇太后。丙子,召朱暉等還。九月甲午,南京地震。丁酉,振陝西飢。冬十月丙辰,小王子犯甘肅。庚午,葬敬皇帝於泰陵。十一月甲申,御文華殿日講。是年,占城、安南入貢。
zhèng dé yuán nián chūn zhēng yuè yǐ yǒu, xiǎng tài miào. jǐ chǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. èr yuè rén zǐ, yù jīng yán. yǐ chǒu, gēng jí tián. sān yuè jiǎ shēn, shì diàn yú xiān shī kǒng zǐ. xià wǔ yuè bǐng shēn, jiǎn sū háng zhī zào suì bì. liù yuè xīn yǒu, jìn lì mín shē mí. miǎn shǎn xī bèi zāi shuì liáng. shì rì, dà fēng yǔ huài jiāo tán shòu wǎ. gēng wǔ, yù qún chén xiū shěng. qiū bā yuè yǐ mǎo, fù qiǎn nèi guān nán jīng zhī zào. wù wǔ, lì huáng hòu xià shì. dōng shí yuè dīng sì, hù bù shàng shū hán wén shuài tíng chén qǐng zhū luàn zhèng nèi chén mǎ yǒng chéng děng bā rén, dà xué shì liú jiàn lǐ dōng yáng xiè qiān zhǔ zhī. wù wǔ, hán wén děng zài qǐng, bù tīng. yǐ liú jǐn zhǎng sī lǐ jiān, qiū jù gǔ dà yòng tí dū dōng xī chǎng, zhāng yǒng dū shí èr tuán yíng jiān shén jī yíng, wèi bīn dū sān qiān yíng, gè jù yào dì. liú jiàn lǐ dōng yáng xiè qiān qǐ qù, jiàn qiān shì rì zhì shì. jǐ wèi, dōng yáng fù qǐ qù, bù yǔn. rén xū, lì bù shàng shū jiāo fāng jiān wén yuān gé dà xué shì, lì bù shì láng wáng ào jiān hàn lín xué shì, rù gé yù jī wù. wù chén, tíng rì jiǎng. shí yī yuè jiǎ chén, bà hán wén. shí èr yuè dīng sì, mìng jǐn yī wèi guān diǎn yuè gěi shì zhōng. guǐ yǒu, chú qū fù kǒng shì tián fù. shì nián, hā mì wū sī cáng rù gòng.
正德元年春正月乙酉,享太廟。己丑,大祀天地於南郊。二月壬子,御經筵。乙丑,耕耤田。三月甲申,釋奠於先師孔子。夏五月丙申,減蘇、杭織造歲幣。六月辛酉,禁吏民奢靡。免陝西被災稅糧。是日,大風雨壞郊壇獸瓦。庚午,諭群臣修省。秋八月乙卯,復遣內官南京織造。戊午,立皇后夏氏。冬十月丁巳,戶部尚書韓文帥廷臣請誅亂政內臣馬永成等八人,大學士劉健、李東陽、謝遷主之。戊午,韓文等再請,不聽。以劉瑾掌司禮監,丘聚、谷大用提督東、西廠,張永督十二團營兼神機營,魏彬督三千營,各據要地。劉健、李東陽、謝遷乞去,健、遷是日致仕。己未,東陽復乞去,不允。壬戌,吏部尚書焦芳兼文淵閣大學士,吏部侍郎王鏊兼翰林學士,入閣預機務。戊辰,停日講。十一月甲辰,罷韓文。十二月丁巳,命錦衣衛官點閱給事中。癸酉,除曲阜孔氏田賦。是年,哈密、烏斯藏入貢。
èr nián chūn zhēng yuè yǐ hài shuò, rì yǒu shí zhī. yǐ yǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. rùn yuè gēng xū, zhàng gěi shì zhōng ài hóng lǚ chōng liú qiàn jí nán jīng gěi shì zhōng dài xiǎn yù shǐ báo yàn huī děng èr shí yī rén yú què xià. èr yuè wù xū, zhàng yù shǐ wáng liáng chén yú wǔ mén, yù shǐ wáng shí zhōng hé xiào yú dū chá yuàn. sān yuè xīn wèi, yǐ dà xué shì liú jiàn xiè qiān, shàng shū hán wén yáng shǒu suí zhāng fū huá lín hàn wǔ shí sān rén dǎng bǐ, xuān jiè qún chén. shì yuè, chì gè zhèn shǒu tài jiān yù xíng míng zhèng shì. xià wǔ yuè wù wǔ, dù sēng dào sì wàn rén. jǐ sì, fù níng wáng chén háo hù wèi. liù yuè jiǎ xū, xiào zōng shén zhǔ fù tài miào. wù yín, bà xiū biān yuán, shū qí fèi yú jīng shī. qiū bā yuè bǐng xū, zuò bào fáng. dōng shí yuè jiǎ shēn, dǎi gè biān xún fǔ dōu yù shǐ jí guǎn liáng láng zhōng xià yù. bǐng xū, nán jīng hù bù shàng shū yáng tíng hé wèi wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. shí èr yuè rén chén, kāi zhè jiāng fú jiàn sì chuān yín kuàng. shì nián, liú qiú rù gòng.
二年春正月乙亥朔,日有食之。乙酉,大祀天地於南郊。閏月庚戌,杖給事中艾洪、呂翀、劉蒨及南京給事中戴銑、御史薄彥徽等二十一人於闕下。二月戊戌,杖御史王良臣於午門,御史王時中荷校於都察院。三月辛未,以大學士劉健、謝遷,尚書韓文、楊守隨、張敷華、林瀚五十三人黨比,宣戒群臣。是月,敕各鎮守太監預刑名政事。夏五月戊午,度僧道四萬人。己巳,復寧王宸濠護衛。六月甲戌,孝宗神主祔太廟。戊寅,罷修邊垣,輸其費於京師。秋八月丙戌,作豹房。冬十月甲申,逮各邊巡撫都御史及管糧郎中下獄。丙戌,南京戶部尚書楊廷和為文淵閣大學士,預機務。十二月壬辰,開浙江、福建、四川銀礦。是年,琉球入貢。
sān nián chūn zhēng yuè dīng wèi, dà sì tiān dì yú nán jiāo. xīn hài, dà jì wài lì, zhōng zhǐ bà hàn lín xué shì wú yǎn yù shǐ yáng nán jīn. èr yuè jǐ sì, lìng jīng guān gào jià wéi xiàn jí bìng mǎn yī nián zhě jiē zhì shì. sān yuè yǐ mǎo, cì lǚ nán děng jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. xià sì yuè yǐ hài, jūn mín nà yín, dé shòu dōu zhǐ huī qiān shì yǐ xià guān. liù yuè rén chén, dé nì míng wén shū yú yù dào, guì qún chén fèng tiān mén wài jié zhī. xià sān bǎi yú rén yú jǐn yī wèi yù, xún shì zhī. qiū qī yuè rén zǐ, mìng tiān xià xuǎn lè gōng sòng jīng shī. bā yuè xīn sì, lì nèi chǎng, liú jǐn lǐng zhī. gēng yín, xià hán wén jǐn yī wèi yù, fá shū mǐ qiān dàn yú dà tóng. shì yuè, shān dōng dào qǐ. jiǔ yuè guǐ mǎo, xuē zhì shì shàng shū yōng tài mǎ wén shēng xǔ jìn liú dà xià jí. xīn yǒu, dǎi liú dà xià xià yù, shù sù zhōu. guǐ hài, zhèn nán jīng jī. dōng shí yuè xīn wèi, nán jīng gōng bù shì láng bì hēng zhèn hú guǎng hé nán jī. shí yī yuè yǐ wèi, zhèn fèng yáng zhū fǔ jī. shì nián, ān nán hā mì sā mǎ ér hǎn wū sī cáng rù gòng.
三年春正月丁未,大祀天地於南郊。辛亥,大計外吏,中旨罷翰林學士吳儼、御史楊南金。二月己巳,令京官告假違限及病滿一年者皆致仕。三月乙卯,賜呂柟等進士及第、出身有差。夏四月乙亥,軍民納銀,得授都指揮僉事以下官。六月壬辰,得匿名文書於御道,跪群臣奉天門外詰之。下三百餘人於錦衣衛獄,尋釋之。秋七月壬子,命天下選樂工送京師。八月辛巳,立內廠,劉瑾領之。庚寅,下韓文錦衣衛獄,罰輸米千石於大同。是月,山東盜起。九月癸卯,削致仕尚書雍泰、馬文升、許進、劉大夏籍。辛酉,逮劉大夏下獄,戍肅州。癸亥,振南京飢。冬十月辛未,南京工部侍郎畢亨振湖廣、河南飢。十一月乙未,振鳳陽諸府飢。是年,安南、哈密、撒馬兒罕、烏斯藏入貢。
sì nián chūn zhēng yuè bǐng wǔ, dà sì tiān dì yú nán jiāo. èr yuè bǐng xū, xuē liú jiàn xiè qiān jí. sān yuè jiǎ chén, zhèn zhè jiāng jī. jǐ yǒu, lì bù shì láng zhāng cǎi qǐng bù shí kǎo chá jīng guān, cóng zhī. xià sì yuè yǐ hài, wáng ào zhì shì. liù yuè wù zǐ, lì bù shàng shū liú yǔ jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. qiū bā yuè xīn yǒu, qiǎn shǐ hé gè biān tún tián. shì yuè, yì zhōu jūn biàn. rùn jiǔ yuè, xiǎo wáng zǐ fàn yán suī, wéi zǒng bīng guān wú jiāng yú lǒng zhōu chéng. dōng shí yī yuè jiǎ zǐ, fàn huā mǎ chí, zǒng zhì shàng shū cái kuān zhàn sǐ. shí èr yuè gēng xū, duó liú jiàn xiè qiān děng liù bǎi qī shí wǔ rén gào chì. shì nián, liǎng guǎng jiāng xī hú guǎng shǎn xī sì chuān bìng dào qǐ. liú qiú ān nán hā mì tǔ lǔ fān sā mǎ ér hǎn rù gòng.
四年春正月丙午,大祀天地於南郊。二月丙戌,削劉健、謝遷籍。三月甲辰,振浙江飢。己酉,吏部侍郎張彩請不時考察京官,從之。夏四月乙亥,王鏊致仕。六月戊子,吏部尚書劉宇兼文淵閣大學士,預機務。秋八月辛酉,遣使核各邊屯田。是月,義州軍變。閏九月,小王子犯延綏,圍總兵官吳江於隴州城。冬十一月甲子,犯花馬池,總制尚書才寬戰死。十二月庚戌,奪劉健、謝遷等六百七十五人誥敕。是年,兩廣、江西、湖廣、陝西、四川並盜起。琉球、安南、哈密、土魯番、撒馬兒罕入貢。
wǔ nián chūn zhēng yuè dīng mǎo, dà sì tiān dì yú nán jiāo. gēng chén, jí gù shàng shū qín hóng jiā. èr yuè guǐ sì, bīng bù shàng shū cáo yuán wèi lì bù shàng shū jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. sān yuè xīn wèi, dǎo yǔ, shì yù qiú, miǎn zhèng dé sān nián bū fù. yǐ yǒu, jiāng xī zéi chì, yòu dōu yù shǐ wáng zhé xún shì nán gàn, xíng bù shàng shū hóng zhōng zǒng zhì chuān shǎn hé nán yún yáng jūn wù jiān zhèn xù hú guǎng. xià sì yuè gēng yín, ān huà wáng zhì fán fǎn, shā xún fǔ dōu yù shǐ ān wéi xué zǒng bīng guān jiāng hàn. bǐng wǔ, qǐ yòu dōu yù shǐ yáng yī qīng zǒng zhì níng xià yán suī gān liáng jūn wù, jīng yáng bó shén yīng chōng zǒng bīng guān, tǎo zhì fán. xīn hài, zhào shè tiān xià. tài jiān zhāng yǒng zǒng dū níng xià jūn wù. shì rì, yóu jī jiāng jūn chóu yuè xí zhí zhì fán, níng xià píng. wǔ yuè guǐ wèi, jiāo fāng zhì shì. liù yuè gēng zǐ, dì zì hào dà qìng fǎ wáng, suǒ sī zhù yìn yǐ jìn. bǐng wǔ, liú yǔ bà. qiū qī yuè rén shēn, hóng zhōng tǎo miǎn yáng zéi, píng zhī. bā yuè jiǎ wǔ, liú jǐn yǐ móu fǎn xià yù. zhào zì zhèng dé èr nián hòu suǒ gèng zhèng lìng xī rú jiù. wù xū, zhì liú jǐn dǎng, lì bù shàng shū zhāng cǎi xià yù. jǐ hài, cáo yuán bà. dīng wèi, gé níng wáng hù wèi. wù shēn, liú jǐn fú zhū. jǐ yǒu, shì zhé shù zhū chén. jiǔ yuè bǐng chén, lùn píng zhì fán gōng, fēng chóu yuè xián níng bó. wù wǔ, lì bù shàng shū liú zhōng liáng chǔ bìng jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. jǐ wèi, yǐ píng zhì fán liú jǐn gōng, fēng tài jiān zhāng yǒng xiōng fù dì róng jiē wèi bó. guǐ yǒu, fēng yì zi zhǐ huī tóng zhī zhū dé tài jiān gǔ dà yòng xiōng dà kuān mǎ yǒng chéng xiōng shān wèi bīn dì yīng jiē wèi bó. dōng shí yuè jǐ hài, lù zhāng cǎi shī yú shì. shí èr yuè jǐ chǒu, zéi xiàn jiāng jīn, qiān shì wú jǐng sǐ zhī. shì nián, rì běn zhàn chéng hā mì sā mǎ ér hǎn tǔ lǔ fān wū sī cáng rù gòng.
五年春正月丁卯,大祀天地於南郊。庚辰,籍故尚書秦紘家。二月癸巳,兵部尚書曹元為吏部尚書兼文淵閣大學士,預機務。三月辛未,禱雨,釋獄囚,免正德三年逋賦。乙酉,江西賊熾,右都御史王哲巡視南、贛,刑部尚書洪鐘總制川、陝、河南、鄖陽軍務兼振恤湖廣。夏四月庚寅,安化王寘鐇反,殺巡撫都御史安惟學、總兵官姜漢。丙午,起右都御史楊一清總制寧夏、延綏、甘、涼軍務,涇陽伯神英充總兵官,討寘鐇。辛亥,詔赦天下。太監張永總督寧夏軍務。是日,游擊將軍仇鉞襲執寘鐇,寧夏平。五月癸未,焦芳致仕。六月庚子,帝自號大慶法王,所司鑄印以進。丙午,劉宇罷。秋七月壬申,洪鐘討沔陽賊,平之。八月甲午,劉瑾以謀反下獄。詔自正德二年後所更政令悉如舊。戊戌,治劉瑾黨,吏部尚書張彩下獄。己亥,曹元罷。丁未,革寧王護衛。戊申,劉瑾伏誅。己酉,釋謫戍諸臣。九月丙辰,論平寘鐇功,封仇鉞咸寧伯。戊午,吏部尚書劉忠、梁儲併兼文淵閣大學士,預機務。己未,以平寘鐇、劉瑾功,封太監張永兄富、弟容皆為伯。癸酉,封義子指揮同知朱德、太監谷大用兄大寬、馬永成兄山、魏彬弟英皆為伯。冬十月己亥,戮張彩屍於市。十二月己丑,賊陷江津,僉事吳景死之。是年,日本、占城、哈密、撒馬兒罕、土魯番、烏斯藏入貢。
liù nián chūn zhēng yuè jiǎ zǐ, dà sì tiān dì yú nán jiāo. guǐ yǒu, zéi xiàn yíng shān, shā qiān shì wáng yuán. èr yuè bǐng shēn, zhì fán fú zhū. jǐ yǒu, qǐ zuǒ dōu yù shǐ chén jīn zǒng zhì jiāng xī jūn wù tǎo zéi. sān yuè wù chén, cì yáng shèn děng jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. gēng wǔ, huì ān bó zhāng wěi chōng zǒng bīng guān, yòu dōu yù shǐ mǎ zhōng xī tí dū jūn wù, tǎo zhí lì hé nán shān dōng zéi. bǐng zǐ, miǎn bèi kòu zhōu xiàn shuì liáng yī nián. shì yuè, xiǎo wáng zǐ rù hé tào, fàn yán biān zhū bǎo. xià sì yuè guǐ wèi, liú zhōng qǐ shěng mù guī. shì yuè, huái ān dào qǐ. liù yuè, shān xī dào qǐ. qiū qī yuè rén shēn, zéi fàn wén ān, jīng shī jiè yán. guǐ yǒu, diào xuān fǔ yán suī bīng rù yuán. bā yuè jǐ mǎo, bīng bù shì láng lù wán jiāng biān jūn tǎo zéi. sì chuān xún fǔ dōu yù shǐ lín jùn qín zhǎn zéi shǒu lán tíng ruì yān běn shù. jiǎ shēn, zéi liú liù fàn gù ān. bǐng xū, zhào zhāng wěi mǎ zhōng xī hái. jiǔ yuè bǐng yín, zài diào xuān fǔ jí liáo dōng bīng yì lù wán jūn. dōng shí yuè guǐ wèi, zéi xiàn zhǎng shān, diǎn shǐ lǐ xiān zhàn sǐ. jiǎ shēn, zéi fén liáng sōu yú jì níng zhōu. dīng yǒu, gān zhōu fù zǒng bīng bái cóng bài xiǎo wáng zǐ yú chái gōu. shí yī yuè gēng xū, tài jiān gǔ dà yòng zhāng zhōng fú qiāng bó máo ruì shuài jīng jūn huì lù wán tǎo zéi. bǐng chén, hù bù shì láng cóng lán wáng qióng zhèn liǎng jī hé nán shān dōng. wù wǔ, jīng shī dì zhèn. xīn yǒu, chì xiū shěng. yǐ hài, yì bào gǔ. shí èr yuè guǐ sì, lǐ bù shàng shū fèi hóng jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. jiǎ wǔ, qīng hé kǒu zhì liǔ pù, huáng hé qīng sān rì. xīn chǒu, zéi lüè cāng xī, bīng bèi fù shǐ féng jié bài sǐ. shì nián, zì jī fǔ qì jiāng huái chǔ shǔ, dào zéi shā guān lì, shān dōng yóu shén, zhì pò jiǔ shí yú chéng, dào lù gěng jué. liú qiú hā mì rù gòng.
六年春正月甲子,大祀天地於南郊。癸酉,賊陷營山,殺僉事王源。二月丙申,寘鐇伏誅。己酉,起左都御史陳金總制江西軍務討賊。三月戊辰,賜楊慎等進士及第、出身有差。庚午,惠安伯張偉充總兵官,右都御史馬中錫提督軍務,討直隸、河南、山東賊。丙子,免被寇州縣稅糧一年。是月,小王子入河套,犯沿邊諸堡。夏四月癸未,劉忠乞省墓歸。是月,淮安盜起。六月,山西盜起。秋七月壬申,賊犯文安,京師戒嚴。癸酉,調宣府、延綏兵入援。八月己卯,兵部侍郎陸完將邊軍討賊。四川巡撫都御史林俊擒斬賊首藍廷瑞、鄢本恕。甲申,賊劉六犯固安。丙戌,召張偉、馬中錫還。九月丙寅,再調宣府及遼東兵益陸完軍。冬十月癸未,賊陷長山,典史李暹戰死。甲申,賊焚糧艘於濟寧州。丁酉,甘州副總兵白琮敗小王子於柴溝。十一月庚戌,太監谷大用、張忠、伏羌伯毛銳帥京軍會陸完討賊。丙辰,戶部侍郎叢蘭、王瓊振兩畿、河南、山東。戊午,京師地震。辛酉,敕修省。乙亥,瘞暴骨。十二月癸巳,禮部尚書費宏兼文淵閣大學士,預機務。甲午,清河口至柳鋪,黃河清三日。辛丑,賊掠蒼溪,兵備副使馮傑敗死。是年,自畿輔迄江、淮、楚、蜀,盜賊殺官吏,山東尤甚,至破九十餘城,道路梗絕。琉球、哈密入貢。
qī nián chūn zhēng yuè jiǎ yín, zéi fàn bà zhōu, jīng shī jiè yán. dīng sì, xiàn dài chéng, zhī xiàn zhāng rǔ zhōu zhǔ bù lǐ quán zhàn sǐ. jǐ wèi, dà sì tiān dì yú nán jiāo. èr yuè dīng chǒu, fù dōu yù shǐ péng zé xián níng bó chóu yuè tí dū jūn wù, tài jiān lù yín jiān jūn, tǎo hé nán zéi. jǐ mǎo, zéi fàn lái zhōu, zhǐ huī qiān shì cài xiǎn děng lì zhàn sǐ. sān yuè xīn wèi, fù zǒng bīng shí yuán bài jī yú hé nán, dū du qiān shì féng zhēn lì zhàn sǐ. xià wǔ yuè bǐng wǔ, lù wán bài zéi yú lái zhōu, shān dōng zéi píng. jiǎ yín, zuǒ dōu yù shǐ chén jīn tǎo píng fǔ zhōu zéi. bǐng yín, zéi shā fù dōu yù shǐ mǎ bǐng rán yú wǔ chāng jiāng zhōng. rùn yuè rén chén, chóu yuè bài zéi yú guāng shān, hé nán zéi píng. qiū qī yuè guǐ sì, jiāng xī zéi shā fù shǐ zhōu xiàn yú huá lín. dīng yǒu, zhèn sì chuān jī. bā yuè guǐ hài, lù wán zhuī jiān liú qī děng zéi yú láng shān. jiǔ yuè yǐ yǒu, chén jīn tǎo píng huá lín zéi. wù zǐ, zhào hóng zhōng hái. dōu yù shǐ péng zé zǒng zhì sì chuān jūn wù. bǐng shēn, cì yì zi yī bǎi èr shí qī rén guó xìng. dōng shí yuè, miǎn hé nán jiāng xī zhè jiāng bèi zāi kòu zhě shuì liáng. shí yī yuè rén shēn, shí yuán wèi píng zéi jiāng jūn, huì péng zé tǎo sì chuān zéi. dīng hài, liú dà tóng xuān fǔ liáo dōng bīng yú jīng yíng, lǐ dōng yáng jiàn, bù tīng. shí èr yuè dīng mǎo, lǐ dōng yáng zhì shì. shì yuè, miǎn liǎng jī shān dōng shān xī shǎn xī bèi zāi kòu zhě shuì liáng. shì nián, ān nán rì běn hā mì rù gòng.
七年春正月甲寅,賊犯霸州,京師戒嚴。丁巳,陷大城,知縣張汝舟、主簿李銓戰死。己未,大祀天地於南郊。二月丁丑,副都御史彭澤、咸寧伯仇鉞提督軍務,太監陸誾監軍,討河南賊。己卯,賊犯萊州,指揮僉事蔡顯等力戰死。三月辛未,副總兵時源敗績於河南,都督僉事馮禎力戰死。夏五月丙午,陸完敗賊於萊州,山東賊平。甲寅,左都御史陳金討平撫州賊。丙寅,賊殺副都御史馬炳然於武昌江中。閏月壬辰,仇鉞敗賊於光山,河南賊平。秋七月癸巳,江西賊殺副使周憲於華林。丁酉,振四川飢。八月癸亥,陸完追殲劉七等賊於狼山。九月乙酉,陳金討平華林賊。戊子,召洪鐘還。都御史彭澤總制四川軍務。丙申,賜義子一百二十七人國姓。冬十月,免河南、江西、浙江被災寇者稅糧。十一月壬申,時源為平賊將軍,會彭澤討四川賊。丁亥,留大同、宣府、遼東兵於京營,李東陽諫,不聽。十二月丁卯,李東陽致仕。是月,免兩畿、山東、山西、陝西被災寇者稅糧。是年,安南、日本、哈密入貢。
bā nián chūn zhēng yuè guǐ yǒu, yòu fù dōu yù shǐ yú jiàn dài chén jīn tǎo jiāng xī zéi. rén wǔ, dà sì tiān dì yú nán jiāo. yǐ yǒu, yǐ biān jiāng jiāng bīn xǔ tài fēn lǐng jīng yíng, cì guó xìng. xún shè liǎng guān tīng jūn, mìng bīn tài fēn lǐng zhī. guǐ sì, hù bù shì láng cóng lán qiān dōu yù shǐ chén yù xún biān. èr yuè bǐng wǔ, yǐ píng zéi gōng, fēng tài jiān gǔ dà yòng dì dà liàng lù yín zhí yǒng jiē wèi bó. sān yuè wù zǐ, zhì zhèn guó fǔ chù xuān fǔ guān jūn. jiǎ wǔ, yǐ hàn chì qún chén xiū shěng. xià sì yuè yǐ chǒu, péng zé pò zéi yú jiàn zhōu. wǔ yuè xīn sì, chóu yuè chōng zǒng bīng guān, shuài jīng yíng bīng yù dí yú dà tóng. liù yuè wù xū, hé jué huáng líng gāng. yǐ mǎo, yú jiàn pò zéi yú guì xī. qiū bā yuè, miǎn nán jī shuǐ zāi shuì liáng. tǔ lǔ fān xí jù hā mì. dōng shí yuè dīng wèi, yú jiàn lián pò zéi yú dōng xiāng, jiāng xī zéi píng. shí èr yuè, nán jīng xíng bù shì láng dèng zhāng zhèn jiāng xī jī. shì nián, hā mì rù gòng.
八年春正月癸酉,右副都御史俞諫代陳金討江西賊。壬午,大祀天地於南郊。乙酉,以邊將江彬、許泰分領京營,賜國姓。尋設兩官廳軍,命彬、泰分領之。癸巳,戶部侍郎叢蘭、僉都御史陳玉巡邊。二月丙午,以平賊功,封太監谷大用弟大亮、陸誾侄永皆為伯。三月戊子,置鎮國府處宣府官軍。甲午,以旱敕群臣修省。夏四月乙丑,彭澤破賊於劍州。五月辛巳,仇鉞充總兵官,帥京營兵禦敵於大同。六月戊戌,河決黃陵岡。乙卯,俞諫破賊於貴溪。秋八月,免南畿水災稅糧。土魯番襲據哈密。冬十月丁未,俞諫連破賊於東鄉,江西賊平。十二月,南京刑部侍郎鄧璋振江西飢。是年,哈密入貢。
jiǔ nián chūn zhēng yuè dīng chǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. gēng chén, gān qīng gōng zāi. èr yuè gēng zǐ, dì shǐ wēi xíng. bǐng wǔ, lǐ bù shàng shū jìn guì jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. guǐ chǒu, péng zé shí yuán tǎo píng sì chuān zéi. sān yuè xīn sì, cì táng gāo děng jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. xià sì yuè dīng yǒu, fù níng wáng hù wèi, yǔ tún tián. wǔ yuè yǐ chǒu, fèi chǒng zhì shì. jǐ chǒu, péng zé zǒng dū gān sù jūn wù, jīng lǐ hā mì. liù yuè yǐ mǎo, kāi yún nán yín kuàng. qiū qī yuè yǐ chǒu, xiǎo wáng zǐ fàn xuān fǔ dà tóng. tài jiān zhāng yǒng tí dū jūn wù, dū du bái yù chōng zǒng bīng guān, shuài jīng yíng bīng yù zhī. bā yuè xīn mǎo shuò, rì yǒu shí zhī. xīn chǒu, xiǎo wáng zǐ fàn bái yáng kǒu. yǐ sì, jīng shī dì zhèn. jǐ wèi, xiǎo wáng zǐ rù níng wǔ guān, lüè xīn zhōu dìng xiāng níng huà. jiǔ yuè rén xū, fàn xuān fǔ wèi zhōu. gēng wǔ, dì xiá hǔ bèi shāng, bù shì cháo, biān xiū wáng sī yǐ jiàn zhé ráo píng yì chéng. dōng shí yuè jǐ yǒu, qiǎn shǐ cǎi mù yú chuān hú. shí yī yuè xīn yǒu, fèi guī shàn wáng dāng hù wèi shù rén, zì shā. shí èr yuè jiǎ yín, jiàn gān qīng gōng, jiā tiān xià fù yī bǎi wàn. shì nián, ān nán hā mì wū sī cáng rù gòng. shí nián chūn zhēng yuè guǐ hài, bó mù, xiǎng tài miào. wù chén, bó mù, sì tiān dì yú nán jiāo. sān yuè rén shēn, yáng tíng hé yǐ yōu qù. xià rùn sì yuè xīn yǒu, lì bù shàng shū yáng yī qīng jiān wǔ yīng diàn dà xué shì, yù jī wù. wù yín, zhào péng zé hái. qiū bā yuè bǐng yín, xiǎo wáng zǐ fàn gù yuán. dōng shí èr yuè guǐ chǒu shuò, rì yǒu shí zhī. jǐ mǎo, miǎn nán jī hàn zāi qiū liáng. shì nián, liú qiú ān nán hā mì sā mǎ ér hǎn rù gòng.
九年春正月丁丑,大祀天地於南郊。庚辰,乾清宮災。二月庚子,帝始微行。丙午,禮部尚書靳貴兼文淵閣大學士,預機務。癸丑,彭澤、時源討平四川賊。三月辛巳,賜唐皋等進士及第、出身有差。夏四月丁酉,復寧王護衛,予屯田。五月乙丑,費寵致仕。己丑,彭澤總督甘肅軍務,經理哈密。六月乙卯,開雲南銀礦。秋七月乙丑,小王子犯宣府、大同。太監張永提督軍務,都督白玉充總兵官,帥京營兵御之。八月辛卯朔,日有食之。辛丑,小王子犯白羊口。乙巳,京師地震。己未,小王子入寧武關,掠忻州、定襄、寧化。九月壬戌,犯宣府、蔚州。庚午,帝狎虎被傷,不視朝,編修王思以諫謫饒平驛丞。冬十月己酉,遣使采木於川、湖。十一月辛酉,廢歸善王當沍為庶人,自殺。十二月甲寅,建乾清宮,加天下賦一百萬。是年,安南、哈密、烏斯藏入貢。十年春正月癸亥,薄暮,享太廟。戊辰,薄暮,祀天地於南郊。三月壬申,楊廷和以憂去。夏閏四月辛酉,吏部尚書楊一清兼武英殿大學士,預機務。戊寅,召彭澤還。秋八月丙寅,小王子犯固原。冬十二月癸丑朔,日有食之。己卯,免南畿旱災秋糧。是年,琉球、安南、哈密、撒馬兒罕入貢。
shí yī nián chūn zhēng yuè yǐ wèi, dà sì tiān dì yú nán jiāo. xià sì yuè, zhèn hé nán jī. wǔ yuè gēng yín, tǔ lǔ fān yǐ hā mì lái guī. jiǎ chén, lù zì gōng nán zǐ sān qiān sì bǎi yú rén chōng hǎi hù. shì yuè, zhèn shǎn xī jī. qiū qī yuè yǐ wèi, xiǎo wáng zǐ fàn jì zhōu bái yáng kǒu, tài jiān zhāng zhōng jiān dū jūn wù, zuǒ dū du liú huī chōng zǒng bīng guān, shuài dōng xī guān tīng jūn yù zhī. bǐng wǔ, gōng bù shì láng zhào huáng yú lín chì jī nèi wǔ bèi. bā yuè dīng sì, zuǒ dōu yù shǐ péng zé chéng guó gōng zhū fǔ shuài jīng yíng bīng fáng biān. gēng shēn, cì wǎn píng xiàn bèi kòu zhě rén mǐ èr shí. jiǎ zǐ, yáng yī qīng zhì shì. dīng chǒu, lǐ bù shàng shū jiǎng miǎn jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. jiǔ yuè, tǔ lǔ fān fù jù hā mì, qīn sù zhōu, shā yóu jī ruì níng. dōng shí yuè jǐ yǒu shuò, xiǎng tài miào, qiǎn shǐ dài xíng lǐ. shí yī yuè jiǎ shēn, miǎn hú guǎng bèi zāi shuì liáng. shì nián, liú qiú tiān fāng rù gòng.
十一年春正月乙未,大祀天地於南郊。夏四月,振河南飢。五月庚寅,土魯番以哈密來歸。甲辰,錄自宮男子三千四百餘人充海戶。是月,振陝西飢。秋七月乙未,小王子犯薊州白羊口,太監張忠監督軍務,左都督劉暉充總兵官,帥東西官廳軍御之。丙午,工部侍郎趙璜、俞琳飭畿內武備。八月丁巳,左都御史彭澤、成國公朱輔帥京營兵防邊。庚申,賜宛平縣被寇者人米二石。甲子,楊一清致仕。丁丑,禮部尚書蔣冕兼文淵閣大學士,預機務。九月,土魯番復據哈密,侵肅州,殺游擊芮寧。冬十月己酉朔,享太廟,遣使代行禮。十一月甲申,免湖廣被災稅糧。是年,琉球、天方入貢。
shí èr nián chūn zhēng yuè jǐ chǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. suì liè yú nán hǎi zǐ, yè zhōng hái, yù fèng tiān diàn shòu cháo hè. sān yuè guǐ sì, cì shū fēn děng jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. wù xū, yǐ liǎng huái zhè jiāng sì chuān hé dōng yán kè chōng shǎn xī zhī zào. xià sì yuè rén zǐ, jìn guì zhì shì. bǐng chén, fù zǒng bīng zhèng lián bài tǔ lǔ fān yú guā zhōu. wǔ yuè bǐng zǐ, lǐ bù shàng shū máo jì jiān dōng gé dà xué shì, yù jī wù. liù yuè yǐ sì shuò, rì yǒu shí zhī. qiū bā yuè jiǎ chén, wēi fú rú chāng píng. yǐ sì, liáng chǔ jiǎng miǎn máo jì zhuī jí yú shā hé, qǐng huí bì, bù tīng. jǐ yǒu, zhì jū yōng guān, xún guān yù shǐ zhāng qīn bì guān jù mìng, nǎi hái. bǐng chén, zhì zì chāng píng. wù wǔ, yè shì cháo. guǐ hài, fù dōu yù shǐ wú tíng jǔ zhèn hú guǎng jī. bǐng yín, yè wēi fú chū dé shèng mén, rú jū yōng guān. xīn wèi, chū guān, xìng xuān fǔ, mìng gǔ dà yòng shǒu guān, wú chū jīng cháo guān. jiǔ yuè xīn mǎo, hé jué chéng wǔ. rén chén, rú yáng hé, zì chēng zǒng dū jūn wù wēi wǔ dà jiāng jūn zǒng bīng guān. gēng zǐ, shū tǎng yín yī bǎi wàn liǎng yú xuān fǔ. dōng shí yuè guǐ mǎo, zhù bì shùn shèng chuān. jiǎ chén, xiǎo wáng zǐ fàn yáng hé, lüè yīng zhōu. dīng wèi, qīn dū zhū jūn yù zhī, zhàn wǔ rì. xīn hài, kòu yǐn qù, zhù bì dà tóng. shí yī yuè dīng hài, zhào yáng tíng hé fù rù gé. wù zǐ, hái zhì xuān fǔ. shí èr yuè guǐ hài, qún chén fù xíng zài qǐng hái gōng, bù dé chū guān ér hái. rùn yuè dīng hài, yíng chūn yú xuān fǔ. shì nián, liú qiú wū sī cáng rù gòng.
十二年春正月己丑,大祀天地於南郊。遂獵於南海子,夜中還,御奉天殿受朝賀。三月癸巳,賜舒芬等進士及第、出身有差。戊戌,以兩淮、浙江、四川、河東鹽課充陝西織造。夏四月壬子,靳貴致仕。丙辰,副總兵鄭廉敗土魯番於瓜州。五月丙子,禮部尚書毛紀兼東閣大學士,預機務。六月乙巳朔,日有食之。秋八月甲辰,微服如昌平。乙巳,梁儲、蔣冕、毛紀追及於沙河,請回蹕,不聽。己酉,至居庸關,巡關御史張欽閉關拒命,乃還。丙辰,至自昌平。戊午,夜視朝。癸亥,副都御史吳廷舉振湖廣飢。丙寅,夜微服出德勝門,如居庸關。辛未,出關,幸宣府,命谷大用守關,毋出京朝官。九月辛卯,河決城武。壬辰,如陽和,自稱總督軍務威武大將軍總兵官。庚子,輸帑銀一百萬兩於宣府。冬十月癸卯,駐蹕順聖川。甲辰,小王子犯陽和,掠應州。丁未,親督諸軍御之,戰五日。辛亥,寇引去,駐蹕大同。十一月丁亥,召楊廷和復入閣。戊子,還至宣府。十二月癸亥,群臣赴行在請還宮,不得出關而還。閏月丁亥,迎春於宣府。是年,琉球、烏斯藏入貢。
shí sān nián chūn zhēng yuè xīn chǒu shuò, dì zài xuān fǔ. bǐng wǔ, zhì zì xuān fǔ, mìng qún chén jù cǎi zhàng yáng jiǔ jiāo yíng, yù zhàng diàn shòu hè. dīng wèi, bà nán jiāo zhì zhāi. gēng xū, dà sì tiān dì yú nán jiāo, suì liè yú nán hǎi zǐ. xīn hài, hái gōng. xīn yǒu, fù rú xuān fǔ. shì yuè, zhèn liǎng jī shān dōng shuǐ zāi. gěi jīng shī liú mín mǐ, rén sān dòu. yì sǐ zhě. èr yuè jǐ mǎo, tài huáng tài hòu bēng. rén wǔ, zhì zì xuān fǔ. sān yuè wù chén, rú chāng píng. xià sì yuè jǐ sì shuò, yè liù líng, suì xìng mì yún. wǔ yuè jǐ hài shuò, rì yǒu shí zhī. zhù bì xǐ fēng kǒu. wù shēn, zhì zì xǐ fēng kǒu. liù yuè gēng chén, tài huáng tài hòu zǐ gōng fā jīng shī, dì róng fú cóng. jiǎ shēn, zàng xiào zhēn chún huáng hòu. yǐ yǒu, zhì zì chāng píng. qiū qī yuè jǐ hài. lù yīng zhōu gōng, xù yīn shēng shǎng zhě wǔ wàn yú rén. bǐng wǔ, fù rú xuān fǔ. bā yuè yǐ yǒu, rú dà tóng. jiǔ yuè gēng zǐ, cì piān tóu guān. guǐ chǒu, chì yuē: zǒng dū jūn wù wēi wǔ dà jiāng jūn zǒng bīng guān zhū shòu qīn tǒng liù shī, sù qīng biān jìng, tè jiā fēng zhèn guó gōng, suì zhī lù mǐ wǔ qiān dàn. lì bù rú chì fèng xíng. jiǎ yín, fēng zhū bīn wèi píng lǔ bó, zhū tài wèi ān biān bó. dōng shí yuè wù chén, dù hé. jǐ mǎo, cì yú lín. shí yī yuè gēng zǐ, diào xī guān tīng jí sì wèi yíng bīng fù xuān dà. rén zǐ, cì suī dé, xìng zǒng bīng guān dài qīn dì. shí èr yuè wù yín, dù hé, xìng shí zhōu. wù zǐ, cì tài yuán. shì nián, liú qiú tiān fāng wǎ là rù gòng.
十三年春正月辛丑朔,帝在宣府。丙午,至自宣府,命群臣具彩帳、羊酒郊迎,御帳殿受賀。丁未,罷南郊致齋。庚戌,大祀天地於南郊,遂獵於南海子。辛亥,還宮。辛酉,復如宣府。是月,振兩畿、山東水災。給京師流民米,人三斗。瘞死者。二月己卯,太皇太后崩。壬午,至自宣府。三月戊辰,如昌平。夏四月己巳朔,謁六陵,遂幸密雲。五月己亥朔,日有食之。駐蹕喜峰口。戊申,至自喜峰口。六月庚辰,太皇太后梓宮發京師,帝戎服從。甲申,葬孝貞純皇后。乙酉,至自昌平。秋七月己亥。錄應州功,敘蔭升賞者五萬餘人。丙午,復如宣府。八月乙酉,如大同。九月庚子,次偏頭關。癸丑,敕曰:「總督軍務威武大將軍總兵官朱壽親統六師,肅清邊境,特加封鎮國公,歲支祿米五千石。吏部如敕奉行。」甲寅,封朱彬為平虜伯,朱泰為安邊伯。冬十月戊辰,渡河。己卯,次榆林。十一月庚子,調西官廳及四衛營兵赴宣、大。壬子,次綏德,幸總兵官戴欽第。十二月戊寅,渡河,幸石州。戊子,次太原。是年,琉球、天方、瓦剌入貢。
shí sì nián chūn zhēng yuè bǐng shēn shuò, dì zài tài yuán. jiǎ chén, gǎi bo jiāo. rén zǐ, hái xuān fǔ. èr yuè rén shēn, zhì zì xuān fǔ. dīng chǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo, suì liè yú nán hǎi zǐ. shì rì, jīng shī dì zhèn. jǐ chǒu, dì zì jiā tài shī, yù lǐ bù yuē: zǒng dū jūn wù wēi wǔ dà jiāng jūn zǒng bīng guān tài shī zhèn guó gōng zhū shòu jiāng xún liǎng jī shān dōng, sì shén qí fú, qí jù yí yǐ wén. sān yuè guǐ chǒu, yǐ jiàn xún xìng, xià bīng bù láng zhōng huáng gǒng liù rén yú jǐn yī wèi yù, guì xiū zhuàn shū fēn bǎi yǒu qī rén yú wǔ mén wǔ rì. jīn wú wèi dōu zhǐ huī qiān shì zhāng yīng zì rèn yǐ jiàn, wèi shì duó rèn, dé bù sǐ, jū zhì, zhàng shā zhī. yǐ mǎo, xià sì zhèng zhōu xù xíng rén sī fù yú tíng zàn zhǔ shì lín dà hé sān shí sān rén yú jǐn yī wèi yù. wù wǔ, zhàng shū fēn děng bǎi yǒu qī rén yú què xià. shì rì, fēng mái zhòu huì. xià sì yuè jiǎ zǐ, miǎn nán jī bèi zāi shuì liáng. wù yín, zhàng huáng gǒng děng sān shí jiǔ rén yú què xià, xiān hòu sǐ zhě shí yī rén. wǔ yuè jǐ hài, zhào shān dōng shān xī shǎn xī hé nán hú guǎng liú mín guī yè zhě, guān gěi lǐn shí lú shě niú zhǒng, fù wǔ nián. liù yuè bǐng zǐ, níng wáng chén háo fǎn, xún fǔ jiāng xī yòu fù dōu yù shǐ sūn suì nán chāng bīng bèi fù shǐ xǔ kuí sǐ zhī. wù yín, xiàn nán kāng. jǐ mǎo, xiàn jiǔ jiāng. qiū qī yuè jiǎ chén, dì zì jiāng tǎo chén háo, ān biān bó zhū tài wèi wēi wǔ fù jiāng jūn. shuài shī wèi xiān fēng. bǐng wǔ, chén háo fàn ān qìng, dōu zhǐ huī yáng ruì zhī fǔ zhāng wén jǐn yù què zhī. xīn hài, tí dū nán gàn tīng zhāng jūn wù fù dōu yù shǐ wáng shǒu rén shuài bīng fù nán chāng. dīng sì, shǒu rén bài chén háo yú qiáo shě, qín zhī. bā yuè guǐ wèi, chē jià fā jīng shī. dīng hài, cì zhuō zhōu, wáng shǒu rén jié zòu zhì, mì bù fā. dōng shí yī yuè yǐ sì, yú yú qīng jiāng pǔ. rén zǐ, dōng zhì, shòu hè yú tài jiān zhāng yáng dì. shí èr yuè xīn yǒu, cì yáng zhōu. yǐ yǒu, dù jiāng. bǐng xū, zhì nán jīng. shì suì, huái yáng jī, rén xiāng shí. sā mǎ ér hǎn rù gòng.
十四年春正月丙申朔,帝在太原。甲辰,改卜郊。壬子,還宣府。二月壬申,至自宣府。丁丑,大祀天地於南郊,遂獵於南海子。是日,京師地震。己丑,帝自加太師,諭禮部曰:「總督軍務威武大將軍總兵官太師鎮國公朱壽將巡兩畿、山東,祀神祈福,其具儀以聞。」三月癸丑,以諫巡幸,下兵部郎中黃鞏六人於錦衣衛獄,跪修撰舒芬百有七人於午門五日。金吾衛都指揮僉事張英自刃以諫,衛士奪刃,得不死,鞫治,杖殺之。乙卯,下寺正周敘、行人司副余廷瓚、主事林大輅三十三人於錦衣衛獄。戊午,杖舒芬等百有七人於闕下。是日,風霾晝晦。夏四月甲子,免南畿被災稅糧。戊寅,杖黃鞏等三十九人於闕下,先後死者十一人。五月己亥,詔山東、山西、陝西、河南、湖廣流民歸業者,官給廩食、廬舍、牛種,復五年。六月丙子,寧王宸濠反,巡撫江西右副都御史孫燧、南昌兵備副使許逵死之。戊寅,陷南康。己卯,陷九江。秋七月甲辰,帝自將討宸濠,安邊伯朱泰為威武副將軍。帥師為先鋒。丙午,宸濠犯安慶,都指揮楊銳、知府張文錦御卻之。辛亥,提督南贛汀漳軍務副都御史王守仁帥兵復南昌。丁巳,守仁敗宸濠於樵舍,擒之。八月癸未,車駕發京師。丁亥,次涿州,王守仁捷奏至,秘不發。冬十一月乙巳,漁於清江浦。壬子,冬至,受賀於太監張陽第。十二月辛酉,次揚州。乙酉,渡江。丙戌,至南京。是歲,淮、揚飢,人相食。撒馬兒罕入貢。
shí wǔ nián chūn zhēng yuè gēng yín shuò, dì zài nán jīng. guǐ sì, gǎi bo jiāo. xià sì yuè jǐ wèi, zhèn huái yáng zhū fǔ jī. liù yuè dīng sì. cì niú shǒu shān, zhū jūn yè jīng. qiū qī yuè, xiǎo wáng zǐ fàn dà tóng xuān fǔ. bā yuè guǐ wèi, miǎn jiāng xī shuì liáng. rùn yuè guǐ sì, shòu jiāng xī fú. dīng yǒu, fā nán jīng. guǐ mǎo, cì zhèn jiāng, xìng dà xué shì yáng yī qīng dì, lín gù dà xué shì jìn guì sàng. jiǔ yuè jǐ sì, yú yú jī shuǐ chí, zhōu fù, jiù miǎn, suì bù yù. dōng shí yuè gēng xū, cì tōng zhōu. shí yī yuè gēng shēn, zhì jiāo tōng chén háo zhě zuì, zhí lì bù shàng shū lù wán fù xíng zài. shí èr yuè jǐ chǒu, chén háo fú zhū. jiǎ wǔ, hái jīng shī, gào jié yú jiāo miào shè jì. dīng yǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. chū xiàn jí zuò, bù kè chéng lǐ. shì nián, liú qiú zhàn chéng fú láng jī tǔ lǔ fān rù gòng.
十五年春正月庚寅朔,帝在南京。癸巳,改卜郊。夏四月己未,振淮、揚諸府飢。六月丁巳。次牛首山,諸軍夜驚。秋七月,小王子犯大同、宣府。八月癸未,免江西稅糧。閏月癸巳,受江西俘。丁酉,發南京。癸卯,次鎮江,幸大學士楊一清第,臨故大學士靳貴喪。九月己巳,漁於積水池,舟覆,救免,遂不豫。冬十月庚戌,次通州。十一月庚申,治交通宸濠者罪,執吏部尚書陸完赴行在。十二月己丑,宸濠伏誅。甲午,還京師,告捷於郊廟社稷。丁酉,大祀天地於南郊。初獻疾作,不克成禮。是年,琉球、占城、佛郎機、土魯番入貢。
shí liù nián chūn zhēng yuè guǐ hài, gǎi bo jiāo. èr yuè jǐ hài, xún fǔ yún nán fù dōu yù shǐ hé mèng chūn tǎo píng mí lēi zhōu miáo. sān yuè guǐ chǒu shuò, rì yǒu shí zhī. gēng shēn, gǎi xī gōng tīng wèi wēi wǔ tuán yíng. yǐ chǒu, dà jiàn, yù sī lǐ jiān yuē: zhèn jí bù kě wèi yǐ. qí yǐ zhèn yì dá huáng tài hòu, tiān xià shì zhòng, yǔ gé chén shěn chù zhī. qián shì jiē yóu zhèn wù, fēi rǔ cáo suǒ néng yù yě. bǐng yín, bēng yú bào fáng, nián sān shí yǒu yī. yí zhào zhào xìng xiàn wáng zhǎng zǐ sì wèi. bà wēi wǔ tuán yíng, qiǎn hái gè biān jūn, gé jīng chéng nèi wài huáng diàn, fàng bào fáng fān sēng jí jiào fāng sī lè rén. wù chén, bān yí zhào yú tiān xià, shì xì qiú, hái sì fāng suǒ xiàn fù nǚ, tíng bù jí gōng yì, shōu xuān fǔ xíng gōng jīn bǎo hái nèi kù. gēng wǔ, zhí jiāng bīn děng xià yù. shì zōng rù lì. wǔ yuè jǐ wèi, shàng zūn shì, miào hào wǔ zōng, zàng kāng líng.
十六年春正月癸亥,改卜郊。二月己亥,巡撫雲南副都御史何孟春討平彌勒州苗。三月癸丑朔,日有食之。庚申,改西宮廳為威武團營。乙丑,大漸,諭司禮監曰:「朕疾不可為矣。其以朕意達皇太后,天下事重,與閣臣審處之。前事皆由朕誤,非汝曹所能預也。」丙寅,崩於豹房,年三十有一。遺詔召興獻王長子嗣位。罷威武團營,遣還各邊軍,革京城內外皇店,放豹房番僧及教坊司樂人。戊辰,頒遺詔於天下,釋繫囚,還四方所獻婦女,停不急工役,收宣府行宮金寶還內庫。庚午,執江彬等下獄。世宗入立。五月己未,上尊諡,廟號武宗,葬康陵。
zàn yuē: míng zì zhèng tǒng yǐ lái, guó shì jìn ruò. yì huáng shǒu chú nì jǐn, gōng yù biān kòu, fèn rán yù yǐ wǔ gōng zì xióng. rán dān lè xī yóu, nì jìn qún xiǎo, zhì zì shǔ guān hào, guān lǚ zhī fēn dàng rán yǐ. yóu xìng yòng rén zhī bǐng gōng zì cāo chí, ér bǐng jūn zhū chén bǔ jū kuāng jiù, shì yǐ cháo gāng wěn luàn, ér bù dǐ yú wēi wáng. jiǎ shǐ chéng xiào zōng zhī yí zé, zhì jié jǐn dù, yǒu zhōng zhǔ zhī cāo, zé guó tài ér míng wán, qǐ zhì zhòng hòu rén zhī zī yì zāi!
贊曰:明自正統以來,國勢浸弱。毅皇手除逆瑾,躬御邊寇,奮然欲以武功自雄。然耽樂嬉遊,暱近群小,至自署官號,冠履之分蕩然矣。猶幸用人之柄躬自操持,而秉鈞諸臣補苴匡救,是以朝綱紊亂,而不底於危亡。假使承孝宗之遺澤,制節謹度,有中主之操,則國泰而名完,豈至重後人之訾議哉!