wǔ zōng
◎武宗
wǔ zōng chéng tiān dá dào yīng sù ruì zhé zhāo dé xiǎn gōng hóng wén sī xiào yì huáng dì, huì hòu zhào, xiào zōng zhǎng zǐ yě. mǔ xiào kāng jìng huáng hòu. hóng zhì wǔ nián, lì wèi huáng tài zǐ. xìng cōng yǐng, hǎo qí shè.
武宗承天达道英肃睿哲昭德显功弘文思孝毅皇帝,讳厚照,孝宗长子也。母孝康敬皇后。弘治五年,立为皇太子。性聪颖,好骑射。
shí bā nián wǔ yuè, xiào zōng bēng. rén yín, jí huáng dì wèi. yǐ míng nián wèi zhèng dé yuán nián, dà shè tiān xià, chú hóng zhì shí liù nián yǐ qián bū fù. wù shēn, xiǎo wáng zǐ fàn xuān fǔ, zǒng bīng guān zhāng jùn bài jī. gēng xū, tài jiàn miáo kuí jiān dū jūn wù, bǎo guó gōng zhū huī wèi zhēng lǔ jiāng jūn, chōng zǒng bīng guān, yòu dōu yù shǐ shǐ lín tí dū jūn wù, yù zhī. qiū bā yuè jiǎ yín, zūn huáng tài hòu wèi tài huáng tài hòu, huáng hòu wèi huáng tài hòu. bǐng zǐ, zhào zhū huī děng hái. jiǔ yuè jiǎ wǔ, nán jīng dì zhèn. dīng yǒu, zhèn shǎn xī jī. dōng shí yuè bǐng chén, xiǎo wáng zǐ fàn gān sù. gēng wǔ, zàng jìng huáng dì yú tài líng. shí yī yuè jiǎ shēn, yù wén huá diàn rì jiǎng. shì nián, zhàn chéng ān nán rù gòng.
十八年五月,孝宗崩。壬寅,即皇帝位。以明年为正德元年,大赦天下,除弘治十六年以前逋赋。戊申,小王子犯宣府,总兵官张俊败绩。庚戌,太监苗逵监督军务,保国公朱晖为征虏将军,充总兵官,右都御史史琳提督军务,御之。秋八月甲寅,尊皇太后为太皇太后,皇后为皇太后。丙子,召朱晖等还。九月甲午,南京地震。丁酉,振陕西饥。冬十月丙辰,小王子犯甘肃。庚午,葬敬皇帝于泰陵。十一月甲申,御文华殿日讲。是年,占城、安南入贡。
zhèng dé yuán nián chūn zhēng yuè yǐ yǒu, xiǎng tài miào. jǐ chǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. èr yuè rén zǐ, yù jīng yán. yǐ chǒu, gēng jí tián. sān yuè jiǎ shēn, shì diàn yú xiān shī kǒng zǐ. xià wǔ yuè bǐng shēn, jiǎn sū háng zhī zào suì bì. liù yuè xīn yǒu, jìn lì mín shē mí. miǎn shǎn xī bèi zāi shuì liáng. shì rì, dà fēng yǔ huài jiāo tán shòu wǎ. gēng wǔ, yù qún chén xiū shěng. qiū bā yuè yǐ mǎo, fù qiǎn nèi guān nán jīng zhī zào. wù wǔ, lì huáng hòu xià shì. dōng shí yuè dīng sì, hù bù shàng shū hán wén shuài tíng chén qǐng zhū luàn zhèng nèi chén mǎ yǒng chéng děng bā rén, dà xué shì liú jiàn lǐ dōng yáng xiè qiān zhǔ zhī. wù wǔ, hán wén děng zài qǐng, bù tīng. yǐ liú jǐn zhǎng sī lǐ jiān, qiū jù gǔ dà yòng tí dū dōng xī chǎng, zhāng yǒng dū shí èr tuán yíng jiān shén jī yíng, wèi bīn dū sān qiān yíng, gè jù yào dì. liú jiàn lǐ dōng yáng xiè qiān qǐ qù, jiàn qiān shì rì zhì shì. jǐ wèi, dōng yáng fù qǐ qù, bù yǔn. rén xū, lì bù shàng shū jiāo fāng jiān wén yuān gé dà xué shì, lì bù shì láng wáng ào jiān hàn lín xué shì, rù gé yù jī wù. wù chén, tíng rì jiǎng. shí yī yuè jiǎ chén, bà hán wén. shí èr yuè dīng sì, mìng jǐn yī wèi guān diǎn yuè jǐ shì zhōng. guǐ yǒu, chú qū fù kǒng shì tián fù. shì nián, hā mì wū sī cáng rù gòng.
正德元年春正月乙酉,享太庙。己丑,大祀天地于南郊。二月壬子,御经筵。乙丑,耕耤田。三月甲申,释奠于先师孔子。夏五月丙申,减苏、杭织造岁币。六月辛酉,禁吏民奢靡。免陕西被灾税粮。是日,大风雨坏郊坛兽瓦。庚午,谕群臣修省。秋八月乙卯,复遣内官南京织造。戊午,立皇后夏氏。冬十月丁巳,户部尚书韩文帅廷臣请诛乱政内臣马永成等八人,大学士刘健、李东阳、谢迁主之。戊午,韩文等再请,不听。以刘瑾掌司礼监,丘聚、谷大用提督东、西厂,张永督十二团营兼神机营,魏彬督三千营,各据要地。刘健、李东阳、谢迁乞去,健、迁是日致仕。己未,东阳复乞去,不允。壬戌,吏部尚书焦芳兼文渊阁大学士,吏部侍郎王鏊兼翰林学士,入阁预机务。戊辰,停日讲。十一月甲辰,罢韩文。十二月丁巳,命锦衣卫官点阅给事中。癸酉,除曲阜孔氏田赋。是年,哈密、乌斯藏入贡。
èr nián chūn zhēng yuè yǐ hài shuò, rì yǒu shí zhī. yǐ yǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. rùn yuè gēng xū, zhàng jǐ shì zhōng ài hóng lǚ chōng liú qiàn jí nán jīng jǐ shì zhōng dài xǐ yù shǐ báo yàn huī děng èr shí yī rén yú què xià. èr yuè wù xū, zhàng yù shǐ wáng liáng chén yú wǔ mén, yù shǐ wáng shí zhōng hé xiào yú dū chá yuàn. sān yuè xīn wèi, yǐ dà xué shì liú jiàn xiè qiān, shàng shū hán wén yáng shǒu suí zhāng fū huá lín hàn wǔ shí sān rén dǎng bǐ, xuān jiè qún chén. shì yuè, chì gè zhèn shǒu tài jiàn yù xíng míng zhèng shì. xià wǔ yuè wù wǔ, dù sēng dào sì wàn rén. jǐ sì, fù níng wáng chén háo hù wèi. liù yuè jiǎ xū, xiào zōng shén zhǔ fù tài miào. wù yín, bà xiū biān yuán, shū qí fèi yú jīng shī. qiū bā yuè bǐng xū, zuò bào fáng. dōng shí yuè jiǎ shēn, dǎi gè biān xún fǔ dōu yù shǐ jí guǎn liáng láng zhōng xià yù. bǐng xū, nán jīng hù bù shàng shū yáng tíng hé wéi wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. shí èr yuè rén chén, kāi zhè jiāng fú jiàn sì chuān yín kuàng. shì nián, liú qiú rù gòng.
二年春正月乙亥朔,日有食之。乙酉,大祀天地于南郊。闰月庚戌,杖给事中艾洪、吕翀、刘蒨及南京给事中戴铣、御史薄彦徽等二十一人于阙下。二月戊戌,杖御史王良臣于午门,御史王时中荷校于都察院。三月辛未,以大学士刘健、谢迁,尚书韩文、杨守随、张敷华、林瀚五十三人党比,宣戒群臣。是月,敕各镇守太监预刑名政事。夏五月戊午,度僧道四万人。己巳,复宁王宸濠护卫。六月甲戌,孝宗神主祔太庙。戊寅,罢修边垣,输其费于京师。秋八月丙戌,作豹房。冬十月甲申,逮各边巡抚都御史及管粮郎中下狱。丙戌,南京户部尚书杨廷和为文渊阁大学士,预机务。十二月壬辰,开浙江、福建、四川银矿。是年,琉球入贡。
sān nián chūn zhēng yuè dīng wèi, dà sì tiān dì yú nán jiāo. xīn hài, dà jì wài lì, zhōng zhǐ bà hàn lín xué shì wú yǎn yù shǐ yáng nán jīn. èr yuè jǐ sì, lìng jīng guān gào jià wéi xiàn jí bìng mǎn yī nián zhě jiē zhì shì. sān yuè yǐ mǎo, cì lǚ nán děng jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. xià sì yuè yǐ hài, jūn mín nà yín, dé shòu dōu zhǐ huī qiān shì yǐ xià guān. liù yuè rén chén, dé nì míng wén shū yú yù dào, guì qún chén fèng tiān mén wài jí zhī. xià sān bǎi yú rén yú jǐn yī wèi yù, xún shì zhī. qiū qī yuè rén zǐ, mìng tiān xià xuǎn yuè gōng sòng jīng shī. bā yuè xīn sì, lì nèi chǎng, liú jǐn lǐng zhī. gēng yín, xià hán wén jǐn yī wèi yù, fá shū mǐ qiān dàn yú dà tóng. shì yuè, shān dōng dào qǐ. jiǔ yuè guǐ mǎo, xuē zhì shì shàng shū yōng tài mǎ wén shēng xǔ jìn liú dà xià jí. xīn yǒu, dǎi liú dà xià xià yù, shù sù zhōu. guǐ hài, zhèn nán jīng jī. dōng shí yuè xīn wèi, nán jīng gōng bù shì láng bì hēng zhèn hú guǎng hé nán jī. shí yī yuè yǐ wèi, zhèn fèng yáng zhū fǔ jī. shì nián, ān nán hā mì sā mǎ ér hǎn wū sī cáng rù gòng.
三年春正月丁未,大祀天地于南郊。辛亥,大计外吏,中旨罢翰林学士吴俨、御史杨南金。二月己巳,令京官告假违限及病满一年者皆致仕。三月乙卯,赐吕柟等进士及第、出身有差。夏四月乙亥,军民纳银,得授都指挥佥事以下官。六月壬辰,得匿名文书于御道,跪群臣奉天门外诘之。下三百余人于锦衣卫狱,寻释之。秋七月壬子,命天下选乐工送京师。八月辛巳,立内厂,刘瑾领之。庚寅,下韩文锦衣卫狱,罚输米千石于大同。是月,山东盗起。九月癸卯,削致仕尚书雍泰、马文升、许进、刘大夏籍。辛酉,逮刘大夏下狱,戍肃州。癸亥,振南京饥。冬十月辛未,南京工部侍郎毕亨振湖广、河南饥。十一月乙未,振凤阳诸府饥。是年,安南、哈密、撒马儿罕、乌斯藏入贡。
sì nián chūn zhēng yuè bǐng wǔ, dà sì tiān dì yú nán jiāo. èr yuè bǐng xū, xuē liú jiàn xiè qiān jí. sān yuè jiǎ chén, zhèn zhè jiāng jī. jǐ yǒu, lì bù shì láng zhāng cǎi qǐng bù shí kǎo chá jīng guān, cóng zhī. xià sì yuè yǐ hài, wáng ào zhì shì. liù yuè wù zǐ, lì bù shàng shū liú yǔ jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. qiū bā yuè xīn yǒu, qiǎn shǐ hé gè biān tún tián. shì yuè, yì zhōu jūn biàn. rùn jiǔ yuè, xiǎo wáng zǐ fàn yán suí, wéi zǒng bīng guān wú jiāng yú lǒng zhōu chéng. dōng shí yī yuè jiǎ zǐ, fàn huā mǎ chí, zǒng zhì shàng shū cái kuān zhàn sǐ. shí èr yuè gēng xū, duó liú jiàn xiè qiān děng liù bǎi qī shí wǔ rén gào chì. shì nián, liǎng guǎng jiāng xī hú guǎng shǎn xī sì chuān bìng dào qǐ. liú qiú ān nán hā mì tǔ lǔ fān sā mǎ ér hǎn rù gòng.
四年春正月丙午,大祀天地于南郊。二月丙戌,削刘健、谢迁籍。三月甲辰,振浙江饥。己酉,吏部侍郎张彩请不时考察京官,从之。夏四月乙亥,王鏊致仕。六月戊子,吏部尚书刘宇兼文渊阁大学士,预机务。秋八月辛酉,遣使核各边屯田。是月,义州军变。闰九月,小王子犯延绥,围总兵官吴江于陇州城。冬十一月甲子,犯花马池,总制尚书才宽战死。十二月庚戌,夺刘健、谢迁等六百七十五人诰敕。是年,两广、江西、湖广、陕西、四川并盗起。琉球、安南、哈密、土鲁番、撒马儿罕入贡。
wǔ nián chūn zhēng yuè dīng mǎo, dà sì tiān dì yú nán jiāo. gēng chén, jí gù shàng shū qín hóng jiā. èr yuè guǐ sì, bīng bù shàng shū cáo yuán wèi lì bù shàng shū jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. sān yuè xīn wèi, dǎo yǔ, shì yù qiú, miǎn zhèng dé sān nián bū fù. yǐ yǒu, jiāng xī zéi chì, yòu dōu yù shǐ wáng zhé xún shì nán gàn, xíng bù shàng shū hóng zhōng zǒng zhì chuān shǎn hé nán yún yáng jūn wù jiān zhèn xù hú guǎng. xià sì yuè gēng yín, ān huà wáng zhì fán fǎn, shā xún fǔ dōu yù shǐ ān wéi xué zǒng bīng guān jiāng hàn. bǐng wǔ, qǐ yòu dōu yù shǐ yáng yī qīng zǒng zhì níng xià yán suí gān liáng jūn wù, jīng yáng bó shén yīng chōng zǒng bīng guān, tǎo zhì fán. xīn hài, zhào shè tiān xià. tài jiàn zhāng yǒng zǒng dū níng xià jūn wù. shì rì, yóu jī jiāng jūn chóu yuè xí zhí zhì fán, níng xià píng. wǔ yuè guǐ wèi, jiāo fāng zhì shì. liù yuè gēng zǐ, dì zì hào dà qìng fǎ wáng, suǒ sī zhù yìn yǐ jìn. bǐng wǔ, liú yǔ bà. qiū qī yuè rén shēn, hóng zhōng tǎo miǎn yáng zéi, píng zhī. bā yuè jiǎ wǔ, liú jǐn yǐ móu fǎn xià yù. zhào zì zhèng dé èr nián hòu suǒ gèng zhèng lìng xī rú jiù. wù xū, zhì liú jǐn dǎng, lì bù shàng shū zhāng cǎi xià yù. jǐ hài, cáo yuán bà. dīng wèi, gé níng wáng hù wèi. wù shēn, liú jǐn fú zhū. jǐ yǒu, shì zhé shù zhū chén. jiǔ yuè bǐng chén, lùn píng zhì fán gōng, fēng chóu yuè xián níng bó. wù wǔ, lì bù shàng shū liú zhōng liáng chǔ bìng jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. jǐ wèi, yǐ píng zhì fán liú jǐn gōng, fēng tài jiàn zhāng yǒng xiōng fù dì róng jiē wèi bó. guǐ yǒu, fēng yì zǐ zhǐ huī tóng zhī zhū dé tài jiàn gǔ dà yòng xiōng dà kuān mǎ yǒng chéng xiōng shān wèi bīn dì yīng jiē wèi bó. dōng shí yuè jǐ hài, lù zhāng cǎi shī yú shì. shí èr yuè jǐ chǒu, zéi xiàn jiāng jīn, qiān shì wú jǐng sǐ zhī. shì nián, rì běn zhàn chéng hā mì sā mǎ ér hǎn tǔ lǔ fān wū sī cáng rù gòng.
五年春正月丁卯,大祀天地于南郊。庚辰,籍故尚书秦纮家。二月癸巳,兵部尚书曹元为吏部尚书兼文渊阁大学士,预机务。三月辛未,祷雨,释狱囚,免正德三年逋赋。乙酉,江西贼炽,右都御史王哲巡视南、赣,刑部尚书洪钟总制川、陕、河南、郧阳军务兼振恤湖广。夏四月庚寅,安化王寘鐇反,杀巡抚都御史安惟学、总兵官姜汉。丙午,起右都御史杨一清总制宁夏、延绥、甘、凉军务,泾阳伯神英充总兵官,讨寘鐇。辛亥,诏赦天下。太监张永总督宁夏军务。是日,游击将军仇钺袭执寘鐇,宁夏平。五月癸未,焦芳致仕。六月庚子,帝自号大庆法王,所司铸印以进。丙午,刘宇罢。秋七月壬申,洪钟讨沔阳贼,平之。八月甲午,刘瑾以谋反下狱。诏自正德二年后所更政令悉如旧。戊戌,治刘瑾党,吏部尚书张彩下狱。己亥,曹元罢。丁未,革宁王护卫。戊申,刘瑾伏诛。己酉,释谪戍诸臣。九月丙辰,论平寘鐇功,封仇钺咸宁伯。戊午,吏部尚书刘忠、梁储并兼文渊阁大学士,预机务。己未,以平寘鐇、刘瑾功,封太监张永兄富、弟容皆为伯。癸酉,封义子指挥同知朱德、太监谷大用兄大宽、马永成兄山、魏彬弟英皆为伯。冬十月己亥,戮张彩尸于市。十二月己丑,贼陷江津,佥事吴景死之。是年,日本、占城、哈密、撒马儿罕、土鲁番、乌斯藏入贡。
liù nián chūn zhēng yuè jiǎ zǐ, dà sì tiān dì yú nán jiāo. guǐ yǒu, zéi xiàn yíng shān, shā qiān shì wáng yuán. èr yuè bǐng shēn, zhì fán fú zhū. jǐ yǒu, qǐ zuǒ dōu yù shǐ chén jīn zǒng zhì jiāng xī jūn wù tǎo zéi. sān yuè wù chén, cì yáng shèn děng jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. gēng wǔ, huì ān bó zhāng wěi chōng zǒng bīng guān, yòu dōu yù shǐ mǎ zhōng xī tí dū jūn wù, tǎo zhí lì hé nán shān dōng zéi. bǐng zǐ, miǎn bèi kòu zhōu xiàn shuì liáng yī nián. shì yuè, xiǎo wáng zǐ rù hé tào, fàn yán biān zhū bǎo. xià sì yuè guǐ wèi, liú zhōng qǐ shěng mù guī. shì yuè, huái ān dào qǐ. liù yuè, shān xī dào qǐ. qiū qī yuè rén shēn, zéi fàn wén ān, jīng shī jiè yán. guǐ yǒu, diào xuān fǔ yán suí bīng rù yuán. bā yuè jǐ mǎo, bīng bù shì láng lù wán jiāng biān jūn tǎo zéi. sì chuān xún fǔ dōu yù shǐ lín jùn qín zhǎn zéi shǒu lán tíng ruì yān běn shù. jiǎ shēn, zéi liú liù fàn gù ān. bǐng xū, zhào zhāng wěi mǎ zhōng xī hái. jiǔ yuè bǐng yín, zài diào xuān fǔ jí liáo dōng bīng yì lù wán jūn. dōng shí yuè guǐ wèi, zéi xiàn cháng shān, diǎn shǐ lǐ xiān zhàn sǐ. jiǎ shēn, zéi fén liáng sōu yú jǐ níng zhōu. dīng yǒu, gān zhōu fù zǒng bīng bái cóng bài xiǎo wáng zǐ yú chái gōu. shí yī yuè gēng xū, tài jiàn gǔ dà yòng zhāng zhōng fú qiāng bó máo ruì shuài jīng jūn huì lù wán tǎo zéi. bǐng chén, hù bù shì láng cóng lán wáng qióng zhèn liǎng jī hé nán shān dōng. wù wǔ, jīng shī dì zhèn. xīn yǒu, chì xiū shěng. yǐ hài, yì bào gǔ. shí èr yuè guǐ sì, lǐ bù shàng shū fèi hóng jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. jiǎ wǔ, qīng hé kǒu zhì liǔ pù, huáng hé qīng sān rì. xīn chǒu, zéi lüè cāng xī, bīng bèi fù shǐ féng jié bài sǐ. shì nián, zì jī fǔ qì jiāng huái chǔ shǔ, dào zéi shā guān lì, shān dōng yóu shén, zhì pò jiǔ shí yú chéng, dào lù gěng jué. liú qiú hā mì rù gòng.
六年春正月甲子,大祀天地于南郊。癸酉,贼陷营山,杀佥事王源。二月丙申,寘鐇伏诛。己酉,起左都御史陈金总制江西军务讨贼。三月戊辰,赐杨慎等进士及第、出身有差。庚午,惠安伯张伟充总兵官,右都御史马中锡提督军务,讨直隶、河南、山东贼。丙子,免被寇州县税粮一年。是月,小王子入河套,犯沿边诸堡。夏四月癸未,刘忠乞省墓归。是月,淮安盗起。六月,山西盗起。秋七月壬申,贼犯文安,京师戒严。癸酉,调宣府、延绥兵入援。八月己卯,兵部侍郎陆完将边军讨贼。四川巡抚都御史林俊擒斩贼首蓝廷瑞、鄢本恕。甲申,贼刘六犯固安。丙戌,召张伟、马中锡还。九月丙寅,再调宣府及辽东兵益陆完军。冬十月癸未,贼陷长山,典史李暹战死。甲申,贼焚粮艘于济宁州。丁酉,甘州副总兵白琮败小王子于柴沟。十一月庚戌,太监谷大用、张忠、伏羌伯毛锐帅京军会陆完讨贼。丙辰,户部侍郎丛兰、王琼振两畿、河南、山东。戊午,京师地震。辛酉,敕修省。乙亥,瘗暴骨。十二月癸巳,礼部尚书费宏兼文渊阁大学士,预机务。甲午,清河口至柳铺,黄河清三日。辛丑,贼掠苍溪,兵备副使冯杰败死。是年,自畿辅迄江、淮、楚、蜀,盗贼杀官吏,山东尤甚,至破九十余城,道路梗绝。琉球、哈密入贡。
qī nián chūn zhēng yuè jiǎ yín, zéi fàn bà zhōu, jīng shī jiè yán. dīng sì, xiàn dài chéng, zhī xiàn zhāng rǔ zhōu zhǔ bù lǐ quán zhàn sǐ. jǐ wèi, dà sì tiān dì yú nán jiāo. èr yuè dīng chǒu, fù dōu yù shǐ péng zé xián níng bó chóu yuè tí dū jūn wù, tài jiàn lù yín jiān jūn, tǎo hé nán zéi. jǐ mǎo, zéi fàn lái zhōu, zhǐ huī qiān shì cài xiǎn děng lì zhàn sǐ. sān yuè xīn wèi, fù zǒng bīng shí yuán bài jī yú hé nán, dū du qiān shì féng zhēn lì zhàn sǐ. xià wǔ yuè bǐng wǔ, lù wán bài zéi yú lái zhōu, shān dōng zéi píng. jiǎ yín, zuǒ dōu yù shǐ chén jīn tǎo píng fǔ zhōu zéi. bǐng yín, zéi shā fù dōu yù shǐ mǎ bǐng rán yú wǔ chāng jiāng zhōng. rùn yuè rén chén, chóu yuè bài zéi yú guāng shān, hé nán zéi píng. qiū qī yuè guǐ sì, jiāng xī zéi shā fù shǐ zhōu xiàn yú huá lín. dīng yǒu, zhèn sì chuān jī. bā yuè guǐ hài, lù wán zhuī jiān liú qī děng zéi yú láng shān. jiǔ yuè yǐ yǒu, chén jīn tǎo píng huá lín zéi. wù zǐ, zhào hóng zhōng hái. dōu yù shǐ péng zé zǒng zhì sì chuān jūn wù. bǐng shēn, cì yì zǐ yī bǎi èr shí qī rén guó xìng. dōng shí yuè, miǎn hé nán jiāng xī zhè jiāng bèi zāi kòu zhě shuì liáng. shí yī yuè rén shēn, shí yuán wèi píng zéi jiāng jūn, huì péng zé tǎo sì chuān zéi. dīng hài, liú dà tóng xuān fǔ liáo dōng bīng yú jīng yíng, lǐ dōng yáng jiàn, bù tīng. shí èr yuè dīng mǎo, lǐ dōng yáng zhì shì. shì yuè, miǎn liǎng jī shān dōng shān xī shǎn xī bèi zāi kòu zhě shuì liáng. shì nián, ān nán rì běn hā mì rù gòng.
七年春正月甲寅,贼犯霸州,京师戒严。丁巳,陷大城,知县张汝舟、主簿李铨战死。己未,大祀天地于南郊。二月丁丑,副都御史彭泽、咸宁伯仇钺提督军务,太监陆訚监军,讨河南贼。己卯,贼犯莱州,指挥佥事蔡显等力战死。三月辛未,副总兵时源败绩于河南,都督佥事冯祯力战死。夏五月丙午,陆完败贼于莱州,山东贼平。甲寅,左都御史陈金讨平抚州贼。丙寅,贼杀副都御史马炳然于武昌江中。闰月壬辰,仇钺败贼于光山,河南贼平。秋七月癸巳,江西贼杀副使周宪于华林。丁酉,振四川饥。八月癸亥,陆完追歼刘七等贼于狼山。九月乙酉,陈金讨平华林贼。戊子,召洪钟还。都御史彭泽总制四川军务。丙申,赐义子一百二十七人国姓。冬十月,免河南、江西、浙江被灾寇者税粮。十一月壬申,时源为平贼将军,会彭泽讨四川贼。丁亥,留大同、宣府、辽东兵于京营,李东阳谏,不听。十二月丁卯,李东阳致仕。是月,免两畿、山东、山西、陕西被灾寇者税粮。是年,安南、日本、哈密入贡。
bā nián chūn zhēng yuè guǐ yǒu, yòu fù dōu yù shǐ yú jiàn dài chén jīn tǎo jiāng xī zéi. rén wǔ, dà sì tiān dì yú nán jiāo. yǐ yǒu, yǐ biān jiāng jiāng bīn xǔ tài fēn lǐng jīng yíng, cì guó xìng. xún shè liǎng guān tīng jūn, mìng bīn tài fēn lǐng zhī. guǐ sì, hù bù shì láng cóng lán qiān dōu yù shǐ chén yù xún biān. èr yuè bǐng wǔ, yǐ píng zéi gōng, fēng tài jiàn gǔ dà yòng dì dà liàng lù yín zhí yǒng jiē wèi bó. sān yuè wù zǐ, zhì zhèn guó fǔ chù xuān fǔ guān jūn. jiǎ wǔ, yǐ hàn chì qún chén xiū shěng. xià sì yuè yǐ chǒu, péng zé pò zéi yú jiàn zhōu. wǔ yuè xīn sì, chóu yuè chōng zǒng bīng guān, shuài jīng yíng bīng yù dí yú dà tóng. liù yuè wù xū, hé jué huáng líng gāng. yǐ mǎo, yú jiàn pò zéi yú guì xī. qiū bā yuè, miǎn nán jī shuǐ zāi shuì liáng. tǔ lǔ fān xí jù hā mì. dōng shí yuè dīng wèi, yú jiàn lián pò zéi yú dōng xiāng, jiāng xī zéi píng. shí èr yuè, nán jīng xíng bù shì láng dèng zhāng zhèn jiāng xī jī. shì nián, hā mì rù gòng.
八年春正月癸酉,右副都御史俞谏代陈金讨江西贼。壬午,大祀天地于南郊。乙酉,以边将江彬、许泰分领京营,赐国姓。寻设两官厅军,命彬、泰分领之。癸巳,户部侍郎丛兰、佥都御史陈玉巡边。二月丙午,以平贼功,封太监谷大用弟大亮、陆訚侄永皆为伯。三月戊子,置镇国府处宣府官军。甲午,以旱敕群臣修省。夏四月乙丑,彭泽破贼于剑州。五月辛巳,仇钺充总兵官,帅京营兵御敌于大同。六月戊戌,河决黄陵冈。乙卯,俞谏破贼于贵溪。秋八月,免南畿水灾税粮。土鲁番袭据哈密。冬十月丁未,俞谏连破贼于东乡,江西贼平。十二月,南京刑部侍郎邓璋振江西饥。是年,哈密入贡。
jiǔ nián chūn zhēng yuè dīng chǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. gēng chén, qián qīng gōng zāi. èr yuè gēng zǐ, dì shǐ wēi xíng. bǐng wǔ, lǐ bù shàng shū jìn guì jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. guǐ chǒu, péng zé shí yuán tǎo píng sì chuān zéi. sān yuè xīn sì, cì táng gāo děng jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. xià sì yuè dīng yǒu, fù níng wáng hù wèi, yǔ tún tián. wǔ yuè yǐ chǒu, fèi chǒng zhì shì. jǐ chǒu, péng zé zǒng dū gān sù jūn wù, jīng lǐ hā mì. liù yuè yǐ mǎo, kāi yún nán yín kuàng. qiū qī yuè yǐ chǒu, xiǎo wáng zǐ fàn xuān fǔ dà tóng. tài jiàn zhāng yǒng tí dū jūn wù, dū du bái yù chōng zǒng bīng guān, shuài jīng yíng bīng yù zhī. bā yuè xīn mǎo shuò, rì yǒu shí zhī. xīn chǒu, xiǎo wáng zǐ fàn bái yáng kǒu. yǐ sì, jīng shī dì zhèn. jǐ wèi, xiǎo wáng zǐ rù níng wǔ guān, lüè xīn zhōu dìng xiāng níng huà. jiǔ yuè rén xū, fàn xuān fǔ wèi zhōu. gēng wǔ, dì xiá hǔ bèi shāng, bù shì cháo, biān xiū wáng sī yǐ jiàn zhé ráo píng yì chéng. dōng shí yuè jǐ yǒu, qiǎn shǐ cǎi mù yú chuān hú. shí yī yuè xīn yǒu, fèi guī shàn wáng dāng hù wèi shù rén, zì shā. shí èr yuè jiǎ yín, jiàn qián qīng gōng, jiā tiān xià fù yī bǎi wàn. shì nián, ān nán hā mì wū sī cáng rù gòng. shí nián chūn zhēng yuè guǐ hài, bó mù, xiǎng tài miào. wù chén, bó mù, sì tiān dì yú nán jiāo. sān yuè rén shēn, yáng tíng hé yǐ yōu qù. xià rùn sì yuè xīn yǒu, lì bù shàng shū yáng yī qīng jiān wǔ yīng diàn dà xué shì, yù jī wù. wù yín, zhào péng zé hái. qiū bā yuè bǐng yín, xiǎo wáng zǐ fàn gù yuán. dōng shí èr yuè guǐ chǒu shuò, rì yǒu shí zhī. jǐ mǎo, miǎn nán jī hàn zāi qiū liáng. shì nián, liú qiú ān nán hā mì sā mǎ ér hǎn rù gòng.
九年春正月丁丑,大祀天地于南郊。庚辰,乾清宫灾。二月庚子,帝始微行。丙午,礼部尚书靳贵兼文渊阁大学士,预机务。癸丑,彭泽、时源讨平四川贼。三月辛巳,赐唐皋等进士及第、出身有差。夏四月丁酉,复宁王护卫,予屯田。五月乙丑,费宠致仕。己丑,彭泽总督甘肃军务,经理哈密。六月乙卯,开云南银矿。秋七月乙丑,小王子犯宣府、大同。太监张永提督军务,都督白玉充总兵官,帅京营兵御之。八月辛卯朔,日有食之。辛丑,小王子犯白羊口。乙巳,京师地震。己未,小王子入宁武关,掠忻州、定襄、宁化。九月壬戌,犯宣府、蔚州。庚午,帝狎虎被伤,不视朝,编修王思以谏谪饶平驿丞。冬十月己酉,遣使采木于川、湖。十一月辛酉,废归善王当沍为庶人,自杀。十二月甲寅,建乾清宫,加天下赋一百万。是年,安南、哈密、乌斯藏入贡。十年春正月癸亥,薄暮,享太庙。戊辰,薄暮,祀天地于南郊。三月壬申,杨廷和以忧去。夏闰四月辛酉,吏部尚书杨一清兼武英殿大学士,预机务。戊寅,召彭泽还。秋八月丙寅,小王子犯固原。冬十二月癸丑朔,日有食之。己卯,免南畿旱灾秋粮。是年,琉球、安南、哈密、撒马儿罕入贡。
shí yī nián chūn zhēng yuè yǐ wèi, dà sì tiān dì yú nán jiāo. xià sì yuè, zhèn hé nán jī. wǔ yuè gēng yín, tǔ lǔ fān yǐ hā mì lái guī. jiǎ chén, lù zì gōng nán zǐ sān qiān sì bǎi yú rén chōng hǎi hù. shì yuè, zhèn shǎn xī jī. qiū qī yuè yǐ wèi, xiǎo wáng zǐ fàn jì zhōu bái yáng kǒu, tài jiàn zhāng zhōng jiān dū jūn wù, zuǒ dū du liú huī chōng zǒng bīng guān, shuài dōng xī guān tīng jūn yù zhī. bǐng wǔ, gōng bù shì láng zhào huáng yú lín chì jī nèi wǔ bèi. bā yuè dīng sì, zuǒ dōu yù shǐ péng zé chéng guó gōng zhū fǔ shuài jīng yíng bīng fáng biān. gēng shēn, cì wǎn píng xiàn bèi kòu zhě rén mǐ èr shí. jiǎ zǐ, yáng yī qīng zhì shì. dīng chǒu, lǐ bù shàng shū jiǎng miǎn jiān wén yuān gé dà xué shì, yù jī wù. jiǔ yuè, tǔ lǔ fān fù jù hā mì, qīn sù zhōu, shā yóu jī ruì níng. dōng shí yuè jǐ yǒu shuò, xiǎng tài miào, qiǎn shǐ dài xíng lǐ. shí yī yuè jiǎ shēn, miǎn hú guǎng bèi zāi shuì liáng. shì nián, liú qiú tiān fāng rù gòng.
十一年春正月乙未,大祀天地于南郊。夏四月,振河南饥。五月庚寅,土鲁番以哈密来归。甲辰,录自宫男子三千四百余人充海户。是月,振陕西饥。秋七月乙未,小王子犯蓟州白羊口,太监张忠监督军务,左都督刘晖充总兵官,帅东西官厅军御之。丙午,工部侍郎赵璜、俞琳饬畿内武备。八月丁巳,左都御史彭泽、成国公朱辅帅京营兵防边。庚申,赐宛平县被寇者人米二石。甲子,杨一清致仕。丁丑,礼部尚书蒋冕兼文渊阁大学士,预机务。九月,土鲁番复据哈密,侵肃州,杀游击芮宁。冬十月己酉朔,享太庙,遣使代行礼。十一月甲申,免湖广被灾税粮。是年,琉球、天方入贡。
shí èr nián chūn zhēng yuè jǐ chǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. suì liè yú nán hǎi zǐ, yè zhōng hái, yù fèng tiān diàn shòu cháo hè. sān yuè guǐ sì, cì shū fēn děng jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. wù xū, yǐ liǎng huái zhè jiāng sì chuān hé dōng yán kè chōng shǎn xī zhī zào. xià sì yuè rén zǐ, jìn guì zhì shì. bǐng chén, fù zǒng bīng zhèng lián bài tǔ lǔ fān yú guā zhōu. wǔ yuè bǐng zǐ, lǐ bù shàng shū máo jì jiān dōng gé dà xué shì, yù jī wù. liù yuè yǐ sì shuò, rì yǒu shí zhī. qiū bā yuè jiǎ chén, wēi fú rú chāng píng. yǐ sì, liáng chǔ jiǎng miǎn máo jì zhuī jí yú shā hé, qǐng huí bì, bù tīng. jǐ yǒu, zhì jū yōng guān, xún guān yù shǐ zhāng qīn bì guān jù mìng, nǎi hái. bǐng chén, zhì zì chāng píng. wù wǔ, yè shì cháo. guǐ hài, fù dōu yù shǐ wú tíng jǔ zhèn hú guǎng jī. bǐng yín, yè wēi fú chū dé shèng mén, rú jū yōng guān. xīn wèi, chū guān, xìng xuān fǔ, mìng gǔ dà yòng shǒu guān, wú chū jīng cháo guān. jiǔ yuè xīn mǎo, hé jué chéng wǔ. rén chén, rú yáng hé, zì chēng zǒng dū jūn wù wēi wǔ dà jiàng jūn zǒng bīng guān. gēng zǐ, shū tǎng yín yī bǎi wàn liǎng yú xuān fǔ. dōng shí yuè guǐ mǎo, zhù bì shùn shèng chuān. jiǎ chén, xiǎo wáng zǐ fàn yáng hé, lüè yīng zhōu. dīng wèi, qīn dū zhū jūn yù zhī, zhàn wǔ rì. xīn hài, kòu yǐn qù, zhù bì dà tóng. shí yī yuè dīng hài, zhào yáng tíng hé fù rù gé. wù zǐ, hái zhì xuān fǔ. shí èr yuè guǐ hài, qún chén fù xíng zài qǐng hái gōng, bù dé chū guān ér hái. rùn yuè dīng hài, yíng chūn yú xuān fǔ. shì nián, liú qiú wū sī cáng rù gòng.
十二年春正月己丑,大祀天地于南郊。遂猎于南海子,夜中还,御奉天殿受朝贺。三月癸巳,赐舒芬等进士及第、出身有差。戊戌,以两淮、浙江、四川、河东盐课充陕西织造。夏四月壬子,靳贵致仕。丙辰,副总兵郑廉败土鲁番于瓜州。五月丙子,礼部尚书毛纪兼东阁大学士,预机务。六月乙巳朔,日有食之。秋八月甲辰,微服如昌平。乙巳,梁储、蒋冕、毛纪追及于沙河,请回跸,不听。己酉,至居庸关,巡关御史张钦闭关拒命,乃还。丙辰,至自昌平。戊午,夜视朝。癸亥,副都御史吴廷举振湖广饥。丙寅,夜微服出德胜门,如居庸关。辛未,出关,幸宣府,命谷大用守关,毋出京朝官。九月辛卯,河决城武。壬辰,如阳和,自称总督军务威武大将军总兵官。庚子,输帑银一百万两于宣府。冬十月癸卯,驻跸顺圣川。甲辰,小王子犯阳和,掠应州。丁未,亲督诸军御之,战五日。辛亥,寇引去,驻跸大同。十一月丁亥,召杨廷和复入阁。戊子,还至宣府。十二月癸亥,群臣赴行在请还宫,不得出关而还。闰月丁亥,迎春于宣府。是年,琉球、乌斯藏入贡。
shí sān nián chūn zhēng yuè xīn chǒu shuò, dì zài xuān fǔ. bǐng wǔ, zhì zì xuān fǔ, mìng qún chén jù cǎi zhàng yáng jiǔ jiāo yíng, yù zhàng diàn shòu hè. dīng wèi, bà nán jiāo zhì zhāi. gēng xū, dà sì tiān dì yú nán jiāo, suì liè yú nán hǎi zǐ. xīn hài, hái gōng. xīn yǒu, fù rú xuān fǔ. shì yuè, zhèn liǎng jī shān dōng shuǐ zāi. gěi jīng shī liú mín mǐ, rén sān dòu. yì sǐ zhě. èr yuè jǐ mǎo, tài huáng tài hòu bēng. rén wǔ, zhì zì xuān fǔ. sān yuè wù chén, rú chāng píng. xià sì yuè jǐ sì shuò, yè liù líng, suì xìng mì yún. wǔ yuè jǐ hài shuò, rì yǒu shí zhī. zhù bì xǐ fēng kǒu. wù shēn, zhì zì xǐ fēng kǒu. liù yuè gēng chén, tài huáng tài hòu zǐ gōng fā jīng shī, dì róng fú cóng. jiǎ shēn, zàng xiào zhēn chún huáng hòu. yǐ yǒu, zhì zì chāng píng. qiū qī yuè jǐ hài. lù yīng zhōu gōng, xù yīn shēng shǎng zhě wǔ wàn yú rén. bǐng wǔ, fù rú xuān fǔ. bā yuè yǐ yǒu, rú dà tóng. jiǔ yuè gēng zǐ, cì piān tóu guān. guǐ chǒu, chì yuē:" zǒng dū jūn wù wēi wǔ dà jiàng jūn zǒng bīng guān zhū shòu qīn tǒng liù shī, sù qīng biān jìng, tè jiā fēng zhèn guó gōng, suì zhī lù mǐ wǔ qiān dàn. lì bù rú chì fèng xíng." jiǎ yín, fēng zhū bīn wèi píng lǔ bó, zhū tài wèi ān biān bó. dōng shí yuè wù chén, dù hé. jǐ mǎo, cì yú lín. shí yī yuè gēng zǐ, diào xī guān tīng jí sì wèi yíng bīng fù xuān dà. rén zǐ, cì suí dé, xìng zǒng bīng guān dài qīn dì. shí èr yuè wù yín, dù hé, xìng shí zhōu. wù zǐ, cì tài yuán. shì nián, liú qiú tiān fāng wǎ là rù gòng.
十三年春正月辛丑朔,帝在宣府。丙午,至自宣府,命群臣具彩帐、羊酒郊迎,御帐殿受贺。丁未,罢南郊致斋。庚戌,大祀天地于南郊,遂猎于南海子。辛亥,还宫。辛酉,复如宣府。是月,振两畿、山东水灾。给京师流民米,人三斗。瘗死者。二月己卯,太皇太后崩。壬午,至自宣府。三月戊辰,如昌平。夏四月己巳朔,谒六陵,遂幸密云。五月己亥朔,日有食之。驻跸喜峰口。戊申,至自喜峰口。六月庚辰,太皇太后梓宫发京师,帝戎服从。甲申,葬孝贞纯皇后。乙酉,至自昌平。秋七月己亥。录应州功,叙荫升赏者五万余人。丙午,复如宣府。八月乙酉,如大同。九月庚子,次偏头关。癸丑,敕曰:“总督军务威武大将军总兵官朱寿亲统六师,肃清边境,特加封镇国公,岁支禄米五千石。吏部如敕奉行。”甲寅,封朱彬为平虏伯,朱泰为安边伯。冬十月戊辰,渡河。己卯,次榆林。十一月庚子,调西官厅及四卫营兵赴宣、大。壬子,次绥德,幸总兵官戴钦第。十二月戊寅,渡河,幸石州。戊子,次太原。是年,琉球、天方、瓦剌入贡。
shí sì nián chūn zhēng yuè bǐng shēn shuò, dì zài tài yuán. jiǎ chén, gǎi bo jiāo. rén zǐ, hái xuān fǔ. èr yuè rén shēn, zhì zì xuān fǔ. dīng chǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo, suì liè yú nán hǎi zǐ. shì rì, jīng shī dì zhèn. jǐ chǒu, dì zì jiā tài shī, yù lǐ bù yuē:" zǒng dū jūn wù wēi wǔ dà jiàng jūn zǒng bīng guān tài shī zhèn guó gōng zhū shòu jiāng xún liǎng jī shān dōng, sì shén qí fú, qí jù yí yǐ wén." sān yuè guǐ chǒu, yǐ jiàn xún xìng, xià bīng bù láng zhōng huáng gǒng liù rén yú jǐn yī wèi yù, guì xiū zhuàn shū fēn bǎi yǒu qī rén yú wǔ mén wǔ rì. jīn wú wèi dōu zhǐ huī qiān shì zhāng yīng zì rèn yǐ jiàn, wèi shì duó rèn, dé bù sǐ, jū zhì, zhàng shā zhī. yǐ mǎo, xià sì zhèng zhōu xù xíng rén sī fù yú tíng zàn zhǔ shì lín dà lù sān shí sān rén yú jǐn yī wèi yù. wù wǔ, zhàng shū fēn děng bǎi yǒu qī rén yú què xià. shì rì, fēng mái zhòu huì. xià sì yuè jiǎ zǐ, miǎn nán jī bèi zāi shuì liáng. wù yín, zhàng huáng gǒng děng sān shí jiǔ rén yú què xià, xiān hòu sǐ zhě shí yī rén. wǔ yuè jǐ hài, zhào shān dōng shān xī shǎn xī hé nán hú guǎng liú mín guī yè zhě, guān gěi lǐn shí lú shè niú zhǒng, fù wǔ nián. liù yuè bǐng zǐ, níng wáng chén háo fǎn, xún fǔ jiāng xī yòu fù dōu yù shǐ sūn suì nán chāng bīng bèi fù shǐ xǔ kuí sǐ zhī. wù yín, xiàn nán kāng. jǐ mǎo, xiàn jiǔ jiāng. qiū qī yuè jiǎ chén, dì zì jiāng tǎo chén háo, ān biān bó zhū tài wèi wēi wǔ fù jiāng jūn. shuài shī wèi xiān fēng. bǐng wǔ, chén háo fàn ān qìng, dōu zhǐ huī yáng ruì zhī fǔ zhāng wén jǐn yù què zhī. xīn hài, tí dū nán gàn tīng zhāng jūn wù fù dōu yù shǐ wáng shǒu rén shuài bīng fù nán chāng. dīng sì, shǒu rén bài chén háo yú qiáo shě, qín zhī. bā yuè guǐ wèi, chē jià fā jīng shī. dīng hài, cì zhuō zhōu, wáng shǒu rén jié zòu zhì, mì bù fā. dōng shí yī yuè yǐ sì, yú yú qīng jiāng pǔ. rén zǐ, dōng zhì, shòu hè yú tài jiàn zhāng yáng dì. shí èr yuè xīn yǒu, cì yáng zhōu. yǐ yǒu, dù jiāng. bǐng xū, zhì nán jīng. shì suì, huái yáng jī, rén xiāng shí. sā mǎ ér hǎn rù gòng.
十四年春正月丙申朔,帝在太原。甲辰,改卜郊。壬子,还宣府。二月壬申,至自宣府。丁丑,大祀天地于南郊,遂猎于南海子。是日,京师地震。己丑,帝自加太师,谕礼部曰:“总督军务威武大将军总兵官太师镇国公朱寿将巡两畿、山东,祀神祈福,其具仪以闻。”三月癸丑,以谏巡幸,下兵部郎中黄巩六人于锦衣卫狱,跪修撰舒芬百有七人于午门五日。金吾卫都指挥佥事张英自刃以谏,卫士夺刃,得不死,鞫治,杖杀之。乙卯,下寺正周叙、行人司副余廷瓒、主事林大辂三十三人于锦衣卫狱。戊午,杖舒芬等百有七人于阙下。是日,风霾昼晦。夏四月甲子,免南畿被灾税粮。戊寅,杖黄巩等三十九人于阙下,先后死者十一人。五月己亥,诏山东、山西、陕西、河南、湖广流民归业者,官给廪食、庐舍、牛种,复五年。六月丙子,宁王宸濠反,巡抚江西右副都御史孙燧、南昌兵备副使许逵死之。戊寅,陷南康。己卯,陷九江。秋七月甲辰,帝自将讨宸濠,安边伯朱泰为威武副将军。帅师为先锋。丙午,宸濠犯安庆,都指挥杨锐、知府张文锦御却之。辛亥,提督南赣汀漳军务副都御史王守仁帅兵复南昌。丁巳,守仁败宸濠于樵舍,擒之。八月癸未,车驾发京师。丁亥,次涿州,王守仁捷奏至,秘不发。冬十一月乙巳,渔于清江浦。壬子,冬至,受贺于太监张阳第。十二月辛酉,次扬州。乙酉,渡江。丙戌,至南京。是岁,淮、扬饥,人相食。撒马儿罕入贡。
shí wǔ nián chūn zhēng yuè gēng yín shuò, dì zài nán jīng. guǐ sì, gǎi bo jiāo. xià sì yuè jǐ wèi, zhèn huái yáng zhū fǔ jī. liù yuè dīng sì. cì niú shǒu shān, zhū jūn yè jīng. qiū qī yuè, xiǎo wáng zǐ fàn dà tóng xuān fǔ. bā yuè guǐ wèi, miǎn jiāng xī shuì liáng. rùn yuè guǐ sì, shòu jiāng xī fú. dīng yǒu, fā nán jīng. guǐ mǎo, cì zhèn jiāng, xìng dà xué shì yáng yī qīng dì, lín gù dà xué shì jìn guì sàng. jiǔ yuè jǐ sì, yú yú jī shuǐ chí, zhōu fù, jiù miǎn, suì bù yù. dōng shí yuè gēng xū, cì tōng zhōu. shí yī yuè gēng shēn, zhì jiāo tōng chén háo zhě zuì, zhí lì bù shàng shū lù wán fù xíng zài. shí èr yuè jǐ chǒu, chén háo fú zhū. jiǎ wǔ, hái jīng shī, gào jié yú jiāo miào shè jì. dīng yǒu, dà sì tiān dì yú nán jiāo. chū xiàn jí zuò, bù kè chéng lǐ. shì nián, liú qiú zhàn chéng fú láng jī tǔ lǔ fān rù gòng.
十五年春正月庚寅朔,帝在南京。癸巳,改卜郊。夏四月己未,振淮、扬诸府饥。六月丁巳。次牛首山,诸军夜惊。秋七月,小王子犯大同、宣府。八月癸未,免江西税粮。闰月癸巳,受江西俘。丁酉,发南京。癸卯,次镇江,幸大学士杨一清第,临故大学士靳贵丧。九月己巳,渔于积水池,舟覆,救免,遂不豫。冬十月庚戌,次通州。十一月庚申,治交通宸濠者罪,执吏部尚书陆完赴行在。十二月己丑,宸濠伏诛。甲午,还京师,告捷于郊庙社稷。丁酉,大祀天地于南郊。初献疾作,不克成礼。是年,琉球、占城、佛郎机、土鲁番入贡。
shí liù nián chūn zhēng yuè guǐ hài, gǎi bo jiāo. èr yuè jǐ hài, xún fǔ yún nán fù dōu yù shǐ hé mèng chūn tǎo píng mí lè zhōu miáo. sān yuè guǐ chǒu shuò, rì yǒu shí zhī. gēng shēn, gǎi xī gōng tīng wèi wēi wǔ tuán yíng. yǐ chǒu, dà jiàn, yù sī lǐ jiān yuē:" zhèn jí bù kě wéi yǐ. qí yǐ zhèn yì dá huáng tài hòu, tiān xià shì zhòng, yǔ gé chén shěn chǔ zhī. qián shì jiē yóu zhèn wù, fēi rǔ cáo suǒ néng yù yě." bǐng yín, bēng yú bào fáng, nián sān shí yǒu yī. yí zhào zhào xìng xiàn wáng cháng zǐ sì wèi. bà wēi wǔ tuán yíng, qiǎn hái gè biān jūn, gé jīng chéng nèi wài huáng diàn, fàng bào fáng fān sēng jí jiào fāng sī lè rén. wù chén, bān yí zhào yú tiān xià, shì xì qiú, hái sì fāng suǒ xiàn fù nǚ, tíng bù jí gōng yì, shōu xuān fǔ xíng gōng jīn bǎo hái nèi kù. gēng wǔ, zhí jiāng bīn děng xià yù. shì zōng rù lì. wǔ yuè jǐ wèi, shàng zūn shì, miào hào wǔ zōng, zàng kāng líng.
十六年春正月癸亥,改卜郊。二月己亥,巡抚云南副都御史何孟春讨平弥勒州苗。三月癸丑朔,日有食之。庚申,改西宫厅为威武团营。乙丑,大渐,谕司礼监曰:“朕疾不可为矣。其以朕意达皇太后,天下事重,与阁臣审处之。前事皆由朕误,非汝曹所能预也。”丙寅,崩于豹房,年三十有一。遗诏召兴献王长子嗣位。罢威武团营,遣还各边军,革京城内外皇店,放豹房番僧及教坊司乐人。戊辰,颁遗诏于天下,释系囚,还四方所献妇女,停不急工役,收宣府行宫金宝还内库。庚午,执江彬等下狱。世宗入立。五月己未,上尊谥,庙号武宗,葬康陵。
zàn yuē: míng zì zhèng tǒng yǐ lái, guó shì jìn ruò. yì huáng shǒu chú nì jǐn, gōng yù biān kòu, fèn rán yù yǐ wǔ gōng zì xióng. rán dān lè xī yóu, nì jìn qún xiǎo, zhì zì shǔ guān hào, guān lǚ zhī fēn dàng rán yǐ. yóu xìng yòng rén zhī bǐng gōng zì cāo chí, ér bǐng jūn zhū chén bǔ jū kuāng jiù, shì yǐ cháo gāng wěn luàn, ér bù dǐ yú wēi wáng. jiǎ shǐ chéng xiào zōng zhī yí zé, zhì jié jǐn dù, yǒu zhōng zhǔ zhī cāo, zé guó tài ér míng wán, qǐ zhì zhòng hòu rén zhī zǐ yì zāi!
赞曰:明自正统以来,国势浸弱。毅皇手除逆瑾,躬御边寇,奋然欲以武功自雄。然耽乐嬉游,暱近群小,至自署官号,冠履之分荡然矣。犹幸用人之柄躬自操持,而秉钧诸臣补苴匡救,是以朝纲紊乱,而不底于危亡。假使承孝宗之遗泽,制节谨度,有中主之操,则国泰而名完,岂至重后人之訾议哉!