shí huò liù
◎食货六
shàng gòng cǎi zào cǎi zào chái tàn cǎi mù zhū chí zhī zào shāo zào fèng xiǎng kuài jì
○上供采造 采造 柴炭 采木 珠池 织造 烧造 俸饷 会计
cǎi zào zhī shì, lèi cháo chǐ jiǎn bù tóng. dà yuē mí yú yīng zōng, jì yǐ xiàn wǔ, zhì shì zōng shén zōng ér jí. qí shì mù fán suǒ, zhēng suǒ fēn yún. zuì jù qiě nán zhě, yuē cǎi mù. suì zào zuì dà zhě, yuē zhī zào yuē shāo zào. jiǔ lǐ shàn xiū zé zhǎng zhī guāng lù sì, cǎi bàn chéng jiù zé gōng bù sì sī nèi jiān sī jú huò zhuān chāi zhí zhī, chái tàn zé zhǎng zhī xī xīn sī. ér zuì wéi mín hài zhě, lǜ yóu zhōng guān.
采造之事,累朝侈俭不同。大约靡於英宗,继以宪、武,至世宗、神宗而极。其事目繁琐,徵索纷纭。最钜且难者,曰采木。岁造最大者,曰织造、曰烧造。酒醴膳羞则掌之光禄寺,采办成就则工部四司、内监司局或专差职之,柴炭则掌之惜薪司。而最为民害者,率由中官。
míng chū, shàng gòng jiǎn shěng. jùn xiàn gòng xiāng mǐ rén shēn pú táo jiǔ, tài zǔ yǐ wéi láo mín, què zhī. rén zōng chū, guāng lù qīng jǐng quán zòu, suì lì qiǎn zhèng guān wǎng nán jīng cǎi yù miàn lí, dì chì zhī yuē:" xiǎo rén bù dá zhèng tǐ. zhèn fāng xià zhào, jǐn bà bù jí zhī wù yǐ xī mín, qǐ yǐ kǒu fù xì gù, shī dà xìn yé!" xuān zōng shí, bà yǒng lè zhōng hé zhōu guān mǎi rǔ niú zào shàng gòng sū yóu zhě, yǐ qí niú gěi tún jūn. mìng yù shǐ èr rén chá shì guāng lù sì, fán nèi wài guān duō zhī jí xū suǒ zhě, zhí zòu. yīng zōng chū zhèng, sān yáng dāng zhóu, jiǎn nán jī zī mù huáng niú sì wàn, táng mì guǒ pǐn jū pú sū yóu chá yá jīng nuò sù mǐ yào cái jiē jiǎn shěng yǒu chà, chè zhū chù bǔ yú guān. jí wèi shù yuè, duō suǒ zǔn jié. fán shàng yòng shàn shí qì mǐn sān shí wàn qī qiān yǒu qí, nán gōng bù zào, jīn lóng fèng bái cí zhū qì, ráo zhōu zào, zhū hóng shàn hé zhū qì, yíng shàn suǒ zào, yǐ jìn gōng zhōng shí wù, shàng shàn jiān lǜ gān méi zhī. dì lìng bèi tiē jù shū, rú shù huán gěi. jǐng dì shí, cóng yú qiān yán, bà zhēn dìng hé jiān cǎi yě wèi zhí gū hǎi kǒu zào gān yú nèi shǐ.
明初,上供简省。郡县贡香米、人参、葡萄酒,太祖以为劳民,却之。仁宗初,光禄卿井泉奏,岁例遣正官往南京采玉面狸,帝叱之曰:“小人不达政体。朕方下诏,尽罢不急之务以息民,岂以口腹细故,失大信耶!”宣宗时,罢永乐中河州官买乳牛造上供酥油者,以其牛给屯军。命御史二人察视光禄寺,凡内外官多支及需索者,执奏。英宗初政,三杨当轴,减南畿孳牧黄牛四万,糖蜜、果品、腒脯、酥油、茶芽、稉糯、粟米、药材皆减省有差,撤诸处捕鱼官。即位数月,多所撙节。凡上用膳食器皿三十万七千有奇,南工部造,金龙凤白瓷诸器,饶州造,硃红膳盒诸器,营膳所造,以进宫中食物,尚膳监率乾没之。帝令备帖具书,如数还给。景帝时,从於谦言,罢真定、河间采野味、直沽海口造乾鱼内使。
tiān shùn bā nián, guāng lù guǒ pǐn wù liào fán bǎi èr shí liù wàn bā qiān yú jīn, zēng jiù é sì zhī yī. chéng huà chū, zhào guāng lù sì shēng kǒu bù dé guò shí wàn. míng nián, sì chén lǐ chūn qǐng zēng. lǐ bù shàng shū yáo kuí yán:" zhèng tǒng jiān, jī é yáng shǐ suì fèi sān sì wàn. tiān shùn yǐ lái zēng sì bèi, bào tiǎn guò duō. qǐng cóng qián zhào." hòu èr nián, jǐ shì zhōng chén yuè yán:" guāng lù shì wù, gài yǐ shì qǔ. fù fàn yù zhī, rú bèi jié lüè. fū guāng lù suǒ gōng, xī jiē zú yòng, jīn bù rán zhě, xuān suǒ guò é, qīn yú wàng fèi yě." dà xué shì péng shí yì yán:" guāng lù sì wěi yòng xiǎo rén mǎi bàn, jiǎ gōng yíng sī, mín lì jǐn wèi suǒ duó. qǐng zhào xuān dé zhèng tǒng jiān lì, zhēn zhuó gōng yòng, jìn zhǐ mǎi bàn." yú shì jiǎn yú guǒ suì é shí zhī yī. hóng zhì yuán nián mìng guāng lù jiǎn zēng jiā gōng yìng. chū, guāng lù jù yù zhī guān qián shì wù, xíng tou lì yì yīn ér qīn shí. nǎi lìng gè xíng xiān bào nà ér hòu cháng jià, suì yǒu yóu shǒu hào wèi bào tóu, jiǎ yǐ gōng yìng wéi míng, yì jià bèi qǔ, yǐ chōng sī tuó. yù shǐ lǐ luán yǐ wéi yán, dì mìng jìn zhǐ. shí wǔ nián, guāng lù qīng wáng háng, liè shàng nèi wài guān yì jiǔ fàn jí suǒ chù qín shòu liào shí zhī shù, fán bǎi èr shí shì. nǎi jiàng zhǐ, yǒu réng jiù zhě, yǒu jiǎn bàn zhě, yǒu tíng zhǐ zhě. yú shì fàng qù qián míng mén hǔ nán hǎi zǐ māo xī huá mén yīng quǎn yù mǎ jiān shān hóu xī ān mén dà gē děng, jiǎn shěng yǒu chà, cún zhě jiǎn qí shí liào. zì chéng huà shí, tiān zuò jiā cháng suí bā shí yú yuán, chuán tiān tāng fàn zhōng guān bǎi wǔ shí yú yuán. tiān xià cháng gòng bù zú yú yòng, nǎi zé mǎi yú jīng shī pù hù. jià zhí bù shí gěi, shì jǐng fù lèi. bīng bù shàng shū liú dà xià yīn tiān biàn yán zhī, nǎi cái jiǎn zhōng guān, suì shěng yín bā shí yú wàn.
天顺八年,光禄果品物料凡百二十六万八千馀斤,增旧额四之一。成化初,诏光禄寺牲口不得过十万。明年,寺臣李春请增。礼部尚书姚夔言:“正统间,鸡鹅羊豕岁费三四万。天顺以来增四倍,暴殄过多。请从前诏。”后二年,给事中陈钺言:“光禄市物,概以势取。负贩遇之,如被劫掠。夫光禄所供,昔皆足用,今不然者,宣索过额,侵渔妄费也。”大学士彭时亦言:“光禄寺委用小人买办,假公营私,民利尽为所夺。请照宣德、正统间例,斟酌供用,禁止买办。”於是减鱼果岁额十之一。弘治元年命光禄减增加供应。初,光禄俱预支官钱市物,行头吏役因而侵蚀。乃令各行先报纳而后偿价,遂有游手号为报头,假以供应为名,抑价倍取,以充私橐。御史李鸾以为言,帝命禁止。十五年,光禄卿王珩,列上内外官役酒饭及所畜禽兽料食之数,凡百二十事。乃降旨,有仍旧者,有减半者,有停止者。於是放去乾明门虎、南海子猫、西华门鹰犬、御马监山猴、西安门大鸽等,减省有差,存者减其食料。自成化时,添坐家长随八十馀员,传添汤饭中官百五十馀员。天下常贡不足於用,乃责买於京师铺户。价直不时给,市井负累。兵部尚书刘大夏因天变言之,乃裁减中官,岁省银八十余万。
wǔ zōng zhī shì, gè gōng rì jìn yuè jìn, shù bèi tiān shùn shí. chú yì zhī é, dāng rén zōng shí jǐn liù qiān sān bǎi yú míng, jí xiàn zōng zēng sì zhī yī. shì zōng chū, jiǎn zhì sì qiān yī bǎi míng, suì é yín zǔn jié zhì shí sān wàn liǎng. zhōng nián fù zēng zhì sì shí wàn. é pài bù zú, jiè zhī tài cāng. tài cāng yòu bù zú, nǎi lìng yuán gōng sī fǔ yī shù zēng pài. yú shì dì yí qí gān méi, xià lǐ bù wèn zhuàng, zé guāng lù sì jù shù yǐ zòu. dì fù jiàng zhǐ jié zé, nǎi mìng yù shǐ jī hé yuè jìn jiē tiě, liǎng yuè jiān shěng yín èr wàn yú liǎng, zì shì suì yǐ wéi cháng.
武宗之世,各宫日进、月进,数倍天顺时。厨役之额,当仁宗时仅六千三百馀名,及宪宗增四之一。世宗初,减至四千一百名,岁额银撙节至十三万两。中年复增至四十万。额派不足,借支太仓。太仓又不足,乃令原供司府依数增派。於是帝疑其乾没,下礼部问状,责光禄寺具数以奏。帝复降旨诘责,乃命御史稽核月进揭帖,两月间省银二万馀两,自是岁以为常。
xiān shì shàng gòng zhī wù, rèn tǔ zuò gòng, yuē suì bàn. bù gěi, zé guān chū qián yǐ shì, yuē cǎi bàn. qí hòu běn zhé jiān shōu, cǎi bàn yù fán. yú shì zhào shāng zhì mǎi, wù jià duō kuī, shāng gǔ nì jī. èr shí qī nián, hù bù yán:" jīng shī zhào shāng nà huò qǔ zhí, fù shāng guī bì, yīng yì zhě jiē pín ruò xià hù, qǐng hé shí biān shěn." jǐ shì zhōng luó chóng kuí yán:" zhū shāng suǒ yǐ zhòng kùn zhě, wù jià jiàn zé jiǎn, ér guì zé bù gǎn zēng. qiě shōu nà bù shí, yī zāo fēng yǔ, suì bù kě yòng, duō zhì péi lèi. jì shōu zhī hòu, suǒ sī gēng dài bù cháng, bù jí gěi zhí, huò jìng shěn gé. xìng gěi zhí yǐ, guān sī zhé yuè yú shàng, fān yì yǐ hé yú xià, míng suī píng gū, suǒ de bù néng bàn. zhū bì ruò chú, shāng zì lè fù, xī yòng biān shěn." dì suī nà qí yán, ér réng biān shěn rú hù bù yì.
先是上供之物,任土作贡,曰岁办。不给,则官出钱以市,曰采办。其后本折兼收,采办愈繁。於是召商置买,物价多亏,商贾匿迹。二十七年,户部言:“京师召商纳货取直,富商规避,应役者皆贫弱下户,请核实编审。”给事中罗崇奎言:“诸商所以重困者,物价贱则减,而贵则不敢增。且收纳不时,一遭风雨,遂不可用,多致赔累。既收之后,所司更代不常,不即给直,或竟沈阁。幸给直矣,官司折阅于上,番役齮龁于下,名虽平估,所得不能半。诸弊若除,商自乐赴,奚用编审。”帝虽纳其言,而仍编审如户部议。
mù zōng cháo, guāng lù shǎo qīng lǐ jiàn zòu shí shì, dì nǎi kě zhī, pō yǒu suǒ jiǎn shěng: tíng zhǐ chéng tiān xiāng mǐ wài yù zhēn qín qí shòu, bà bǎo dǐ yú xiān. fán jiàn xīn zhī wù, lǐng yú guāng lù sì, wù qiǎn zhōng guān. yòu cóng tài jiàn lǐ fāng qǐng, tíng zhēng jiā zēng xì jīng mǐ bái qīng yán, mìng yī yī chéng hóng jiān lì. yù shǐ wáng zōng zài qǐng tíng jiā pài. bù yì xī zhǔn yuán é, guǒ pǐn bǎi qī wàn bā qiān yú jīn, shēng kǒu yín wǔ wàn bā qiān yú liǎng, miǎn jiā pài yín èr wàn yú. wèi xíng, ér shén zōng lì, zhào miǎn zhī. shì zōng mò nián, suì yòng zhǐ shí qī wàn liǎng, mù zōng cái èr wàn, zhǐ shí wǔ wàn yú, jīng fèi shěng yuē yǐ. wàn lì chū nián, yì jiǎn zhì shí sān sì wàn, zhōng nián jiàn zēng, jǐ sān shí wàn, ér pù hù zhī lèi zī shén. shí zhōng guān jìn nà suǒ lù, míng pū diàn qián, fèi bù zī, suǒ zhī bù zú xiāng dǐ, mín bù kān mìng, xiāng shuài bì nì. nǎi qiān jīng shī fù hù wèi shāng. lìng xià, bèi qiān zhě rú fù sǐ, zhòng huì yíng miǎn. guān sī mì gōu, ruò jī jiān dào. wǎn píng zhī xiàn liú yuē shū yán:" jīng mín yī yù qiān shāng, qǔ zhī bù yí háo fà, zī běn xī qìng. qǐng hòu gū xiān fā, yǐ sū mín kùn." yù shǐ wáng mèng zhèn chì qí yuè zhí, yuē shū zì hé jiě guān qù. zhì xī zōng shí, shāng lèi yì zhòng, yǒu shū wù yú guān zhōng bù dé yī qián zhě.
穆宗朝,光禄少卿李键奏十事,帝乃可之,颇有所减省:停止承天香米、外域珍禽奇兽,罢宝坻鱼鲜。凡荐新之物,领於光禄寺,勿遣中官。又从太监李芳请,停徵加增细稉米、白青盐,命一依成、弘间例。御史王宗载请停加派。部议悉准原额,果品百七万八千馀斤,牲口银五万八千馀两,免加派银二万馀。未行,而神宗立,诏免之。世宗末年,岁用止十七万两,穆宗裁二万,止十五万馀,经费省约矣。万历初年,益减至十三四万,中年渐增,几三十万,而铺户之累滋甚。时中官进纳索赂,名铺垫钱,费不訾,所支不足相抵,民不堪命,相率避匿。乃佥京师富户为商。令下,被佥者如赴死,重贿营免。官司蜜钩,若缉奸盗。宛平知县刘曰淑言:“京民一遇佥商,取之不遗毫发,赀本悉罄。请厚估先发,以苏民困。”御史王孟震斥其越职,曰淑自劾解官去。至熹宗时,商累益重,有输物於官终不得一钱者。
hóng wǔ shí, gōng jìn zhōng shì wù, shì shí gū lǜ jiā shí qián, qí sǔn shàng yì xià rú cǐ. yǒng lè chū, chì yán cǎi wǔ sè shí zhě, qiě yǐ wēn zhōu shū fán kùn mín, bà rǎn sè bù. rán nèi shǐ zhī chū, shǐ yú shì shí. gōng yì fán xìng, zhēng qǔ shāo jí, fēi tǔ suǒ yǒu, mín pò chǎn gòu zhī. jūn qì zhī xū yóu wú suàn. rén zōng shí, shān chǎng yuán lín hú chí kēng yě guǒ shù fēng mì, guān shè shǒu jìn zhě, xī yǔ mín. xuān zōng bà zhá bàn jīn yín, qí tā zhǐ diàn zhù sī shā luó mú duàn xiāng huò yín zhū jīn bó hóng huā qiàn cǎo jǐ pí xiāng là yào wù guǒ pǐn hǎi wèi zhū hóng qiāng jīn lóng fèng qì wù, duō suǒ bà jiǎn. fù dōu yù shǐ yì qiān yán:" yǒu sī gěi mǎi bàn wù liào jià, shí bù cháng yī, wú yì kōng qǔ." dì jiā nà zhī, yù gōng bù chá chéng. yòu yīn tài ān zhōu shuì kè jú dà shǐ hǎo zhì yán, xī zhào hái suǒ qiǎn guān, chì zì jīn gèng bù xǔ zhé qiǎn, zì jūn qì jūn xū wài, fán mǎi bàn zhě jǐn tíng zhǐ. rán kuān miǎn zhī zhào lǚ xià, nèi shǐ lǚ chì chè hái, ér fèng xíng bù shí, huàn zhě zhé míng cǎi bàn, nüè qǔ yú mín. zhū yuán qí ruǎn jù duì děng shí yú rén, huàn nǎi shào xī. yīng zōng lì, bà zhū chù cǎi mǎi jí zào xià xī yáng chuán mù, zhū rǒng fèi duō chì shěng. zhèng tǒng bā nián, yǐ mǎi bàn rǎo mín, shǐ lìng yú cún liú qián liáng nèi zhé nà, jiù jìn jiě liǎng jīng.
洪武时,宫禁中市物,视时估率加十钱,其损上益下如此。永乐初,斥言采五色石者,且以温州输矾困民,罢染色布。然内使之出,始於是时。工役繁兴,徵取稍急,非土所有,民破产购之。军器之需尤无算。仁宗时,山场、园林、湖池、坑冶、果树、蜂蜜,官设守禁者,悉予民。宣宗罢闸办金银,其他纸靛、纻丝、纱罗、氁缎、香货、银硃、金箔、红花、茜草、麂皮、香蜡、药物、果品、海味、硃红戗金龙凤器物,多所罢减。副都御史弋谦言:“有司给买办物料价,十不偿一,无异空取。”帝嘉纳之,谕工部察惩。又因泰安州税课局大使郝智言,悉召还所遣官,敕自今更不许辄遣,自军器、军需外,凡买办者尽停止。然宽免之诏屡下,内使屡敕撤还,而奉行不实,宦者辄名采办,虐取於民。诛袁琦、阮巨队等十馀人,患乃稍息。英宗立,罢诸处采买及造下西洋船木,诸冗费多敕省。正统八年,以买办扰民,始令於存留钱粮内折纳,就近解两京。
xiān shì rén zōng shí, lìng zhōng guān zhèn shǒu biān sài, yīng zōng fù shè gè shěng zhèn shǒu, yòu yǒu shǒu bèi fēn shǒu, zhōng guān bù liè tiān xià. jí xiàn zōng shí yì shén, gòu shū cǎi yào zhī shǐ, sōu qǔ zhēn wán, mǐ yǒu jié yí. yì mài yán yǐn, sī cǎi qín niǎo, mí guān tǎng, nà sī lù, dòng yǐ jù wàn jì. tài yuè tài hé shān jiàng zhēn zhū xiāng, tōng sān suì yòng qī qiān jīn, zhì shì bèi zhī. nèi fǔ wù liào, yǒu zhì wǔ liù bèi zhě. xiào zōng lì, pō yǒu jiǎn shěng. gān sù xún fǔ luó míng yán:" zhèn shǒu fèn shǒu nèi wài guān jìng shàng gòng xiàn, gè qiǎn shǐ shǔ biān wèi sōu fāng wù, míng yuē cǎi bàn, shí kòu jūn shì yuè liáng mǎ jià, huò qiǎo qǔ fān rén quǎn mǎ qí zhēn. qiě shè shàn rǔ zhū fáng, qiān chú yì zào sū yóu zhū wù. bǐ jí qǐ yùn, yán tú sāo rǎo, qǐ xī bà zhī." bào kě, rán qí hòu mí fèi jiàn duō. zhì wǔ zōng rèn liú jǐn, yú lì wú yàn. zhèn shǒu zhōng guān lǜ gòng yín wàn jì, huáng diàn zhū míng bù yī, suì bàn duō fēi tǔ chǎn. zhū bù zhèng shǐ lái zhāo, gè chén jìn gòng zhī hài, jiē bù xǐng.
先是仁宗时,令中官镇守边塞,英宗复设各省镇守,又有守备、分守,中官布列天下。及宪宗时益甚,购书采药之使,搜取珍玩,靡有孑遗。抑卖盐引,私采禽鸟,糜官帑,纳私赂,动以巨万计。太岳、太和山降真诸香,通三岁用七千斤,至是倍之。内府物料,有至五六倍者。孝宗立,颇有减省。甘肃巡抚罗明言:“镇守、分守内外官竞尚贡献,各遣使属边卫搜方物,名曰采办,实扣军士月粮马价,或巧取番人犬马奇珍。且设膳乳诸房,佥厨役造酥油诸物。比及起运,沿途骚扰,乞悉罢之。”报可,然其后靡费渐多。至武宗任刘瑾,渔利无厌。镇守中官率贡银万计,皇店诸名不一,岁办多非土产。诸布政使来朝,各陈进贡之害,皆不省。
shì zōng chū, nèi fǔ gōng yìng jiǎn zhèng dé shén jiǔ. zhōng nián yǐ hòu, yíng jiàn zhāi jiào, cǎi mù cǎi xiāng, cǎi zhū yù bǎo shí, lì mín bèn mìng bù xiá, yòng huáng bái là zhì sān shí yú wàn jīn. yòu yǒu zhào mǎi, yǒu zhé sè, shì zhèng shù sān bèi. shěn xiāng jiàng xiāng hǎi qī zhū xiāng zhì shí yú wàn jīn. yòu fēn dào gòu lóng xián xiāng, shí yú nián wèi huò, shǐ zhě yīn qǐng hǎi bó rù ào, jiǔ nǎi dé zhī. fāng zé cháo rì tán, jué yòng hóng huáng yù, qiú bù dé, gòu zhī shǎn xī biān jìng, qiǎn shǐ mì yú a dān, qù tǔ lǔ fān xī nán èr qiān lǐ. tài cāng zhī yín, pō qǔ rù chéng yùn kù, bàn jīn bǎo zhēn zhū. yú shì māo ér jīng zǔ mǔ lù shí lǜ chè bèi ní shí hóng lá shí běi hé xǐ shí jīn gāng zuàn zhū lán shí zǐ yīng shí gān huáng yù, wú suǒ bù gòu. mù zōng chéng zhī, gòu zhū bǎo yì jí. jǐ shì zhōng lǐ jǐ chén wú dé shū jiàn. jǐ xià yù, wú dé xuē jí. zì shì gōng yì jìn duō yǐ.
世宗初,内府供应减正德什九。中年以后,营建斋醮,采木采香,采珠玉宝石,吏民奔命不暇,用黄白蜡至三十馀万斤。又有召买,有折色,视正数三倍。沈香、降香、海漆诸香至十馀万斤。又分道购龙涎香,十馀年未获,使者因请海舶入澳,久乃得之。方泽、朝日坛,爵用红黄玉,求不得,购之陕西边境,遣使觅於阿丹,去土鲁番西南二千里。太仓之银,颇取入承运库,办金宝珍珠。於是猫儿睛、祖母碌、石绿、撤孛尼石、红剌石、北河洗石、金刚钻、朱蓝石、紫英石、甘黄玉,无所不购。穆宗承之,购珠宝益急。给事中李己、陈吾德疏谏。己下狱,吾德削籍。自是供亿浸多矣。
shén zōng chū, nèi chéng yùn kù tài jiàn cuī mǐn qǐng mǎi jīn zhū. zhāng jū zhèng fēng hái mǐn shū, shì suì qǐn. jiǔ zhī, dì rì dú huò, kāi cǎi zhī yì dà xīng, fèi yǐ jù wàn jì, zhū bǎo jià zēng jiù èr shí bèi. hù bù shàng shū chén qú yán kù cáng yǐ jié, yí jiā zǔn jié. zhōng zhǐ qiè zé. ér shùn tiān fǔ yǐn yǐ dà zhū yā qīng gòu mǎi bù rú zhǐ, juān jí. zhì yú mò nián, nèi shǐ zá chū, cǎi zào yì fán. nèi fǔ gào kuì, zhì yí jì biān yín yǐ gōng zhī. xī zōng yī tīng zhōng guān, cǎi zào yóu huǒ. zhuāng liè dì lì, shǐ wù lí tī jié shěng, ér kù cáng yǐ hào jié yǐ.
神宗初,内承运库太监崔敏请买金珠。张居正封还敏疏,事遂寝。久之,帝日黩货,开采之议大兴,费以钜万计,珠宝价增旧二十倍。户部尚书陈蕖言库藏已竭,宜加撙节。中旨切责。而顺天府尹以大珠鸦青购买不如旨,镌级。至於末年,内使杂出,采造益繁。内府告匮,至移济边银以供之。熹宗一听中官,采造尤夥。庄烈帝立,始务厘剔节省,而库藏已耗竭矣。
yǒng lè zhōng, hòu jūn dū du fǔ gōng chái tàn, yì xuān fǔ shí qī wèi suǒ jūn shì cǎi zhī biān guān. xuān zōng chū, yǐ biān mù yǐ è dí qí, qiě biān jūn bù yí tā yì, zhào miǎn qí cǎi fá, lìng suì nà yín èr wàn yú liǎng, hòu fǔ zhào shāng mǎi nà. sì nián zhì yì zhōu shān chǎng, mìng gōng bù shì láng dū zhī, qiān běi zhí shān dōng shān xī mín fū zhuǎn yùn, ér hòu fǔ shū yín zhào shāng rú gù.
永乐中,后军都督府供柴炭,役宣府十七卫所军士采之边关。宣宗初,以边木以扼敌骑,且边军不宜他役,诏免其采伐,令岁纳银二万馀两,后府召商买纳。四年置易州山厂,命工部侍郎督之,佥北直、山东、山西民夫转运,而后府输银召商如故。
chū, suì yòng xīn zhǐ èr qiān wàn yú jīn. hóng zhì zhōng, zēng zhì sì qiān wàn yú jīn. zhuǎn yùn jì jiān, běi zhí shān dōng shān xī nǎi xī shū yín yǐ zhào shāng. zhèng dé zhōng, yòng xīn yì duō, zēng zhí sān wàn yú liǎng. fán shōu shòu chái tàn, jiā hào shí zhī sān, zhōng guān zhé sī jiā shù bèi. bū fù rì jī, zhì yǐ sān nián zhèng gōng bǔ yī nián zhī hào. shàng shū lǐ suì yì, lìng zhèng hào xiāng zhǔn, ér zhǔ shōu zhě fù sī jiā, nǎi yǐ sì wàn jīn wèi wàn jīn, yòu yǒu shū nà fú fèi, mín fú néng kān. shì zōng dēng jí, nǎi zhuó jiǎn zhī. lóng qìng liù nián, hòu fǔ cǎi nà jiān kǔ, gǎi shǔ bīng bù wǔ kù sī. wàn lì zhōng, suì jì chái jià yín sān shí wàn liǎng, zhōng guān dé zì zhēng bǐ zhū shāng, kù xíng xī suǒ, ér rén yǐ xī xīn sī wèi xiàn jǐng yún.
初,岁用薪止二千万馀斤。弘治中,增至四千万馀斤。转运既艰,北直、山东、山西乃悉输银以召商。正德中,用薪益多,增直三万馀两。凡收受柴炭,加耗十之三,中官辄私加数倍。逋负日积,至以三年正供补一年之耗。尚书李鐩议,令正耗相准,而主收者复私加,乃以四万斤为万斤,又有输纳浮费,民弗能堪。世宗登极,乃酌减之。隆庆六年,后府采纳艰苦,改属兵部武库司。万历中,岁计柴价银三十万两,中官得自徵比诸商,酷刑悉索,而人以惜薪司为陷阱云。
cǎi mù zhī yì, zì chéng zǔ shàn zhì běi jīng gōng diàn shǐ. yǒng lè sì nián qiǎn shàng shū sòng lǐ rú sì chuān, shì láng gǔ piáo rú jiāng xī, shī kuí jīn chún rú hú guǎng, fù dōu yù shǐ liú guān rú zhè jiāng, qiān dōu yù shǐ shǐ zhòng chéng rú shān xī. lǐ yán yǒu shù dà mù, yī xī zì fú dà gǔ dá yú jiāng. tiān zǐ yǐ wéi shén, míng qí shān yuē shén mù shān, qiǎn guān cí jì. shí nián fù mìng lǐ cǎi mù sì chuān. rén zōng lì, yǐ qí yì. xuān dé yuán nián xiū nán jīng tiān dì shān chuān tán diàn yǔ, fù mìng shì láng huáng zōng zài wú tíng yòng cǎi mù hú guǎng. wèi jǐ, yīn hàn zāi yǐ zhī. xún fù cǎi dà mù hú guǎng, ér yù gōng bù zhuó shěng, wèi jǐ fù bà. qí tā chǔ yì shí cǎi shí bà. hóng zhì shí, fā nèi tǎng xiū qīng níng gōng, tíng sì chuān cǎi mù.
采木之役,自成祖缮治北京宫殿始。永乐四年遣尚书宋礼如四川,侍郎古朴如江西,师逵、金纯如湖广,副都御史刘观如浙江,佥都御史史仲成如山西。礼言有数大木,一夕自浮大谷达於江。天子以为神,名其山曰神木山,遣官祠祭。十年复命礼采木四川。仁宗立,已其役。宣德元年修南京天地山川坛殿宇,复命侍郎黄宗载、吴廷用采木湖广。未几,因旱灾已之。寻复采大木湖广,而谕工部酌省,未几复罢。其他处亦时采时罢。弘治时,发内帑修清宁宫,停四川采木。
zhèng dé shí, cǎi mù hú guǎng chuān guì, mìng shì láng liú bǐng dū yùn. tài jiàn liú yǎng hé qí bù zhōng liáng dòng, zé bǐng chén zhuàng, gōng bù shàng shū lǐ suì duó fèng. jiā jìng yuán nián gé shén mù qiān hù suǒ jí wèi zú. èr shí nián, zōng miào zāi, qiǎn gōng bù shì láng pān jiàn fù dōu yù shǐ dài jīn yú hú guǎng sì chuān cǎi bàn dà mù. èr shí liù nián fù qiǎn gōng bù shì láng liú bó yuè cǎi yú chuān hú guì zhōu, hú guǎng yī shěng fèi zhì sān bǎi sān shí jiǔ wàn yú liǎng. yòu qiǎn guān hé zhū chù qiǎn liú dà mù. jùn xiàn yǒu sī, yǐ chí wù dà gōng dǎi zhì chǐ chù fēi yī, bìng hé zhōu xiàn yóu kǔ zhī. wàn lì zhōng, sān diàn gōng xìng, cǎi nán shān zhū mù yú hú guǎng sì chuān guì zhōu, fèi yín jiǔ bǎi sān shí yú wàn liǎng, zhēng zhū mín jiān, jiào jiā jìng nián fèi gèng bèi. ér cǎi yīng píng tiáo qiáo zhū mù yú nán zhí zhè jiāng zhě, shāng rén bū zhí zhì èr shí wǔ wàn. kē chén hé dū yùn guān chí yán qīn mào, bù bào. xū mí gān méi, gōng sī jiāo kùn yān.
正德时,采木湖广、川、贵,命侍郎刘丙督运。太监刘养劾其不中梁栋,责丙陈状,工部尚书李鐩夺俸。嘉靖元年革神木千户所及卫卒。二十年,宗庙灾,遣工部侍郎潘鉴、副都御史戴金於湖广、四川采办大木。二十六年复遣工部侍郎刘伯跃采於川、湖、贵州,湖广一省费至三百三十九万馀两。又遣官核诸处遣留大木。郡县有司,以迟误大工逮治褫黜非一,并河州县尤苦之。万历中,三殿工兴,采楠杉诸木於湖广、四川、贵州,费银九百三十馀万两,徵诸民间,较嘉靖年费更倍。而采鹰平条桥诸木於南直、浙江者,商人逋直至二十五万。科臣劾督运官迟延侵冒,不报。虚糜乾没,公私交困焉。
guǎng dōng zhū chí, lǜ shù shí nián yī cǎi. xuān zōng shí, yǒu qǐng lìng zhōng guān cǎi dōng guǎn zhū chí zhě, xì zhī yù. yīng zōng shǐ shǐ zhōng guān jiān shǒu, tiān shùn jiān cháng yī cǎi zhī. zhì hóng zhì shí èr nián, suì jiǔ zhū lǎo, dé zuì duō, fèi yín wàn yú, huò zhū èr wàn bā qiān liǎng, suì bà jiān shǒu zhōng guān. zhèng dé jiǔ nián yòu cǎi, jiā jìng wǔ nián yòu cǎi, zhū xiǎo ér nèn, yì shén shǎo. bā nián fù zhào cǎi, liǎng guǎng xún fǔ lín fù yán:" wǔ nián cǎi zhū zhī yì, sǐ zhě wǔ shí yú rén, ér dé zhū jǐn bā shí liǎng, tiān xià wèi yǐ rén yì zhū. kǒng jīn rì suī yǐ rén yì zhū, yì bù kě dé." jǐ shì zhōng wáng xī wén yán:" léi lián zhū chí, zǔ zōng shè guān jiān shǒu, bù guò fáng mín zhēng duó. zhèng dé jiān, nì shù yòng shì, chuán fèng cǎi qǔ, liú dú hǎi bīn. bì xià yù jí, gé zhū chí shǎo jiān, wèi jiǔ xuán fù. qū wú gū zhī mín, dǎo bù cè zhī xiǎn, yǐ qiú bù kě bì děi zhī wù, ér zé yǐ nán zú zhī shù, fēi shèng zhèng suǒ yí yǒu." jiē bù tīng. lóng qìng liù nián zhào yún nán jìn bǎo shí èr wàn kuài, guǎng dōng cǎi zhū bā qiān liǎng. shén zōng lì, tíng bà. jì ér yǐ tài hòu jìn fèng, zhū wáng huáng zǐ gōng zhǔ cè lì fēn fēng hūn lǐ, lìng suì bàn jīn zhū bǎo shí. fù qiǎn zhōng guān lǐ jìng lǐ fèng guǎng dōng cǎi zhū wǔ qiān yī bǎi yú liǎng. jǐ shì zhōng bāo jiàn jié lì jiàn, bù nà. zhì sān shí èr nián shǐ tíng cǎi. sì shí yī nián, yǐ zhǐ huī ní yīng yán, fù kāi.
广东珠池,率数十年一采。宣宗时,有请令中官采东莞珠池者,系之狱。英宗始使中官监守,天顺间尝一采之。至弘治十二年,岁久珠老,得最多,费银万馀,获珠二万八千两,遂罢监守中官。正德九年又采,嘉靖五年又采,珠小而嫩,亦甚少。八年复诏采,两广巡抚林富言:“五年采珠之役,死者五十馀人,而得珠仅八十两,天下谓以人易珠。恐今日虽以人易珠,亦不可得。”给事中王希文言:“雷、廉珠池,祖宗设官监守,不过防民争夺。正德间,逆竖用事,传奉采取,流毒海滨。陛下御极,革珠池少监,未久旋复。驱无辜之民,蹈不测之险,以求不可必得之物,而责以难足之数,非圣政所宜有。”皆不听。隆庆六年诏云南进宝石二万块,广东采珠八千两。神宗立,停罢。既而以太后进奉,诸王、皇子、公主册立、分封、婚礼,令岁办金珠宝石。复遣中官李敬、李凤广东采珠五千一百馀两。给事中包见捷力谏,不纳。至三十二年始停采。四十一年,以指挥倪英言,复开。
míng zhì, liǎng jīng zhī rǎn, nèi wài jiē zhì jú. nèi jú yǐ yīng shàng gòng, wài jú yǐ bèi gōng yòng. nán jīng yǒu shén bó táng gōng yìng jī fáng, sū háng děng fǔ yì gè yǒu zhī rǎn jú, suì zào yǒu dìng shù.
明制,两京织染,内外皆置局。内局以应上供,外局以备公用。南京有神帛堂、供应机房,苏、杭等府亦各有织染局,岁造有定数。
hóng wǔ shí, zhì sì chuān shān xī zhū xíng shěng, zhè jiāng shào xīng zhī rǎn jú. yòu zhì lán diàn suǒ yú yí zhí liù hé, zhǒng qīng lán yǐ gōng rǎn shì. wèi jǐ xī bà. yòu bà tiān xià yǒu sī suì zhī duàn pǐ. yǒu shǎng lài, gěi yǐ juàn bó, yú hòu hú zhì jú zhī zào. yǒng lè zhōng, fù shè shè xiàn zhī rǎn jú. lìng shǎn xī zhī zào tuó hé. zhèng tǒng shí, zhì quán zhōu zhī zào jú. tiān shùn sì nián qiǎn zhōng guān wǎng sū sōng háng jiā hú wǔ fǔ, yú cháng é wài, zēng zào cǎi duàn qī qiān pǐ. gōng bù shì láng wēng shì zī qǐng jiǎn zhī, xià jǐn yī yù, zhé héng zhōu zhī fǔ. zēng zào zuò pài yú cǐ shǐ. xiào zōng chū lì, tíng miǎn sū háng jiā hú yìng tiān zhī zào. qí hòu fù shè, nǎi gěi zhōng guān yán yǐn, yù yú huái yǐ gōng fèi.
洪武时,置四川、山西诸行省,浙江绍兴织染局。又置蓝靛所於仪直、六合,种青蓝以供染事。未几悉罢。又罢天下有司岁织缎匹。有赏赉,给以绢帛,於后湖置局织造。永乐中,复设歙县织染局。令陕西织造驼毼。正统时,置泉州织造局。天顺四年遣中官往苏、松、杭、嘉、湖五府,於常额外,增造彩缎七千匹。工部侍郎翁世资请减之,下锦衣狱,谪衡州知府。增造坐派於此始。孝宗初立,停免苏、杭、嘉、湖、应天织造。其后复设,乃给中官盐引,鬻於淮以供费。
zhèng dé yuán nián, shàng yī jiān yán:" nèi kù suǒ zhù zhū sè zhù sī shā luó zhī jīn shǎn sè, mǎng lóng dòu niú fēi yú qí lín shī zi tōng xiù xī lán, bìng xiōng bèi dòu niú fēi xiān tiān lù, jù tiān shùn jiān suǒ zhī, qīn shǎng yǐ jǐn. qǐ lìng yìng tiān sū háng zhū fǔ yī shì zhī zào." dì kě zhī. nǎi zào wàn qī qiān yú pǐ. gài chéng hóng shí, bān cì shén jǐn. zì liú jǐn yòng shì, xìng dāng chén qǐ jiàn guǎng, yǒu wèi shù fà ér tiě mào zhāng fú zhě, làn shǎng rì zēng. zhōng guān qǐ yán yǐn guān chāo wú yǐ, jiān dū zhī zào, wēi jié guān lì. zhì shì zōng shí, qí huò wèi qì. jí wèi wèi jǐ, jí lìng zhōng guān jiān zhī yú nán jīng sū háng shǎn xī. mù zōng dēng jí, zhào chè zhōng guān, yǐ ér fù qiǎn.
正德元年,尚衣监言:“内库所贮诸色纻丝、纱罗、织金、闪色,蟒龙、斗牛、飞鱼、麒麟、狮子通袖、膝襕,并胸背斗牛、飞仙、天鹿,俱天顺间所织,钦赏已尽。乞令应天、苏、杭诸府依式织造。”帝可之。乃造万七千馀匹。盖成、弘时,颁赐甚谨。自刘瑾用事,幸珰陈乞渐广,有未束发而僣冒章服者,滥赏日增。中官乞盐引、关钞无已,监督织造,威劫官吏。至世宗时,其祸未讫。即位未几,即令中官监织於南京、苏、杭、陕西。穆宗登极,诏撤中官,已而复遣。
wàn lì qī nián, sū sōng shuǐ zāi, jǐ shì zhōng gù jiǔ sī děng qǐng qǔ huí zhī zào nèi chén, dì bù tīng. dà xué shì zhāng jū zhèng lì chén nián jī mín pí, bù kān cuī dū, nǎi xǔ zhī. wèi jǐ fù qiǎn zhōng guān. jū zhèng zú, tiān zhī jiàn duō. sū háng sōng jiā hú wǔ fǔ suì zào zhī wài, yòu lìng zhè jiāng fú jiàn, cháng zhèn huī níng yáng guǎng dé zhū fǔ zhōu fēn zào, zēng wàn yú pǐ. shǎn xī zhī zào yáng róng qī wàn sì qiān yǒu qí, nán zhí zhè jiāng zhù sī shā luó líng juàn bó, shān xī lù, jiē shì jiù zhì jiā zhàng chǐ. èr sān nián jiān, fèi zhì bǎi wàn, qǔ gěi hù gōng èr bù, sōu kuò kù cáng, kòu liú jūn guó zhī xū. bù chén kē chén lǚ zhēng, jiē bù tīng. mò nián, fù lìng shuì jiān jiān sī, jiān bì rì zī yǐ.
万历七年,苏、松水灾,给事中顾九思等请取回织造内臣,帝不听。大学士张居正力陈年饥民疲,不堪催督,乃许之。未几复遣中官。居正卒,添织渐多。苏、杭、松、嘉、湖五府岁造之外,又令浙江、福建,常、镇、徽、宁、扬、广德诸府州分造,增万馀匹。陕西织造羊绒七万四千有奇,南直、浙江纻丝、纱罗、绫、绢帛,山西潞,皆视旧制加丈尺。二三年间,费至百万,取给户、工二部,搜括库藏,扣留军国之需。部臣科臣屡争,皆不听。末年,复令税监兼司,奸弊日滋矣。
míng chū shè nán běi zhī rǎn jú, nán jīng gōng yìng jī fáng, gè shěng zhí suì zào gōng yòng, sū háng zhī zào, jiān háng jiān zhǐ. zì wàn lì zhōng, pín shuò pài zào, suì zhì shí wǔ wàn pǐ, xiāng yán rì jiǔ, suì yǐ wéi cháng. shǎn xī zhī zào róng páo, hóng zhèng jiān ǒu xíng, jiā lóng shí fù qiǎn, yì suì yán wèi cháng lì.
明初设南北织染局,南京供应机房,各省直岁造供用,苏、杭织造,间行间止。自万历中,频数派造,岁至十五万匹,相沿日久,遂以为常。陕西织造绒袍,弘、正间偶行,嘉、隆时复遣,亦遂沿为常例。
shāo zào zhī shì, zài wài lín qīng zhuān chǎng, jīng shī liú lí hēi yáo cāng chǎng, jiē zào zhuān wǎ, yǐ gōng yíng shàn. xuān zōng shǐ qiǎn zhōng guān zhāng shàn zhī ráo zhōu, zào fèng xiān diàn jǐ yán lóng fèng wén bái cí jì qì, cí zhōu zào zhào fǔ jì qì. yú nián, shàn yǐ zuì zhū, bà qí yì. zhèng tǒng yuán nián, fú liáng mín jìn cí qì wǔ wàn yú, cháng yǐ chāo. jìn sī zào huáng zǐ hóng lǜ qīng lán bái dì qīng huā zhū cí qì, wéi zhě zuì sǐ. gōng diàn gào chéng, mìng zào jiǔ lóng jiǔ fèng shàn àn zhū qì, jì yòu zào qīng lóng bái dì huā gāng. wáng zhèn yǐ wéi yǒu wèn, qiǎn jǐn yī zhǐ huī zhàng tí dū guān, chì zhōng guān wǎng dū gèng zào. chéng huà jiān, qiǎn zhōng guān zhī fú liáng jǐng dé zhèn, shāo zào yù yòng cí qì, zuì duō qiě jiǔ, fèi bù zī. xiào zōng chū, chè huí zhōng guān, xún fù qiǎn, hóng zhì shí wǔ nián fù chè. zhèng dé mò fù qiǎn.
烧造之事,在外临清砖厂,京师琉璃、黑窑沧厂,皆造砖瓦,以供营缮。宣宗始遣中官张善之饶州,造奉先殿几筵龙凤文白瓷祭器,磁州造赵府祭器。逾年,善以罪诛,罢其役。正统元年,浮梁民进瓷器五万馀,偿以钞。禁私造黄、紫、红、绿、青、蓝、白地青花诸瓷器,违者罪死。宫殿告成,命造九龙九凤膳案诸器,既又造青龙白地花缸。王振以为有璺,遣锦衣指挥杖提督官,敕中官往督更造。成化间,遣中官之浮梁景德镇,烧造御用瓷器,最多且久,费不赀。孝宗初,撤回中官,寻复遣,弘治十五年复撤。正德末复遣。
zì hóng zhì yǐ lái, shāo zào wèi wán zhě sān shí yú wàn qì. jiā jìng chū, qiǎn zhōng guān dū zhī. jǐ shì zhōng chén gāo mó yán qí dà wéi mín hài, qǐng bà zhī. dì bù tīng. shí liù nián xīn zuò qī líng jì qì. sān shí qī nián qiǎn guān zhī jiāng xī, zào nèi diàn jiào tán cí qì sān wàn, hòu tiān shè ráo zhōu tōng pàn, zhuān guǎn yù qì chǎng shāo zào. shì shí yíng jiàn zuì fán, jìn jīng jí sū zhōu jiē yǒu zhuān chǎng. lóng qìng shí, zhào jiāng xī shāo zào cí qì shí yú wàn. wàn lì shí jiǔ nián mìng zào shí wǔ wàn jiǔ qiān, jì ér fù zēng bā wàn, zhì sān shí bā nián wèi bì gōng. zì hòu yì yì jiàn qǐn.
自弘治以来,烧造未完者三十馀万器。嘉靖初,遣中官督之。给事中陈皋谟言其大为民害,请罢之。帝不听。十六年新作七陵祭器。三十七年遣官之江西,造内殿醮坛瓷器三万,后添设饶州通判,专管御器厂烧造。是时营建最繁,近京及苏州皆有砖厂。隆庆时,诏江西烧造瓷器十馀万。万历十九年命造十五万九千,既而复增八万,至三十八年未毕工。自后役亦渐寝。
guó jiā jīng fèi, mò dà yú lù xiǎng. hóng wǔ jiǔ nián dìng zhū wáng gōng zhǔ suì gōng zhī shù: qīn wáng, mǐ wǔ wàn dàn, chāo èr wàn wǔ qiān guàn, jǐn sì shí pǐ, zhù sī sān bǎi pǐ, shā luó gè bǎi pǐ, juàn wǔ bǎi pǐ, dōng xià bù gè qiān pǐ, mián èr qiān liǎng, yán èr bǎi yǐn, huā qiān jīn, jiē suì zhī. mǎ liào cǎo, yuè zhī wǔ shí pǐ. qí duàn pǐ, suì gěi jiàng liào, fù wáng fǔ zì zào. jìng jiāng wáng, mǐ èr wàn dàn, chāo wàn guàn, yú wù bàn qīn wáng, mǎ liào cǎo èr shí pǐ. gōng zhǔ wèi shòu fēng zhě, zhù sī shā luó gè shí pǐ, juàn dōng xià bù gè sān shí pǐ, mián èr bǎi liǎng yǐ shòu fēng, cì zhuāng tián yī suǒ, suì shōu liáng qiān wǔ bǎi shí, chāo èr qiān guàn. qīn wáng zǐ wèi shòu fēng, shì gōng zhǔ nǚ wèi shòu fēng zhě bàn zhī. zi yǐ shòu fēng jùn wáng, mǐ liù qiān dàn, chāo èr qiān bā bǎi guàn, jǐn shí pǐ, zhù sī wǔ shí pǐ, shā luó jiǎn zhù sī zhī bàn, juàn dōng xià bù gè bǎi pǐ, mián wǔ bǎi liǎng, yán wǔ shí yǐn, chá sān bǎi jīn, mǎ liào cǎo shí pǐ. nǚ yǐ shòu fēng jí yǐ jià, mǐ qiān dàn, chāo qiān sì bǎi guàn, qí duàn pǐ yú suǒ zài qīn wáng guó zào gěi. huáng tài zǐ zhī cì dí zǐ bìng shù zǐ, jì fēng jùn wáng, bì qí chū gé rán hòu suì cì, yǔ qīn wáng zǐ yǐ fēng jùn wáng zhě tóng. nǚ qí jí jià, yǔ qīn wáng nǚ yǐ jià zhě tóng. fán qīn wáng shì zǐ, yǔ yǐ fēng jùn wáng tóng, jùn wáng dí zhǎng zǐ xí fēng jùn wáng zhě, bàn shǐ fēng jùn wáng. nǚ yǐ fēng xiàn zhǔ jí yǐ jià zhě, mǐ wǔ bǎi shí, chāo wǔ bǎi guàn, yú wù bàn qīn wáng nǚ yǐ shòu fēng zhě. jùn wáng zhū zǐ nián shí wǔ, gè cì tián liù shí qǐng, chú zū shuì wèi yǒng yè, qí suǒ shēng zǐ shì shǒu zhī, hòu nǎi lìng zhǐ gěi lù mǐ.
国家经费,莫大於禄饷。洪武九年定诸王公主岁供之数:亲王,米五万石,钞二万五千贯,锦四十匹,纻丝三百匹,纱、罗各百匹,绢五百匹,冬夏布各千匹,绵二千两,盐二百引,花千斤,皆岁支。马料草,月支五十匹。其缎匹,岁给匠料,付王府自造。靖江王,米二万石,钞万贯,馀物半亲王,马料草二十匹。公主未受封者,纻丝、纱、罗各十匹,绢、冬夏布各三十匹,绵二百两;已受封,赐庄田一所,岁收粮千五百石,钞二千贯。亲王子未受封,视公主;女未受封者半之。子已受封郡王,米六千石,钞二千八百贯,锦十匹,纻丝五十匹,纱、罗减纻丝之半,绢、冬夏布各百匹,绵五百两,盐五十引,茶三百斤,马料草十匹。女已受封及已嫁,米千石,钞千四百贯,其缎匹於所在亲王国造给。皇太子之次嫡子并庶子,既封郡王,必俟出阁然后岁赐,与亲王子已封郡王者同。女俟及嫁,与亲王女已嫁者同。凡亲王世子,与已封郡王同,郡王嫡长子袭封郡王者,半始封郡王。女已封县主及已嫁者,米五百石,钞五百贯,馀物半亲王女已受封者。郡王诸子年十五,各赐田六十顷,除租税为永业,其所生子世守之,后乃令止给禄米。
èr shí bā nián zhào yǐ guān lì jūn shì fèng gěi mí guǎng, liàng jiǎn zhū wáng suì gěi, yǐ zī jūn guó zhī yòng. nǎi gēng dìng qīn wáng wàn dàn, jùn wáng èr qiān dàn, zhèn guó jiāng jūn qiān dàn, fǔ guó jiāng jūn fèng guó jiāng jūn zhèn guó zhōng wèi yǐ èr bǎi shí dì jiǎn, fǔ guó zhōng wèi fèng guó zhōng wèi yǐ bǎi shí dì jiǎn, gōng zhǔ jí fù mǎ èr qiān dàn, jùn wáng jí yí bīn bā bǎi shí, xiàn zhǔ jùn jūn jí yí bīn yǐ èr bǎi shí dì jiǎn, xiàn jūn xiāng jūn jí yí bīn yǐ bǎi shí dì jiǎn. zì hòu wèi yǒng zhì. rén zōng jí wèi, zēng jiǎn zhū wáng suì lù, fēi cháng diǎn yě. shí zhèng yuè xiāng jīng huái téng liáng qī wáng wèi zhī fān, lìng zàn gěi mǐ suì sān qiān dàn, suì wèi lì. zhèng tǒng shí èr nián dìng wáng fǔ lù mǐ, jiāng jūn zì cì míng shòu fēng rì wèi shǐ, xiàn zhǔ yí bīn zì chū gé chéng hūn rì wèi shǐ, yú fù jìn zhōu xiàn qiū liáng nèi bō gěi. jǐng tài qī nián dìng jùn wáng jiāng jūn yǐ xià lù mǐ, chū gé zài qián, shòu fēng zài hòu, yǐ shòu fēng rì wèi shǐ shòu fēng zài qián, chū gé zài hòu, yǐ chū gé rì wèi shǐ.
二十八年诏以官吏军士俸给弥广,量减诸王岁给,以资军国之用。乃更定亲王万石,郡王二千石,镇国将军千石,辅国将军、奉国将军、镇国中尉以二百石递减,辅国中尉、奉国中尉以百石递减,公主及驸马二千石,郡王及仪宾八百石,县主、郡君及仪宾以二百石递减,县君、乡君及仪宾以百石递减。自后为永制。仁宗即位,增减诸王岁禄,非常典也。时郑、越、襄、荆、淮、滕、梁七王未之藩,令暂给米岁三千石,遂为例。正统十二年定王府禄米,将军自赐名受封日为始,县主、仪宾自出閤成婚日为始,於附近州县秋粮内拨给。景泰七年定郡王将军以下禄米,出閤在前,受封在后,以受封日为始;受封在前,出閤在后,以出閤日为始。
zōng shì yǒu zuì gé jué zhě yuē shù rén. yīng zōng chū, pō gěi yǐ liáng. jiā jìng zhōng, yuè zhī mǐ liù shí. wàn lì zhōng jiǎn zhì èr shí huò yī shí.
宗室有罪革爵者曰庶人。英宗初,颇给以粮。嘉靖中,月支米六石。万历中减至二石或一石。
chū, tài zǔ dà fēng zōng fān, lìng shì shì jiē shí suì lù, bù shòu zhí rèn shì, qīn qīn zhī yì shén hòu. rán tiān huáng rì fán, ér mín fù yǒu xiàn. qí shǐ lù mǐ jǐn zhī běn shǎi, jì ér běn chāo jiān zhī. yǒu zhōng bàn zhě, yǒu běn duō yú zhé zhě, qí zé bù tóng. jué hòu shì bù néng gěi, ér mào làn zhuǎn yì duō. jiān bì bǎi chū, bù kě jiū jié. zì hóng zhì jiān, lǐ bù shàng shū ní yuè jí tiáo qǐng jié jiǎn, yǐ kuān mín lì. jiā jìng sì shí yī nián, yù shǐ lín rùn yán:" tiān xià zhī shì, jí bì ér dà kě lǜ zhě, mò shén yú zōng fān lù lǐn. tiān xià suì gōng jīng shī liáng sì bǎi wàn dàn, ér zhū fǔ lù mǐ fán bā bǎi wǔ shí sān wàn dàn. yǐ shān xī yán, cún liú bǎi wǔ shí èr wàn dàn, ér zōng lù sān bǎi shí èr wàn yǐ hé nán yán, cún liú bā shí sì wàn sān qiān dàn, ér zōng lù bǎi jiǔ shí èr wàn. shì èr shěng zhī liáng, jiè lìng quán shū, bù zú gōng lù mǐ zhī bàn, kuàng lì lù jūn xiǎng jiē chū qí zhōng hū? gù zì jùn wáng yǐ shàng, yóu dé hòu xiǎng, jiāng jūn yǐ xià, duō bù néng zì cún, jī hán kùn rǔ, shì suǒ bì zhì, cháng hào hū dào lù, jù gòu yǒu sī. shǒu tǔ zhī chén, měi jù shēng biàn. fū fù bù kě zēng, ér zōng shì rì yì fán yǎn, kě bù wéi hán xīn. yí lìng dà chén kē dào jí yì yú cháo, qiě yù zhū wáng yǐ shì qióng bì jí, bù dé bù tōng biàn zhī yì. lìng hù bù kuài jì fù é, yǐ shí nián wèi lǜ, tōng jì bīng huāng juān miǎn cún liú jí wáng fǔ zēng fēng zhī shù. gòng chén shàn hòu liáng cè, duàn zì chén zhōng, yǐ chuí wàn shì bù yì zhī guī." xià bù fù yì, cóng zhī. zhì sì shí sì nián nǎi dìng zōng fān tiáo lì. jùn wáng jiāng jūn qī fēn zhé chāo, zhōng wèi liù fēn zhé chāo, jùn xiàn zhǔ jùn xiàn xiāng jūn jí yí bīn bā fēn zhé chāo, tā mào làn zhě duō suǒ cái jiǎn. yú shì zhū wáng yì zòu cí suì lù, shǎo zhě wǔ bǎi shí, duō zhě zhì èr qiān dàn, suì chū wèi shāo shū, ér jiāng jūn yǐ xià yì bù néng zì cún yǐ.
初,太祖大封宗藩,令世世皆食岁禄,不授职任事,亲亲之谊甚厚。然天潢日繁,而民赋有限。其始禄米尽支本色,既而本钞兼支。有中半者,有本多於折者,其则不同。厥后势不能给,而冒滥转益多。奸弊百出,不可究诘。自弘治间,礼部尚书倪岳即条请节减,以宽民力。嘉靖四十一年,御史林润言:“天下之事,极弊而大可虑者,莫甚於宗藩禄廪。天下岁供京师粮四百万石,而诸府禄米凡八百五十三万石。以山西言,存留百五十二万石,而宗禄三百十二万;以河南言,存留八十四万三千石,而宗禄百九十二万。是二省之粮,借令全输,不足供禄米之半,况吏禄、军饷皆出其中乎?故自郡王以上,犹得厚享,将军以下,多不能自存,饥寒困辱,势所必至,常号呼道路,聚诟有司。守土之臣,每惧生变。夫赋不可增,而宗室日益蕃衍,可不为寒心。宜令大臣科道集议於朝,且谕诸王以势穷弊极,不得不通变之意。令户部会计赋额,以十年为率,通计兵荒蠲免、存留及王府增封之数。共陈善后良策,断自宸衷,以垂万世不易之规。”下部覆议,从之。至四十四年乃定宗藩条例。郡王、将军七分折钞,中尉六分折钞,郡县主、郡县乡君及仪宾八分折钞,他冒滥者多所裁减。於是诸王亦奏辞岁禄,少者五百石,多者至二千石,岁出为稍纾,而将军以下益不能自存矣。
míng chū, xūn qī jiē cì guān tián yǐ dài cháng lù. qí hòu lìng hái tián gěi lù mǐ. gōng wǔ qiān dàn zhì èr qiān wǔ bǎi shí, hóu qiān wǔ bǎi shí zhì qiān dàn, bó qiān dàn zhì qī bǎi shí. bǎi guān zhī fèng, zì hóng wǔ chū, dìng chéng xiàng yù shǐ dài fū yǐ xià suì lù shù, kè shí guān shǔ, qǔ gěi yú jiāng nán guān tián. shí sān nián zhòng dìng nèi wài wén wǔ guān suì gěi lù mǐ fèng chāo zhī zhì, ér zá liú lì diǎn fù yān. zhèng cóng yī èr sān sì pǐn guān, zì qiān dàn zhì sān bǎi shí, měi jiē dì jiǎn bǎi shí, jiē gěi fèng chāo sān bǎi guàn. zhèng wǔ pǐn èr bǎi èr shí shí, cóng jiǎn wǔ shí shí, chāo jiē bǎi wǔ shí guàn. zhèng liù pǐn bǎi èr shí shí, cóng jiǎn shí shí, chāo jiē jiǔ shí guàn. zhèng cóng qī pǐn shì cóng liù pǐn dì jiǎn shí shí, chāo jiē liù shí guàn. zhèng bā pǐn qī shí wǔ shí, cóng jiǎn wǔ shí, chāo jiē sì shí wǔ guàn. zhèng cóng jiǔ pǐn shì cóng bā pǐn dì jiǎn wǔ shí, chāo jiē sān shí guàn. lēi zhī shí. lì yuán yuè fèng, yī èr pǐn guān sī tí kòng dōu lì èr shí wǔ dǒu, yuàn shǐ lìng shǐ èr shí èr dòu, zhī yìn chéng chà lì diǎn yī shí èr dòu sān sì pǐn guān sī lìng shǐ shū lì sī lì èr shí, chéng chà lì diǎn bàn zhī wǔ pǐn guān sī sī lì yī shí èr dòu, lì diǎn bā dǒu liù pǐn yǐ xià sī lì yī shí guāng lù sì děng lì diǎn liù dòu. jiào guān zhī lù, zhōu xué zhēng yuè mǐ èr shí wǔ dǒu, xiàn jiào yù fǔ zhōu xiàn xùn dǎo yuè mǐ èr shí. shǒu lǐng guān zhī lù, fán nèi wài guān sī tí kòng àn dú zhōu lì mù xiàn diǎn shǐ jiē yuè mǐ sān shí. zá zhí zhī lù, fán cāng kù guān chǎng sī jú tiě yě dì yùn pī yàn suǒ dà shǐ yuè sān shí, fù shǐ yuè èr shí wǔ dǒu, hé pō suǒ guān yuè mǐ èr shí, zhá bà guān yuè mǐ yī shí wǔ dǒu. tiān xià xué xiào shī shēng lǐn shàn mǐ rén rì yī shēng, yú ròu yán xī zhī shǔ guān gěi zhī. huàn guān fèng, yuè mǐ yī shí.
明初,勋戚皆赐官田以代常禄。其后令还田给禄米。公五千石至二千五百石,侯千五百石至千石,伯千石至七百石。百官之俸,自洪武初,定丞相、御史大夫以下岁禄数,刻石官署,取给於江南官田。十三年重定内外文武官岁给禄米、俸钞之制,而杂流吏典附焉。正从一二三四品官,自千石至三百石,每阶递减百石,皆给俸钞三百贯。正五品二百二十石,从减五十石,钞皆百五十贯。正六品百二十石,从减十石,钞皆九十贯。正从七品视从六品递减十石,钞皆六十贯。正八品七十五石,从减五石,钞皆四十五贯。正从九品视从八品递减五石,钞皆三十贯。勒之石。吏员月俸,一二品官司提控、都吏二石五斗,掾史、令史二石二斗,知印、承差、吏、典一石二斗;三四品官司令史、书吏、司吏二石,承差、吏、典半之;五品官司司吏一石二斗,吏、典八斗;六品以下司吏一石;光禄寺等吏、典六斗。教官之禄,州学正月米二石五斗,县教谕、府州县训导月米二石。首领官之禄,凡内外官司提控、案牍、州吏目、县典史皆月米三石。杂职之禄,凡仓、库、关、场、司、局、铁冶、递运、批验所大使月三石,副使月二石五斗,河泊所官月米二石,闸坝官月米一石五斗。天下学校师生廪膳米人日一升,鱼肉盐醯之属官给之。宦官俸,月米一石。
èr shí wǔ nián gēng dìng bǎi guān lù. zhèng yī pǐn yuè fèng mǐ bā shí qī shí, cóng yī pǐn zhì zhèng sān pǐn, dì jiǎn shí sān shí zhì sān shí wǔ shí, cóng sān pǐn èr shí liù shí, zhèng sì pǐn èr shí sì shí, cóng sì pǐn èr shí yī shí, zhèng wǔ pǐn shí liù shí, cóng wǔ pǐn shí sì shí, zhèng liù pǐn shí shí, cóng liù pǐn bā shí, zhèng qī pǐn zhì cóng jiǔ pǐn dì jiǎn wǔ dǒu, zhì wǔ shí ér zhǐ. zì hòu wèi yǒng zhì.
二十五年更定百官禄。正一品月俸米八十七石,从一品至正三品,递减十三石至三十五石,从三品二十六石,正四品二十四石,从四品二十一石,正五品十六石,从五品十四石,正六品十石,从六品八石,正七品至从九品递减五斗,至五石而止。自后为永制。
hóng wǔ shí, guān fèng quán gěi mǐ, jiān yǐ qián chāo jiān gěi, qián yī qiān, chāo yī guàn, dǐ mǐ yī shí. chéng zǔ jí wèi, lìng gōng hóu bó jiē quán zhī mǐ wén wǔ guān fèng zé mǐ chāo jiān zhī, guān gāo zhě zhī mǐ shí zhī sì wǔ, guān bēi zhě zhī mǐ shí zhī liù bā wéi jiǔ pǐn zá zhí lì diǎn zhī yìn zǒng xiǎo qí jūn, bìng quán zhī mǐ. qí zhé chāo zhě, měi mǐ yī shí gěi chāo shí guàn. yǒng lè èr nián nǎi mìng gōng hóu bó shì wén wǔ guān lì, mǐ chāo jiān zhī. rén zōng lì, guān fèng zhé chāo, měi shí zhì èr shí wǔ guàn. xuān dé bā nián, lǐ bù shàng shū hú yíng zhǎng hù bù, yì měi shí jiǎn shí guàn, ér yǐ shí fēn wéi zhǔn, qī fēn zhé juàn, juàn yī pǐ dǐ chāo èr bǎi guàn. shǎo shī jiǎn yì děng yǐ wéi rén zōng zài chūn gōng jiǔ, shēn mǐn guān yuán zhé fèng zhī báo, gù jí wèi tè zēng shù bèi, cǐ rén zhèng yě, jù kě wéi? yíng bù tīng, jìng qǐng yú dì ér xíng zhī, ér bēi guān rì yòng bù shàn yǐ. zhèng tǒng zhōng, wǔ pǐn yǐ shàng mǐ èr chāo bā, liù pǐn yǐ xià mǐ sān chāo qī. shí chāo jià rì jiàn, měi shí shí wǔ guàn zhě yǐ jiàn zēng zhì èr shí wǔ guàn, ér hù bù shàng shū wáng zuǒ fù zòu jiǎn wèi shí wǔ guàn. chéng huà èr nián cóng hù bù shàng shū mǎ áng qǐng, yòu shěng wǔ guàn. jiù lì, liǎng jīng wén wǔ guān zhé sè fèng, shàng bàn nián gěi chāo, xià bàn nián gěi sū mù hú jiāo. qī nián cóng hù bù shàng shū yáng dǐng qǐng, yǐ jiǎ zì kù suǒ jī zhī bù gū gěi, bù yī pǐ dāng chāo èr bǎi guàn. shì shí chāo fǎ bù xíng, yī guàn jǐn zhí qián èr sān wén, mǐ yī shí zhé chāo shí guàn, jǐn zhí èr sān shí qián, ér bù zhí jǐn èr sān bǎi qián, bù yī pǐ zhé mǐ èr shí shí, zé mǐ yī shí jǐn zhí shí sì wǔ qián. zì gǔ guān fèng zhī báo, wèi yǒu ruò cǐ zhě.
洪武时,官俸全给米,间以钱钞兼给,钱一千,钞一贯,抵米一石。成祖即位,令公、侯、伯皆全支米;文武官俸则米钞兼支,官高者支米十之四、五,官卑者支米十之六、八;惟九品、杂职、吏、典、知印、总小旗、军,并全支米。其折钞者,每米一石给钞十贯。永乐二年乃命公、侯、伯视文武官吏,米钞兼支。仁宗立,官俸折钞,每石至二十五贯。宣德八年,礼部尚书胡濙掌户部,议每石减十贯,而以十分为准,七分折绢,绢一匹抵钞二百贯。少师蹇义等以为仁宗在春宫久,深悯官员折俸之薄,故即位特增数倍,此仁政也,讵可违?濙不听,竟请於帝而行之,而卑官日用不赡矣。正统中,五品以上米二钞八,六品以下米三钞七。时钞价日贱,每石十五贯者已渐增至二十五贯,而户部尚书王佐复奏减为十五贯。成化二年从户部尚书马昂请,又省五贯。旧例,两京文武官折色俸,上半年给钞,下半年给苏木、胡椒。七年从户部尚书杨鼎请,以甲字库所积之布估给,布一匹当钞二百贯。是时钞法不行,一贯仅直钱二三文,米一石折钞十贯,仅直二三十钱,而布直仅二三百钱,布一匹折米二十石,则米一石仅直十四五钱。自古官俸之薄,未有若此者。
shí liù nián yòu lìng yǐ sān suō bù zhé mǐ, měi pǐ dǐ sān shí shí. qí hòu cū kuò mián bù yì dǐ sān shí shí, suō bù jí xì zhě yóu zhí yín èr liǎng, cū bù jǐn zhí sān sì qián ér yǐ. jiǔ zhī, dìng bù yī pǐ zhé yín sān qián. yú shì guān yuán fèng gěi fán èr: yuē běn shǎi, yuē zhé sè. qí běn shǎi yǒu sān: yuē yuè mǐ, yuē zhé juàn mǐ, yuē zhé yín mǐ. yuè mǐ, bù wèn guān dà xiǎo, jiē yī shí. zhé juàn, juàn yī pǐ dāng yín liù qián. zhé yín, liù qián wǔ fèn dāng mǐ yī shí. qí zhé sè yǒu èr: yuē běn shǎi chāo, yuē juàn bù zhé chāo. běn shǎi chāo shí guàn zhé mǐ yī shí, hòu zēng zhì èr shí guàn. juàn bù zhé chāo, juàn měi pǐ zhé mǐ èr shí shí, bù yī pǐ zhé mǐ shí shí. gōng hóu zhī lù, huò běn zhé zhōng bàn, huò zhé duō yú běn yǒu chà. wén wǔ guān fèng, zhèng yī pǐn zhě, běn shǎi jǐn shí zhī sān, dì zēng zhì cóng jiǔ pǐn, běn shǎi nǎi shí zhī qī. wǔ zhí fǔ wèi guān, wéi běn shǎi mǐ zhé yín lì, měi shí èr qián wǔ fēn, yǔ wén chén yì, yú bìng tóng. qí sān dà yíng fù jiāng cān yóu zuǒ yuán, měi yuè mǐ wǔ shí, xún bǔ yíng tí dū cān jiāng yì rú zhī. xún bǔ zhōng jūn bǎ zǒng guān, yuè zhī kǒu liáng jiǔ dòu, qí pái guān bàn zhī.
十六年又令以三梭布折米,每匹抵三十石。其后粗阔棉布亦抵三十石,梭布极细者犹直银二两,粗布仅直三四钱而已。久之,定布一匹折银三钱。于是官员俸给凡二:曰本色,曰折色。其本色有三:曰月米,曰折绢米,曰折银米。月米,不问官大小,皆一石。折绢,绢一匹当银六钱。折银,六钱五分当米一石。其折色有二:曰本色钞,曰绢布折钞。本色钞十贯折米一石,后增至二十贯。绢布折钞,绢每匹折米二十石,布一匹折米十石。公侯之禄,或本折中半,或折多於本有差。文武官俸,正一品者,本色仅十之三,递增至从九品,本色乃十之七。武职府卫官,惟本色米折银例,每石二钱五分,与文臣异,馀并同。其三大营副将、参、游、佐员,每月米五石,巡捕营提督、参将亦如之。巡捕中军、把总官,月支口粮九斗,旗牌官半之。
tiān xià wèi suǒ jūn shì yuè liáng, hóng wǔ zhōng, lìng jīng wài wèi mǎ jūn yuè zhī mǐ èr shí, bù jūn zǒng qí yī shí wǔ dǒu, xiǎo qí yī shí èr dòu, jūn yī shí. chéng shǒu zhě rú shù gěi, tún tián zhě bàn zhī. mín jiàng chōng jūn zhě bā dǒu, mù mǎ qiān hù suǒ yī shí, mín dīng biān jūn cāo liàn zhě yī shí, jiāng yīn héng hǎi shuǐ jūn shāo bān dìng shǒu yī shí wǔ dǒu. zhèn wáng bìng gù jūn gěi sàng fèi yī shí, zài yíng bìng gù zhě bàn zhī. jí mò miǎn sǐ chōng jūn zhě wèi zhī ēn jūn. jiā sì kǒu yǐ shàng yī shí, sān kǒu yǐ xià liù dòu, wú jiā kǒu zhě sì dòu. yòu gěi jūn shì yuè yán, yǒu jiā kǒu zhě èr jīn, wú zhě yī jīn, zài wài wèi suǒ jūn shì yǐ chāo zhǔn. yǒng lè zhōng, shǐ lìng liáng duō zhī dì, qí jūn yuè liáng, bā fēn zhī mǐ, èr fēn zhī chāo. hòu shān xī shǎn xī jiē rán, ér fú jiàn liǎng guǎng sì chuān zé mǐ qī chāo sān, jiāng xī zé mǐ chāo zhōng bàn, wéi jīng jūn jí zhōng dōu liú shǒu sī, hé nán zhè jiāng hú guǎng jūn, réng quán zhī mǐ. yǐ ér dìng zhì, wèi jūn yǒu jiā shǔ zhě, yuè mǐ liù dòu, wú zhě sì dòu wǔ shēng, yú jiē zhé chāo.
天下卫所军士月粮,洪武中,令京外卫马军月支米二石,步军总旗一石五斗,小旗一石二斗,军一石。城守者如数给,屯田者半之。民匠充军者八斗,牧马千户所一石,民丁编军操练者一石,江阴横海水军稍班、碇手一石五斗。阵亡病故军给丧费一石,在营病故者半之。籍没免死充军者谓之恩军。家四口以上一石,三口以下六斗,无家口者四斗。又给军士月盐,有家口者二斤,无者一斤,在外卫所军士以钞准。永乐中,始令粮多之地,旗军月粮,八分支米,二分支钞。后山西、陕西皆然,而福建、两广、四川则米七钞三,江西则米钞中半,惟京军及中都留守司,河南、浙江、湖广军,仍全支米。已而定制,卫军有家属者,月米六斗,无者四斗五升,馀皆折钞。
fán gè wèi diào zhì jīng cāo bèi jūn jiān gōng zuò zhě, mǐ wǔ dǒu. qí hòu zēng sǔn bù yī, ér běn zhé zé lì, gè zhèn duō guǎ bù tóng, bù néng jù jǔ. fán gè zhèn bīng xiǎng, yǒu tún liáng, yǒu mín yùn, yǒu yán yǐn, yǒu jīng yùn, yǒu zhǔ bīng nián lì, yǒu kè bīng nián lì. tún liáng zhě, míng chū, gè zhèn jiē yǒu tún tián, yī jūn zhī tián, zú shàn yī jūn zhī yòng, wèi suǒ guān lì fèng liáng jiē qǔ gěi yān. mín yùn zhě, tún liáng bù zú, jiā yǐ mín liáng. mài mǐ dòu cǎo bù chāo huā róng yùn gěi shù zú, gù wèi zhī mín yùn, hòu duō yì zhé yín. yán yǐn zhě, zhào shāng rù sù kāi zhōng, shāng tún chū liáng, yǔ jūn tún xiāng biǎo lǐ. qí hòu nà yín yùn sī, míng cún ér shí wáng. jīng yùn, shǐ zì zhèng tǒng zhōng. hòu tún liáng yán liáng duō fèi, ér jīng yùn rì yì yǐ. zhǔ bīng yǒu cháng shù, kè bīng wú cháng shù. chū, gè zhèn zhǔ bīng zú shǒu qí dì, hòu jiàn bù zú, zēng yǐ mù bīng, mù bīng bù zú, zēng yǐ kè bīng. bīng yù duō, zuò shí yù zhòng, ér nián lì yì rì zēng yún.
凡各卫调至京操备军兼工作者,米五斗。其后增损不一,而本折则例,各镇多寡不同,不能具举。凡各镇兵饷,有屯粮,有民运,有盐引,有京运,有主兵年例,有客兵年例。屯粮者,明初,各镇皆有屯田,一军之田,足赡一军之用,卫所官吏俸粮皆取给焉。民运者,屯粮不足,加以民粮。麦、米、豆、草、布、钞、花绒运给戍卒,故谓之民运,后多议折银。盐引者,召商入粟开中,商屯出粮,与军屯相表里。其后纳银运司,名存而实亡。京运,始自正统中。后屯粮、盐粮多废,而京运日益矣。主兵有常数,客兵无常数。初,各镇主兵足守其地,后渐不足,增以募兵,募兵不足,增以客兵。兵愈多,坐食愈众,而年例亦日增云。
míng tián shuì jí jīng fèi chū rù zhī shù, jiàn yú zhǎng gù jìn, jiē lüè kě kǎo jiàn. hóng wǔ èr shí liù nián, guān mín tián zǒng bā bǎi wǔ shí wàn qī qiān yú qǐng. xià shuì, mǐ mài sì bǎi qī shí yī wàn qī qiān yú shí, qián chāo sān wàn jiǔ qiān yú dìng, juàn èr shí bā wàn bā qiān yú pǐ qiū liáng, mǐ èr qiān sì bǎi qī shí èr wàn jiǔ qiān yú shí, qián chāo wǔ qiān yú dìng. hóng zhì shí, guān mín tián zǒng liù bǎi èr shí èr wàn bā qiān yú qǐng. xià shuì, mǐ mài sì bǎi liù shí èr wàn wǔ qiān yú shí, chāo wǔ wàn liù qiān sān bǎi yú dìng, juàn èr shí wàn èr qiān yú pǐ qiū liáng, mǐ èr qiān èr bǎi shí liù wàn liù qiān yú shí, chāo èr wàn yī qiān jiǔ bǎi yú dìng. wàn lì shí, guān mín tián zǒng qī bǎi yī wàn sān qiān yú qǐng. xià shuì, mǐ mài zǒng sì bǎi liù shí wàn wǔ qiān yú shí, qǐ yùn bǎi jiǔ shí wàn sān qiān yú shí, yú xī cún liú, chāo wǔ wàn qī qiān jiǔ bǎi yú dìng, juàn èr shí wàn liù qiān yú pǐ qiū liáng, mǐ zǒng èr qiān èr bǎi sān wàn sān qiān yú shí, qǐ yùn qiān sān bǎi sān shí liù wàn èr qiān yú shí, yú xī cún liú, chāo èr wàn sān qiān liù bǎi yú dìng. tún tián liù shí sān wàn wǔ qiān yú qǐng, huā yuán cāng jī qiān jiǔ bǎi yú suǒ, zhēng liáng sì bǎi wǔ shí bā wàn sì qiān yú shí. liáng cǎo zhé yín bā wàn wǔ qiān yú liǎng, bù wǔ wàn pǐ, chāo wǔ wàn yú guàn, gè yùn sī tí jǔ dà xiǎo yǐn yán èr bǎi èr shí èr wàn bā qiān yú yǐn.
明田税及经费出入之数,见於掌故进,皆略可考见。洪武二十六年,官民田总八百五十万七千余顷。夏税,米麦四百七十一万七千馀石,钱钞三万九千馀锭,绢二十八万八千馀匹;秋粮,米二千四百七十二万九千馀石,钱钞五千馀锭。弘治时,官民田总六百二十二万八千馀顷。夏税,米麦四百六十二万五千馀石,钞五万六千三百馀锭,绢二十万二千馀匹;秋粮,米二千二百十六万六千馀石,钞二万一千九百馀锭。万历时,官民田总七百一万三千馀顷。夏税,米麦总四百六十万五千馀石,起运百九十万三千馀石,馀悉存留,钞五万七千九百馀锭,绢二十万六千馀匹;秋粮,米总二千二百三万三千馀石,起运千三百三十六万二千馀石,馀悉存留,钞二万三千六百馀锭。屯田六十三万五千馀顷,花园仓基千九百馀所,徵粮四百五十八万四千馀石。粮草折银八万五千馀两,布五万匹,钞五万馀贯,各运司提举大小引盐二百二十二万八千馀引。
suì rù zhī shù, nèi chéng yùn kù, cí níng cí qìng gān qīng sān gōng zǐ lì yín sì wàn jiǔ qiān yú liǎng, jīn huā yín yī bǎi yī wàn èr qiān yú liǎng, jīn èr qiān liǎng. guǎng huì kù hé xī wù děng qī chāo guān, chāo èr qiān jiǔ bǎi èr shí bā wàn yú guàn, qián wǔ qiān jiǔ bǎi qī shí qī wàn yú wén. jīng wèi tún chāo wǔ wàn liù qiān yú guàn. tiān cái kù jīng chéng jiǔ mén chāo liù shí liù wàn wǔ qiān yú guàn, qián èr bǎi sì shí sān wàn yú wén. jīng tōng èr cāng, bìng jì mì zhū zhèn cáo liáng sì bǎi wàn dàn. jīng wèi tún dòu èr wàn sān qiān yú shí. tài cāng yín kù, nán běi zhí lì zhè jiāng jiāng xī shān dōng hé nán pài shèng mài mǐ zhé yín èr shí wǔ wàn qī qiān yú liǎng. sī mián shuì sī nóng sāng juàn zhé yín jiǔ wàn yú liǎng, mián bù zhù bù zhé yín sān wàn bā qiān yú liǎng. bǎi guān lù mǐ zhé yín èr wàn liù qiān yú liǎng. mǎ cǎo zhé yín sān shí wǔ wàn sān qiān yú liǎng. jīng wǔ cǎo chǎng zhé yín liù wàn sān qiān yú liǎng. gè mǎ fáng cāng mài dòu cǎo zhé yín èr shí yú wàn liǎng. hù kǒu yán chāo zhé yín sì wàn liù qiān yú liǎng. jì mì yǒng chāng yì liáo dōng liù zhèn, mín yùn gǎi jiě yín bā shí wǔ wàn sān qiān yú liǎng. gè yán yùn tí jǔ yú yán yán kè yán shuì yín yī bǎi wàn sān qiān yú liǎng. huáng bái là zhé yín liù wàn bā qiān yú liǎng. bà dà děng mǎ fáng zǐ lì yín èr wàn sān qiān yú liǎng. bèi biān bìng xīn zēng dì mǔ yín sì wàn wǔ qiān yú liǎng. jīng wèi tún mù dì zēng yín wàn bā qiān yú liǎng. chóng wén mén shāng shuì yá shuì yī wàn jiǔ qiān yú liǎng, qián yī wàn bā qiān yú guàn. zhāng jiā wān shāng shuì èr qiān yú liǎng, qián èr qiān bā bǎi yú guàn. zhū chāo guān zhé yín èr shí èr wàn sān qiān yú liǎng. tài shān xiāng shuì èr wàn yú liǎng. zāng fá yín shí qī wàn yú liǎng. shāng shuì yú kè fù hù lì rì mín zhuàng gōng bīng bìng tún zhé gǎi zhé yuè liáng yín shí sì wàn sì qiān yú liǎng. běi zhí lì shān dōng hé nán jiě gè biān zhèn mài mǐ dòu cǎo yán chāo zhé yín bā shí sì wàn èr qiān yú liǎng. zhū zá wù tiáo mù fán suǒ zhě bù jù zài. suǒ zài suì rù, dàn jì qǐ yùn jīng biān zhě, ér cún liú bù yǔ yān.
岁入之数,内承运库,慈宁、慈庆、乾清三宫子粒银四万九千馀两,金花银一百一万二千馀两,金二千两。广惠库、河西务等七钞关,钞二千九百二十八万馀贯,钱五千九百七十七万馀文。京卫屯钞五万六千馀贯。天财库、京城九门钞六十六万五千馀贯,钱二百四十三万馀文。京、通二仓,并蓟、密诸镇漕粮四百万石。京卫屯豆二万三千馀石。太仓银库,南北直隶、浙江、江西、山东、河南派剩麦米折银二十五万七千馀两。丝绵、税丝、农桑绢折银九万馀两,绵布、苎布折银三万八千馀两。百官禄米折银二万六千馀两。马草折银三十五万三千馀两。京五草场折银六万三千馀两。各马房仓麦豆草折银二十馀万两。户口盐钞折银四万六千馀两。蓟、密、永、昌、易、辽东六镇,民运改解银八十五万三千馀两。各盐运提举馀盐、盐课、盐税银一百万三千馀两。黄白蜡折银六万八千馀两。霸、大等马房子粒银二万三千馀两。备边并新增地亩银四万五千馀两。京卫屯牧地增银万八千馀两。崇文门商税、牙税一万九千馀两,钱一万八千馀贯。张家湾商税二千馀两,钱二千八百馀贯。诸钞关折银二十二万三千馀两。泰山香税二万馀两。赃罚银十七万馀两。商税、鱼课、富户、历日、民壮、弓兵并屯折、改折月粮银十四万四千馀两。北直隶、山东、河南解各边镇麦、米、豆、草、盐钞折银八十四万二千馀两。诸杂物条目繁琐者不具载。所载岁入,但计起运京边者,而存留不与焉。
suì chū zhī shù, gōng hóu fù mǎ bó lù mǐ zhé yín yī wàn liù qiān yú liǎng. guān lì jiàn shēng fèng mǐ sì wàn yú shí. guān lì zhé fèng juàn bù yín sì wàn sì qiān yú liǎng, qián sān qiān sān bǎi yú guàn. cāng kù cǎo chǎng guān zǎn jiǎ dòu, guāng lù tài cháng zhū sī jí nèi fǔ jiān jú jiàng yì běn shǎi mǐ bā wàn liù qiān yú shí, zhé sè yín yī wàn sān qiān yú liǎng. jǐn yī děng qī shí bā wèi suǒ guān lì qí xiào jūn shì jiàng yì běn shǎi mǐ èr bǎi yī wàn bā qiān yú shí, zhé sè yín èr shí wàn liù qiān yú liǎng. guān yuán zhé fèng juàn bù yín èr shí liù wàn bā qiān yú liǎng. jūn shì dōng yī zhé bù yín bā wàn èr qiān yú liǎng. wǔ jūn shén shū shén jī sān dà yíng jiāng zú běn shǎi mǐ shí èr wàn yú shí, dōng yī zhé bù yín èr qiān yú liǎng, guān jūn fáng qiū sān yuè kǒu liáng sì wàn sān qiān yú shí, yíng cāo mǎ pǐ běn shǎi liào èr wàn sì qiān yú shí, cǎo bā shí wàn yú shù. xún bǔ yíng jūn liáng qī qiān yú shí. jīng yíng xún bǔ yíng, jǐn yī téng xiāng zhū wèi mǎ liào cǎo zhé yín wǔ wàn yú liǎng. zhōng dōu liú shǒu sī, shān dōng hé nán èr dū sī bān jūn xíng liáng jí gōng yì yán liáng zhé yín wǔ wàn yú liǎng. jīng wǔ cǎo chǎng shāng jià yī wàn liù qiān yú liǎng. yù mǎ sān cāng xiàng mǎ děng fáng, shāng jià shí sì wàn bā qiān yú liǎng.
岁出之数,公、侯、驸马、伯禄米折银一万六千馀两。官吏、监生俸米四万馀石。官吏折俸绢布银四万四千馀两,钱三千三百馀贯。仓库、草场、官攒、甲斗,光禄、太常诸司及内府监局匠役本色米八万六千馀石,折色银一万三千馀两。锦衣等七十八卫所官吏、旗校、军士、匠役本色米二百一万八千馀石,折色银二十万六千馀两。官员折俸绢布银二十六万八千馀两。军士冬衣折布银八万二千馀两。五军、神枢、神机三大营将卒本色米十二万馀石,冬衣折布银二千馀两,官军防秋三月口粮四万三千馀石,营操马匹本色料二万四千馀石,草八十万馀束。巡捕营军粮七千馀石。京营、巡捕营,锦衣、腾骧诸卫马料草折银五万馀两。中都留守司,山东、河南二都司班军行粮及工役盐粮折银五万馀两。京五草场商价一万六千馀两。御马三仓象马等房,商价十四万八千馀两。
zhū biān jí jìn jīng zhèn bīng xiǎng.
诸边及近京镇兵饷。
xuān fǔ: zhǔ bīng, tún liáng shí sān wàn èr qiān yú shí, zhé sè yín èr wàn èr qiān yú liǎng, mín yùn zhé sè yín qī shí bā wàn qī qiān yú liǎng, liǎng huái zhǎng lú hé dōng yán yǐn yín shí sān wàn wǔ qiān yú liǎng, jīng yùn nián lì yín shí èr wàn wǔ qiān liǎng kè bīng, huái lú yán yǐn yín èr wàn liù qiān yú liǎng, jīng yùn nián lì yín shí qī wàn yī qiān liǎng.
宣府:主兵,屯粮十三万二千馀石,折色银二万二千馀两,民运折色银七十八万七千馀两,两淮、长芦、河东盐引银十三万五千馀两,京运年例银十二万五千两;客兵,淮、芦盐引银二万六千馀两,京运年例银十七万一千两。
dà tóng: zhǔ bīng, tún liáng běn shǎi qī wàn yú shí, zhé sè yín yī wàn liù qiān yú liǎng, niú jù yín bā qiān yú liǎng, yán chāo yín yī qiān yú liǎng, mín yùn běn shǎi mǐ qī qiān yú shí, zhé sè yín sì shí wǔ wàn liù qiān yú liǎng, tún tián jí mín yùn běn shǎi cǎo èr bǎi liù shí bā wàn yú shù, zhé cǎo yín èr wàn bā qiān yú liǎng, huái lú yán sì wàn sān qiān yú yǐn, jīng yùn nián lì yín èr shí liù wàn jiǔ qiān yú liǎng kè bīng, jīng yùn yín shí bā wàn yī qiān liǎng, huái lú yán qī wàn yǐn.
大同:主兵,屯粮本色七万馀石,折色银一万六千馀两,牛具银八千馀两,盐钞银一千馀两,民运本色米七千馀石,折色银四十五万六千馀两,屯田及民运本色草二百六十八万馀束,折草银二万八千馀两,淮、芦盐四万三千馀引,京运年例银二十六万九千馀两;客兵,京运银十八万一千两,淮、芦盐七万引。
shān xī: zhǔ bīng, tún liáng èr wàn bā qiān yú shí, zhé sè yín yī qiān yú liǎng, cǎo jiǔ wàn wǔ qiān yú shù, mín yùn běn shǎi mǐ dòu èr wàn yī qiān yú shí, zhé sè yín sān shí èr wàn èr qiān yú liǎng, huái zhè shān dōng yán yǐn yín wǔ wàn qī qiān yú liǎng, hé dōng yán kè yín liù wàn sì qiān yú liǎng, jīng yùn yín shí sān wàn sān qiān yú liǎng kè bīng, jīng yùn yín qī wàn sān qiān liǎng.
山西:主兵,屯粮二万八千馀石,折色银一千馀两,草九万五千馀束,民运本色米豆二万一千馀石,折色银三十二万二千馀两,淮、浙、山东盐引银五万七千馀两,河东盐课银六万四千馀两,京运银十三万三千馀两;客兵,京运银七万三千两。
yán suí: zhǔ bīng, tún liáng wǔ wàn liù qiān yú shí, dì mǔ yín yī qiān yú liǎng, mín yùn liáng liào jiǔ wàn qī qiān yú shí, zhé sè yín shí jiǔ wàn qī qiān yú liǎng, tún tián jí mín yùn cǎo liù wàn jiǔ qiān yú shù, huái zhè yán yǐn yín liù wàn qī qiān yú liǎng, jīng yùn nián lì yín sān shí wǔ wàn qī qiān yú liǎng kè bīng, huái zhè yán yǐn yín èr wàn jiǔ qiān yú liǎng, jīng yùn nián lì yín èr wàn yú liǎng.
延绥:主兵,屯粮五万六千馀石,地亩银一千馀两,民运粮料九万七千馀石,折色银十九万七千馀两,屯田及民运草六万九千馀束,淮、浙盐引银六万七千馀两,京运年例银三十五万七千馀两;客兵,淮、浙盐引银二万九千馀两,京运年例银二万馀两。
níng xià: zhǔ bīng, tún liáng liào shí sì wàn bā qiān yú shí, zhé sè yín yī qiān yú liǎng, dì mǔ yín yī qiān yú liǎng, mín yùn běn shǎi liáng qiān yú shí, zhé sè yín shí wàn bā qiān yú liǎng, tún tián jí mín yùn cǎo yī bǎi bā shí sān wàn yú shù, huái zhè yán yǐn yín bā wàn yī qiān yú liǎng, jīng yùn nián lì yín èr wàn wǔ qiān liǎng kè bīng, jīng yùn nián lì yín wàn liǎng.
宁夏:主兵,屯粮料十四万八千馀石,折色银一千馀两,地亩银一千馀两,民运本色粮千馀石,折色银十万八千馀两,屯田及民运草一百八十三万馀束,淮、浙盐引银八万一千馀两,京运年例银二万五千两;客兵,京运年例银万两。
gān sù: tún liáng liào èr shí sān wàn èr qiān yú shí, cǎo sì bǎi sān shí yú wàn shù, zhé cǎo yín èr qiān yú liǎng, mín yùn liáng bù zhé yín èr shí jiǔ wàn sì qiān yú liǎng, jīng yùn yín wǔ wàn yī qiān yú liǎng, huái zhè yán yǐn yín shí wàn èr qiān yú liǎng.
甘肃:屯粮料二十三万二千馀石,草四百三十馀万束,折草银二千馀两,民运粮布折银二十九万四千馀两,京运银五万一千馀两,淮、浙盐引银十万二千馀两。
gù yuán: tún liáng liào sān shí yī wàn jiǔ qiān yú shí, zhé sè liáng liào cǎo yín sì wàn yī qiān yú liǎng, dì mǔ niú jù yín qī qiān yī bǎi yú liǎng, mín yùn běn shǎi liáng liào sì wàn wǔ qiān yú shí, zhé sè liáng liào cǎo bù huā yín èr shí qī wàn jiǔ qiān yú liǎng, tún tián jí mín yùn cǎo èr shí wàn bā qiān yú shù, huái zhè yán yǐn yín èr wàn wǔ qiān yú liǎng, jīng yùn yín liù wàn sān qiān yú liǎng, kào shǎng yín yī bǎi jiǔ shí yú liǎng.
固原:屯粮料三十一万九千馀石,折色粮料草银四万一千馀两,地亩牛具银七千一百馀两,民运本色粮料四万五千馀石,折色粮料草布花银二十七万九千馀两,屯田及民运草二十万八千馀束,淮、浙盐引银二万五千馀两,京运银六万三千馀两,犒赏银一百九十馀两。
liáo dōng: zhǔ bīng, tún liáng èr shí qī wàn jiǔ qiān yú shí, huāng tián liáng sì bǎi yú liǎng, mín yùn yín shí wǔ wàn jiǔ qiān yú liǎng, liǎng huái shān dōng yán yǐn yín sān wàn jiǔ qiān yú liǎng, jīng yùn nián lì yín sān shí wàn qī qiān yú liǎng kè bīng, jīng yùn nián lì yín shí wàn èr qiān yú liǎng.
辽东:主兵,屯粮二十七万九千馀石,荒田粮四百馀两,民运银十五万九千馀两,两淮、山东盐引银三万九千馀两,京运年例银三十万七千馀两;客兵,京运年例银十万二千馀两。
jì zhōu: zhǔ bīng, mín yùn yín jiǔ qiān yú liǎng, cáo liáng wǔ wàn dàn, jīng yùn nián lì yín èr shí wàn liù qiān yú liǎng kè bīng, tún liáng liào wǔ wàn sān qiān yú shí, dì mǔ mǎ cǎo zhé sè yín wàn liù qiān yú liǎng, mín yùn yín wàn bā qiān yú liǎng, shān dōng mín bīng gōng shí yín wǔ wàn liù qiān liǎng, zūn huà yíng mín zhuàng gōng shí yín sì qiān yú liǎng, yán yǐn yín wàn sān qiān yú liǎng, jīng yùn nián lì yín èr shí wàn bā qiān yú liǎng, fǔ shǎng yín yī wàn wǔ qiān liǎng, kào jūn yín yī wàn sān qiān yú liǎng.
蓟州:主兵,民运银九千馀两,漕粮五万石,京运年例银二十万六千馀两;客兵,屯粮料五万三千馀石,地亩马草折色银万六千馀两,民运银万八千馀两,山东民兵工食银五万六千两,遵化营民壮工食银四千馀两,盐引银万三千馀两,京运年例银二十万八千馀两,抚赏银一万五千两,犒军银一万三千馀两。
yǒng píng: zhǔ bīng, tún liáng liào sān wàn sān qiān yú shí, mín yùn liáng liào èr wàn qī qiān yú shí, zhé sè yín èr wàn bā qiān yú liǎng, mín zhuàng gōng shí yín wàn èr qiān yú liǎng, jīng yùn nián lì yín shí èr wàn èr qiān yú liǎng kè bīng, tún cǎo zhé yín sān qiān yú liǎng, mín yùn cǎo sān shí yī wàn yī qiān yú shù, jīng yùn yín shí yī wàn jiǔ qiān yú liǎng.
永平:主兵,屯粮料三万三千馀石,民运粮料二万七千馀石,折色银二万八千馀两,民壮工食银万二千馀两,京运年例银十二万二千馀两;客兵,屯草折银三千馀两,民运草三十一万一千馀束,京运银十一万九千馀两。
mì yún: zhǔ bīng, tún liáng liù qiān yú shí, dì mǔ yín èr bǎi jiǔ shí liǎng, mín yùn yín wàn liǎng yǒu qí, cáo liáng shí wàn sì qiān yú shí, jīng yùn yín shí liù wàn liǎng yǒu qí kè bīng, mín yùn yín wàn liù qiān yú liǎng, mín zhuàng gōng shí yín jiǔ bǎi yú liǎng, cáo liáng wǔ wàn dàn, jīng yùn yín èr shí sān wàn sān qiān yú liǎng.
密云:主兵,屯粮六千馀石,地亩银二百九十两,民运银万两有奇,漕粮十万四千馀石,京运银十六万两有奇;客兵,民运银万六千馀两,民壮工食银九百馀两,漕粮五万石,京运银二十三万三千馀两。
chāng píng: zhǔ bīng, tún liáng zhé sè yín èr qiān sì bǎi yú liǎng, dì mǔ yín wǔ bǎi yú liǎng, zhé cǎo yín yī bǎi yú liǎng, mín yùn yín èr wàn liǎng yǒu qí, cáo liáng shí bā wàn jiǔ qiān yú shí, jīng yùn nián lì yín jiǔ wàn liù qiān yú liǎng kè bīng, jīng yùn nián lì yín sì wàn qī qiān yú liǎng.
昌平:主兵,屯粮折色银二千四百馀两,地亩银五百馀两,折草银一百馀两,民运银二万两有奇,漕粮十八万九千馀石,京运年例银九万六千馀两;客兵,京运年例银四万七千馀两。
yì zhōu: zhǔ bīng, tún liáng èr wàn sān qiān yú shí, dì mǔ yín liù bǎi yú liǎng, mín yùn yín sān shí wàn liù qiān yú liǎng kè bīng, jīng yùn yín wǔ wàn jiǔ qiān liǎng.
易州:主兵,屯粮二万三千馀石,地亩银六百馀两,民运银三十万六千馀两;客兵,京运银五万九千两。
jǐng xíng: zhǔ bīng, tún liáng wàn sì qiān yú shí, dì mǔ yín bā qiān yú liǎng, mín yùn běn shǎi mǐ mài yī wàn qī qiān yú shí, zhé sè yín sì wàn bā qiān yú liǎng kè bīng, jīng yùn nián lì yín sān qiān yú liǎng.
井陉:主兵,屯粮万四千馀石,地亩银八千馀两,民运本色米麦一万七千馀石,折色银四万八千馀两;客兵,京运年例银三千馀两。
tā zá fèi bù jù zài.
他杂费不具载。