shēn shí háng zǐ yòng mào yòng jiā sūn shào fāng wáng xī jué dì dǐng jué zi héng shěn yī guàn fāng cóng zhé shěn shui hú dì yǎn
申時行(子用懋 用嘉 孫紹芳) 王錫爵(弟鼎爵 子衡) 沈一貫方從哲 沈氵隺(弟演)
shēn shí xíng, zì rǔ mò, zhǎng zhōu rén. jiā jìng sì shí yī nián jìn shì dì yī. shòu xiū zhuàn. lì zuǒ shù zǐ, zhǎng hàn lín yuàn shì. wàn lì wǔ nián, yóu lǐ bù yòu shì láng gǎi lì bù. shí xíng yǐ wén zì shòu zhī zhāng jū zhèng, yùn jí bù lì yá yì, jū zhēng an zhī. liù nián sān yuè, jū zhèng jiāng guī zàng fù, qǐng guǎng gé chén, suì yǐ zuǒ shì láng jiān dōng gé dà xué shì rù yù jī wù. yǐ, jìn lǐ bù shàng shū jiān wén yuān gé, lèi jìn shǎo fù jiān tài zǐ tài fù lì bù shàng shū jiàn jí diàn. zhāng jū zhèng lǎn quán jiǔ, cāo qún xià rú shù shī, yì jǐ zhě lǜ zhú qù zhī. jí jū zhèng zú, zhāng sì wéi shí xíng xiāng jì bǐng zhèng, wù wèi kuān dà. yǐ cì shōu zhào lǎo chéng, bù liè shù wèi, cháo lùn duō chēng zhī. rán shì shí nèi gé quán jī zhòng, liù qīng dà dǐ xùn gé chén zhǐ. zhū dà chén yóu sì wéi shí xíng qǐ, lè qí kuān, duō yǔ xiāng hòu shàn. sì wéi yōu guī, shí xíng wèi shǒu fǔ. yú yǒu dīng xǔ guó wáng xī jué wáng jiā píng xiān hòu tóng jū zhèng fǔ, wú xián cāi. ér yán lù wèi jū zhèng suǒ è, zhì shì fāng fā shū. yǐ jū zhèng sù nì shí xíng, bù néng wú fěng cì. shí xíng wài shì bó dà néng róng rén, xīn gù fú shàn yě. dì suī lè yán zhě jié jū zhèng duǎn, ér pō è rén lùn shí shì, yán shì zhě jiān zhé guān. zhòng yǐ cǐ wàng shí xíng, kǒu yǔ xiāng dǐ qī. zhū dà chén yòu jiē yòu shí xíng zhǔ yán zhě kǒu, yán zhě yì fèn, shí xíng yǐ cǐ sǔn wù wàng.
申時行,字汝默,長洲人。嘉靖四十一年進士第一。授修撰。歷左庶子,掌翰林院事。萬厲五年,由禮部右侍郎改吏部。時行以文字受知張居正,蘊藉不立崖異,居正安之。六年三月,居正將歸葬父,請廣閣臣,遂以左侍郎兼東閣大學士入預機務。已,進禮部尚書兼文淵閣,累進少傅兼太子太傅、吏部尚書、建極殿。張居正攬權久,操群下如束濕,異己者率逐去之。及居正卒,張四維、時行相繼柄政,務為寬大。以次收召老成,布列庶位,朝論多稱之。然是時內閣權積重,六卿大抵徇閣臣指。諸大臣由四維、時行起,樂其寬,多與相厚善。四維憂歸,時行為首輔。余有丁、許國、王錫爵、王家屏先後同居政府,無嫌猜。而言路為居正所遏,至是方發舒。以居正素昵時行,不能無諷刺。時行外示博大能容人,心故弗善也。帝雖樂言者訐居正短,而頗惡人論時事,言事者間謫官。眾以此望時行,口語相詆諆。諸大臣又皆右時行拄言者口,言者益憤,時行以此損物望。
shí èr nián sān yuè, yù shǐ zhāng wén xī cháng yán qián gé chén zhuān zì zhě sì shì, qǐng dì yǒng jìn gé zhī. shí xíng shū zhēng yuē: wén xī wèi bù yuàn bǎi zhí shì bù dāng zhì kǎo chéng bù, sòng gé chá kǎo lì bīng èr bù chú shòu, bù dāng yī yī qǔ cái dū fǔ xún àn xíng shì, bù dāng mì jiē qǐng jiào gé zhōng piào nǐ, dāng shǐ tóng guān zhī. fū gé chén bù zhí dāng bà chù, ruò bìng qí zhí zhǎng jǐn xuē zhī, shì yīn yē fèi shí yě.
十二年三月,御史張文熙嘗言前閣臣專恣者四事,請帝永禁革之。時行疏爭曰:「文熙謂部院百執事不當置考成簿,送閣察考;吏、兵二部除授,不當一一取裁;督撫巡按行事,不當密揭請教;閣中票擬,當使同官知。夫閣臣不職當罷黜,若並其執掌盡削之,是因噎廢食也。
zhì piào nǐ, wú bù yǔ tóng guān yì zhě. dì shēn yǐ wèi rán, chù wén xī yì bù yòng. yù shǐ dīng cǐ lǚ yán shì láng gāo qǐ yú yǐ shì tí quàn jìn jū zhèng, dì shǒu shū shì shí xíng. shí xíng yuē: cǐ lǚ yǐ ài mèi xiàn rén dà pì, kǒng chán yán jiē zhǒng zhì, fēi qīng míng zhī cháo suǒ yí yǒu. shàng shū yáng wēi yīn qǐng chū cǐ lǚ yú wài, dì cóng wēi yán. ér gěi shì yù shǐ wáng shì xìng lǐ zhí děng jiāo zhāng hé wēi ā shí xíng yì, bì sāi yán lù. dì xún yì huǐ zhī, mìng bà qǐ yú, liú cǐ lǚ. shí xíng wēi qiú qù. yǒu dīng guó yán: dà chén guó tǐ suǒ xì, jīn yǐ qún yán liú cǐ lǚ, kǒng wú yǐ ān shí xíng wēi xīn. guó yóu bù shèng fèn, zhuān shū qiú qù, dǐ zhū yán lù. fù dōu yù shǐ shí xīng shì láng lù guāng zǔ yì yǐ wèi yán. dì nǎi tīng wēi, chū cǐ lǚ yú wài, wèi liú shí xíng guó, ér yán lù qún qǐ gōng guó. shí xíng qǐng liàng fá yán zhě, yán zhě yì xīn hàn. jì ér lǐ zhí jiāng dōng zhī yǐ dà yù shān shòu gōng shì hàn shí xíng bù shèng, biǎn qù, gé chén yǔ yán lù rì xiāng shuǐ huǒ yǐ.
至票擬,無不與同官議者。」帝深以為然,絀文熙議不用。御史丁此呂言侍郎高啟愚以試題勸進居正,帝手疏示時行。時行曰:「此呂以曖昧陷人大辟,恐讒言接踵至,非清明之朝所宜有。」尚書楊巍因請出此呂於外,帝從巍言。而給事御史王士性、李植等交章劾巍阿時行意,蔽塞言路。帝尋亦悔之,命罷啟愚,留此呂。時行、巍求去。有丁、國言:「大臣國體所系,今以群言留此呂,恐無以安時行、巍心。」國尤不勝憤,專疏求去,詆諸言路。副都御史石星、侍郎陸光祖亦以為言。帝乃聽巍,出此呂於外,慰留時行、國,而言路群起攻國。時行請量罰言者,言者益心憾。既而李植、江東之以大峪山壽宮事撼時行不勝,貶去,閣臣與言路日相水火矣。
chū, yù shǐ wèi yǔn zhēn láng zhōng lǐ sān cái yǐ kē chǎng shì lùn jí shí háng zǐ yòng mào, biǎn guān. gěi shì zhōng zōu yuán biāo hé bà shí xíng yīn xú xué mó, shí xíng jiǎ tā shū zhú zhī qù. yǐ ér zhàn wù qíng, shāo shāo zhuó sān rén guān, sān rén dé wú fèi. shì yǐ cǐ chēng shí xíng zhǎng zhě. shí xíng yù shōu rén xīn, bà jū zhèng shí suǒ xíng kǎo chéng fǎ yī qiè wèi jiǎn yì, yì shù yǒu xiàn nà. cháng yīn zāi yì, lì yán cuī kē jí pò, zhēng pài jiā zēng, xíng yù fán duō, yòng dù chǐ mí zhī hài. yòu cháng qǐng zhǐ fǔ àn guān zhù gōng zāng fá yín, qǐng jiǎn zhī zào shù, qù fā zhū sī zhāng zòu. yuán shàng bǎo qīng xú zhēn míng yì, qǐng kāi jī nèi shuǐ tián. yòng dèng zi lóng liú tīng píng lǒng chuān, jiàn zhèng luò wèi jīng lüè, qù shùn yì wáng dōng guī, qǐn yè mèng xióng zòu yǐ mǐ yáng yīng lóng zhī biàn. rán shì shí tiān xià chéng píng, shàng xià tián xī, fǎ jì jiàn bù zhèn. shí xíng wù chéng dì zhǐ, bù néng dà yǒu jiàn lì. dì měi yù jiǎng qī, duō chuán miǎn. shí xíng qǐng suī miǎn jiǎng, réng jìn jiǎng zhāng. zì hòu wèi gù shì, jiǎng yán suì yǒng bà. píng shì luò yú rén jìn jiǔ sè cái qì sì zhēn, dì dà nù, zhào shí xíng děng tiáo fēn xī zhī, jiāng zhòng qiǎn. shí xíng qǐng wú xià qí zhāng, ér fěng yú rén zì yǐn qù, yú rén lài yǐ miǎn. rán zhāng zòu liú zhōng zì cǐ shǐ.
初,御史魏允貞、郎中李三才以科場事論及時行子用懋,貶官。給事中鄒元標劾罷時行姻徐學謨,時行假他疏逐之去。已而占物情,稍稍擢三人官,三人得毋廢。世以此稱時行長者。時行欲收人心,罷居正時所行考成法;一切為簡易,亦數有獻納。嘗因災異,力言催科急迫,征派加增,刑獄繁多,用度侈靡之害。又嘗請止撫按官助工贓罰銀,請減織造數,趣發諸司章奏。緣尚寶卿徐貞明議,請開畿內水田。用鄧子龍、劉綎平隴川,薦鄭洛為經略,趣順義王東歸,寢葉夢熊奏以弭楊應龍之變。然是時天下承平,上下恬熙,法紀漸不振。時行務承帝指,不能大有建立。帝每遇講期,多傳免。時行請雖免講,仍進講章。自後為故事,講筵遂永罷。評事雒於仁進《酒色財氣四箴》,帝大怒,召時行等條分析之,將重譴。時行請毋下其章,而諷於仁自引去,於仁賴以免。然章奏留中自此始。
shí sì nián zhēng yuè, guāng zōng nián wǔ suì, ér zhèng guì fēi yǒu chǒng, shēng huáng sān zi cháng xún, pō méng duó dí yì. shí xíng lǜ tóng liè zài qǐng jiàn chǔ, bù tīng. tíng chén yǐ guì fēi gù, duō zhǐ chì gōng wéi, chù dì nù, bèi yán qiǎn. dì cháng zhào qiú zhí yán. láng guān liú fù chū lǐ mào guì děng xiǎn qīn guì fēi. shí xíng qǐng dì xià zhào, lìng zhū cáo jiàn yán zhǐ jí suǒ sī zhí zhǎng, tīng qí zhǎng zé ér xiàn zhī, bù dé zhuān dá. dì shén yuè, zhòng duō jiù shí xíng zhě. shí xíng lián qǐng jiàn chǔ. shí bā nián, dì zhào huáng zhǎng zi huáng sān zi, lìng shí xíng rù jiàn yù dé gōng. shí xíng bài hè, qǐng jí dìng dà jì. dì yóu yù jiǔ zhī, xià zhào yuē: zhèn bù xǐ jī guā. jìn zhū chén zhāng zòu gài liú zhōng, è qí lí jiān zhèn fù zǐ. ruò míng suì tíng chén bù fù dú rǎo, dāng yǐ hòu nián cè lì, fǒu zé qí huáng zhǎng zi shí wǔ suì jǔ xíng. shí xíng yīn jiè tíng chén wú jī rǎo. míng nián bā yuè, gōng bù zhǔ shì zhāng yǒu dé qǐng jù cè lì yí zhù. dì nù, mìng zhǎn qī yī nián. ér nèi gé zhōng yì yǒu shū rù. shí xíng fāng zài gào, cì fǔ guó shǒu liè shí xíng míng. shí xíng mì shàng fēng shì, yán: chén fāng zài gào, chū bù yù zhī. cè lì zhī shì, shèng yì yǐ dìng. yǒu dé bù ān dà jì, wéi chén duàn qīn cái, wù yīn xiǎo chén fáng dà diǎn. yú shì gěi shì zhōng luó dà hóng hé shí xíng, wèi yáng fù qún chén zhī yì yǐ qǐng lì, ér yīn huǎn qí shì yǐ nèi jiāo. zhōng shū huáng zhèng bīn fù lùn shí xíng pái xiàn tóng guān, qiǎo bì shǒu shì zhī zuì. èr rén jiē bèi chù zé. yù shǐ zōu dé yǒng shū fù shàng, shí xíng lì qiú bà. zhào chí yì guī. guī sān nián, guāng zōng shǐ chū gé jiǎng xué, shí nián shǐ lì wèi huáng tài zǐ.
十四年正月,光宗年五歲,而鄭貴妃有寵,生皇三子常洵,頗萌奪嫡意。時行率同列再請建儲,不聽。廷臣以貴妃故,多指斥宮闈,觸帝怒,被嚴譴。帝嘗詔求直言。郎官劉復初、李懋檜等顯侵貴妃。時行請帝下詔,令諸曹建言止及所司職掌,聽其長擇而獻之,不得專達。帝甚悅,眾多咎時行者。時行連請建儲。十八年,帝召皇長子、皇三子,令時行入見毓德宮。時行拜賀,請亟定大計。帝猶豫久之,下詔曰:「朕不喜激聒。近諸臣章奏概留中,惡其離間朕父子。若明歲廷臣不復瀆擾,當以後年冊立,否則俟皇長子十五歲舉行。」時行因戒廷臣毋激擾。明年八月,工部主事張有德請具冊立儀注。帝怒,命展期一年。而內閣中亦有疏入。時行方在告,次輔國首列時行名。時行密上封事,言:「臣方在告,初不預知。冊立之事,聖意已定。有德不諳大計,惟宸斷親裁,勿因小臣妨大典。」於是給事中羅大紘劾時行,謂陽附群臣之議以請立,而陰緩其事以內交。中書黃正賓復論時行排陷同官,巧避首事之罪。二人皆被黜責。御史鄒德泳疏復上,時行力求罷。詔馳驛歸。歸三年,光宗始出閣講學,十年始立為皇太子。
sì shí èr nián, shí xíng nián bā shí, dì qiǎn xíng rén cún wèn. zhào shū zhì mén ér zú. xiān yǐ yún nán yuè fèng píng, jiā shǎo shī jiān tài zǐ tài shī zhōng jí diàn dà xué shì, zhào zèng tài shī, shì wén dìng.
四十二年,時行年八十,帝遣行人存問。詔書至門而卒。先以雲南嶽鳳平,加少師兼太子太師、中極殿大學士,詔贈太師,諡文定。
zi yòng mào yòng jiā. yòng mào, zì jìng zhōng, jǔ jìn shì. lèi guān bīng bù zhí fāng láng zhōng. shén zōng zhuó tài pú shǎo qīng, réng shì zhí fāng shì. zài qiān yòu qiān dōu yù shǐ, xún fǔ shùn tiān. chóng zhēn chū, lì bīng bù zuǒ yòu shì láng, bài shàng shū, zhì shì guī. zú, zèng tài zǐ tài bǎo. yòng jiā, jǔ rén. lì guān guǎng xī cān zhèng. sūn shào fāng, jìn shì, hù bù zuǒ shì láng. wáng xī jué, zì yuán yù, tài cāng rén. jiā jìng sì shí yī nián jǔ huì shì dì yī, tíng shì dì èr, shòu biān xiū. lèi qiān zhì jì jiǔ. wàn lì wǔ nián, yǐ zhān shì zhǎng hàn lín yuàn. zhāng jū zhèng duó qíng, jiāng tíng zhàng wú zhōng xíng zhào yòng xián děng. xī jué yào tóng guǎn shí yú rén yì jū zhèng qiú jiě, jū zhèng bù nà. xī jué dú zào sàng cì, qiè yán zhī, jū zhèng jìng rù bù gù. zhōng xíng děng jì shòu zhàng, xī jué chí zhī dà tòng. míng nián, jìn lǐ bù yòu shì láng. jū zhèng fǔ guī zhì sàng, jiǔ qīng jí qǐng zhào hái, xī jué dú bù shǔ míng. xuán qǐ shěng qīn qù. jū zhèng yǐ xī jué xíng jǐ duǎn, yì xián zhī, xī jué suì bù chū. shí èr nián dōng, jí jiā bài lǐ bù shàng shū jiān wén yuān gé dà xué shì, cān jī wù. hái cháo, qǐng jìn chǎn yú yì bēn jìng jiè xū fú jié chǐ mí pì héng yì jiǎn gōng zuò. dì xián bāo nà.
子用懋、用嘉。用懋,字敬中,舉進士。累官兵部職方郎中。神宗擢太僕少卿,仍視職方事。再遷右僉都御史,巡撫順天。崇禎初,歷兵部左、右侍郎,拜尚書,致仕歸。卒,贈太子太保。用嘉,舉人。歷官廣西參政。孫紹芳,進士,戶部左侍郎。王錫爵,字元馭,太倉人。嘉靖四十一年舉會試第一,廷試第二,授編修。累遷至祭酒。萬曆五年,以詹事掌翰林院。張居正奪情,將廷杖吳中行、趙用賢等。錫爵要同館十餘人詣居正求解,居正不納。錫爵獨造喪次,切言之,居正徑入不顧。中行等既受杖,錫爵持之大慟。明年,進禮部右侍郎。居正甫歸治喪,九卿急請召還,錫爵獨不署名。旋乞省親去。居正以錫爵形己短,益銜之,錫爵遂不出。十二年冬,即家拜禮部尚書兼文淵閣大學士,參機務。還朝,請禁諂諛、抑奔競、戒虛浮、節侈靡、辟橫議、簡工作。帝咸褒納。
chū, lǐ zhí jiāng dōng zhī yǔ dà chén shēn shí xíng yáng wēi děng xiāng gòu, yǐ xī jué fù shí wàng, qiě yǔ jū zhèng èr, lì tuī zhī. bǐ xī jué zhì, yǔ shí xíng hé, fǎn chū shū lì pái zhí děng, zhí děng suì qù. shí shí xíng wèi shǒu fǔ, xǔ guó cì zhī, sān rén jiē nán jī rén, ér xī jué yǔ shí xíng tóng jǔ huì shì, qiě tóng jùn, zhèng fǔ xiāng de shén. rán shí xíng róu hé, ér xī jué xìng gāng fù qì. shí liù nián, zi héng jǔ shùn tiān shì dì yī, láng guān gāo guì ráo shēn lùn zhī. xī jué lián zhāng biàn jié, yǔ guò fèn, shēn zuò xià zhào yù chú míng, guì zhé biān fāng. yù shǐ qiáo bì xīng qǐng dì jiè yù xī jué, wù kuò qí liàng, wèi xiū xiū yǒu róng zhī chén, xī jué shū biàn. yǐ shì jī yǔ tíng lùn wǔ.
初,李植、江東之與大臣申時行、楊巍等相構,以錫爵負時望,且與居正貳,力推之。比錫爵至,與時行合,反出疏力排植等,植等遂去。時時行為首輔,許國次之,三人皆南畿人,而錫爵與時行同舉會試,且同郡,政府相得甚。然時行柔和,而錫爵性剛負氣。十六年,子衡舉順天試第一,郎官高桂、饒伸論之。錫爵連章辨訐,語過忿,伸坐下詔獄除名,桂謫邊方。御史喬璧星請帝戒諭錫爵,務擴其量,為休休有容之臣,錫爵疏辨。以是積與廷論忤。
shí qún chén qǐng jiàn chǔ zhě zhòng, dì jiē bù tīng. shí bā nián, xī jué shū qǐng yù jiào yuán zǐ, lù yòng yán guān jiāng yīng lín děng, qiě qiú yòu gù xún fǔ lǐ cái, bù bào. cháng yīn hàn zāi, zì chén qǐ bà. dì yōu zhào liú zhī. huǒ luò chì zhēn xiàng fàn xī chuí, yì zhě zhēng qǐng yòng bīng, xī jué zhǔ kuǎn, yǔ shí xíng hé. wèi jǐ, xié tóng liè zhēng cè lì bù dé, dù mén qǐ guī. xún yǐ mǔ lǎo, lián qǐ guī shěng. nǎi cì dào lǐ fèi, qiǎn guān hù xíng. guī èr nián, shí xíng guó jí wáng jiā píng xiāng jì qù wèi, yǒu zhào qù zhào xī jué. èr shí yī nián zhēng yuè, hái cháo, suì wèi shǒu fǔ.
時群臣請建儲者眾,帝皆不聽。十八年,錫爵疏請豫教元子,錄用言官姜應麟等,且求宥故巡撫李材,不報。嘗因旱災,自陳乞罷。帝優詔留之。火落赤、真相犯西陲,議者爭請用兵,錫爵主款,與時行合。未幾,偕同列爭冊立不得,杜門乞歸。尋以母老,連乞歸省。乃賜道里費,遣官護行。歸二年,時行、國及王家屏相繼去位,有詔趣召錫爵。二十一年正月,還朝,遂為首輔。
xiān shì yǒu zhǐ, shì nián chūn jǔ cè lì dà diǎn, jiè tíng chén wú dú chén. tíng chén jiàn zhāng yǒu dé shì, xián mò mò. jí shì, xī jué mì qǐng dì jué dà jì. dì qiǎn nèi shì yǐ shǒu zhào shì xī jué, yù dài dí zǐ, lìng yuán zǐ yǔ liǎng dì qiě bìng fēng wèi wáng. xī jué jù shī shàng zhǐ, lì fèng zhào nǐ yù zhǐ. ér yòu wài lǜ gōng lùn, yīn yán hàn míng dì mǎ hòu táng míng huáng wáng hòu sòng zhēn zōng liú hòu jiē yǎng zhū fēi zǐ wèi zi, qǐng lìng huáng hòu fǔ yù yuán zǐ, zé yuán zǐ jí dí zǐ, ér shēng mǔ bù bì chóng wèi hào yǐ shàng yā huáng guì fēi, yì nǐ yù yǐ jìn. tóng liè zhào zhì gāo zhāng wèi xián bù yù wén. dì jìng yǐ qián yù xià lǐ guān, lìng jí jù yí. yú shì jǔ cháo dà huā. gěi shì zhōng shǐ mèng lín lǐ bù shàng shū luó wàn huà děng, qún yì xī jué dì, lì zhēng. tíng chén jiàn zhě, zhāng rì shù shàng. xī jué xié zhì gāo wèi lì qǐng zhuī hái qián zhào, dì bù cóng. yǐ ér jiàn zhě yì duō, ér yuè yuán shēng gù yǔn chéng zhāng nà bì chén tài lái yú kǒng jiān lǐ qǐ měi céng fèng yí zhōng huà mín xiàng dé zhēn děng zhē xī jué yú cháo fáng, miàn zhēng zhī. lǐ téng fāng yì shàng shū xī jué. xī jué qǐng xià tíng yì, bù xǔ. qǐng miàn duì, bù bào. nǎi zì hé sān wù, qǐ bà chì. dì yì pò gōng yì, zhuī qǐn qián mìng, mìng shǎo qí èr sān nián yì xíng. xī jué xuán qǐng sù jué, qiě yuē: nǎng yuán zǐ chū shēng, yè wèi bān zhào sì shè, zhào shū chēng zhī chéng zōng shè, míng yǐ huáng tài zǐ dài zhī yǐ. jīn fù hé yí ér fú jué zāi? bù bào.
先是有旨,是年春舉冊立大典,戒廷臣毋瀆陳。廷臣鑒張有德事,咸默默。及是,錫爵密請帝決大計。帝遣內侍以手詔示錫爵,欲待嫡子,令元子與兩弟且並封為王。錫爵懼失上指,立奉詔擬諭旨。而又外慮公論,因言「漢明帝馬後、唐明皇王后、宋真宗劉後皆養諸妃子為子,請令皇后撫育元子,則元子即嫡子,而生母不必崇位號以上壓皇貴妃」,亦擬諭以進。同列趙志皋、張位咸不預聞。帝竟以前諭下禮官,令即具儀。於是舉朝大嘩。給事中史孟麟、禮部尚書羅萬化等,群詣錫爵第,力爭。廷臣諫者,章日數上。錫爵偕志皋、位力請追還前詔,帝不從。已而諫者益多,而岳元聲、顧允成、張納陛、陳泰來、于孔兼、李啟美、曾鳳儀、鍾化民、項德禎等遮錫爵於朝房,面爭之。李騰芳亦上書錫爵。錫爵請下廷議,不許。請面對,不報。乃自劾三誤,乞罷斥。帝亦迫公議,追寢前命,命少俟二三年議行。錫爵旋請速決,且曰:「曩元子初生,業為頒詔肆赦,詔書稱『祗承宗社』,明以皇太子待之矣。今復何疑而弗決哉?」不報。
qī yuè, huì xīng jiàn, yǒu zhào xiū shěng. xī jué yīn qǐng yán jiàn dà chén. yòu yán: huì jiàn jìn zǐ wēi, yí shèn qǐ jū zhī jié, kuān zuǒ yòu zhī xíng, guǎ shì yù yǐ fáng jí, sàn jī jù yǐ guǎng ēn. yú yuè, fù yán: huì yǐ rù zǐ wēi, fēi qū qū yòng rén xíng zhèng suǒ néng xiāo mǐ, wéi jiàn chǔ yī shì kě yǐ ráng zhī. gài tiān wáng zhī xiàng yuē dì xīng, tài zǐ zhī xiàng yuē qián xīng. jīn qián xīng jì yào ér bù zǎo dìng, gù zhì cǐ zāi. chéng sù xíng cè lì, tiān biàn zì mǐ. dì jiē bào wén, réng chí shǒu chūn dài qī zhī shuō. xī jué dá zòu fù lì yán zhī, yòu lián zhāng kěn qǐng. shí yī yuè, huáng tài hòu shēng chén, dì yù mén shòu hè bì, dú zhào xī jué nuǎn gé, láo zhī yuē: qīng fú mǔ lái jīng, chéng zhōng xiào liǎng quán. xī jué kòu tóu xiè, yīn lì qǐng zǎo dìng guó běn. dì yuē: zhōng gōng yǒu chū, nài hé? duì yuē: cǐ shuō zài shí nián qián yóu kě, jīn yuán zǐ yǐ shí sān, shàng hé dài? kuàng zì gǔ zhì jīn, qǐ yǒu zǐ dì shí sān suì yóu bù dú shū zhě? dì pō gǎn dòng. xī jué yīn qǐng pín zhào duì, bǎo shèng gōng. tuì fù shàng shū lì qǐng, qiě yuē: wài tíng yǐ gù chǒng yīn móu guī zhī huáng guì fēi, kǒng zhèng shì jǔ zú bù dé ān. wéi bì xià shēn xǐng. dì dé shū, xīn yì dòng, shǒu zhào yù xī jué: qīng měi zòu bì jí huáng guì fēi, hé yě? bǐ shù quàn zhèn, zhèn yǐ zǔ xùn hòu fēi bù dé yǔ wài shì, ān gǎn zhé cóng. xī jué shàng yán: jīn yǔ huáng zhǎng zi xiāng xíng zhě, wéi huáng guì fēi zǐ, tiān xià bù yí huáng guì fēi ér shuí yí? huáng guì fēi bù yǐn wèi jǐ zé ér shuí zé? zǔ xùn bù yǔ wài shì zhě, bù yǔ wài tíng yòng rén xíng zhèng zhī shì yě. ruò cè lì, nǎi bì xià jiā shì, ér huáng sān zi yòu huáng guì fēi qīn zi, bì xià de bù yǔ huáng guì fēi móu hū? qiě huáng guì fēi jiǔ shì shèng gōng, zhì qīn qiě xián, wài tíng fēn fēn, mò bù guī yuàn, chén suǒ bù rěn wén. chén liù shí lǎo rén, lì hàn tiān xià zhī kǒu, guī gōng huáng guì fēi, bì xià shàng yǐ wèi yí. rán zé bì rú qún shào nián shèng qì yǐ gōng huáng guì fēi, ér bì xià fǎn kuài yú xīn hū? shū rù, dì hàn zhī. zhì gāo wèi yì lì qǐng. jū shù rì, suì yǒu chū gé zhī mìng. ér dì lìng guǎng shì zhū yù zhēn bǎo, gōng chū gé yí wù, jì zhí sān shí yú wàn. hù bù shàng shū yáng jùn mín děng yǐ gù shì zhēng, gěi shì zhōng wáng dé wán děng yòu lì jiàn. dì suì shǒu zhào yù jué, yù yì qī. xī jué wǎn qǐng, nǎi bù guǒ yì. míng nián èr yuè, chū gé lǐ chéng, jù rú dōng gōng yí, zhōng wài wèi wèi.
七月,彗星見,有詔修省。錫爵因請延見大臣。又言:「彗漸近紫微,宜慎起居之節,寬左右之刑,寡嗜欲以防疾,散積聚以廣恩。」逾月,復言:「慧已入紫微,非區區用人行政所能消弭,惟建儲一事可以禳之。蓋天王之象曰帝星,太子之象曰前星。今前星既耀而不早定,故致此災。誠速行冊立,天變自弭。」帝皆報聞,仍持首春待期之說。錫爵答奏復力言之,又連章懇請。十一月,皇太后生辰,帝御門受賀畢,獨召錫爵暖閣,勞之曰:「卿扶母來京,誠忠孝兩全。」錫爵叩頭謝,因力請早定國本。帝曰:「中宮有出,奈何?」對曰:「此說在十年前猶可,今元子已十三,尚何待?況自古至今,豈有子弟十三歲猶不讀書者?」帝頗感動。錫爵因請頻召對,保聖躬。退復上疏力請,且曰:「外廷以固寵陰謀歸之皇貴妃,恐鄭氏舉族不得安。惟陛下深省。」帝得疏,心益動,手詔諭錫爵:「卿每奏必及皇貴妃,何也?彼數勸朕,朕以祖訓后妃不得與外事,安敢輒從。」錫爵上言:「今與皇長子相形者,惟皇貴妃子,天下不疑皇貴妃而誰疑?皇貴妃不引為己責而誰責?祖訓不與外事者,不與外廷用人行政之事也。若冊立,乃陛下家事,而皇三子又皇貴妃親子,陛下得不與皇貴妃謀乎?且皇貴妃久侍聖躬,至親且賢,外廷紛紛,莫不歸怨,臣所不忍聞。臣六十老人,力捍天下之口,歸功皇貴妃,陛下尚以為疑。然則必如群少年盛氣以攻皇貴妃,而陛下反快於心乎?」疏入,帝頷之。志皋、位亦力請。居數日,遂有出閣之命。而帝令廣市珠玉珍寶,供出閣儀物,計直三十餘萬。戶部尚書楊俊民等以故事爭,給事中王德完等又力諫。帝遂手詔諭爵,欲易期。錫爵婉請,乃不果易。明年二月,出閣禮成,俱如東宮儀,中外為慰。
xī jué zài gé shí, cháng qǐng bà jiāng nán zhī zào, tíng jiāng xī táo qì, jiǎn yún nán gòng jīn, chū nèi tǎng zhèn hé nán jī, dì jiē wú wǔ, juàn lǐ yú qián hòu zhū fǔ chén. qí jiù lǐ yí, lì zhēng bù yí yòng tíng zhàng, yóu wèi shì suǒ chēng. tè yǐ ā bìng fēng zhǐ bèi wù yì. jì ér láng zhōng zhào nán xīng chì, shì láng zhào yòng xián fàng guī, lùn jiù zhě xián zāo qiǎn zhé, zhòng zhǐ xī jué wèi zhī. suī lián zhāng zì míng, qiě shēn jiù, rén zú mò néng liàng yě. xī jué suì lǚ shū yǐn jí qǐ xiū. dì bù yù qí qù, wèi chū nèi tǎng qián jiàn jiào qí yù. xī jué lì cí, shū bā shàng nǎi yǔn. xiān lěi jiā tài zǐ tài bǎo, zhì shì mìng gǎi lì bù shàng shū, jìn jiàn jí diàn, cì dào lǐ fèi, chéng chuán, xíng rén hù guī. guī qī nián, dōng gōng jiàn, qiǎn guān cì chì cún wèn, lài yín bì yáng jiǔ.
錫爵在閣時,嘗請罷江南織造,停江西陶器,減雲南貢金,出內帑振河南飢,帝皆無忤,眷禮逾前後諸輔臣。其救李沂,力爭不宜用廷杖,尤為世所稱。特以阿並封指被物議。既而郎中趙南星斥,侍郎趙用賢放歸,論救者咸遭譴謫,眾指錫爵為之。雖連章自明,且申救,人卒莫能諒也。錫爵遂屢疏引疾乞休。帝不欲其去,為出內帑錢建醮祈愈。錫爵力辭,疏八上乃允。先累加太子太保,至是命改吏部尚書,進建極殿,賜道里費,乘傳,行人護歸。歸七年,東宮建,遣官賜敕存問,賚銀幣羊酒。
sān shí wǔ nián, tíng tuī gé chén. dì jì yòng yú shèn xíng yè xiàng gāo lǐ tíng jī, hái niàn xī jué, tè jiā shǎo bǎo, yí guān zhào zhī. sān cí, bù yǔn. shí yán guān fāng lì fēng qì, xī jué jìn mì jiē lì dǐ, zhōng yǒu shàng yú zhāng zòu yī gài liú zhōng, tè bǐ yí zhī rú qín niǎo zhī yīn děng yǔ. yán guān wén zhī dà fèn. gěi shì zhōng duàn rán shǒu hé zhī, qí tóng guān hú jiā dòng děng lùn bù yǐ. xī jué yì zì hé mén yǎng zhòng, jìng cí bù fù. yòu sān nián, zú yú jiā, nián qī shí qī. zèng tài bǎo, shì wén sù.
三十五年,廷推閣臣。帝既用于慎行、葉向高、李廷機,還念錫爵,特加少保,遺官召之。三辭,不允。時言官方厲鋒氣,錫爵進密揭力詆,中有「上於章奏一概留中,特鄙夷之如禽鳥之音」等語。言官聞之大憤。給事中段然首劾之,其同官胡嘉棟等論不已。錫爵亦自闔門養重,竟辭不赴。又三年,卒於家,年七十七。贈太保,諡文肅。
zi héng, zì chén yù, shǎo yǒu wén míng. wèi jǔ shǒu cái, zì chēng yīn bèi lùn, suì bù fù huì shì. zhì èr shí jiǔ nián, xī jué bà xiāng yǐ jiǔ, shǐ jǔ huì shì dì èr rén, tíng shì yì dì èr. shòu biān xiū, xiān fù zú.
子衡,字辰玉,少有文名。為舉首才,自稱因被論,遂不復會試。至二十九年,錫爵罷相已久,始舉會試第二人,廷試亦第二。授編修,先父卒。
xī jué dì dǐng jué, jìn shì. lèi guān hé nán tí xué fù shǐ.
錫爵弟鼎爵,進士。累官河南提學副使。
shěn yī guàn, zì jiān wú, yín rén. lóng qìng èr nián jìn shì. xuǎn shù jí shì, shòu jiǎn tǎo, chōng rì jiǎng guān. jìn jiǎng gāo zōng liàng yīn, gǒng shǒu yuē: tuō gū jì mìng, bì zhōng zhēn bù èr xīn zhī chén, nǎi kě shǐ bǎi guān zǒng jǐ yǐ tīng. gǒu fēi qí rén, bù ruò gōng qīn tīng lǎn zhī wèi xiào yě. zhāng jū zhèng yǐ wèi cì jǐ, pō hàn yī guàn. jū zhèng zú, shǐ qiān zuǒ zhōng yǔn. lì guān lì bù zuǒ shì láng jiān shì dú xué shì, jiā tài zǐ bīn kè. jiǎ guī.
沈一貫,字肩吾,鄞人。隆慶二年進士。選庶吉士,授檢討,充日講官。進講高宗諒陰,拱手曰:「託孤寄命,必忠貞不二心之臣,乃可使百官總己以聽。苟非其人,不若躬親聽覽之為孝也。」張居正以為刺己,頗憾一貫。居正卒,始遷左中允。歷官吏部左侍郎兼侍讀學士,加太子賓客。假歸。
èr shí èr nián qǐ nán jīng lǐ bù shàng shū, fù zhào wèi zhèng shǐ fù zǒng cái, xié lǐ zhān shì fǔ, wèi shàng. wáng xī jué zhào zhì gāo zhāng wèi tóng jū nèi gé, fù yǒu zhǐ tuī jǔ gé chén. lì bù jǔ jiù fǔ wáng jiā píng jí yī guàn děng qī rén míng yǐ shàng. ér dì fāng nù jiā píng, qiào zé shàng shū chén yǒu nián. yǒu nián yǐn jí qù. yī guàn jiā jū jiǔ, gù yǒu qīng wàng, gé chén yòu lì jiàn zhī. nǎi zhào yǐ shàng shū jiān dōng gé dà xué shì, yǔ chén yú bì tóng rù gé yù jī wù, mìng xíng rén jí jiā qǐ yān. huì cháo yì xǔ rì běn fēng gòng. yī guàn lǜ gòng dào chū níng bō, wèi xiāng jùn huàn, jí chén qí hài, gòng yì nǎi zhǐ. wèi jǐ, xī jué qù, yú bì wèi dì sān, měi dú xíng jǐ yì. yī guàn róu ér shēn zhōng, shì zhì gāo děng wéi jǐn. qí hòu yú bì zú guān, zhì gāo bìng bì jiǔ zài gào, wèi yǐ jiàn yáng hào jí yōu wēi hóng yì shì dé zuì qù, yī guàn yǔ wèi cháng sī zhì hào shū, wèi zàn huà zhǔ shì dīng yīng tài suǒ hé. wèi shū biàn, jī shàng nù bà. yī guàn wéi yǐn jiù, dì nǎi wèi liú zhī.
二十二年起南京禮部尚書,復召為正史副總裁,協理詹事府,未上。王錫爵、趙志皋、張位同居內閣,復有旨推舉閣臣。吏部舉舊輔王家屏及一貫等七人名以上。而帝方怒家屏,譙責尚書陳有年。有年引疾去。一貫家居久,故有清望,閣臣又力薦之。乃詔以尚書兼東閣大學士,與陳於陛同入閣預機務,命行人即家起焉。會朝議許日本封貢。一貫慮貢道出寧波,為鄉郡患,極陳其害,貢議乃止。未幾,錫爵去,於陛位第三,每獨行己意。一貫柔而深中,事志皋等惟謹。其後於陛卒官,志皋病痹久在告,位以薦楊鎬及《憂危竑議》事得罪去,一貫與位嘗私致鎬書,為贊畫主事丁應泰所劾。位疏辨,激上怒罷。一貫惟引咎,帝乃慰留之。
shí guó běn wèi dìng, tíng chén zhēng shí yú nián bù jué. huáng zhǎng zi nián shí bā, zhū qǐng cè lì guān hūn zhě yì pò. dì zé hù bù jìn yín èr qiān sì bǎi wàn, wèi cè lì fēn fēng zhū diǎn lǐ fèi yǐ kùn zhī. yī guàn zài shū zhēng, bù tīng. èr shí bā nián, mìng yíng cí qìng gōng jū huáng zhǎng zi. gōng jùn, yù yī guàn cǎo chì chuán shì lǐ guān, shàng cè lì guān hūn jí zhū wáng fēn fēng yí. chì jì shàng, dì fù liú bù xià. yī guàn shū qù, zé yán: zhèn yīn xiǎo chén xiè tíng zàn chéng jī yāo gōng, gù zhōng chuò. qí huáng zhǎng zi yí jū hòu xíng zhī. jì ér bù jǔ xíng. míng nián, guì fēi dì zhèng guó tài pò qún yì, qǐng cè lì guān hūn bìng xíng. yī guàn yīn zài cǎo chì qǐng xià lǐ guān jù yí, bù bào. tíng yì yǒu yù xiān guān hūn hòu cè lì zhě, yī guàn bù kě, yuē: bù zhèng míng ér gǒu chéng shì, shì jiàng chǔ jūn wèi zhū wáng yě. huì dì yì yì pō wù, mìng jí rì jǔ xíng. jiǔ yuè shí yǒu bā rì lòu xià èr gǔ, zhào xià. jì ér dì fù huǐ, lìng gǎi qī. yī guàn fēng hái zhào shū, yán wàn sǐ bù gǎn fèng zhào, dì nǎi zhǐ. shí yuè wàng, cè lì lǐ chéng, shí lùn pō chēng zhī. huì zhì gāo yú jiǔ yuè zú, yī guàn suì dāng guó. chū, zhì gāo bìng jiǔ, yī guàn lǚ qǐng zēng gé chén. jí shì nǎi jiǎn yòng shěn lǐ zhū gēng, ér shì jiē qǔ jué yú yī guàn. xún jìn tài zǐ tài bǎo hù bù shàng shū wǔ yīng diàn dà xué shì.
時國本未定,廷臣爭十餘年不決。皇長子年十八,諸請冊立冠婚者益迫。帝責戶部進銀二千四百萬,為冊立、分封諸典禮費以困之。一貫再疏爭,不聽。二十八年,命營慈慶宮居皇長子。工竣,諭一貫草敕傳示禮官,上冊立、冠婚及諸王分封儀。敕既上,帝復留不下。一貫疏趣,則言:「朕因小臣謝廷讃乘機邀功,故中輟。俟皇長子移居後行之。」既而不舉行。明年,貴妃弟鄭國泰迫群議,請冊立、冠婚並行。一貫因再草敕請下禮官具儀,不報。廷議有欲先冠婚後冊立者,一貫不可,曰:「不正名而苟成事,是降儲君為諸王也。」會帝意亦頗悟,命即日舉行。九月十有八日漏下二鼓,詔下。既而帝復悔,令改期。一貫封還詔書,言「萬死不敢奉詔」,帝乃止。十月望,冊立禮成,時論頗稱之。會志皋於九月卒,一貫遂當國。初,志皋病久,一貫屢請增閣臣。及是乃簡用沈鯉、朱賡,而事皆取決於一貫。尋進太子太保、戶部尚書、武英殿大學士。
zì yī guàn rù nèi gé, cháo zhèng yǐ dà fēi. shù nián zhī jiān, kuàng shuì shǐ sì chū wèi mín hài. qí suǒ wū hé dǎi xì zhě, xī zhì yù zhōng. lì bù shū qǐng qǐ yòng jiàn yán fèi chù zhū chén, bìng kǎo xuǎn kē dào guān, jiǔ yì bù xià, zhōng wài duō yǐ wàng gé chén. yī guàn děng shù jiàn, bù xǐng. ér dì jiǔ bù shì cháo, gé chén lǚ qǐng, jiē bù bào. yī guàn chū fǔ zhèng miàn ēn, yī jiàn dì ér yǐ. dōng zhēng jí yáng yīng lóng píng, dì zài yù wǔ mén lóu shòu fú. yī guàn qǐng péi shì, cì miàn duì, jiē bù xǔ. shàng xià fǒu gé shén, yī guàn suī xiǎo yǒu jiù zhèng, dà shuài yī wéi qí jiān, wù wàng jiàn jiǎn.
自一貫入內閣,朝政已大非。數年之間,礦稅使四出為民害。其所誣劾逮系者,悉滯獄中。吏部疏請起用建言廢黜諸臣,並考選科道官,久抑不下,中外多以望閣臣。一貫等數諫,不省。而帝久不視朝,閣臣屢請,皆不報。一貫初輔政面恩,一見帝而已。東征及楊應龍平,帝再御午門樓受俘。一貫請陪侍,賜面對,皆不許。上下否隔甚,一貫雖小有救正,大率依違其間,物望漸減。
dài sān shí nián èr yuè, huáng tài zǐ hūn lǐ fǔ chéng, dì hū yǒu jí. jí zhào zhū dà chén zhì rén dé mén, é dú mìng yī guàn rù qǐ xiáng gōng hòu diàn nuǎn xī gé. huáng hòu guì fēi yǐ jí bù shì cè, huáng tài hòu nán miàn lì shāo běi, dì shāo dōng, guān fú xí dì zuò, yì nán miàn, tài zǐ zhū wáng guì yú qián. yī guàn kòu tóu qǐ jū qì, dì yuē: xiān shēng qián. zhèn bìng rì dǔ yǐ, xiǎng guó yǐ jiǔ, hé hàn. jiā ér jiā fù fù yǔ xiān shēng, wéi fǔ zhī wèi xián jūn. kuàng shuì shì, zhèn yīn diàn gōng wèi jùn, quán yí cǎi qǔ, jīn kě yǔ jiāng nán zhī zào jiāng xī táo qì jù zhǐ wù xíng, suǒ qiǎn nèi jiān jiē lìng hái jīng. fǎ sī shì jiǔ xì zuì qiú, jiàn yán dé zuì zhū chén xián fù qí guān, gěi shì zhōng yù shǐ jí rú suǒ qǐng bǔ yòng. zhèn jiàn xiān shēng zhǐ cǐ yǐ. yán yǐ jiù wò. yī guàn kū, tài hòu tài zǐ zhū wáng jiē kū. yī guàn fù zòu: jīn shàng shū qiú qù zhě sān, qǐng dìng qù liú. dì liú hù bù chén qú bīng bù tián lè, ér yǐ zǔ líng chōng jué, xuē gōng bù yáng yī kuí jí. yī guàn fù kòu shǒu, chū nǐ zhǐ yǐ jìn. shì xī, gé chén jiǔ qīng jù zhí sù cháo fáng. lòu sān gǔ, zhōng shǐ pěng yù zhì, jù rú dì yǔ yī guàn zhě. zhū dà chén xián xǐ. yì rì, dì jí, liào huǐ zhī. zhōng shǐ èr shí bèi zhì gé zhōng qǔ qián yù, yán kuàng shuì bù kě bà, shì qiú lù zhí chén wéi qīng suǒ cái. yī guàn yù bù yǔ, zhōng shǐ zhé bó sǎng jǐ liú xiě, yī guàn huáng jù jiǎo rù. shí lì bù shàng shū lǐ dài zuǒ dōu yù shǐ wēn chún qī jí rì fèng xíng, bān shì tiān xià, xíng bù shàng shū xiāo dà hēng zé wèi chí yù xū zài qǐng. wú hé, shì biàn. tài pú qīng nán qǐ zhòng hé dài dà hēng bù jí fèng dì yù, qǐ fèi shì qiú. dì nù, bìng èr shì qǐn bù xíng. dāng dì yù zhuī hái chéng mìng, sī lǐ tài jiān tián yì lì zhēng. dì nù, yù shǒu rèn zhī. yì yán yù lì, ér zhōng shǐ yǐ chí yī guàn suǒ jiǎo qián yù zhì. hòu yì jiàn yī guàn tuò yuē: xiàng gōng shāo chí zhī, kuàng shuì chè yǐ, hé qiè yě! zì shì dà chén yán guān shū qǐng zhě rì xiāng jì, jiē bù fù tīng. kuàng shuì zhī hài, suì zhōng shén zōng shì.
迨三十年二月,皇太子婚禮甫成,帝忽有疾。急召諸大臣至仁德門,俄獨命一貫入啟祥宮後殿暖西閣。皇后、貴妃以疾不侍側,皇太后南面立稍北,帝稍東,冠服席地坐,亦南面,太子、諸王跪於前。一貫叩頭起居訖,帝曰:「先生前。朕病日篤矣,享國已久,何憾。佳兒佳婦付與先生,惟輔之為賢君。礦稅事,朕因殿工未竣,權宜採取,今可與江南織造、江西陶器俱止勿行,所遣內監皆令還京。法司釋久系罪囚,建言得罪諸臣咸復其官,給事中、御史即如所請補用。朕見先生止此矣。」言已就臥。一貫哭,太后、太子、諸王皆哭。一貫復奏:「今尚書求去者三,請定去留。」帝留戶部陳渠、兵部田樂,而以祖陵衝決,削工部楊一魁籍。一貫復叩首,出擬旨以進。是夕,閣臣九卿俱直宿朝房。漏三鼓,中使捧諭至,具如帝語一貫者。諸大臣咸喜。翼日,帝疾,廖悔之。中使二十輩至閣中取前諭,言礦稅不可罷,釋囚、錄直臣惟卿所裁。一貫欲不予,中使輒搏顙幾流血,一貫惶遽繳入。時吏部尚書李戴、左都御史溫純期即日奉行,頒示天下,刑部尚書蕭大亨則謂弛獄須再請。無何,事變。太僕卿南企仲劾戴、大亨不即奉帝諭,起廢釋囚。帝怒,並二事寢不行。當帝欲追還成命,司禮太監田義力爭。帝怒,欲手刃之。義言愈力,而中使已持一貫所繳前諭至。後義見一貫唾曰:「相公稍持之,礦稅撤矣,何怯也!」自是大臣言官疏請者日相繼,皆不復聽。礦稅之害,遂終神宗世。
dì zì jí chōu yǐ hòu, zhèng yì fèi chí. shuì jiān wáng cháo liáng yǒng gāo huái děng suǒ zhì héng bào, jiān rén chéng jī nüè mín zhě yù zhòng. yī guàn yǔ lǐ gēng gòng zhe lùn yǐ fēng, yòu cháng yīn shì lǚ zhēng, qiě jiē chén yòng rén xíng zhèng zhū shì. dì bù xǐng. gù yù yī guàn hòu, cháng tè cì chì jiǎng zhī. yī guàn sù jì lǐ, lǐ yì zì yǐ jiǎng yán shòu zhǔ juàn, fēi yóu yī guàn jìn, bù wèi xià, èr rén jiàn bù xiāng néng. lǐ bù shì láng guō zhèng yù yǐ wén zhāng qì jié zhe, lǐ shén zhòng zhī. dōu yù shǐ wēn chún lì bù shì láng yáng shí qiáo jiē yǐ qīng yán zì chí xiāng biāo zhì, yī guàn bù shàn yě. huì zhèng yù yì duó lǚ běn shì, yī guàn gēng yǔ běn tóng xiāng, qǐn qí yì. yóu shì yì è zhèng yù, bìng è lǐ jí chún shí qiáo děng, ér dǎng lùn jiàn xìng. zhè rén yǔ gōng lùn wǔ, yóu yī guàn shǐ.
帝自疾瘳以後,政益廢弛。稅監王朝、梁永、高淮等所至橫暴,奸人乘機虐民者愈眾。一貫與鯉、賡共著論以風,又嘗因事屢爭,且揭陳用人行政諸事。帝不省。顧遇一貫厚,嘗特賜敕獎之。一貫素忌鯉,鯉亦自以講筵受主眷,非由一貫進,不為下,二人漸不相能。禮部侍郎郭正域以文章氣節著,鯉甚重之。都御史溫純、吏部侍郎楊時喬皆以清嚴自持相標置,一貫不善也。會正域議奪呂本諡,一貫、賡與本同鄉,寢其議。由是益惡正域,並惡鯉及純、時喬等,而黨論漸興。浙人與公論忤,由一貫始。
sān shí yī nián, chǔ fǔ zhèn guó jiāng jūn huá jī jié chǔ wáng huá kuí wèi jiǎ wáng. yī guàn nà wáng zhòng huì, lìng tōng zhèng sī gé qí shū yuè yú, xiān shàng huá kuí hé huá jī qī wǎng sì zuì shū. zhèng yù, chǔ rén, pō wén jiǎ wáng shì yǒu zhuàng, qǐng xíng kān xū shí yǐ dìng zuì àn. yī guàn chí zhī. zhèng yù yǐ chǔ wáng kuì yí shū shàng, dì bù xǐng. jí fǔ àn chén huì kān bìng tíng chén jí yì shū rù, yī guàn lì yòu wáng, sǒu gěi shì zhōng qián mèng gāo yáng yīng wén hé zhèng yù, lēi guī tīng kān, huá jī děng jiē dé zuì. zhèng yù fǔ dēng zhōu, wèi xíng, ér yāo shū shì qǐ. yī guàn fāng xián zhèng yù yǔ lǐ, qí dǎng kāng pī yáng qián mèng gāo děng suì bǔ sēng dá guān yī shēng shěn lìng yù děng xià yù, qióng zhì zhī. yī guàn cóng zhōng zhǔ qí shì, lìng jǐn yī shuài wáng zhī zhēn yǔ pī yáng dà suǒ lǐ sī dì sān rì, fā zú wéi zhèng yù zhōu, zhí lüè qí bì pú rǔ ǎo, jiē wú suǒ de. nǎi yǐ jiǎo shēng guāng jù yù. èr shì cuò jiàn zhèng yù jí chǔ wáng chuán zhōng.
三十一年,楚府鎮國將軍華勣訐楚王華奎為假王。一貫納王重賄,令通政司格其疏月余,先上華奎劾華勣欺罔四罪疏。正域,楚人,頗聞假王事有狀,請行勘虛實以定罪案。一貫持之。正域以楚王饋遺書上,帝不省。及撫按臣會勘並廷臣集議疏入,一貫力右王,嗾給事中錢夢皋、楊應文劾正域,勒歸聽勘,華勣等皆得罪。正域甫登舟,未行,而「妖書」事起。一貫方銜正域與鯉,其黨康丕揚、錢夢皋等遂捕僧達觀、醫生沈令譽等下獄,窮治之。一貫從中主其事,令錦衣帥王之禎與丕揚大索鯉私第三日,發卒圍正域舟,執掠其婢僕乳媼,皆無所得。乃以皦生光具獄。二事錯見正域及楚王傳中。
shǐ, dōu yù shǐ chún hé yù shǐ yú yǒng qīng jí gěi shì zhōng yáo wén wèi, yǔ shāo shè yī guàn. gěi shì zhōng zhōng zhào dòu wèi yī guàn lùn chún, yù shǐ tāng zhào jīng fù hé zhào dòu ér zhí chún. chún shí qī shū qiú qù, yī guàn yáng jiē liú chún. zhì suì yǐ sì, dà chá jīng cháo guān. chún yǔ shí qiáo zhǔ qí shì, mèng gāo zhào dòu jiē zài chù zhōng. yī guàn nù, yán yú dì, yǐ jīng chá shū liú. jiǔ zhī, nǎi jǐn liú gěi shì yù shǐ zhī bèi chá zhě, qiě xǔ chún zhì shì qù. yú shì zhǔ shì liú yuán zhēn páng shí yōng nán jīng yù shǐ zhū wú bì lì zhēng zhī, wèi èr bǎi yú nián jì diǎn wú tè liú zhě. shí nán chá shū yì liú zhōng, hòu pò zhòng yì shǐ xià. yī guàn zì shì jī bù wèi gōng lùn suǒ yǔ, dàn hé rì zhòng, yīn xiè bìng bù chū. sān shí shàng sì nián qī yuè, gěi shì zhōng chén jiā xùn yù shǐ sūn jū xiāng fù lián zhāng hé qí jiān. yī guàn fèn, yì qiú qù. dì wèi chù jiā xùn, duó jū xiāng fèng, yǔn yī guàn guī, lǐ yì tóng shí bà. ér yī guàn dú dé wēn zhǐ, suī gēng yòu zhī, lùn zhě yì zī qí yǒu nèi yuán yān.
始,都御史純劾御史於永清及給事中姚文蔚,語稍涉一貫。給事中鍾兆斗為一貫論純,御史湯兆京復劾兆斗而直純。純十七疏求去,一貫佯揭留純。至歲乙巳,大察京朝官。純與時喬主其事,夢皋、兆斗皆在黜中。一貫怒,言於帝,以京察疏留。久之,乃盡留給事、御史之被察者,且許純致仕去。於是主事劉元珍、龐時雍、南京御史朱吾弼力爭之,謂二百餘年計典無特留者。時南察疏亦留中,後迫眾議始下。一貫自是積不為公論所與,彈劾日眾,因謝病不出。三十上四年七月,給事中陳嘉訓、御史孫居相復連章劾其奸。一貫憤,益求去。帝為黜嘉訓,奪居相俸,允一貫歸,鯉亦同時罷。而一貫獨得溫旨,雖賡右之,論者益訾其有內援焉。
yī guàn zhī rù gé yě, wèi xī jué zhì gāo suǒ jiàn. fǔ zhèng shí yǒu sān nián, dāng guó zhě sì nián. zhī zhǔ qīng yì, hǎo tóng è yì, yǔ qián hòu zhū chén tóng. zhì chǔ zōng yāo shū jīng chá sān shì, dú fàn bù wěi, lùn zhě chǒu zhī, suī qí dǎng bù néng jiě miǎn yě. yī guàn guī, yán zhě zhuī hé zhī bù yǐ, qí xiāng rén yì duō shòu shì dǐ qī yún. yī guàn zài wèi, lěi jiā shǎo fù jiān tài zǐ tài fù lì bù shàng shū jiàn jí diàn dà xué shì. jiā jū shí nián zú. zèng tài fù, shì wén gōng.
一貫之入閣也,為錫爵、志皋所薦。輔政十有三年,當國者四年。枝拄清議,好同惡異,與前後諸臣同。至楚宗、妖書、京察三事,獨犯不韙,論者丑之,雖其黨不能解免也。一貫歸,言者追劾之不已,其鄉人亦多受世詆諆雲。一貫在位,累加少傅兼太子太傅、吏部尚書、建極殿大學士。家居十年卒。贈太傅,諡文恭。
fāng cóng zhé, zì zhōng hán, qí xiān dé qīng rén. lì jí jǐn yī wèi, jiā jīng shī. cóng zhé dēng wàn lì shí yī nián jìn shì, shòu shù jí shì, lǚ qiān guó zi jì jiǔ. qǐng gào jiā jū, jiǔ bù chū, shí pō chēng qí tián yǎ. dà xué shì yè xiàng gāo qǐng yòng wèi lǐ bù yòu shì láng, bù bào. zhōng zhǐ qǐ lì bù zuǒ shì láng. wèi gěi shì zhōng lǐ chéng míng suǒ hé, qiú bà, bù yǔn.
方從哲,字中涵,其先德清人。隸籍錦衣衛,家京師。從哲登萬曆十一年進士,授庶吉士,屢遷國子祭酒。請告家居,久不出,時頗稱其恬雅。大學士葉向高請用為禮部右侍郎,不報。中旨起吏部左侍郎。為給事中李成名所劾,求罷,不允。
sì shí yī nián, bài lǐ bù shàng shū jiān dōng gé dà xué shì, yǔ wú dào nán bìng mìng. shí dào nán zài jí, xiàng gāo wèi shǒu fǔ, zhèng shì duō jué yú xiàng gāo. xiàng gāo qù guó, cóng zhé suì dú xiāng. qǐng zhào hái jiù fǔ shěn lǐ, bù yǔn. yù shǐ qián chūn hé qí róng yuè, cóng zhé qǐ bà. dì yōu zhǐ wèi liú. wèi jǐ, dào nán zhì. huì zhāng chà tǐng jī shì qǐ, xíng bù yǐ fēng diān bì yù. wáng zhī cǎi gōu dé qí qíng, páng bǎo liú chéng děng jī shǐ lù. cóng zhé xié dào nán chì zhī cǎi yán miù wàng, dì nà zhī. dào nán wèi yán lù suǒ dǐ, qiú qù zhě jīng suì, yǐ mǔ yōu guī. cóng zhé fù dú xiāng, jí shū qǐng tuī bǔ gé chén. zì hòu měi yuè bì qǐng. dì yǐ yī rén zú bàn, qì bù zēng zhì.
四十一年,拜禮部尚書兼東閣大學士,與吳道南並命。時道南在籍,向高為首輔,政事多決於向高。向高去國,從哲遂獨相。請召還舊輔沈鯉,不允。御史錢春劾其容悅,從哲乞罷。帝優旨慰留。未幾,道南至。會張差梃擊事起,刑部以瘋癲蔽獄。王之寀鈎得其情,龐保、劉成等跡始露。從哲偕道南斥之寀言謬妄,帝納之。道南為言路所詆,求去者經歲,以母憂歸。從哲復獨相,即疏請推補閣臣。自後每月必請。帝以一人足辦,迄不增置。
cóng zhé xìng róu nuò, bù néng rèn dà shì. shí dōng gōng jiǔ chuò jiǎng, ruì wáng hūn lǐ yú qī, huì wáng guì wáng wèi zé pèi, fú fǔ zhuāng tián qiǎn zhōng shǐ dū fù, yòu yì lìng yù yán, zhōng zhǐ mìng lǚ guì dū zhī zào, fù mǎ wáng bǐng yǐ jiù liú guāng fù chǐ guān dài, shān dōng dào qǐ, zāi yì shù jiàn, yán guān dí fèng chōng guō shàng bīn yǐ zhí yán biǎn, dì qiǎn zhōng shǐ lìng gōng bù shì láng lín rú chǔ shàn xiū xián ān yíng, xuān fǔ quē xiǎng shù yuè, cóng zhé jiē shàng shū lì yán, dì duō bù tīng. ér cóng zhé yǒu nèi yuán, yǐ míng zhēng ér yǐ, shí jiāng shùn dì yì, wú suǒ kuāng zhèng.
從哲性柔懦,不能任大事。時東宮久輟講,瑞王婚禮逾期,惠王、桂王未擇配,福府莊田遣中使督賦,又議令鬻鹽,中旨命呂貴督織造,駙馬王昺以救劉光復褫冠帶,山東盜起,災異數見,言官翟鳳翀、郭尚賓以直言貶,帝遣中使令工部侍郎林如楚繕修咸安營,宣府缺餉數月,從哲皆上疏力言,帝多不聽。而從哲有內援,以名爭而已,實將順帝意,無所匡正。
xiàng gāo bǐng zhèng shí, dǎng lùn dǐng fèi. yán lù jiāo tōng quán bù, zhǐ qīng liú wèi dōng lín, zhú zhī dài jǐn. jí cóng zhé bǐng zhèng, yán lù yǐ wú zhèng rén, dǎng lùn jiàn xī. dīng sì jīng chá, jǐn chì dōng lín, qiě jí lín jū zhě. qí chǔ zhè sān dǎng dǐng lì, wù bó jī qīng liú. qí rén qí shī jiào, cóng zhé mén shēng, shì yóu zhāng. cóng zhé nì qún xiǎo, ér dì dài huāng yì yì shén. jī fǔ shān dōng shān xī hé nán jiāng xī jí dà jiāng nán běi xiāng jì gào zāi, shū jiē bù fā. jiù zhì, gěi shì zhōng wǔ shí yú yuán, yù shǐ bǎi yú yuán. zhì shì liù kē zhǐ sì rén, ér wǔ kē yìn wú suǒ shǔ shí sān dào zhǐ wǔ rén, yī rén lǐng shù zhí. zài wài xún àn lǜ bù dé dài. liù bù táng shàng guān jǐn sì wǔ rén, dōu yù shǐ shù nián kōng shǔ, dū fǔ jiān sī yì lǚ quē bù bǔ. wén wǔ dà xuǎn jí xuǎn guān jí sì fāng jiào zhí, jī shù qiān rén, yǐ lì bīng èr kē quē zhǎng yìn bù huà píng, jiǔ zhì dū xià, shí pān zhí zhèng yú āi sù. zhào yù qiú yǐ lǐ xíng wú rén bù jué qiǎn, jiā shǔ jù hào zhǎng ān mén. zhí yè jǐn chí, shàng xià jiě tǐ.
向高秉政時,黨論鼎沸。言路交通銓部,指清流為東林,逐之殆盡。及從哲秉政,言路已無正人,黨論漸息。丁巳京察,盡斥東林,且及林居者。齊、楚、浙三黨鼎立,務搏擊清流。齊人亓詩教,從哲門生,勢尤張。從哲昵群小,而帝怠荒亦益甚。畿輔、山東、山西、河南、江西及大江南北相繼告災,疏皆不發。舊制,給事中五十餘員,御史百餘員。至是六科止四人,而五科印無所屬;十三道止五人,一人領數職。在外巡按率不得代。六部堂上官僅四五人,都御史數年空署,督撫監司亦屢缺不補。文武大選、急選官及四方教職,積數千人,以吏、兵二科缺掌印不畫憑,久滯都下,時攀執政輿哀訴。詔獄囚以理刑無人不決遣,家屬聚號長安門。職業盡弛,上下解體。
sì shí liù nián sì yuè, dà qīng bīng kè fǔ shùn, cháo yě zhèn jīng. dì chū pō yōu jù, zhāng zòu shí xià, bù shù yuè xiè xiè rú gù. cóng zhé zǐ shì hóng shā rén, xún chéng yù shǐ hé zhī. cóng zhé qǐ bà, bù yǔn. zhǎng xīng jiàn dōng nán, zhǎng èr zhàng, guǎng chǐ yú, shí yǒu jiǔ rì ér miè. shì rì jīng shī dì zhèn. cóng zhé yán: yāo xiàng guài zhēng, céng jiàn dié chū, chú chén fèng zhí wú zhuàng tòng zì xiū shěng wài, wàng bì xià dà fèn gān gāng, yǔ tiān xià gēng shǐ. cháo shì zá rán xiào zhī. dì yì bù xǐng. yù shǐ xióng huà yǐ shí shì duō jiān zuǒ lǐ wú xiào hé cóng zhé, qǐ yòng zāi yì cè miǎn. cóng zhé kěn qiú bà, jiān wò sì shí yú rì, gé zhōng xū wú rén. dì wèi liú zài sān, nǎi qǐ shì shì. míng nián èr yuè, yáng hào sì lù chū shī, bīng kē gěi shì zhōng zhào xìng bāng yòng hóng qí dū zhàn, shī dà bài. lǐ bù zhǔ shì xià jiā yù wèi liáo shì zhī huài, yóu xìng bāng jí cóng zhé bì lǐ wéi hàn suǒ zhì, liǎng shū hé zhī. zhòng zhé qiú bà, bù gǎn rù gé, shì shì yú cháo fáng. dì yōu zhǐ kěn liú, nǎi fù gù, ér fǎn zhuó xìng bāng wèi tài cháng shǎo qīng. wèi jǐ, dà qīng bīng lián kè kāi yuán tiě lǐng. tíng chén yú wén huá mén bài shū, lì qǐng pī fā, yòu hòu zhǐ sī shàn mén, jiē bù bào. cóng zhé nǎi kòu shǒu rén dé mén guì qí yú zhǐ, dì zhōng bù bào. é qǐng dì chū yù wén huá diàn, zhào jiàn qún chén, miàn shāng zhàn shǒu fāng lüè. yì bù bào. qǐng bǔ gé chén shū shí shàng, qíng jí āi, shǐ mìng tíng tuī. jí tuī shàng, yòu bù yòng. cóng zhé fù lián qǐng, nǎi jiǎn yòng shǐ jì xié shěn hóng, shū réng liú zhōng, zhōng dì shì qǐn bù xià. yù shǐ zhāng xīn zhào hé cóng zhé zhū suǒ shū jiē, wěi zuì qún fù, kuáng yán qī rén, zǔ zōng èr bǎi nián jīn ōu huài cóng zhé shǒu. yù shǐ xiāo yì zhōng liú wèi zhōu fāng jiàn yáng chūn mào wáng zūn dé zuǒ guāng dòu, shān xī cān zhèng xú rú hàn yì jiāo zhāng jī zhī. cóng zhé lián shū zì míng, qiě qǐ bà. dì jiē bù wèn. zì liú guāng fù xì yù, cóng zhé lùn jiù shù shí shū. dì tè shì wèi mín, ér yòng rén xíng zhèng zhū zhāng zòu zhōng bù fā. dì yǒu jí shù yuè. huì huáng hòu bēng, cóng zhé kū lín bì, qǐng zhì tà qián qǐ jū. zhào jiàn hóng dé diàn, guì yǔ liáng jiǔ, yīn qǐng bǔ gé chén, yòng dà liáo, xià tái jiàn mìng. dì xǔ zhī, nǎi kòu tóu chū. dì sù è yán guān, qián cǐ kǎo xuǎn chú shòu zhě, lǜ hòu mìng èr sān nián, jí shì hòu bā nián. cóng zhé qǐng zhì shù shí shū, jìng bù xià. dì zì yǐ hǎi yǔ chéng píng, guān bù bì bèi, yǒu yì sǔn zhī. jí liáo zuǒ jūn xìng, yòu bù yù jiǎo qián shī, xíng zhī rú jiù. cóng zhé dú bǐng guó chéng, zú wú suǒ kuāng jiù. yòu yòng yáo zōng wén yuè liáo dōng, yǐ jīng lüè xióng tíng bì qù, liáo yáng suì shī. lùn zhě wèi míng zhī wáng, shén zōng shí jī zhī, ér cóng zhé qí zuì shǒu yě.
四十六年四月,大清兵克撫順,朝野震驚。帝初頗憂懼,章奏時下,不數月泄泄如故。從哲子世鴻殺人,巡城御史劾之。從哲乞罷,不允。長星見東南,長二丈,廣尺余,十有九日而滅。是日京師地震。從哲言:「妖象怪徵,層見疊出,除臣奉職無狀痛自修省外,望陛下大奮乾綱,與天下更始。」朝士雜然笑之。帝亦不省。御史熊化以時事多艱、佐理無效劾從哲,乞用災異策免。從哲懇求罷,堅臥四十餘日,閣中虛無人。帝慰留再三,乃起視事。明年二月,楊鎬四路出師,兵科給事中趙興邦用紅旗督戰,師大敗。禮部主事夏嘉遇謂遼事之壞,由興邦及從哲庇李維翰所致,兩疏劾之。眾哲求罷,不敢入閣,視事於朝房。帝優旨懇留,乃復故,而反擢興邦為太常少卿。未幾,大清兵連克開原、鐵嶺。廷臣於文華門拜疏,立請批發,又候旨思善門,皆不報。從哲乃叩首仁德門跪俟俞旨,帝終不報。俄請帝出御文華殿,召見群臣,面商戰守方略。亦不報。請補閣臣疏十上,情極哀,始命廷推。及推上,又不用。從哲復連請,乃簡用史繼偕、沈紘,疏仍留中,終帝世寢不下。御史張新詔劾從哲諸所疏揭,委罪群父,誑言欺人,祖宗二百年金甌壞從哲手。御史蕭毅中、劉蔚、周方鑒、楊春茂、王尊德、左光斗,山西參政徐如翰亦交章擊之。從哲連疏自明,且乞罷。帝皆不問。自劉光復系獄,從哲論救數十疏。帝特釋為民,而用人行政諸章奏終不發。帝有疾數月。會皇后崩,從哲哭臨畢,請至榻前起居。召見弘德殿,跪語良久,因請補閣臣,用大僚,下台諫命。帝許之,乃叩頭出。帝素惡言官,前此考選除授者,率候命二三年,及是候八年。從哲請至數十疏,竟不下。帝自以海宇承平,官不必備,有意損之。及遼左軍興,又不欲矯前失,行之如舊。從哲獨秉國成,卒無所匡救。又用姚宗文閱遼東,齮經略熊廷弼去,遼陽遂失。論者謂明之亡,神宗實基之,而從哲其罪首也。
sì shí bā nián qī yuè bǐng zǐ shuò, dì bù yù, shí yǒu qī rì dà jiàn. wài tíng yōu wēi, cóng zhé xié jiǔ qīng tái jiàn yì sī shàn mén wèn ān. yuè èr rì, zhào cóng zhé jí shàng shū zhōu jiā mó lǐ rǔ huá huáng jiā shàn huáng kè zuǎn děng shòu gù mìng. yòu èr rì, nǎi bēng. bā yuè bǐng wǔ shuò, guāng zōng sì wèi. zhèng guì fēi yǐ qián fú wáng gù, jù dì xián zhī, jìn zhū yù jí shì jī bā rén dàn dì. xuǎn shì lǐ shì zuì dé dì chǒng, guì fēi yīn qǐng lì xuǎn shì wèi huáng hòu, xuǎn shì yì wèi guì fēi qiú fēng tài hòu. dì yǐ yú yǐ mǎo dé jí, dīng sì lì jí yù mén, mìng cóng zhé fēng guì fēi wèi huáng tài hòu, cóng zhé jù yǐ mìng lǐ bù. shì láng sūn rú yóu lì zhēng, shì nǎi zhǐ. xīn yǒu, dì bù shì cháo, cóng zhé xié tíng chén yì gōng mén wèn ān. shí dū xià fēn yán zhōng guān cuī wén shēng jìn xiè yào, dì yóu cǐ wěi dùn, ér dì chuán yù yǒu tóu mù xuàn yūn, shēn tǐ ruǎn ruò, bù néng dòng lǚ yǔ, qún qíng yì yí hài. gěi shì zhōng yáng lián hé wén shēng, bìng jí cóng zhé. xíng bù zhǔ shì sūn cháo sù xú yí shì yù shǐ zhèng zōng zhōu bìng shàng shū cóng zhé, qǐng bǎo hù shèng tǐ, sù jiàn chǔ èr. cóng zhé hòu ān, yīn yán jìn yào yí shèn. dì bāo dá zhī. wù chén, xīn gé chén liú yī jing hán kuàng rù zhí, dì jí yǐ dài. xīn wèi, zhào cóng zhé yī jing kuàng, yīng guó gōng zhāng wéi xián, lì bù shàng shū zhōu jiā mó, hù bù shàng shū lǐ rǔ huá, lǐ bù shì láng shǔ bù shì sūn rú yóu, xíng bù shàng shū huáng kè zuǎn, zuǒ dōu yù shǐ zhāng wèn dá, gěi shì zhōng fàn jì shì yáng lián, yù shǐ gù zào děng zhì gān qīng gōng. dì yù dōng nuǎn gé píng jǐ, huáng zhǎng zi huáng wǔ zǐ děng jiē shì. dì mìng zhū chén qián, cóng zhé děng yīn qǐng shèn yī yào. dì yuē: shí yú rì bù jìn yǐ. suì yù cè fēng xuǎn shì wèi huáng guì fēi. jiǎ xū, fù zhào zhū chén, yù cè fēng shì. cóng zhé děng qǐng sù jiàn chǔ èr. dì gù huáng zhǎng zǐ yuē: qīng děng qí fǔ wèi yáo shùn. yòu yǔ jí shòu gōng, cóng zhé děng yǐ xiān dì shān líng duì. dì zì zhǐ yuē zhèn shòu gōng yě. zhū chén jiē qì. dì fù wèn: yǒu hóng lú guān jìn yào zhě ān zài? cóng zhé yuē: hóng lú sì chéng lǐ kě zhuó zì yún xiān fāng, chén děng wèi gǎn xìn. dì mìng xuān kě zhuó zhì, qù hé yào jìn, suǒ wèi hóng wán zhě yě. dì fú qì, chēng zhōng chén zhě zài. zhū chén chū qí gōng mén wài. qǐng zhī, zhōng shǐ chuán shàng tǐ píng shàn. rì bū, kě zhuó chū, yán fù jìn yī wán. cóng zhé děng wèn zhuàng, yuē: píng shàn rú qián. míng rì jiǔ yuè yǐ hài shuò mǎo kè, dì bēng. zhōng wài jiē hèn kě zhuó shén, ér cóng zhé nǐ yí zhǐ lài kě zhuó yín bì. shí lǐ xuǎn shì jū gān qīng gōng, qún chén rù lín, zhū yān bì gōng mén bù xǔ rù. liú yī jing yáng lián lì zhǔ zhī, dé kū lín rú lǐ, yōng huáng zhǎng zi chū jū cí qìng gōng. cóng zhé wēi yí ér yǐ. chū, zhèng guì fēi jū gān qīng gōng shì shén zōng jí, guāng zōng jí wèi yóu wèi qiān. shàng shū jiā mó zé guì fēi cóng zi yǎng xìng, nǎi qiān cí níng gōng. jí guāng zōng bēng, ér lǐ xuǎn shì jū gān qīng gōng. gěi shì zhōng lián jí yù shǐ zuǒ guāng dòu niàn xuǎn shì cháng yāo fēng hòu, fēi kě lìng jū gān qīng, yǐ chōng zhǔ fù tuō yě. yú shì yì yí gōng, zhēng shù rì bù jué. cóng zhé yù xú zhī. zhì dēng jí qián yī rì, yī jing kuàng yāo cóng zhé lì gōng mén qǐng, xuǎn shì nǎi yí huì luán gōng. míng rì gēng chén, xī zōng jí wèi.
四十八年七月丙子朔,帝不豫,十有七日大漸。外廷憂危,從哲偕九卿台諫詣思善門問安。越二日,召從哲及尚書周嘉謨、李汝華、黃嘉善、黃克纘等受顧命。又二日,乃崩。八月丙午朔,光宗嗣位。鄭貴妃以前福王故,懼帝銜之,進珠玉及侍姬八人啖帝。選侍李氏最得帝寵,貴妃因請立選侍為皇后,選侍亦為貴妃求封太后。帝已於乙卯得疾,丁巳力疾御門,命從哲封貴妃為皇太后,從哲遽以命禮部。侍郎孫如游力爭,事乃止。辛酉,帝不視朝,從哲偕廷臣詣宮門問安。時都下紛言中官崔文升進泄藥,帝由此委頓,而帝傳諭有「頭目眩暈,身體軟弱,不能動履」語,群情益疑駭。給事中楊漣劾文升,並及從哲。刑部主事孫朝肅、徐儀世、御史鄭宗周並上書從哲,請保護聖體,速建儲貳。從哲候安,因言進藥宜慎。帝褒答之。戊辰,新閣臣劉一燝、韓爌入直,帝疾已殆。辛未,召從哲、一燝、爌,英國公張惟賢,吏部尚書周嘉謨,戶部尚書李汝華,禮部侍郎署部事孫如游,刑部尚書黃克纘,左都御史張問達,給事中范濟世、楊漣,御史顧慥等至乾清宮。帝御東暖閣憑几,皇長子、皇五子等皆侍。帝命諸臣前,從哲等因請慎醫藥。帝曰:「十餘日不進矣。」遂諭冊封選侍為皇貴妃。甲戌,復召諸臣,諭冊封事。從哲等請速建儲貳。帝顧皇長子曰:「卿等其輔為堯、舜。」又語及壽宮,從哲等以先帝山陵對。帝自指曰;「朕壽宮也。」諸臣皆泣。帝復問:「有鴻臚官進藥者安在?」從哲曰:「鴻臚寺丞李可灼自雲仙方,臣等未敢信。」帝命宣可灼至,趣和藥進,所謂紅丸者也。帝服訖,稱「忠臣」者再。諸臣出俟宮門外。頃之,中使傳上體平善。日晡,可灼出,言復進一丸。從哲等問狀,曰:「平善如前。」明日九月乙亥朔卯刻,帝崩。中外皆恨可灼甚,而從哲擬遺旨賚可灼銀幣。時李選侍居乾清宮,群臣入臨,諸閹閉宮門不許入。劉一燝、楊漣力拄之,得哭臨如禮,擁皇長子出居慈慶宮。從哲委蛇而已。初,鄭貴妃居乾清宮侍神宗疾,光宗即位猶未遷。尚書嘉謨責貴妃從子養性,乃遷慈寧宮。及光宗崩,而李選侍居乾清宮。給事中漣及御史左光斗念選侍嘗邀封后,非可令居乾清,以沖主付託也。於是議移宮,爭數日不決。從哲欲徐之。至登極前一日,一燝、爌邀從哲立宮門請,選侍乃移噦鸞宮。明日庚辰,熹宗即位。
xiān shì, yù shǐ wáng ān shùn hé cóng zhé qīng jiàn kuáng yī, yòu shǎng zhī yǐ zì yǎn. cóng zhé nǐ tài zǐ lìng zhǐ, fá kě zhuó fèng yī nián. yù shǐ zhèng zōng zhōu hé wén shēng zuì, qǐng xià fǎ sī, cóng zhé nǐ lìng zhǐ sī lǐ chá chù. jí yù shǐ guō rú chǔ féng sān yuán jiāo yuán pǔ, gěi shì zhōng wèi yīng jiā, tài cháng qīng cáo guàng, guāng lù shǎo qīng gāo pān lóng, zhǔ shì lǚ wéi qí, xiān hòu shàng shū yán: kě zhuó zuì bù róng zhū, cóng zhé bì zhī, guó fǎ ān zài! ér gěi shì zhōng huì shì yáng zhí jiū cóng zhé shí zuì sān kě shā. yán: cóng zhé dú xiāng qī nián, fáng xián bìng guó, zuì yī. jiāo jiǎn wú lǐ, shī wù kū lín, zuì èr. tǐng jī qīng gōng, bì hù jiān dǎng, zuì sān. zì xíng xiōng yì, pò huài sī lún, zuì sì. zòng zi shā rén, miè shì xiàn diǎn, zuì wǔ. zǔ yì yán guān, bì yōng ěr mù, zuì liù. xiàn chéng shī lǜ, kuān yì fǔ chén, zuì qī. mǎ shàng cuī zhàn, fù méi quán shī, zuì bā. xùn sī wǎng shàng, dǐng xuàn yí xiū, zuì jiǔ. dài yíng què shuì, dù guó yāng mín, zuì shí. guì fēi qiú fēng hòu, jǔ cháo lì zhēng, cóng zhé yī wéi liǎng kě, dāng zhū zhě yī. lǐ xuǎn shì nǎi zhèng shì sī rén, kàng líng shèng mǔ, yǐn hèn ér méi. cóng zhé shòu liú xùn lǐ jìn zhōng suǒ dào měi zhū, yù fēng xuǎn shì wèi guì fēi, yòu tīng qí jiǔ jù gān qīng, dāng zhū zhě èr. cuī wén shēng yòng xiè yào shāng sǔn xiān dì, zhū chén lùn zhī, cóng zhé nǐ tuō zuì, lǐ kě zhuó jìn jié yào, cóng zhé nǐ shǎng lài, dāng zhū zhě sān. shū rù, zé shì yáng qīng dǐ. cóng zhé lèi qiú qù, jiē wèi liú. yǐ ér zhāng pō yuán huà zhōng wáng yǔn chéng děng lián hé zhī, jiē bù tīng. qí dōng, gěi shì zhōng chéng zhù fù hé zhī, cóng zhé lì qiú qù, shū liù shàng. mìng jìn zhōng jí diàn dà xué shì, lài yín bì mǎng yī, qiǎn xíng rén hù guī.
先是,御史王安舜劾從哲輕薦狂醫,又賞之以自掩。從哲擬太子令旨,罰可灼俸一年。御史鄭宗周劾文升罪,請下法司,從哲擬令旨司禮察處。及御史郭如楚、馮三元、焦源溥,給事中魏應嘉,太常卿曹珖,光祿少卿高攀龍,主事呂維祺,先後上疏言:「可灼罪不容誅,從哲庇之,國法安在!」而給事中惠世揚直糾從哲十罪、三可殺。言:「從哲獨相七年,妨賢病國,罪一。驕蹇無禮,失誤哭臨,罪二。梃擊青宮,庇護奸黨,罪三。恣行胸臆,破壞絲綸,罪四。縱子殺人,蔑視憲典,罪五。阻抑言官,蔽壅耳目,罪六。陷城失律,寬議撫臣,罪七。馬上催戰,覆沒全師,罪八。徇私罔上,鼎鉉貽羞,罪九。代營榷稅,蠹國殃民,罪十。貴妃求封后,舉朝力爭,從哲依違兩可,當誅者一。李選侍乃鄭氏私人,抗凌聖母,飲恨而沒。從哲受劉遜、李進忠所盜美珠,欲封選侍為貴妃,又聽其久據乾清,當誅者二。崔文升用泄藥傷損先帝,諸臣論之,從哲擬脫罪,李可灼進劫藥,從哲擬賞賚,當誅者三。」疏入,責世楊輕詆。從哲累求去,皆慰留。已而張潑、袁化中、王允成等連劾之,皆不聽。其冬,給事中程注復劾之,從哲力求去,疏六上。命進中極殿大學士,賚銀幣、蟒衣,遣行人護歸。
tiān qǐ èr nián sì yuè, lǐ bù shàng shū sūn shèn xíng zhuī lùn kě zhuó jìn hóng wán, chì cóng zhé wèi shì nì. zhào tíng chén yì. dōu yù shǐ zōu yuán biāo zhǔ shèn xíng shū. cóng zhé shū biàn, zì qǐng xuē guān jiē, tóu sì yì. dì wèi yù zhī. gěi shì zhōng wèi dà zhōng yǐ jiǔ qīng yì jiǔ jī, qù zhī shàng. tíng chén duō zhǔ shèn xíng, zuì cóng zhé, wéi xíng bù shàng shū huáng kè zuǎn, yù shǐ wáng zhì dào xú jǐng lián, gěi shì zhōng wāng qìng bǎi yòu cóng zhé, ér zhān shì gōng nài chí liǎng duān. shí dà xué shì kuàng shù jìn yào shǐ mò, wèi cóng zhé jiě. yú shì lì bù shàng shū zhāng wèn dá huì hù bù shàng shū wāng yīng jiāo hé zòu yán: jìn yào shǐ mò, chén děng gòng wén jiàn. fǔ chén shì huáng kǎo jí, jí pò cāng huáng, shì nì èr zì hé rěn yán. dàn kě zhuó fēi yī guān, qiě fēi zhī mài zhī yī zhě. yǐ yào cháng shì, xiān dì lóng yù jí shàng shēng. cóng zhé yǔ chén děng jiǔ qīng wèi néng zhǐ, jūn yǒu zuì, nǎi fǎn lài kě zhuó. jí yù shǐ ān shùn yǒu yán, zhǐ lìng yǎng bìng qù, fá tài qīng, hé yǐ wèi huáng kǎo, fú zhōng wài. yí rú cóng zhé qǐng, xuē qí guān jiē, wèi fǎ rèn jiù. zhì kě zhuó zuì bù kě shèng zhū, ér wén shēng dāng huáng kǎo āi gǎn shāng hán shí, jìn dà huáng liáng yào, zuì yòu zài kě zhuó shàng. fǎ jiē yí xiǎn lù, yǐ xiè gōng fèn. yì shàng, kě zhuó qiǎn shù, wén shēng fàng nán jīng, ér cóng zhé bù zuì. wú hé, shèn xíng yǐn jí qù. wǔ nián, wèi zhōng xián jí tǐng jī hóng wán yí gōng sān shì wèi sān cháo yào diǎn, yǐ qīng zhèng rén, suì miǎn kě zhuó shù, mìng wén shēng dū cáo yùn. qí dǎng xú dà huà qǐng qǐ cóng zhé, cóng zhé bù chū. rán yī shí qǐng zhū cóng zhé zhě biǎn shā lüè jǐn yǐ. chóng zhēn yuán nián èr yuè, cóng zhé zú. zèng tài fù, shì wén duān. sān yuè, xià wén shēng yù, shù nán jīng.
天啟二年四月,禮部尚書孫慎行追論可灼進紅丸,斥從哲為弒逆。詔廷臣議。都御史鄒元標主慎行疏。從哲疏辨,自請削官階,投四裔。帝慰諭之。給事中魏大中以九卿議久稽,趣之上。廷臣多主慎行,罪從哲,惟刑部尚書黃克纘,御史王志道、徐景濂,給事中汪慶百右從哲,而詹事公鼐持兩端。時大學士爌述進藥始末,為從哲解。於是吏部尚書張問達會戶部尚書汪應蛟合奏言:「進藥始末,臣等共聞見。輔臣視皇考疾,急迫倉皇,弒逆二字何忍言。但可灼非醫官,且非知脈知醫者。以藥嘗試,先帝龍馭即上升。從哲與臣等九卿未能止,均有罪,乃反賚可灼。及御史安舜有言,止令養病去,罰太輕,何以慰皇考,服中外。宜如從哲請,削其官階,為法任咎。至可灼罪不可勝誅,而文升當皇考哀感傷寒時,進大黃涼藥,罪又在可灼上。法皆宜顯僇,以泄公憤。」議上,可灼遣戍,文升放南京,而從哲不罪。無何,慎行引疾去。五年,魏忠賢輯「梃擊」、「紅丸」、「移宮」三事為《三朝要典》,以傾正人,遂免可灼戍,命文升督漕運。其黨徐大化請起從哲,從哲不出。然一時請誅從哲者貶殺略盡矣。崇禎元年二月,從哲卒。贈太傅,諡文端。三月,下文升獄,戍南京。
shěn hóng, zì míng chēn, wū chéng rén. fù jié fǔ, zì yǐ ān. jiā jìng sān shí bā nián jìn shì. shòu lǐ bù yí zhì zhǔ shì, lì cí jì láng zhōng. zhào jiàn cí jìn nèi, lìng huáng guān zhù lí, jié fǔ chí bù kě. shàng shū gāo gǒng huì shén, suì yí jí guī. qǐ guāng lù chéng. huì gǒng zhǎng lì bù, fù yí jí bì zhī. wàn lì chū, lǚ qiān zhì nán jīng xíng bù yòu shì láng. zhào wèi gōng bù zuǒ shì láng, shè bù shì. yù shǐ gāo jǔ yán jié fǔ sù fù nán jìn zhī jié, bù yí yī suì sān qiān. lì bù yǐ jié fǔ yǒu wù wàng, chù qí yì. jié fǔ lián shàng shū qǐng shěng fú fèi, hé xū mào, shàng xìng zuò, jiǎn jiāng zhè zhī zào, tíng jiāng xī cí qì, dì wèi shāo jiǎn zhī zào shù. zhōng guān chuán fèng, jié fǔ chí bù kě, qiě shàng shū yán zhī. yòu cháng xiàn zhì hé zhī cè, yǔ záo záo kě yòng. fù yōu guī, zú. zèng yòu fù dōu yù shǐ. tiān qǐ chū, hóng fāng bǐng yòng, dé cì shì duān qīng.
沈紘,字銘縝,烏程人。父節甫,字以安。嘉靖三十八年進士。授禮部儀制主事,厲祠祭郎中。詔建祠禁內,令黃冠祝釐,節甫持不可。尚書高拱恚甚,遂移疾歸。起光祿丞。會拱掌吏部,復移疾避之。萬曆初,屢遷至南京刑部右侍郎。召為工部左侍郎,攝部事。御史高舉言節甫素負難進之節,不宜一歲三遷。吏部以節甫有物望,絀其議。節甫連上疏請省浮費,核虛冒,上興作,減江、浙織造,停江西瓷器,帝為稍減織造數。中官傳奉,節甫持不可,且上疏言之。又嘗獻治河之策,語鑿鑿可用。父憂歸,卒。贈右副都御史。天啟初,紘方柄用,得賜諡端清。
hóng yǔ dì yǎn tóng dēng wàn lì èr nián jìn shì. hóng gǎi shù jí shì, shòu jiǎn tǎo. lèi guān nán jīng lǐ bù shì láng, zhǎng bù shì. xī yáng rén lì mǎ dòu rù gòng, yīn jū nán jīng, yǔ qí tú wáng fēng sù děng chàng tiān zhǔ jiào, shì dài fū duō zōng zhī. hóng zòu: péi jīng dū huì, bù yí lìng yì jiào chù cǐ. shí zhě wěi qí yán. rán hóng sù fá shí yù. yǔ dà xué shì cóng zhé tóng lǐ hàn, xiāng shàn yě. shén zōng mò, cóng zhé dú dāng guó, qǐng bǔ gé chén, zhào huì tuī. qí shī jiào děng yuán cóng zhé yì, bìn hé zōng yàn liú yī jing bèi, dú yǐ hóng jí shǐ jì xié míng shàng. dì suì yòng zhī. huò yuē yóu cóng zhé jiàn yě. shū wèi fā, míng nián, shén zōng bēng, guāng zōng lì, nǎi zhào hóng wèi lǐ bù shàng shū jiān dōng gé dà xué shì. wèi zhì, guāng zōng fù bēng. tiān qǐ yuán nián liù yuè, hóng shǐ zhì.
紘與弟演同登萬曆二年進士。紘改庶吉士,授檢討。累官南京禮部侍郎,掌部事。西洋人利瑪竇入貢,因居南京,與其徒王豐肅等倡天主教,士大夫多宗之。紘奏:「陪京都會,不宜令異教處此。」識者韙其言。然紘素乏時譽。與大學士從哲同里閈,相善也。神宗末,從哲獨當國,請補閣臣,詔會推。亓詩教等緣從哲意,擯何宗彥、劉一燝輩,獨以紘及史繼偕名上。帝遂用之。或曰由從哲薦也。疏未發,明年,神宗崩,光宗立,乃召紘為禮部尚書兼東閣大學士。未至,光宗復崩。天啟元年六月,紘始至。
gù shì, cí chén jiào xí nèi shū táng, suǒ jiào nèi shù zhí dì zǐ lǐ. lǐ jìn zhōng liú cháo jiē hóng dì zǐ. lǐ jìn zhōng zhě, wèi zhōng xián shǐ míng yě. hóng jì zhì, mì jié èr rén, nǎi zòu yán: liáo zuǒ yòng bīng jí, chén jǐn yú dōng yáng yì wū zhū yì jí yáng zhōu hóng ān mù cái guān yǒng shì èr bǎi yú, qǐng yǐ yǒng shì lì jǐn yī wèi, ér liàng shòu cái guān zhí. jìn zhōng cháo fāng jǔ nèi cāo, dé huái zòu dà xǐ. zhào jǐn yī guān xùn liàn mù shì, shòu cái guān wáng yīng dòu děng yóu jī yǐ xià guān yǒu chà. hóng yòu zòu mù bīng hòu zhì zhě fù èr bǎi yú rén, qǐng fā liáo dōng sì chuān jūn qián. zhào cóng zhī. xún jiā tài zǐ tài bǎo, jìn wén yuān gé, zài jìn shǎo bǎo jiān tài zǐ tài bǎo hù bù shàng shū wǔ yīng diàn dà xué shì.
故事,詞臣教習內書堂,所教內豎執弟子禮。李進忠、劉朝皆紘弟子。李進忠者,魏忠賢始名也。紘既至,密結二人,乃奏言:「遼左用兵亟,臣謹於東陽、義烏諸邑及揚州、紘安募材官勇士二百餘,請以勇士隸錦衣衛,而量授材官職。」進忠、朝方舉內操,得淮奏大喜。詔錦衣官訓練募士,授材官王應斗等游擊以下官有差。紘又奏募兵後至者復二百餘人,請發遼東、四川軍前。詔從之。尋加太子太保,進文淵閣,再進少保兼太子太保、戶部尚書、武英殿大學士。
jìn zhōng nèi cāo rì shèng, fù mǎ dū wèi wáng bǐng yì fèng zhào mù bīng, yuàn dé wéi wò zhòng chén zhǔ qí shì. tíng chén jiē yán hóng yǔ cháo yīn xiāng jié, yú shì gěi shì zhōng huì shì yáng zhōu cháo ruì děng hé hóng yáng tuō mù bīng, yīn jí tōng nèi. liú cháo nèi cāo, hóng shǐ mén kè yòu zhī. wáng bǐng shū, yí chū hóng jiào. yān rén qī wǎn jiān fǔ nèi wài nòng bīng, zhǎng ān piàn tǔ, chéng zhàn chǎng yǐ. hóng shū biàn, yīn qǐng jí qiú bà. dì wèi liú zhī. shì yáng děng suì jǐn fā hóng tōng nèi zhuàng, xíng bù shàng shū wáng jì zài shū hé hóng, bǐ zhī cài jīng. hóng yì hé jì bǎo hù xióng tíng bì tóng bo nián liú yī yǎn děng. zhào liǎng jiě zhī. wèi jǐ, jì yǐ bo nián yù xuē jí, yì zhě yì cè mù hóng. dà xué shì yè xiàng gāo yán jì hóng jiāo gōng, jūn shī dà chén tǐ. jīn yǐ yàn yù chì jì, rú gōng lùn hé? zhū guó zuò zhì yǐ qù jiù zhēng, dì jiē fú tīng. hóng bù zì ān, nǎi lì qiú qù. mìng chéng chuán guī. yú nián zú. zèng tài bǎo, shì wén zì.
禁中內操日盛,駙馬都尉王昺亦奉詔募兵,願得帷幄重臣主其事。廷臣皆言紘與朝陰相結,於是給事中惠世揚、周朝瑞等劾紘陽托募兵,陰藉通內。劉朝內操,紘使門客誘之。王昺疏,疑出紘教。閹人、戚畹、奸輔內外弄兵,長安片土,成戰場矣。紘疏辨,因請疾求罷。帝慰留之。世揚等遂盡發紘通內狀,刑部尚書王紀再疏劾紘,比之蔡京。紘亦劾紀保護熊廷弼、佟卜年、劉一巘等。詔兩解之。未幾,紀以卜年獄削籍,議者益側目紘。大學士葉向高言「紀、紘交攻,均失大臣體。今以讞獄斥紀,如公論何?」朱國祚至以去就爭,帝皆弗聽。紘不自安,乃力求去。命乘傳歸。逾年卒。贈太保,諡文字。
huái dì yǎn, yóu gōng bù zhǔ shì lì guān nán jīng xíng bù shàng shū.
淮弟演,由工部主事歷官南京刑部尚書。
zàn yuē: shén zōng zhī cháo, yú shí wèi yù, yú xiàng wèi gǔ. shí xíng zhū rén yǒu míng yù zhī xiōng, ér wú wò gǔ zhī lüè. wài wèi qīng yì, nèi gù ēn chǒng, yī ā zì shǒu, yǎn shì qǔ míng, bì xié wú wén, xún mò bì shì. shū yuē gǔ gōng duò zāi, wàn shì huī zāi, cǐ kǒng zǐ suǒ wèi zhì tàn yú yān yòng bǐ xiāng yě.
+贊曰:神宗之朝,於時為豫,於象為蠱。時行諸人有鳴豫之凶, 而無斡蠱之略。外畏清議,內固恩寵,依阿自守,掩飾取名,弼諧無聞,循默避事。《書》曰「股肱惰哉,萬事隳哉」,此孔子所為致嘆於「焉用彼相」也。