shēn shí háng zǐ yòng mào yòng jiā sūn shào fāng wáng xī jué dì dǐng jué zi héng shěn yī guàn fāng cóng zhé shěn shui hú dì yǎn
申时行(子用懋 用嘉 孙绍芳) 王锡爵(弟鼎爵 子衡) 沈一贯方从哲 沈氵隺(弟演)
shēn shí xíng, zì rǔ mò, cháng zhōu rén. jiā jìng sì shí yī nián jìn shì dì yī. shòu xiū zhuàn. lì zuǒ shù zǐ, zhǎng hàn lín yuàn shì. wàn lì wǔ nián, yóu lǐ bù yòu shì láng gǎi lì bù. shí xíng yǐ wén zì shòu zhī zhāng jū zhèng, yùn jiè bù lì yá yì, jū zhēng an zhī. liù nián sān yuè, jū zhèng jiāng guī zàng fù, qǐng guǎng gé chén, suì yǐ zuǒ shì láng jiān dōng gé dà xué shì rù yù jī wù. yǐ, jìn lǐ bù shàng shū jiān wén yuān gé, lěi jìn shǎo fù jiān tài zǐ tài fù lì bù shàng shū jiàn jí diàn. zhāng jū zhèng lǎn quán jiǔ, cāo qún xià rú shù shī, yì jǐ zhě lǜ zhú qù zhī. jí jū zhèng zú, zhāng sì wéi shí xíng xiāng jì bǐng zhèng, wù wèi kuān dà. yǐ cì shōu zhào lǎo chéng, bù liè shù wèi, cháo lùn duō chēng zhī. rán shì shí nèi gé quán jī zhòng, liù qīng dà dǐ xùn gé chén zhǐ. zhū dà chén yóu sì wéi shí xíng qǐ, lè qí kuān, duō yǔ xiāng hòu shàn. sì wéi yōu guī, shí xíng wéi shǒu fǔ. yú yǒu dīng xǔ guó wáng xī jué wáng jiā píng xiān hòu tóng jū zhèng fǔ, wú xián cāi. ér yán lù wèi jū zhèng suǒ è, zhì shì fāng fā shū. yǐ jū zhèng sù nì shí xíng, bù néng wú fěng cì. shí xíng wài shì bó dà néng róng rén, xīn gù fú shàn yě. dì suī lè yán zhě jié jū zhèng duǎn, ér pō è rén lùn shí shì, yán shì zhě jiān zhé guān. zhòng yǐ cǐ wàng shí xíng, kǒu yǔ xiāng dǐ qī. zhū dà chén yòu jiē yòu shí xíng zhǔ yán zhě kǒu, yán zhě yì fèn, shí xíng yǐ cǐ sǔn wù wàng.
申时行,字汝默,长洲人。嘉靖四十一年进士第一。授修撰。历左庶子,掌翰林院事。万厉五年,由礼部右侍郎改吏部。时行以文字受知张居正,蕴藉不立崖异,居正安之。六年三月,居正将归葬父,请广阁臣,遂以左侍郎兼东阁大学士入预机务。已,进礼部尚书兼文渊阁,累进少傅兼太子太傅、吏部尚书、建极殿。张居正揽权久,操群下如束湿,异己者率逐去之。及居正卒,张四维、时行相继柄政,务为宽大。以次收召老成,布列庶位,朝论多称之。然是时内阁权积重,六卿大抵徇阁臣指。诸大臣由四维、时行起,乐其宽,多与相厚善。四维忧归,时行为首辅。余有丁、许国、王锡爵、王家屏先后同居政府,无嫌猜。而言路为居正所遏,至是方发舒。以居正素昵时行,不能无讽刺。时行外示博大能容人,心故弗善也。帝虽乐言者讦居正短,而颇恶人论时事,言事者间谪官。众以此望时行,口语相诋諆。诸大臣又皆右时行拄言者口,言者益愤,时行以此损物望。
shí èr nián sān yuè, yù shǐ zhāng wén xī cháng yán qián gé chén zhuān zì zhě sì shì, qǐng dì yǒng jìn gé zhī. shí xíng shū zhēng yuē:" wén xī wèi bù yuàn bǎi zhí shì bù dàng zhì kǎo chéng bù, sòng gé chá kǎo lì bīng èr bù chú shòu, bù dàng yī yī qǔ cái dū fǔ xún àn xíng shì, bù dàng mì jiē qǐng jiào gé zhōng piào nǐ, dāng shǐ tóng guān zhī. fū gé chén bù zhí dāng bà chù, ruò bìng qí zhí zhǎng jǐn xuē zhī, shì yīn yē fèi shí yě.
十二年三月,御史张文熙尝言前阁臣专恣者四事,请帝永禁革之。时行疏争曰:“文熙谓部院百执事不当置考成簿,送阁察考;吏、兵二部除授,不当一一取裁;督抚巡按行事,不当密揭请教;阁中票拟,当使同官知。夫阁臣不职当罢黜,若并其执掌尽削之,是因噎废食也。
zhì piào nǐ, wú bù yǔ tóng guān yì zhě." dì shēn yǐ wéi rán, chù wén xī yì bù yòng. yù shǐ dīng cǐ lǚ yán shì láng gāo qǐ yú yǐ shì tí quàn jìn jū zhèng, dì shǒu shū shì shí xíng. shí xíng yuē:" cǐ lǚ yǐ ài mèi xiàn rén dà pì, kǒng chán yán jiē zhǒng zhì, fēi qīng míng zhī cháo suǒ yí yǒu." shàng shū yáng wēi yīn qǐng chū cǐ lǚ yú wài, dì cóng wēi yán. ér jǐ shì yù shǐ wáng shì xìng lǐ zhí děng jiāo zhāng hé wēi ā shí xíng yì, bì sāi yán lù. dì xún yì huǐ zhī, mìng bà qǐ yú, liú cǐ lǚ. shí xíng wēi qiú qù. yǒu dīng guó yán:" dà chén guó tǐ suǒ xì, jīn yǐ qún yán liú cǐ lǚ, kǒng wú yǐ ān shí xíng wēi xīn." guó yóu bù shèng fèn, zhuān shū qiú qù, dǐ zhū yán lù. fù dōu yù shǐ shí xīng shì láng lù guāng zǔ yì yǐ wéi yán. dì nǎi tīng wēi, chū cǐ lǚ yú wài, wèi liú shí xíng guó, ér yán lù qún qǐ gōng guó. shí xíng qǐng liàng fá yán zhě, yán zhě yì xīn hàn. jì ér lǐ zhí jiāng dōng zhī yǐ dà yù shān shòu gōng shì hàn shí xíng bù shèng, biǎn qù, gé chén yǔ yán lù rì xiāng shuǐ huǒ yǐ.
至票拟,无不与同官议者。”帝深以为然,绌文熙议不用。御史丁此吕言侍郎高启愚以试题劝进居正,帝手疏示时行。时行曰:“此吕以暧昧陷人大辟,恐谗言接踵至,非清明之朝所宜有。”尚书杨巍因请出此吕于外,帝从巍言。而给事御史王士性、李植等交章劾巍阿时行意,蔽塞言路。帝寻亦悔之,命罢启愚,留此吕。时行、巍求去。有丁、国言:“大臣国体所系,今以群言留此吕,恐无以安时行、巍心。”国尤不胜愤,专疏求去,诋诸言路。副都御史石星、侍郎陆光祖亦以为言。帝乃听巍,出此吕于外,慰留时行、国,而言路群起攻国。时行请量罚言者,言者益心憾。既而李植、江东之以大峪山寿宫事撼时行不胜,贬去,阁臣与言路日相水火矣。
chū, yù shǐ wèi yǔn zhēn láng zhōng lǐ sān cái yǐ kē chǎng shì lùn jí shí háng zǐ yòng mào, biǎn guān. jǐ shì zhōng zōu yuán biāo hé bà shí xíng yīn xú xué mó, shí xíng jiǎ tā shū zhú zhī qù. yǐ ér zhàn wù qíng, shāo shāo zhuó sān rén guān, sān rén dé wú fèi. shì yǐ cǐ chēng shí háng zhǎng zhě. shí xíng yù shōu rén xīn, bà jū zhèng shí suǒ xíng kǎo chéng fǎ yī qiè wèi jiǎn yì, yì shù yǒu xiàn nà. cháng yīn zāi yì, lì yán cuī kē jí pò, zhēng pài jiā zēng, xíng yù fán duō, yòng dù chǐ mí zhī hài. yòu cháng qǐng zhǐ fǔ àn guān zhù gōng zāng fá yín, qǐng jiǎn zhī zào shù, qù fā zhū sī zhāng zòu. yuán shàng bǎo qīng xú zhēn míng yì, qǐng kāi jī nèi shuǐ tián. yòng dèng zi lóng liú tīng píng lǒng chuān, jiàn zhèng luò wèi jīng lüè, qù shùn yì wáng dōng guī, qǐn yè mèng xióng zòu yǐ mǐ yáng yìng lóng zhī biàn. rán shì shí tiān xià chéng píng, shàng xià tián xī, fǎ jì jiàn bù zhèn. shí xíng wù chéng dì zhǐ, bù néng dà yǒu jiàn lì. dì měi yù jiǎng qī, duō chuán miǎn. shí xíng qǐng suī miǎn jiǎng, réng jìn jiǎng zhāng. zì hòu wèi gù shì, jiǎng yán suì yǒng bà. píng shì luò yú rén jìn jiǔ sè cái qì sì zhēn, dì dà nù, zhào shí xíng děng tiáo fēn xī zhī, jiāng zhòng qiǎn. shí xíng qǐng wú xià qí zhāng, ér fěng yú rén zì yǐn qù, yú rén lài yǐ miǎn. rán zhāng zòu liú zhōng zì cǐ shǐ.
初,御史魏允贞、郎中李三才以科场事论及时行子用懋,贬官。给事中邹元标劾罢时行姻徐学谟,时行假他疏逐之去。已而占物情,稍稍擢三人官,三人得毋废。世以此称时行长者。时行欲收人心,罢居正时所行考成法;一切为简易,亦数有献纳。尝因灾异,力言催科急迫,征派加增,刑狱繁多,用度侈靡之害。又尝请止抚按官助工赃罚银,请减织造数,趣发诸司章奏。缘尚宝卿徐贞明议,请开畿内水田。用邓子龙、刘綎平陇川,荐郑洛为经略,趣顺义王东归,寝叶梦熊奏以弭杨应龙之变。然是时天下承平,上下恬熙,法纪渐不振。时行务承帝指,不能大有建立。帝每遇讲期,多传免。时行请虽免讲,仍进讲章。自后为故事,讲筵遂永罢。评事雒于仁进《酒色财气四箴》,帝大怒,召时行等条分析之,将重谴。时行请毋下其章,而讽于仁自引去,于仁赖以免。然章奏留中自此始。
shí sì nián zhēng yuè, guāng zōng nián wǔ suì, ér zhèng guì fēi yǒu chǒng, shēng huáng sān zi cháng xún, pō méng duó dí yì. shí xíng lǜ tóng liè zài qǐng jiàn chǔ, bù tīng. tíng chén yǐ guì fēi gù, duō zhǐ chì gōng wéi, chù dì nù, bèi yán qiǎn. dì cháng zhào qiú zhí yán. láng guān liú fù chū lǐ mào guì děng xiǎn qīn guì fēi. shí xíng qǐng dì xià zhào, lìng zhū cáo jiàn yán zhǐ jí suǒ sī zhí zhǎng, tīng qí zhǎng zé ér xiàn zhī, bù dé zhuān dá. dì shén yuè, zhòng duō jiù shí xíng zhě. shí xíng lián qǐng jiàn chǔ. shí bā nián, dì zhào huáng zhǎng zǐ huáng sān zi, lìng shí xíng rù jiàn yù dé gōng. shí xíng bài hè, qǐng jí dìng dà jì. dì yóu yù jiǔ zhī, xià zhào yuē:" zhèn bù xǐ jī guā. jìn zhū chén zhāng zòu gài liú zhōng, è qí lí jiàn zhèn fù zǐ. ruò míng suì tíng chén bù fù dú rǎo, dāng yǐ hòu nián cè lì, fǒu zé qí huáng zhǎng zǐ shí wǔ suì jǔ xíng." shí xíng yīn jiè tíng chén wú jī rǎo. míng nián bā yuè, gōng bù zhǔ shì zhāng yǒu dé qǐng jù cè lì yí zhù. dì nù, mìng zhǎn qī yī nián. ér nèi gé zhōng yì yǒu shū rù. shí xíng fāng zài gào, cì fǔ guó shǒu liè shí xíng míng. shí xíng mì shàng fēng shì, yán:" chén fāng zài gào, chū bù yù zhī. cè lì zhī shì, shèng yì yǐ dìng. yǒu dé bù ān dà jì, wéi chén duàn qīn cái, wù yīn xiǎo chén fáng dà diǎn." yú shì jǐ shì zhōng luó dà hóng hé shí xíng, wèi yáng fù qún chén zhī yì yǐ qǐng lì, ér yīn huǎn qí shì yǐ nèi jiāo. zhōng shū huáng zhèng bīn fù lùn shí xíng pái xiàn tóng guān, qiǎo bì shǒu shì zhī zuì. èr rén jiē bèi chù zé. yù shǐ zōu dé yǒng shū fù shàng, shí xíng lì qiú bà. zhào chí yì guī. guī sān nián, guāng zōng shǐ chū gé jiǎng xué, shí nián shǐ lì wèi huáng tài zǐ.
十四年正月,光宗年五岁,而郑贵妃有宠,生皇三子常洵,颇萌夺嫡意。时行率同列再请建储,不听。廷臣以贵妃故,多指斥宫闱,触帝怒,被严谴。帝尝诏求直言。郎官刘复初、李懋桧等显侵贵妃。时行请帝下诏,令诸曹建言止及所司职掌,听其长择而献之,不得专达。帝甚悦,众多咎时行者。时行连请建储。十八年,帝召皇长子、皇三子,令时行入见毓德宫。时行拜贺,请亟定大计。帝犹豫久之,下诏曰:“朕不喜激聒。近诸臣章奏概留中,恶其离间朕父子。若明岁廷臣不复渎扰,当以后年册立,否则俟皇长子十五岁举行。”时行因戒廷臣毋激扰。明年八月,工部主事张有德请具册立仪注。帝怒,命展期一年。而内阁中亦有疏入。时行方在告,次辅国首列时行名。时行密上封事,言:“臣方在告,初不预知。册立之事,圣意已定。有德不谙大计,惟宸断亲裁,勿因小臣妨大典。”于是给事中罗大纮劾时行,谓阳附群臣之议以请立,而阴缓其事以内交。中书黄正宾复论时行排陷同官,巧避首事之罪。二人皆被黜责。御史邹德泳疏复上,时行力求罢。诏驰驿归。归三年,光宗始出阁讲学,十年始立为皇太子。
sì shí èr nián, shí xíng nián bā shí, dì qiǎn xíng rén cún wèn. zhào shū zhì mén ér zú. xiān yǐ yún nán yuè fèng píng, jiā shǎo shī jiān tài zǐ tài shī zhōng jí diàn dà xué shì, zhào zèng tài shī, shì wén dìng.
四十二年,时行年八十,帝遣行人存问。诏书至门而卒。先以云南岳凤平,加少师兼太子太师、中极殿大学士,诏赠太师,谥文定。
zi yòng mào yòng jiā. yòng mào, zì jìng zhōng, jǔ jìn shì. lèi guān bīng bù zhí fāng láng zhōng. shén zōng zhuó tài pú shǎo qīng, réng shì zhí fāng shì. zài qiān yòu qiān dōu yù shǐ, xún fǔ shùn tiān. chóng zhēn chū, lì bīng bù zuǒ yòu shì láng, bài shàng shū, zhì shì guī. zú, zèng tài zǐ tài bǎo. yòng jiā, jǔ rén. lì guān guǎng xī cān zhèng. sūn shào fāng, jìn shì, hù bù zuǒ shì láng. wáng xī jué, zì yuán yù, tài cāng rén. jiā jìng sì shí yī nián jǔ huì shì dì yī, tíng shì dì èr, shòu biān xiū. lèi qiān zhì jì jiǔ. wàn lì wǔ nián, yǐ zhān shì zhǎng hàn lín yuàn. zhāng jū zhèng duó qíng, jiāng tíng zhàng wú zhōng xíng zhào yòng xián děng. xī jué yào tóng guǎn shí yú rén yì jū zhèng qiú jiě, jū zhèng bù nà. xī jué dú zào sàng cì, qiè yán zhī, jū zhèng jìng rù bù gù. zhōng xíng děng jì shòu zhàng, xī jué chí zhī dà tòng. míng nián, jìn lǐ bù yòu shì láng. jū zhèng fǔ guī zhì sāng, jiǔ qīng jí qǐng zhào hái, xī jué dú bù shǔ míng. xuán qǐ xǐng qīn qù. jū zhèng yǐ xī jué xíng jǐ duǎn, yì xián zhī, xī jué suì bù chū. shí èr nián dōng, jí jiā bài lǐ bù shàng shū jiān wén yuān gé dà xué shì, cān jī wù. hái cháo, qǐng jìn chǎn yú yì bēn jìng jiè xū fú jié chǐ mí pì héng yì jiǎn gōng zuò. dì xián bāo nà.
子用懋、用嘉。用懋,字敬中,举进士。累官兵部职方郎中。神宗擢太仆少卿,仍视职方事。再迁右佥都御史,巡抚顺天。崇祯初,历兵部左、右侍郎,拜尚书,致仕归。卒,赠太子太保。用嘉,举人。历官广西参政。孙绍芳,进士,户部左侍郎。王锡爵,字元驭,太仓人。嘉靖四十一年举会试第一,廷试第二,授编修。累迁至祭酒。万历五年,以詹事掌翰林院。张居正夺情,将廷杖吴中行、赵用贤等。锡爵要同馆十余人诣居正求解,居正不纳。锡爵独造丧次,切言之,居正径入不顾。中行等既受杖,锡爵持之大恸。明年,进礼部右侍郎。居正甫归治丧,九卿急请召还,锡爵独不署名。旋乞省亲去。居正以锡爵形己短,益衔之,锡爵遂不出。十二年冬,即家拜礼部尚书兼文渊阁大学士,参机务。还朝,请禁谄谀、抑奔竞、戒虚浮、节侈靡、辟横议、简工作。帝咸褒纳。
chū, lǐ zhí jiāng dōng zhī yǔ dà chén shēn shí xíng yáng wēi děng xiāng gòu, yǐ xī jué fù shí wàng, qiě yǔ jū zhèng èr, lì tuī zhī. bǐ xī jué zhì, yǔ shí xíng hé, fǎn chū shū lì pái zhí děng, zhí děng suì qù. shí shí xíng wéi shǒu fǔ, xǔ guó cì zhī, sān rén jiē nán jī rén, ér xī jué yǔ shí xíng tóng jǔ huì shì, qiě tóng jùn, zhèng fǔ xiāng de shén. rán shí xíng róu hé, ér xī jué xìng gāng fù qì. shí liù nián, zi héng jǔ shùn tiān shì dì yī, láng guān gāo guì ráo shēn lùn zhī. xī jué lián zhāng biàn jié, yǔ guò fèn, shēn zuò xià zhào yù chú míng, guì zhé biān fāng. yù shǐ qiáo bì xīng qǐng dì jiè yù xī jué, wù kuò qí liàng, wèi xiū xiū yǒu róng zhī chén, xī jué shū biàn. yǐ shì jī yǔ tíng lùn wǔ.
初,李植、江东之与大臣申时行、杨巍等相构,以锡爵负时望,且与居正贰,力推之。比锡爵至,与时行合,反出疏力排植等,植等遂去。时时行为首辅,许国次之,三人皆南畿人,而锡爵与时行同举会试,且同郡,政府相得甚。然时行柔和,而锡爵性刚负气。十六年,子衡举顺天试第一,郎官高桂、饶伸论之。锡爵连章辨讦,语过忿,伸坐下诏狱除名,桂谪边方。御史乔璧星请帝戒谕锡爵,务扩其量,为休休有容之臣,锡爵疏辨。以是积与廷论忤。
shí qún chén qǐng jiàn chǔ zhě zhòng, dì jiē bù tīng. shí bā nián, xī jué shū qǐng yù jiào yuán zǐ, lù yòng yán guān jiāng yīng lín děng, qiě qiú yòu gù xún fǔ lǐ cái, bù bào. cháng yīn hàn zāi, zì chén qǐ bà. dì yōu zhào liú zhī. huǒ luò chì zhēn xiàng fàn xī chuí, yì zhě zhēng qǐng yòng bīng, xī jué zhǔ kuǎn, yǔ shí xíng hé. wèi jǐ, xié tóng liè zhēng cè lì bù dé, dù mén qǐ guī. xún yǐ mǔ lǎo, lián qǐ guī xǐng. nǎi cì dào lǐ fèi, qiǎn guān hù xíng. guī èr nián, shí xíng guó jí wáng jiā píng xiāng jì qù wèi, yǒu zhào qù zhào xī jué. èr shí yī nián zhēng yuè, hái cháo, suì wéi shǒu fǔ.
时群臣请建储者众,帝皆不听。十八年,锡爵疏请豫教元子,录用言官姜应麟等,且求宥故巡抚李材,不报。尝因旱灾,自陈乞罢。帝优诏留之。火落赤、真相犯西陲,议者争请用兵,锡爵主款,与时行合。未几,偕同列争册立不得,杜门乞归。寻以母老,连乞归省。乃赐道里费,遣官护行。归二年,时行、国及王家屏相继去位,有诏趣召锡爵。二十一年正月,还朝,遂为首辅。
xiān shì yǒu zhǐ, shì nián chūn jǔ cè lì dà diǎn, jiè tíng chén wú dú chén. tíng chén jiàn zhāng yǒu dé shì, xián mò mò. jí shì, xī jué mì qǐng dì jué dà jì. dì qiǎn nèi shì yǐ shǒu zhào shì xī jué, yù dài dí zǐ, lìng yuán zǐ yǔ liǎng dì qiě bìng fēng wèi wáng. xī jué jù shī shàng zhǐ, lì fèng zhào nǐ yù zhǐ. ér yòu wài lǜ gōng lùn, yīn yán" hàn míng dì mǎ hòu táng míng huáng wáng hòu sòng zhēn zōng liú hòu jiē yǎng zhū fēi zǐ wèi zi, qǐng lìng huáng hòu fǔ yù yuán zǐ, zé yuán zǐ jí dí zǐ, ér shēng mǔ bù bì chóng wèi hào yǐ shàng yā huáng guì fēi", yì nǐ yù yǐ jìn. tóng liè zhào zhì gāo zhāng wèi xián bù yù wén. dì jìng yǐ qián yù xià lǐ guān, lìng jí jù yí. yú shì jǔ cháo dà huá. jǐ shì zhōng shǐ mèng lín lǐ bù shàng shū luó wàn huà děng, qún yì xī jué dì, lì zhēng. tíng chén jiàn zhě, zhāng rì shù shàng. xī jué xié zhì gāo wèi lì qǐng zhuī huán qián zhào, dì bù cóng. yǐ ér jiàn zhě yì duō, ér yuè yuán shēng gù yǔn chéng zhāng nà bì chén tài lái yú kǒng jiān lǐ qǐ měi céng fèng yí zhōng huà mín xiàng dé zhēn děng zhē xī jué yú cháo fáng, miàn zhēng zhī. lǐ téng fāng yì shàng shū xī jué. xī jué qǐng xià tíng yì, bù xǔ. qǐng miàn duì, bù bào. nǎi zì hé sān wù, qǐ bà chì. dì yì pò gōng yì, zhuī qǐn qián mìng, mìng shǎo qí èr sān nián yì xíng. xī jué xuán qǐng sù jué, qiě yuē:" nǎng yuán zǐ chū shēng, yè wèi bān zhào sì shè, zhào shū chēng' zhī chéng zōng shè', míng yǐ huáng tài zǐ dài zhī yǐ. jīn fù hé yí ér fú jué zāi?" bù bào.
先是有旨,是年春举册立大典,戒廷臣毋渎陈。廷臣鉴张有德事,咸默默。及是,锡爵密请帝决大计。帝遣内侍以手诏示锡爵,欲待嫡子,令元子与两弟且并封为王。锡爵惧失上指,立奉诏拟谕旨。而又外虑公论,因言“汉明帝马后、唐明皇王后、宋真宗刘后皆养诸妃子为子,请令皇后抚育元子,则元子即嫡子,而生母不必崇位号以上压皇贵妃”,亦拟谕以进。同列赵志皋、张位咸不预闻。帝竟以前谕下礼官,令即具仪。于是举朝大哗。给事中史孟麟、礼部尚书罗万化等,群诣锡爵第,力争。廷臣谏者,章日数上。锡爵偕志皋、位力请追还前诏,帝不从。已而谏者益多,而岳元声、顾允成、张纳陛、陈泰来、于孔兼、李启美、曾凤仪、钟化民、项德祯等遮锡爵于朝房,面争之。李腾芳亦上书锡爵。锡爵请下廷议,不许。请面对,不报。乃自劾三误,乞罢斥。帝亦迫公议,追寝前命,命少俟二三年议行。锡爵旋请速决,且曰:“曩元子初生,业为颁诏肆赦,诏书称‘祗承宗社’,明以皇太子待之矣。今复何疑而弗决哉?”不报。
qī yuè, huì xīng jiàn, yǒu zhào xiū shěng. xī jué yīn qǐng yán jiàn dà chén. yòu yán:" huì jiàn jìn zǐ wēi, yí shèn qǐ jū zhī jié, kuān zuǒ yòu zhī xíng, guǎ shì yù yǐ fáng jí, sàn jī jù yǐ guǎng ēn." yú yuè, fù yán:" huì yǐ rù zǐ wēi, fēi qū qū yòng rén xíng zhèng suǒ néng xiāo mǐ, wéi jiàn chǔ yī shì kě yǐ ráng zhī. gài tiān wáng zhī xiàng yuē dì xīng, tài zǐ zhī xiàng yuē qián xīng. jīn qián xīng jì yào ér bù zǎo dìng, gù zhì cǐ zāi. chéng sù xíng cè lì, tiān biàn zì mǐ." dì jiē bào wén, réng chí shǒu chūn dài qī zhī shuō. xī jué dá zòu fù lì yán zhī, yòu lián zhāng kěn qǐng. shí yī yuè, huáng tài hòu shēng chén, dì yù mén shòu hè bì, dú zhào xī jué nuǎn gé, láo zhī yuē:" qīng fú mǔ lái jīng, chéng zhōng xiào liǎng quán." xī jué kòu tóu xiè, yīn lì qǐng zǎo dìng guó běn. dì yuē:" zhōng gōng yǒu chū, nài hé?" duì yuē:" cǐ shuō zài shí nián qián yóu kě, jīn yuán zǐ yǐ shí sān, shàng hé dài? kuàng zì gǔ zhì jīn, qǐ yǒu zǐ dì shí sān suì yóu bù dú shū zhě?" dì pō gǎn dòng. xī jué yīn qǐng pín zhào duì, bǎo shèng gōng. tuì fù shàng shū lì qǐng, qiě yuē:" wài tíng yǐ gù chǒng yīn móu guī zhī huáng guì fēi, kǒng zhèng shì jǔ zú bù dé ān. wéi bì xià shēn xǐng." dì dé shū, xīn yì dòng, shǒu zhào yù xī jué:" qīng měi zòu bì jí huáng guì fēi, hé yě? bǐ shù quàn zhèn, zhèn yǐ zǔ xùn hòu fēi bù dé yǔ wài shì, ān gǎn zhé cóng." xī jué shàng yán:" jīn yǔ huáng zhǎng zǐ xiāng xíng zhě, wéi huáng guì fēi zǐ, tiān xià bù yí huáng guì fēi ér shuí yí? huáng guì fēi bù yǐn wèi jǐ zé ér shuí zé? zǔ xùn bù yǔ wài shì zhě, bù yǔ wài tíng yòng rén xíng zhèng zhī shì yě. ruò cè lì, nǎi bì xià jiā shì, ér huáng sān zi yòu huáng guì fēi qīn zǐ, bì xià de bù yǔ huáng guì fēi móu hū? qiě huáng guì fēi jiǔ shì shèng gōng, zhì qīn qiě xián, wài tíng fēn fēn, mò bù guī yuàn, chén suǒ bù rěn wén. chén liù shí lǎo rén, lì hàn tiān xià zhī kǒu, guī gōng huáng guì fēi, bì xià shàng yǐ wéi yí. rán zé bì rú qún shào nián shèng qì yǐ gōng huáng guì fēi, ér bì xià fǎn kuài yú xīn hū?" shū rù, dì hàn zhī. zhì gāo wèi yì lì qǐng. jū shù rì, suì yǒu chū gé zhī mìng. ér dì lìng guǎng shì zhū yù zhēn bǎo, gōng chū gé yí wù, jì zhí sān shí yú wàn. hù bù shàng shū yáng jùn mín děng yǐ gù shì zhēng, jǐ shì zhōng wáng dé wán děng yòu lì jiàn. dì suì shǒu zhào yù jué, yù yì qī. xī jué wǎn qǐng, nǎi bù guǒ yì. míng nián èr yuè, chū gé lǐ chéng, jù rú dōng gōng yí, zhōng wài wèi wèi.
七月,彗星见,有诏修省。锡爵因请延见大臣。又言:“彗渐近紫微,宜慎起居之节,宽左右之刑,寡嗜欲以防疾,散积聚以广恩。”逾月,复言:“慧已入紫微,非区区用人行政所能消弭,惟建储一事可以禳之。盖天王之象曰帝星,太子之象曰前星。今前星既耀而不早定,故致此灾。诚速行册立,天变自弭。”帝皆报闻,仍持首春待期之说。锡爵答奏复力言之,又连章恳请。十一月,皇太后生辰,帝御门受贺毕,独召锡爵暖阁,劳之曰:“卿扶母来京,诚忠孝两全。”锡爵叩头谢,因力请早定国本。帝曰:“中宫有出,奈何?”对曰:“此说在十年前犹可,今元子已十三,尚何待?况自古至今,岂有子弟十三岁犹不读书者?”帝颇感动。锡爵因请频召对,保圣躬。退复上疏力请,且曰:“外廷以固宠阴谋归之皇贵妃,恐郑氏举族不得安。惟陛下深省。”帝得疏,心益动,手诏谕锡爵:“卿每奏必及皇贵妃,何也?彼数劝朕,朕以祖训后妃不得与外事,安敢辄从。”锡爵上言:“今与皇长子相形者,惟皇贵妃子,天下不疑皇贵妃而谁疑?皇贵妃不引为己责而谁责?祖训不与外事者,不与外廷用人行政之事也。若册立,乃陛下家事,而皇三子又皇贵妃亲子,陛下得不与皇贵妃谋乎?且皇贵妃久侍圣躬,至亲且贤,外廷纷纷,莫不归怨,臣所不忍闻。臣六十老人,力捍天下之口,归功皇贵妃,陛下尚以为疑。然则必如群少年盛气以攻皇贵妃,而陛下反快于心乎?”疏入,帝颔之。志皋、位亦力请。居数日,遂有出阁之命。而帝令广市珠玉珍宝,供出阁仪物,计直三十余万。户部尚书杨俊民等以故事争,给事中王德完等又力谏。帝遂手诏谕爵,欲易期。锡爵婉请,乃不果易。明年二月,出阁礼成,俱如东宫仪,中外为慰。
xī jué zài gé shí, cháng qǐng bà jiāng nán zhī zào, tíng jiāng xī táo qì, jiǎn yún nán gòng jīn, chū nèi tǎng zhèn hé nán jī, dì jiē wú wǔ, juàn lǐ yú qián hòu zhū fǔ chén. qí jiù lǐ yí, lì zhēng bù yí yòng tíng zhàng, yóu wéi shì suǒ chēng. tè yǐ ā bìng fēng zhǐ bèi wù yì. jì ér láng zhōng zhào nán xīng chì, shì láng zhào yòng xián fàng guī, lùn jiù zhě xián zāo qiǎn zhé, zhòng zhǐ xī jué wèi zhī. suī lián zhāng zì míng, qiě shēn jiù, rén zú mò néng liàng yě. xī jué suì lǚ shū yǐn jí qǐ xiū. dì bù yù qí qù, wèi chū nèi tǎng qián jiàn jiào qí yù. xī jué lì cí, shū bā shàng nǎi yǔn. xiān lěi jiā tài zǐ tài bǎo, zhì shì mìng gǎi lì bù shàng shū, jìn jiàn jí diàn, cì dào lǐ fèi, chéng chuán, xíng rén hù guī. guī qī nián, dōng gōng jiàn, qiǎn guān cì chì cún wèn, lài yín bì yáng jiǔ.
锡爵在阁时,尝请罢江南织造,停江西陶器,减云南贡金,出内帑振河南饥,帝皆无忤,眷礼逾前后诸辅臣。其救李沂,力争不宜用廷杖,尤为世所称。特以阿并封指被物议。既而郎中赵南星斥,侍郎赵用贤放归,论救者咸遭谴谪,众指锡爵为之。虽连章自明,且申救,人卒莫能谅也。锡爵遂屡疏引疾乞休。帝不欲其去,为出内帑钱建醮祈愈。锡爵力辞,疏八上乃允。先累加太子太保,至是命改吏部尚书,进建极殿,赐道里费,乘传,行人护归。归七年,东宫建,遣官赐敕存问,赉银币羊酒。
sān shí wǔ nián, tíng tuī gé chén. dì jì yòng yú shèn xíng yè xiàng gāo lǐ tíng jī, hái niàn xī jué, tè jiā shǎo bǎo, yí guān zhào zhī. sān cí, bù yǔn. shí yán guān fāng lì fēng qì, xī jué jìn mì jiē lì dǐ, zhōng yǒu" shàng yú zhāng zòu yī gài liú zhōng, tè bǐ yí zhī rú qín niǎo zhī yīn" děng yǔ. yán guān wén zhī dà fèn. jǐ shì zhōng duàn rán shǒu hé zhī, qí tóng guān hú jiā dòng děng lùn bù yǐ. xī jué yì zì hé mén yǎng zhòng, jìng cí bù fù. yòu sān nián, zú yú jiā, nián qī shí qī. zèng tài bǎo, shì wén sù.
三十五年,廷推阁臣。帝既用于慎行、叶向高、李廷机,还念锡爵,特加少保,遗官召之。三辞,不允。时言官方厉锋气,锡爵进密揭力诋,中有“上于章奏一概留中,特鄙夷之如禽鸟之音”等语。言官闻之大愤。给事中段然首劾之,其同官胡嘉栋等论不已。锡爵亦自阖门养重,竟辞不赴。又三年,卒于家,年七十七。赠太保,谥文肃。
zi héng, zì chén yù, shǎo yǒu wén míng. wèi jǔ shǒu cái, zì chēng yīn bèi lùn, suì bù fù huì shì. zhì èr shí jiǔ nián, xī jué bà xiāng yǐ jiǔ, shǐ jǔ huì shì dì èr rén, tíng shì yì dì èr. shòu biān xiū, xiān fù zú.
子衡,字辰玉,少有文名。为举首才,自称因被论,遂不复会试。至二十九年,锡爵罢相已久,始举会试第二人,廷试亦第二。授编修,先父卒。
xī jué dì dǐng jué, jìn shì. lèi guān hé nán tí xué fù shǐ.
锡爵弟鼎爵,进士。累官河南提学副使。
shěn yī guàn, zì jiān wú, yín rén. lóng qìng èr nián jìn shì. xuǎn shù jí shì, shòu jiǎn tǎo, chōng rì jiǎng guān. jìn jiǎng gāo zōng liàng yīn, gǒng shǒu yuē:" tuō gū jì mìng, bì zhōng zhēn bù èr xīn zhī chén, nǎi kě shǐ bǎi guān zǒng jǐ yǐ tīng. gǒu fēi qí rén, bù ruò gōng qīn tīng lǎn zhī wèi xiào yě." zhāng jū zhèng yǐ wéi cì jǐ, pō hàn yī guàn. jū zhèng zú, shǐ qiān zuǒ zhōng yǔn. lì guān lì bù zuǒ shì láng jiān shì dú xué shì, jiā tài zǐ bīn kè. jiǎ guī.
沈一贯,字肩吾,鄞人。隆庆二年进士。选庶吉士,授检讨,充日讲官。进讲高宗谅阴,拱手曰:“托孤寄命,必忠贞不二心之臣,乃可使百官总己以听。苟非其人,不若躬亲听览之为孝也。”张居正以为刺己,颇憾一贯。居正卒,始迁左中允。历官吏部左侍郎兼侍读学士,加太子宾客。假归。
èr shí èr nián qǐ nán jīng lǐ bù shàng shū, fù zhào wèi zhèng shǐ fù zǒng cái, xié lǐ zhān shì fǔ, wèi shàng. wáng xī jué zhào zhì gāo zhāng wèi tóng jū nèi gé, fù yǒu zhǐ tuī jǔ gé chén. lì bù jǔ jiù fǔ wáng jiā píng jí yī guàn děng qī rén míng yǐ shàng. ér dì fāng nù jiā píng, qiáo zé shàng shū chén yǒu nián. yǒu nián yǐn jí qù. yī guàn jiā jū jiǔ, gù yǒu qīng wàng, gé chén yòu lì jiàn zhī. nǎi zhào yǐ shàng shū jiān dōng gé dà xué shì, yǔ chén yú bì tóng rù gé yù jī wù, mìng xíng rén jí jiā qǐ yān. huì cháo yì xǔ rì běn fēng gòng. yī guàn lǜ gòng dào chū níng bō, wèi xiāng jùn huàn, jí chén qí hài, gòng yì nǎi zhǐ. wèi jǐ, xī jué qù, yú bì wèi dì sān, měi dú xíng jǐ yì. yī guàn róu ér shēn zhōng, shì zhì gāo děng wéi jǐn. qí hòu yú bì zú guān, zhì gāo bìng bì jiǔ zài gào, wèi yǐ jiàn yáng gǎo jí yōu wēi hóng yì shì dé zuì qù, yī guàn yǔ wèi cháng sī zhì gǎo shū, wèi zàn huà zhǔ shì dīng yīng tài suǒ hé. wèi shū biàn, jī shàng nù bà. yī guàn wéi yǐn jiù, dì nǎi wèi liú zhī.
二十二年起南京礼部尚书,复召为正史副总裁,协理詹事府,未上。王锡爵、赵志皋、张位同居内阁,复有旨推举阁臣。吏部举旧辅王家屏及一贯等七人名以上。而帝方怒家屏,谯责尚书陈有年。有年引疾去。一贯家居久,故有清望,阁臣又力荐之。乃诏以尚书兼东阁大学士,与陈于陛同入阁预机务,命行人即家起焉。会朝议许日本封贡。一贯虑贡道出宁波,为乡郡患,极陈其害,贡议乃止。未几,锡爵去,于陛位第三,每独行己意。一贯柔而深中,事志皋等惟谨。其后于陛卒官,志皋病痹久在告,位以荐杨镐及《忧危竑议》事得罪去,一贯与位尝私致镐书,为赞画主事丁应泰所劾。位疏辨,激上怒罢。一贯惟引咎,帝乃慰留之。
shí guó běn wèi dìng, tíng chén zhēng shí yú nián bù jué. huáng zhǎng zǐ nián shí bā, zhū qǐng cè lì guān hūn zhě yì pò. dì zé hù bù jìn yín èr qiān sì bǎi wàn, wèi cè lì fēn fēng zhū diǎn lǐ fèi yǐ kùn zhī. yī guàn zài shū zhēng, bù tīng. èr shí bā nián, mìng yíng cí qìng gōng jū huáng zhǎng zǐ. gōng jùn, yù yī guàn cǎo chì chuán shì lǐ guān, shàng cè lì guān hūn jí zhū wáng fēn fēng yí. chì jì shàng, dì fù liú bù xià. yī guàn shū qù, zé yán:" zhèn yīn xiǎo chén xiè tíng zàn chéng jī yāo gōng, gù zhōng chuò. qí huáng zhǎng zǐ yí jū hòu xíng zhī." jì ér bù jǔ xíng. míng nián, guì fēi dì zhèng guó tài pò qún yì, qǐng cè lì guān hūn bìng xíng. yī guàn yīn zài cǎo chì qǐng xià lǐ guān jù yí, bù bào. tíng yì yǒu yù xiān guān hūn hòu cè lì zhě, yī guàn bù kě, yuē:" bù zhèng míng ér gǒu chéng shì, shì jiàng chǔ jūn wèi zhū wáng yě." huì dì yì yì pō wù, mìng jí rì jǔ xíng. jiǔ yuè shí yǒu bā rì lòu xià èr gǔ, zhào xià. jì ér dì fù huǐ, lìng gǎi qī. yī guàn fēng hái zhào shū, yán" wàn sǐ bù gǎn fèng zhào", dì nǎi zhǐ. shí yuè wàng, cè lì lǐ chéng, shí lùn pō chēng zhī. huì zhì gāo yú jiǔ yuè zú, yī guàn suì dāng guó. chū, zhì gāo bìng jiǔ, yī guàn lǚ qǐng zēng gé chén. jí shì nǎi jiǎn yòng shěn lǐ zhū gēng, ér shì jiē qǔ jué yú yī guàn. xún jìn tài zǐ tài bǎo hù bù shàng shū wǔ yīng diàn dà xué shì.
时国本未定,廷臣争十余年不决。皇长子年十八,诸请册立冠婚者益迫。帝责户部进银二千四百万,为册立、分封诸典礼费以困之。一贯再疏争,不听。二十八年,命营慈庆宫居皇长子。工竣,谕一贯草敕传示礼官,上册立、冠婚及诸王分封仪。敕既上,帝复留不下。一贯疏趣,则言:“朕因小臣谢廷讃乘机邀功,故中辍。俟皇长子移居后行之。”既而不举行。明年,贵妃弟郑国泰迫群议,请册立、冠婚并行。一贯因再草敕请下礼官具仪,不报。廷议有欲先冠婚后册立者,一贯不可,曰:“不正名而苟成事,是降储君为诸王也。”会帝意亦颇悟,命即日举行。九月十有八日漏下二鼓,诏下。既而帝复悔,令改期。一贯封还诏书,言“万死不敢奉诏”,帝乃止。十月望,册立礼成,时论颇称之。会志皋于九月卒,一贯遂当国。初,志皋病久,一贯屡请增阁臣。及是乃简用沈鲤、朱赓,而事皆取决于一贯。寻进太子太保、户部尚书、武英殿大学士。
zì yī guàn rù nèi gé, cháo zhèng yǐ dà fēi. shù nián zhī jiān, kuàng shuì shǐ sì chū wèi mín hài. qí suǒ wū hé dǎi xì zhě, xī zhì yù zhōng. lì bù shū qǐng qǐ yòng jiàn yán fèi chù zhū chén, bìng kǎo xuǎn kē dào guān, jiǔ yì bù xià, zhōng wài duō yǐ wàng gé chén. yī guàn děng shù jiàn, bù xǐng. ér dì jiǔ bù shì cháo, gé chén lǚ qǐng, jiē bù bào. yī guàn chū fǔ zhèng miàn ēn, yī jiàn dì ér yǐ. dōng zhēng jí yáng yìng lóng píng, dì zài yù wǔ mén lóu shòu fú. yī guàn qǐng péi shì, cì miàn duì, jiē bù xǔ. shàng xià fǒu gé shén, yī guàn suī xiǎo yǒu jiù zhèng, dà shuài yī wéi qí jiān, wù wàng jiàn jiǎn.
自一贯入内阁,朝政已大非。数年之间,矿税使四出为民害。其所诬劾逮系者,悉滞狱中。吏部疏请起用建言废黜诸臣,并考选科道官,久抑不下,中外多以望阁臣。一贯等数谏,不省。而帝久不视朝,阁臣屡请,皆不报。一贯初辅政面恩,一见帝而已。东征及杨应龙平,帝再御午门楼受俘。一贯请陪侍,赐面对,皆不许。上下否隔甚,一贯虽小有救正,大率依违其间,物望渐减。
dài sān shí nián èr yuè, huáng tài zǐ hūn lǐ fǔ chéng, dì hū yǒu jí. jí zhào zhū dà chén zhì rén dé mén, é dú mìng yī guàn rù qǐ xiáng gōng hòu diàn nuǎn xī gé. huáng hòu guì fēi yǐ jí bù shì cè, huáng tài hòu nán miàn lì shāo běi, dì shāo dōng, guān fú xí dì zuò, yì nán miàn, tài zǐ zhū wáng guì yú qián. yī guàn kòu tóu qǐ jū qì, dì yuē:" xiān shēng qián. zhèn bìng rì dǔ yǐ, xiǎng guó yǐ jiǔ, hé hàn. jiā ér jiā fù fù yǔ xiān shēng, wéi fǔ zhī wèi xián jūn. kuàng shuì shì, zhèn yīn diàn gōng wèi jùn, quán yí cǎi qǔ, jīn kě yǔ jiāng nán zhī zào jiāng xī táo qì jù zhǐ wù xíng, suǒ qiǎn nèi jiān jiē lìng hái jīng. fǎ sī shì jiǔ xì zuì qiú, jiàn yán dé zuì zhū chén xián fù qí guān, jǐ shì zhōng yù shǐ jí rú suǒ qǐng bǔ yòng. zhèn jiàn xiān shēng zhǐ cǐ yǐ." yán yǐ jiù wò. yī guàn kū, tài hòu tài zǐ zhū wáng jiē kū. yī guàn fù zòu:" jīn shàng shū qiú qù zhě sān, qǐng dìng qù liú." dì liú hù bù chén qú bīng bù tián lè, ér yǐ zǔ líng chōng jué, xuē gōng bù yáng yī kuí jí. yī guàn fù kòu shǒu, chū nǐ zhǐ yǐ jìn. shì xī, gé chén jiǔ qīng jù zhí sù cháo fáng. lòu sān gǔ, zhōng shǐ pěng yù zhì, jù rú dì yǔ yī guàn zhě. zhū dà chén xián xǐ. yì rì, dì jí, liào huǐ zhī. zhōng shǐ èr shí bèi zhì gé zhōng qǔ qián yù, yán kuàng shuì bù kě bà, shì qiú lù zhí chén wéi qīng suǒ cái. yī guàn yù bù yǔ, zhōng shǐ zhé bó sǎng jǐ liú xiě, yī guàn huáng jù jiǎo rù. shí lì bù shàng shū lǐ dài zuǒ dōu yù shǐ wēn chún qī jí rì fèng xíng, bān shì tiān xià, xíng bù shàng shū xiāo dà hēng zé wèi chí yù xū zài qǐng. wú hé, shì biàn. tài pú qīng nán qǐ zhòng hé dài dà hēng bù jí fèng dì yù, qǐ fèi shì qiú. dì nù, bìng èr shì qǐn bù xíng. dāng dì yù zhuī huán chéng mìng, sī lǐ tài jiàn tián yì lì zhēng. dì nù, yù shǒu rèn zhī. yì yán yù lì, ér zhōng shǐ yǐ chí yī guàn suǒ jiǎo qián yù zhì. hòu yì jiàn yī guàn tuò yuē:" xiàng gōng shāo chí zhī, kuàng shuì chè yǐ, hé qiè yě!" zì shì dà chén yán guān shū qǐng zhě rì xiāng jì, jiē bù fù tīng. kuàng shuì zhī hài, suì zhōng shén zōng shì.
迨三十年二月,皇太子婚礼甫成,帝忽有疾。急召诸大臣至仁德门,俄独命一贯入启祥宫后殿暖西阁。皇后、贵妃以疾不侍侧,皇太后南面立稍北,帝稍东,冠服席地坐,亦南面,太子、诸王跪于前。一贯叩头起居讫,帝曰:“先生前。朕病日笃矣,享国已久,何憾。佳儿佳妇付与先生,惟辅之为贤君。矿税事,朕因殿工未竣,权宜采取,今可与江南织造、江西陶器俱止勿行,所遣内监皆令还京。法司释久系罪囚,建言得罪诸臣咸复其官,给事中、御史即如所请补用。朕见先生止此矣。”言已就卧。一贯哭,太后、太子、诸王皆哭。一贯复奏:“今尚书求去者三,请定去留。”帝留户部陈渠、兵部田乐,而以祖陵冲决,削工部杨一魁籍。一贯复叩首,出拟旨以进。是夕,阁臣九卿俱直宿朝房。漏三鼓,中使捧谕至,具如帝语一贯者。诸大臣咸喜。翼日,帝疾,廖悔之。中使二十辈至阁中取前谕,言矿税不可罢,释囚、录直臣惟卿所裁。一贯欲不予,中使辄搏颡几流血,一贯惶遽缴入。时吏部尚书李戴、左都御史温纯期即日奉行,颁示天下,刑部尚书萧大亨则谓弛狱须再请。无何,事变。太仆卿南企仲劾戴、大亨不即奉帝谕,起废释囚。帝怒,并二事寝不行。当帝欲追还成命,司礼太监田义力争。帝怒,欲手刃之。义言愈力,而中使已持一贯所缴前谕至。后义见一贯唾曰:“相公稍持之,矿税撤矣,何怯也!”自是大臣言官疏请者日相继,皆不复听。矿税之害,遂终神宗世。
dì zì jí chōu yǐ hòu, zhèng yì fèi chí. shuì jiān wáng cháo liáng yǒng gāo huái děng suǒ zhì hèng bào, jiān rén chéng jī nüè mín zhě yù zhòng. yī guàn yǔ lǐ gēng gòng zhe lùn yǐ fēng, yòu cháng yīn shì lǚ zhēng, qiě jiē chén yòng rén xíng zhèng zhū shì. dì bù xǐng. gù yù yī guàn hòu, cháng tè cì chì jiǎng zhī. yī guàn sù jì lǐ, lǐ yì zì yǐ jiǎng yán shòu zhǔ juàn, fēi yóu yī guàn jìn, bù wéi xià, èr rén jiàn bù xiāng néng. lǐ bù shì láng guō zhèng yù yǐ wén zhāng qì jié zhe, lǐ shén zhòng zhī. dōu yù shǐ wēn chún lì bù shì láng yáng shí qiáo jiē yǐ qīng yán zì chí xiāng biāo zhì, yī guàn bù shàn yě. huì zhèng yù yì duó lǚ běn shì, yī guàn gēng yǔ běn tóng xiāng, qǐn qí yì. yóu shì yì è zhèng yù, bìng è lǐ jí chún shí qiáo děng, ér dǎng lùn jiàn xìng. zhè rén yǔ gōng lùn wǔ, yóu yī guàn shǐ.
帝自疾瘳以后,政益废弛。税监王朝、梁永、高淮等所至横暴,奸人乘机虐民者愈众。一贯与鲤、赓共著论以风,又尝因事屡争,且揭陈用人行政诸事。帝不省。顾遇一贯厚,尝特赐敕奖之。一贯素忌鲤,鲤亦自以讲筵受主眷,非由一贯进,不为下,二人渐不相能。礼部侍郎郭正域以文章气节著,鲤甚重之。都御史温纯、吏部侍郎杨时乔皆以清严自持相标置,一贯不善也。会正域议夺吕本谥,一贯、赓与本同乡,寝其议。由是益恶正域,并恶鲤及纯、时乔等,而党论渐兴。浙人与公论忤,由一贯始。
sān shí yī nián, chǔ fǔ zhèn guó jiāng jūn huá jī jié chǔ wáng huá kuí wèi jiǎ wáng. yī guàn nà wáng zhòng huì, lìng tōng zhèng sī gé qí shū yuè yú, xiān shàng huá kuí hé huá jī qī wǎng sì zuì shū. zhèng yù, chǔ rén, pō wén jiǎ wáng shì yǒu zhuàng, qǐng xíng kān xū shí yǐ dìng zuì àn. yī guàn chí zhī. zhèng yù yǐ chǔ wáng kuì yí shū shàng, dì bù xǐng. jí fǔ àn chén huì kān bìng tíng chén jí yì shū rù, yī guàn lì yòu wáng, sǒu jǐ shì zhōng qián mèng gāo yáng yīng wén hé zhèng yù, lēi guī tīng kān, huá jī děng jiē dé zuì. zhèng yù fǔ dēng zhōu, wèi xíng, ér" yāo shū" shì qǐ. yī guàn fāng xián zhèng yù yǔ lǐ, qí dǎng kāng pī yáng qián mèng gāo děng suì bǔ sēng dá guān yī shēng shěn lìng yù děng xià yù, qióng zhì zhī. yī guàn cóng zhōng zhǔ qí shì, lìng jǐn yī shuài wáng zhī zhēn yǔ pī yáng dà suǒ lǐ sī dì sān rì, fā zú wéi zhèng yù zhōu, zhí lüè qí bì pú rǔ ǎo, jiē wú suǒ de. nǎi yǐ jiǎo shēng guāng jù yù. èr shì cuò jiàn zhèng yù jí chǔ wáng chuán zhōng.
三十一年,楚府镇国将军华勣讦楚王华奎为假王。一贯纳王重贿,令通政司格其疏月余,先上华奎劾华勣欺罔四罪疏。正域,楚人,颇闻假王事有状,请行勘虚实以定罪案。一贯持之。正域以楚王馈遗书上,帝不省。及抚按臣会勘并廷臣集议疏入,一贯力右王,嗾给事中钱梦皋、杨应文劾正域,勒归听勘,华勣等皆得罪。正域甫登舟,未行,而“妖书”事起。一贯方衔正域与鲤,其党康丕扬、钱梦皋等遂捕僧达观、医生沈令誉等下狱,穷治之。一贯从中主其事,令锦衣帅王之祯与丕扬大索鲤私第三日,发卒围正域舟,执掠其婢仆乳媪,皆无所得。乃以皦生光具狱。二事错见正域及楚王传中。
shǐ, dōu yù shǐ chún hé yù shǐ yú yǒng qīng jí jǐ shì zhōng yáo wén wèi, yǔ shāo shè yī guàn. jǐ shì zhōng zhōng zhào dòu wèi yī guàn lùn chún, yù shǐ tāng zhào jīng fù hé zhào dòu ér zhí chún. chún shí qī shū qiú qù, yī guàn yáng jiē liú chún. zhì suì yǐ sì, dà chá jīng cháo guān. chún yǔ shí qiáo zhǔ qí shì, mèng gāo zhào dòu jiē zài chù zhōng. yī guàn nù, yán yú dì, yǐ jīng chá shū liú. jiǔ zhī, nǎi jǐn liú jǐ shì yù shǐ zhī bèi chá zhě, qiě xǔ chún zhì shì qù. yú shì zhǔ shì liú yuán zhēn páng shí yōng nán jīng yù shǐ zhū wú bì lì zhēng zhī, wèi èr bǎi yú nián jì diǎn wú tè liú zhě. shí nán chá shū yì liú zhōng, hòu pò zhòng yì shǐ xià. yī guàn zì shì jī bù wéi gōng lùn suǒ yǔ, tán hé rì zhòng, yīn xiè bìng bù chū. sān shí shàng sì nián qī yuè, jǐ shì zhōng chén jiā xùn yù shǐ sūn jū xiāng fù lián zhāng hé qí jiān. yī guàn fèn, yì qiú qù. dì wèi chù jiā xùn, duó jū xiāng fèng, yǔn yī guàn guī, lǐ yì tóng shí bà. ér yī guàn dú de wēn zhǐ, suī gēng yòu zhī, lùn zhě yì zī qí yǒu nèi yuán yān.
始,都御史纯劾御史于永清及给事中姚文蔚,语稍涉一贯。给事中钟兆斗为一贯论纯,御史汤兆京复劾兆斗而直纯。纯十七疏求去,一贯佯揭留纯。至岁乙巳,大察京朝官。纯与时乔主其事,梦皋、兆斗皆在黜中。一贯怒,言于帝,以京察疏留。久之,乃尽留给事、御史之被察者,且许纯致仕去。于是主事刘元珍、庞时雍、南京御史朱吾弼力争之,谓二百余年计典无特留者。时南察疏亦留中,后迫众议始下。一贯自是积不为公论所与,弹劾日众,因谢病不出。三十上四年七月,给事中陈嘉训、御史孙居相复连章劾其奸。一贯愤,益求去。帝为黜嘉训,夺居相俸,允一贯归,鲤亦同时罢。而一贯独得温旨,虽赓右之,论者益訾其有内援焉。
yī guàn zhī rù gé yě, wèi xī jué zhì gāo suǒ jiàn. fǔ zhèng shí yǒu sān nián, dāng guó zhě sì nián. zhī zhǔ qīng yì, hǎo tóng è yì, yǔ qián hòu zhū chén tóng. zhì chǔ zōng yāo shū jīng chá sān shì, dú fàn bù wěi, lùn zhě chǒu zhī, suī qí dǎng bù néng jiě miǎn yě. yī guàn guī, yán zhě zhuī hé zhī bù yǐ, qí xiāng rén yì duō shòu shì dǐ qī yún. yī guàn zài wèi, lěi jiā shǎo fù jiān tài zǐ tài fù lì bù shàng shū jiàn jí diàn dà xué shì. jiā jū shí nián zú. zèng tài fù, shì wén gōng.
一贯之入阁也,为锡爵、志皋所荐。辅政十有三年,当国者四年。枝拄清议,好同恶异,与前后诸臣同。至楚宗、妖书、京察三事,独犯不韪,论者丑之,虽其党不能解免也。一贯归,言者追劾之不已,其乡人亦多受世诋諆云。一贯在位,累加少傅兼太子太傅、吏部尚书、建极殿大学士。家居十年卒。赠太傅,谥文恭。
fāng cóng zhé, zì zhōng hán, qí xiān dé qīng rén. lì jí jǐn yī wèi, jiā jīng shī. cóng zhé dēng wàn lì shí yī nián jìn shì, shòu shù jí shì, lǚ qiān guó zǐ jì jiǔ. qǐng gào jiā jū, jiǔ bù chū, shí pō chēng qí tián yǎ. dà xué shì yè xiàng gāo qǐng yòng wèi lǐ bù yòu shì láng, bù bào. zhōng zhǐ qǐ lì bù zuǒ shì láng. wèi jǐ shì zhōng lǐ chéng míng suǒ hé, qiú bà, bù yǔn.
方从哲,字中涵,其先德清人。隶籍锦衣卫,家京师。从哲登万历十一年进士,授庶吉士,屡迁国子祭酒。请告家居,久不出,时颇称其恬雅。大学士叶向高请用为礼部右侍郎,不报。中旨起吏部左侍郎。为给事中李成名所劾,求罢,不允。
sì shí yī nián, bài lǐ bù shàng shū jiān dōng gé dà xué shì, yǔ wú dào nán bìng mìng. shí dào nán zài jí, xiàng gāo wéi shǒu fǔ, zhèng shì duō jué yú xiàng gāo. xiàng gāo qù guó, cóng zhé suì dú xiāng. qǐng zhào hái jiù fǔ shěn lǐ, bù yǔn. yù shǐ qián chūn hé qí róng yuè, cóng zhé qǐ bà. dì yōu zhǐ wèi liú. wèi jǐ, dào nán zhì. huì zhāng chà tǐng jī shì qǐ, xíng bù yǐ fēng diān bì yù. wáng zhī cǎi gōu dé qí qíng, páng bǎo liú chéng děng jī shǐ lù. cóng zhé xié dào nán chì zhī cǎi yán miù wàng, dì nà zhī. dào nán wèi yán lù suǒ dǐ, qiú qù zhě jīng suì, yǐ mǔ yōu guī. cóng zhé fù dú xiāng, jí shū qǐng tuī bǔ gé chén. zì hòu měi yuè bì qǐng. dì yǐ yī rén zú bàn, qì bù zēng zhì.
四十一年,拜礼部尚书兼东阁大学士,与吴道南并命。时道南在籍,向高为首辅,政事多决于向高。向高去国,从哲遂独相。请召还旧辅沈鲤,不允。御史钱春劾其容悦,从哲乞罢。帝优旨慰留。未几,道南至。会张差梃击事起,刑部以疯癫蔽狱。王之寀钩得其情,庞保、刘成等迹始露。从哲偕道南斥之寀言谬妄,帝纳之。道南为言路所诋,求去者经岁,以母忧归。从哲复独相,即疏请推补阁臣。自后每月必请。帝以一人足办,迄不增置。
cóng zhé xìng róu nuò, bù néng rèn dà shì. shí dōng gōng jiǔ chuò jiǎng, ruì wáng hūn lǐ yú qī, huì wáng guì wáng wèi zé pèi, fú fǔ zhuāng tián qiǎn zhōng shǐ dū fù, yòu yì lìng yù yán, zhōng zhǐ mìng lǚ guì dū zhī zào, fù mǎ wáng bǐng yǐ jiù liú guāng fù chǐ guàn dài, shān dōng dào qǐ, zāi yì shù jiàn, yán guān dí fèng chōng guō shàng bīn yǐ zhí yán biǎn, dì qiǎn zhōng shǐ lìng gōng bù shì láng lín rú chǔ shàn xiū xián ān yíng, xuān fǔ quē xiǎng shù yuè, cóng zhé jiē shàng shū lì yán, dì duō bù tīng. ér cóng zhé yǒu nèi yuán, yǐ míng zhēng ér yǐ, shí jiāng shùn dì yì, wú suǒ kuāng zhèng.
从哲性柔懦,不能任大事。时东宫久辍讲,瑞王婚礼逾期,惠王、桂王未择配,福府庄田遣中使督赋,又议令鬻盐,中旨命吕贵督织造,驸马王昺以救刘光复褫冠带,山东盗起,灾异数见,言官翟凤翀、郭尚宾以直言贬,帝遣中使令工部侍郎林如楚缮修咸安营,宣府缺饷数月,从哲皆上疏力言,帝多不听。而从哲有内援,以名争而已,实将顺帝意,无所匡正。
xiàng gāo bǐng zhèng shí, dǎng lùn dǐng fèi. yán lù jiāo tōng quán bù, zhǐ qīng liú wèi dōng lín, zhú zhī dài jìn. jí cóng zhé bǐng zhèng, yán lù yǐ wú zhèng rén, dǎng lùn jiàn xī. dīng sì jīng chá, jǐn chì dōng lín, qiě jí lín jū zhě. qí chǔ zhè sān dǎng dǐng lì, wù bó jī qīng liú. qí rén qí shī jiào, cóng zhé mén shēng, shì yóu zhāng. cóng zhé nì qún xiǎo, ér dì dài huāng yì yì shén. jī fǔ shān dōng shān xī hé nán jiāng xī jí dà jiāng nán běi xiāng jì gào zāi, shū jiē bù fā. jiù zhì, jǐ shì zhōng wǔ shí yú yuán, yù shǐ bǎi yú yuán. zhì shì liù kē zhǐ sì rén, ér wǔ kē yìn wú suǒ shǔ shí sān dào zhǐ wǔ rén, yī rén lǐng shù zhí. zài wài xún àn lǜ bù dé dài. liù bù táng shàng guān jǐn sì wǔ rén, dōu yù shǐ shù nián kōng shǔ, dū fǔ jiān sī yì lǚ quē bù bǔ. wén wǔ dà xuǎn jí xuǎn guān jí sì fāng jiào zhí, jī shù qiān rén, yǐ lì bīng èr kē quē zhǎng yìn bù huà píng, jiǔ zhì dū xià, shí pān zhí zhèng yú āi sù. zhào yù qiú yǐ lǐ xíng wú rén bù jué qiǎn, jiā shǔ jù hào cháng ān mén. zhí yè jǐn chí, shàng xià jiě tǐ.
向高秉政时,党论鼎沸。言路交通铨部,指清流为东林,逐之殆尽。及从哲秉政,言路已无正人,党论渐息。丁巳京察,尽斥东林,且及林居者。齐、楚、浙三党鼎立,务搏击清流。齐人亓诗教,从哲门生,势尤张。从哲昵群小,而帝怠荒亦益甚。畿辅、山东、山西、河南、江西及大江南北相继告灾,疏皆不发。旧制,给事中五十余员,御史百余员。至是六科止四人,而五科印无所属;十三道止五人,一人领数职。在外巡按率不得代。六部堂上官仅四五人,都御史数年空署,督抚监司亦屡缺不补。文武大选、急选官及四方教职,积数千人,以吏、兵二科缺掌印不画凭,久滞都下,时攀执政舆哀诉。诏狱囚以理刑无人不决遣,家属聚号长安门。职业尽弛,上下解体。
sì shí liù nián sì yuè, dà qīng bīng kè fǔ shùn, cháo yě zhèn jīng. dì chū pō yōu jù, zhāng zòu shí xià, bù shù yuè xiè xiè rú gù. cóng zhé zǐ shì hóng shā rén, xún chéng yù shǐ hé zhī. cóng zhé qǐ bà, bù yǔn. zhǎng xīng jiàn dōng nán, zhǎng èr zhàng, guǎng chǐ yú, shí yǒu jiǔ rì ér miè. shì rì jīng shī dì zhèn. cóng zhé yán:" yāo xiàng guài zhēng, céng jiàn dié chū, chú chén fèng zhí wú zhuàng tòng zì xiū shěng wài, wàng bì xià dà fèn gān gāng, yǔ tiān xià gēng shǐ." cháo shì zá rán xiào zhī. dì yì bù xǐng. yù shǐ xióng huà yǐ shí shì duō jiān zuǒ lǐ wú xiào hé cóng zhé, qǐ yòng zāi yì cè miǎn. cóng zhé kěn qiú bà, jiān wò sì shí yú rì, gé zhōng xū wú rén. dì wèi liú zài sān, nǎi qǐ shì shì. míng nián èr yuè, yáng gǎo sì lù chū shī, bīng kē jǐ shì zhōng zhào xīng bāng yòng hóng qí dū zhàn, shī dà bài. lǐ bù zhǔ shì xià jiā yù wèi liáo shì zhī huài, yóu xīng bāng jí cóng zhé bì lǐ wéi hàn suǒ zhì, liǎng shū hé zhī. zhòng zhé qiú bà, bù gǎn rù gé, shì shì yú cháo fáng. dì yōu zhǐ kěn liú, nǎi fù gù, ér fǎn zhuó xīng bāng wèi tài cháng shǎo qīng. wèi jǐ, dà qīng bīng lián kè kāi yuán tiě lǐng. tíng chén yú wén huá mén bài shū, lì qǐng pī fā, yòu hòu zhǐ sī shàn mén, jiē bù bào. cóng zhé nǎi kòu shǒu rén dé mén guì qí yú zhǐ, dì zhōng bù bào. é qǐng dì chū yù wén huá diàn, zhào jiàn qún chén, miàn shāng zhàn shǒu fāng lüè. yì bù bào. qǐng bǔ gé chén shū shí shàng, qíng jí āi, shǐ mìng tíng tuī. jí tuī shàng, yòu bù yòng. cóng zhé fù lián qǐng, nǎi jiǎn yòng shǐ jì xié shěn hóng, shū réng liú zhōng, zhōng dì shì qǐn bù xià. yù shǐ zhāng xīn zhào hé cóng zhé zhū suǒ shū jiē, wěi zuì qún fù, kuáng yán qī rén, zǔ zōng èr bǎi nián jīn ōu huài cóng zhé shǒu. yù shǐ xiāo yì zhōng liú wèi zhōu fāng jiàn yáng chūn mào wáng zūn dé zuǒ guāng dòu, shān xī cān zhèng xú rú hàn yì jiāo zhāng jī zhī. cóng zhé lián shū zì míng, qiě qǐ bà. dì jiē bù wèn. zì liú guāng fù xì yù, cóng zhé lùn jiù shù shí shū. dì tè shì wèi mín, ér yòng rén xíng zhèng zhū zhāng zòu zhōng bù fā. dì yǒu jí shù yuè. huì huáng hòu bēng, cóng zhé kū lín bì, qǐng zhì tà qián qǐ jū. zhào jiàn hóng dé diàn, guì yǔ liáng jiǔ, yīn qǐng bǔ gé chén, yòng dà liáo, xià tái jiàn mìng. dì xǔ zhī, nǎi kòu tóu chū. dì sù è yán guān, qián cǐ kǎo xuǎn chú shòu zhě, lǜ hòu mìng èr sān nián, jí shì hòu bā nián. cóng zhé qǐng zhì shù shí shū, jìng bù xià. dì zì yǐ hǎi yǔ chéng píng, guān bù bì bèi, yǒu yì sǔn zhī. jí liáo zuǒ jūn xìng, yòu bù yù jiǎo qián shī, xíng zhī rú jiù. cóng zhé dú bǐng guó chéng, zú wú suǒ kuāng jiù. yòu yòng yáo zōng wén yuè liáo dōng, yǐ jīng lüè xióng tíng bì qù, liáo yáng suì shī. lùn zhě wèi míng zhī wáng, shén zōng shí jī zhī, ér cóng zhé qí zuì shǒu yě.
四十六年四月,大清兵克抚顺,朝野震惊。帝初颇忧惧,章奏时下,不数月泄泄如故。从哲子世鸿杀人,巡城御史劾之。从哲乞罢,不允。长星见东南,长二丈,广尺余,十有九日而灭。是日京师地震。从哲言:“妖象怪徵,层见叠出,除臣奉职无状痛自修省外,望陛下大奋乾纲,与天下更始。”朝士杂然笑之。帝亦不省。御史熊化以时事多艰、佐理无效劾从哲,乞用灾异策免。从哲恳求罢,坚卧四十余日,阁中虚无人。帝慰留再三,乃起视事。明年二月,杨镐四路出师,兵科给事中赵兴邦用红旗督战,师大败。礼部主事夏嘉遇谓辽事之坏,由兴邦及从哲庇李维翰所致,两疏劾之。众哲求罢,不敢入阁,视事于朝房。帝优旨恳留,乃复故,而反擢兴邦为太常少卿。未几,大清兵连克开原、铁岭。廷臣于文华门拜疏,立请批发,又候旨思善门,皆不报。从哲乃叩首仁德门跪俟俞旨,帝终不报。俄请帝出御文华殿,召见群臣,面商战守方略。亦不报。请补阁臣疏十上,情极哀,始命廷推。及推上,又不用。从哲复连请,乃简用史继偕、沈纮,疏仍留中,终帝世寝不下。御史张新诏劾从哲诸所疏揭,委罪群父,诳言欺人,祖宗二百年金瓯坏从哲手。御史萧毅中、刘蔚、周方鉴、杨春茂、王尊德、左光斗,山西参政徐如翰亦交章击之。从哲连疏自明,且乞罢。帝皆不问。自刘光复系狱,从哲论救数十疏。帝特释为民,而用人行政诸章奏终不发。帝有疾数月。会皇后崩,从哲哭临毕,请至榻前起居。召见弘德殿,跪语良久,因请补阁臣,用大僚,下台谏命。帝许之,乃叩头出。帝素恶言官,前此考选除授者,率候命二三年,及是候八年。从哲请至数十疏,竟不下。帝自以海宇承平,官不必备,有意损之。及辽左军兴,又不欲矫前失,行之如旧。从哲独秉国成,卒无所匡救。又用姚宗文阅辽东,齮经略熊廷弼去,辽阳遂失。论者谓明之亡,神宗实基之,而从哲其罪首也。
sì shí bā nián qī yuè bǐng zǐ shuò, dì bù yù, shí yǒu qī rì dà jiàn. wài tíng yōu wēi, cóng zhé xié jiǔ qīng tái jiàn yì sī shàn mén wèn ān. yuè èr rì, zhào cóng zhé jí shàng shū zhōu jiā mó lǐ rǔ huá huáng jiā shàn huáng kè zuǎn děng shòu gù mìng. yòu èr rì, nǎi bēng. bā yuè bǐng wǔ shuò, guāng zōng sì wèi. zhèng guì fēi yǐ qián fú wáng gù, jù dì xián zhī, jìn zhū yù jí shì jī bā rén dàn dì. xuǎn shì lǐ shì zuì dé dì chǒng, guì fēi yīn qǐng lì xuǎn shì wèi huáng hòu, xuǎn shì yì wèi guì fēi qiú fēng tài hòu. dì yǐ yú yǐ mǎo dé jí, dīng sì lì jí yù mén, mìng cóng zhé fēng guì fēi wèi huáng tài hòu, cóng zhé jù yǐ mìng lǐ bù. shì láng sūn rú yóu lì zhēng, shì nǎi zhǐ. xīn yǒu, dì bù shì cháo, cóng zhé xié tíng chén yì gōng mén wèn ān. shí dū xià fēn yán zhōng guān cuī wén shēng jìn xiè yào, dì yóu cǐ wěi dùn, ér dì chuán yù yǒu" tóu mù xuàn yūn, shēn tǐ ruǎn ruò, bù néng dòng lǚ" yǔ, qún qíng yì yí hài. jǐ shì zhōng yáng lián hé wén shēng, bìng jí cóng zhé. xíng bù zhǔ shì sūn cháo sù xú yí shì yù shǐ zhèng zōng zhōu bìng shàng shū cóng zhé, qǐng bǎo hù shèng tǐ, sù jiàn chǔ èr. cóng zhé hòu ān, yīn yán jìn yào yí shèn. dì bāo dá zhī. wù chén, xīn gé chén liú yī jing hán kuàng rù zhí, dì jí yǐ dài. xīn wèi, zhào cóng zhé yī jing kuàng, yīng guó gōng zhāng wéi xián, lì bù shàng shū zhōu jiā mó, hù bù shàng shū lǐ rǔ huá, lǐ bù shì láng shǔ bù shì sūn rú yóu, xíng bù shàng shū huáng kè zuǎn, zuǒ dōu yù shǐ zhāng wèn dá, jǐ shì zhōng fàn jì shì yáng lián, yù shǐ gù zào děng zhì qián qīng gōng. dì yù dōng nuǎn gé píng jǐ, huáng zhǎng zǐ huáng wǔ zǐ děng jiē shì. dì mìng zhū chén qián, cóng zhé děng yīn qǐng shèn yī yào. dì yuē:" shí yú rì bù jìn yǐ." suì yù cè fēng xuǎn shì wèi huáng guì fēi. jiǎ xū, fù zhào zhū chén, yù cè fēng shì. cóng zhé děng qǐng sù jiàn chǔ èr. dì gù huáng zhǎng zǐ yuē:" qīng děng qí fǔ wèi yáo shùn." yòu yǔ jí shòu gōng, cóng zhé děng yǐ xiān dì shān líng duì. dì zì zhǐ yuē" zhèn shòu gōng yě." zhū chén jiē qì. dì fù wèn:" yǒu hóng lú guān jìn yào zhě ān zài?" cóng zhé yuē:" hóng lú sì chéng lǐ kě zhuó zì yún xiān fāng, chén děng wèi gǎn xìn." dì mìng xuān kě zhuó zhì, qù huò yào jìn, suǒ wèi hóng wán zhě yě. dì fú qì, chēng" zhōng chén" zhě zài. zhū chén chū qí gōng mén wài. qǐng zhī, zhōng shǐ chuán shàng tǐ píng shàn. rì bū, kě zhuó chū, yán fù jìn yī wán. cóng zhé děng wèn zhuàng, yuē:" píng shàn rú qián." míng rì jiǔ yuè yǐ hài shuò mǎo kè, dì bēng. zhōng wài jiē hèn kě zhuó shén, ér cóng zhé nǐ yí zhǐ lài kě zhuó yín bì. shí lǐ xuǎn shì jū qián qīng gōng, qún chén rù lín, zhū yān bì gōng mén bù xǔ rù. liú yī jing yáng lián lì zhǔ zhī, dé kū lín rú lǐ, yōng huáng zhǎng zǐ chū jū cí qìng gōng. cóng zhé wēi yí ér yǐ. chū, zhèng guì fēi jū qián qīng gōng shì shén zōng jí, guāng zōng jí wèi yóu wèi qiān. shàng shū jiā mó zé guì fēi cóng zǐ yǎng xìng, nǎi qiān cí níng gōng. jí guāng zōng bēng, ér lǐ xuǎn shì jū qián qīng gōng. jǐ shì zhōng lián jí yù shǐ zuǒ guāng dòu niàn xuǎn shì cháng yāo fēng hòu, fēi kě lìng jū gān qīng, yǐ chōng zhǔ fù tuō yě. yú shì yì yí gōng, zhēng shù rì bù jué. cóng zhé yù xú zhī. zhì dēng jí qián yī rì, yī jing kuàng yāo cóng zhé lì gōng mén qǐng, xuǎn shì nǎi yí huì luán gōng. míng rì gēng chén, xī zōng jí wèi.
四十八年七月丙子朔,帝不豫,十有七日大渐。外廷忧危,从哲偕九卿台谏诣思善门问安。越二日,召从哲及尚书周嘉谟、李汝华、黄嘉善、黄克缵等受顾命。又二日,乃崩。八月丙午朔,光宗嗣位。郑贵妃以前福王故,惧帝衔之,进珠玉及侍姬八人啖帝。选侍李氏最得帝宠,贵妃因请立选侍为皇后,选侍亦为贵妃求封太后。帝已于乙卯得疾,丁巳力疾御门,命从哲封贵妃为皇太后,从哲遽以命礼部。侍郎孙如游力争,事乃止。辛酉,帝不视朝,从哲偕廷臣诣宫门问安。时都下纷言中官崔文升进泄药,帝由此委顿,而帝传谕有“头目眩晕,身体软弱,不能动履”语,群情益疑骇。给事中杨涟劾文升,并及从哲。刑部主事孙朝肃、徐仪世、御史郑宗周并上书从哲,请保护圣体,速建储贰。从哲候安,因言进药宜慎。帝褒答之。戊辰,新阁臣刘一燝、韩爌入直,帝疾已殆。辛未,召从哲、一燝、爌,英国公张惟贤,吏部尚书周嘉谟,户部尚书李汝华,礼部侍郎署部事孙如游,刑部尚书黄克缵,左都御史张问达,给事中范济世、杨涟,御史顾慥等至乾清宫。帝御东暖阁凭几,皇长子、皇五子等皆侍。帝命诸臣前,从哲等因请慎医药。帝曰:“十余日不进矣。”遂谕册封选侍为皇贵妃。甲戌,复召诸臣,谕册封事。从哲等请速建储贰。帝顾皇长子曰:“卿等其辅为尧、舜。”又语及寿宫,从哲等以先帝山陵对。帝自指曰;“朕寿宫也。”诸臣皆泣。帝复问:“有鸿胪官进药者安在?”从哲曰:“鸿胪寺丞李可灼自云仙方,臣等未敢信。”帝命宣可灼至,趣和药进,所谓红丸者也。帝服讫,称“忠臣”者再。诸臣出俟宫门外。顷之,中使传上体平善。日晡,可灼出,言复进一丸。从哲等问状,曰:“平善如前。”明日九月乙亥朔卯刻,帝崩。中外皆恨可灼甚,而从哲拟遗旨赉可灼银币。时李选侍居乾清宫,群臣入临,诸阉闭宫门不许入。刘一燝、杨涟力拄之,得哭临如礼,拥皇长子出居慈庆宫。从哲委蛇而已。初,郑贵妃居乾清宫侍神宗疾,光宗即位犹未迁。尚书嘉谟责贵妃从子养性,乃迁慈宁宫。及光宗崩,而李选侍居乾清宫。给事中涟及御史左光斗念选侍尝邀封后,非可令居乾清,以冲主付托也。于是议移宫,争数日不决。从哲欲徐之。至登极前一日,一燝、爌邀从哲立宫门请,选侍乃移哕鸾宫。明日庚辰,熹宗即位。
xiān shì, yù shǐ wáng ān shùn hé cóng zhé qīng jiàn kuáng yī, yòu shǎng zhī yǐ zì yǎn. cóng zhé nǐ tài zǐ lìng zhǐ, fá kě zhuó fèng yī nián. yù shǐ zhèng zōng zhōu hé wén shēng zuì, qǐng xià fǎ sī, cóng zhé nǐ lìng zhǐ sī lǐ chá chù. jí yù shǐ guō rú chǔ féng sān yuán jiāo yuán pǔ, jǐ shì zhōng wèi yīng jiā, tài cháng qīng cáo guàng, guāng lù shǎo qīng gāo pān lóng, zhǔ shì lǚ wéi qí, xiān hòu shàng shū yán:" kě zhuó zuì bù róng zhū, cóng zhé bì zhī, guó fǎ ān zài!" ér jǐ shì zhōng huì shì yáng zhí jiū cóng zhé shí zuì sān kě shā. yán:" cóng zhé dú xiāng qī nián, fáng xián bìng guó, zuì yī. jiāo jiǎn wú lǐ, shī wù kū lín, zuì èr. tǐng jī qīng gōng, bì hù jiān dǎng, zuì sān. zì xíng xiōng yì, pò huài sī lún, zuì sì. zòng zi shā rén, miè shì xiàn diǎn, zuì wǔ. zǔ yì yán guān, bì yōng ěr mù, zuì liù. xiàn chéng shī lǜ, kuān yì fǔ chén, zuì qī. mǎ shàng cuī zhàn, fù mò quán shī, zuì bā. xùn sī wǎng shàng, dǐng xuàn yí xiū, zuì jiǔ. dài yíng què shuì, dù guó yāng mín, zuì shí. guì fēi qiú fēng hòu, jǔ cháo lì zhēng, cóng zhé yī wéi liǎng kě, dāng zhū zhě yī. lǐ xuǎn shì nǎi zhèng shì sī rén, kàng líng shèng mǔ, yǐn hèn ér méi. cóng zhé shòu liú xùn lǐ jìn zhōng suǒ dào měi zhū, yù fēng xuǎn shì wèi guì fēi, yòu tīng qí jiǔ jù gān qīng, dāng zhū zhě èr. cuī wén shēng yòng xiè yào shāng sǔn xiān dì, zhū chén lùn zhī, cóng zhé nǐ tuō zuì, lǐ kě zhuó jìn jié yào, cóng zhé nǐ shǎng lài, dāng zhū zhě sān." shū rù, zé shì yáng qīng dǐ. cóng zhé lèi qiú qù, jiē wèi liú. yǐ ér zhāng pō yuán huà zhōng wáng yǔn chéng děng lián hé zhī, jiē bù tīng. qí dōng, jǐ shì zhōng chéng zhù fù hé zhī, cóng zhé lì qiú qù, shū liù shàng. mìng jìn zhōng jí diàn dà xué shì, lài yín bì mǎng yī, qiǎn xíng rén hù guī.
先是,御史王安舜劾从哲轻荐狂医,又赏之以自掩。从哲拟太子令旨,罚可灼俸一年。御史郑宗周劾文升罪,请下法司,从哲拟令旨司礼察处。及御史郭如楚、冯三元、焦源溥,给事中魏应嘉,太常卿曹珖,光禄少卿高攀龙,主事吕维祺,先后上疏言:“可灼罪不容诛,从哲庇之,国法安在!”而给事中惠世扬直纠从哲十罪、三可杀。言:“从哲独相七年,妨贤病国,罪一。骄蹇无礼,失误哭临,罪二。梃击青宫,庇护奸党,罪三。恣行胸臆,破坏丝纶,罪四。纵子杀人,蔑视宪典,罪五。阻抑言官,蔽壅耳目,罪六。陷城失律,宽议抚臣,罪七。马上催战,覆没全师,罪八。徇私罔上,鼎铉贻羞,罪九。代营榷税,蠹国殃民,罪十。贵妃求封后,举朝力争,从哲依违两可,当诛者一。李选侍乃郑氏私人,抗凌圣母,饮恨而没。从哲受刘逊、李进忠所盗美珠,欲封选侍为贵妃,又听其久据乾清,当诛者二。崔文升用泄药伤损先帝,诸臣论之,从哲拟脱罪,李可灼进劫药,从哲拟赏赉,当诛者三。”疏入,责世杨轻诋。从哲累求去,皆慰留。已而张泼、袁化中、王允成等连劾之,皆不听。其冬,给事中程注复劾之,从哲力求去,疏六上。命进中极殿大学士,赉银币、蟒衣,遣行人护归。
tiān qǐ èr nián sì yuè, lǐ bù shàng shū sūn shèn xíng zhuī lùn kě zhuó jìn hóng wán, chì cóng zhé wèi shì nì. zhào tíng chén yì. dōu yù shǐ zōu yuán biāo zhǔ shèn xíng shū. cóng zhé shū biàn, zì qǐng xuē guān jiē, tóu sì yì. dì wèi yù zhī. jǐ shì zhōng wèi dà zhōng yǐ jiǔ qīng yì jiǔ jī, qù zhī shàng. tíng chén duō zhǔ shèn xíng, zuì cóng zhé, wéi xíng bù shàng shū huáng kè zuǎn, yù shǐ wáng zhì dào xú jǐng lián, jǐ shì zhōng wāng qìng bǎi yòu cóng zhé, ér zhān shì gōng nài chí liǎng duān. shí dà xué shì kuàng shù jìn yào shǐ mò, wèi cóng zhé jiě. yú shì lì bù shàng shū zhāng wèn dá huì hù bù shàng shū wāng yīng jiāo hé zòu yán:" jìn yào shǐ mò, chén děng gòng wén jiàn. fǔ chén shì huáng kǎo jí, jí pò cāng huáng, shì nì èr zì hé rěn yán. dàn kě zhuó fēi yī guān, qiě fēi zhī mài zhī yī zhě. yǐ yào cháng shì, xiān dì lóng yù jí shàng shēng. cóng zhé yǔ chén děng jiǔ qīng wèi néng zhǐ, jūn yǒu zuì, nǎi fǎn lài kě zhuó. jí yù shǐ ān shùn yǒu yán, zhǐ lìng yǎng bìng qù, fá tài qīng, hé yǐ wèi huáng kǎo, fú zhōng wài. yí rú cóng zhé qǐng, xuē qí guān jiē, wèi fǎ rèn jiù. zhì kě zhuó zuì bù kě shèng zhū, ér wén shēng dāng huáng kǎo āi gǎn shāng hán shí, jìn dài huáng liáng yào, zuì yòu zài kě zhuó shàng. fǎ jiē yí xiǎn lù, yǐ xiè gōng fèn." yì shàng, kě zhuó qiǎn shù, wén shēng fàng nán jīng, ér cóng zhé bù zuì. wú hé, shèn xíng yǐn jí qù. wǔ nián, wèi zhōng xián jí" tǐng jī"" hóng wán"" yí gōng" sān shì wèi sān cháo yào diǎn, yǐ qīng zhèng rén, suì miǎn kě zhuó shù, mìng wén shēng dū cáo yùn. qí dǎng xú dà huà qǐng qǐ cóng zhé, cóng zhé bù chū. rán yī shí qǐng zhū cóng zhé zhě biǎn shā lüè jǐn yǐ. chóng zhēn yuán nián èr yuè, cóng zhé zú. zèng tài fù, shì wén duān. sān yuè, xià wén shēng yù, shù nán jīng.
天启二年四月,礼部尚书孙慎行追论可灼进红丸,斥从哲为弑逆。诏廷臣议。都御史邹元标主慎行疏。从哲疏辨,自请削官阶,投四裔。帝慰谕之。给事中魏大中以九卿议久稽,趣之上。廷臣多主慎行,罪从哲,惟刑部尚书黄克缵,御史王志道、徐景濂,给事中汪庆百右从哲,而詹事公鼐持两端。时大学士爌述进药始末,为从哲解。于是吏部尚书张问达会户部尚书汪应蛟合奏言:“进药始末,臣等共闻见。辅臣视皇考疾,急迫仓皇,弑逆二字何忍言。但可灼非医官,且非知脉知医者。以药尝试,先帝龙驭即上升。从哲与臣等九卿未能止,均有罪,乃反赉可灼。及御史安舜有言,止令养病去,罚太轻,何以慰皇考,服中外。宜如从哲请,削其官阶,为法任咎。至可灼罪不可胜诛,而文升当皇考哀感伤寒时,进大黄凉药,罪又在可灼上。法皆宜显僇,以泄公愤。”议上,可灼遣戍,文升放南京,而从哲不罪。无何,慎行引疾去。五年,魏忠贤辑“梃击”、“红丸”、“移宫”三事为《三朝要典》,以倾正人,遂免可灼戍,命文升督漕运。其党徐大化请起从哲,从哲不出。然一时请诛从哲者贬杀略尽矣。崇祯元年二月,从哲卒。赠太傅,谥文端。三月,下文升狱,戍南京。
shěn hóng, zì míng zhěn, wū chéng rén. fù jié fǔ, zì yǐ ān. jiā jìng sān shí bā nián jìn shì. shòu lǐ bù yí zhì zhǔ shì, lì cí jì láng zhōng. zhào jiàn cí jìn nèi, lìng huáng guān zhù lí, jié fǔ chí bù kě. shàng shū gāo gǒng huì shén, suì yí jí guī. qǐ guāng lù chéng. huì gǒng zhǎng lì bù, fù yí jí bì zhī. wàn lì chū, lǚ qiān zhì nán jīng xíng bù yòu shì láng. zhào wèi gōng bù zuǒ shì láng, shè bù shì. yù shǐ gāo jǔ yán jié fǔ sù fù nán jìn zhī jié, bù yí yī suì sān qiān. lì bù yǐ jié fǔ yǒu wù wàng, chù qí yì. jié fǔ lián shàng shū qǐng shěng fú fèi, hé xū mào, shàng xìng zuò, jiǎn jiāng zhè zhī zào, tíng jiāng xī cí qì, dì wèi shāo jiǎn zhī zào shù. zhōng guān chuán fèng, jié fǔ chí bù kě, qiě shàng shū yán zhī. yòu cháng xiàn zhì hé zhī cè, yǔ záo záo kě yòng. fù yōu guī, zú. zèng yòu fù dōu yù shǐ. tiān qǐ chū, hóng fāng bǐng yòng, dé cì shì duān qīng.
沈纮,字铭缜,乌程人。父节甫,字以安。嘉靖三十八年进士。授礼部仪制主事,厉祠祭郎中。诏建祠禁内,令黄冠祝釐,节甫持不可。尚书高拱恚甚,遂移疾归。起光禄丞。会拱掌吏部,复移疾避之。万历初,屡迁至南京刑部右侍郎。召为工部左侍郎,摄部事。御史高举言节甫素负难进之节,不宜一岁三迁。吏部以节甫有物望,绌其议。节甫连上疏请省浮费,核虚冒,上兴作,减江、浙织造,停江西瓷器,帝为稍减织造数。中官传奉,节甫持不可,且上疏言之。又尝献治河之策,语凿凿可用。父忧归,卒。赠右副都御史。天启初,纮方柄用,得赐谥端清。
hóng yǔ dì yǎn tóng dēng wàn lì èr nián jìn shì. hóng gǎi shù jí shì, shòu jiǎn tǎo. lèi guān nán jīng lǐ bù shì láng, zhǎng bù shì. xī yáng rén lì mǎ dòu rù gòng, yīn jū nán jīng, yǔ qí tú wáng fēng sù děng chàng tiān zhǔ jiào, shì dài fū duō zōng zhī. hóng zòu:" péi jīng dū huì, bù yí lìng yì jiào chù cǐ." shí zhě wěi qí yán. rán hóng sù fá shí yù. yǔ dà xué shì cóng zhé tóng lǐ hàn, xiāng shàn yě. shén zōng mò, cóng zhé dú dāng guó, qǐng bǔ gé chén, zhào huì tuī. qí shī jiào děng yuán cóng zhé yì, bìn hé zōng yàn liú yī jing bèi, dú yǐ hóng jí shǐ jì xié míng shàng. dì suì yòng zhī. huò yuē yóu cóng zhé jiàn yě. shū wèi fā, míng nián, shén zōng bēng, guāng zōng lì, nǎi zhào hóng wèi lǐ bù shàng shū jiān dōng gé dà xué shì. wèi zhì, guāng zōng fù bēng. tiān qǐ yuán nián liù yuè, hóng shǐ zhì.
纮与弟演同登万历二年进士。纮改庶吉士,授检讨。累官南京礼部侍郎,掌部事。西洋人利玛窦入贡,因居南京,与其徒王丰肃等倡天主教,士大夫多宗之。纮奏:“陪京都会,不宜令异教处此。”识者韪其言。然纮素乏时誉。与大学士从哲同里闬,相善也。神宗末,从哲独当国,请补阁臣,诏会推。亓诗教等缘从哲意,摈何宗彦、刘一燝辈,独以纮及史继偕名上。帝遂用之。或曰由从哲荐也。疏未发,明年,神宗崩,光宗立,乃召纮为礼部尚书兼东阁大学士。未至,光宗复崩。天启元年六月,纮始至。
gù shì, cí chén jiào xí nèi shū táng, suǒ jiào nèi shù zhí dì zǐ lǐ. lǐ jìn zhōng liú cháo jiē hóng dì zǐ. lǐ jìn zhōng zhě, wèi zhōng xián shǐ míng yě. hóng jì zhì, mì jié èr rén, nǎi zòu yán:" liáo zuǒ yòng bīng jí, chén jǐn yú dōng yáng yì wū zhū yì jí yáng zhōu hóng ān mù cái guān yǒng shì èr bǎi yú, qǐng yǐ yǒng shì lì jǐn yī wèi, ér liàng shòu cái guān zhí." jìn zhōng cháo fāng jǔ nèi cāo, dé huái zòu dà xǐ. zhào jǐn yī guān xùn liàn mù shì, shòu cái guān wáng yīng dòu děng yóu jī yǐ xià guān yǒu chà. hóng yòu zòu mù bīng hòu zhì zhě fù èr bǎi yú rén, qǐng fā liáo dōng sì chuān jūn qián. zhào cóng zhī. xún jiā tài zǐ tài bǎo, jìn wén yuān gé, zài jìn shǎo bǎo jiān tài zǐ tài bǎo hù bù shàng shū wǔ yīng diàn dà xué shì.
故事,词臣教习内书堂,所教内竖执弟子礼。李进忠、刘朝皆纮弟子。李进忠者,魏忠贤始名也。纮既至,密结二人,乃奏言:“辽左用兵亟,臣谨于东阳、义乌诸邑及扬州、纮安募材官勇士二百余,请以勇士隶锦衣卫,而量授材官职。”进忠、朝方举内操,得淮奏大喜。诏锦衣官训练募士,授材官王应斗等游击以下官有差。纮又奏募兵后至者复二百余人,请发辽东、四川军前。诏从之。寻加太子太保,进文渊阁,再进少保兼太子太保、户部尚书、武英殿大学士。
jìn zhōng nèi cāo rì shèng, fù mǎ dū wèi wáng bǐng yì fèng zhào mù bīng, yuàn dé wéi wò zhòng chén zhǔ qí shì. tíng chén jiē yán hóng yǔ cháo yīn xiāng jié, yú shì jǐ shì zhōng huì shì yáng zhōu cháo ruì děng hé hóng yáng tuō mù bīng, yīn jí tōng nèi. liú cháo nèi cāo, hóng shǐ mén kè yòu zhī. wáng bǐng shū, yí chū hóng jiào. yān rén qī wǎn jiān fǔ nèi wài nòng bīng, cháng ān piàn tǔ, chéng zhàn chǎng yǐ. hóng shū biàn, yīn qǐng jí qiú bà. dì wèi liú zhī. shì yáng děng suì jǐn fā hóng tōng nèi zhuàng, xíng bù shàng shū wáng jì zài shū hé hóng, bǐ zhī cài jīng. hóng yì hé jì bǎo hù xióng tíng bì tóng bo nián liú yī yǎn děng. zhào liǎng jiě zhī. wèi jǐ, jì yǐ bo nián yù xuē jí, yì zhě yì cè mù hóng. dà xué shì yè xiàng gāo yán" jì hóng jiāo gōng, jūn shī dà chén tǐ. jīn yǐ yàn yù chì jì, rú gōng lùn hé?" zhū guó zuò zhì yǐ qù jiù zhēng, dì jiē fú tīng. hóng bù zì ān, nǎi lì qiú qù. mìng chéng chuán guī. yú nián zú. zèng tài bǎo, shì wén zì.
禁中内操日盛,驸马都尉王昺亦奉诏募兵,愿得帷幄重臣主其事。廷臣皆言纮与朝阴相结,于是给事中惠世扬、周朝瑞等劾纮阳托募兵,阴藉通内。刘朝内操,纮使门客诱之。王昺疏,疑出纮教。阉人、戚畹、奸辅内外弄兵,长安片土,成战场矣。纮疏辨,因请疾求罢。帝慰留之。世扬等遂尽发纮通内状,刑部尚书王纪再疏劾纮,比之蔡京。纮亦劾纪保护熊廷弼、佟卜年、刘一巘等。诏两解之。未几,纪以卜年狱削籍,议者益侧目纮。大学士叶向高言“纪、纮交攻,均失大臣体。今以谳狱斥纪,如公论何?”朱国祚至以去就争,帝皆弗听。纮不自安,乃力求去。命乘传归。逾年卒。赠太保,谥文字。
huái dì yǎn, yóu gōng bù zhǔ shì lì guān nán jīng xíng bù shàng shū.
淮弟演,由工部主事历官南京刑部尚书。
zàn yuē: shén zōng zhī cháo, yú shí wéi yù, yú xiàng wèi gǔ. shí xíng zhū rén yǒu míng yù zhī xiōng, ér wú wò gǔ zhī lüè. wài wèi qīng yì, nèi gù ēn chǒng, yī ā zì shǒu, yǎn shì qǔ míng, bì xié wú wén, xún mò bì shì. shū yuē" gǔ gōng duò zāi, wàn shì huī zāi", cǐ kǒng zǐ suǒ wéi zhì tàn yú" yān yòng bǐ xiāng" yě.
+赞曰:神宗之朝,于时为豫,于象为蛊。时行诸人有鸣豫之凶, 而无斡蛊之略。外畏清议,内固恩宠,依阿自守,掩饰取名,弼谐无闻,循默避事。《书》曰“股肱惰哉,万事隳哉”,此孔子所为致叹于“焉用彼相”也。