strong dì shī chì yì nèi wài guān zhì jūn shī zòu shè wén wǔ kē mù strong
帝師敕議內外官制 軍師奏設文武科目
jiàn wén wǔ nián qiū bā yuè, yuè jūn chéng zhì, bān chì yù yī dào yuē: jīn zhě xíng gōng yǐ jiàn, fǎng yíng shèng zhǔ fù wèi yǒu rì. zhū wén wǔ jiē jǐng fù yún cóng, ruò bù bài jué, hé yǐ duì yuè tiān yán? dú shì běn cháo guān zhì tài fán, quán fǎ tài shū, shì xuán quē yǐ dài rén, fēi yīn cái ér shòu guān. suī yǒu zhī zhě bù néng jǐn qí zhǎng, yú zhě yì kě zì yǎn qí duǎn. jiàn wén huáng dì céng wěi fāng xiào rú kǎo jiào zhōu guān zhī fǎ, xī hū nì biàn, wèi gào jué chéng. zī ěr liǎng jūn shī lǚ lǜ gāo xián níng, kě huì tóng zài tíng zhū chén, zhēn zhuó sǔn yì, wú guāi yú gǔ, shì xié yú jīn, zòu qǐng jiàn dìng. fán shǔ qí jiù wén wǔ, xián shòu xīn jué, shù jǐ zhōu suī jiù bāng, qí mìng wéi xīn zhī yì. qí sù qīn zūn shī xíng. fā xià jūn shī fǔ, lǚ lǜ jí huì tóng gāo xián níng, bìng zhū chén jí yì. shī zhēn wèi xián níng dào: shè guān yǔ qǔ shì, èr zhě xiāng xū ér bìng xíng. ruò guān zhì gèng zhāng, kē mù réng jiù, bì yǒu hàn gé ér bù néng xiāng tōng zhě.
建文五年秋八月,月君承制,頒敕諭一道曰:「今者行宮已建,訪迎聖主復位有日。諸文武皆景附雲從,若不拜爵,何以對越天顏?獨是本朝官制太繁,銓法太疏,是懸缺以待人,非因材而授官。雖有知者不能盡其長,愚者亦可自掩其短。建文皇帝曾委方孝孺考較周官之法,惜乎逆變,未告厥成。茲爾兩軍師呂律、高咸寧,可會同在廷諸臣,斟酌損益,毋乖於古,適協於今,奏請鑑定。凡屬耆舊文武,咸授新爵,庶幾周雖舊邦,其命維新之義。其速欽遵施行。」發下軍師府,呂律即會同高咸寧,並諸臣集議。師貞謂咸寧道:「設官與取士,二者相須而並行。若官制更張,科目仍舊,必有扞格而不能相通者。」
zhū chén jiē yǐ wèi rán. liǎng jūn shī suì cǎo chéng liǎng cè èr shū, yǐ shì zhū chén liáo. shè guān shū yuē:
諸臣皆以為然。兩軍師遂草成兩冊二疏,以示諸臣僚。《設官疏》曰:
chén děng qiè wén xuān yuán lì sì xiāng, zhòng huá rèn wǔ rén, ér yǒu yī dào tóng fēng zhī shèng. shāng tāng yǐ yī huī wèi ā héng, zhōu wǔ yǐ dàn shì wèi shī bǎo, xī xī hào hào, hòu shì mò yǒu pì qí lóng zhě. hé yě? xián zhě zài wèi, néng zhě zài zhí, bù xiào zhě bù de xìng jìn yě. zì hòu shì rèn fǎ ér bù rèn rén, wú lùn zhì yú xián bù xiào, jiē yòu yú fǎ zhī nèi, ér bù néng chāo hū fǎ zhī wài. yú shì qiǎo nìng zhě dé yīn fǎ yǐ jìn, zhèng zhí zhě měi yǔ fǎ xiāng kàng ér qù wèi. shì fǎ zhě, xiǎo rén zhī lì, jūn zǐ zhī hài yě. fū qín móu, xī róng zhī bà zhǔ ěr, dé bǎi lǐ xī yú niú kǒu zhī xià ér yǐ wèi xiāng fú jiān, dī bù zhī xióng qiú yě, dé wáng měng yú mén shī zhī jiān ér rèn zhī yǐ guó. qǐ yí dí zhī yǒu jūn, bù zhī zhū xià zhī wáng yé? gù gǒu dé zhēn xián, zé qǐ yú cǎo máo shì jǐng, dēng zhī qīng miào míng táng, sī zhī wèi yòng rén. jūn yòng yī xiāng ér dé dāng, zé xiāng zhī wěi rèn bǎi gōng, yì mò bù dāng. cǐ qǐ qū qū yān jī suàn wēi láo, shǐ zhī xún jiē qū jí zhě zāi! gù zhōu guān zhī zhì, zhǐ yú sān bǎi liù shí, ér shù shì bì jǔ, yóu huàn qí guān zhī duō. dài hàn táng shè guān yǐ qiān shù, sòng yuán yǐ wàn shù, ér shì yóu cóng cuǒ, rì jiàn qí guān zhī shǎo, qí gù kě sī yǐ. dǒng zi yún: dào zhě, wàn shì wú bì. xián zhě zhī wèi rén guó yě, zhì zhī yǐ dào. dào wèi bǎi fǎ zhī zōng, yòu hé fǎ zhī kě jiā zāi! màn qiàn yǒu yún: shàng xià hé tóng, suī yǒu xián zhě, wú suǒ lì qí gōng. shì zé fǎ zhī wèi ěr! suī rán, jīn jù táng yú sān dài yǐ shù qiān bǎi nián, yòu qǐ néng zhuān rèn rén ér bù rèn fǎ hū? chén yǔ xián níng děng zhǔn gǔ zhuó jīn, nǐ dìng guān zhì. zài tíng bù guò zhōu guān zhī shù, zài wài zé jiù běn cháo zhī zhì, jiǎn qù sān zhōng zhī yī. fū shí yáng jiǔ mù, qí shǒu bì fén yī jí shù gōng, qí zhōu bì fù. cái dà kě rèn, zé gāng jǔ ér mù zhāng cái bù kě rèn, zé fén sī ér kòng juǎn. gù gōng zhī duō guǎ, yǔ guó jiā zhī lǐ luàn xiāng guān, yòu qǐ kě zuò fǎ yú shē zāi? fú qǐng ruì cái yún yún.
臣等竊聞軒轅立四相,重華任五人,而有一道同風之盛。商湯以伊虺為阿衡,周武以旦奭為師保,熙熙皞皞,後世莫有媲其隆者。何也?賢者在位,能者在職,不肖者不得幸進也。自後世任法而不任人,無論智、愚、賢、不肖,皆囿於法之內,而不能超乎法之外。於是巧佞者得因法以進,正直者每與法相抗而去位。是法者,小人之利,君子之害也。夫秦繆,西戎之霸主耳,得百里奚於牛口之下而以為相;苻堅,氐部之雄酋也,得王猛於捫虱之間而任之以國。豈夷狄之有君,不知諸夏之亡耶?故苟得真賢,則起於草茅市井,登之清廟明堂,斯之謂用人。君用一相而得當,則相之委任百工,亦莫不當。此豈區區焉積算微勞,使之循階趨級者哉!故周官之制,止於三百六十,而庶事畢舉,猶患其官之多。迨漢、唐設官以千數,宋、元以萬數,而事猶叢脞,日見其官之少,其故可思已。董子云:「道者,萬世無弊。賢者之為人國也,治之以道。」道為百法之宗,又何法之可加哉!曼倩有云:「上下和同,雖有賢者,無所立其功。」是則法之謂耳!雖然,今距唐虞三代已數千百年,又豈能專任人而不任法乎?臣與咸寧等准古酌今,擬定官制。在廷不過周官之數,在外則就本朝之制,減去三中之一。夫十羊九牧,其首必墳;一楫數工,其舟必覆。才大可任,則綱舉而目張;才不可任,則棼絲而控卷。故宮之多寡,與國家之理亂相關,又豈可作法於奢哉?伏請睿裁云云。
yī sān gōng: tài shī, tài fù, tài bǎo. shì wèi yuán xiāng. zhǔ zuò ér lùn dào, cān zàn huà yù, xiè lǐ yīn yáng.
一、三公:太師,太傅,太保。是為元相。主坐而論道,參贊化育,燮理陰陽。
yī sān gū: shǎo shī, shǎo fù, shǎo bǎo. shì wèi yà xiāng. zhǔ píng zhāng jūn guó, suī huái yí xià, bù yǔ shù shì.
一、三孤:少師,少傅,少保。是為亞相。主平章軍國,綏懷夷夏,不與庶事。
yī huáng mén shàng shū, shì láng, zhǔ chá yuè zhāng zòu, pī kě bó fǒu. tōng zhèng, tōng yì, xià shè zhī zòu tīng.
一、黃門尚書,侍郎,主察閱章奏,批可駁否。通政,通議,下設知奏廳。
yī dōu gěi jiàn, gěi shì zhōng. zhǔ fēng yuè zhào chì, xiàn kě tì fǒu.
一、都給諫,給事中。主封閱詔敕,獻可替否。
yī zǐ wēi shěng dà xué shì, zuǒ yòu xué shì. zhǔ shì tiān zǐ jīng yán, yǐ bèi gù wèn. shì dú xué shì. zhǔ shì dōng gōng jīng yán. shì jiǎng xué shì. zhǔ shì dōng gōng jīng yán. zuǎn xiū xué shì. zhǔ qǐ jū zhù, bìng xiū guó shǐ. zhuàn wén xué shì. zhǔ zhuàn gào chì wén zhāng shī fù. diǎn jí shù shì. zhǔ xiào yuè jīng shǐ cè jí.
一、紫薇省大學士,左右學士。主侍天子經筵,以備顧問。侍讀學士。主侍東宮經筵。侍講學士。主侍東宮經筵。 纂修學士。主起居注,並修國史。撰文學士。主撰誥敕文章、詩賦。典籍庶士。主校閱經史冊籍。
yī dà zhǒng zǎi, zhǎng bāng zhì. shǎo zhǒng zǎi, zhǔ quán héng, jūn cáo, quán cáo. dà zōng bó, zhǎng bāng lǐ. shǎo zōng bó, zhǔ lè, lǐ cáo, lè cáo. dà sī tú. zhǎng bāng jiào. shǎo sī tú, zhǔ cái fù, hù cáo, tǎng cáo. dà sī mǎ. zhǎng bāng zhèng. shǎo sī mǎ. zhǔ jūn lǚ, chì cáo, xiǎng cáo. dà sī kòu, zhǎng bāng jìn. shǎo sī kòu, zhǔ xíng, jīn cáo, jué cáo. dà sī kōng, zhǎng bāng shì. shǎo sī kōng, zhǔ shuǐ, tǔ cáo, shuǐ cáo. gè cáo shè zhèng láng, fù láng, zhǔ shì.
一、大冢宰,掌邦治。少冢宰,主銓衡,鈞曹,銓曹。大宗伯,掌邦禮。少宗伯,主樂,禮曹,樂曹。大司徒。掌邦教。少司徒,主財賦,戶曹,帑曹。大司馬。掌邦政。少司馬。主軍旅,飭曹,餉曹。大司寇,掌邦禁。少司寇,主刑,矜曹,決曹。大司空,掌邦士。少司空,主水,土曹,水曹。各曹設正郎,副郎,主事。
yī dōu xiàn yù shǐ, qiān xiàn yù shǐ, jiān chá yù shǐ, gè dào yù shǐ. jiē zhǔ shéng qiān jiū móu, chá hé guān lì. xià shè kān wèn sī.
一、都憲御史,僉憲御史,監察御史,各道御史。皆主繩愆糾繆,察劾官吏。下設勘問司。
yī guó xué sī chéng, sī yè, sī xué. xià shè bó shì, xùn shì zhǔ xùn zhòu zi.
一、國學司成,司業,司學。下設博士,訓士主訓冑子。
yī líng tái jiān zhèng, jiān chéng. zhǔ guān chá xīng xiàng tuī suàn lǜ lì. xià shè tiān wén shēng.
一、靈台監正,監丞。主觀察星象、推算律歷。下設天文生。
yī jīng fǔ dà yǐn, zuǒ yòu chéng, zuǒ yòu bié jià. fēn zhǔ bīng xíng fù yì hé fáng zhū shì. xià shè jīng lì sī èr yuán. wài fǔ fǎng cǐ, dì pì shì jiǎn zhě dì jiǎn zhī.
一、京府大尹,左右丞,左右別駕。分主兵、刑、賦役、河防諸事。下設經歷司二員。外府仿此,地僻事簡者遞減之。
yī jīng xiàn yǐn, zuǒ yòu wèi. fēn zhǔ bīng xíng nóng lǐ lè shuǐ lì zhū shì, xià shè xún sī. wài xiàn xī fǎng cǐ, dì pì shì jiǎn zhě yì dì jiǎn.
一、京縣尹,左右尉。分主兵、刑、農、禮樂、水利諸事,下設巡司。外縣悉仿此,地僻事簡者亦遞減。
yī zhōu mù, zuǒ yòu pàn. fēn zhǔ bīng xíng lǐ lè fù yì shuǐ lì zhū shì. xià shè lìng lì.
一、州牧,左右判。分主兵、刑、禮樂、賦役、水利諸事。下設令吏。
yī sì jùn shè kāi fǔ yī yuán. zhí jiān wén wǔ, ruò dì chù jiǎn pì dì jiā zhì bā jùn zhǐ. biāo bīng wǔ yíng, měi yíng yī qiān sān bǎi wǔ shí míng. zhōng jūn, fù jiāng, zhǔ fáng shǒu běn jùn chéng chí, bìng yá shǔ cāng kù. sì yíng cān jiāng, liǎng yíng zhǔ fēn fáng liǎng jùn, liǎng yíng zhǔ fēn shǒu gè xiàn. yǐ xià bì jiāng yá jiāng jiāng xiào kāi fǔ zì xíng zhuó shè.
一、四郡設開府一員。職兼文武,若地處簡僻遞加至八郡止。標兵五營,每營一千三百五十名。中軍,副將,主防守本郡城池,並衙署倉庫。四營參將,兩營主分防兩郡,兩營主分守各縣。以下裨將、牙將、將校、開府自行酌設。
yī èr jùn shè xún dào yī yuán. yì jiān wén wǔ. bīng sān yíng. měi yíng liù bǎi èr shí wǔ míng. zhōng jūn, cān jiāng, zhǔ fáng shǒu běn jùn chéng. èr yíng bì jiāng. zhǔ fēn xùn míng xiàn dào lù. yǐ xià yá jiāng jiāng xiào, zì xíng zhuó shè.
一、二郡設巡道一員。亦兼文武。兵三營。每營六百二十五名。中軍,參將,主防守本郡城。二營裨將。主分汛名縣道路。以下牙將、將校,自行酌設。
yī zài jīng shè wǔ yíng jiāng jūn gè yī yuán. měi yíng gè shè bīng yī wàn èr qiān wǔ bǎi míng. fù jiāng, gè èr yuán. cān jiāng, gè èr yuán. bì jiāng, gè sì yuán. yá jiāng, gè shí yuán. jiāng xiào, gè èr shí sì yuán.
一、在京設五營將軍各一員。每營各設兵一萬二千五百名。副將,各二員。參將,各二員。裨將,各四員。牙將,各十員。將校,各二十四員。
yī dà yuán shuài, bù yù shè, lín qī jiǎn wén wǔ quán cái tè yòng.
一、大元帥,不預設,臨期簡文武全才特用。
yī yǔ lín jiāng jūn děng guān, zhào wǔ yíng zhī zhì, měi yíng tiě qí wǔ qiān míng, jí wèi luán yí wèi.
一、羽林將軍等官,照五營之制,每營鐵騎五千名,即為鑾儀衛。
qǔ shì shū yuē:
《取士疏》曰:
qiè wén bài guān zài yú yī zhāo, ér qǔ shì zé zài píng rì. rú zāi mù yú shān, bì cǎi mù biàn nán qǐ zǐ zhī cái yù yú yú yuān, bì qiú zhān wěi fáng lǐ zhī lèi, ér hòu kě yǐ rèn dòng liáng chōng dǐng zǔ, wèi qīng miào míng táng zhī yòng. gù xī hàn zhòng jīng shù, ér míng jīng zhě wèi zuì yōu dōng hàn zhòng jié yì, ér lì jié zhě yì zuì shèng. táng yǐ shī fù wèi kē mù, suī shè fēng huá, rán qí yì zhǐ, shí wèi sān bǎi piān zhī yú bō, yáng yáng hū yì yún měi yǐ. zhì sòng wáng ān shí, shǐ chuàng zhì yì zhī wén, chū yì qiè fù yú jīng shù, zì hòu chuāi mó yán xí, suì wèi làn shāng. chū jīn zhī shì, jiàn zhì shí yá huì duō tuò yú, zǎn còu chéng wén, shèn ér quán qiè tā rén zhī zuò. jiǎo xìng yú yī de, suī lūn yuán bá kuí, kǎo qí xiōng zhōng, zé gù wū yǒu xiān shēng yě. fū gǒu néng chǎn fā jīng zhǐ, jí piàn yán shù zì, yì kě bù mó, ruò máng wú jiàn jiě, suī qiān yán wàn yǔ, tú chéng zāo pò. ér bì lǜ yǐ qī piān zhī duō, yì xī yǐ wèi? nǎi jiào kān zhě fāng zhāi qí diǎn huà zhī chà é, zì jù zhī pī móu, cóng wú yì jí jīng zhǐ zhī dāng yǔ fǒu zhě. rú cǐ qǔ shì, qí kě yòng yú shì hū? fū shì ér yōu zé xué, xué ér yōu zé shì, lǐ tóng ér shì yì. jīn zé bù rán, qí shì yǔ xué, jié rán pàn zuò liǎng tú, suǒ yòng fēi xī zhě sù xué, suǒ xué yì fēi jīn zhě yí yòng, shì hé yì yú tú jù xū zhōu, wú duò yá, wú fān qiáng, ér yù shè jiāng fàn hǎi, qí bù xiāng shuài ér fù nì zhě jǐ xī. fū rú shì, zé shè guān qǔ shì, qǐ kě yǐ fāng bǐng ér yuán záo zāi? chén yǔ xián níng děng, jiě xián yì zhé, gēng dìng kē tiáo, yǔ xīn shè guān zhì wěn hé, xiāng xū ér bìng xíng, xiāng jì ér jiāo yòng, shù jǐ hū yù jiǎn xián yú yòng fǎ zhī zhōng, jì xún zī yú rèn rén zhī chù, wèi bǔ piān jiù bì zhī yī zhù yún.
竊聞拜官在於一朝,而取士則在平日。如栽木於山,必彩木便、楠、杞、梓之材;育魚於淵,必求鱣、鮪、魴、鯉之類,而後可以任棟樑、充鼎俎,為清廟明堂之用。故西漢重經術,而明經者為最優;東漢重節義,而立節者亦最盛。唐以詩賦為科目,雖涉風華,然其意旨,實為三百篇之餘波,洋洋乎亦云美矣。至宋王安石,始創製藝之文,初亦竊附於經術,自後揣摹沿襲,遂為濫觴。出今之世,漸至拾牙慧、掇唾餘,攢湊成文,甚而全竊他人之作。僥倖於一得,雖掄元拔魁,考其胸中,則固烏有先生也。夫苟能闡發經旨,即片言數字,亦可不磨,若茫無見解,雖千言萬語,徒成糟粕。而必律以七篇之多,亦奚以為?乃校勘者方摘其點畫之差訛,字句之紕繆,從無議及經旨之當與否者。如此取士,其可用於世乎?夫仕而優則學,學而優則仕,理同而事異。今則不然,其仕與學,截然判作兩塗,所用非昔者素學,所學亦非今者宜用,是何異於徒具虛舟,無舵牙,無帆檣,而欲涉江泛海,其不相率而覆溺者幾希。夫如是,則設官取士,豈可以方柄而圓鑿哉?臣與咸寧等,解弦易轍,更定科條,與新設官制吻合,相須而並行,相濟而交用,庶幾乎寓簡賢於用法之中,寄循資於任人之處,為補偏救弊之一助雲。
kē mù cè
《科目冊》
qǔ wén shì sān kē:
取文士三科:
yī yuē jīng shù. táo róng lì dài zhū jiā chuán zhù, gèng chū jǐ cái, wén cí chún zhèng, fāng wèi rù gòu. ruò dàn yán xí sòng rén jiù jiě zhě, bù lù.
一曰經術。陶熔歷代諸家傳注,更出己裁,文詞純正,方為入彀。若但沿襲宋人舊解者,不錄。
yī yuē jīng jì. jīng zhě, jīng guó jì zhě, jì shì. dà ér lǐ lè diǎn zhāng, cì zé bīng xíng cái fù hé fáng yán tiě yīn yáng lǜ lì, gè jiù suǒ zhǎng, shì yǐ cè lùn. wén gé hé yú táng sòng bā jiā zhě, fāng lù.
一曰經濟。經者,經國;濟者,濟世。大而禮樂、典章,次則兵刑、財賦、河防、鹽鐵、陰陽、律歷,各就所長,試以策論。文格合於唐宋八家者,方錄。
yī yuē shī fù. shī zhǐ hé yú liù yì, tǐ gé guàn hū sān táng, fāng néng guān gǎn jiào huà. ruò xué sòng yuán shī cí, jìng chéng yǒu yùn zhī wén zhě, bù lù. fù qǔ qū sòng, cì yì ōu sū, ruò zuò sì liù pián cí, dàn shàng fú huá zhě bù lù.
一曰詩賦。詩旨合於六義,體格貫乎三唐,方能觀感、教化。若學宋、元詩詞,竟成有韻之文者,不錄。賦取屈、宋,次亦歐、蘇,若作四六駢詞,但尚浮華者不錄。
qǔ wǔ shì sān kē:
取武士三科:
yī yuē jiāng cái. shì yǐ jiāng lüè zhèn fǎ. kě yòng yǐ, lìng zhī zhì bīng, yǒu xiào ér hòu rèn zhī.
一曰將才。試以將略、陣法。可用矣,令之治兵,有效而後任之。
yī yuē wǔ yì. shǒu zhòng yǒng gǎn, shì yǐ qiāng dāo gōng shǐ. yǒng yì jiān yōu wèi shàng, yǒng qiáng yú yì zhě cì zhī, yì qiáng yú yǒng zhě yòu cì zhī. rú yǒng yì chāo qún. bù shí zì zhě yì yòng.
一曰武藝。首重勇敢,試以槍、刀、弓、矢。勇藝兼優為上,勇強於藝者次之,藝強於勇者又次之。如勇藝超群。不識字者亦用。
yī yuē jiàn shù. tōng shén zhě rù xuǎn, yú zhě bù lù.
一曰劍術。通神者入選,余者不錄。
yī wén wǔ liǎng kē zhī zhōng, guǒ dé mìng shì qí cái, jí rú jǔ fù shuō yú bǎn zhú, bá huái yīn yú jūn wǔ, yī zhāo kě bài jiāng xiāng. ruò fú zhōng rén, yuán yóu zī gé.
一、文武兩科之中,果得命世奇才,即如舉傅說於版築,拔淮陰於軍伍,一朝可拜將相。若夫中人,原由資格。
yī kē mù zhī shè, quán cái wèi shàng, piān cái cì zhī. hàn zhī zhì yù, shǒu tuī dìng guó táng zhī lǐ cái, dú chēng liú yàn, jiē piān cái yě. hòu shì duō yǒu lì biàn liù cáo zhě, qǐ jǐn rén ér quán cái, fǎn zài èr gōng zhī shàng hū? jí cǐ èr duān ér yán, yōu yú lǐ cái zhě, wù shǐ zhì yù zhǎng yú bīng lüè zhě, wù rèn lǐ lè. yú fǎng cǐ.
一、科目之設,全才為上,偏才次之。漢之治獄,首推定國;唐之理財,獨稱劉晏,皆偏才也。後世多有歷遍六曹者,豈盡人而全才,返在二公之上乎?即此二端而言,優於理財者,勿使治獄;長於兵略者,勿任禮樂。余仿此。
yī héng wén ér qǔ, nán dìng qí pǐn zhī xié zhèng. gù yú tíng zhī fǎ, shì guān rán hòu jué zhī, wèi dìng rán hòu lù zhī. yī yǒu bài jiǎn, zhōng shēn chù zhú, shì gù chéng è zhī dà quán yě.
一、衡文而取,難定其品之邪正。故虞廷之法,試官然後爵之,位定然後祿之。一有敗檢,終身黜逐,是固懲惡之大權也。
yī yòng rén yì ér zhī rén nán. fāng zhèng zhě, bì gū lì ér fàn yán qiān xié zhě, bì dǎng tóng ér qǔ róng. guān qí sù lǚ, chá qí jǐ wēi, wú yǒu bù dé.
一、用人易而知人難。方正者,必孤立而犯顏;僉邪者,必黨同而取容。觀其素履,察其幾微,無有不得。
yī wén shì kē, xū nián dēng sān shí, sù yǒu zhù zuò chéng zhì zhě, xiān sòng shì guān yuè guò, rán hòu fù shì. qí dìng jiǎ yǐ, zǒng yǐ píng sù zhù shù wèi běn, bù yǐ yī rì zhī duǎn zhǎng, héng qí yōu liè.
一、文士科,須年登三十,素有著作成帙者,先送試官閱過,然後赴試。其定甲乙,總以平素著述為本,不以一日之短長,衡其優劣。
yī wǔ shì kē, bù lùn nián suì, ruò jiāng cái, yì xū yǒu zhù shù kě qǔ, ér hòu xǔ qí yīng shì. qí wǔ yì yī kē, dàn qǔ jì yǒng, bù shì wén zì.
一、武士科,不論年歲,若將才,亦須有著述可取,而後許其應試。其武藝一科,但取技勇,不試文字。
yī shì qī, měi nián wén wǔ, gè shì yī kē. sān nián ér sān kē jiē biàn. xiàn shì sòng jùn, jùn shì sòng kāi fǔ, kāi fǔ qǔ ér shēng zhū cháo. liù qīng bié qí yán chī, zǎi xiàng dìng qí jiǎ yǐ, tiān zǐ qīn diǎn yī yuán, zhōng zhě jí chéng jìn shì. huáng bǎng wú míng zhě, réng wèi shù rén.
一、試期,每年文、武,各試一科。三年而三科皆遍。縣試送郡,郡試送開府,開府取而升諸朝。六卿別其妍媸,宰相定其甲乙,天子欽點一元,中者即成進士。皇榜無名者,仍為庶人。
yī yīn shēng yǔ zhī shì lù, lì yuán yǔ zhī guān dài. yǒu zhì zhě, réng yóu kē mù, fāng xíng zhuó yòng.
一、蔭生與之世祿,吏員與之冠帶。有志者,仍由科目,方行擢用。
yī wài wěi wǔ biàn, ruò yá jiāng jiāng xiào gè yuán, yǒu yǒng yì zhě, xū yóu kē mù, rán hòu zhuó yòng.
一、外委武弁,若牙將、將校各員,有勇藝者,須由科目,然後擢用。
yī wén wǔ kē mù, zǒng wú é shù, měi xiàn yī èr rén, huò shù shí rén, huò jìng wú rén jiē kě, jí fǔ yì rán. dàn qǔ zhēn cái, yǐ chōng shí yòng.
一、文武科目,總無額數,每縣一、二人,或數十人,或竟無人皆可,即府亦然。但取真才,以充實用。
yī zhǒng zǎi quán xuǎn wài guān, réng yòng chè qiān yǐ shì zhì gōng, ér hòu zhào jiàn tíng duì. zhǎng cái rèn yǐ chōng jù. cái duǎn diào zhī jiǎn pì, fāng wèi suí cái qì shǐ.
一、冢宰銓選外官,仍用掣籤以示至公,而後召見廷對。長才任以沖劇。才短調之簡僻,方為隨材器使。
yī qǔ shì wèi rén chén yǐ rén shì jūn zhī yì, rú làn dēng zhě xuē zhí, dé huì xùn qíng zhě jiē zhǎn. jìn xián zhě, chāo qiān zhì jí pǐn, wèi dì yī lìng diǎn.
一、取士為人臣以人事君之義,如濫登者削職,得賄徇情者皆斬。晉賢者,超遷至極品,為第一令典。
zhū chén yuè bì, mò bù tàn fú. suì qǐng zhào tiān tài děng shǔ míng, jiē gù xùn bù kěn liè xián. liǎng jūn shī qí shēng dào: cǐ yuán wèi jiàn wén huáng dì diǎn zhāng, zhū wèi xiān shēng jiē xì jiù chén, yì suǒ dāng rán. dì bèi bù guò dài nǐ yī gǎo ěr. zhào tiān tài děng fāng cì dì shǔ shàng.
諸臣閱畢,莫不嘆服。遂請趙天泰等署名,皆固遜不肯列銜。兩軍師齊聲道:「此原為建文皇帝典章,諸位先生皆系舊臣,義所當然。弟輩不過代擬一稿耳。」趙天泰等方次第署上。
yòu yí qīng zhōu què tiān xià lǎo chén, gè shǔ míng xián, huì yú gōng suǒ bài zòu. dì shī pī yuē: qīng děng suǒ zòu, zhēn gǔ zhuó jīn, kuí héng yǔn dāng. jì zhòng lì xián, ér yì bù fèi rèn fǎ suī xún zī gé, ér yòu bù fáng tè jiǎn, jù jiàn jīng jì hóng yóu. zhe wèi lìng diǎn, zhāo shì lái zī. suí bài lǐ xī yán wèi shǎo shī, zhào tiān tài wèi shǎo fù, liáng tián yù wèi shǎo bǎo. yáo jìn yè xī xián wèi tài shī, chéng jì wèi tài fù, yáng yīng néng wèi tài bǎo. zhèng jūn shī lǚ lǜ, yǐ dà sī mǎ jiān zhī jūn guó zhòng shì. yà jūn shī gāo xián níng, yǐ shǎo sī mǎ cān zhī jūn guó zhòng shì. wáng jìn wèi zhǒng zǎi, guō jié wèi sī tú, liáng liáng yù wèi zōng bó, féng què wèi sī kòu, sòng hé wèi sī kōng, zhōu yuán wèi sī chéng, tiě dǐng wèi dōu yù shǐ, hú chuán fú wèi zǐ wēi shěng dà xué shì, wáng zhī chén jiā shǎo sī kōng xián, réng wèi líng tái jiān zhèng, huáng guì chí wèi huáng mén shì láng, gāo bù wēi wèi jīng yǐn, wáng yuè wèi zhǎng zòu jiān. yú tīng zhǒng zǎi liàng cái shòu zhí. zhì jīng yíng wǔ jūn, yǐ dǒng yàn gǎo wèi zhōng jūn dà jiāng jūn, bīn hóng wèi zuǒ jūn dà jiāng jūn. qián yíng dà jiāng jūn yǐ liú chāo chōng zhī, yòu yíng dà jiāng jūn yǐ ā mán ér chōng zhī, hòu yíng dà jiāng jūn yǐ qú diāo ér chōng zhī, jiē jiān jiù zhí. jīn shān bǎo xiǎo yǎo zhù, fù jīng yíng liàn xí, zàn shòu guān jūn zhī zhí. zhāng lún ní liàng, jūn shòu zhí diàn jiāng jūn, jiān qián shì wèi. qí yú wǔ yuán, xī tīng jūn shī fēn bié rèn yòng. zhèng shì: měng jiāng rú yún, zhí shǐ huái nán jiē sàng dǎn móu chén rú yǔ, yǐ wén jì běi zǎo qīng xīn. xià huí jiù jiàn.
又移青州闕天下老臣,各署名銜,會於公所拜奏。帝師批曰:「卿等所奏,斟古酌今,揆衡允當。既重立賢,而亦不廢任法;雖循資格,而又不妨特簡,具見經濟弘猷。着為令典,昭示來茲。」隨拜李希顏為少師,趙天泰為少傅,梁田玉為少保。遙晉葉希賢為太師,程濟為太傅,楊應能為太保。正軍師呂律,以大司馬兼知軍國重事。亞軍師高咸寧,以少司馬參知軍國重事。王璡為冢宰,郭節為司徒,梁良玉為宗伯,馮榷為司寇,宋和為司空,周轅為司成,鐵鼎為都御史,胡傳福為紫薇省大學士,王之臣加少司空銜,仍為靈台監正,黃貴池為黃門侍郎,高不危為京尹,王鉞為掌奏監。余聽冢宰量材授職。至京營五軍,以董彥杲為中軍大將軍,賓鴻為左軍大將軍。前營大將軍以劉超充之,右營大將軍以阿蠻兒充之,後營大將軍以瞿雕兒充之,皆兼舊職。金山保、小咬住,赴京營練習,暫授冠軍之職。張倫、倪諒,均授值殿將軍,兼前侍衛。其餘武員,悉聽軍師分別任用。正是:猛將如雲,直使淮南皆喪膽;謀臣如雨,已聞濟北早傾心。下回就見。