strong shèng tiān zǐ qiú xián wèn dào zhuāng zhēng jūn cí jué hái jiā strong
聖天子求賢問道 莊征君辭爵還家
huà shuō zhuāng zhēng jūn kàn jiàn nà rén tiào xià luó zi, bài zài dì xià, huāng máng tiào xià chē lái guì xià, fú zhù nà rén, shuō dào:
話說莊征君看見那人跳下騾子,拜在地下,慌忙跳下車來跪下,扶住那人,說道:
zú xià shì shuí? wǒ yī xiàng bù céng rèn dé. nà rén bài bà qǐ lái, shuō dào: qián miàn sān lǐ zhī yáo biàn shì yī gè cūn diàn, lǎo xiān shēng qǐng shàng le chē, wǒ yě fèng péi le huí qù, dào diàn lǐ tán yī tán. zhuāng zhēng jūn dào: zuì hǎo. shàng le chē zi. nà rén yě shàng le luó zi, yī tóng lái dào diàn lǐ. bǐ cǐ jiàn guò le lǐ zuò xià. nà rén dào: wǒ zài jīng shī lǐ suàn zhe zhēng pì de zhǐ yì dào nán jīng qù, zhè shí hòu gāi shì xiān shēng lái de rì zi le, suǒ yǐ chū le zhāng yí mén, yù zhe luó jiào chē zi, yí lù wèn lái, guǒ rán wèn zhe. jīn xìng de jiē dà jiào. zhuāng zhēng jūn dào: xiān shēng zūn xìng dà míng? guì xiāng hé chù? nà rén dào: xiǎo dì xìng lú, míng dé, zì xìn hóu, hú guǎng rén shì. yīn xiǎo dì lì le yī gè zhì xiàng, yào bǎ běn cháo míng rén de wén jí dōu xún biàn le, cáng zài jiā lǐ. èr shí nián le, yě xún de bù chà shén me de le. zhǐ shì guó chū sì dà jiā, zhǐ yǒu gāo qīng qiū shì bèi le huò de, wén jí rén jiā shì méi yǒu, zhǐ yǒu jīng shī yī gè rén jiā shōu zhe. xiǎo dì zǒu dào jīng shī, yòng zhòng jià mǎi dào shǒu, zhèng yào huí jiā qù, què tīng dé cháo tíng zhēng pì le xiān shēng. wǒ xiǎng qián bèi yǐ qù zhī rén, xiǎo dì shàng yào fǎng tā wén jí, kuàng xiān shēng shì dāng dài yī wèi míng xián, qǐ kě dāng miàn cuò guò. yīn zài jīng hòu le xǔ jiǔ, yí lù wèn de chū lái. zhuāng zhēng jūn dào: xiǎo dì jiān wò bái mén, yuán wú xīn yú shì tú dàn méng huáng shàng tè ēn, bù dé bù lái yī zǒu. què xǐ xiè hòu zhōng de jiàn xiān shēng, zhēn shì kuài shì! dàn shì wǒ liǎng rén cái dé xiāng féng, jiù yào fēn shǒu, hé yǐ wèi qíng. jīn yè jiù zài zhè diàn lǐ quán zhù yī xiāo, hé nǐ lián chuáng tán tán. yòu tán dào míng rén wén jí shàng. zhuāng zhēng jūn xiàng lú xìn hóu dào: xiàng xiān shēng rú cǐ dú shū hào gǔ, qǐ bú shì gè jí jiǎng qiú xué wèn de? dàn guó jiā jìn lìng suǒ zài, yě bù kě bù zhī bì jì. qīng qiū wén zì, suī qí zhōng bìng wú huǐ bàng cháo tíng de yán yǔ, jì rán tài zǔ è qí wèi rén, qiě xiàn zài yòu shì jìn shū, xiān shēng jiù bù kàn tā de zhù zuò yě bà. xiǎo dì de yú jiàn: dú shū yī shì, yào yóu bó ér fǎn zhī yuē, zǒng yǐ xīn dé wèi zhǔ. xiān shēng rú huí guì fǔ, biàn dào wǎng jià guò shě, hái yǒu xiē zhuō zhù màn màn de qǐng jiào. lú xìn hóu yīng yǔn le. cì zǎo fēn bié, lú xìn hóu xiān dào nán jīng děng hòu.
「足下是誰?我一向不曾認得。」那人拜罷起來,說道:「前面三里之遙便是一個村店,老先生請上了車,我也奉陪了回去,到店裡談一談。」莊征君道:「最好。」上了車子。那人也上了騾子,一同來到店裡。彼此見過了禮坐下。那人道:「我在京師里算着徵辟的旨意到南京去,這時候該是先生來的日子了,所以出了彰儀門,遇着騾轎車子,一路問來,果然問着。今幸得接大教。」莊征君道:「先生尊姓大名?貴鄉何處?」那人道:「小弟姓盧,名德,字信侯,湖廣人氏。因小弟立了一個志向,要把本朝名人的文集都尋遍了,藏在家裡。二十年了,也尋的不差甚麼的了。只是國初四大家,只有高青邱是被了禍的,文集人家是沒有,只有京師一個人家收着。小弟走到京師,用重價買到手,正要回家去,卻聽得朝廷徵辟了先生。我想前輩已去之人,小弟尚要訪他文集,況先生是當代一位名賢,豈可當面錯過。因在京候了許久,一路問的出來。」莊征君道:「小弟堅臥白門,原無心於仕途;但蒙皇上特恩,不得不來一走。卻喜邂逅中得見先生,真是快事!但是我兩人才得相逢,就要分手,何以為情。今夜就在這店裡權住一宵,和你連床談談。」又談到名人文集上。莊征君向盧信侯道:「像先生如此讀書好古,豈不是個極講求學問的?但國家禁令所在,也不可不知避忌。青邱文字,雖其中並無毀謗朝廷的言語,既然太祖惡其為人,且現在又是禁書,先生就不看他的著作也罷。小弟的愚見:讀書一事,要由博而返之約,總以心得為主。先生如回貴府,便道枉駕過舍,還有些拙著慢慢的請教。」盧信侯應允了。次早分別,盧信侯先到南京等候。
zhuāng zhēng jūn jìn le zhāng yí mén, yù zài hù guó sì. xú shì láng jí kè dǎ fā jiā rén lái hòu, biàn qīn zì lái bài. zhuāng zhēng jūn huì zhe. xú shì láng dào: xiān shēng tú lù xīn kǔ? zhuāng zhēng jūn dào: shān yě bǐ xìng, bù xí chē mǎ zhī láo, jiān zhī pú liǔ zhī zī, wàng qiū xiān líng, zhǎng tú bù jué wěi dùn, suǒ yǐ bù céng biàn lái jìn yè, fǎn láo dà rén xiān shī. xú shì láng dào: xiān shēng sù wèi liào lǐ, kǒng sān wǔ rì nèi jiù yào zhào jiàn.
莊征君進了彰儀門,寓在護國寺。徐侍郎即刻打發家人來候,便親自來拜。莊征君會着。徐侍郎道:「先生途路辛苦?」莊征君道:「山野鄙性,不習車馬之勞,兼之蒲柳之姿,望秋先零,長途不覺委頓,所以不曾便來晉謁,反勞大人先施。」徐侍郎道:「先生速為料理,恐三五日內就要召見。」
zhè shí shì jiā jìng sān shí wǔ nián shí yuè chū yī rì. guò le sān rì, xú shì láng jiāng nèi gé chāo chū shèng zhǐ sòng lái. shàng xiě dào:
這時是嘉靖三十五年十月初一日。過了三日,徐侍郎將內閣抄出聖旨送來。上寫道:
shí yuè chū èr rì, nèi gé fèng shàng yù: zhèn chéng zǔ zōng hóng yè, wù mèi qiú xián, yǐ zī zhì dào. zhèn wén shī chén zhě wáng, gǔ jīn tōng yì yě. jīn lǐ bù shì láng xú jī suǒ jiàn zhī zhuāng shàng zhì, zhe yú chū liù rì rù cháo yǐn jiàn, yǐ guāng dà diǎn. qīn cǐ.
「十月初二日,內閣奉上諭:朕承祖宗鴻業,寤寐求賢,以資治道。朕聞師臣者王,古今通義也。今禮部侍郎徐基所薦之莊尚志,着於初六日入朝引見,以光大典。欽此。」
dào le chū liù rì wǔ gǔ, yǔ lín wèi shì bǎi liè zài wǔ mén wài, lǔ bù quán fù shè le, yòng de chuán lú de yí zhì, gè guān dōu zài wǔ mén wài hòu zhe. zhǐ jiàn bǎi shí dào huǒ bǎ de liàng guāng, zhī dào zǎi xiàng dào le, wǔ mén dà kāi, gè guān cóng yē mén jìn qù. guò le fèng tiān mén, jìn dào fèng tiān diàn, lǐ miàn yī piàn tiān lè zhī shēng, yǐn yǐn tīng jiàn hóng lú sì chàng: pái bān. jìng biān xiǎng le sān xià, nèi guān yī duì duì pěng chū jīn lú, fén le lóng xián xiāng, gōng nǚ men chí le gōng shàn, cù yōng zhe tiān zǐ shēng le bǎo zuò, yī gè gè sōng hū wǔ dǎo. zhuāng zhēng jūn dài le cháo jīn, chuān le gōng fú, gēn zài bān mò, sōng hū wǔ dǎo, cháo bài le tiān zǐ. dāng xià lè zhǐ cháo sàn. nà èr shí sì gè tuó bǎo píng de xiàng, bù qiān zì zǒu, zhēn shì: huā yíng jiàn pèi xīng chū luò, liǔ fú jīng qí lù wèi gān! gè guān sàn le.
到了初六日五鼓,羽林衛士擺列在午門外,鹵簿全副設了,用的傳臚的儀制,各官都在午門外候着。只見百十道火把的亮光,知道宰相到了,午門大開,各官從掖門進去。過了奉天門,進到奉天殿,裡面一片天樂之聲,隱隱聽見鴻臚寺唱:「排班。」淨鞭響了三下,內官一隊隊捧出金爐,焚了龍涎香,宮女們持了宮扇,簇擁着天子升了寶座,一個個嵩呼舞蹈。莊征君戴了朝巾,穿了公服,跟在班末,嵩呼舞蹈,朝拜了天子。當下樂止朝散。那二十四個馱寶瓶的象,不牽自走,真是:「花迎劍佩星初落,柳拂旌旗露未乾」!各官散了。
zhuāng zhēng jūn huí dào xià chù, tuō qù yī fú, cháng yáng le yī huì, zhǐ jiàn xú shì láng lái bài. zhuāng zhēng jūn biàn fú chū lái huì zhe. chá bà, xú shì láng wèn dào: jīn rì huáng shàng shēng diàn, zhēn nǎi kuàng diǎn. xiān shēng yào zài yù jìng zuò, kǒng pà bù rì yòu yào zhào jiàn. guò le sān rì, yòu sòng le yī gè chāo de shàng yù lái:
莊征君回到下處,脫去衣服,徜徉了一會,只見徐侍郎來拜。莊征君便服出來會着。茶罷,徐侍郎問道:「今日皇上升殿,真乃曠典。先生要在寓靜坐,恐怕不日又要召見。」過了三日,又送了一個抄的上諭來:
zhuāng shàng zhì zhe yú shí yī rì biàn diàn cháo jiàn, tè cì jìn zhōng chéng mǎ. qīn cǐ.
「莊尚志着於十一日便殿朝見,特賜禁中乘馬。欽此。」
dào le shí yī nà rì, xú shì láng sòng le zhuāng zhēng jūn dào le wǔ mén. xú shì láng bié guò, zài cháo fáng hòu zhe. zhuāng zhēng jūn dú zì zǒu jìn wǔ mén qù. zhǐ jiàn liǎng gè tài jiān, qiān zhe yī pǐ yù yòng de mǎ, qǐng zhuāng zhēng jūn shǎng qù qí zhe. liǎng gè tài jiān guì zhe zhuì dēng. hòu zhuāng zhēng jūn zuò wěn le, liǎng gè tài jiān lóng zhe jiāng shéng, nà chě shǒu dōu shì zhě huáng yán sè, màn màn de zǒu guò le gàn qīng mén. dào le xuān zhèng diàn de mén wài, zhuāng zhēng jūn xià le mǎ. nà diàn mén kǒu yòu yǒu liǎng gè tài jiān, chuán zhǐ chū lái, xuān zhuāng shàng zhì jìn diàn. zhuāng zhēng jūn bǐng xī jìn qù, tiān zǐ biàn fú zuò zài bǎo zuò. zhuāng zhēng jūn shàng qián cháo bài le. tiān zǐ dào: zhèn zài wèi sān shí wǔ nián, xìng tuō tiān dì zǔ zōng, hǎi yǔ shēng píng, biān jiāng wú shì. zhǐ shì bǎi xìng wèi jǐn wēn bǎo, shì dài fū yì wèi jiàn néng xíng lǐ lè. zhè jiào yǎng zhī shì, hé zhě wèi xiān? suǒ yǐ tè jiāng xiān shēng qǐ zì tián jiān. wàng xiān shēng xī xīn wèi zhèn chóu huà, bù bì yǒu suǒ yǐn huì. zhuāng zhēng jūn zhèng yào zòu duì bù xiǎng tóu dǐng xīn lǐ yī diǎn téng tòng, zhe shí nán rěn, zhǐ de gōng shēn zòu dào: chén méng huáng shàng qīng wèn, yī shí bù néng tiáo zòu, róng chén xì sī, zài wèi qǐ zòu. tiān zǐ dào: jì rú cǐ, yě bà. xiān shēng wù xū wèi zhèn jiā yì. zhǐ yào shì shì kě xíng, yí yú gǔ ér bù lì yú jīn bà le. shuō bà, qǐ jià huí gōng. zhuāng zhēng jūn chū le qín zhèng diàn, tài jiān yòu lóng le mǎ lái, yī zhí sòng chū wǔ mén. xú shì láng jiē zhe, tóng chū cháo mén. xú shì láng bié guò qù le.
到了十一那日,徐侍郎送了莊征君到了午門。徐侍郎別過,在朝房候着。莊征君獨自走進午門去。只見兩個太監,牽着一匹御用的馬,請莊征君上去騎着。兩個太監跪着墜蹬。候莊征君坐穩了,兩個太監籠着韁繩,那扯手都是赭黃顏色,慢慢的走過了干清門。到了宣政殿的門外,莊征君下了馬。那殿門口又有兩個太監,傳旨出來,宣莊尚志進殿。莊征君屏息進去,天子便服坐在寶座。莊征君上前朝拜了。天子道:「朕在位三十五年,幸托天地祖宗,海宇昇平,邊疆無事。只是百姓未盡溫飽,士大夫亦未見能行禮樂。這教養之事,何者為先?所以特將先生起自田間。望先生悉心為朕籌劃,不必有所隱諱。」莊征君正要奏對;不想頭頂心裡一點疼痛,着實難忍,只得躬身奏道:「臣蒙皇上清問,一時不能條奏,容臣細思,再為啟奏。」天子道:「既如此,也罷。先生務須為朕加意。只要事事可行,宜於古而不戾於今罷了。」說罷,起駕回宮。莊征君出了勤政殿,太監又籠了馬來,一直送出午門。徐侍郎接着,同出朝門。徐侍郎別過去了。
zhuāng zhēng jūn dào le xià chù, chú xià tóu jīn, jiàn lǐ miàn yǒu yī gè xiē zi. zhuāng zhēng jūn xiào dào: zāng cāng xiǎo rén, yuán lái jiù shì cǐ wù! kàn lái wǒ dào bù xíng le! cì rì qǐ lái, fén xiāng guàn shǒu, zì jǐ dié le yī gè shī, shì dé tiān shān dùn. zhuāng zhēng jūn dào: shì le. biàn bǎ jiào yǎng de shì, xì xì zuò le shí cè. yòu xiě le yī dào kěn qiú ēn cì hái shān de běn, cóng tōng zhèng sī sòng le jìn qù. zì cǐ yǐ hòu, jiǔ qīng liù bù de guān, wú yī gè bù lái bài wàng qǐng jiào. zhuāng zhēng jūn huì de bù nài fán, zhǐ de gè yá mén qù huí bài. dà xué shì tài bǎo gōng xiàng xú shì láng dào: nán jīng lái de zhuāng nián xiōng, huáng shàng pō yǒu dà yòng zhī yì, lǎo xiān shēng hé bù yāo tā lái xué shēng zhè lǐ zǒu zǒu? wǒ yù shōu zhī mén qiáng, yǐ wèi táo lǐ. shì láng bù hǎo táng tū, bǎ zhè huà wǎn wǎn xiàng zhuāng zhēng jūn shuō le. zhuāng zhēng jūn dào: shì wú kǒng zǐ, bù dāng zài dì zǐ zhī liè. kuàng tài bǎo gōng lǚ zhǔ lǐ wéi, hàn yuàn mén shēng bù zhī duō shǎo, hé qǔ wǎn shēng zhè yī gè yě rén? zhè jiù bù gǎn lǐng jiào le. shì láng jiù bǎ zhè huà huí le tài bǎo, tài bǎo bù yuè.
莊征君到了下處,除下頭巾,見裡面有一個蠍子。莊征君笑道:「臧倉小人,原來就是此物!看來我道不行了!」次日起來,焚香盥手,自己揲了一個蓍,筮得「天山遯」。莊征君道:「是了。」便把教養的事,細細做了十策。又寫了一道「懇求恩賜還山」的本,從通政司送了進去。自此以後,九卿六部的官,無一個不來拜望請教。莊征君會的不耐煩,只得各衙門去回拜。大學士太保公向徐侍郎道:「南京來的莊年兄,皇上頗有大用之意,老先生何不邀他來學生這裡走走?我欲收之門牆,以為桃李。」侍郎不好唐突,把這話婉婉向莊征君說了。莊征君道:「世無孔子,不當在弟子之列。況太保公屢主禮闈,翰苑門生不知多少,何取晚生這一個野人?這就不敢領教了。」侍郎就把這話回了太保,太保不悅。
yòu guò le jǐ tiān, tiān zǐ zuò biàn diàn, wèn tài bǎo dào: zhuāng shàng zhì suǒ shàng de shí cè, zhèn xì kàn, xué wèn yuān shēn. zhè rén kě yòng wèi fǔ bì me? tài bǎo zòu dào: zhuāng shàng zhì guǒ xì chū qún zhī cái, méng huáng shàng kuàng diǎn shū ēn, cháo yě xū yuè. dàn bù yóu jìn shì chū shēn, zhòu jī qīng èr, wǒ cháo zǔ zōng, wú cǐ fǎ dù, qiě kāi tiān xià yǐ xìng jìn zhī xīn. fú hòu shèng cái. tiān zǐ tàn xī le yī huí, suí jiào dà xué shì chuán zhǐ:
又過了幾天,天子坐便殿,問太保道:「莊尚志所上的十策,朕細看,學問淵深。這人可用為輔弼麼?」太保奏道:「莊尚志果系出群之才,蒙皇上曠典殊恩,朝野胥悅。但不由進士出身,驟躋卿貳,我朝祖宗,無此法度,且開天下以幸進之心。伏候聖裁。」天子嘆息了一回,隨教大學士傳旨:
zhuāng shàng zhì yǔn lìng hái shān, cì nèi tǎng yín wǔ bǎi liǎng, jiāng nán jīng yuán wǔ hú cì yǔ zhuāng shàng zhì zhe shū lì shuō, gǔ chuī xiū míng.
「莊尚志允令還山,賜內帑銀五百兩,將南京元武湖賜與莊尚志著書立說,鼓吹休明。」
chuán chū shèng zhǐ lái, zhuāng zhēng jūn yòu dào wǔ mén xiè le ēn, cí bié xú shì láng, shōu shí xíng lǐ huí nán. mǎn cháo guān yuán dōu lái jiàn sòng, zhuāng zhēng jūn dōu cí le, yī jiù jiào le yī liàng chē, chū zhāng yí mén lái.
傳出聖旨來,莊征君又到午門謝了恩,辭別徐侍郎,收拾行李回南。滿朝官員都來餞送,莊征君都辭了,依舊叫了一輛車,出彰儀門來。
nà rì tiān qì hán lěng, duō zǒu le jǐ lǐ lù, tóu bù zháo sù tóu, zhǐ de zǒu xiǎo lù, dào yī gè rén jiā qù jiè sù. nà rén jiā zhù zhe yī jiān cǎo fáng, lǐ miàn diǎn zhe yī zhǎn dēng, yī gè liù qī shí suì de lǎo rén jiā zhàn zài mén shǒu. zhuāng zhēng jūn shàng qián hé tā zuō yī dào: lǎo diē, wǒ shì xíng lù de, cuò guò le sù tóu, yào jiè lǎo diē zhè lǐ zhù yī yè, míng zǎo bài nà fáng jīn. nà lǎo diē dào: kè guān, nǐ xíng lù de rén, shuí jiā dǐng zhe fáng zi zǒu? jiè zhù bù fáng. zhǐ shì wǒ jiā zhǐ de yī jiān wū, fū qī liǎng kǒu zhù zhe, dōu yǒu qī shí duō suì, bù xìng jīn zǎo yòu bǎ gè lǎo qī sǐ le, méi qián mǎi guān cái, xiàn tíng zài wū lǐ. kè guān què zài nà lǐ zhù? kuàng nǐ yòu yǒu chē zi, rú hé ná dé jìn lái? zhuāng zhēng jūn dào: bù fáng, wǒ zhǐ xū yī xí zhī dì, jiāng jiù guò yī yè, chē zi jiào tā zài mén wài bà le. nà lǎo diē dào: zhè děng, zhǐ yǒu tóng wǒ yī chuáng shuì. zhuāng zhēng jūn dào: yě hǎo.
那日天氣寒冷,多走了幾里路,投不着宿頭,只得走小路,到一個人家去借宿。那人家住着一間草房,裡面點着一盞燈,一個六七十歲的老人家站在門首。莊征君上前和他作揖道:「老爹,我是行路的,錯過了宿頭,要借老爹這裡住一夜,明早拜納房金。」那老爹道:「客官,你行路的人,誰家頂着房子走?借住不妨。只是我家只得一間屋,夫妻兩口住着,都有七十多歲,不幸今早又把個老妻死了,沒錢買棺材,現停在屋裡。客官卻在那裡住?況你又有車子,如何拿得進來?」莊征君道:「不妨,我只須一席之地,將就過一夜,車子叫他在門外罷了。」那老爹道:「這等,只有同我一床睡。」莊征君道:「也好。」
dāng xià zǒu jìn wū lǐ, jiàn nà lǎo fù rén shī shǒu zhí jiāng jiāng tíng zhe, bàng biān yī zhāng tǔ kàng. zhuāng zhēng jūn pù xià xíng lǐ, jiào xiǎo sī tóng chē fū shuì zài chē shàng, ràng nà lǎo diē shuì zài kàng lǐ biān. zhuāng zhēng jūn zài kàng wài shuì xià, fān lái fù qù shuì bù zháo. dào sān gēng bàn hòu, zhǐ jiàn nà sǐ shī jiàn jiàn dòng qǐ lái. zhuāng zhēng jūn xià le yī tiào, dìng jīng xì kàn, zhǐ jiàn nà shǒu yě dòng qǐ lái le, jìng yǒu yī gè zuò qǐ lái de yì sī. zhuāng zhēng jūn dào: zhè rén huó le! máng qù tuī nà lǎo diē, tuī le yī huì, zǒng bù dé xǐng. zhuāng zhēng jūn dào: nián gāo rén zěn de zhè yàng hǎo shuì! biàn zuò qǐ lái kàn nà lǎo diē shí, jiàn tā kǒu lǐ zhǐ yǒu chū de qì, méi yǒu jìn de qì, yǐ shì sǐ le. huí tóu kàn nà lǎo fù rén, yǐ zhàn qǐ lái le, zhí zhe tuǐ, bái dèng zhuó yǎn. yuán lái bú shì huó, shì zǒu le shī. zhuāng zhēng jūn huāng le, pǎo chū mén lái, jiào qǐ chē fū, bǎ chē lán le mén, bù fàng tā chū qù. zhuāng zhēng jūn dú zì zài mén wài pái huái, xīn lǐ ào huǐ dào: jí xiōng huǐ lìn shēng hū dòng, wǒ ruò zuò zài jiā lǐ, bù chū lái zǒu zhè yī fān, jīn rì yě bù dé shòu zhè yī chǎng xū jīng! yòu xiǎng dào: shēng sǐ yì shì cháng shì, wǒ dào dǐ yì lǐ bù shēn, gù cǐ hài pà. dìng le shén, zuò zài chē zi shàng. yī zhí děng dào tiān sè dà liàng, nà zǒu de shī yě dào le, yī jiān wū lǐ, zhǐ héng zhe liǎng gè shī shǒu. zhuāng zhēng jūn gǎn shāng dào: zhè liǎng gè lǎo rén jiā jiù qióng kǔ dào zhè gè dì bù! wǒ suī zé zài cǐ yī xiǔ, wǒ bù bìn zàng tā, shuí rén bìn zàng? yīn jiào xiǎo sī chē fū qián qù xún le yī gè shì jǐng, zhuāng zhēng jūn ná jǐ shí liǎng yín zi lái mǎi le guān mù, shì shàng gù le xiē rén tái dào zhè lǐ, bǎ liǎng rén liàn le. yòu xún le yī kuài dì, yě shì zuǒ jìn rén jiā de, zhuāng zhēng jūn ná chū yín zi qù mǎi. mǎi le, kàn zhe yǎn mái le zhè liǎng gè lǎo rén jiā. yǎn mái yǐ bì, zhuāng zhēng jūn mǎi le xiē shēng lǐ zhǐ qián, yòu zuò le yī piān wén. zhuāng zhēng jūn sǎ lèi jì diàn le. yī shì shàng de rén, dōu lái luó bài zài dì xià, xiè zhuāng zhēng jūn.
當下走進屋裡,見那老婦人屍首直殭殭停着,傍邊一張土炕。莊征君鋪下行李,叫小廝同車夫睡在車上,讓那老爹睡在炕裡邊。莊征君在炕外睡下,番來覆去睡不着。到三更半後,只見那死屍漸漸動起來。莊征君嚇了一跳,定睛細看,只見那手也動起來了,竟有一個坐起來的意思。莊征君道:「這人活了!」忙去推那老爹,推了一會,總不得醒。莊征君道:「年高人怎的這樣好睡!」便坐起來看那老爹時,見他口裡只有出的氣,沒有進的氣,已是死了。回頭看那老婦人,已站起來了,直着腿,白瞪着眼。原來不是活,是走了屍。莊征君慌了,跑出門來,叫起車夫,把車攔了門,不放他出去。莊征君獨自在門外徘徊,心裡懊悔道:「吉凶悔吝生乎動,我若坐在家裡,不出來走這一番,今日也不得受這一場虛驚!」又想道:「生死亦是常事,我到底義禮不深,故此害怕。」定了神,坐在車子上。一直等到天色大亮,那走的屍也倒了,一間屋裡,只橫着兩個屍首。莊征君感傷道:「這兩個老人家就窮苦到這個地步!我雖則在此一宿,我不殯葬他,誰人殯葬?」因叫小廝、車夫前去尋了一個市井,莊征君拿幾十兩銀子來買了棺木,市上雇了些人抬到這裡,把兩人殮了。又尋了一塊地,也是左近人家的,莊征君拿出銀子去買。買了,看着掩埋了這兩個老人家。掩埋已畢,莊征君買了些牲醴紙錢,又做了一篇文。莊征君灑淚祭奠了。一市上的人,都來羅拜在地下,謝莊征君。
zhuāng zhēng jūn bié le tái ér zhuāng, jiào le yī zhī mǎ liū zǐ chuán, chuán shàng pō kě kàn shū. bù rì lái dào yáng zhōu, zài chāo guān zhù le yī rì, yào huàn jiāng chuán huí nán jīng. cì zǎo cái shàng le jiāng chuán, zhǐ jiàn àn shàng yǒu èr shí duō chéng qí zhěng jiào zi xiē zài àn shàng, dōu shì liǎng huái zǒng shāng lái hòu zhuāng zhēng jūn, tóu jìn tiě zǐ lái. zhuāng zhēng jūn yīn chuán zhōng zhǎi xiǎo, xiān qǐng le shí wèi shàng chuán lái. nèi zhōng jǐ wèi běn jiā, yě yǒu chēng shū gōng de, yǒu chēng zūn xiōng de, yǒu chēng lǎo shū de, zuō yī fèng zuò. nà zài zuò dì èr wèi de jiù shì xiāo bǎi quán. zhòng yán shāng dū shuō shì: huáng shàng yào zhòng yòng tái wēng, tái wēng bù kěn zuò guān, zhēn nǎi hǎo pǐn xíng! xiāo bǎi quán dào: wǎn shēng zhī dào lǎo xiān shēng de yì sī. lǎo xiān shēng bào fù dà cái, yào cóng zhèng tú chū shēn, bù xiè zhè zhēng pì, jīn rì huí lái, liú dài xià kē lūn yuán. huáng shàng jì rán zhī dào, jiāng lái dǐng jiǎ kě wàng. zhuāng zhēng jūn xiào dào: zhēng pì dà diǎn, zěn me shuō bù xiè? ruò shuō lūn yuán, lái kē yí dìng shì zhǎng xiōng. xiǎo dì jiān wò yān xiá, jìng tīng hǎo yīn. xiāo bǎi quán dào: zài cǐ hái jiàn jiàn yuàn dào me? zhuāng zhēng jūn dào: dì guī xīn shén jí, jiù yào kāi chuán. shuō bà, zhè shí wèi zuò bié shǎng qù le, yòu zuò liǎng cì huì le nà shí jǐ wèi. zhuāng zhēng jūn shén bù nài fán. suí jí shì yán yuàn lái bài, yán dào lái bài, fēn sī lái bài, yáng zhōu fǔ lái bài, jiāng dū xiàn lái bài, bǎ zhuāng zhēng jūn nào de jí le, sòng le gè guān shǎng qù, jiào zuò sù kāi chuán. dāng wǎn zǒng shāng còu qí liù bǎi yín zi dào chuán shàng sòng pán chán, nà chuán yǐ shì qù de yuǎn le, gǎn bù zháo, yín zi ná le huí qù.
莊征君別了台兒莊,叫了一隻馬溜子船,船上頗可看書。不日來到揚州,在鈔關住了一日,要換江船回南京。次早才上了江船,只見岸上有二十多乘齊整轎子歇在岸上,都是兩淮總商來候莊征君,投進帖子來。莊征君因船中窄小,先請了十位上船來。內中幾位本家,也有稱叔公的,有稱尊兄的,有稱老叔的,作揖奉坐。那在坐第二位的就是蕭柏泉。眾鹽商都說是:「皇上要重用台翁,台翁不肯做官,真乃好品行!」蕭柏泉道:「晚生知道老先生的意思。老先生抱負大才,要從正途出身,不屑這徵辟,今日回來,留待下科掄元。皇上既然知道,將來鼎甲可望。」莊征君笑道:「徵辟大典,怎麼說不屑?若說掄元,來科一定是長兄。小弟堅臥煙霞,靜聽好音。」蕭柏泉道:「在此還見見院、道麼?」莊征君道:「弟歸心甚急,就要開船。」說罷,這十位作別上去了,又做兩次會了那十幾位。莊征君甚不耐煩。隨即是鹽院來拜,鹽道來拜,分司來拜,揚州府來拜,江都縣來拜,把莊征君鬧的急了,送了各官上去,叫作速開船。當晚總商湊齊六百銀子到船上送盤纏,那船已是去的遠了,趕不着,銀子拿了回去。
zhuāng zhēng jūn yù zhe shùn fēng, dào le yàn zi jī, zì jǐ huān xǐ dào: wǒ jīn rì fù jiàn jiāng shàng jiā lì le! jiào le yī zhī liáng péng chuán, zài le xíng lǐ, yí lù dàng dào hàn xī mén. jiào rén tiāo zhe xíng lǐ, bù xíng dào jiā, bài le zǔ xiān, yǔ niáng zǐ xiāng jiàn, xiào dào: wǒ shuō duō zé sān gè yuè, shǎo zé liǎng gè yuè biàn huí lái, jīn rì rú hé? wǒ bù shuō huǎng me? niáng zǐ yě xiào le, dāng wǎn bèi jiǔ xǐ chén.
莊征君遇着順風,到了燕子磯,自己歡喜道:「我今日復見江上佳麗了!」叫了一隻涼篷船,載了行李,一路盪到漢西門。叫人挑着行李,步行到家,拜了祖先,與娘子相見,笑道:「我說多則三個月,少則兩個月便回來,今日如何?我不說謊麼?」娘子也笑了,當晚備酒洗塵。
cì zǎo qǐ lái, cái xǐ le liǎn, xiǎo sī jìn lái bǐng dào: liù hé gāo dà lǎo yé lái bài. zhuāng zhēng jūn chū qù huì. cái huì le huí lái, yòu shì bù zhèng sī lái bài, yīng tiān fǔ lái bài, yì dào lái bài, shàng jiāng èr xiàn lái bài, běn chéng xiāng shēn lái bài, hōng zhuāng zhēng jūn chuān le xuē yòu tuō, tuō le xuē yòu chuān. zhuāng zhēng jūn nǎo le, xiàng niáng zǐ dào: wǒ hǎo méi lái yóu! cháo tíng jì bǎ yuán wǔ hú cì le wǒ, wǒ wèi shén me zhù zài zhè lǐ hé zhè xiē rén chán? wǒ men zuò sù bān dào hú shǎng qù shòu yòng! dāng xià shāng yì liào lǐ, hé niáng zǐ lián yè bān dào yuán wǔ hú qù zhù.
次早起來,才洗了臉,小廝進來稟道:「六合高大老爺來拜。」莊征君出去會。才會了回來,又是布政司來拜,應天府來拜,驛道來拜,上、江二縣來拜,本城鄉紳來拜,哄莊征君穿了靴又脫,脫了靴又穿。莊征君惱了,向娘子道:「我好沒來由!朝廷既把元武湖賜了我,我為甚麼住在這裡和這些人纏?我們作速搬到湖上去受用!」當下商議料理,和娘子連夜搬到元武湖去住。
zhè hú shì jí kuān kuò de dì fāng, hé xī hú yě chà bù duō dà. zuǒ biān tái chéng wàng jiàn jī míng sì. nà hú zhōng líng ǒu lián qiàn, měi nián chū jǐ qiān dàn. hú nèi qī shí èr zhī dǎ yú chuán, nán jīng mǎn chéng měi zǎo mài de dōu shì zhè hú yú. hú zhōng jiān wǔ zuò dà zhōu: sì zuò zhōu zhù le tú jí zhōng jiān zhōu shàng, yī suǒ dà huā yuán, cì yǔ zhuāng zhēng jūn zhù, yǒu jǐ shí jiān fáng zi. yuán lǐ hé bào de lǎo shù, méi huā táo lǐ bā jiāo guì jú, sì shí bù duàn de huā. yòu yǒu yī yuán de zhú zi, yǒu shù wàn gān. yuán nèi xuān chuāng sì qǐ, kàn zhe hú guāng shān sè, zhēn rú xiān jìng. mén kǒu xì le yī zhī chuán, yào wǎng nà biān, zài hú lǐ dù le guò qù ruò bǎ zhè chuán shōu guò, nà biān fēi yě fēi bù guò lái. zhuāng zhēng jūn jiù zhù zài huā yuán.
這湖是極寬闊的地方,和西湖也差不多大。左邊台城望見雞鳴寺。那湖中菱、藕、蓮、芡,每年出幾千石。湖內七十二隻打魚船,南京滿城每早賣的都是這湖魚。湖中間五座大洲:四座洲貯了圖籍;中間洲上,一所大花園,賜與莊征君住,有幾十間房子。園裡合抱的老樹,梅花、桃、李、芭蕉、桂、菊,四時不斷的花。又有一園的竹子,有數萬竿。園內軒窗四啟,看着湖光山色,真如仙境。門口系了一隻船,要往那邊,在湖裡渡了過去;若把這船收過,那邊飛也飛不過來。莊征君就住在花園。
yī rì, tóng niáng zǐ píng lán kàn shuǐ, xiào shuō dào: nǐ kàn zhè xiē hú guāng shān sè! dōu shì wǒ men de le! wǒ men rì rì kě yǐ yóu wán, bù xiàng dù shǎo qīng yào bǎ zūn hú dài le qīng liáng shān qù kàn huā! xián zhe wú shì, yòu zhēn zhuó yī zūn jiǔ, bǎ dù shǎo qīng zuò de shī shuō, jiào niáng zǐ zuò zài bàng biān, niàn yǔ tā tīng. niàn dào yǒu qù chù, chī yī dà bēi, bǐ cǐ dà xiào. zhuāng zhēng jūn zài hú zhōng zhe shí zì zài.
一日,同娘子憑欄看水,笑說道:「你看這些湖光山色!都是我們的了!我們日日可以遊玩,不像杜少卿要把尊壺帶了清涼山去看花!」閒着無事,又斟酌一樽酒,把杜少卿做的《詩說》,叫娘子坐在傍邊,念與他聽。念到有趣處,吃一大杯,彼此大笑。莊征君在湖中着實自在。
hū yī rì, yǒu rén zài nà biān àn shàng jiào chuán. zhè lǐ fàng chuán qù dù le guò lái, zhuāng zhēng jūn yíng le chū qù. nà rén jìn lái bài jiàn, biàn shì lú xìn hóu. zhuāng zhēng jūn dà xǐ dào: tú jiān yī bié, kě xiǎng dào jīn. jīn rì zěn de dào zhè lǐ? lú xìn hóu dào: zuó rì zài zūn fǔ, jīn rì wǒ fāng dào zhè lǐ. nǐ yuán lái zài zhè lǐ zuò shén xiān, lìng wǒ xiàn shā! zhuāng zhēng jūn dào: cǐ jiān yǔ rén shì jué yuǎn, suī fēi wǔ líng, yì chà bù duō. nǐ qiě zài cǐ zhù xiē shí, zhǐ pà zài lái jiù yào mí lù le. dāng xià bèi jiǔ tóng yǐn. chī dào sān gēng shí fēn, xiǎo sī zǒu jìn lái, huāng máng shuō dào: zhōng shān wáng fǔ lǐ fā le jǐ bǎi bīng, yǒu qiān bǎ zhī huǒ bǎ, bǎ qī shí èr zhī yú chuán dōu ná le, dù guò bīng lái, bǎ huā yuán tuán tuán wéi zhù! zhuāng zhēng jūn dà jīng. yòu yǒu yī gè xiǎo sī jìn lái dào: yǒu yī wèi zǒng bīng dà lǎo yé jìn tīng shàng lái le. zhuāng zhēng jūn zǒu le chū qù. nà zǒng bīng jiàn zhuāng zhēng jūn shī lǐ. zhuāng zhēng jūn dào: bù zhī shè xià yǒu shèn me shì? nà zǒng bīng dào: yǔ zūn fǔ bù xiāng gān. biàn fù ěr dī yán dào: yīn lú xìn hòu jiā cáng gāo qīng qiū wén jí, nǎi shì jìn shū, bèi rén gào fā jīng lǐ shuō zhè rén yǒu wǔ yǒng, suǒ yǐ fā bīng lái ná tā. jīn rì wěi zhe tā zài dà lǎo yé zhè lǐ, suǒ yǐ lái yào zhè gè rén, bú yào shǐ tā zhī jué zǒu le. zhuāng zhēng jūn dào: zǒng yé, zhǎo wǒ bà le. wǒ míng rì jiào tā zì jǐ tóu jiān, zǒu le dōu zài wǒ. nà zǒng bīng tīng jiàn zhè huà, dào: dà lǎo yé shuō le, yǒu shèn me shuō. wǒ biàn gào cí. zhuāng zhēng jūn sòng tā chū mén, zǒng bīng hào lìng yī shēng, nèi xiē bīng yī qí dù guò hé qù le. lú xìn hóu yǐ tīng jiàn zhè shì, dào: wǒ shì yìng hàn, nán dào kěn zǒu le dài lèi xiān shēng? wǒ míng rì zì tóu jiān qù! zhuāng zhēng jūn xiào dào: nǐ zhǐ qù quán zuò jǐ tiān. bú dào yī gè yuè, bāo nǐ chū lái, xiāo yáo zì zài. lú xìn hóu tóu jiān qù le.
忽一日,有人在那邊岸上叫船。這裡放船去渡了過來,莊征君迎了出去。那人進來拜見,便是盧信侯。莊征君大喜道:「途間一別,渴想到今。今日怎的到這裡?」盧信侯道:「昨日在尊府,今日我方到這裡。你原來在這裡做神仙,令我羨殺!」莊征君道:「此間與人世絕遠,雖非武陵,亦差不多。你且在此住些時,只怕再來就要迷路了。」當下備酒同飲。吃到三更時分,小廝走進來,慌忙說道:「中山王府里發了幾百兵,有千把枝火把,把七十二隻魚船都拿了,渡過兵來,把花園團團圍住!」莊征君大驚。又有一個小廝進來道:「有一位總兵大老爺進廳上來了。」莊征君走了出去。那總兵見莊征君施禮。莊征君道:「不知舍下有甚麼事?」那總兵道:「與尊府不相干。」便附耳低言道:「因盧信侯家藏《高青邱文集》,乃是禁書,被人告發;京里說這人有武勇,所以發兵來拿他。今日尾着他在大老爺這裡,所以來要這個人,不要使他知覺走了。」莊征君道:「總爺,找我罷了。我明日叫他自己投監,走了都在我。」那總兵聽見這話,道:「大老爺說了,有甚麼說。我便告辭。」莊征君送他出門,總兵號令一聲,那些兵一齊渡過河去了。盧信侯已聽見這事,道:「我是硬漢,難道肯走了帶累先生?我明日自投監去!」莊征君笑道:「你只去權坐幾天。不到一個月,包你出來,逍遙自在。」盧信侯投監去了。
zhuāng zhēng jūn qiāo qiāo xiě le shí jǐ fēng shū zi, dǎ fā rén jìn jīng qù biàn tuō cháo lǐ dà lǎo, cóng bù lǐ fā chū wén shū lái, bǎ lú xìn hóu fàng le, fǎn bǎ nà chū shǒu de rén wèn le zuì. lú xìn hóu xiè le zhuāng zhēng jūn, yòu liú zài huā yuán zhù xià.
莊征君悄悄寫了十幾封書子,打發人進京去遍托朝里大老,從部里發出文書來,把盧信侯放了,反把那出首的人問了罪。盧信侯謝了莊征君,又留在花園住下。
guò liǎng rì, yòu yǒu liǎng gè rén zài nà biān jiào dù chuán dù guò hú lái. zhuāng zhēng jūn yíng chū qù, shì chí héng shān dù shǎo qīng. zhuāng zhēng jūn huān xǐ dào: yǒu qù! zhèng yù qīng tán wén kè zhì. yāo zài hú tíng shǎng qù zuò. chí héng shān shuō yào suǒ dìng tài bó cí de lǐ lè. zhuāng zhēng jūn liú èr wèi chī le yì tiān de jiǔ, jiāng tài bó cí suǒ xíng de lǐ lè shāng dìng de duān duān zhèng zhèng, jiāo yǔ chí héng shān ná qù le.
過兩日,又有兩個人在那邊叫渡船渡過湖來。莊征君迎出去,是遲衡山、杜少卿。莊征君歡喜道:「有趣!『正欲清談聞客至』。」邀在湖亭上去坐。遲衡山說要所訂泰伯祠的禮樂。莊征君留二位吃了一天的酒,將泰伯祠所行的禮樂商訂的端端正正,交與遲衡山拿去了。
zhuǎn yǎn guò le nián. dào èr yuè bàn jiān, chí héng shān yuē tóng mǎ chún shàng qú shēn fū jì wěi xiāo xiāo jīn xuàn jīn dōng yá, zài dù shǎo qīng hé fáng lǐ shāng yì jì tài bó cí zhī shì. zhòng rén dào: què shì xún nà yī wèi zuò gè zhǔ jì? chí héng shān dào: zhè suǒ jì de shì gè dà shèng rén, xū dé shì gè shèng xián zhī tú lái zhǔ jì, fāng wèi bù kuì. rú jīn bì xū xún zhè yī gè rén. zhòng rén dào: shì nà yī wèi? chí héng shān dié zhe zhǐ tóu, shuō chū zhè gè rén lái. zhǐ yīn zhè yī fān, yǒu fèn jiào:
轉眼過了年。到二月半間,遲衡山約同馬純上、蘧駪夫、季葦蕭、蕭金鉉、金東崖,在杜少卿河房裡商議祭泰伯祠之事。眾人道:「卻是尋那一位做個主祭?」遲衡山道:「這所祭的是個大聖人,須得是個聖賢之徒來主祭,方為不愧。如今必須尋這一個人。」眾人道:「是那一位?」遲衡山迭着指頭,說出這個人來。只因這一番,有分教:
qiān liú wàn pài, tóng guī huáng hé zhī yuán yù zhèn jīn shēng, jǐn rù huáng zhōng zhī guǎn.
千流萬派,同歸黃河之源;玉振金聲,盡入黃鐘之管。
bì jìng cǐ rén shì shuí, qiě tīng xià huí fēn jiě.
畢竟此人是誰,且聽下回分解。